NEC stoffen (Stikstofoxiden, Fijn Stof, Ammoniak, Zwaveldioxide)

Transcriptie

1 Nieuw dit jaar Vernieuwde website Beter inspelen op de actualiteit, communicatie, laagdrempelig Bruikbaar op computer, ipad en telefoon Duiding: Infographic (stikstof-uitstoot) Vandaag publicatie van de definitieve emissiereeks Broeikasgassen (CO 2, methaan, lachgas) NEC stoffen (Stikstofoxiden, Fijn Stof, Ammoniak, Zwaveldioxide) Bijzondere stoffen (Hexachloorbenzeen, Elemental Carbon) Internationale ontwikkelingen Refit E-PRTR richtlijn Vertraging levering broeikasgas-rapportages door nieuw UNFCCCinstrumentarium, de CRF-reporter Ontwikkelingen NEC-richtlijn 7

2 Vernieuwde website Beter inspelen op de actualiteit Bruikbaar op computer, ipad en telefoon: 'responsive website' Duiding via een Infographic (stikstofuitstoot) 8

3 Nieuwe guidebooks Dit jaar voor het eerst toegepast (over de reeks cijfers) Zowel voor de nieuwe budgetperiode Kyoto broeikasgassen Als voor de grootschalige luchtverontreiniging (CLRTAP / NEC emissieplafonds) - Nieuwe bronnen - Nieuwe stoffen (NF 3 ) - Actualisering van de emissie-factoren en methodieken - Betere afstemming tussen de indelingen voor Kyoto/NEC - Nieuwe GWP-waarden voor o.a. Methaan en Lachgas 9

4 Totaal broeikasgassen de gehele reeks naar boven bijgesteld. nieuwere Global Warming Potentials (GWP s); toevoeging van nieuwe bronnen uit de IPCCguidelines 2006 o.a. vervaardiging van keramische producten voor de bouw; gebruik van andere emissiefactoren (vooral N 2 O emissiefactoren bij Landbouw en RWZI s). 10

5 CO 2 Sinds 1990: - Toename CO 2 met ca. 3,5% - Aandeel CO 2 in BKG stijgt van 73% naar 85% 2013 t.o.v. 2012: - 0,3% daling (-0,5 Mton) - 2,2 Mton minder uitstoot door lagere productie in de industrie, schoner autopark en minder verkeer. - Daling werd voor een groot deel teniet gedaan door een koud voorjaar in (voorlopige cijfers): - 4% daling (8 Mton) - o.a. door een warm 2014 (-13% aardgas verbruik). - Minder aardolieproducten - Wel meer kolen (+3 Mton) 11

6 CO 2 per doelgroep Sinds 1990: - De toename in de Energie sector is na 2010 omgeslagen in een daling doordat er minder elektriciteit werd opgewekt (meer invoer). - Elektriciteit uit het buitenland was regelmatig goedkoper dan elektriciteit uit Nederlandse aardgascentrales - Bij Verkeer en Vervoer is de stijging na 2011 omgeslagen in een daling door schoner autopark en minder verkeer. 12

7 Methaan Daling sinds % reductie bereikt - Door afname van emissies uit stortplaatsen - Landbouwsector door een afname van de dieraantallen en minder gebruik van dierlijke mest. - Energiesector door het nemen van maatregelen de emissies als gevolg van het afblazen van ruw aardgas bij de olie- en gaswinning t.o.v Afname van emissies uit stortplaatsen bedroeg in 2013 circa 8 kton. - Door een toename van het aantal melkkoeien stijging emissie met ca. 10 kton. 13

8 Methaan per doelgroep 14

9 Lachgas Daling sinds 1990: - 56% reductie bereikt - Vooral maatregelen in de chemische industrie grote daling door salperterzuurproductie (Chemelot en Yara) - Daling landbouwsector door afname van dieraantallen, minder gebruik van zowel kunstmest als dierlijke mest en een lagere N- uitstoot per dier door een lager N-gehalte in het voer 2013 t.o.v. 2012: - Lichte stijging vanuit de chemische industrie 15

10 Lachgas per doelgroep 16

11 Totaal broeikasgassen in Mton CO 2 -equivalenten 17

12 Ammoniak Daling sinds 1990 door - Onderwerken mest - Eiwit armer diervoeder - Afname aantal dieren - Emissiearme stallen Nieuwe inzichten +14% - hogere emissiefactoren varkensstallen +4,5 kton - Emissiefactor mestaanwending +3,3 kton - Nieuwe te rapporteren bronnen: gewasafrijping +1,8 kton; gewasresten op het veld, +2,0 kton - Hogere emissiefactor wegverkeer, +1,9 kton 2013 t.o.v kton daling: toename melkvee gecompenseerd door luchtwasser 2014 nieuwe inzichten - + Mestaanwending - + Pluimveestallen - + Toename melkvee 18

13 19 Bron: Johanna Appelhans Federal Environment Agency Emissiesymposium 18 juni 2015

