14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 151

Transcriptie

1 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 14.1 Toepassing artikel 6.2 Wro Afbakening betrokken onroerende zaak voor aftrek NMR 10 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4467 (b&w Gemert-Bakel) Casus: percelen van aanvrager zijn aan te merken als afzonderlijke percelen B&w hebben de aanvraag afgewezen omdat de schade deels voorzienbaar is en voor het overige onder het normaal maatschappelijk risico valt. Aanvrager stelt dat b&w voor de schade die onder het normaal maatschappelijk risico valt er ten onrechte vanuit zijn gegaan dat aanvragers percelen als één onroerende zaak moeten worden aangemerkt. Volgens aanvrager zijn niet alleen de kadastrale situatie, maar ook de bestemming, functionaliteit, inrichting en het gebruik van belang om te bepalen wat de onroerende zaak is waarop de aanvraag betrekking heeft. (tussenuitspraak, bestuurlijke lus) De aanvraag ziet alleen op een tegemoetkoming voor de woning en niet voor het bedrijfspand. In het advies van de adviseur is uiteengezet dat de planologische wijziging uitsluitend een planologische verslechtering inhoudt voor de woning en niet voor het bedrijfspand. Gelet hierop en gezien de omstandigheid dat het om twee afzonderlijke onroerende zaken gaat met een afzonderlijk genummerde uitweg naar de openbare weg, en op die percelen twee afzonderlijke bestemmingen rusten, heeft de adviseur bij de taxatie ten onrechte beide percelen betrokken. Dat beide onroerende zaken één kadastraal nummer hebben doet hieraan niet af, te meer nu aanvrager de onroerende zaken afzonderlijk kocht en deze oorspronkelijk een eigen kadastrale aanduiding hadden Motivering aftrek wegens NMR ex artikel 6.2 lid 1 Wro 10 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4454 (b&w Asten) Casus: de aftrek van 5.000,00 wegens normaal maatschappelijk risico is onvoldoende onderbouwd B&w hebben een tegemoetkoming toegekend. De rb acht ontoereikend toegelicht waarom de hoogte van de aftrek wegens het normaal maatschappelijk risico 5.000,00 bedraagt. Bij de beoordeling of de schade op grond van artikel 6.2 lid 1 Wro binnen het normaal maatschappelijk risico valt, kan een forfaitaire drempel of een kortingspercentage worden toegepast. 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 151

2 De (tweede) adviseur heeft een korting toegepast van 5.000,00 op de schade omdat bij normale maatschappelijke ontwikkelingen een dergelijke schade mogelijk is en binnen een bestaande bebouwde omgeving nadelige veranderingen met een beperkte waardedaling in deze ordegrootte als normaal worden beschouwd. Daarmee is onvoldoende gemotiveerd waarom de aftrek 5.000,00 bedraagt Twee opeenvolgende vrijstellingsbesluiten en NMR ex artikel 6.2 lid 1 Wro 3 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4351 (b&w Hillegom) Casus: gelet op tijdsverloop en aard opeenvolgende vrijstellingsbesluiten voor beoordeling normaal maatschappelijk risico zien als één samenhangend besluit De rb heeft b&w opdracht gegeven om een taxatie uit te voeren om de omvang van de planschade vast te stellen als gevolg van een tweetal vrijstellingsbesluiten. Volgens b&w heeft de rb door te overwegen dat artikel 6.2 Wro niet van toepassing is, niet onderkend dat artikel 6.2 lid 1 Wro, dat ziet op het normaal maatschappelijk risico, wel van toepassing is. Aanvrager stelt dat de schade door het vrijstellingsbesluit 3 van 24 juni 2005 voor 88 woningen en het besluit 4 van 7 november 2005 voor wijzigingen aan deze woningen in verband met kopersopties is toe te rekenen aan de eerdere besluiten 1 en 2 waarop artikel 49 van de WRO van toepassing is. De besluiten 3 en 4 moeten volgens aanvrager als één samenhangend besluit worden gezien. (tussenuitspraak, bestuurlijke lus) Uit artikel Invoeringswet Wro volgt dat afdeling 6.1 Wro, met uitzondering van artikel 6.2 lid 2 Wro, op de aanvraag van toepassing is. Voor de woonbebouwing is met besluit 3 vrijstelling verleend, nadat aan de uit te werken woonbestemming in besluit 2 goedkeuring is onthouden. Besluit 2 heeft door deze onthouding van goedkeuring de woonbebouwing niet mogelijk gemaakt. De besluiten 3 en 4 moeten, gelet op de aard en inhoud van deze besluiten en het korte tijdsverloop tussen beide besluiten, voor het bepalen van het normale maatschappelijke risico als één samenhangend besluit worden gezien Bepaling of schade behoort tot NMR 22 oktober 2014, /1/A1, ECLI:NL:RVS:2014:3784 (b&w Oss) Casus: beantwoording vraag of schade tot normaal maatschappelijk risico behoort met inachtneming van alle van belang zijnde omstandigheden B&w hebben naar aanleiding van een uitspraak van de rb tegemoetkomingen toegekend van ,00 en ,00. Volgens de derdebelanghebbende is een te lage korting toegepast wegens het normaal maatschappelijk risico. De vraag of schade tot het normaal maatschappelijk risico behoort, moet worden beantwoord met inachtneming van alle van belang zijnde omstandigheden van het geval. Van 152 Planschade jurisprudentie

