Lokaal Wmo-uitvoeringsprogramma Sliedrecht

Transcriptie

1 Lokaal Wmo-uitvoeringsprogramma Sliedrecht Voorwoord Voor u ligt het Wmo-uitvoeringsprogramma Hiermee wil het college vanaf 2015 uitvoering geven aan het door de gemeenteraad op 23 september 2014 vastgestelde Wmo-beleidsplan Omdat we de maatwerkvoorzieningen hebben gedelegeerd aan de GR Drechtsteden (SDD), gaat dit plan vooral om algemene voorzieningen. Ondanks het feit dat het om een uitvoeringsprogramma gaat, willen we dit document door de gemeenteraad laten vaststellen, omdat: - het (gedeeltelijk) nieuwe lokale beleidstaken betreft in het kader van de Wmo 2015; - er nieuwe middelen mee zijn gemoeid (Programmabegroting 2015 en verder); - de gemeenteraad hiermee kan sturen op doelen en resultaten (binnen de kaders van het Wmobeleidsplan). Dit is een dynamisch plan. Daarbij is 2015 (transitie) een overgangsjaar, waarin nieuwe taken en budget vanuit het rijk overkomen en moeten worden ingeregeld. Vanaf 2016 gaan we transformeren. Dat wil zeggen dat we willen innoveren op de bestaande en nieuwe taken. Hierover blijven we in gesprek met onze partners (instellingen, verenigingen, kerken, Wmo-adviesraad en regionale klankbordgroep) en inwoners. Daarbij is het wenselijk om na twee jaar een tussentijdse evaluatie te houden, zodat we tijdig kunnen bijsturen op doelen en resultaten. Versie: 9.1 (10 december 2014) Portefeuillehouder: Hanny Visser, Wmo Steller: J.W.M. Erkens

2 1. Inleiding Met de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) worden gemeenten verantwoordelijk voor het ondersteunen van de zelfredzaamheid en participatie van inwoners met een beperking, chronisch psychische of psychosociale problemen. Samen met de Drechtstedengemeenten hebben wij ons voorbereid op de nieuwe wet. De vaststelling van het Wmo-beleidsplan (gemeenteraad 23 september 2014) vormde de basis voor het voorliggende uitvoeringsprogramma. Het gaat hierbij om (lokale) algemene voorzieningen. Zoals bekend is, worden de maatwerkvoorzieningen binnen de GR Drechtsteden uitgevoerd door de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD). Volgens artikel Wmo 2015 betreft maatschappelijke ondersteuning: 1. het bevorderen van de sociale samenhang, de mantelzorg en het vrijwilligerswerk, de toegankelijkheid van voorzieningen, diensten en ruimten voor mensen met een beperking, de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente, alsmede voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld; 2. het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van personen met een beperking of met chronische psychische of psychosociale problemen zoveel mogelijk in de eigen leefomgeving; 3. het bieden van beschermd wonen en opvang (maatwerkvoorziening via de GRD/SDD). Het ontwerp als basis Inwoners kunnen naar vermogen participeren in de samenleving. Door sterke lokale inzet op preventie en algemene voorzieningen, hopen we dat zo min mogelijk inwoners afhankelijk worden van zwaardere vormen van zorg en ondersteuning. Inwoners van Sliedrecht zijn zelfredzaam door allereerst de eigen kracht en de kracht van de sociale omgeving (familie, vrienden, kennissen, buurtgenoten) te benutten. Zij leveren een actieve bijdrage aan de samenleving. Waar de eigen kracht of het netwerk niet toereikend is, bieden we passende ondersteuning in de vorm van algemene- en maatwerkvoorzieningen. Sliedrecht werkt aan het stimuleren van eigen kracht, het versterken van sociale netwerken, ondersteunen van mantelzorgers en vrijwilligers en het bevorderen van algemene voorzieningen, zodat inwoners zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen en deelnemen aan de samenleving. Algemene voorzieningen Algemene voorzieningen zijn activiteiten of diensten die zonder indicatie toegankelijk zijn voor alle inwoners en die gericht zijn op het versterken van zelfredzaamheid en participatie en op (tijdelijke) opvang en kunnen georganiseerd worden door de gemeente, de markt of organisaties