BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van de raadsleden Niek Roozenburg, H.A. Hijmans, R. van der Hulst, I.M. Gyömörei en J.M.M.

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van de raadsleden Niek Roozenburg, H.A. Hijmans, R. van der Hulst, I.M. Gyömörei en J.M.M. Polman sv 25 RIS Corr. nr /DSB Den Haag, 16 mei 2000 Explosie vuurwerkopslagplaats Enschede De gemeenteraad Het raadslid de heer Niek Roozenburg heeft de volgende op 15 mei 2000 ingekomen brief, uitmondende in een viertal vragen, aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht: Toen ik vannacht op de boot terug van mijn vakantie in Denemarken het journaal zag, nam ik kennis van de enorme ramp die zich in Enschede heeft voorgedaan bij de explosie van een opslagplaats van vuurwerk. Een opslagplaats van vuurwerk midden in een woongebied, waarbij, zo bleek later, de gemeentebestuurders niet of nauwelijks van het bestaan wisten. Vandaag heb ik begrepen via sky-radio en later ook via de kro-tv dan in Den Haag sprake zou zijn van een opslag van vuurwerk van circa 300 ton; een forse opslagplaats dus. Aangezien ik van deze opslagplaats niets weet vraag ik u om met spoed duidelijkheid over een en ander te verschaffen. 1 Waar is deze opslagplaats exact gelegen? 2 Over hoeveel vuurwerk gaat het en welk soort? 3 Is er een vergunning verleend en met welke strekking? 4 Kan er enige mate van zekerheid gegeven worden dat een ramp zoals in Enschede zich in Den Haag niet kan voordoen? De raadsleden mevrouw H.A. Hijmans, de heer R. van der Hulst en mevrouw I.M. Gyömörei hebben de volgende op 15 mei 2000 ingekomen brief, uitmondende in een achttal vragen, aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht: Naar aanleiding van de afschuwelijke situatie in Enschede, waarbij na een brand een in een woonwijk gelegen opslagplaats voor vuurwerk de lucht in is gegaan en er doden en vele gewonden te betreuren zijn volgden wij de constante berichtgeving hieromtrent. Door deze berichtgeving werden wij geconfronteerd met het feit dat ook Den Haag een opslagplaats voor vuurwerk binnen zijn gemeentegrenzen herbergt. Volgens de berichtgeving zou het in Den Haag gaan om de opslag van 300 ton vuurwerk. Als SP spreken wij de hoop uit dan eerder genoemde opslagplaats niet gelegen is in een woonwijk. Hoewel ook een locatie binnen een industrieterrein zeker geen voorwaarde is voor veiligheid. Enschede heeft ons geleerd dat veiligheid in deze nooit te garanderen is. Wij vinden dat wij als raadsleden onzeker gemaakt worden bij het nemen van besluiten op het gebied van bestemmingsplannen e.d. wanneer wij onvoldoende geïnformeerd worden over locaties waar zich dermate gevaarvolle activiteiten afspelen dat het leven, wonen en werken van mensen gevaar loopt. Immers, ook voor de gemeente Den Haag geldt: je bent een rund als je met vuurwerk stunt! Wij willen u daarom de volgende vragen voorleggen; 1 Waar in Den Haag bevindt zich deze opslagplaats van vuurwerk?

