Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht

Transcriptie

1 Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Margreet van Zanten Met dank aan Jan Aben, Wilco de Vries en Rob Maas 1 Luchtkwaliteit: korte historie Jaargemiddelde NO 2 concentratie is tussen 2010 en microgram per kuub gedaald PM 10 in dezelfde periode 6 microgram per kuub In Utrecht daling conform landelijke beeld In Utrecht stad 3 overschrijdingen van de Europese NO 2 grenswaarden in 2015 In Utrechtse Heuvelrug 1 overschrijding van de Europese PM 10 etmaalnorm in 2015 Meer informatie in de jaarlijkse Monitoringsrapportages NSL 2 1

2 Luchtkwaliteitbeleid Afgelopen periode gericht op halen Europese grenswaarden Nu verschuiving naar verder verlagen concentraties ivm verbeteren gezondheid -> halen van WHO advieswaarden fijn stof Luchtkwaliteit is grensoverschrijdend probleem -> vereist internationale afspraken EU-maatregelen: nationale emissie plafonds, technische emissie-eisen Nationale maatregelen: heffingen & subsidies en verkeersbeleid Lokaal beleid: vergunningen en milieuzones 3 Uitsnede uit de GCN kaarten voor Utrecht 2015 Kaarten betreffen uitsnedes uit de Grootschalige Concentratiekaarten Nederland (ronde van 2016) 2020 Halen WHO advieswaarde PM 2.5 rond 2030 mogelijk: mits al het huidige (voorgenomen) beleid werkt en tegenvallers worden opgevangen 2030 Gedetailleerde info over de GCN kaarten is te vinden in de jaarlijkse GCN rapportage 4 EC PM 2.5 2

3 Roet concentratie in 2015 voor Utrecht Opbouw van de roet (EC) concentratie t.g.v. de verschillende emissiesectoren Emissie sector EC [μg m -3 ] EC % Wegverkeer-verbrandingsemissies Consumenten Mobiele werktuigen Binnenvaart Zeescheepvaart, havens en NCP Luchtvaart Overige Scheepvaart Railverkeer Industrie Totaal Nederlandse deel Buitenland Totaal EC emissies in de provincie Utrecht Lokale EC emissies in 2014 t.g.v. de verschillende emissiesectoren in de provincie Utrecht Verwachting in 2030: wegverkeer emissies fors gedaald (roetfilters), consumenten emissies zeer beperkt gedaald -> bronnen worden vergelijkbaar in grootte Emissie sector EC [kg j -1 ] EC % Wegverkeer-verbrandingsemissies Consumenten Binnenvaart Mobiele werktuigen Overige Scheepvaart Railverkeer Industrie Luchtvaart 64.8 <0.1 Totaal Utrechtse emissies

4 PM 2.5 concentratie in 2015 voor Utrecht PM 2.5 bestaat uit een direct uitgestoten deel (primair fijn stof) en een deel dat gevormd wordt in de atmosfeer (secundair fijn stof). Belangrijke primaire bronnen in Utrecht: verbrandingsemissies wegverkeer en consumenten. Bronnen secundaire deel: landbouw, wegverkeer en buitenland. Uitsplitsing PM 2.5 [μg m -3 ] PM 2.5 % Primair Ammoniakzouten (secundair) Buitenland Overig Totaal Oplossingsrichtingen Terugdringen emissies uit landbouwsector -> PM 2.5 reductie ivm vorming secundair aerosol draagt ook bij aan halen Natura 2000 doelen ihkv de PAS emissiearme stallen, luchtwassers Terugdringen emissies consumenten (kachels en vuurhaarden) -> roet en PM 2.5 reductie schone kachels stimuleren, schoner stookgedrag stimuleren Terugdringen verkeersemissies -> roet en PM 2.5 reductie milieuzones, stimuleren openbaar vervoer, verschoning wagenpark bevorderen 8 4

5 Tot slot Simpel uitgangspunt: verlaging emissies is meest effectieve aanpak. Kosteneffectiviteit van luchtkwaliteitmaatregelen kunnen worden verhoogd als integrale aanpak gekozen wordt (energie, verkeer, geluid en ruimtelijke ordening). Top 3 bronnen voor roet: verkeer, consumenten (vuurhaarden en kachels), binnenvaart. Belangrijkste extra bron voor PM 2.5 : landbouw 9 Beschikbare data voor gemeentes in Utrecht Per gemeente cijfers over de opbouw van de concentraties roet (EC) PM2.5 voor de jaren 2015, 2020 en 2030 Dit betreffen concentraties ten gevolge van alle emissies in Nederland! Per gemeente cijfers over de lokale emissies roet (EC) PM2.5 voor de jaren 2015, 2020 en 2030 Combinatie van deze twee sets aan gegevens geeft inzicht in waar de mogelijkheden voor (lokaal) beleid liggen 10 5

6 Informatiebronnen Algemene achtergrondinformatie over de feiten en cijfers van luchtkwaliteit in de onepager: Hoe schoon is onze lucht? Brochure Ultrafijn stof en gezondheid hures/milieu_leefomgeving/ultrafijn_stof_en_gezondheid Brochure Bepalen van de luchtkwaliteit hures/milieu_leefomgeving/brochure_bepalen_van_de_luchtkwalite it 11 6