vanuit de samenleving. Algemene voorzieningen zijn de verantwoordelijkheid van elke gemeente afzonderlijk. Deze zijn niet nieuw. Al vanuit de Welzijnswet en de Wmo (2007) voert de gemeente de regie op een aantal lokale diensten of voorzieningen als: algemeen maatschappelijk werk, ouderenadvisering, vrijwilligersbeleid, mantelzorgondersteuning, informatie en advies, welzijn (dienstverlening en activiteiten), sociaal raadsliedenwerk en maatschappelijke zorg. Met de Wmo 2015 komt daar een aantal nieuwe taken of budgetten bij: cliëntondersteuning (MEE), mantelzorgcompliment en sociale wijkteams. De gemeenteraad heeft met het Wmo-beleidsplan de volgende algemene voorzieningen als uitgangspunten vastgesteld: 1. We gaan uit van de eigen kracht van inwoners; 2. We ondersteunen mantelzorgers indien nodig bij de uitoefening van hun taak; 3. We stimuleren vrijwillige inzet en bieden ruimte aan vrijwilligersinitiatieven en initiatieven van inwoners; 4. We bieden laagdrempelige ondersteuning, zo licht en zo kort mogelijk; 5. We zorgen voor een goede ondersteuning van onze inwoners; 6. We werken preventief. Wat doen we al In 2014 hebben we d.m.v. een sterkte-zwakte-analyse (SWOT) de algemene voorzieningen in Sliedrecht 2

3 tegen het licht gehouden. Deze analyse hebben wij in 2014 aan de Wmo-adviesraad voorgelegd. Dit heeft mede geleid tot een aantal actiepunten in het Wmo-beleidsplan. Deze actiepunten zullen in hoofdstuk 2 verder worden uitgewerkt. STS en Stichting Welzijnswerk Sliedrecht Op dit moment ligt de uitvoering van een groot aantal lokale Wmo-taken als vrijwilligers- en mantelzorgondersteuning, ouderenadvisering (informatie, advies en cliëntondersteuning), activiteiten en dienstverlening (welzijn) en sociaal raadsliedenwerk bij Stichting Welzijnswerk Sliedrecht (SWS). Daar is de afgelopen jaren nog een aantal pilots als extramurale begeleiding, Hulp bij Thuisadministratie (HBT) en makelaar maatschappelijke stage bijgekomen. Sinds 2014 voert SWS ook het projectleidersschap en (meer recentelijk) het kwartiermakersschap binnen de pilot Sociaal Team Sliedrecht (STS) Wmo-team. Zoals we hierboven hebben kunnen lezen, komt daar vanaf 2015 nog een aantal nieuwe taken bij, maar niet altijd met nieuw budget. Daarmee zal de prestatiedruk de komende jaren op de stichting toenemen en vraagt dit om andere keuzes: met hetzelfde budget andere dingen doen of dingen anders doen. Hieronder verstaan wij o.a. het kostendekkend maken van activiteiten en diensten en verschuivingen van taken, waarbij we SWS vragen een aantal activiteiten binnen het sociaal cultureel werk kritisch tegen het licht te houden voor wat betreft doelmatigheid, kosten en bereik. Na een halfjaar willen we inzicht hebben in de eventuele gevolgen voor het sociaal cultureel werk en zullen de gemeenteraad hierover informeren via een CIB. Met betrekking tot de ontwikkelingen rond het Sociaal Team Sliedrecht (Jeugdteam en Wmo-team) komt in het tweede kwartaal 2015 nog een aparte uitwerkingsnotitie (Uitvoering 3D, College Uitvoeringsprogramma). Daarin zullen we o.a. inzoomen op het op termijn samenvoegen van de beide teams tot één Sociaal Team Sliedrecht (STS 0 tot 100-plus), één dak en één voordeur. We willen daarmee de dienstverlening aan inwoners zo efficiënt en laagdrempelig mogelijk organiseren onder het motto: één gezin, één plan, één hulpverlener. Sturing geven In de oordeelsvormende bijeenkomst van 16 september jl. heeft de gemeenteraad aangegeven, dat zij in 2014 wil worden meegenomen in de planvorming (uitvoeringsprogramma) voor 2015 en verder. Daarbij heeft zij aangegeven benieuwd te zijn naar de resultaten van de innovaties binnen de lokale (en regionale) Wmo-voorzieningen. Met dit programma wil het college sturen op de volgende drie pijlers: innovatie en effectiviteit van ondersteuning: andere dingen doen binnen hetzelfde budget; preventie: zo vroeg mogelijk ondersteuning inzetten om erger te voorkomen; verbinding en samenhang: binnen de Wmo en met de andere decentralisaties (Jeugdhulp, Participatiewet en Passend Onderwijs). Leeswijzer In hoofdstuk 2 zullen bovenstaande uitgangspunten worden uitgewerkt. In hoofdstuk 3 (Overige thema s) behandelene we thema s als: preventief ouderengezondheidsbeleid, inloop GGZ, toegang tot de Wmo en Hulp bij Thuisadministratie (HBT). In hoofdstuk 4 (Inwonersparticpatie, middelen en communicatie) komen inwonersparticipatie (Wmoadviesraad), financiën, communicatie en evaluatie aan bod. Bijlage 1: tijdspad Aparte bijlage: Toegang Wmo-loket 3

