Emissies broeikasgassen,

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Emissies broeikasgassen, 1990-2014"

Transcriptie

1 Emissies broeikasgassen, Indicator 4 april 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 was de uitstoot van broeikasgassen 4 procent lager dan in 2013, een daling van 8 Mton CO 2 -equivalenten. De uitstoot in 2014 lag ruim 16 procent onder het niveau van het basisjaar van het Kyoto Protocol. Voor het eerst lag de emissie van kooldioxide onder die van [figuurgroep] Download figuur [2] Download data (xls) [3] Pagina 1 van 10

2 Download figuur [4] Download data (xls) [5] Pagina 2 van 10

3 Download figuur [6] Download data (xls) [7] Pagina 3 van 10

4 Download figuur [8] Download data (xls) [9] Pagina 4 van 10

5 [/figuurgroep] Download figuur [10] Download data (xls) [11] Daling van de emissie broeikasgassen in 2014 ten opzichte van 2013 De emissie van broeikasgassen is in 2014 met 4 procent gedaald ten opzichte van Dit is voor het vierde achtereenvolgende jaar dat er een daling optrad. Hierbij moet wel worden bedacht dat de veranderingen in de emissies van broeikasgassen sterk worden beïnvloed door de temperatuur in de wintermaanden in verband met de verwarming van woningen en gebouwen, maar ook in de kassen. De wintermaanden van 2014 waren buitengewoon zacht waardoor het aardgasverbruik voor ruimteverwarming aanzienlijk lager lag. Hierdoor daalde de emissie van koolstofdioxide (CO 2 ). Voor ruimteverwarming werd minder aardgas verbruikt, hetgeen leidde tot een afname van de emissie van CO 2 van ongeveer 7 Mton ten opzichte van Daarnaast werden er minder motorbrandstoffen afgezet (leidde tot een afname van 2,4 Mton). Deze daling werd voor een deel gecompenseerd door een hogere uitstoot bij de energiecentrales doordat er meer steenkool werd ingezet bij de elektriciteitscentrales (circa 3,5 Mton). De uitstoot van de CH 4 (methaan) en N 2 O (distikstofoxide) is licht gedaald. De daling van de emissie van CH 4 werd met name veroorzaakt door de verdere afname van de emissie uit stortplaatsen. De uitstoot van fluorhoudende gassen (F-gassen) in 2014 nagenoeg gelijk gebleven. Wat is de trend ten opzichte van 1990 per broeikasgas? Pagina 5 van 10