3 belang is onder meer of de ontwikkeling als een normale maatschappelijke ontwikkeling kan worden beschouwd waarmee de benadeelde rekening had kunnen houden in die zin dat de ontwikkeling in de lijn der verwachtingen lag, ook al bestond geen concreet zicht op de omvang waarin, de plaats waar en het moment waarop de ontwikkeling zich zou voordoen. In dit verband komt betekenis toe aan de mate waarin de ontwikkeling naar aard en omvang past binnen de ruimtelijke structuur van de omgeving en het gevoerde beleid. Omstandigheden die verder van belang kunnen zijn, zijn de afstand van de locatie waar de ontwikkeling heeft plaatsgevonden tot aanvragers onroerende zaak en de aard en de omvang van het door de ontwikkeling veroorzaakte nadeel Inzichtelijkheid schade minder dan forfaitaire aftrek NMR 26 november 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4272 (b&w Heusden) Casus: inzichtelijk moet worden gemaakt dat schade onder de 2% blijft B&w hebben een tegemoetkoming toegekend van ,50. Volgens aanvrager is de waardedaling onvoldoende onderbouwd. (tussenuitspraak, bestuurlijke lus) Dat de schade onder de 2% blijft zoals b&w betogen is niet inzichtelijk gemaakt. De schade kan als deze onder de 2% blijft, niet zonder meer buiten beschouwing blijven. Deze moet worden betrokken bij de totale schade in de vorm van waardevermindering als gevolg van het bestemmingsplan Schoolstraat-Noord Drunen Toepassing forfaitaire aftrek ad 2% NMR per planologische maatregel 20 augustus 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3126 (b&w Weert) Casus: per planologische maatregeling 2% in mindering brengen op schadebedrag B&w hebben een tegemoetkoming toegekend van ,00 voor de schade door twee vrijstellingsbesluiten van 17 april 2008 en een nieuw bestemmingsplan. Op de schade hebben b&w een korting toegepast van 2% voor zowel de vrijstellingsbesluiten als voor het bestemmingsplan. Volgens aanvrager is dat niet juist omdat deze planologische maatregelen als één planologische maatregel zijn te beschouwen. Ook als een aanvraag betrekking heeft op schade door meerdere planologische besluiten moet in beginsel voor iedere planologische maatregel een planologische vergelijking worden gemaakt. De adviseur heeft terecht twee planologische vergelijkingen gemaakt en op beide schadebedragen die volgen uit die vergelijkingen, het normaal maatschappelijk risico in mindering gebracht. B&w hadden de intentie de woningen in één planologische maatregel te regelen, maar dat neemt niet weg dat er sprake is van twee planologische maatregelen. Van enig vooropgezet plan van b&w om twee keer het normaal maatschappelijk risico in mindering te kunnen brengen is niet gebleken. Van belang is dat aanvrager eerst alleen een aanvraag heeft gedaan voor de schade door het bestemmingsplan en pas later heeft aangegeven ook schade 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 153

4 te lijden door de vrijstellingsbesluiten. Aanvrager had kunnen voorkomen dat tweemaal het normaal maatschappelijk risico in mindering werd gebracht door zijn aanvraag voor schade als gevolg van de vrijstellingsbesluiten in te dienen vóór 1 september Of het realiseren van het industrieterrein in de lijn van de verwachtingen lag is niet van belang. De vraag is of de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. Dan is dus alleen van belang of het realiseren van de uitbreiding van het bestaande industrieterrein in de lijn der verwachtingen lag. Daarvoor is, anders dan bij toepassing van artikel 6.3 Wro (voorzienbaarheid), de situatie ten tijde van de aankoop van de woning niet van beslissende betekenis. De schade valt binnen het normaal maatschappelijke risico en blijft voor rekening van aanvrager Lijn der verwachting betekent niet 100% NMR 4 juni 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:2009 (b&w Bodegraven-Reeuwijk) Casus: schade door planologische ontwikkeling die in de lijn der verwachting ligt valt niet in alle gevallen onder het normaal maatschappelijk risico B&w hebben in eerste instantie een tegemoetkoming toegekend van ,00. In een nieuw besluit op bezwaar hebben b&w op grond van het advies van een tweede adviseur besloten om met toepassing van een korting wegens normaal maatschappelijk risico van 75% een tegemoetkoming toe te kennen van 6.250,00. Volgens de derdebelanghebbende valt de schade volledig onder het normaal maatschappelijk risico omdat de planologische ontwikkeling in de lijn der verwachting lag. Dat de planologische ontwikkeling in de lijn der verwachting lag betekent niet dat de gevolgen van de ontwikkeling volledig onder het normale maatschappelijke risico vallen. Van belang is of de schade door een normale maatschappelijke ontwikkeling onevenredig is. Dit zijn verschillende aspecten die bij de beoordeling van het normale maatschappelijke risico kunnen worden betrokken en elkaar niet uitsluiten. In het betoog van de derdebelanghebbende is geen grond te vinden voor het oordeel dat b&w de schade ten onrechte niet volledig voor risico van aanvrager hebben gelaten Ten onrechte niet getoetst aan criteria NMR 30 april 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:1531 (b&w Hof van Twente) Casus: ten onrechte niet de criteria voor normaal maatschappelijk risico getoetst B&w hebben aan aanvrager een tegemoetkoming toegekend van 5.100,00. Volgens de rb lag de planologische wijziging door het bestemmingsplan in de lijn der verwachting waardoor de schade voor rekening van aanvrager blijft. Ook de derdebelanghebbende meent dat de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. 154 Planschade jurisprudentie

5 De adviseur is in zijn advies niet ingegaan op de criteria geformuleerd in de uitspraken van 29 februari 2012 ( /1/A2, ECLI:NL:RVS:2012:BV7254) en van 5 september 2012 ( /1/T1/A2, ECLI:NL:RVS:2012:BX6492). Volgens de adviseur is niet gebleken dat de schade volledig binnen het normaal maatschappelijk risico valt, maar uit het advies blijkt niet op welke feiten en omstandigheden die conclusie is gebaseerd, waardoor die conclusie niet toereikend toegelicht is Geen differentiatie schadefactoren vereist voor bepalen omvang NMR 2 april 2014, /2/A2, ECLI:NL:RVS:2014:1151 (b&w Zederik) 37 Casus: als de ontwikkeling in de lijn der verwachting ligt en daaruit een verhoogd maatschappelijk risico volgt, geldt dat voor alle schadefactoren B&w hebben een tegemoetkoming toegekend van ,00. De heeft in de tussenuitspraak aan b&w opgedragen de gebreken in het besluit op bezwaar van de derdebelanghebbende te herstellen. B&w hebben op basis van een nader advies het bezwaar gegrond verklaard en een tegemoetkoming van 5.380,00 toegekend. Van de schade is een bedrag gelijk aan 3% van de waarde van de woning voor rekening van aanvrager gelaten. Volgens de derdebelanghebbende is niet duidelijk of de schade door een toename van de verkeersbewegingen onder het normaal maatschappelijk risico van aanvrager is gebracht. (vervolg op tussenuitspraak) Als de planologische ontwikkeling in de lijn der verwachting ligt en daarom een verhoogd maatschappelijk risico is aangenomen, geldt dit voor alle ruimtelijke gevolgen van die ontwikkeling. Een differentiatie naar schadefactoren is niet nodig Geen korting NMR voor schade ex artikel 49 van de WRO 18 december 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:2428 (minister Infrastructuur en Milieu) Casus: geen korting normaal maatschappelijk risico bij schadevergoeding ex artikel 49 van de WRO Volgens aanvragers is door het Tracébesluit Betuwelijn en het Havenspoorlijnproject de intensiteit van het treinverkeer op de Calandbrug toegenomen met een waardedaling van hun woningen als gevolg. (tussenuitspraak, bestuurlijke lus) De minister heeft de aanvragen ten onrechte afgewezen. De aanvragen moeten in beginsel worden behandeld als aanvragen om vergoeding voor planologische schade op grond van artikel 49 van de WRO, voor welke regeling geen drempel of korting wegens normaal maatschappelijke risico geldt. 37 Vervolg op tussenuitspraak 2 oktober 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:1381 (b&w Zederik). 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 155

