Resultaten vragenlijsten ouders en leerlingen

Transcriptie

1 Resultaten vragenlijsten ouders en leerlingen Beschrijving leerlingen Aan het onderzoek op Edith Stein hebben 150 ouders en leerlingen deelgenomen. De respons bedraagt 81% (zie tabel 1). In tabel 2 is de verdeling naar geslacht en etniciteit weergegeven. Tabel 1. Respons, apart voor 1 t/m 5 en 6 t/m 8 en totaal. Aantal Responspercentage* Groep 1 t/m 5 (ouders) 78 70% Groep 6 t/m 8 (kinderen) 72 97% Totaal % * de respons is over het algemeen hoger in 6 t/m 8, omdat leerlingen de vragenlijst klassikaal invullen; ouders vullen thuis een vragenlijst in en leveren die weer in op school. Tabel 2. Ingevulde vragenlijsten: verdeling naar geslacht en etniciteit. geslacht etniciteit % van Aantal respons Jongen 78 52% Meisje 71 48% Nederlands % niet-nederlands* 2 1% *Een kind is niet-nederlands als tenminste één van zijn/haar ouders in het buitenland is geboren. Er zitten ongeveer evenveel jongens als meisjes op Edith Stein. Slechts enkele kinderen zijn van niet-nederlandse afkomst.

2 Overgewicht Overgewicht is een groeiend probleem: het aantal kinderen met overgewicht is de afgelopen vijfentwintig jaar bijna verdriedubbeld. Bovendien blijkt dat kinderen op steeds jongere leeftijd te zwaar zijn. Kinderen met overgewicht hebben meer kans op het krijgen van diabetes, hart- en vaatziekten, gewrichtsproblemen en overgewicht op latere leeftijd. Overgewicht kan een psychische belasting zijn voor kinderen omdat ze worden gepest of niet goed kunnen meedoen met sport. Hierdoor kunnen ze weinig zelfvertrouwen krijgen en zelfs depressief worden. De belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van overgewicht is een verkeerde balans tussen energie-inname (via voeding) en energiebesteding (voornamelijk via lichamelijke activiteit). In de regio Hart voor Brabant heeft 13% overgewicht of ernstig overgewicht (Obesitas): 10% van de kinderen in 2 en 15% van de kinderen in 7. Van de kinderen die in de jaren 2005 t/m 2008 in 2 en 7 van Edith Stein zaten, heeft 4% (ernstig) overgewicht (dit is gunstiger dan in de regio Hart voor Brabant): 6% in 2 en 3% in 7 (zie figuur 1). obesitas overgewicht 20 % (PGO) 7 (screening/pgo) Figuur 1. Percentage kinderen met overgewicht op Edith Stein, gemiddeld over de jaren 2005 t/m 2008 (bron: JIS-gegevens GGD Hart voor Brabant). Belangrijke factoren die het ontstaan van overgewicht beïnvloeden, worden in de volgende hoofdstukken besproken.

3 Voeding 60 ontbijt niet dagelijks eet niet dagelijks fruit eet niet dagelijks groente eet per week 3 of meer ongezonde tussendoortjes op school 40 % t/m 5 6 t/m 8 Figuur 2. Percentage leerlingen dat ongezond voedingsgedrag vertoont. Ontbijt Een goede voeding begint met elke dag ontbijt. Het overslaan van het ontbijt kan de concentratie en prestaties van leerlingen ongunstig beïnvloeden. Daarnaast kan het leiden tot een groter gebruik van tussendoortjes. Kinderen die niet ontbijten hebben vaker overgewicht dan kinderen die wel ontbijten. Drie procent van de leerlingen van Edith Stein ontbijt niet dagelijks: 3% in 1 t/m 5 en 4% in 6 t/m 8 (zie figuur 2). Groenten en fruit Groenten en fruit bevatten weinig calorieën en juist veel gezonde voedingsstoffen zoals vezels, vitaminen en mineralen. Uit tal van studies blijkt dat het eten van groente en fruit het risico op ziekten verlaagt. Dit geldt met name voor hart- en vaatziekten en een aantal vormen van kanker. Het Voedingscentrum raadt kinderen van 4 tot 12 jaar aan om elke dag 2 stuks fruit en 150 gram groente te eten. In de vragenlijst is niet gevraagd naar de hoeveelheden die kinderen eten, maar of kinderen überhaupt elke dag groente en fruit eten. Bijna vier op de tien kinderen (39%) op Edith Stein eten niet dagelijks fruit en 56% eet niet elke dag groente (zie figuur 2). Ruim een derde van de kinderen (34%) eet op maximaal 5 dagen per week groente.