2 2 2 Waar bevinden zich in Den Haag nog meer locaties met vergelijkbare risico s? 3 Op welke wijze wordt er in Den Haag omgegaan met het verstrekken van vergunningen met betrekking tot dergelijke bedrijven? 4 Is er in het geval van de vuurwerkopslagplaats sprake van een vergunning voor 300 ton vuurwerk of voor 300 ton kruit of een combinatie hiervan? 5 Wanneer is de vergunning afgegeven en voor hoe lang? 6 Hoe is de controle op naleving van de vergunningseisen geregeld? 7 Bent u het met ons eens dat een dergelijke situatie niet binnen de grenzen van Den Haag hoort te bestaan? 8 Hoe is mogelijk dat raadsleden niet op de hoogte zijn van de aanwezigheid van een dergelijke opslagplaats? Het raadslid de heer drs J.M.M. Polman heeft de volgende op 15 mei 2000 ingekomen brief, uitmondende in een viertal vragen, aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht: De ramp in Enschede is voor de D66-fractie reden om de stand van zaken met betrekking tot risicovolle bedrijven en locaties aan de orde te stellen. Wat velen verbaast is dat in Enschede een vuurwerkbedrijf midden in een woonwijk was gesitueerd. Ook het feit dat vele buurtbewoners niet van het karakter van het bedrijf op de hoogte waren is opvallend. Het is van belang een inventarisatie van risicovolle bedrijven en locaties in Den Haag nader te bezien. Het gaat daarbij niet alleen om vuurwerkbedrijven of opslagplaatsen. Over dit laatste is vorig jaar met het oog op de millenniumwisseling in de gemeenteraad naar aanleiding van vragen gesproken. Ook is van belang risicovolle locaties te bezien waar bijvoorbeeld chemische stoffen in algemene zin aan de orde zijn. Op grond van het desbetreffende artikel uit het reglement van orde leggen wij de volgende vragen aan u voor: 1 Ben u bereid een inventarisatie aan de raad voor te leggen van risicovolle bedrijven / locaties in Den Haag? 2 Kunt u daarbij aangeven hoe de handhaving is georganiseerd: vergunningverlening, controle en inspectie? 3 Is er in Den Haag sprake van risicovolle bedrijven / locaties in woonwijken? Zijn buurtbewoners daarvan op de hoogte? 4 Kunt u de stand van zaken aangeven met betrekking tot de rampenplannen c.q. rampenbestrijdingsplannen, inclusief het oefenen. Worden daar in voorkomende gevallen ook buurtbewoners bij betrokken? Ons college en de ambtenaren van de verschillende diensten hebben met ontzetting en zorg kennis genomen van de ramp die zich afgelopen weekend in Enschede heeft voltrokken. Bij velen van ons zullen dit weekend reeds vragen zijn gerezen en zal de behoefte zijn ontstaan om zo spoedig mogelijk na te gaan of -met de wetenschap van wat er zich in Enschede heeft afgespeeld- ook in Den Haag dergelijke risico s kunnen voorkomen. Ook de berichtgeving in de media als zou er in Den Haag een opslag van 300 ton professioneel vuurwerk zijn gevestigd (hetzelfde soort vuurwerk als er in Enschede werd opgeslagen), heeft bij velen vragen opgeroepen. De berichtgeving is onjuist. Mogelijk is gebruik gemaakt van onjuiste bronnen en/of gegevens. Met professioneel vuurwerk wordt bedoeld vuurwerk dat bedoeld is voor grote evenementen en shows. Bedrijven waarin het type vuurwerk dat in Enschede was opgeslagen (professioneel vuurwerk) komen in Den Haag niet voor. De gebeurtenissen van het afgelopen weekeinde onderstrepen het belang van een doortastend gemeentelijk ruimtelijk- en milieubeleid en een kritische herbezinning op de mogelijkheden en onmogelijkheden van vuurwerk in de stad. In het belang van het milieu en de veiligheid heeft ons college voor consumentenvuurwerk, dat in de detailhandel op verschillende locaties in Den Haag wel wordt opgeslagen, reeds eind 1998 een verscherpt beleid ingezet. Het heeft ondermeer geleid tot onze Beleidslijn voor vuurwerk van 2 november Daarmee gelden in Den Haag, reeds voor de opslag van hoeveelheden consumentenvuurwerk groter dan kg, strengere regels dan die landelijk de standaard zijn. Een beroepszaak die een vuurwerkexploitant bij de Raad van State tegen de gemeen-

