Energie auditverslag Tauw

Transcriptie

1 Energie auditverslag Tauw 21 november 2011

2

3 Verantwoording Titel Energie auditverslag Tauw Projectleider René Tankink Auteur(s) Pieter Luiten Projectnummer Aantal pagina's 20 (exclusief bijlagen) Datum 21 november 2011 Handtekening Colofon Tauw bv Business Unit Bedrijven Handelskade 11 Postbus AC Deventer Telefoon Fax Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: - NEN-EN-ISO 9001 Energie auditverslag Tauw 3\20

4 4\20 Energie auditverslag Tauw

5 Inhoud Verantwoording en colofon Inleiding Het energieverbruik CO2-emissies CO2-emissies Specificatie naar bron Aardgasverbruik Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto s Elektriciteitsverbruik Ingekochte warmte Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto Brandstofverbruik zakelijk verkeer huurauto Brandstofverbruik zakelijke vliegtuigreizen Mogelijke maatregelen Reductiedoelstelling Doelstellingen Energie auditverslag Tauw 5\20

6 6\20 Energie auditverslag Tauw

7 1 Inleiding Tauw heeft een eigen CO2-voetafdruk opgesteld. Deze CO2-voetafdruk betreft een inventaris van het energiegebruik en de daaraan verbonden CO2-uitstoot. De inspanningen van Tauw om CO2-emissie te reduceren gaan nog veel verder. De impact van onze initiatieven en projectadvisering op duurzaamheid is groot. Onze medewerkers zijn zich hier zeer van bewust en zien dit dan ook als de grote uitdaging binnen hun adviespraktijk. In het kader van certificering van Tauw b.v. voor de CO2-prestatieladder is een energie audit verslag opgesteld. Het energie audit verslag betreft een inventarisatie van alle energiestromen en de mogelijkheden tot reductie hierin. Het energie audit verslag is opgesteld conform de richtlijnen in NEN-EN Volledigheidshalve wordt ook verwezen naar de aan dit document gerelateerde documenten: CO2-voetafdruk CO2-reductiedoelstelling Energie management programma 1.1 Het energieverbruik Het energieverbruik van Tauw valt conform de scoop 1 en 2 van de CO2-prestatieladder in twee hoofdgroepen onder te verdelen: Energieverbruik van de kantoren Ruimteverwarming kantoren (m 3 aardgas) Elektragebruik kantoren (kwh elektriciteit) Energieverbruik als gevolg van mobiliteit Zakelijke km s met leaseauto s Zakelijke km s met privéauto s Zakelijke km s met vliegtuig In het kader van het opstellen van de CO2-voetafdruk zijn al deze energieverbruiken over 2010 gekwantificeerd. De resultaten hiervan zijn in hoofdstuk twee vermeld alsmede de mogelijke maatregelen om tot reductie te komen. In hoofdstuk 3 tenslotte zijn de reductiedoelstelingen genoemd. Energie auditverslag Tauw 7\20

8 8\20 Energie auditverslag Tauw

9 2 CO2-emissies 2.1 CO2-emissies 2010 In 2010 staat de totale CO 2 emissie van Tauw gelijk aan ruim ton CO 2, zie tabel 2.1. Het grootste aandeel hierin, ruim 30 procent, komt van het brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto s. In tabel 2.1 staan daarnaast de CO 2 emissie uitgedrukt in het aantal medewerkers en per vierkante meter vloeroppervlak weergegeven. Tabel 2.1 CO 2 emissie Tauw ten opzichte van aantal medewerkers en vierkante meter vloeroppervlak in 2010 Soort emissie CO 2 (ton/jaar) Percentage CO 2 per medewerker (ton/fte)* CO 2 per vloeroppervlak VVO (ton/100 m 2 )* Directe CO 2 emissies - Aardgasverbruik 803,59 27,38 0,96 3,50 - Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto s 905,67 30,85 1,09 - Indirecte CO 2 emissies door energieopwekking - Elektriciteitsverbruik 510,00 17,37 0,61 2,22 - Ingekochte warmte 13,92 0,47 0,02 0,06 Overige indirecte CO 2 emissies - Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto 595,25 20,28 0, Brandstofverbruik zakelijke vliegtuigreizen 106,86 3,64 0,13 - Totaal 2.935,29 100,00 3,52 5,78 Het aantal medewerkers staat in het referentiejaar 2010 gelijk aan 833,465 fte en het totaal verhuurbaar vloer oppervlak (VVO) staat gelijk aan m 2 De zes emissies vallen uiteen in twee hoofdactiviteiten die de uitstoot van CO 2 bepalen, namelijk Zakelijk verkeer: brandstofverbruik leaseauto, privéauto en vliegtuigreizen Energieverbruik gebouwen: aardgasverbruik, elektriciteitsverbruik en ingekochte warmte Voor het zakelijke verkeer betreft dit 55 procent van de totale CO 2 emissie. Voor het energieverbruik betreft dit 45 procent. In tabel 2.2 staan de tonnen CO 2 emissie gerelateerd aan de twee hoofdactiviteiten weergegeven. Voor het zakelijke verkeer komt dit neer op ruim ton CO 2 per jaar. Voor het energieverbruik gebouwen betreft dit ruim ton CO 2 per jaar. Energie auditverslag Tauw 9\20