6 Ten opzichte van het Kyoto-basisjaar is de totale emissie van broeikasgassen in 2014 met 36,8 Mton CO 2 -equivalanten (16,5%) gedaald. Per broeikasgas verschilt de ontwikkeling van de emissie. De emissie van CO 2 is in 2014 voor het eerst onder het niveau van 1990 terecht gekomen; van 163,2 naar 158,0 Mton CO 2 -equivalenten (ofwel circa 3 procent lager). Voor het grootste deel werd dit lagere niveau veroorzaakt door het buitengewoon warme weer in 2014 (het zachtste jaar sinds de regelmatige temperatuurmetingen in 1706). [indicator=nl0004] KNMI (2015) [12] Tot 2010 nam de emissie van kooldioxide toe. Dit werd voornamelijk veroorzaakt door een toename in de sectoren Energie en Verkeer en vervoer. De toename in de Energiesector is na 2010 omgeslagen in een daling tot 2014 doordat er minder elektriciteit werd opgewekt dan in eerdere jaren. Er werd meer elektriciteit ingevoerd, vooral uit Duitsland. Elektriciteit uit het buitenland was regelmatig goedkoper dan in Nederlandse aardgascentrales opgewekte elektriciteit. Bij de sector Verkeer en vervoer is de stijging na 2011 omgeslagen in een daling door een schoner autopark en minder verkeer. De totale uitstoot van methaan (CH 4 ) is in 2014 ten opzichte van 2013 licht gedaald. Met een totale uitstoot van 751 kton in 2014 is de uitstoot van CH 4 ten opzichte van het basisjaar voor Kyoto (1 316 kton) met 43% gedaald. Het grootste deel van deze daling (444 kton) is het gevolg van de reguliere afname van de emissies uit stortplaatsen (sector afvalverwijdering). Daarnaast heeft er ook een daling van 65 kton plaatsgevonden in de landbouwsector en 48 kton in de energiesector. De daling en de landbouwsector wordt met name veroorzaakt door een afname van de dieraantallen en minder gebruik van dierlijke mest. In de energiesector zijn door het nemen van maatregelen (afblazen van ruw aardgas bij de olie- en gaswinning) de emissies afgenomen. Ten opzichte van 2013 is de uitstoot van N 2 O (distikstofoxide, ook wel lachgas genoemd) in 2014 nagenoeg gelijk gebleven. De uitstoot van N 2 O in 2014 ten opzichte van het basisjaar voor Kyoto met ongeveer 56% gedaald tot 26,2 kton. Deze daling van de uitstoot van N 2 O is gerealiseerd in de chemische industrie (19 kton) en de landbouwsector (14 kton). De daling van de uitstoot in de chemische industrie is het gevolg van N 2 O-reductiemaatregelen bij de productie van salpeterzuur. De daling in de landbouwsector kent verschillende oorzaken: afname van dieraantallen, minder gebruik van zowel kunstmest als dierlijke mest en een lagere N-uitstoot per dier door een lager stikstofgehalte in het voer. In 2014 is de totale uitstoot van fluorhoudende gassen (F-gassen) ten opzichte van 1995 met 76 procent gedaald tot 2,47 Mton CO 2 -equivalenten. Hiervan is 2,24 Mton afkomstig van HFK's, 0,09 Mton van PFK's en 0,13 Mton van SF 6. De afname van de uitstoot van F-gassen is vooral het gevolg van reductiemaatregelen die zijn getroffen in het kader van het Reductieplan Overige Broeikasgassen. Kyoto-doelstelling Nederland Volgens het Kyoto Protocol moest Nederland in de periode de uitstoot van broeikasgassen met gemiddeld 6 procent verlagen ten opzichte van het Kyoto-basisjaar (een optelling van de CO 2 -equivalenten van koolstofdioxide, lachgas en methaan in 1990 en die van de fluorhoudende gassen in 1995). De uitstoot in dit basisjaar was destijds vastgesteld op 213,2 Mton CO 2 -equivalenten. Het cijfer voor de gemiddelde uitstoot over kwam destijds uit op 199,5 Mton CO 2 -equivalenten. Dat is een afname van 6,4 procent ten opzichte van het basisjaar. Zie de cijfers in: Lagere uitstoot broeikasgassen ondanks winterkou [13] Voor meer informatie over het halen van de Kyoto-doelstelling zie: Pagina 6 van 10