6 14.2 Ontwikkelingen in centrumgebied/inbreiden woongebied Acht woningen in centrumgebied valt binnen NMR 24 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4668 (b&w Lisse) Casus: planschade door bouw van acht woningen in centrumgebied valt binnen normaal maatschappelijk risico B&w hebben aan aanvragers een tegemoetkoming toegekend waarbij op het schadebedrag een korting is toegepast wegens normaal maatschappelijk risico. Volgens de rb heeft de adviseur een onjuiste planologische vergelijking gemaakt. Voorts valt de schade volgens de rb geheel binnen het normaal maatschappelijke risico. Aanvragers kunnen zich hierin niet vinden. De vaststelling van de omvang van het normale maatschappelijke risico is in de eerste plaats aan het bestuursorgaan, dat daarbij beoordelingsruimte toekomt maar die vaststelling naar behoren moet motiveren. B&w hebben de vaststelling van het normale maatschappelijke risico onvoldoende gemotiveerd. De acht eengezinswoningen met garage zijn als een normale maatschappelijke ontwikkeling aan te merken, waarmee aanvragers rekening hadden kunnen houden in die zin dat de ontwikkeling in de lijn der verwachting lag, ook al bestond geen concreet zicht op de omvang waarin, de plaats waar en het moment waarop de ontwikkeling zich zou voordoen. Uit de Centrumvisie Lisse 2002 blijkt dat de locatie voor de acht woningen deel uitmaakt van het centrumgebied, en dat deze locatie als inbreidingslocatie werd beschouwd waarvoor verschillende mogelijkheden zoals woningbouw bestonden. Het provinciaal beleid was gericht op inbreiding van woningbouw in stedelijke en dorpse centra. De ontwikkeling van de acht eengezinswoningen met garage past binnen de bestaande stedenbouwkundige structuur van de direct omliggende woonobjecten. De afstand van deze woningen tot aanvragers onroerende zaken is niet zodanig kort dat dit niet meer als een normale ontwikkeling valt te kenschetsen. Dat een planologische ontwikkeling in de lijn der verwachting ligt betekent niet per definitie dat de gevolgen van die ontwikkeling volledig onder het normale maatschappelijke risico vallen. Van betekenis is of de schade door een normale maatschappelijke ontwikkeling onevenredig is in relatie tot de waarde van de onroerende zaken. De omvang van het schadebedrag is in casu niet onevenredig Bouw zes appartementen in dorpskern deels onder NMR 26 november 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4256 (b&w Gemert-Bakel) Casus: realisering van appartementengebouw is wat woongebruik en aard van de woningbouw betreft een normale maatschappelijke ontwikkeling, maar niet wat de bouwmassa betreft B&w hebben een tegemoetkoming toegekend van ,00. Gezien het beroep van de derdebelanghebbende heeft de rb de schade bepaald op 5.500,00, waarbij de rb zich baseert op een nader advies van de adviseur van b&w. Uit dat advies blijkt dat een normaal 156 Planschade jurisprudentie

7 maatschappelijk risico van 3% van de waarde van de onroerende zaak in dit geval gerechtvaardigd is. Volgens de derdebelanghebbende lag de ontwikkeling van een appartementengebouw in de dorpskern in de lijn der verwachting en behoort de schade geheel tot het normaal maatschappelijk risico. Aanvrager stelt dat de ontwikkeling niet in de lijn der verwachting lag. Hij had in de jaren niet kunnen bevroeden dat een tweelaags appartementengebouw c.a. op een naburig perceel zou worden opgericht. Artikel 6.1 lid 1 Wro heeft betrekking op een tegemoetkoming in schade. Ingevolge artikel 6.2 lid 1 Wro blijft binnen het normale maatschappelijke risico vallende schade voor rekening van de aanvrager. Alleen die schade wordt vergoed welke uitkomt boven de financiële nadelen die behoren tot het maatschappelijke risico dat elke burger behoort te dragen en het normale maatschappelijke risico, dat met zoveel woorden in de wet is vastgelegd, moet worden betrokken bij het bepalen van de hoogte van de schadevergoeding (Kamerstukken II , , nr. 3, blz. 63). Dat op grond van lid 2 onder b in ieder geval 2% van de waarde van de onroerende zaak voor rekening blijft van de aanvrager, betekent niet dat de omvang van het normaal maatschappelijk risico in een concreet geval niet meer zou kunnen bedragen dan 2% van de waarde van de onroerende zaak. De planologische ontwikkeling vindt plaats op een locatie die behoort tot het dorpscentrum en past goed in het karakter van de buurt. De toevoeging van per saldo zes wooneenheden betreft een relatief geringe toename, waardoor de stedenbouwkundige structuur en het woonklimaat niet worden aangetast. Door een grote goot- en bouwhoogte in vergelijking met omliggende objecten sluit het appartementengebouw niet volledig aan bij de plaatselijke situatie. De ontwikkeling ligt wat het woongebruik en de aard van de woningbouw betreft wel in de lijn der verwachting. Een normaal maatschappelijk risico van 3% is in dit geval gerechtvaardigd. Voldoende onderbouwd dat dan niet de gehele schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. De andere mening van de derdebelanghebbende doet daaraan niet af. Dat de ontwikkeling in de jaren niet in de lijn van de verwachting lag, is niet relevant. Voor de omvang van het normaal maatschappelijk risico is relevant of de ontwikkeling op de peildatum in de lijn der verwachting lag Onvoldoende motivering 50% NMR vrijstelling urilift 12 november 2014, /2/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4033 (b&w Amersfoort) 38 Casus: 50% normaal maatschappelijk risico is onvoldoende onderbouwd Aanvrager, exploitant van een bed and breakfast, lijdt schade door het vrijstellingsbesluit voor een urilift. Volgens de tussenuitspraak van de had aanvrager op de peildatum al onomkeerbare investeringen gedaan. De inkomensderving kan in dit geval voor tegemoetkoming in aanmerking komen voor zover deze is ontstaan na de aanvang van de exploitatie 38 Vervolg op tussenuitspraak: 23 oktober 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:1621 (b&w Amersfoort). 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 157