4 Tussendoortjes op school Tussendoortjes spelen een belangrijke rol in de voeding van kinderen. Tussendoortjes zijn vaak rijk aan calorieën en geven een minder verzadigd gevoel dan producten als brood en fruit, waardoor de totale energie inname hoger uit kan komen dan met een gezond voedingspatroon het geval zou zijn. Tussendoortjes die minder calorieën leveren zijn bijvoorbeeld een stuk fruit, een cracker of een plak ontbijtkoek en een flesje water. Naast het risico op overgewicht, neemt door het eten van veel tussendoortjes ook de kans op gaatjes in het gebit toe. In de bovenbouw neemt ruim zes op de tien kinderen (61%) 3 of meer ongezonde tussendoortjes per week mee naar school (verpakte koeken, hartige tussendoortjes en/of snoep). Het gaat dan met name om verpakte koeken, zoals Sultana, Liga, Evergreen, stroopwafel, Choco Prince, Smoeltjes en dergelijke; veel kinderen nemen dit dagelijks mee naar school. In de onderbouw geldt dat voor ruim een kwart van de kinderen (27%). Op basisscholen nemen kinderen vaak voor de ochtendpauze een pakje limonade of sap (200 ml.) mee en een kinderkoek. De calorische waarde hiervan is bijna gelijk aan een volledig ontbijt. Dit is voor veel kinderen in de basisschoolleeftijd te veel. Als een kind heeft ontbeten, is een glaasje drinken halverwege de ochtend eigenlijk al voldoende. Tabel 3. Percentage kinderen dat regelmatig de genoemde dranken mee naar school neemt om tussendoor op te drinken. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % water of thee zonder suiker 3% 3% 3% melk 3% 0% 1% zoete melk- of yoghurtdrankjes 9% 11% 10% limonade of frisdrank met toegevoegde suiker 58% 28% 43% limonade of frisdrank zonder toegevoegde suiker 6% 4% 5% vruchtensap 28% 43% 35% sportdrank of energiedrank 0% 3% 1% In tabel 3 is te zien dat kinderen ook regelmatig ongezonde drankjes meenemen om op school op te drinken. Bijna zes op de tien kinderen (58%) in de onder- en middenbouw neemt bijvoorbeeld limonade of frisdrank met toegevoegde suikers mee, in de bovenbouw is dat 28%.