4 2. Uitwerking lokale uitgangspunten uit het Wmo-beleidsplan In dit hoofdstuk worden de zes uitgangspunten (algemene lokale voorzieningen) uitgewerkt in programmakaarten. Daarbij zijn enkele uitganspunten opgenomen als doel onder wat willen we bereiken. Sommige zijn al zo concreet, dat ze hieronder als actiepunt (wat gaan we daarvoor doen) zijn opgevoerd. De kaarten zijn als volgt opgebouwd: Context: korte beschrijving van wat we al doen met een aantal aandachtspunten (risico s); Wat we willen bereiken: doelen, effect of resultaten; Wat gaan we daarvoor doen: concrete actiepunten of maatregelen; Wat hebben we daarvoor nodig: mensen (organisaties), middelen en een tijdspad; Monitoring: wat willen we meten (output en/of maatschappelijk effect) We gaan uit van de de eigen kracht van inwoners Context Cliëntondersteuners (MEE) en ouderenadviseurs Stichting Welzijnswerk Sliedrecht (SWS) werken vanuit het principe Welzijn Nieuwe Stijl en sociale netwerkversterking. Ruim 90% van onze inwoners doet alles al op eigen kracht. Sliedrecht kent veel actieve geloofsgemeenschappen, een actief verenigingsleven, veel vrijwilligers en drie wijkplatforms. Desondanks is er nog onvoldoende bewustzijn bij inwoners, vrijwilligers en professionals als het gaat om de Kanteling en eigen kracht (cultuuromslag). Bewustzijn en eigen kracht (maatschappelijk effect) zal vooral worden gemeten via de vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD). Daarnaast zullen we SWS de opdracht geven om hun dienstverlening jaarlijks te evalueren via cliëntervaringsonderzoeken. Wat willen we bereiken? waar mogelijk wordt bij ondersteuning van kwetsbare inwoners vanuit STS meer gebruik gemaakt van de eigen kracht en het sociaal netwerk om bewustzijn bij inwoners, vrijwilligers en professionals met betrekking tot de Kanteling en eigen kracht te bevorderen is een cultuuromslag noodzakelijk Wat gaan we daarvoor doen? meerjarige lokale communicatiecampagne. Vanuit STS, Stichting Welzijnswerk Sliedrecht (SWS) en Wmo-loket zal in contacten met inwoners en instellingen eveneens voortdurend aandacht hieraan worden besteed. STS maakt bij interventies gebruik van de sociale netwerkversterking als methodiek, daarvoor worden de teamleden bijgeschoold (2015) STS gaat werken met de zelfredzaamheidsmatrix zodat je kunt zien in hoeverre de zelfredzaamheid is toegemomen door een traject (continu) het Vrijwilligerspunt (SWS) gaat instellingen met vrijwilligers ondersteunen en trainen m.b.t. bewustwording Kanteling en eigen kracht (continu) Zorgbelang vragen om klantenpanels en/of forums op te zetten over eigen Wat hebben we daarvoor nodig? kracht en sociale netwerken (2015 en verder) uitvoeringsplannen STS Jeugd en STS Wmo voor 2015 en verder op te stellen door CJG en SWS (p.m) subsidie-afspraken met SWS, Rivas (CJG) en Zorgbelang (jaarlijks) bondig registratiesysteem STS waaruit je sturingsinformatie kunt halen (2015) interne evaluatie (kritische reflectie) STS en ruimte voor intervisie van professionals onderling (jaarlijks) Werkplan voor opzet klantenpanels door Zorgbelang (2015) communicatieagenda gemeente/sws (2014/2015) Monitoring Jaarlijkse monitoring STS (door CJG, SWS i.s.m. OCD) vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD) cliëntervaringsonderzoeken SWS (continue/jaarlijkse verantwoording) 4