8 op 30 april 2008 en er een oorzakelijk verband bestaat tussen het vrijstellingsbesluit en de inkomensderving. B&w hebben de afwijzing van de aanvraag met een aanvullende motivering op grond van een advies van een adviseur gehandhaafd. Volgens aanvrager is een verkeerde invulling aan het normaal maatschappelijk risico gegeven. (vervolg op tussenuitspraak) Artikel 6.2 lid 2 Wro is anders dan de adviseur stelt niet van toepassing. Een korting van 50% is in strijd met de rechtspraak van de. Wel geldt dat binnen het normaal maatschappelijk risico van aanvrager vallende schade voor zijn rekening moet blijven. Alle van belang zijnde omstandigheden moeten worden betrokken bij beantwoording van de vraag of bepaalde schade voor rekening van de schadelijdende moet worden gelaten. Dit betekent dat de verschillende omstandigheden tegen elkaar moeten worden afgewogen. Ook ingeval - zoals de adviseur stelt - wildplassen in het centrum een groot probleem was en er een breed draagvlak bestond voor het plaatsen van een urilift, was niet voorzienbaar dat de urilift precies tegenover de ingang en op het terrasgedeelte van aanvrager zou worden geplaatst. De urilift is begin 2012 verplaatst naar een andere locatie op de Groenmarkt. De adviseur heeft niet de vraag gesteld of het niet voor de hand lag dat de lift direct op deze plaats zou zijn geplaatst. Door in het advies te schrijven dat er ten minste twee potentiële locaties waren waar de urilift kon worden geplaatst en dit betekent dat ten minste de helft van de schade voor rekening van aanvrager moet blijven, gaat de adviseur er kennelijk vanuit dat het normaal maatschappelijk risico kan worden vastgesteld met gebruikmaking van kansberekening. Dat is niet het geval. Bij het bepalen van het normaal maatschappelijk risico moeten de eerder genoemde omstandigheden van het geval tegen elkaar worden afgewogen. De door de adviseur gegeven motivering kan de toepassing van een korting van 50% niet dragen. Met de door aanvrager overgelegde stukken is aangetoond dat het vrijstellingsbesluit ertoe heeft geleid dat aanvrager voordeel heeft gemist. De zal de StAB verzoeken onder haar verantwoordelijkheid door een onafhankelijk financieel specialist de inkomensderving die het vrijstellingsbesluit heeft veroorzaakt te laten vaststellen en te beoordelen of aanvrager heeft bijgedragen aan de schade en welk deel van de schade tot het normaal maatschappelijk risico moet worden gerekend Appartementengebouw t.p.v. maatschappelijke doeleinden is NMR 29 oktober 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3870 (b&w Veldhoven) Casus: planschade door appartementenbouw op grond met voorheen bestemming maatschappelijke doeleinden valt binnen normaal maatschappelijk risico B&w hebben tegemoetkomingen toegekend van 4.700,00 en 5.100,00. Volgens de derdebelanghebbende behoort de schade door het appartementengebouw tot het normaal maatschappelijk risico. De ontwikkeling van een inbreidingslocatie is in beginsel een normale maatschappelijke ontwikkeling. Ook nu de gronden onder het oude planologische regime grotendeels een bestemming voor maatschappelijke doeleinden hadden lag de planologische ontwikkeling 158 Planschade jurisprudentie

9 in de lijn der verwachting. De ontwikkeling past naar aard en omvang in de ruimtelijke structuur van de directe omgeving, ook al sluit de ontwikkeling niet aan op de ruimtelijke structuur van de woonbebouwing aan de Sint Willibrordusstraat. Gezien de afmetingen van het appartementengebouw, de onder het oude planologische regime reeds bestaande bebouwingsmogelijkheden en de afstand van het appartementengebouw tot aanvragers woningen zal ter plaatse geen grote aantasting van de bestaande stedenbouwkundige structuur en het woonklimaat plaatsvinden. De schade is relatief gering van omvang. De geleden schade van circa 3,5% van de woningwaarde stijgt niet uit boven de financiële nadelen die behoren tot het normaal maatschappelijk risico dat elke burger behoort te dragen Omvang en hoogte appartementengebouw niet in lijn der verwachting 8 oktober 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3636 (Oostelijke Vastgoed en Ontwikkelingsmaatschappij B.V. / b&w Arnhem) Casus: derdebelanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat omvang en hoogte wel in lijn der verwachtingen lag B&w hebben tegemoetkomingen toegekend van ,00 en 2.400,00. Volgens de derdebelanghebbende behoort de schade tot het normaal maatschappelijk risico. Gezien de ruimtelijke structuur van de straat en de directe omgeving, lag een functiewijziging van de bouwlocatie in aansluiting op de omliggende woonfuncties in de lijn der verwachting. Dat geldt niet voor de omvang en hoogte van de bebouwing op de bouwlocatie, deels op zeer korte afstand van de bestaande woningen. De planologische verandering leidt tot waardeverminderingen van ongeveer 9,52% en 3,85%. Volgens de adviseur is er geen reden om een groter gedeelte van de schade dan het wettelijk forfait van 2% voor rekening van aanvragers te laten. De derdebelanghebbende heeft niet met een deskundigenrapport aannemelijk gemaakt dat ook de omvang en hoogte van de bebouwing in de lijn der verwachting lag. Van belang is dat de schade niet relatief gering van omvang is Drie patiobungalows inbreiden in woonkern valt binnen NMR 16 juli 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:2614 (b&w Tilburg) Casus: beperkte schade van 3% behoort tot normaal maatschappelijk risico nu inbreiding in woonkern een normale maatschappelijke ontwikkeling is B&w hebben een tegemoetkoming toegekend van 6.000,00. Volgens de rb hebben b&w ten onrechte niet bezien of de schade op grond van artikel 6.2 lid 1 Wro voor rekening van aanvrager behoort te blijven. Rekening houdend met het normaal maatschappelijk risico bepaalt de rb de schade op nihil. Het plangebied ligt in een district dat zich kenmerkt door differentiatie in bebouwing en diversiteit in bebouwingsomvang, architectuur en woningtypen met afstemming van 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 159