5 Lichaamsbeweging Gezond bewegen bevordert de grove motoriek en vermindert de kans op overgewicht en verschillende chronische aandoeningen. Voor kinderen wordt dagelijks tenminste een uur matig intensieve lichamelijke activiteit aanbevolen (bijvoorbeeld lopen, fietsen, buiten spelen). Bovendien dienen deze activiteiten minimaal tweemaal per week gericht te zijn op verbeteren en handhaven van lichamelijke fitheid, bijvoorbeeld door te sporten nooit lopend of fietsend naar school weinig buiten spelen veel televisie kijken veel computeren 8 % t/m 5 6 t/m 8 Figuur 3. Percentage leerlingen dat in de dagelijkse activiteiten weinig aan beweging doet. Dagelijkse beweging Een uur per dag bewegen lijkt misschien veel, maar kinderen kunnen in hun dagelijkse activiteiten al veel beweging krijgen; bijvoorbeeld door lopend of fietsend naar school te gaan en door buiten te spelen. Behalve voor de preventie van overgewicht is buitenspelen ook goed voor de sociale, emotionele, motorische en verstandelijke ontwikkeling van kinderen. Andere activiteiten, zoals televisie kijken of computeren, zorgen er juist voor dat het kind niet beweegt. Zo zijn er verschillende onderzoeken die hebben aangetoond dat er een duidelijk verband is tussen de hoeveelheid televisiekijken en overgewicht. Naast het feit dat televisiekijken vaak het lichamelijk actief zijn vervangt en samengaat met snoepen en snacken, verbruikt een kind namelijk nog minder energie tijdens het televisiekijken dan tijdens andere 'rustactiviteiten' zoals lezen of een spelletje spelen. Kinderen zouden volgens de aanbeveling minder dan 2 uur per dag televisie moeten kijken.

6 De meeste kinderen op Edith Stein gaan op een actieve manier naar school; slechts 4% komt nooit lopend of fietsend naar school. De meeste kinderen (94%) spelen voldoende buiten (gemiddeld een half uur per dag of meer). Enkele kinderen in 1 t/m 5 (3%) en één op de tien kinderen in 6 t/m 8 (10%) spelen te weinig buiten. Ruim één op de acht kinderen van de bovenbouw (13%) zit gemiddeld twee uur of meer per dag voor de televisie (12%) en/of achter de computer (3%) 1. Eén op de veertien kinderen in 1 t/m 5 (7%) kijkt gemiddeld twee uur of meer per dag televisie; zo lang computeren komt volgens de ouders in 1 t/m 5 nog niet voor. 1 sommige kinderen computeren meer dan 2 uur én kijken meer dan 2 uur televisie. Sporten Omdat de grens tussen spelen en sporten bij kinderen niet altijd duidelijk is (denk aan skeeleren, voetballen, tikkertje), is in de vragenlijst alleen gevraagd naar georganiseerd sporten: is het kind lid van een sportvereniging en hoe vaak wordt er bij zo'n vereniging gesport? Tabel 4. Percentage leerlingen dat niet / weinig aan georganiseerde sport doet. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % geen lid van sportvereniging 26% 11% 19% sport minder dan 2x per week bij vereniging 42% 18% 31% Zoals in tabel 4 is weergegeven, is 19% van de kinderen geen lid van een sportvereniging; dit zijn met name de jongere kinderen. Ruim vier op de tien jongere kinderen (42%) sport minder dan twee keer per week bij een vereniging, in de bovenbouw gaat het om 18% van de kinderen.

7 Genotmiddelen en verslavend gedrag Roken 40 kind heeft afgelopen week thuis meegerookt tenminste één van de ouders rookt kind heeft al eens gerookt 30 % t/m 5 6 t/m 8 Figuur 4. Percentage leerlingen dat heeft meegerookt, rokende ouder(s) heeft en/of zelf heeft gerookt. Rook van sigaretten van andere mensen inademen, is ongezond. Voor kinderen is meeroken extra ongezond. Kinderen die meeroken, zijn vaker ziek dan kinderen die niet meeroken en ze hebben vaker last met ademhalen. Meerokende kinderen komen ook vaker bij de huisarts en in het ziekenhuis. Rook is slecht voor hun ogen, mond, neus, keel en longen. Als kinderen of jongeren zelf roken, heeft dat belangrijke gevolgen voor de gezondheid op latere leeftijd; roken kan leiden tot longkanker, hart- en vaatziekten en vroeg overlijden. Als jongeren vroeg beginnen met roken, roken ze vaak ook nog op latere leeftijd. Bij één op de zeven kinderen (14%) is de afgelopen week in huis gerookt, terwijl het kind erbij was (8% in 1 t/m 5, 22% in 6 t/m 8). Een derde van de kinderen (33%) heeft tenminste één ouder die rookt. Zes procent van de kinderen in 6 t/m 8 zegt al eens te hebben gerookt, dit was meestal een trekje. Een enkel kind zegt al een hele sigaret of meer te hebben gerookt.