3 3 te heeft aangespannen, moet uitwijzen of dat strengere beleid stand houdt. Reeds eerder is besloten in ons college begin juni te spreken over een generaal voorbereidingsbesluit dat aan uw raad zal worden voorgelegd, waarmee ook de verschillende bestemmingsplannen kunnen worden versterkt. Daarmee kunnen -in iedere geval totdat verder gaand ook de risico s van en maatregelen voor de zo veilig mogelijke opslag van consumentenvuurwerk zijn uitgekristalliseerd- in Den Haag geen nieuwe vuurwerkopslag- en verkooppunten ontstaan waar meer dan kg consumentenvuurwerk wordt opgeslagen. Lopende het jaar zullen wij u ook een beleidslijn voorleggen om op basis van de Algemene Politieverordening het aantal kleine opslagen verkoop punten voor consumentenvuurwerk dat in de detailhandel wordt aangetroffen verder terug te dringen. In Den Haag bevinden zich veelal in de detailhandel momenteel ca. 100 opslagen van consumentenvuurwerk met minder dan kg. Op deze activiteit zijn de landelijke regels van de AMvB Besluit opslag vuurwerk milieubeheer van toepassing. Onder invloed van het strengere Haagse vuurwerkbeleid zijn er in de detailhandel slechts 3 opslagen waar tussen de en kg consumentenvuurwerk mag worden opgeslagen. Deze bedrijven hebben een milieuvergunning en dienen te voldoen aan de landelijke regels van het Handboek Milieuvergunningen en onze vuurwerkbeleidslijn. Elk van de vuurwerkopslagpunten wordt jaarlijks ten minste eenmaal gecontroleerd. Door zowel onze milieuinspecteurs als de Haagse Brandweer. Tijdens elke jaarwisseling vinden waar nodig ook steekproefsgewijze, onaangekondigde, aanvullende controles plaats. Er wordt onmiddellijk opgetreden als regels worden overtreden. Daarnaast wordt jaarlijks in het najaar veel aandacht besteed aan opsporing in het illegale vuurwerkcircuit. In Den Haag bevindt zich, op het bedrijventerrein aan de Zinkwerf 15, één groothandelsbedrijf waar gecompartimenteerd in brandwerende kluizen en met automatische brandblusinstallaties (sprinklers), 145 ton consumentenvuurwerk kan worden opgeslagen. In de inrichting wordt dus (anders dan in Enschede) geen professioneel vuurwerk opgeslagen en wordt (anders dan in Enschede) geen individueel vuurwerk samengesteld. Gelet op de gebeurtenissen in Enschede hebben de milieu-inspecteurs van de Dienst Stadsbeheer, medewerkers van de brandweer en de politie, in navolging van de laatste controle op 10 juni 1999, op maandagmorgen 15 mei bij de groothandel opnieuw een intensieve integrale controle verricht. In de inrichting was 30 ton consumentenvuurwerk aanwezig. Bij deze controle is een kleine tekortkoming geconstateerd. Het betreft een minder goede afdichting van een leidingdoorvoering. (zie bijgevoegd controle-rapport). De situatie ter plekke voldoet verder aan alle daaraan te stellen milieu- en veiligheidseisen. In navolging van het in werking treden van het landelijke Besluit risico s zware ongevallen 1999, zullen wij u direct na de zomer ter goedkeuring een inspectieprogramma voorleggen waarin de controlefrequentie voor ondermeer dit bedrijf zal zijn vastgelegd. Het spreekt voor zich dat -ook al was er in Enschede sprake van een ander type bedrijf met andere activiteitenindien de uitkomsten van het landelijke onderzoek laten zien dat veiligheidseisen en/of de controles moeten worden aangescherpt, ons college u daarover direct informeert en maatregelen neemt. Ingevolge het bepaalde in artikel 15, lid 4, van het Reglement van Orde voor de vergaderingen van de raad van de gemeente s-gravenhage (Verz. 1987, no. 2), beantwoorden wij de gestelde vragen als volgt.

