Namens GS: Gedeputeerde Ranter, Gedeputeerde Kristen en mevrouw Vos (Hoofd eenheid Zorg en cultuur)

Transcriptie

1 VERSLAG VERGADERING : Statencommissie Zorg en cultuur Bespreking op : Dinsdag 2 november 2004 Voorzitter: Secretariaat: de heer P.P. Antuma de heer J. Pijlman Aanwezig: de heer A. Beugelink (CDA) lid, de heer PJ. Hollemans (CDA) lid, mevrouw H.G.M. Koggel-Alferink (CDA) lid, mevrouw D. Weegenaar-Bosch (CDA) lid, mevrouw Y.T. Nijhof-Sander (CDA) lid, heer C.H.D. Beckmann (CDA) lid, de heer J. ter Schegget (PvdA) lid, mevrouw H. Leusink-Jonker (PvdA) lid, mevrouw S.M.H. Voortman (PvdA) lid, de heer K.J.M. Lulofs (PvdA) lid, mevrouw J.F. van Harsselaar-Timmer (WD) lid, de heer FJ. Nieuwenhuis (ChristenUnie) lid, de heer G. van Dijk (D66) lid, mevrouw M. van Olphen (GroenLinks) lid, de heer Th. G.J. de Boer (LPF) lid Afsvezigrde heer D. van Dijk (SGP) lid, mevrouw M van Ommen (SP) lid, de heer W.A. Been (WD) lid. Vanaf agendapunt 6 de heer G. van Dijk (D66) lid en de heer Th. G.J. de Boer (LPF) lid. Namens GS: Gedeputeerde Ranter, Gedeputeerde Kristen en mevrouw Vos (Hoofd eenheid Zorg en cultuur) 1. Opening vergadering en vaststelling agenda. De voorzitter opent de vergadering om uur en heet iedereen van harte welkom. 2* Inspreekreeht (artikel 15 RvO Stateiicommissies)* Mevrouw van J t Riet spreekt namens Steunpunt vrijwilligers werk Overijssel (SVWO) in. 3* Mededelingen vanuit het college van Gedepiiteerde Staten, Gedeputeerde Ranter geeft aan dat het college in haar vergadering van 2 november het Programma "Langer zelfstandig wonen voor ouderen, mensen met een handicap en GGZ clienten" heeft vastgesteld, zoals dat bij de besluitvorming rond de nota Sociale Actie door Provinciale Staten via een motie is verzocht. In deze motie verzoeken Provinciale Staten het college een plan op hoofdlijnen inclusief kostenraming aan de Staten voor te leggen voor de versterking van de keten wonen, zorg, welzijn met daarbij specifieke aandacht voor de mantelzorg. Het voorstel inclusief een dekkingsvoorstel voor de geraamde kosten wordt zo spoedig mogelijk toegezonden. 4«Rondvraag, Hier wordt geen gebraik van gemaakt. 5* Advies Berenscfaot over de faerinricltting provinciale stettnfanctie welzijn (kenmerk PS/2004/1127). De voorzitter opent het agendapunt met de toelichting dat tijdens de commissievergadering van 15 September de commissie op voorspraak van de gedeputeerde heeft besloten een extra commissievergadering te houden over het rapport Berenschot. Hij geeft het woord aan mevrouw van c t Riet die namens SVWO inspreekt. IVlevrouw van c t Riet geeft aan al in eerdere fase gereageerd te hebben op het rapport Berenschot. Ze geeft aan dat het bedrag in de tabel op pagina 10 niet ,- maar ,- dient te zijn. Verder

2 geeft ze aan het te waarderen dat de provincie streeft naar meer efficientie en doelmatigheid. Positief is ze over het streven naar meer concurrentie, wel vraagt ze zich af hoe ver de concurrentie zou moeten gaan. Indien de organisaties concurrerende commerciele bedrijven word en, zal dit een prijsverhogend effect hebben op de producten, aangezien er een duurdere bedrijfsvoering moet worden ingericht en BTW in rekening dient te worden gebracht. Mevrouw van? t Riet geeft aan dat in dat geval de provincie minder resultaat behaalt met de gei'nvesteerde middelen. Ze pleit voor een model waarin synergic en samenwerking belangrijke aspecten zijn. De CDA-fractie vraagt of mevrouw van 't Riet op de hoogte is van de nota Stroomlijning en Sturing. Mevrouw