8 Alcohol Het drinken van alcohol is voor kinderen die nog in de groei zijn extra schadelijk. Ten eerste omdat regelmatig alcoholgebruik de groei van belangrijke organen als hersenen, lever en nieren kan vertragen. Hersenbeschadigingen treden vooral op in delen die belangrijk zijn voor het geheugen en het leervermogen. Ten tweede geldt dat, hoe jonger kinderen met alcohol in aanraking komen, hoe groter de kans is op overmatig gebruik op latere leeftijd. Om deze redenen wordt alcoholgebruik door kinderen tot zestien jaar geheel ontraden. Tabel 5. Percentage leerlingen dat niet of wel eens alcohol heeft gedronken. (% leerlingen 6 t/m 8). 6 t/m 8 % nog nooit 66% alleen geproefd (een paar keer een slokje) 34% Drinkt al wel eens alcohol 0% Twee derde van de kinderen in 6 t/m 8 (66%) heeft nog nooit alcohol gedronken: 34% heeft al wel een paar keer een slokje op (zie tabel 5). Geen enkel kind geeft aan al af en toe een glas alcohol te drinken. De meeste kinderen die al wel eens alcohol proeven, doen dit thuis (11%).

9 Relationele en seksuele vorming Vaak wordt gedacht dat relationele en seksuele vorming alleen gaat over het geven van informatie over de voortplanting. Seksualiteit heeft echter ook te maken met vriendschap, liefde, relaties en omgangsregels (denk dus ook aan lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes, lichamelijke veranderingen die in de puberteit plaatsvinden, seksuele gevoelens, vriendschap, verliefdheid, seksuele voorkeur, seksuele normen en waarden, het aangeven van eigen grenzen en respect hebben voor de grenzen van anderen). In deze brede betekenis hoort relationele en seksuele vorming thuis in alle en van het basisonderwijs. Een andere reden om in het basisonderwijs aandacht te besteden aan relationele en seksuele vorming is dat kinderen dagelijks informatie over seksualiteit krijgen op straat, via de media, via internet, op school en van vriendjes en vriendinnetjes. De informatie die zij krijgen is niet altijd juist. Het beeld dat zij krijgen van seksualiteit is daardoor vaak eenzijdig. Het is daarom belangrijk dat kinderen leren dat seksualiteit ook te maken heeft met respect voor elkaar, met gevoelens van liefde en met normen en waarden. Tenslotte is gebleken dat kinderen steeds jonger in de puberteit komen. Gemiddeld begint de puberteit bij meisjes rond het tiende en bij jongens rond het twaalfde jaar. Leerkrachten in de bovenbouw krijgen dus al volop te maken met pubers. Tabel 6. Percentage leerlingen dat met ouders praat over relaties en seksualiteit. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % ouder en kind praten samen over: verschil tussen jongens en meisjes 88% 32% 61% lichamelijke ontwikkeling (verschil jongen-man en meisje-vrouw, hoe het lichaam verandert) 50% 33% 42% vriendschap 95% 67% 81% verliefdheid 73% 33% 54% houden van 86% 40% 64% homoseksualiteit 40% 10% 25% voortplanting/zwangerschap (waar baby's vandaan komen) 41% 26% 34% grenzen stellen / nee zeggen 94% 46% 71% Aan zowel ouders als leerlingen is gevraagd of ze met elkaar praten over bepaalde onderwerpen rondom relaties en seksualiteit. Zoals uit tabel 6 is af te lezen, geven kinderen ( 6 t/m 8) minder vaak aan hierover te praten dan ouders ( 1 t/m 5), wellicht ook omdat ouders en kinderen dergelijke gesprekken anders ervaren. De meeste ouders van kinderen uit 1 t/m 5 geven aan dat ze met hun kind praten over vriendschap. Ook praten de meeste ouders met deze jonge kinderen over het stellen van grenzen, het verschil tussen jongens en meisjes, houden van en verliefdheid. Twee op de vijf ouders heeft met hun kinderen gesproken over voortplanting/zwangerschap en homoseksualiteit. De oudere kinderen praten het meest over vriendschap met hun ouders. Slechts 10% geeft aan dat zij met hun ouders praten over homoseksualiteit en 26% over voortplanting/zwangerschap. De