10 Tabel 2.2 CO 2 emissie Tauw naar hoofdactiviteit Hoofdactiviteit CO 2 (ton/jaar) Percentage CO 2 (ton/fte) CO 2 (ton/100 m 2 ) Zakelijk verkeer 1.607,78 54,77 1,93 Energieverbruik gebouwen 1.327,51 45,23 1,59 5, Specificatie naar bron Aardgasverbruik De verwarming van kantoren vindt voornamelijk plaats met behulp van aardgas. Het totale aardgasverbruik, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. Het totale aardgasverbruik voor Tauw betrof in 2010 ongeveer 440 duizend m 3 met een daarmee samenhangende totale CO 2 emissie van 803 ton. De hoeveelheid CO 2 emissie van het aardgasverbruik betreft ruim 27 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Tauw Deventer Handelskade 11 neemt met circa 70 procent het grootste deel van de CO 2 uitstoot voor haar rekening gevolgd door Tauw Deventer Kamperstraat met bijna 9 procent. Tabel 2.3 Aardgasverbruik en CO 2 in Omschrijving Hoeveelheid (m 3 ) CO 2 emissie Percentage (ton/jaar) Tauw Amsterdam ,03 3,24 Tauw Assen * 22,29 2,77 Tauw Deventer Handelskade ,14 0,52 Tauw Deventer Handelskade ** 626,16 77,92 Tauw Deventer Kamperstraat ,16 6,37 Tauw Deventer Nijmegensestraat N.v.t. (archief) N.v.t. (archief) N.v.t. (archief) Tauw Deventer Berkelweg N.v.t. (parkeerterrein) N.v.t. (parkeerterrein) N.v.t. (parkeerterrein) Tauw Eindhoven ,17 3,26 Tauw Rotterdam ,48 5,41 Tauw Utrecht*** N.v.t. (stadswarmte) N.v.t. (stadswarmte) N.v.t. (stadswarmte) De Haan ,17 0,52 Totaal , * Schatting van jaarafrekening afgeleid. ** Voor het gebruik van de WKK is m 3 aardgas gebruikt voor opwekking elektra en m 3 voor de opwekking van warmte. De totale hoeveelheid aardgas die gebruikt is betreft m 3 1 De conversiefactor zoals opgenomen in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 betreft voor aardgas g CO 2 /Nm 3 brandstof. 1 Nm 3 betreft 1 m 3 onder standaard druk en temperatuur 10\20 Energie auditverslag Tauw