5 2.2. We ondersteunen mantelzorgers indien nodig bij de uitoefening van hun taak Context Sliedrecht heeft een lokaal Mantelzorgpunt (SWS). Vanuit het Wmo-loket (SDD) worden mantelzorgers bij aanvraaggesprekken betrokken. Mantelzorgbijeenkomsten en Alzheimercafé (SWS) worden over het algemeen goed bezocht. MEE heeft veel specifieke deskundigheid en voert een deel van de respijtzorg (matching) uit. Ook Sliedrechtse kerken zijn actief bij het ondersteunen van mantelzorgers. Desondanks zijn niet alle (overbelaste) mantelzorgers in beeld en weten dus ook niet op wat voor ondersteuning zij kunnen rekenen. Met de extramuralisering en de vergrijzing zal het aantal (overbelaste) mantelzorgers toenemen. Daarnaast zal door arbeidsparticipatie minder tijd en capaciteit voor mantelzorg zijn. Vanuit het rijk worden daarom middelen vanuit mantelzorgcompliment aan het lokale Wmo-budget toegevoegd ( in 2015 en vanaf 2016). Dit biedt kansen om mantelzorgondersteuning de komende jaren te innoveren. Daarbij gaan we vooral inzetten op het bieden van meer respijtzorg (zie ook: dagopvang dementie). Wat willen we aantal overbelaste mantelzorgers neemt niet toe (Monitor Sociaal) bereiken? meer bekendheid van ondersteuning bij mantelzorgers meer en laagdrempelige respijtzorg door STS, één team, één dak, één toegang, één regisseur, wordt voorkomen dat mantelzorgers bij verschillende loketten moeten aankloppen Wat gaan we daarvoor doen? samen met SWS, de Wmo-adviesraad en MEE nieuw beleid ontwikkelen, waarbij de middelen Mantelzorgcompliment worden aangewend om mantelzorgers beter te ondersteunen en te waarderen (2015) vanuit STS (overbelaste) mantelzorgers eerder in beeld krijgen en hen de nodige ondersteuning bieden (continu) overkoepelende afspraken met VGZ-Zorgkantoor waarbij huisartsen en/of praktijkondersteuners mantelzorgers z.s.m. doorverwijzen naar STS/Mantelzorgpunt (2015). Wat hebben we daarvoor nodig? Plan van aanpak Sociaal Team Wmo en CJG (begin 2015) Plan van aanpak mantelzorgondersteuning (medio 2015) principes van onderzoeksmethodiek MEE inzetten als 0-meting in 2015 subsidie/resultaatafspraken SWS m.b.t. aantal mantelzorgers in beeld, aantal contacten per jaar en hoe ze dat gaan doen (jaarlijks) convenant met huisartsen via VGZ/Zorggroep West-Alblasserwaard (2015) extra middelen mantelzorgondersteuning (op te nemen in Programmabegroting 2015 en verder) Monitoring monitoring door SWS/OCD (jaarlijks) vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD) 5

6 2.3. We stimuleren vrijwillige inzet en bieden ruimte aan vrijwilligersinitiatieven en initiatieven van inwoners Context In Sliedrecht zijn veel vrijwilligers actief vanuit kerken, instellingen en verenigingen. Er is een Vrijwilligerspunt (SWS) dat in 2014 is geprofessionaliseerd en een digitale vrijwilligersvacaturebank. Kortom: een kern van actieve vrijwilligers die zich op diverse niveaus inzetten. Daarnaast is er een makelaar maatschappelijke stage (SWS) die een schakel vormt tussen leerlingen, onderwijs en instellingen. Toch is het aanbod van vrijwilligers nog versnipperd en vindt onvoldoende samenwerking plaats tussen verenigingen, kerken en instellingen. Verder zal vanuit de nieuwe Wmo (eigen kracht, sociaal netwerk en algemene voorzieningen) het beroep op vrijwilligers toenemen. Het is daarbij de vraag in hoeverre de samenleving dit nog kan blijven opvangen. De rijksbijdrage voor maatschappelijke stage stopt in Voor vrijwilligersbeleid worden vanuit de Wmo 2015 géén extra middelen beschikbaar gesteld. Wat willen we het aantal vrijwilligers blijft minimaal op het huidige peil 41% (2014/OCD) bereiken? vrijwilligers voelen zich ondersteund en gewaardeerd in hun taken instellingen met vrijwilligers en kerken werken intensief samen en leggen afspraken vast in een convenant Samenwerken en versterken (2015) Wat gaan we daarvoor doen in samenwerking met MEE en de SDD worden mensen die vanuit een tegenprestatie vrijwilligerswerk willen doen via het Vrijwilligerspunt en/of het Leerwerkbedrijf bemiddeld en begeleid naar (vrijwilligers)werk (continu); structurele samenwerking door instellingen met vrijwilligers en kerken borgen in het platform Samenwerken en Versterken (S&V) voortzetten huidig vrijwilligersbeleid (w.o. waardering) samen met SWS en Voortgezet Onderwijs nieuw beleid ontwikkelen voor maatschappelijke stage vanaf het schooljaar (2015) Wat hebben we Plan van aanpak STS Wmo (2015) en Leerwerkbedrijf (2015) daarvoor nodig? 