4 4 De vragen van het raadslid de heer Niek Roozenburg 1 Waar is deze (in de media genoemde) opslagplaats exact gelegen? De berichtgeving in de media over de opslag van 300 ton professioneel vuurwerk in Den Haag is onjuist. Bedrijven waarin het type vuurwerk dat in Enschede was opgeslagen (professioneel vuurwerk) komen in Den Haag niet voor. In Den Haag bevindt zich, op het bedrijventerrein aan de Zinkwerf 15, één groothandelsbedrijf waar gecompartimenteerd in brandwerende kluizen en met automatische brandblusinstallaties (sprinklers), consumentenvuurwerk kan worden opgeslagen. 2 Over hoeveel vuurwerk gaat het en welk soort? In het bedrijf aan de Zinkwerf kan 145 ton consumentenvuurwerk worden opgeslagen. Op maandag 15 mei 2000 bleek 30 ton aanwezig. Consumentenvuurwerk behoort tot gevarenklasse 1.4. Deze klasse kenmerkt zich door een in vergelijking met professioneel vuurwerk aanzienlijk kleiner risico van ontsteking en ontploffing. In het bedrijf aan de Zinkwerf wordt dus (anders dan in Enschede) geen professioneel vuurwerk opgeslagen en er wordt bijvoorbeeld voor evenementen (anders dan in Enschede) geen individueel vuurwerk samengesteld. In het bedrijf zijn (anders dan in Enschede) ook geen elektronische ontstekers aanwezig. 3 Is er een vergunning verleend en met welke strekking? Begin 80-er jaren hebben wij een eerste hinderwetvergunning (later milieuvergunning verleend). De huidige vergunning op grond van de Wet milieubeheer, die voorziet in de opslag van 145 ton consumentenvuurwerk, hebben wij op 29 maart 1994 afgegeven (zie bijgevoegde milieuvergunning). 4 Kan er enige mate van zekerheid gegeven worden dat een ramp zoals in Enschede zich in Den Haag niet kan voordoen? In geen enkel bedrijf in Den Haag is vuurwerk opgeslagen zoals dat in Enschede het geval was. De groothandel aan de Zinkwerf slaat slechts consumentenvuurwerk op. Dit vuurwerk kent een in vergelijking met professioneel vuurwerk aanzienlijk kleiner risico van ontsteking en ontploffing. Het grootste gevaar dreigt in geval van vuur van buiten het bedrijf. Mede daarom is het bedrijf voorzien van brandwerende kluizen en een automatische sprinklerinstallatie, die in geval van brand in korte tijd het vuurwerk door-nat maakt. Ook de afwezigheid in Den Haag van grote industrieën maakt dat de kans op een ramp zoals zich in Enschede heeft voorgedaan als zeer gering moet worden aangemerkt. Bij ongevallen van enige omvang die zich wel in iedere stad kunnen voordoen, is te denken aan calamiteiten rond op-, overslag- en verkooppunten voor motorbrandstoffen en gassen. Niet te verwachten is dat zich in geval van calamiteiten daaromtrent een ramp voltrekt zoals die in Enschede heeft plaatsgevonden. Zekerheid rond veiligheid is helaas niet te geven. Dit omdat in de geïndustrialiseerde samenleving het veiligheidsniveau rond gevaarlijke activiteiten, per definitie is geformuleerd in termen van (wel- of niet acceptabel) landelijke en/of internationale risiconormen. Indien absolute zekerheden zouden zijn gewenst, dienen activiteiten te worden beëindigd. De vragen van de raadsleden mevrouw H.A. Hijmans, de heer R. Van der Hulst en mevrouw I. Gyömörei 1 Waar in Den Haag bevindt zich deze (in de media genoemde) opslagplaats van vuurwerk? Bedrijven waarin het type vuurwerk dat in Enschede was opgeslagen (professioneel vuurwerk) en die in de media zijn genoemd komen in Den Haag niet voor. In Den Haag bevindt zich, op het bedrijventerrein aan de Zinkwerf 15, één groothandelsbedrijf waar gecompartimenteerd in brandwerende kluizen en met automatische brandblusinstallaties (sprinklers), consumentenvuurwerk kan worden opgeslagen