11 2.2.2 Brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto s Binnen Tauw bestaat het zakelijke verkeer uit leaseauto s, huurauto s en privéauto s. De hoeveelheid verbruikte liters brandstof van het brandstofverbruik zakelijk verkeer van de leaseauto, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. De totale hoeveelheid brandstof betreft (inclusief brandstof voor woon-werk- en privé kilometers) ruim liter. In TSP staan de kilometers geregistreerd, zowel van de zakelijke-, de woon/werk-, en privé kilometers. Zie voor de aantallen tabel 5. De hoeveelheid CO 2 emissie van het brandstofverbruik zakelijk verkeer leaseauto, exclusief het percentage afkomstig van de gereden woon-werk- en privékilometers, betreft 905,67 ton 2. Dit komt overeen met ruim 30 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Tabel 2.4 Brandstofverbruik verkeer leaseauto s en CO 2 in 2010 Brandstoftype Aantal Hoeveelheid Conversiefactor CO 2 CO 2 auto s (liter) (g CO 2 / liter) emissie (ton/jaar) emissie (ton/auto) Benzine , ,14 5,22 Diesel , ,32 7,53 Totaal , ,46 12,75 Tabel 2.5 Zakelijke-, woon/werk-, en privé kilometers van de leaseauto s en percentages in 2010 Kilometer soort Brandstoftype Hoeveelheid Percentage kilometers Zakelijk Gemiddeld brandstoftype ,68 Woon werk Gemiddeld brandstoftype ,55 Privé Gemiddeld brandstoftype ,78 Totaal Totale CO2 uitstoot van het aantal liters van de leaseauto s betreft ruim ton per jaar, inclusief het aantal kilometers voor het woon-werk en privé verkeer. Gekeken naar het aantal kilometers betreft het percentage kilometers voor woon-werk en privé verkeer ruim 48 procent. Wanneer dit getal afgetrokken wordt van de totale CO2 uitstoot op basis van het aantal liters brandstof kom je uit op ruim 905 ton en 6,59 ton CO2 per auto Energie auditverslag Tauw 11\20

12 2.2.3 Elektriciteitsverbruik Verlichting, ventilatie en koeling van de kantoren en het gebruik van kantoorapparatuur, waaronder ICT-apparatuur vindt plaats met behulp van elektriciteit. Het totale elektriciteitsverbruik, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. Het totale elektriciteitsverbruik voor Tauw betrof in 2010 ongeveer 2 miljoen kwh. Dit is inclusief kwh dat duurzaam is opgewekt met behulp van een WKK installatie in Deventer. De totale CO 2 emissie, exclusief de hoeveelheid kwh opgewekt met de WKK, bedraagt ruim 510 ton. De hoeveelheid CO 2 emissie van het elektriciteitsgebruik betreft ruim 17 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Tauw Rotterdam neemt het grootste deel voor haar rekening gevolgd door Tauw Utrecht. Tabel 2.6 Elektriciteit en CO 2 in Omschrijving Hoeveelheid CO 2 emissie Percentage (kwh) (ton/jaar) Tauw Amsterdam ,74 10,13 Tauw Assen ,88 10,55 Tauw Deventer Handelskade * 19,33 3,79 Tauw Deventer Handelskade 11 Tauw Deventer Kamperstraat ,85 17,01 Tauw Deventer Nijmegensestraat (archief) ,67 0,13 Tauw Deventer Berkelweg (parkeerterrein) 161 0,07 0,01 Tauw Eindhoven ,79 10,34 Tauw Rotterdam ,56 28,51 Tauw Utrecht ,75 18,17 De Haan ,87 1,35 Totaal ,52 100,00 * Met behulp van de WKK is kwh aan elektriciteit opgewekt (groene stroom). Dit is in mindering gebracht op het totale elektriciteitsverbruik van de Handelskade van kwh. Het extra aardgas dat nodig is voor de werking van de WKK staat opgeteld bij het totale aardgasverbruik van de vestiging Deventer. In tabel 2.7 staat de totale CO 2 emissie vanuit elektriciteitsgebruik per kantoor per vierkante meter weergegeven. Daarnaast staat ook het gemiddelde gasverbruik per m 2 opgenomen. Wanneer de CO 2 emissie wordt weergegeven per m 2 komt een iets ander beeld naar voren dan bij de absolute emissie. Tauw Rotterdam stoot per vierkante meter de meeste CO 2 uit, gevolgd door Tauw Assen. 3 De conversiefactor zoals opgenomen in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 betreft voor elektriciteit grijze stroom, 2010 en later 455 g CO 2 /kilowattuur 12\20 Energie auditverslag Tauw