4 jaarlijkse bijeenkomsten (continu) en convenant S&V (SWS 2015) Plan van aanpak maatschappelijke stage (SWS/VO in 2015) en voortzetting functie makelaar MaS (SWS) vanaf als subsidie SWS/MaS in Programmabegroting 2015 en verder Monitoring monitoring door SWS (jaarlijks) vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD) cliëntervaringsonderzoek SWS (jaarlijks) 6

7 2.4. We bieden laagdrempelige ondersteuning, zo licht en zo kort mogelijk Context Cliëntondersteuners van SWS en MEE hebben een goed beeld van vraag en aanbod (algemene voorzieningen). Sliedrecht heeft een breed en laagdrempelig Wmo-loket (SDD) en een breed lokaal netwerk, dat een belangrijke toegang vormt tot (deels) algemene en maatwerkvoorzieningen. We willen dit loket dan ook integreren als toegang tot het Sociaal Team Wmo en op termijn met CJG als gezamenlijke voordeur STS (0 tot 100-plus). Verder is Bureau Sociaal Raadslieden (SWS) succesvol met het project Hulp bij thuisadministratie (HBT). Ook zorginstellingen bieden (ouderen)ondersteuning en er is algemeen (en diaconaal) maatschappelijk werk. Ook vanuit het jongerenwerk, vrijwilligersorganisaties en kerken wordt laagdrempelige ondersteuning geboden. Dit aanbod willen we de komende jaren zo veel mogelijk behouden. Het zou echter wel efficienter en laagdrempeliger kunnen. Het accent zal daarbij meer moeten liggen op signaleren en preventie, eigen kracht en sociaal netwerk en kortdurende inteventies (algemene voorzieningen). Wat willen we bereiken? innovaties op ondersteuning, door deze sneller en laagdrempelig aan te bieden en professionals efficienter te laten (samen)werken binnen STS eerder signaleren en goede preventie bieden, waardoor kwetsbare inwoners vroegtijdig ondersteund worden minder toestroom op de maatwerkvoorzieningen Wat gaan we daarvoor doen doorontwikkelen STS (Wmo, Jeugd en Participatiewet) voor inwoners van 0 tot 100-plus (2015) goede samenwerkingsafspraken tussen jeugdteam en Wmo binnen STS over verdeling, elkaar vinden en binden en overdracht van informatie (2015) met onze hoofdpartners binnen STS (Welzijnswerk, Rivas, Waardeburgh, MEE, Tablis-wonen en CJG) op zoek naar een goed en laagdrempelig integraal cliëntvolgsysteem t.b.v. STS (0 tot 100-plus) waaruit de juiste sturingsinformatie komt zoals: lengte trajecten, inzet professionele uren versus vrijwilligersuren, scores op zelfredzaamheid voor en na het traject en afname problematiek (2015) en passend binnen de privacywetgeving voortzetten HBT en samenwerking SWS en kerken/idc binnen HBT afspraken (via VGZ) met huisartsen, praktijkondersteuners, wijkverpleegkundigen en het Sociaal Team over vroegtijdige signalering, doorverwijzing en terugkoppeling en introduceren Welzijn op recept bij huisartsen, apothekers en fysiotherapeuten (2015) nadere voorstellen met betrekking tot een passende locatie (alles-onder-ééndak) voor front- en backofficefuncties Sociaal Team, CJG, Jeugdteam, waarin we het Wmo-loket (SDD) willen integreren en zo mogelijk een inlooppunt voor o.a. dagbesteding/activering en het Leerwerkbedrijf (2015) in samenwerking met Zorgaanbieders en Welzijnswerk laagdrempelige opvang en ondersteuning van o.a. (vroeg)dementerenden en hun mantelzorgers doorontwikkelen (respijtzorg). Wat hebben we daarvoor nodig? Plan van aanpak STS (2015) en samenwerkingsafspraken HBT inclusief een protocol hoe met privacy-gevoelige informatie om te gaan Convenant huisartsen met VGZ en Zorggroep West_Alblasserwaard (2015) Plan van aanpak Onder een dak (OED) 2015 Plan van aanpak Dagopvang (vroeg)dementerenden en hun mantelzorgers door Rivas/SWS (2015) Monitoring monitoring STS door SWS, MEE, OCD met gedragen indicatoren (jaarlijks) vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD) cliëntervaringsonderzoek SWS (jaarlijks) een goed registratiesysteem 7