7 Nederland voldoet aan de Kyoto-verplichting uitstoot broeikasgassen [14] Eind 2012 zijn er afspraken gemaakt tussen landen over de verlenging van het Kyoto Protocol. De landen die aan de verlenging mee gaan doen, hebben afgesproken om de broeikasgasemissies in de periode 2013 tot en met 2020 gezamenlijk 18% te reduceren ten opzichte van het Kyoto-basisjaar. Voor deze nieuwe Kyoto-doelstelling worden de reeksen berekend op basis van meest recente IPCCguidelines (2006). Revisie energiestatistieken en de effecten op de berekende emissies Vanwege het beschikbaar komen van nieuwe, verbeterde sectorale gegevens en om de statistieken over de Nederlandse energiemarkt te stroomlijnen met de internationale eisen en definities, heeft er een revisie plaatsgevonden van de Nederlandse energie-statistieken voor de periode (CBS, 2015). Door deze revisie zijn de emissies van CO2, CH4 en N2O voor de periode opnieuw berekend. Dit heeft geleid tot een lichte stijging van de CO2-emissies over de periode Daarnaast hebben er ook verschuivingen plaatsgevonden tussen sectoren. Wijzigingen berekening broeikasgassen door nieuwe IPCCguidelines De broeikasgasemissiecijfers zijn voor de gehele reeks ( ) berekend volgens de meest recente IPCC-guidelines (2006). De belangrijkste veranderingen ten opzichte van de IPCC-guidelines 1996 zijn: Gebruik van nieuwere Global Warming Potentials. De GWP's voor methaan en distikstofoxide zijn volgens de 2006-guidelines 25 respectievelijk 298 CO 2 -equivalenten (i.p.v. 21 en 310 CO 2 -equivalenten); ook de GWP's van de F-gassen zijn veranderd. Toevoeging van nieuwe bronnen uit de IPCC-guidelines 2006, zoals vervaardiging van keramische producten voor de bouw; Gebruik van andere emissiefactoren (vooral N 2 O-emissiefactoren bij Landbouw en rioolwaterzuiveringsinrichtingen). Referenties CBS (2015). Revisie energiebalans [15]. CBS, Den Haag/Heerlen. CBS (2016). StatLine: IPCC-emissies naar lucht [16]. CBS, Den Haag/Heerlen. Ecofys (2006). Tussentijdse Evaluatie van het Reductieprogramma Overige Broeikasgassen (ROB), periode [17]. Ecofys Consultancy, Utrecht. Emissieregistratie (2016). Jaarcijfers RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; Deltares, Lelystad; Alterra, Wageningen; RWS-Leefomgeving, Utrecht, RVO, Utrecht, en TNO Bouw en Ondergrond, Utrecht. [18]. RVO (2016). Broeikasgassen en monitoring [19]. Website in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, in nauwe samenwerking met het RIVM. Rijksdienst voor Ondernemend [15] Nederland (RVO). Pagina 7 van 10

8 Relevante informatie [indicator=nl0164] Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (metainformatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie [18]. Cijfers van emissies zijn ook te vinden op StatLine [20] van het CBS. Technische toelichting Naam van het gegeven Emissies naar lucht Omschrijving Emissies van broeikasgassen (kooldioxide (CO2), methaan (CH4), distikstofoxide (N2O) en de F- gassen perfluorkoolwaterstoffen (PFK's, HFK's) en zwavelhexafluoride (SF6) Verantwoordelijk instituut Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking in de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Deltares, Lelystad, Landbouw-Economisch Instituut, Den Haag, Alterra, Wageningen Universiteit- Alterra, Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, TNO). Berekeningswijze De emissiegegevens voor de verzurende en grootschalige luchtverontreiniging zijn gepresenteerd volgens de sectorindeling van de NEC-richtlijn. Voor de stationaire bronnen komt een deel van de emissiegegevens uit de individuele milieujaarverslagen van bedrijven. Het overige deel wordt bijgeschat op basis van statistische gegevens uit onder andere de energiestatistieken, productiestatistieken van het CBS. De emissiecijfers voor de broeikasgassen zijn berekend volgens de IPCC-methode. Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie [21] Basistabel Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie [18]Verder:CBS-StatLine: IPCC-emissies naar lucht [16] Geografisch verdeling Nederland, provincie, postcode, 5*5 km2 (kaart) Andere variabelen Pagina 8 van 10