10 rest van de onderwerpen wordt door een derde tot de helft van de kinderen besproken.

11 Psychosociale gezondheid Psychosociale problemen Het begrip 'psychosociaal' is lastig te omschrijven. Het heeft te maken met het psychisch functioneren van een kind en de interactie van het kind met de sociale omgeving. Problemen hiermee kunnen zich uiten in gedragsproblemen (bijvoorbeeld agressief, onrustig of delinquent gedrag), emotionele problemen (bijvoorbeeld angsten, depressieve gevoelens, teruggetrokkenheid of lichamelijke klachten als gevolg van spanningen) of leer- en schoolproblemen. Psychosociale problemen kunnen de ontwikkeling en schoolprestaties van een kind negatief beïnvloeden. Bovendien hebben kinderen met psychosociale problemen een grotere kans op psychosociale problematiek op latere leeftijd, uitval op school, werkloosheid, maar bijvoorbeeld ook criminaliteit, verslaving en een slechte gezondheid. Door aandacht te schenken aan preventie van psychosociale problemen op jonge leeftijd kan grotere problematiek mogelijk worden voorkomen. De ouders en leerlingen hebben 25 vragen beantwoord uit een internationale signaleringslijst voor psychosociale problemen. Op basis van deze vragen kan berekend worden of een kind een verhoogd risico heeft op psychosociale problemen. De totaalscore is gebaseerd op de subscores voor emotionele problemen, gedragsproblemen, problemen met leeftijdgenoten en problemen rondom hyperactiviteit. Daarnaast is er een subscore voor prosociaal gedrag (aardig en hulpvaardig zijn); deze wordt echter niet meegenomen in de totaalscore. In tabel 6 wordt voor Edith Stein weergegeven welk percentage van de kinderen volgens deze signaleringslijst verhoogd risico hebben op psychosociale problemen (totaal probleemscore). Ook wordt voor elke subscore aangegeven welk percentage van de kinderen een verhoogde score heeft. Tabel 7. Percentage leerlingen met een verhoogd risico op psychosociale problemen. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % verhoogde totaal probleemscore 13% 30% 21% - verhoogde emotionele probleemscore 4% 19% 11% - verhoogde gedragsprobleemscore 5% 26% 15% - verhoogde probleemscore leeftijdgenoten 5% 25% 14% - verhoogde hyperactief probleemscore 17% 7% 12% verhoogde prosociaal probleemscore Zoals is weergegeven in tabel 7, heeft 21% van alle leerlingen op Edith Stein een verhoogde probleemscore, deze kinderen hebben een verhoogd risico op psychosociale problemen. Uit de subscores blijkt dat problemen rondom emotie, gedrag en leeftijdsgenoten ongeveer evenveel voorkomen, hyperactiviteit komt meer voor bij de kinderen van de onderbouw. Bij de bovenbouw komt hyperactiviteit minder voor en scoren de overige subscores juist hoger. Problemen op prosociaal gebied komen helemaal niet voor op Edith Stein.