8 2.5. We zorgen voor een goede ondersteuning van onze inwoners Context Op dit moment wordt cliëntondersteuning geboden door MEE (AWBZ) en SWS (Wmo). Vanaf 2015 komen de middelen hiervoor naar de gemeenten. Sliedrecht krijgt (Financiële notitie Wmo). In 2015 zullen we deze middelen gezamenlijk inzetten (Transitiearrangement MEE). In 2015 willen we nadere afspraken maken met MEE en SWS over de inzet van lokale cliëntondersteuning Een risico is dat inwoners die in 2015 worden geherindiceerd een extra beroep zullen doen op onafhankelijke cliëntondersteuning door MEE (of ouderenadviseurs SWS). Hierover moeten we in 2015 en verder goede werkafspraken maken en borgen (lokaal en Wmo-regiegroep Drechtsteden). Wat willen we bereiken? Mensen die onafhankelijke cliëntondersteuning nodig hebben weten die vanaf 2015 en verder te vinden via het Sociaal Team (STS) en/of MEE-Drechtsteden Wat gaan we We werken zo integraal mogelijk (continu) daarvoor doen aansluiten bij het Regionaal Transitiearrangement MEE ZHZ 2015 afspraken met DG&J over de rol van de coördinator zorgnetwerk m.b.t. doorverwijzing vanuit en terugkoppeling naar STS bij multiproblematiek (o.a. zorgmijders) (2015) Voortzetten netwerkbijeenkomsten Wmo-loket (STS) (meerjaarlijks) aansluiten bij de Hulpwijzer i.o. (SDD/Programmateam); deze zal in 2015 worden doorontwikkeld tot een volwaardige regionale digitale sociale kaart (algemene en maatwerkvoorzieningen) een onafhankelijke aandachtsfunctionaris aanstellen (gemeentelijke ombudsman) voor inwoners met acute problemen, waarvoor geen passende ondersteuning voorhanden is (eerste kwartaal 2015). Wat hebben we subsidieafspraken met MEE en SWS (2015 en verder) daarvoor nodig? middelen cliëntondersteuning opnemen in Programmabegroting 2015 e.v. werkafspraken tussen SWS en MEE (2015) en binnen Wmo-regiegroep DS Monitoring monitoring door MEE, SWS en SDD (jaarlijks) vierjaarlijkse Monitor Sociaal Drechtsteden (OCD) cliëntervaringsonderzoek SWS en MEE (jaarlijks) 8

9 2.6. We werken preventief om erger te voorkomen Context Vanuit lokaal gezondheidsbeleid werkt de DG&J met diverse preventieprogramma s. Daarnaast wordt gesignaleerd vanuit huisbezoeken (SWS) en werkt het HBT (pilot SWS) preventief t.a.v. schulden e.d. Verder is er een dementieprogramma en opvang (pilots SWS). In het lokaal zorgnetwerk (coördinatie DG&J) worden maandelijks casussen (multiproblematiek, zorgmijders, overlastgevers) besproken. Het meldpunt Zorg en overlast is hiervoor de toegang. Als gevolg van de crisis (schulden en dreigende huisuitzettingen) is het aantal casussen in 2014 verdubbeld. Met de inzet van STS Wmo willen we meer preventief gaan inzetten op meervoudige problematiek. Wat willen we bereiken? innovaties op ondersteuning door deze sneller en laagdrempelig aan te bieden en professionals efficienter te laten (samen)werken accent op signaleren en preventie Wat gaan we vroegtijdig signaleren en bemoeizorg vanuit STS doorontwikkelen (2015) daarvoor doen het vormen van een regionaal Algemeen Meldpunt Kindermishandeling en Huiselijk Geweld (AMKH) (2015) afspraken met Dienst Gezondheid&Jeugd (DG&J) en specialistische zorgaanbieders (Yulius, Bouman, Syndion) over advisering en doorverwijzing m.b.t. complexe zorgvragen vanuit STS (2015) op termijn afbouwen van het zorgnetwerk (start 2015) Wat hebben we daarvoor nodig? subsidieafspraken met SWS (jaarlijks) en DG&J (2015) plan van aanpak STS afgestemd met zorgnetwerk/dg&j (2015) middelen coördinatie maatschappelijke zorg in Programmabegroting 2015 Monitoring monitoring door DG&J (jaarlijks) vierjaarlijkse Monitor Sociaal (OCD) 9