13 Tabel 2.7 CO 2 emissie elektriciteit per m 2 vloeroppervlak Locatie Vloeroppervlak Gemiddeld CO 2 emissie VVO (m 2 ) elektraverbruik per (kg/m 2 jaar) m 2 Tauw Amsterdam ,53 36,64 Tauw Assen ,60 44,86 Tauw Deventer Handelskade ,39 2,00 Tauw Deventer Handelskade 11 Tauw Deventer Kamperstraat ,87 36,34 Tauw Deventer Nijmegensestraat (archief) 660 2,25 1,02 Tauw Deventer Berkelweg (parkeerterrein) 800 0,20 0,09 Tauw Eindhoven ,04 43,70 Tauw Rotterdam ,04 51,44 Tauw Utrecht ,16 36,02 De Haan ,14 30,55 Totaal ,85 22, Ingekochte warmte Het kantoor te Utrecht wordt verwarmd met behulp van warmte afkomstig van de stadsverwarming. De totale hoeveelheid ingekochte warmte, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. In totaal is in GJ warmte ingekocht voor de verwarming van het deel van het kantoor dat door Tauw in gebruik is. Dit resulteert in een totale CO 2 emissie van 12 ton. De hoeveelheid CO 2 emissie van ingekochte warmte betreft ongeveer 0,5 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto Binnen Tauw bestaat het zakelijke verkeer uit leaseauto s, huurauto s en privéauto s. De hoeveelheid gereden kilometers van het brandstofverbruik zakelijk verkeer van de privéauto, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. De totale hoeveelheid gereden kilometers betreft De hoeveelheid CO 2 emissie van het brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto betreft ruim 595 ton/jaar. Dit komt overeen met ongeveer 20 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Energie auditverslag Tauw 13\20

14 Tabel 2.8 Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto en CO 2 in 2010 Tauw Gereden Aantal Conversiefactor (g CO 2 emissie kilometers medewerkers CO 2 /km) (ton/jaar) (km/jaar) Benzine <1,4 ltr ,28 Benzine 1,4-2,0 ltr ,56 Benzine >2,0 ltr ,42 Benzine gemiddeld ,74 Diesel <1,7 ltr ,26 Diesel 1,7-2,0 ltr ,11 Diesel >2,0 ltr ,97 Diesel gemiddeld ,88 LPG ,78 Onbekend ,75 Totaal ,74 Tabel 2.9 Brandstofverbruik zakelijk verkeer privéauto en CO 2 in 2010 De Haan Gereden kilometers Conversiefactor gemiddeld (g CO 2 emissie (ton/jaar) (km/jaar) CO 2 /km) Benzine ,81 Totaal , Brandstofverbruik zakelijk verkeer huurauto Binnen Tauw bestaat het zakelijke verkeer uit leaseauto s, huurauto s en privéauto s. De hoeveelheid gereden kilometers van het brandstofverbruik zakelijk verkeer van de huurauto, in combinatie met de conversiefactor gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. De totale hoeveelheid gereden kilometers betreft De hoeveelheid CO 2 emissie van het brandstofverbruik zakelijk verkeer huurauto betreft ruim 96 ton. 14\20 Energie auditverslag Tauw