9 Belasting oppervlaktewater, bodem-emissies, emissies oppervlaktewater, lucht-emissies, luchtemissies volgens IPCCIn totaal circa 300 stoffencirca 1600 emissie-oorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen Verschijningsfrequentie In maart definitieve cijfers t-2; in september voorlopige cijfers t-1 Achtergrondliteratuur Methoden: op de website van Emissieregistratie [21] achter Overzicht documentenbegrippen: op de website van Emissieregistratie [21] achter Begrippenlijst Opmerking De emissiecijfers voor de broeikasgassen zijn berekend volgens de IPCC-guidelines Zie [indicator=nl0170], voor een toelichting op de IPCC-emissies in vergelijking met andere emissiegegevens van CO2. Vanwege het beschikbaar komen van nieuwe, verbeterde sectorale gegevens en om de Nederlandse energiemarkt statistieken verder te stroomlijnen met de internationale eisen en definities, heeft er een revisie plaatsgevonden van de Nederlandse energiestatistieken voor de periode (CBS, 2015).1 Mton = 1 miljard kg. Betrouwbaarheidscodering C (Gemiddeld; afhankelijk van emissieoorzaak en stof) Referentie van deze webpagina CBS, PBL, Wageningen UR (2016). Emissies broeikasgassen, [22] (indicator 0165, versie 28, 4 april 2016 ). CBS, Den Haag; Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag/Bilthoven en Wageningen UR, Wageningen. Bron-URL: Links [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] Pagina 9 van 10

10 dataverzameling/2015-revisie-energiebalans-2015.htm [16] =0-2,6,11,13,15,18-19,22&D3=a&HDR=G1&STB=T,G2&VW=T [17] [18] [19] [20] [21] [22] Pagina 10 van 10

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 29 april 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van een aantal belangrijke

Nadere informatie

Emissies naar lucht door huishoudens,

Emissies naar lucht door huishoudens, Indicator 1 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van kooldioxide, stikstofoxiden

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de energievoorziening,

Emissies naar lucht door de energievoorziening, Indicator 1 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van vrijwel alle belangrijke

Nadere informatie

Emissies naar lucht door huishoudens,

Emissies naar lucht door huishoudens, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissies van kooldioxide (CO

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de industrie,

Emissies naar lucht door de industrie, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De industrie levert voor alle

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 8 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Emissies naar lucht door de land- en tuinbouw,

Emissies naar lucht door de land- en tuinbouw, Indicator 24 October 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De sector land- en tuinbouw

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC),

Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), Verzurende stoffen: emissies per beleidssector (NEC), 1990-2009 Indicator 26 mei 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw,

Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw, Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw, 1990-2009 Indicator 19 oktober 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen,

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, 1990-2008 Indicator 29 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen,

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, 1990-2016 Indicator 27 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen,

Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, Belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen, 1990-2015 Indicator 2 oktober 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2015

Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2015 Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2015 Indicator 2 oktober 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland per sector,

Broeikasgasemissies in Nederland per sector, Indicator 8 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissie van koolstofdioxide

Nadere informatie

Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2016

Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2016 Impact rioolwaterzuivering op de belasting van het oppervlaktewater, 2016 Indicator 1 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

CO2-uitstoot Nederlandse deelnemers EU ETS

CO2-uitstoot Nederlandse deelnemers EU ETS Indicator 4 september 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De 450 Nederlandse bedrijven

Nadere informatie

Emissies door de zeescheepvaart,

Emissies door de zeescheepvaart, Indicator 26 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het betreft hier de feitelijke

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens,

Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2016 Indicator 27 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer,

Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer, Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer, 1990-2013 Indicator 7 oktober 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

CO2-uitstoot Nederlandse deelnemers EU ETS

CO2-uitstoot Nederlandse deelnemers EU ETS Indicator 4 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De circa 435 Nederlandse bedrijven

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering,

Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, Belasting van het oppervlaktewater vanuit riolering en rioolwaterzuivering, 1990-2016 Indicator 1 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 4 juni 2008 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland per sector,

Broeikasgasemissies in Nederland per sector, Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissie van koolstofdioxide (CO2)

Nadere informatie

Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer,

Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer, Belasting van het oppervlaktewater door verkeer en vervoer, 1990-2016 Indicator 27 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer,

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, Indicator 12 april 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met uitzondering van kooldioxide,

Nadere informatie

Emissie broeikasgassen in Europa,

Emissie broeikasgassen in Europa, Indicator 11 januari 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 nam de Europese uitstoot

Nadere informatie

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer,

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, Indicator 24 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met uitzondering van kooldioxide,