10 kleurgebruik. De kavels zijn vrij smal, waardoor het gebied een vol aanzicht krijgt, met veel woningen aan de straten. De bebouwingsdichtheid is hoog in vergelijking tot de rest van het dorp. In de directe omgeving van aanvragers woning zijn uitsluitend percelen met een woonbestemming. Het bouwplan past naar aard en omvang in de ruimtelijke structuur van de woonwijk. De planologische ontwikkeling sluit aan bij het ruimtelijke beleid van de gemeente. De bouw van de drie patiobungalows leidt niet tot een grote aantasting van de bestaande stedenbouwkundige structuur. Inbreiding van woningen in een bestaande woonkern is in het algemeen een normale maatschappelijke ontwikkeling. De geleden schade van ruim 3% van de woningwaarde is niet zodanig omvangrijk, dat deze niet meer binnen het normaal maatschappelijk risico valt Zes woningen inbreiden in woongebied valt binnen NMR 25 juni 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:2274 (b&w Peel en Maas) Casus: geen uitzichtverlies door zes vrijstaande woningen in plaats van stellages voor tuincentrum B&w hebben tegemoetkomingen toegekend van ,00 en ,00 voor de schade door het realiseren van zes woningen, waar eerst een tuincentrum was toegestaan. De rb heeft naar aanleiding van een beroep van de derdebelanghebbende bepaald dat de aanvragen moeten worden afgewezen omdat de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. Het tuincentrum paste niet binnen het gebied, dat wordt gekenmerkt als woongebied. De ontwikkeling van de woningen op de plaats van het tuincentrum sluit aan op de plaatselijke situatie. De locatie is gelegen binnen de bebouwde kom, op de scheidslijn tussen twee woonkernen. Het gebied wordt aan alle zijden omsloten door percelen met een woonbestemming. De bouw van de woningen moet worden gezien als inbreiding. Inbreiding van woningen in een bestaande woonkern is een normale maatschappelijke ontwikkeling. Voor het aannemen van normaal maatschappelijk risico hoeft de schade niet voorzienbaar te zijn. De planologische wijziging lag in de lijn der verwachting en de schade is relatief gering van omvang. De schade valt volledig binnen het normaal maatschappelijk risico Kinderdagverblijf valt binnen NMR 9 oktober 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:1436 (b&w Sint-Oedenrode) Casus: kinderdagverblijf normale maatschappelijke ontwikkeling B&w hebben de aanvraag om tegemoetkoming afgewezen omdat de waardedaling van ,00 naar ,00 behoort tot het normaal maatschappelijk risico. Aanvrager ontkent dat omdat de planologische verandering ongebruikelijk is en leidt tot grote aantasting van aanvragers woongenot. 160 Planschade jurisprudentie

11 De schade valt gelet op de omvang binnen het normaal maatschappelijk risico, ook al lag een kinderdagverblijf niet helemaal in de lijn der verwachting. Er is niet of nauwelijks sprake van uitzichtverstoring en extra geluid Zelfstandige wooneenheden i.p.v. bijzondere woonvormen is NMR 28 augustus 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:875 (b&w Heiloo) 39 Casus: realiseren van zelfstandige wooneenheden voor mensen met een beperking in plaats van bijzondere woonvormen is een normale maatschappelijke ontwikkeling B&w hebben aan aanvragers een tegemoetkoming toegekend van 8.500,00 voor schade door de vrijstelling ex artikel 19 van de WRO voor een woongebouw met ondersteunende ruimtes. De heeft in de tussenuitspraak aan b&w opdracht gegeven te bepalen of de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. (vervolg op tussenuitspraak) B&w hebben niet onderzocht of de schade geheel of gedeeltelijk binnen het normaal maatschappelijk risico valt als bedoeld in artikel 6.2 lid 1 Wro. De beslist zelf. De schade valt binnen het normaal maatschappelijk risico. De realisering van zelfstandige wooneenheden voor mensen met een beperking lag in de lijn der verwachting en is naar aard en omvang niet ingrijpend. Het gebruik was al mogelijk binnen de geldende bestemming en het bouwvolume is nagenoeg gelijk gebleven, maar de bouwmassa is gedeeltelijk verplaatst. Het realiseren van zelfstandige wooneenheden voor mensen met een beperking is een normale maatschappelijke ontwikkeling die past in een centrumgebied met een relatief hoge bebouwingsdichtheid. Het past ook in het gevoerde planologische beleid. De afstand van aanvragers appartement tot de bebouwing is niet gewijzigd en het nadeel is beperkt (3%). Een ontwikkeling die niet voorzienbaar was bij aankoop kan toch in de lijn der verwachting liggen. De schade blijft voor rekening van aanvrager Uitbreiding kern, ontwikkeling aan rand bebouwde kom Woning in overgangsgebied bebouwde kom en buitengebied is NMR 24 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4686 (b&w Geldrop-Mierlo) Casus: schade door bouw van woning in overgangsgebied bebouwde kom en buitengebied valt binnen het normaal maatschappelijk risico B&w hebben een tegemoetkoming in schade toegekend van ,00. Volgens de derdebelanghebbende valt de schade door het projectbesluit voor de bouw van een woning onder het normaal maatschappelijk risico. De projectlocatie bevindt zich in het overgangsgebied tussen bebouwde kom en buitengebied. Het open akkerlandschap blijft bestaan. Handhaving van de hoog opgaande 39 Vervolg op tussenuitspraak: 5 september 2012, /1/T1/A2, ECLI:NL:RVS:2012:BX6492 (b&w Heiloo). 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 161