10 3. Overige thema s 3.1. Preventief ouderengezondheidsbeleid Het aantal 65-plussers in Sliedrecht groeit de komende jaren van in 2013 naar in 2030 (bron: Gebiedsscan Sliedrecht, ). Alle ouderen krijgen vroeg of laat te maken met één of meer chronische ziekten. Medicatie en behandeling zorgen voor minder beperkingen en een langer leven met deze aandoeningen. Omdat gezondheid nauw samenhangt met de mate waarin ouderen zelfstandig kunnen wonen, kan preventie bijdragen aan het terugdringen van een beroep op zorg en het vergroten van participatie. Gezond ouder worden gaat niet alleen om het voorkomen en uitstellen van ziekte, maar ook om het voorkomen van beperkingen, verlies van zelfredzaamheid en het terugdringen van afhankelijkheid van zorg. Preventieve ouderengezondheidszorg (Wet publieke gezondheid) is erop gericht dat ouderen zo lang mogelijk gezond, zelfstandig en zelfredzaam zijn. Het gaat vooral om het aanleren van vaardigheden die gezond gedrag, participatie en zelfredzaamheid stimuleren. De gemeente wil de preventieve ouderengezondheidszorg lokaal invullen via de Wmo. We willen meer zicht krijgen op de gezondheidstoestand en gezondheidsbevorderende factoren. We willen maatregelen nemen om de gezondheidsbedreigingen bij ouderen te beïnvloedden en te toetsen op doelmatigheid. Wij richten ons daarbij op ouderen met een lagere sociaal economische status en ouderen met een verhoogd risico op gezondheidsproblemen als eenzaamheid, leefstijl, depressie. Daarbij werken wij nauw samen met partijen in het veld (STS) en willen verbindingen leggen tussen zorg, welzijn en gezondheid. We willen het signalerend huisbezoek (cliëntondersteuners SWS) hierbij blijven inzetten Toegang tot ondersteuning Op dit moment vormt het Wmo-loket (SDD) de toegang tot de maatwerkvoorzieningen (naast o.a. vervoer en bijzondere bijstand) en vormt zij een belangrijke sleutelpositie binnen het het Sliedrechtse netwerk. Met het verbinden van het Wmo-loket aan het STS Wmo, zal dit loket de komende jaren ook (gedeeltelijk) de toegang tot algemene voorzieningen vormen. Inwoners kunnen echter ook rechtstreeks (zonder tussenkomst van het loket) toegang krijgen tot algemene voorzieningen (bijvoorbeeld AMW via de huisarts). Ook SWS biedt een aantal diensten, die zonder tussenkomst van het Wmo-loket bereikbaar zijn, zoals Sociaal Raadlieden/HBT, Vrijwilligers- en Mantelzorgpunt, dienstverlening en activering. We willen in 2015 en verder de huidige formatie binnen het Wmo-loket (30 uur per week) zoveel mogelijk blijven benutten. Met de SDD en SWS maken we werkafspraken over uitgansgpunten m.b.t. toegang, werkwijze en resultaten van het Wmo-loket (zie aparte bijlage: schema Toegang Wmo) Inloop GGZ Voor 2015 (Financiele notitie Wmo) is het voorstel gedaan om middelen voor inloop GGZ (totaal ruim 6 ton) gezamenlijk als subsidie aan Yulius in te zetten. Yulius is op dit moment de enige instantie die deze functie binnen de AWBZ voor inwoners binnen onze regio (zorgkantoor Waardenland) aanbiedt. Hiervoor zijn vanuit het Programmateam afspraken met Yulius gemaakt. Het gaat daarbij in totaal om 342 bezoekers verdeeld over 5 locaties in Dordrecht (2), Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Sliedrecht. Voor Sliedrecht is een bedrag van in de begroting van 2015 en verder opgenomen. Voor 2016 en verder zullen binnen het PFO-sociaal afspraken worden gemaakt voor eventuele samenwerking (meervoudig lokaal) hierbij. Aan Yulius is gevraagd om vanaf 2016 samenwerking aan te gaan met andere aanbieders van dagopvang HBT Hulp bij thuisadministratie (SWS/Bureau Sociaal Raadslieden) vormt een integraal onderdeel binnen laagdrempelige ondersteuning (zie: 2.4). Binnen de huidige pilot (2014) wordt nauw samengewerkt tussen SWS en de kerken/idc. Daarbij gaat het o.a. om coördinatie, gezamenlijke scholing (deskundigheidsbevordering) en het koppelen (matchen) van hulpvragers aan hulpverleners. Deze samenwerking zal vanaf 2015 o.l.v. Bureau Sociaal Raadslieden (SWS) structureel worden voortgezet. Dit is als actiepunt binnen 2.4 uitgewerkt. 10