12 Pesten en weerbaarheid Pesten is op veel scholen een belangrijk onderwerp. Aan kinderen in 6 t/m 8 is gevraagd of ze de afgelopen 3 maanden op school gepest zijn en zo ja, op welke manier. De resultaten voor Edith Stein zijn weergegeven in figuur 5. Daarnaast is zowel aan kinderen als ouders gevraagd of het kind goed voor zichzelf kan opkomen, het durft te zeggen als het iets niet wil en anderen om hulp durft te vragen % 20 Is afgelopen 3 maanden op school gepest Uitgescholden, uitgelachen of belachelijk gemaakt Niet mee mogen doen Pijn gedaan Leugens over kind verteld Iets afgepakt, verstopt of kapot gemaakt Bedreigd of gedwongen Anders gepest t/m 8 Figuur 5. Percentage leerlingen dat de afgelopen 3 maanden gepest is (totaal en uitgesplitst naar manier waarop gepest werd). Figuur 5 laat zien dat bijna een derde van de kinderen uit 6 t/m 8 (31%) de afgelopen 3 maanden gepest is op school. Bij de meesten gebeurt dit minder dan twee of drie keer per maand, ruim één op de acht kinderen (13%) wordt eens per week of vaker gepest. In figuur 5 is te zien op welke manieren deze kinderen gepest worden.

13 Tabel 8. Percentage kinderen waarvoor niet positief is geantwoord op stellingen met betrekking tot weerbaarheid. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % kind kan niet altijd goed voor zichzelf opkomen 51% 47% 49% kind durft het niet altijd te zeggen als het iets niet wil 44% 56% 50% kind durft niet altijd hulp te vragen aan andere kinderen 29% 23% 26% Ruim een kwart van de kinderen durft geen hulp te vragen aan andere kinderen. Ongeveer de helft van de kinderen kan niet goed voor zichzelf opkomen of durft het niet te zeggen als het iets niet wil. Verantwoord internetgebruik Het gebruik van internet en andere digitale communicatiemiddelen is niet meer uit onze samenleving weg te denken. Kinderen leren veel via internet, kunnen op hun eigen manier en tempo informatie zoeken en kunnen positieve sociale contacten hebben via , MSN, hyves, en dergelijke. Er kleven echter ook negatieve aspecten aan het gebruik van internet. Allereerst kunnen kinderen naast allerlei nuttige informatie ook veel onzin tegenkomen; ze moeten geholpen worden om zin van onzin te scheiden. Ook komen ze informatie tegen die niet voor hen bedoeld is, zoals geweld, seks of discriminatie. Ten tweede kunnen kinderen personen tegenkomen op internet, die anoniem zijn of zich anders voordoen dan ze in werkelijkheid zijn. Dit kan leiden tot internetpesten of zelfs tot seksuele vragen via internet. Een derde negatief aspect van internetgebruik is het risico op internetverslaving. Dit kan leiden tot slaaptekort, concentratieproblemen, lichamelijke klachten en tot in het ergste geval het zich steeds meer terugtrekken uit het echte leven. Tot slot zijn er op internet veel commerciële berichten gericht op het kind en is er vooral via downloaden een risico op computervirussen. Tabel 9. Percentage kinderen dat thuis kan internetten, naar plekken waar dat kan. 1 t/m 5 6 t/m 8 Totaal % % % kind kan internetten in: de woonkamer 39% 47% 43% zijn/haar eigen kamer 0% 11% 6% de keuken 12% 9% 10% een andere kamer 23% 59% 40% overal, via een draadloze internetverbinding 7% 13% 10% overal, via een mobiele telefoon 0% 3% 1%

