Ouderen in de GGZ! Naar een netwerkgerichte samenwerking! (Nederlands Zuid-Limburg)

Transcriptie

1 Ouderen in de GGZ! Naar een netwerkgerichte samenwerking! (Nederlands Zuid-Limburg) Philippe Delespaul! Grobbendonk, 28 februari 2013! Mondriaan Kenniscentrum Psycope Universiteit Maastricht!

2 Inhoud Wat wordt van ons verwacht (GGZ Caseload)?! Leeftijdsverdeling van GGZ problematiek! Mobiele Psychiatrische teams voor EPA zorg!

3 Wat wordt van ons verwacht?! GGZ caseload!

4 NEMESIS (vergelijkbaar in België)...! Regio = inwoners! inwoners! inwoners! inwoners! inwoners! inwoners!

5 Prevalentie versus psychiatrische zorg! WHO!

6 Dus keuzes maken! (Mijn) spontane reactie:! Kies voor EPA! is een maatschappelijke verantwoordelijkheid! hoort bij het charter van de rechten van mensen met een handicap!

7 Maar niet ernstig banaal! heeft een hoge maatschappelijke/ economische kost! (burden of disease)! zorg voor deze doelgroep heeft een hogere succes rate! kans om ernstig te worden is groot (preventie)!! OBW-EPA: ook best wel ernstige psychiatrische aandoeningen!

8 Oorzaak van overlijden

9 Daly (disability adjusted life years)

10 Ontwikkeling van daly s

11 Leeftijd en GGZ!

12

13 VL: ±20% in 2010 naar 27% in 2060! (+1/3! op 50 jaar)! 65+! 18-!

14 Levensverwachting (België) Δ 15 jaar! algemene bevolking! psychisch zieken!

15 relatief minder vaak depressief ±10%! ±3%! lifetime! 12maanden prevalentie! Witchen & Uhman, 2010!

16 survival of the fittest (?) suïcides verdwijnen uit de groep! somatiek wordt onder behandeld in GGZ populatie (diabetes/metabool syndroom)! verzuilde zorg/klagers worden genegeerd! risicogedrag (roken) en continue stress! (depressie/ggz)epidemie volgt leeftijdsopbouw en ijlt na! maar: lifetime/12maanden ratio is het laagst!!! Deze leeftijdsfaze is gezonder!!!!

17 Psychopathologie!

18 Wat is psychopathologie? Categoriaal (DSM5) versus dimensioneel! > niet depressief zijn maar gradaties van depressie hebben! etiologisch model van gen/omgevings interactie! > er is niet een biologisch diagnosticum voor psychische stoornissen! brain versus mind en het mind/brain schisma in de GGZ (zie EPA definitie)! > de aard van psychopathologie zit in de interactie van het individu met een betekenisvolle omgeving (kan niet begrepen worden vanuit het biologisch brein alleen)!

19 Voorbeeld: EPA definitie! (consensus document)! een ernstige psychiatrische aandoening die zorg/behandeling noodzakelijk maakt ( niet in symptomatische remissie);! en die ernstige beperkingen in het sociaal en/of maatschappelijk functioneren geeft ( niet in functionele remissie);! en waarbij de beperking oorzaak en gevolg is van psychopathologie;! en niet van voorbijgaande aard is (structureel c.q. langdurig);! en waarbij gecoördineerde zorg van zorgnetwerken of professionals geïndiceerd is en noodzakelijk om het zorgplan te realiseren.! (Consensuswerkgroep EPA, Delespaul e.a, 2013)!

20 psychopathologie! over de levensfazen!

21 Specialisatie : leeftijdspecifieke beelden? dementiële stoornissen! basis volwassenen psychiatrie! gedrags stoornissen! ontwikkelings stoornissen! 0jr! 18jr! 65jr!

22 Specialisatie : leeftijdspecifieke netwerk? gezin / verpleegtehuis! Individu / maatschappij! gezin / school! 0jr! 18jr! 65jr!

23 ! fuzzy verdeling! Uitzonderlijke complexiteit van de ouderenpsychiatrie?! Huisarts, familie (& verpleeghuis) vragen goede psychiatrische consultatie!

24 107ter! (Betere) zorg voor maatschappelijk geïnversteerde EURO s!

25 een schaalbare zorg!

26 zorgbehoefte bepaalt inzet middelen!

27 Ziekenhuizen zijn (G)EEN Oplossingen (107ter)

28 van setting gebonden in pakketten gevatte zorg naar een geïndividualiseerd aanbod beschikbaar voor velen vgl afdeling, groep,!

29 assertive outreach! in de wijk!

30 Regionale! Spreiding! Urbanisatiegraad! demografie leeftijden! sociaal economische status! migratie! (gezondheidsindex)! regio inw = 2.5x! (volwassenen: 0.7 ~ 1.9%)! ZL=boven gemiddelde! (RIVM/Consensuswerkgroep EPA, 2013)!

31 EPA in Zuid Limburg! Roermond! inw! % EPA Heerlen Maastricht Roermond Sittard 1-17jr! 17%! 0.86! 18-64jr! 64%! 1.50! 65+jr! 19%! 1.05! ! ! ! ! +25%! (17/64/19%)! +25%! (16/65/18%)! Sittard! gemiddeld! (19/64/17%)! +25%! (18/63/19%)! inw! 528! 334! 327! 331! 3462! 2326! 1923! 2006! 737! 457! 354! 423! Maastricht! inw! Heerlen! inw!

32 Openstaande! onvervulde zorgbehoeften!

33 Principes van het wijkteam! " FACT: integrale caseload verantwoordelijkheid voor een subgroep ( prise en charge )! " Consultatie en liaisonpsychiatrie naar andere aanbieders! " regioverantwoordelijkheid vs isola felice (kwaliteit voor enkelen (bijv. vroegdetectie) of voor velen/allen)! " doel: herstel en participatie (lat hoog leggen/ hoopgerichte open einde zorg OOK VOOR OUDEREN!!!)! " integraal/transmuraal zorg concept (alternatief voor de kliniek maar de kliniek blijft beschikbaar als service; de regie ligt bij hulpverleners die ALTERNATIEVEN beheren)!

34 Resources Integrale Zorg! " fasegericht, lineair zorgmodel (bijv. uitbehandeld )! " controleert (en indiceert) alle voorzieningen (netwerk: opname, logeerfaciliteit, diagnostiek...)! " Integraal: een breed spectrum deskundigen in het team (psychiater, psychologen, verpleegkundigen, egotherapeuten, maatschappelijk werkers, pedagogen)! " die (evidence based) consulteren of zelf zorg/ behandeling verstrekken! " maatschappelijk geïntegreerd, doorbreek GGZ zuil!

35 Principe: resource FACT! familieleden! buurten! huisartsen! werkgevers! worden partner in de zorg wanneer wij ze niet in de steek laten! waardoor wij weer beter kunnen doen waar we echt goed in zijn!

36 status Zuid-Limburg (Heerlen/Maastricht) 10 FACT teams (per regio van inw)! conform CCAF normering! Integratie in de volwassenenzorg (2000+ EPA patienten in transmurale zorg)! nog steeds leeftijdscircuits, verdedigbaar bij kinderen, minder bij adolescenten en ouderen!

37 beter een goede buur dan een verre vriend! beter een aanwezig pro-actief deskundig team dan een afwezige specialist!

38 Dank u!