15 Tabel 2.10 Brandstofverbruik zakelijk verkeer huurauto en CO 2 in 2010 Aantal Gereden Conversiefactor CO 2 emissie huurdagen kilometers gemiddeld (g (ton/jaar) (km/jaar) CO 2 /km) Benzine ,35 Diesel ,35 Totaal , Brandstofverbruik zakelijke vliegtuigreizen Tauw-medewerkers gebruiken het vliegtuig voor zakelijk gebruik om grote afstanden te overbruggen. De hoeveelheid kilometers voor het vliegverkeer, in combinatie met de conversiefactoren gepubliceerd in het Handboek CO 2 -Prestatieladder 2.0 van SKAO bepaald de CO 2 emissie. De totale hoeveelheid gevlogen kilometers in 2010 betreft De hoeveelheid CO 2 emissie van het brandstofverbruik zakelijke vliegtuigreizen betreft ruim 106 ton. Dit komt overeen met 3 procent van de gehele CO 2 emissie van Tauw in Tabel 2.11 Brandstofverbruik zakelijke vliegtuigreizen en CO 2 in 2010 Categorie Aantal Afstand Conversiefactor CO 2 emissie vliegtuigreizen vliegtuigreizen gemiddeld (g (ton/jaar) (km/jaar) CO 2 /km) Vervoer < ,75 Vervoer ,17 Vervoer > ,94 Totaal , Mogelijke maatregelen Voor het realiseren van de reductiedoelstellingen zijn diverse maatregelen mogelijk. Dit geldt zowel voor de emissiebronnen die vallen onder scope 1 als de emissiebronnen die vallen onder scope 2. In onderstaande tabel zijn diverse mogelijkheden genoemd. Dit is geen limitatieve lijst. Met de jaarlijkse brainstorm in de klankbordgroep en de mogelijkheden voor het aandragen van energiebesparende maatregelen via sharepoint, kunnen nieuwe maatregelen worden benoemd. Voorwaarde voor het plaatsen van de maatregel op de lijst, is de verwachting dat er een significante CO 2 reductie kan worden gerealiseerd. Energie auditverslag Tauw 15\20

16 CO 2 emissie Mogelijke reductiemaatregelen 2010 (ton/jaar) Scope ,26 Aardgasverbruik 803,59 Groen gas inkopen Zakelijk verkeer leaseauto's 905,67 Nieuwe leaseauto s maximaliseren aan CO 2 uitstoot Aandacht besteden aan "Het Nieuwe Rijden" (gedrag) Banden op spanning houden en vullen met stikstof Stimuleren carpoolen Stimuleren videoconferencing Aanschaf elektrische auto om ervaring op te doen Aanschaf elektrische scooter s voor de korte zakelijke kilometers Scope ,29 Elektriciteit + warmte 523,92 Groene stroom inkopen Installeren Windows 7 op PC (heeft beter energiemanagement) voor reductie energieverbruik computers Lichtniveau per ruimte (kantoren. overlegruimte) nalopen en eventueel aanpassen (check op arbeidsomstandigheden met luxmeter) Energieverbruik mee laten wegen bij inkoop van elektrische apparatuur Vergroten van de mogelijkheden voor digitale levering van rapporten e.d. Zakelijk verkeer 595,25 Stimuleren carpoolen privéauto Stimuleren thuiswerken Stimuleren videoconferencing Aanschaf elektrische scooter s voor de korte zakelijke kilometers Zakelijke vliegtuigreizen 106,86 Stimuleren videoconferencing Stimuleren korte vluchten vervangen door treinreizen (of evt. auto) Totaal 2.935,29 16\20 Energie auditverslag Tauw