14 Bijna alle kinderen op Edith Stein hebben thuis de beschikking over een computer (pc of laptop, geen spelcomputer) en 87% kan thuis ook internetten. Eén op de negen oudere kinderen kunnen op hun eigen kamer internetten en ruim één op de acht overal in huis via een draadloze verbinding. Ook enkele jonge kinderen (7%) kunnen al draadloos op het internet (zie tabel 9), maar nog niet op hun eigen kamer. Bijna de helft van de ouders (47%) geeft aan bijna altijd mee te kijken wat hun kind ( 1 t/m 5) doet op internet en nog eens 33% doet dat vaak. Bij de kinderen in 6 t/m 8 kijken volgens de kinderen veel minder ouders (bijna) altijd (10%) of vaak (7%) mee gebruikt computer voor huiswerk gebruikt computer voor spelletjes gebruikt computer voor chatten gebruikt computer voor contact met anderen via sites als hyves 60 % t/m 5 6 t/m 8 Figuur 6. Doeleinden waarvoor leerlingen computer thuis gebruiken (%). Zoals te zien is in figuur 6, gebruiken verreweg de meeste kinderen van Edith Stein (87%) de computer thuis voor spelletjes. Van de kinderen in 1 t/m 5 gebruikt 11% de computer ook voor huiswerk en 8% voor contact met anderen via profielsites zoals hyves. In 6 t/m 8 gebruiken veel meer kinderen de computer om contact te hebben met anderen via profielsites en/of om te chatten (respectievelijk 43% en 59%). Vier op de tien bovenbouwers (40%) gebruikt de computer thuis wel eens voor huiswerk. Omdat veel bovenbouwers via internet contact hebben met anderen, bestaat ook het risico op internetpesten; daarnaast hebben veel kinderen al de beschikking over een mobiele telefoon. Zes procent van de kinderen in 6 t/m 8 (6%) geeft aan de afgelopen 3 maanden via internet gepest te zijn en 4% van de kinderen zegt via de mobiele telefoon gepest te zijn. Het gaat in enkele gevallen om uitschelden, uitlachen, belachelijk maken of het vertellen van leugens.

15 Eigen lijf Mondhygiëne Het poetsen van de tanden is het belangrijkste onderdeel van de dagelijkse mondzorg. Om schadelijke tandplak te verwijderen en gaatjes te voorkomen is de aanbeveling om twee keer per dag de tanden te poetsen. Daarbij is het voor kinderen tot 9 jaar van belang dat ouders tenminste eens per dag napoetsen. Daarnaast geldt voor alle kinderen het advies om tenminste eens per jaar een tandarts te bezoeken voor een controle van het gebit minder dan eens per jaar tandartscontrole onvoldoende tanden (na)poetsen 40 % t/m 5 6 t/m 8 Figuur 7. Percentage leerlingen dat niet voldoet aan adviezen mondhygiëne. Bijna alle kinderen op Edith Stein gaan minstens eens per jaar naar de tandarts voor controle. Zoals in figuur 7 is weergegeven, wordt echter bij zes op de tien kinderen in 1 t/m 5 (60%) de tanden onvoldoende (na)gepoetst. Drie op de tien kinderen in 6 t/m 8 (30%) poetsen de tanden minder dan twee keer per dag.

16 Veiligheid schoolomgeving Steeds meer kinderen worden met de auto naar school gebracht. Zelf naar school kunnen gaan, is echter belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom (en vanwege de voordelen van het in beweging zijn) is het van belang dat ouders hun kinderen al van jongs af aan lopend of met de fiets naar school brengen. Door de dagelijkse routine van het samen naar school lopen of fietsen leren kinderen vanzelf gevaarlijke situaties te herkennen en vervolgens hoe daar mee om te gaan. Kinderen leren zo geleidelijk aan zelf aan het verkeer deel te nemen. Door kinderen altijd met de auto te brengen leren kinderen niet zelf aan het verkeer deel te nemen. Bovendien verhoogt veel autoverkeer rondom de school de onveiligheid. Op Edith Stein wordt één op de vijfentwintig kinderen meestal met de auto naar school gebracht (4%). Aandacht voor risicoleerlingen Aan zowel ouders als leerlingen is gevraagd of hun kind de vier weken voorafgaand aan de vragenlijst vanwege ziekte verzuimd heeft van school. Eén op de tien kinderen van Edith Stein is in de afgelopen 4 schoolweken ziek thuisgebleven: 8% van de kinderen in 1 t/m 5 en 13% van de kinderen in 6 t/m 8.