van? t Riet geeft aan de nota niet te kennen, waarop gedeputeerde Kristen toezegt er voor te zorgen dat de nota naar de betreffende instellingen gestuurd wordt, De voorzitter dankt mevrouw van *t Riet voor de inspraak. Vervolgens geeft hij het woord aan mevrouw Vos, hoofd van de eenheid Zorg en cultuur van de Provincie Overijssel voor een toelichting. Mevrouw Vos geeft in een toelichting aan dat de directe aanleidingen voor het rapport Berenschot zijn: Project Stroomlijning en Sturing: meer vraagsturing, transparantie, efficiency, effectiviteit en verzakelijking. De Statenleden krijgen een workshop op 3 november aanstaande; Takendiscussie, waarbij GS de opdracht hebben in overleg met steunfunctie-instellingen te gaan ten behoeve van een "aansprekend en efficient georganiseerd aanbod"; Taakstellingen welzijn ,-, integratie ,- en zorg ,-; Zorgelijke situatie bij Spil. In de nota Sociale Actie zijn de beleidsinhoudelijk kaders voor de indenting van het welzijnsveld weergegeven te weten: Sociale en culturele infrastructuur: goed gespreid en toegerust geheel van voorzieningen en sociale verbanden; Langer zelfstandig wonen ouderen, gehandicapten en ggz-clienten; Maatschappelijke deelname/positie jongeren; Sociaal en vitaal platteland. De opdracht die aan het bureau Berenschot is gegeven was om in een quick scan diverse optics voor de indenting van het veld van provinciale steunfuncties welzijn (sport, emancipate, integratie, vrijwilligerswerk, kulturhusen) te geven. Hierbij gaat het om de organisaties Spil, Equivalent, SVWO, Sportraad, SMO, Arcon (vanwege WMO), OBD (vanwege Kulturhusen). De organisaties OVKK, belangenorganisaties Maatschappelijke Activering, Vrouwen, Jeugd- en Jongeren dienden zijdelings te worden betrokken. Als conclusies van het rapport noemt mevrouw Vos de volgende: Schaalvergroting welzijnsveld. Er is behoefte aan integrale benadering en ondersteuning in het kader van de Wet Maatschappelijke ondersteuning (WMO); Grote steden hebben professionele welzijns-instellingen; steunfuncties zijn met name voor het platteland; Grote kans op overlap werk steunfuncties; Huidige inzet middelen niet conform nota Sociale Actie; Bedrijfsvoering (kwaliteit overhead) is goed, wel zijn kleinere organisaties kwetsbaarder; Indicatieve waardering instellingen varieert: Voor SVWO en SMO is er een wisselend beeld. Spil heeft een slecht imago en Equivalent goed maar is weinig cruciaal; Nu is er alleen ad-hoc samenwerking; Samenwerking belangenorganisaties - steunfuncties moet op inhoud zijn. Het college vindt dat de 6 scenario's (van status quo t/m inkoop) zorgvuldig zijn gewogen. De belangrijkste ontwikkelingen zijn meegenomen (WMO, Wet Jeugdzorg, S&S, inspraak nota Sociale Actie, verantwoordelijkheid burger). Er is een noodzaak tot herinrichting die door alle steuninstellingen wordt gedeeld. Het college is van mening dat nu de steuninstellingen aan zet zijn op basis van de nota Sociale Actie Als uitgangspunten voor de indenting van het welzijnsveld noemt het college de volgende: Richtinggevend kader, niet sturen op structuur van de uitvoeringsinstellingen; 4 inhoudelijke programmalijnen Sociale Actie; Meer ruimte voor flexibele subsidies; Programma van eisen voor aanbod voor samenwerking en uitvoering betrokken instellingen moet voor gereed zijn; Ondersteuning geschiedt door een 'kwartiermaker'. In het vervolgtraject zijn bestuurlijke gesprekken met instellingen geweest. Het programma van eisen moet in november 2004 gereed zijn. Het profiel en selectie kwartiermaker moeten in november 2004