11 4. Inwonersparticipatie, middelen, communicatie en evaluatie 4.1. Cliënt- of inwonersparticipatie (Wmo-adviesraad) De huidige Wmo-adviesraad bestaat uit 9 leden en onafhankelijk voorzitter en wordt administratief beleidsinhoudelijk ondersteund vanuit Zorgbelang. De raad levert een vaste afvaardiging aan de regionale Wmo-adviesraad en werkgroepen. In aansluiting op de decentralisaties Jeugd, Participatie en Passend Onderwijs is het wenselijk om rol, samenstelling en wijze van adviseren opnieuw tegen het licht te houden. Daarbij is de huidige adviesraad samengesteld op basis van de Wmo-prestatievelden en is contact met de achterban vaak moeilijk te organiseren. In het 3D-uitvoeringsprogramma (2e kwartaal 2015) zullen voorstellen worden uitgewerkt hoe men het college in de toekomst integraal op deze thema s kan adviseren. Wij zullen de Wmo-adviesraad en Zorgbelang vragen om deze voorstellen mede voor te bereiden. Als tijdelijke maatregel willen we de huidige adviesraad in 2015 met maximaal twee leden Jeugdhulp uitbreiden Middelen in Programmabegroting 2015 Naar aanleiding van de Financiële notitie Wmo van 15 september 2014 (op basis van de Meicirculaire 2014) is voor nieuwe taken in het kader van de Wmo 2015 voor Sliedrecht in de Programmabegroting 2015 (P076) opgenomen. Na afdracht aan de SDD voor begeleiding en vervoer, kortdurend verblijf, persoonlijke verzorgingen, inkomensondersteuning en uitvoeringskosten blijft lokaal een bedrag van over. Daarnaast is binnen Programma 82 voor 2015 nog eenmalig opgenomen voor verbredingstaken (Wmo-beleidsplan ); deze komen vanaf 2016 te vervallen. Wmo lokaal 2015 sociale Mantelzorgcomplimensteuning Cliëntonder- inloop GGz Totaal wijkteams Nieuwe taken Wmo Verbredingstaken Wmo Totaal lokaal 2015: Toelichting: Voor sociale wijkteams loopt het macrobudget op van 10 miljoen in 2015 tot 50 miljoen vanaf Het macrobudget voor het Mantelzorgcompliment loopt van 70 miljoen in 2015 naar 100 miljoen vanaf De bedragen voor sociale wijkteams en mantelzorgcompliment moeten op basis van de Meicirulaire 2015 nog meerjarig worden geraamd en gecorrigeerd (Begroting 2016 en verder). De middelen voor cliëntondersteuning worden in 2015 gezamenlijk ingezet binnen het Transitiearrangement MEE ZHZ en zijn daarna lokaal vrij besteedbaar. Het bedrag voor Inloop GGZ (Yulius) blijft de komende jaren hetzelfde en zal vooralsnog alleen in 2015 gezamenlijk binnen de Drechtsteden worden ingezet. Uit de (Verbreding 2015) wordt bekostigd: coördinatie lokaal zorgnetwerk (DG&J), Wmo-loket (SDD), nazorg ex-gedetineerden (Dordrecht) en bijdrage Meldpunt AMHK en Bouman/Yulius De voortzetting van maatschappelijke stage ( ) in 2015 maakt onderdeel uit van het College Uitvoeringsprogramma en is opgenomen in de begroting Voor financiering van de posten: HBT ( ), Wmo-loket, Nazorg ex-gedetineerden, Meldpunt AMHK en bijdrage Bouman/Yulius aan het zorgnetwerk in 2015 en verder zullen via de Kadernota 2015 afzonderlijke voorstellen worden gedaan Communicatie en evaluatie 11

12 Communicatie is integraal opgenomen in de programmakaarten. Daarbij zal in samenwerking tussen gemeente (regie) en SWS (uitvoering) worden afgestemd hoe, wat en wanneer te communiceren. Met het voorlichten van inwoners over voor hen merkbare wijzigingen als gevolg van de decentralisaties zijn we in het 4e kwartaal 2014 van start gegaan, daar ligt dan voor ons ook het zwaartepunt. Dit wordt (lokale media) in 2015 verder voortgezet, waarin we verder zullen inzoomen op de veranderingen en wat dit voor alle inwoners betekent (met en zonder beperking). Evaluatie is in bovenstaande actiekaarten opgenomen. Omdat 2015 een overgangsjaar is (transitie) en we vanaf 2016 willen transformeren, is het lastig om in de planvorming 4 jaar vooruit te kijken. Daarom willen wij in december 2016 dit uitvoeringsprogramma tussentijds evalueren (gemeenteraad) en kunnen wij onze ambities, acties en resultaten voor 2017 en 2018 bijstellen. 12