12 beplanting en een diepe voortuin zorgen ervoor dat de nieuwe woning stedenbouwkundig zo zorgvuldig mogelijk in de omgeving wordt geprojecteerd. Er zijn geen planologische belemmeringen door het bouwplan. De woning betekent geen extra beperking voor het nabij gelegen varkensbedrijf. De planologische ontwikkeling lag in de lijn der verwachting, ook al liet het bestemmingsplan het oprichten van gebouwen niet toe. De ontwikkeling past naar aard en omvang in de ruimtelijke structuur van de directe omgeving van de projectlocatie en b&w hebben op andere voor kernrandgebied bestemde gronden het oprichten van woningen toegestaan. De derdebelanghebbende heeft meer dan twintig jaar het voornemen gehad om de projectlocatie te bebouwen. Verscheidene aanvragen om bouwvergunning zijn afgewezen vanwege de ligging in de stankcirkel van het nabijgelegen varkensbedrijf. Aanvrager had er rekening mee kunnen houden ingeval die stankcirkel zou worden verkleind, dat aan de derdebelanghebbende de mogelijkheid zou worden geboden een woning te realiseren. Gezien het voorgaande, de afmetingen van de nieuwbouwwoning en de afstand van die woning tot de woonboerderij, zal geen grote aantasting van de bestaande stedenbouwkundige structuur en het woonklimaat plaatsvinden. De schade is relatief gering van omvang. De schade stijgt niet uit boven de financiële nadelen die behoren tot het normale maatschappelijke risico dat elke burger behoort te dragen Woonzorgcomplex rand bebouwde kom geen NMR i.v.m. onevenredige schade 29 oktober 2014, /1/A2 en /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3851 (b&w Grootegast) Casus: woonzorgcomplex is normale maatschappelijke ontwikkeling, maar dat betekent niet automatisch dat woonzorgcomplex in de lijn der verwachting lag Volgens de derdebelanghebbende behoort de schade door het woonzorgcomplex tot het normaal maatschappelijk risico omdat het woonzorgcomplex in de lijn der verwachting lag. Dat de bouw van een woonzorgcomplex als een normale maatschappelijke ontwikkeling is aan te merken, betekent niet dat de planologische ontwikkeling in de lijn der verwachting lag. De adviseur heeft betekenis toegekend aan de mate waarin de ontwikkeling naar aard en omvang binnen de ruimtelijke structuur van de omgeving past. De waardevermindering van de woningen van aanvrager en anderen is zodanig van omvang dat de schade door de planologische ontwikkeling onevenredig is. De schade behoort niet geheel tot het normale maatschappelijke risico Woonwijk behoort gezien passendheid in omgeving niet tot NMR 22 oktober 2014, /1/A1, ECLI:NL:RVS:2014:3784 (b&w Oss) Casus: uitbreiding woonkern is normale maatschappelijke ontwikkeling, maar schade door de woonwijk behoort gelet op passendheid in omgeving en afstand niet tot normaal maatschappelijk risico 162 Planschade jurisprudentie

13 B&w hebben naar aanleiding van een uitspraak van de rb tegemoetkomingen toegekend van ,00 en ,00. Volgens de derdebelanghebbende is een te lage korting toegepast wegens normaal maatschappelijk risico. Ook al is een uitbreiding van woningen aan de rand van de bebouwde kom in zijn algemeenheid aan te merken als een normale maatschappelijke ontwikkeling waarmee aanvragers in abstracto rekening konden houden en past de ontwikkeling in het langjarige gemeentelijk beleid, dan is dat volgens de adviseur geen reden voor een hoger normaal maatschappelijk risico dan het forfait van 2%. Nu het gebied voorheen deels onbebouwd was is die ontwikkeling slechts gedeeltelijk als passend aan te merken. De afstand van aanvragers woningen tot de nieuwe ontwikkeling is volgens de adviseur zodanig klein dat de gevolgen hiervan voor het woon- en leefklimaat duidelijk merkbaar zullen zijn. De adviseur heeft de door de derdebelanghebbende genoemde omstandigheden dat de realisatie van de woningen een algemene maatschappelijke ontwikkeling is waarmee rekening moet worden gehouden, dat de woningbouw aansluit bij de omgeving en bij het karakter van de buurt en dat de locatie met de bebouwing past in het aanwezige woonmilieu, in zijn beoordeling betrokken. B&w mochten hun besluit op het advies van de adviseur baseren Uitbreiding woonkern valt onder NMR 17 september 2014, /3/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3382 (b&w Bunschoten) 40 Casus: beperkte schade van 2,33% behoort tot normaal maatschappelijk risico nu uitbreiding woonkern normale maatschappelijke ontwikkeling is B&w hebben de aanvragen afgewezen omdat voor sommige aanvragers de planologische verandering voorzienbaar was en de planschade van andere aanvragers binnen het normaal maatschappelijke risico ex artikel 6.2 lid 1 Wro valt. Volgens aanvragers is dat laatste niet juist omdat de planologische ontwikkeling niet in de lijn der verwachting lag en artikel 6.2 lid 1 Wro gelet op het overgangsrecht niet van toepassing was. De ontwikkeling sluit aan op de bestaande ruimtelijke structuur en een uitbreiding van de bestaande woonkern in oostelijke richting lag voor de hand. Daarmee is een open ruimte tussen het woongebied en het bedrijventerrein ingevuld en de bebouwing van de bestaande woonkern afgerond. Uitbreiding in oostelijke richting is een logische keuze en borduurt voort op eerder ingezette ruimtelijke ontwikkelingen. De westelijke flank van de bestaande woonkern wordt in het gemeentelijke en provinciale beleid als afgerond beschouwd. De planologische ontwikkeling past binnen het gevoerde planologische beleid, ook al verschilden de gemeente en de provincie van mening over de termijn waarop. Uit gemeentelijke beleidsvoornemens blijkt sinds het jaar 1989 de wens voor woningbouw in het plangebied na het jaar Vervolg op tussenuitspraak: 4 december 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:2232 (b&w Bunschoten). 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 163