17 Samenvatting Samengevat kunnen er een aantal zaken voor Edith Stein worden geconcludeerd. Overgewicht, voeding en beweging Vier procent van de kinderen die in de jaren 2005 t/m 2008 in 2 en 7 zaten hebben overgewicht of ernstig overgewicht (obesitas). Bijna alle kinderen ontbijten dagelijks. Veel kinderen eten niet dagelijks fruit (39%). Ruim de helft eet niet dagelijks groente (56%); één op de drie zelfs op maximaal vijf dagen per week. Zes op de tien bovenbouwers (61%) en ruim een kwart van de onder- en middenbouwers (27%) neemt meer dan drie keer per week een ongezond tussendoortje mee naar school. Er worden adviezen gegegeven naar ouders toe over de gezonde pauzehap en het eten en drinken tijdens de pauze. De meeste kinderen uit de onder-, midden- en bovenbouw gaan op een actieve manier naar school. Eén op de tien bovenbouwers (10%) speelt niet voldoende buiten. Ruim één op de acht bovenbouwers (13%) zit gemiddeld twee uur of meer per dag achter de televisie of computer. De kleuters gymmen 1 keer per week en spelen veel buiten. Groep 3 t/m 8 gymt 2 keer per week 45 minuten. Genotmiddelen en verslavend gedrag Eén op de zeven kinderen heeft de afgelopen week thuis meegerookt, in de onderbouw is dat 8% en de bovenbouw 22%. Vier procent van de kinderen heeft in 6 t/m 8 zegt wel eens een trekje van een sigaret te roken, een enkeling al een hele sigaret. Eén op de drie kinderen heeft al wel eens een slokje alcohol geproefd, dit gebeurde meestal thuis. Relationele en seksuele vorming Veel ouders en leerlingen praten samen over onderwerpen rondom vriendschap, grenzen stellen / nee zeggen, houden van, verliefdheid en lichamelijke ontwikkeling. De onderwerpen homoseksualiteit en voortplanting/zwangerschap komen het minst aan de orde. Psychosociale gezondheid Ruim één op de vijf kinderen (21%) heeft een verhoogd risico op psychosociale problemen, bijvoorbeeld op het vlak van gedrag, emoties of relaties met leeftijdgenoten. Geen enkele leerling heeft een verhoogd risico op prosociale problemen (aardig en hulpvaardig zijn). Een op de drie kinderen in 6 t/m 8 (31%) is de afgelopen 3 maanden gepest; bij ruim één op de acht gebeurde dat regelmatig (eens per week of vaker). De helft van de kinderen geeft aan niet goed voor zichzelf te durven opkomen of niet altijd te zeggen als het iets niet wil. Van de kinderen kan 87% thuis internetten. Bij 80% van de jonge internetters en bij 17% van de bovenbouwers kijken de ouders regelmatig mee. Bijna alle kinderen gebruiken de computer thuis voor spelletjes. Voor het maken van huiswerk gebruikt 11% in 1 t/m 5 en 40% in 6 t/m 8 de computer. Daarnaast gebruiken ongeveer de helft van de bovenbouwers en één op de twaalf onder- en middenbouwers de computer voor contact met anderen via profielsites en/of chatprogramma's.

18 In de afgelopen drie maanden is 6% van de kinderen in de bovenbouw gepest via internet en 4% via de mobiele telefoon. Er zijn op school gedragsregels voor de leerlingen, waaraan veel aandacht wordt besteed. Je eigen lijf (fysieke gezondheid) Bij zes op de tien kinderen (60%) in 1 t/m 5 worden de tanden onvoldoende (na)gepoetst; drie op de tien bovenbouwers poetst minder dan twee keer per dag. Veiligheid school(omgeving) Een op de twintig kinderen (4%) wordt meestal met de auto naar school gebracht. De school zal in 2011 een geheel nieuw gebouw krijgen. Specifieke aandacht voor (ziekteverzuim) Eén op de tien kinderen is in de afgelopen vier schoolweken ziek thuisgebleven.