3 gereed zijn. De start van de herinrichting is op 1 december Op 1 april 2005 moet er een intentieovereenkomst zijn, zodat de invoering herinrichting in 2005/2006 kan plaatsvinden. De voorzitter dankt mevrouw Vos voor de inleiding en geeft het rapport in bespreking. De ChristenUnie-fractie geeft aan het rapport van Berenschot een helder rapport te vinden dat duidelijk blootlegt waar het aan schort bij de steunfuncties op welzijnsterrein. Helaas is het rapport van Berenschot niet volledig. Waarom zijn de in de nota Sociale Actie genoemde instellingen, zoals de PCPen, Sentrum, Federatie van Ouderen en Arcon, die zich bezig houden met het provinciale zorgvragersbeleid niet in het advies opgenomen. Een uitzondering hierop is Arcon. De fractie vindt dat het onderzoek zich ook uit dient uit te strekken naar de instellingen die bezig zijn met het zorgvragersbeleid. De fractie kan zich vinden in de voorstellen van Berenschot gedaan op pagina 20 van het rapport. Ze vraagt zich af of Berenschot een onafhankelijk onderzoek heeft kunnen doen. Berenschot komt tot een drietal keuzen. Gaat het college hier nog wat mee doen? De fractie vraagt waarom het college geen keus maakt voor scenario 3,4 of 5, maar de instellingen er mee aan de slag laat gaan. De Groenlinks-fractie geeft aan de taakstellingen die met de Takendiscussie zijn ingevoerd niet te onderschrijven. Er is geen inhoudelijke takendiscussie geweest en de noodzaak voor de taakstelling is gezien de provinciale financiele ruimte overbodig. Tevens geeft ze aan dat er te weinig visie is inzake de WMO. De CDA-fractie maakt een formeel voorbehoud inzake haar standpunt, aangezien de fractiebesprekingen nog dienen plaats te vinden. De fractie geeft aan in het rapport te lezen dat er 1 instelling dient te komen. De fractie is er op tegen dat alle organisaties in 1 instelling worden geschoven. De maatschappelijke legitimering moet apart georganiseerd worden. Deze energie kan beter benut worden voor de ondersteuning zelf. Bovendien gaan er allerlei processen spelen tussen de samenstellende delen van een dergelijke complexe organisatie. Ze wenst een situatie waarbij de specifieke Overijsselse inslag aanwezig is. De organisaties dienen niet te groot te zijn, aangezien dit ten koste gaat van de betrokkenheid. De brief van het college over het advies Berenschot spreekt de fractie niet aan, aangezien er gekozen is voor een proces model met ongewisse uitkomst. Bovendien moet snelheid betracht worden. Te lang blijven de instellingen in onzekerheid. De fractie geeft als kaders aan voor de inrichting: Uniciteit voor Overijssel; Structuur die passend is voor Overijssel; Enige concurrentie in de publieke sector; Instellingen dienen een zekere kritische massa te hebben. De fractie noemt een model waarin de organisaties SVWO, Sportraad, Arcon zelfstandig zullen blijven en een nieuw instituut Maatschappelijke Ondersteuning (is niet maatschappelijke vernieuwing) met een geheel eigen bedrijfscultuur zal ontstaan. Het is van belang aan te sluiten bij wat leeft in de maatschappij. Motto: betrokkenheid werkt het best van dichtbij! Geen zeven instellingen maar vier. Berenschot meldt dat de bedrijfsvoering nu al in orde is. Dus met iets meer massa hoeven we niet te twijfelen aan het doelmatig beheer van de subsidiegelden. Daarnaast merkt de fractie op dat de volgorde niet correct is. Opeens komt nota Stroomlijning en Sturing om de hoek kijken, terwijl de discussie daarover nog loopt. En