14 Bron EEA

15 Stikstofoxiden als NO 2 Daling sinds 1990: - 49% reductie bereikt (voor de NEC 58%) - Euro normen verkeer - Maatregelen industrie, raffinaderijen en energiesector (low NOx, SCR) 2013 t.o.v. 2012: - Afname van 7,9 kton - Hierdoor ligt de emissie circa 20 kton onder het emissieplafond van 260 kton vanaf De daling in 2013 is vooral het gevolg van een schoner autopark en minder verkeer nieuwe inzichten: - Diesel bestelauto s +4 kton, oplopend vanaf

16 Stikstofoxiden per doelgroep 22

17 Fijn stof PM 10 Daling sinds % reductie - Door Euro normen verkeer (roetfilters) - Maatregelen industrie, veel doekfilters - Op- en overslag 2013 t.o.v Lichte daling met 31 kton. Inzichten Slijtage-emissies verkeer en houtstook nemen in belang toe - Discussie over condensables : telt bij emissies mee of later atmosferische chemie: uitspraak via EMEP en een update van het EMEP guidebook 23

18 Fijn Stof (PM10) per doelgroep 24

19 Elementair Koolstof (EC 2,5 ) 25

20 Elementair Koolstof (EC 2,5 ) 26

21 Hexachloorbenzeen (HBC) Executive Body decision 2013/12 concerning compliance by the Netherlands with the Protocol on POPs (ref.16/13 (HCB))- Follow up after 33rd meeting of CLRTAP Implementation Committee Nederland rapporteerde HCB voor het eerst in 2012, met als enige bron de Afvalverbrandingsinstallaties (van 0,56 kg in 1990 tot 1,4 kg in 2010) In september 2014 verweer geaccepteerd: de ontwikkeling bij AVI s van HCB is gelijk te stellen met die van dioxinen. Wel dit jaar nieuwe bronnen opgenomen (volgens default emissiefactoren) AVI s 1,66 kg Electriciteitsopwekking: 0,99 kg Open haarden 0,09 kg Emissiesymposium Lucht 18 juni 2015

22 Internationale ontwikkelingen Refit E-PRTR richtlijn Health check vanuit de EC Doen we de goede dingen, kan het eenvoudiger Vragenlijst en interviews (dit najaar) Vertraging levering broeikasgas-rapportages door nieuw UNFCCCinstrumentarium, de CRF-reporter Met de komst van de nieuwe handelperiode ook nieuwe indeling Instrumentarium CRF-reporter van de UNFCCC niet werkbaar Leveringen EU-MM en Kyoto uitgesteld (15 januariversie hopelijk eind juni) Ontwikkelingen NEC-richtlijn Rob Maas Emissiesymposium Lucht 18 juni 2015

23 Ochtendprogramma 9:30 Opening door Kees van Luijk, hoofd centrum milieukwaliteit RIVM 9:45 Nieuw in de Emissieregistratie - Wim van der Maas RIVM De laatste trends in emissie en onderzoek 10:15 Verschillen tussen landen & internationale verschillen Hugo Denier van der Gon, TNO 10:45 koffiepauze 11:15 Informatiehuis Lucht - Martijn van Langen 11:45 AERIUS Café: Mark Wilmot per 1 juli vraagt u met AERIUS uw vergunning aan 12:30 Lunch, heeft u nog iets voor onze ideeën-muur? 13:30 Middagsessie 1 14:30 Middagsessie 2 15:30 Terugkoppeling uit de workshops en ideeën-muur 16:00 Afsluitende borrel Emissiesymposium Lucht 18 juni 2015

24 Ochtendprogramma 9:30 Opening door Kees van Luijk, hoofd centrum milieukwaliteit RIVM 9:45 Nieuw in de Emissieregistratie - Wim van der Maas RIVM De laatste trends in emissie en onderzoek 10:15 Verschillen tussen landen & internationale verschillen - Hugo Denier van der Gon, TNO 10:45 koffiepauze 11:15 Informatiehuis Lucht - Martijn van Langen 11:45 AERIUS Café: Mark Wilmot per 1 juli vraagt u met AERIUS uw vergunning aan 12:30 Lunch, heeft u nog iets voor onze ideeën-muur? 13:30 Middagsessie 1 14:30 Middagsessie 2 15:30 Terugkoppeling uit de workshops en ideeën-muur 16:00 Afsluitende borrel Emissiesymposium Lucht 18 juni 2015

25 Middagprogramma Graaf van Leicester Auditorium 13:30 14:30 Meten van luchtverontreiniging: satelliet en burger vullen elkaar aan, Bas Mijling, KNMI en Diffuse bronnen: alweer en uitdaging, Arjan Hensen, ECN 14:30 15:30 Anne van Oostenrijk zaal (hiernaast) 13:30 14:30 AERIUS Hands on als initiatiefnemer uw vergunning aanvragen 14:30 15:30 AERIUS Hands on als vergunningverlener een vergunning toekennen Graaf Jan van Nassau zaal (Boerderij, bovenste verdieping) 13:30 14:30 Het elektronisch Milieujaarverslag in 2016, Hellen van Eijsden, Fugro EcoData Koning Willem I zaal (onderste verdieping) 14:30 15:30 Workshop Emissieregistratie.nl, Romuald te Molder, RIVM Hoe krijg ik de emissies voor mijn regio, bedrijf? Emissiesymposium Lucht 18 juni 2015