5 5 2 Waar bevinden zich in Den Haag nog meer locaties met vergelijkbare risico s? De groothandel aan de Zinkwerf slaat slechts consumentenvuurwerk op. Dit vuurwerk kent een in vergelijking met professioneel vuurwerk aanzienlijk kleiner risico van ontsteking en ontploffing. Ook de afwezigheid in Den Haag van grote industrieën maakt dat de kans op een ramp zoals zich in Enschede heeft voorgedaan als zeer gering moet worden aangemerkt. 3 Op welke wijze wordt er in Den Haag omgegaan met het verstrekken van vergunningen met betrekking tot dergelijke bedrijven? Omdat dergelijke bedrijven in Den Haag niet voorkomen zijn vergunningen niet verstrekt. 4 Is er in het geval van de vuurwerkopslagplaats sprake van een vergunning voor 300 ton vuurwerk of voor 300 ton kruit of een combinatie hiervan? De huidige vergunning op grond van de Wet milieubeheer voor de opslag van consumentenvuurwerk aan de Zinkwerf voorziet in de opslag van 145 ton. Los kruit wordt er niet opgeslagen. Bestellingen worden in een aparte ruimte klaargezet. In deze ruimte mag maximaal 2 ton vuurwerk aanwezig zijn. 5 Wanneer is de vergunning afgegeven en voor hoe lang? Wij hebben de milieuvergunning op 29 maart 1994, voor onbepaalde tijd, afgegeven. Steeds als daartoe aanleiding bestaat en ten minste eenmaal per tien jaar, wordt de milieuvergunning op basis van de laatste milieuhygiënische inzichten geactualiseerd. 6 Hoe is de controle op naleving van de vergunningseisen geregeld? Het bedrijf aan de Zinkwerf wordt jaarlijks ten minste eenmaal gecontroleerd. Controle vindt zowel door onze milieu-inspecteurs als de Haagse Brandweer plaats. Er wordt onmiddellijk opgetreden als regels worden overtreden. 7 Bent u het met ons eens dat een dergelijke situatie niet binnen de grenzen van Den Haag hoort te bestaan? Wij zijn ook gelet op het gebrek aan locaties niet voornemens mee te werken aan een eventuele vestiging van een bedrijf zoals in Enschede. 8 Hoe is mogelijk dat raadsleden niet op de hoogte zijn van de aanwezigheid van een dergelijke opslagplaats? Alhoewel bedrijven zoals de vuurwerkopslag in Enschede in Den Haag niet voorkomen kan in zijn algemeenheid worden opgemerkt dat voor de mogelijke vestiging van bedrijven zowel de Wet milieubeheer als Wet op de Ruimtelijke Ordening beslismomenten kennen. Het behandelen van aanvragen om vergunningen op grond van de Wet milieubeheer is op grond van landelijke wetgeving doorgaans aan de colleges van B&W opgedragen. In geval van bestuurlijk zeer gevoelige zaken wordt, althans in Den Haag, een beslissing op een aanvraag om een milieuvergunning door ons college zelf genomen. In de grote meerderheid van de gevallen worden ook in Den Haag aan milieuvergunningprocedures, onder het door ons verleende mandaat, door het Bedrijfsonderdeel Vergunningen van de Dienst Stadsbeheer uitvoering gegeven. Een milieuvergunning voorziet overigens in het vanwege het milieu en de veiligheid noodzakelijke beschermingsniveau. De milieuvergunning mag vanwege wettelijke bepalingen niet worden gebruikt om ongewenste vestigingen tegen te gaan. Slecht bij hoge uitzondering zal een milieuvergunning kunnen worden geweigerd. De milieuvergunning kan dan ook niet gebruikt worden voor het weren van ongewenste bedrijven in of nabij woonwijken (zoals bijv. grootschalige opslag van vuurwerk). Zowel het voornemen om een milieuvergunning te verlenen alsook de beschikking worden gepubliceerd in de