zelfs het voortouw schijnt te hebben. De CDA-fractie vindt dat de politick het primaat heeft; de doelstellingen bepaalt en niet omgekeerd dat Stroomlijning en Sturing het leidende principe is. De PvdA fractie sluit zich hierbij aan. De PvdA-fractie geeft aan het een helder rapport te vinden, waarin duidelijke scenario's zijn opgenomen. Het onderzoek gaat de fractie echter niet ver genoeg. De fractie heeft een voorkeur voor scenario 3. Voor de inrichting van het veld wenst de fractie een model met 2 huizen. Een Zorg en welzijnshuis en een integratie en emancipatiehuis. De brief van het college vindt de fractie onduidelijk. Ze vraagt wat de opdracht van de genoemde kwartiermaker gaat worden. De uitgangspunten in de brief betitelt ze als scenario 7 en vraagt zich af of dit wel binnen het rapport past. De fractie is van mening dat strak aan de datum van 1 april dient te worden vastgehouden. De WD-fractie noemt het rapport een gedegen stuk. De fractie is benieuwd hoe het college dit kader gaat gebruiken voor de uitvoering. Ze vindt het niet nodig dat PS daar nu van op de hoogte wordt gesteld. Aangezien dit een uitvoeringskwestie betreft. Indien PS het niet eens is met de manier van uitvoering zijn er andere gelegenheden dit aan te geven. De fractie geeft aan de insteek van de GroenLinks-fractie te betreuren. De voorkeur van de fractie gaat uit naar een clustering van organisaties. De D66-fractie geeft aan het sympathiek van het college te vinden een kijkje in de keuken te geven. De fractie geeft aan dat met het vaststellen van de nota Sociale Actie en het op 10 november vaststellen van de begroting de doelen zijn vastgesteld. Hoe het college de doelen realiseert is niet relevant. Met de

4 jaarrekening kan worden gekeken of de doelen behaald zijn. De CDA-fractie geeft aan cohesie in de samenleving als een belangrijk doel te zien. De organisatiestructuur is bepalend voor de cohesie. Volgens de D66-fractie is cohesie het kader dat de Staten meegeven, het college is verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. Gedeputeerde Kristen geeft aan dat in de zomer het onderzoeksbureau Berenschot is gevraagd om het welzijnsveld te beschouwen. Het proces van Stroomlijning en sturing heeft dit ingehaald. De conclusie van dit proces is dat de tijd van exclusieve relaties voorbij is. Subsidierelaties dienen krachtig in het veld te staan en de concurrentie aan te gaan. Wel kunnen er door bijzondere situaties vormen van exclusiviteit ontstaan. Begin volgend jaar komt er een lijst met instellingen, waarbij een indeling van niet exclusief - exclusief wordt gehanteerd. Bij de opstelling van het rapport had Berenschot niet de kennis van het proces van Stroomlijning en sturing. De gedeputeerde wil op basis van de programmalijnen, die met de nota Sociale Actie zijn vastgesteld, clusters maken in het welzijnsveld. Een kwartiermaker krijgt de opdracht om het veld te begeleiden om tot een nieuwe inrichting te komen. De gedeputeerde gebruikt de vergadering om het kader voor de kwartiermaker te ontwerpen. De CDA-fractie vraagt welke garanties er gegeven kunnen worden om staatssteun aan instellingen te voorkomen. De gedeputeerde geeft aan dat dit niet helemaal kan worden voorkomen. Gedeputeerde Ranter geeft aan dat de zorgvragersdiscussie een discussie is die vanuit een andere invalshoek komt. Deze discussie is niet meegenomen door Berenschot. Er komt nog wel een inventarisering van het veld inzake de wensen die daar leven, maar geen onderzoek dat leidt tot