17 De grootste CO 2 emissiebron binnen Tauw is gerelateerd aan het vervoer. Daarom is besloten om hiervoor in 2011 beleid te ontwikkelen om deze emissiesbron als eerste te reduceren. De te nemen maatregelen zijn; Cleaner car contract; dit is een overeenkomst met de leasemaatschappij waarin is vastgelegd dat Tauw in 2012 alleen nog wagens afneemt met een CO2-emissie < 120 gram/km Alle banden van de lease auto s worden afgevuld met stikstof De lease rijders krijgen een cursus het nieuwe rijden aangeboden De medewerkers kunnen zakelijk reizen met de NS-business card Samen met het platform samen elektrisch wil Tauw haar wagenpark verduurzamen. Tauw schaft in dit kader een elektrische auto aan om dit vervoermiddel en de mogelijkheden voor Tauw uit te proberen Voor de vestiging van Tauw in Assen staan twee elektrische scooters ter beschikking voor de kortere afstanden. Juist de overbrugging met de auto van deze afstanden, produceert relatief veel CO 2 Opstellen beleid voor E-werken Stimuleren van videoconferencing In kaart brengen van type auto en soort brandstof van privéauto s die gebruikt worden voor zakelijke kilometers. Dit om de betrouwbaarheid van de metingen te vergroten De verantwoordelijkheid voor deze maatregelen zijn verdeeld zoals beschreven in het energiemanagementsysteem. De afdeling Facilitaire Ondersteuning is verantwoordelijk voor de inkoop van energie, papier, afvalverwerking et cetera, het wagenpark en de gebouwen binnen Tauw. De IT-afdeling is verantwoordelijk voor de mogelijkheden van CO 2 -reductie door de inzet van IT-techniek. Dit betreft zowel het energiezuiniger maken van de IT-systemen als het ondersteunen met IT-technologie van andere werkwijzen waardoor CO 2 -reductie wordt gerealiseerd (bijvoorbeeld thuiswerken). De afdeling P&O is verantwoordelijk voor de mogelijkheden van CO 2 -reductie met betrekking tot woon/werk verkeer van de medewerkers, inzet van privé voertuigen voor dienstreizen en andere manieren van werken zoals thuiswerken. Met deze maatregelen wordt verwacht dat in 2012 de reductie-doelstelling van 5 % ten opzichte van 2010 zal worden gerealiseerd. Naar verwachting zal dit beleid in 2013 tot meer CO 2 reductie leiden, doordat steeds meer zuinige lease auto s in gebruik worden genomen. Voor 2012 zal er beleid worden ontwikkeld voor de inkoop van groene stroom met als doel om hiermee uiterlijk in 2013 te beginnen. Daarnaast zal gekeken worden naar de mogelijkheden van groen gas. Hierbij wordt niet aardgas bedoeld dat vervolgens gecompenseerd worden met de aanplant van bijvoorbeeld bomen. Als er interessante mogelijkheden zijn, kan er eventueel besloten worden om over te gaan tot groen gas. Deze markt wordt gevolgd. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd door de afdeling Facilitaire Ondersteuning. Energie auditverslag Tauw 17\20

18 In 2012 zal er tevens beleid worden gemaakt voor de mogelijkheden tot verdere energiebesparing door meer toepassen van IT-technologie en de verdere reductie van het energieverbruik van de IT-apparatuur. Met de invoering zal uiterlijk vanaf 2013 worden begonnen. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd door de IT-afdeling. Tenslotte wordt er integraal beleid gemaakt voor de energiebesparingmogelijkheden die gerelateerd zijn aan de huisvesting. Dit zal plaatsvinden per vestiging, doch vooral richten op de locatie te Deventer omdat hier het energieverbuik relatief hoog is. De interessante mogelijkheden worden uiterlijk vanaf 2013 ingevoerd. Deze werkzaamheden worden uitgevoerd door de afdeling Facilitaire Ondersteuning. 18\20 Energie auditverslag Tauw

19 3 Reductiedoelstelling Tauw streeft naar continue verbetering van de energie-efficiëntie en vermindering van de CO 2 - uitstoot in haar bedrijfsvoering. Dit komt (deels) voort uit haar wil om op duurzame wijze te werken aan de verbetering van de leefomgeving. Zowel binnen als buiten Nederland. Deels ook om de bedrijfsvoering te optimaliseren. 3.1 Doelstellingen Tauw stelt zich tot doel gesteld om de CO 2 -uitstoot per fte van scope 1 en 2 emissies, de komende jaren te reduceren met: % ten opzichte van % ten opzichte van % ten opzichte van 2010 Deze doelstellingen zijn in de directievergadering van 17 oktober 2011 door de directie van Tauw vastgesteld. Het realiseren van bovenstaande primaire doelstelling is leidend. De CO 2 -uitstoot van scope 1 en 2 gezamenlijk dient te voldoen aan bovengenoemde doelstelling. Secundair wordt getracht om deze reductie gelijkmatig voor zowel de scope 1 als scope 2 emissies te realiseren. Dus de doelstellingen voor scope 1 en scope 2 zijn beide: % ten opzichte van % ten opzichte van % ten opzichte van 2010 Als de reductie van de ene scope achterblijft, dient dit gecompenseerd te worden door de andere scope om de primaire doelstelling te realiseren. De scope 1 en 2 emissies in de projecten wordt vooral bepaald door het zakelijk verkeer. Ook op dit gebied zijn de doelstellingen; % ten opzichte van % ten opzichte van % ten opzichte van 2010 Energie auditverslag Tauw 19\20

20 20\20 Energie auditverslag Tauw