Op de Aardappelhoeve in Tielt Belgische versmarkt opnieuw veroveren door kwaliteit

Transcriptie

1 Belgian Potato Quality Award Op de Aardappelhoeve in Tielt Belgische versmarkt opnieuw veroveren door kwaliteit Voor de vierde maal wordt de Belgian Potato Quality Award (BPQA) georganiseerd. In de loop van het jaar werden de genomineerde bedrijven tweemaal bezocht door een jury en de prijs zal uitgereikt worden in het kader van Interpom op het einde van het jaar. We stellen de genomineerde bedrijven aan u voor. Het tweede bedrijf is dat van Bart Nemegheer uit Tielt. Bart is in 1992 op het ouderlijke bedrijf gestart. Het was toen een gesloten varkensbedrijf. In 1996 werd er ook pluimvee bijgenomen en daarnaast werden in Ardooie ook grove groenten (hoofdzakelijk bloemkool) geteeld voor de diepvriesindustrie. Toen de prijzen van die groenten al te sterk onder druk kwamen, werd in 1997 overgeschakeld op de teelt van Charlotte. In samenspraak met een handelaar werden vervolgens ook wat vroege aardappelen en wat Bintjes geteeld. En geleidelijk is die oppervlakte uitgebreid. In 1999 werd geïnvesteerd in kistenbewaring en toen de prijzen in 2000 in de handel sterk daalden, werd beslist om aardappelen zelf klaar te maken en te leveren aan de veiling REO. Omdat die veiling moeilijk het gehele aanbod kon opslorpen, werd gezocht naar afzet naar warenhuizen. Om daaraan rechtstreeks te kunnen leveren, moest echter aan het BRClastenboek voldaan zijn. Tijdens een pre-audit voor BRC bleek dat aardappelen verpakken en varkens en pluimvee houden op hetzelfde bedrijf niet mogelijk was. Wij stonden toen voor de keuze, ofwel stoppen met aardappelen verpakken, ofwel elders een nieuw bedrijf bouwen, los van het varkensbedrijf. En uiteindelijk hebben we daarvoor gekozen. In 2006 werd het nieuwe bedrijf gebouwd met bewaarruimte, was- en sorteerinstallatie en verpakkingsinstallatie. In september 2006 werd het in gebruik genomen. In totaal worden nu ruim 50 ha aardappelen geteeld, ongeveer 7,5 ha op eigen grond rond het bedrijf en de rest in seizoenpacht. Al die aardappelen worden gewassen, gesorteerd en vervolgens in kleinverpakkingen verpakt voor levering aan handel en grootwarenhuizen. Naast de bedrijfsleider en zijn echtgenote (die instaat voor de boekhouding) werken op het bedrijf 11 vreemde arbeidskrachten. Stikstof beperken Met de gestegen graanprijzen is het de jongste tijd wel moeilijker om aan gronden in seizoenpacht te geraken, zo geeft Bart aan. De seizoenpacht gebeurt meestal bij dezelfde landbouwers (veehouders) die elk jaar een ander perceel ter beschikking stellen. Op die 1