varianten van inrichting. Gedeputeerde Kristen geeft aan dat de WMO belangrijk is voor gemeenten en de provincie. Hoe de WMO eruit komt te zien is nog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat gemeenten behoefte hebben aan ondersteuning of aan een klankbord. De gedeputeerde geeft aan niet voor 1 welzijnsinstelling te zijn. Hij onderschrijft dat de kwartiermaker een duidelijk programma van eisen mee dient te krijgen. Mogelijke onderdelen van een programma van eisen zijn dat de kwartiermaker een wijs man dient te zijn, die respect af dwingt, draagvlak voor de operatic vergroot, zodat bestaande organisaties zich ook in de nieuwe structuur kunnen vinden. Tevens dient hij of zij een goede relatie met het welzijnsveld te hebben en over een goede juridische kennis te beschikken. De kwartiermaker moet voor 1 december starten en voor 1 april klaar zijn. In de tweede termijn doet de CDA-fractie het voorstel om de brief van GS die staat geagendeerd via de lijst ingekomen stukken voor de PS-vergadering van 10 november niet voor kennisgeving aan te nemen. Ze wil bij de bespreking van de brief een programma van eisen voor de kwartiermaker bespreken. Gedeputeerde Kristen stemt hiermee in. Dinsdag 9 november kan het college het programma van eisen vaststellen, zodat het diezelfde middag naar de Staten kan worden verzonden. De voorzitter concludeert dat de commissie kennis heeft genomen van het rapport Berenschot en de bijbehorende brief van het college. Hij concludeert dat de commissie vindt dat de conclusies die het college maakt, passen binnen het vastgestelde beleidskader zoals omschreven in de nota Sociale Actie. Het Presidium zal worden verzocht de brief en het nog nader toe te sturen programma van eisen voor de kwartiermaker te agenderen voor de Statenvergadering van 10 november. 6. Takendisciissie Effeetrapportage PS/2004/1085). De voorzitter geeft aan dat Provinciale Staten tijdens de behandeling van de Takendiscussie het college via een motie heeft verzocht om een aantal taakstellingen nader in beeld te brengen. Hij vraagt of de commissie kan instemmen met de reactie van het college op de motie als antwoord op het verzoek. De CDA-fractie geeft aan zich te kunnen vinden in de rapportage. De ChristenUnie-fractie vraagt of het correct is dat het integratiebeleid wordt ondergebracht in het Grote stedenbeleid. De PvdA-fractie geeft aan bij de effecten Implementatie van het integratiebeleid te missen in welk jaar de taakstelling is gerealiseerd. Daarnaast vraagt ze bij de effecten van de implementatie beleidskader welzijn wat wel de complete taakstelling oplevert, aangezien er staat geformuleerd: "Het verdwijnen van deze taakvelden levert niet de complete taakstelling op". De fractie vraagt of er gezien de implicaties nog gedachten ten aanzien van een heroverweging van de taakstellingen zijn geweest.

5 Gedeputeerde Kristen geeft aan dat 2007 het definitieve moment is ten aanzien van de uitvoering van de taakstellingen. De directie maakt een implementatieplan, dat volgend jaar aan de Staten wordt gestuurd. Er is geen heroverweging overwogen. De voorzitter concludeert dat het Provinciale Staten kan worden geadviseerd dat voor wat betreft de commissie Zorg en cultuur, met de rapportage een voldoende uitwerking van de motie is gegeven. ll.einde vergaderiag* De voorzitter sluit de vergadering om 21:00 uur. De volgende vergadering van de commissie wordt gehouden op 10 november 2004 vanaf 9.30 uur in het Provinciehuis te Zwolle. Voorzitter, Secretaris,