6 6 Stadskrant en/of de Posthoorn en ter inzage gelegd in elk van de stadsdeelkantoren. Direct om een bedrijf liggende adressen krijgen de kennisgeving over de milieuvergunningsprocedures ook rechtstreeks toegezonden. Een ieder kan daartegen bedenkingen indienen. Om te sturen in het vestigingsbeleid is het bestemmingsplan op grond van de Wet op de Ruimtelijke Ordening het aangewezen instrument. De bestemmingsplannen worden door de gemeenteraad vastgesteld en door de provincie goedgekeurd. De vragen van het raadslid de heer drs J.M.M.Polman 1 Bent u bereid een inventarisatie aan de raad voor te leggen van risicovolle bedrijven / locaties in Den Haag? In het kader van de afgelopen millenniumwisseling zijn de gevoelige bedrijven geïnventariseerd. In navolging van het in werking treden van het landelijke Besluit risico s zware ongevallen 1999 (BRZO), zullen wij u direct na de zomer ter goedkeuring een inspectieprogramma voorleggen. Daarin zullen alle bedrijven met risico s waarop het besluit BRZO van toepassing is worden genoemd. Vooruitlopend op het inspectieprogramma is een regionale inventarisatie door de verschillende milieudiensten en de Hulpverleningsregio Haaglanden al gestart. 2 Kunt u daarbij aangeven hoe de handhaving is georganiseerd: vergunningverlening, controle en inspectie? Bij de bovengenoemde inventarisatie zullen wij voor elk van die bedrijven aangegeven wie (gemeente, provincie, politie, Brandweer) welke bevoegdheden heeft en hoe controles en inspecties plaatsvinden. Alle bedrijven worden tenminste 1x per jaar gecontroleerd. 3 Is er in Den Haag sprake van risicovolle bedrijven / locaties in woonwijken? Zijn buurtbewoners daarvan op de hoogte? De afwezigheid in Den Haag van grote industrieën maakt dat de kans op een ramp zoals zich in Enschede heeft voorgedaan als zeer gering moet worden aangemerkt. Bij ongevallen van enige omvang die zich wel in iedere stad kunnen voordoen, is te denken aan calamiteiten rond op-, overslag- en verkooppunten voor motorbrandstoffen en gassen. Niet te verwachten is dat zich in geval van calamiteiten daaromtrent een ramp voltrekt zoals die in Enschede heeft plaatsgevonden. Vrijwel alle bedrijven vallen onder de Wet Milieubeheer. Ze zijn of meldingsplichtig of vergunningplichtig. Steeds als een melding inkomt en ook het voornemen om een milieuvergunning te verlenen, wordt gepubliceerd in de Stadskrant en/of de Posthoorn. Daarbij staat aangegeven om welke activiteit en welk adres het gaat. Stukken worden ook ter inzage gelegd in elk van de stadsdeelkantoren. Adressen die direct om een bedrijf liggen waarvoor een milieuvergunning is aangevraagd, krijgen de kennisgeving over de milieuvergunningsprocedures ook rechtstreeks toegezonden. Een ieder kan zich dan desgewenst laten informeren bij het bedrijfsonderdeel Vergunningen van de dienst Stadsbeheer. 4 Kunt u de stand van zaken aangeven met betrekking tot de rampenplannen c.q. rampenbestrijdingsplannen, inclusief het oefenen. Worden daar in voorkomende gevallen ook buurtbewoners bij betrokken? De Brandweer heeft een geautomatiseerd systeem (ARBAC) in gebruik dat voorziet in relevante informatie bij gevoelige bedrijven. Omdat niet altijd alle informatie daarin steeds actueel is wordt gezocht naar een oplossing waarbij on-line gegevens uit bijvoorbeeld de laatste milieugegevens van bedrijven kunnen worden geraadpleegd. Zowel toezichthouders van Stadsbeheer als de Brandweer en andere hulpdiensten zouden hiervan hier dan gebruik van kunnen maken. Alle gemeenten binnen Haaglanden hebben een lokaal rampenplan vastgesteld naar regionaal model. Aan bestrijdingsplannen (planvorming voor specifieke incidenten) wordt gewerkt. Onder regie van de Hulpverleningsregio Haaglanden wordt voor circa tachtig met name genoemde objecten in de regio Haaglanden een rampenbestrijdingsplan opgesteld. Of, en in welke gevallen, ook buurtbewoners bij bijvoorbeeld oefeningen moeten en kunnen worden betrokken, kunnen wij nog niet inzien. Aan dit en andere aspecten zal bij de uitwerking van het rampenbestrijdingsplan verder aandacht gegeven moeten worden.

7 7 In ieder geval zal in dat traject van het rampenbestrijdingsplan een voorlichtingskrant over het fenomeen rampenbestrijdingsplan worden verspreid. Burgemeester en wethouders van Den Haag, de secretaris, de burgemeester, J.A.M. Kroese-Duijsters W.J. Deetman