14 De planologische ontwikkeling lag in de lijn van de verwachtingen. De schade is relatief gering van omvang (2,33%) en behoort tot het normaal maatschappelijk risico dat elke burger behoort te dragen. Artikel 6.2 lid 2 Wro is gelet op de Invoeringswet Wro niet van toepassing. Dat betekent niet dat b&w op grond van artikel 6.2 lid 1 Wro de schade niet voor rekening van aanvragers mochten laten Uitbreiding bedrijventerrein valt onder NMR 11 juni 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:2076 (b&w Lochem) Casus: beperkte schade behoort tot normaal maatschappelijk risico nu uitbreiding bedrijventerrein normale maatschappelijke ontwikkeling is Volgens aanvrager lag het realiseren van het bedrijventerrein ten tijde van de aankoop van zijn woning niet in de lijn der verwachting. De planologische ontwikkeling lag in de lijn der verwachting. De uitbreiding voor bedrijvigheid lag gelet op de groeiende behoefte daaraan voor de hand en bij het zoeken van de locatie daarvoor zou primair naar de omliggende gronden van het bestaande bedrijventerrein worden gekeken. De ontwikkeling past gelet op de aansluiting op het bestaande bedrijventerrein en de inklemming tussen een spoorlijn en een kanaal (met mogelijkheden voor transport over water) in de ruimtelijke structuur van de omgeving. Verder past de ontwikkeling in het door de overheid gevoerde planologisch beleid. De omvang van het veroorzaakte nadeel is zeer gering en valt volgens de adviseur geheel binnen het normaal maatschappelijk risico ex artikel 6.2 lid 1 Wro Schade uitbreiding woonkern valt in dit geval niet onder NMR 4 juni 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:2033 (b&w Heusden) Casus: uitbreiding woonkern is een normale maatschappelijke ontwikkeling, maar in dit specifieke geval valt de schade niet onder het normaal maatschappelijk risico B&w hebben een tegemoetkoming toegekend voor planschade door een bestemmingsplan dat voorziet in de bouw van 25 woningen. Volgens de derdebelanghebbende valt de schade geheel onder het normaal maatschappelijk risico. De structuurvisie vermeldt dat niet in nieuwe woningbouwlocaties wordt voorzien, maar wel is bezien of de locatie geschikt is voor woningbouw. Dat b&w de locatie hebben onderzocht betekent niet dat woningbouw in het plangebied in de lijn der verwachting lag, te meer nu b&w hebben geconcludeerd dat de locatie vooralsnog niet geschikt is. In het oude planologische regime was voor nagenoeg de hele bebouwingsrand de aanduiding Kernrandzone gegeven, waarmee een duidelijke overgangszone tussen de stedelijke functies en het buitengebied gecreëerd is. Dat aan een bebouwingsrand in zijn algemeenheid, al dan niet op termijn, meer bebouwing kan worden verwacht, gaat voor deze specifieke locatie niet op. 164 Planschade jurisprudentie

15 B&w hebben terecht geen aanleiding gezien om in dit geval een hoger normaal maatschappelijk risico aan te nemen dan het forfait als bedoeld in artikel 6.2 lid 2 Wro Verbouw watertoren voor woningen in bebouwde kom valt onder NMR 30 april 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:1539 (b&w Renkum) Casus: verbouw watertoren voor woningen in bebouwde kom is normale maatschappelijke ontwikkeling B&w hebben aan aanvrager een tegemoetkoming toegekend in verband met het vrijstellingsbesluit voor de verbouw van de watertoren voor wonen en de uitbreiding van deze toren. Volgens de derdebelanghebbende valt de planschade volledig binnen het normaal maatschappelijk risico gezien de ligging van de watertoren in de bebouwde kom en het karakter van de wijk en de geringe omvang van de schade. De afstand tussen aanvragers woning en de nieuw gebouwde woning is klein en de waardedaling ad ,00 betrekkelijk zwaar. De adviseur meent dat niet aan alle vereisten voor een verhoogd maatschappelijk risico is voldaan en bepaalt de omvang van het normaal maatschappelijk risico op 25% van de schade. Die 25% van de schade is minder dan het wettelijk forfait. De derdebelanghebbende heeft geen deskundigenbericht overgelegd waaruit blijkt dat het advies van de adviseur onzorgvuldig tot stand is gekomen of hieraan anderszins gebreken kleven Ontwikkelingen in agrarisch buitengebied Concentratie glastuinbouw onder NMR bij niet onevenredige schadeomvang 13 augustus 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:3005 (b&w Pijnacker-Nootdorp) Casus: schade door een normale maatschappelijke ontwikkeling blijft alleen voor rekening van aanvragers als de schade niet onevenredig is B&w stellen dat de aanvraag niet alleen is afgewezen omdat aanvrager het risico van het vervallen van de mogelijkheden heeft aanvaard, maar ook omdat de schade op grond van het normaal maatschappelijk risico voor aanvragers rekening blijft. Sinds 1997 is er een beleidsmatig en breed gedragen ontwikkeling om glastuinbouw te concentreren en verspreide glastuinbouw tegen te gaan. Dit is een maatschappelijke ontwikkeling waar aanvrager rekening mee kon houden, ook al is die ontwikkeling niet toegespitst op aanvragers perceel. 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 165