2 manier kent men beter de werkwijze van de boer en heeft men ook een duidelijker beeld van de voedingstoestand van de grond. Elk perceel wordt op voorhand geanalyseerd bij de Bodemkundige Dienst. Op basis van die analyse (bemestingstoestand en grondsoort), wordt dan beslist welke rassen op welk perceel terechtkomen. De vroege rassen gaan daarbij naar de lichtste gronden. De organische bemesting (standaard 20 ton varkensdrijfmest) gebeurt door Bart zelf, ofwel door de boer in onderlinge afspraak. Vervolgens wordt de magnesiumtoestand van het perceel bekeken. Is die voldoende, dan wordt bijbemest met Haspargit. Is er onvoldoende magnesium aanwezig, dan wordt Patentkali bijgegeven. Fosfor moet in de streek niet bijgegeven worden. Voor de stikstof wordt voor de latere en halfvroege rassen de voorkeur gegeven aan Entec, met nitrificatieremmer. Vooral in jaren met doorwasrisico (lange, warme en droge periode, met daarna neerslag), levert dat heel wat voordeel op, aldus Bart. Vier weken na het planten wordt dan een nieuwe staal genomen om te zien of er stikstof bijgegeven moet worden. Indien dat zo is, wordt die stikstof toegediend in vloeibare vorm, samen met een plaagbestrijding. Na de aardappelen wordt systematisch een groenbemester ingezaaid om de uitspoeling van nitraten te vermijden. Omdat rassen geteeld worden die niet zoʼn hoge stikstofbehoefte hebben, zijn er doorgaans geen problemen met te hoge nitraatresiduʼs, zo legt Bart uit. Wasbaarheid Gezien zijn afzet naar grootwarenhuizen zijn voor Bart de wasbaarheid, de vorm en de smaak van de aardappelen zeer belangrijk. Hij teelt dan ook rassen die zich op dat gebied onderscheiden van de rest. Het gaat om Gala, Beluga, Vienna, Alegria, Agila, Borwina en Romanze (roodschillig), rassen die bij ons niet zoveel voorkomen. Ik heb die rassen leren kennen op proefvelden van handelshuizen, o.m. in de tuinbouwschool van Merchtem. Daar hebben we dan, samen met onze handelaar, stalen genomen en gezien dat ze perfect beantwoorden aan onze criteria. Een bijkomend voordeel is bovendien dat zij in belangrijke mate resistent zijn tegen nematoden, wat, gezien de bestrijdingsbepalingen die tegen 2010 op dat vlak op til zijn, mooi meegenomen is, zo verantwoordt Bart zijn rassenkeuze. De ziektebestrijding wordt in de mate van het mogelijke door Bart zelf uitgevoerd. Het is maar wanneer men werkelijk door het veld rijdt dat men een goede controle kan uitoefenen of de ziekte al dan niet aanwezig is, zo geeft hij aan. Voor zijn bespuitingen laat hij zich leiden door de waarschuwingsberichten van het PCA. Hij spuit met een getrokken spuitmachine Sieger met een spuitboom van 33 meter. Er wordt gespoten met luchtmengdoppen en dit met een waterhoeveelheid van 200 l/ha. In functie van het weer en het tijdstip van het jaar kan dat wel opgevoerd worden tot 400 liter per ha om zeker alle loof te treffen. Om het werken met een dergelijke machine mogelijk te maken legt hij rijpaden aan, zodat steeds met brede banden kan gereden worden. Op die manier kan men bv. na een onweer in de zomer, wanneer het noodzakelijk is om vlug opnieuw te spuiten om de infectie onder controle te houden, snel opnieuw het veld in. 2

3 Waterzuivering Op het oude en het nieuwe bedrijf samen beschikt de Aardappelhoeve over een opslagcapaciteit van ton. Er werd gekozen voor kistenbewaring omdat dit een betere traceerbaarheid toelaat. Elke kist krijgt van bij het binnenkomen een uniek kleefetiket. Van alle aardappelen die op het bedrijf aankomen worden ook stalen genomen en deze worden geanalyseerd op onderwatergewicht. Ze worden ook gewassen om het tarragehalte te bepalen en de aardappelen worden aan een kook- en baktest, al naargelang de bestemming, onderworpen. Om de problemen met het milieu zoveel mogelijk te vermijden werd een waterzuiveringsinstallatie gebouwd voor het waswater van de aardappelen. Al het water van de daken van de gebouwen (ongeveer vierkante meter) wordt opgevangen en gebruikt als waswater. Na het wassen wordt het opgevangen en worden het organisch materiaal en de aarde eruit verwijderd en na zuivering wordt dat water opnieuw gebruikt. Het slib wordt door een gespecialiseerde firma opgehaald om gewassen te worden. Versmarkt opnieuw veroveren Een belangrijk doel van Bart is om de versmarkt, die voor een deel aan Frankrijk verloren ging en die heel wat toegevoegde waarde kan genereren, opnieuw naar ons land te brengen. Daartoe moeten we specifieke rassen telen en de logistieke kosten zoveel mogelijk beperken. Ook moet men de warenhuizen overtuigen dat de kwaliteit van onze aardappelen minstens even goed is als deze van de vele tonnen die nu geïmporteerd worden uit de ons omringende landen. Wij hebben nog te veel het imago dat wij geen goede aardappelen kunnen telen voor de versmarkt en dat moeten wij dringend kunnen ombuigen. Daartoe zou ik samen met een aantal kwaliteitsbewuste telers een samenwerking willen opzetten om aldus een voldoende aanbod van kwaliteitsvolle aardappelen voor de versmarkt te creëren, zo besluit Bart zijn verhaal. 3

4 Van alle aardappelen die op het bedrijf binnenkomen, wordt een staal genomen en die wordt aan verschillende kwaliteitsanalyses onderworpen. Dit jaar werd een waterzuiveringsinstallatie gebouwd voor het waswater van de aardappelen. Na zuivering wordt dat waswater opnieuw gebruikt. 4

5 Bart Nemegheer bespreekt, samen met een aantal juryleden, de stand van het gewas op het ingeschreven perceel. 5