16 In dit kader moet ook bezien worden of de schade door de normale maatschappelijke ontwikkeling niet onevenredig uitpakt. Volgens het door aanvrager overgelegde taxatierapport is sprake van een waardedaling van 70%. B&w moeten beoordelen of de schade tot het normaal maatschappelijk risico behoort en daartoe de werkelijke omvang van de schade onderzoeken. Daarbij moet ook worden bezien in hoeverre de jaarlijkse vaste canon die aanvrager van de erfpachter uitbetaald heeft gekregen, leidt tot een beperking van de schadeomvang. Het ligt in de rede dat b&w zich door een deskundige laten adviseren Voorzienbaarheid versus NMR Omvang NMR in relatie tot voorzienbaarheid 10 december 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:4467 (b&w Gemert-Bakel) Casus: omvang gedeelte van de schade dat tot het normaal maatschappelijk risico behoort onvoldoende onderbouwd; berekening bij gedeeltelijke voorzienbaarheid B&w hebben de aanvraag afgewezen omdat de schade deels voorzienbaar is en voor het overige onder het normaal maatschappelijk risico valt. Aanvrager acht disproportioneel dat de helft van de geleden schade onder het normaal maatschappelijk risico is gebracht. (tussenuitspraak, bestuurlijke lus) Volgens de adviseur past de vervanging van bedrijventerrein door woninguitbreiding naar aard en omvang binnen de structuur van een woonomgeving, terwijl voorts het planologisch beleid sinds jaar en dag al gericht is op de verplaatsing van grootschalige bedrijven naar bedrijventerreinen buiten de directe woonomgeving. De ontwikkeling vindt plaats op relatief korte afstand van circa 20 m van aanvragers woning. De adviseur laat zwaar wegen dat door de realisatie van gestapelde woningbouw vanuit meer woonlagen de privacy in aanvragers woning wordt verminderd. De adviseur heeft de door de geformuleerde relevante omstandigheden ( 5 december 2012, /1/A3, ECLI:NL:RVS:2012:- BY5083) in zijn advies vermeld, maar heeft onvoldoende inzichtelijk gemaakt hoe daardoor in het onderhavige geval door hem de omvang van het normaal maatschappelijk risico is bepaald op 50% van de schade. De conclusie van de adviseur dat de combinatie van voorzienbaarheid ten tijde van de aankoopdatum en het normaal maatschappelijk risico ertoe moet leiden dat geen tegemoetkoming wordt toegekend, is niet juist. Een aanvrager wordt geacht geen schade te hebben geleden door een planologische ontwikkeling voor zover deze voorzienbaar was ten tijde van de aankoop. Planologisch nadeel als gevolg van die voorzienbare ontwikkeling wordt immers geacht te zijn verdisconteerd in de aankoopprijs. In een geval waarin is geconcludeerd dat de planologische ontwikkeling gedeeltelijk voorzienbaar was, moet voor beantwoording van de vraag of de schade (deels) binnen het normaal maatschappelijk risico valt, worden uitgegaan van het schadebedrag dat resteert na aftrek van dat deel van de schade dat voorzienbaar was ten tijde van de aankoopdatum. 166 Planschade jurisprudentie

17 Ook NMR voor niet voorzienbare schade 5 maart 2014, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2014:716 (b&w Laarbeek) 41 Casus: ook schade die niet voorzienbaar was ten tijde van de aankoop van aanvragers woning kan onder het normale maatschappelijke risico vallen Ingevolge de tussenuitspraak van de hebben b&w op basis van een nader advies de aanvraag alsnog afgewezen wegens normaal maatschappelijk risico als bedoeld in artikel 6.2 lid 1 Wro. De planologische ontwikkeling lag in de lijn der verwachting en de omvang van de schade is beperkt. Aanvrager stelt zijn woning te hebben gekocht in de veronderstelling dat het perceel onbebouwd zou blijven. (vervolg op tussenuitspraak) Dat de oorzaak van de schade ten tijde van de aankoop van de woningen niet voorzienbaar was, betekent niet dat de planologische ontwikkeling niet in de lijn der verwachting lag en dat de schade niet binnen het normale maatschappelijke risico valt Toets NMR staat los van voorzienbaarheid 13 november 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:1895 (b&w Noordenveld) 42 Casus: toets normaal maatschappelijk risico staat los van voorzienbaarheid Blijkens de tussenuitspraak van de is de veronderstelling van b&w dat aanvragers schade door het bestemmingsplan Bedrijventerrein De Westerd II anderszins is verzekerd door de grondaankoop, niet juist. B&w moeten bepalen of de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt. Volgens b&w heeft aanvrager met de grondverkoop eraan meegewerkt dat het bedrijventerrein dat is aan te merken als normale maatschappelijke ontwikkeling dichter bij zijn woning komt met als gevolg ,00 schade in plaats van 7.500,00. De schade ad 7.500,00 behoort tot het normaal maatschappelijk risico. (vervolg op tussenuitspraak) B&w hebben een onjuiste uitvoering gegeven aan de tussenuitspraak. Volgens b&w is de schade deels voorzienbaar. Voorzienbaarheid heeft betrekking heeft op de planologische wijziging en niet op de omvang van de schade. B&w hadden bij de beoordeling of de planschade binnen het normaal maatschappelijk risico valt, moeten uitgaan van een planschade ad ,00. Die toets staat los van de vraag of de planschade voor rekening van aanvrager moet blijven wegens voorzienbaarheid van de schadeoorzaak. De bepaalt de tegemoetkoming op ,00. De schade is met 5% betrekkelijk zwaar en behoort niet tot het normaal maatschappelijk risico. De schade was ten tijde van de aankoop van aanvragers woning niet voorzienbaar. 41 Vervolg op tussenuitspraak: 22 mei /1/T1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:CA0644 (b&w Laarbeek). 42 Vervolg op: 29 mei 2013, /1/T1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:CA1343 (b&w Noordenveld). 14 Normaal maatschappelijk risico (NMR) 167

18 Toets NMR los van situatie aankoopdatum 2 oktober 2013, /1/A2, ECLI:NL:RVS:2013:1408 (b&w Zederik) Casus: geen toets voorzienbaarheid bij beoordeling normaal maatschappelijk risico Volgens de derdebelanghebbende behoort de schade tot het normaal maatschappelijk risico. Uitbreiding van de kern Meerkerk was feitelijk alleen in zuidelijke richting mogelijk. Het agrarisch gebied was al langere tijd door stedelijke functies omsloten, het werd al geruime tijd niet meer agrarisch gebruikt en in de bestaande infrastructuur was rekening gehouden met de toekomstige aantakking op de nog te realiseren woonwijk. (tussenuitspraak) Volgens de adviseur was er van die omstandigheden op het moment van aankoop nog geen sprake. Voor het antwoord op de vraag of de schade binnen het normaal maatschappelijk risico valt is de situatie ten tijde van de aankoopdatum niet van belang is. B&w hebben niet inzichtelijk gemaakt waarom de schade niet boven de drempel van 2% uitkomt. 168 Planschade jurisprudentie