Nadere informatie

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer,

Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, Indicator 5 april 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Met uitzondering van kooldioxide,

Nadere informatie

Aantal motorvoertuigen,

Aantal motorvoertuigen, Indicator 5 oktober 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal personenauto's en

Nadere informatie

Aanbod en verbruik van elektriciteit,

Aanbod en verbruik van elektriciteit, Indicator 27 augustus 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het totale elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid,

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, Indicator 24 maart 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Uit voorlopige cijfers blijkt

Nadere informatie

Energieverbruik per sector,

Energieverbruik per sector, Indicator 29 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 is het energieverbruik

Nadere informatie

Energieverbruik per energiedrager,

Energieverbruik per energiedrager, Indicator 10 september 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het Nederlandse energieverbruik

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 2 mei 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2018 telde Nederlandse

Nadere informatie

Energieverbruik per bedrijfstak,

Energieverbruik per bedrijfstak, Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2015 (voorlopig cijfer)

Nadere informatie

Milieu-investeringen in de industrie en energiesector,

Milieu-investeringen in de industrie en energiesector, Milieu-investeringen in de industrie en energiesector, 1975-2009 Indicator 30 juni 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 4 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2017 bedraagt de Nederlandse

Nadere informatie

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens,

Bevolkingsomvang en aantal huishoudens, Indicator 6 mei 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 januari 2019 telde Nederlandse

Nadere informatie

Emissie broeikasgassen in Europa (EU-15),

Emissie broeikasgassen in Europa (EU-15), Indicator 14 januari 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De emissie van broeikasgassen

Nadere informatie

Duurzame elektriciteit,

Duurzame elektriciteit, Indicator 2 maart 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van duurzame

Nadere informatie

Energieverbruik per energiedrager,

Energieverbruik per energiedrager, Indicator 18 december 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het Nederlandse energieverbruik

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 9 april 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2014 (voorlopige cijfers) bedroeg

Nadere informatie

Rijksuitgaven aanleg, beheer en onderhoud hoofdinfrastructuur,

Rijksuitgaven aanleg, beheer en onderhoud hoofdinfrastructuur, Rijksuitgaven aanleg, beheer en onderhoud hoofdinfrastructuur, 2000-2012 Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid,

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, Indicator 11 december 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Uit voorlopige cijfers blijkt

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 10 januari 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van

Nadere informatie

Woningvoorraad, investeringen en nieuwbouwwoningen,

Woningvoorraad, investeringen en nieuwbouwwoningen, Woningvoorraad, investeringen en nieuwbouwwoningen, 1995-2016 Indicator 10 oktober 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 15 maart 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2010 is de productie van hernieuwbare

Nadere informatie

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid,

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, Indicator 2 november 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Uit voorlopige cijfers blijkt

Nadere informatie

Energieverbruik door de industrie,

Energieverbruik door de industrie, Indicator 29 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 (nader voorlopige

Nadere informatie

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid,

Bruto toegevoegde waarde en werkgelegenheid, Indicator 26 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Uit voorlopige cijfers over

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 3 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2009 is de productie van

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 20 december 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2010 is de productie van

Nadere informatie

Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor,

Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2014 Indicator 13 april 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen,

Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, 1998-2010 Indicator 15 februari 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Glastuinbouw,

Glastuinbouw, Indicator 25 juni 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal glastuinbouwbedrijven

Nadere informatie

Aanbod en verbruik van elektriciteit,

Aanbod en verbruik van elektriciteit, Indicator 14 november 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2016 bedroeg het totale

Nadere informatie

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens,

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens, Indicator 22 augustus 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Na 2000 is de fractie gescheiden

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 21 mei 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse

Nadere informatie

Vermestende depositie,

Vermestende depositie, Indicator 4 juni 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De depositie van vermestende stoffen

Nadere informatie

Werkgelegenheid en verhouding wonen en werken per gemeente, 2013

Werkgelegenheid en verhouding wonen en werken per gemeente, 2013 Werkgelegenheid en verhouding wonen en werken per gemeente, 2013 Indicator 10 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales,

Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, 1994-2016 Indicator 9 juli 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

CO2-emissies verklaard,

CO2-emissies verklaard, Indicator 14 mei 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In de publicaties van onder meer

Nadere informatie

Energieverbruik door verkeer en vervoer,

Energieverbruik door verkeer en vervoer, Indicator 25 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het toegenomen wegverkeer is de

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 15 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het

Nadere informatie

Energieverbruik per energiedrager,

Energieverbruik per energiedrager, Indicator 27 juli 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het Nederlandse energieverbruik

Nadere informatie

Voor sloop vrijgekomen motorvoertuigen,

Voor sloop vrijgekomen motorvoertuigen, Indicator 30 augustus 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal auto's dat jaarlijks

Nadere informatie

Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,

Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2016 Indicator 6 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt

Nadere informatie

Verkoopprijs woningen, 2011

Verkoopprijs woningen, 2011 Indicator 25 mei 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De gemiddelde verkoopprijs van bestaande

Nadere informatie

Aantal motorvoertuigen,

Aantal motorvoertuigen, Indicator 16 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal motorvoertuigen is

Nadere informatie

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens,

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2014 Indicator 19 oktober 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,

Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2017 Indicator 29 januari 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Verbruik van duurzame energie,

Verbruik van duurzame energie, Indicator 28 april 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse

Nadere informatie

Glastuinbouw,

Glastuinbouw, Indicator 14 oktober 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal glastuinbouwbedrijven

Nadere informatie

Verbruik van hernieuwbare energie

Verbruik van hernieuwbare energie Indicator 11 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie

Nadere informatie

Gft-afval verwerkers,

Gft-afval verwerkers, Indicator 10 januari 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De hoeveelheid groente-, fruit-

Nadere informatie

Hobbyboeren, 2013 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (

Hobbyboeren, 2013 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving ( Indicator 19 september 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 was 26% van alle land-

Nadere informatie

Aantal motorvoertuigen,

Aantal motorvoertuigen, Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal motorvoertuigen

Nadere informatie

Milieu-investeringen in de industrie en energiesector,

Milieu-investeringen in de industrie en energiesector, Milieu-investeringen in de industrie en energiesector, 1975-2017 Indicator 10 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Energiebesparing in Nederland,

Energiebesparing in Nederland, Indicator 29 juni 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het energiebesparingtempo in Nederland

Nadere informatie

Biologische voedingsmiddelen,

Biologische voedingsmiddelen, Indicator 4 februari 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het marktaandeel van biologische

Nadere informatie

Verbruik van hernieuwbare energie,

Verbruik van hernieuwbare energie, Indicator 20 december 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel hernieuwbare energie

Nadere informatie

Energieverbruik door verkeer en vervoer,

Energieverbruik door verkeer en vervoer, Indicator 29 maart 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het toegenomen wegverkeer is de

Nadere informatie

Bundeling wonen in nationale bundelingsgebieden,

Bundeling wonen in nationale bundelingsgebieden, Indicator 20 september 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel woningen en inwoners

Nadere informatie

Energieverbruik door verkeer en vervoer,

Energieverbruik door verkeer en vervoer, Indicator 7 september 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het toegenomen wegverkeer is

Nadere informatie

Huishoudens,

Huishoudens, Indicator 24 januari 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De relatief sterkste groei van

Nadere informatie

Aantal motorvoertuigen,

Aantal motorvoertuigen, Indicator 4 september 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal motorvoertuigen

Nadere informatie

Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen,

Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, Belasting van het milieu door gewasbeschermingsmiddelen, 1998-2008 Indicator 17 december 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Aantal auto's per provincie,

Aantal auto's per provincie, Indicator 23 september 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal personenauto's

Nadere informatie

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens,

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2016 Indicator 17 mei 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Woningen in buisleidingstroken,

Woningen in buisleidingstroken, Indicator 6 september 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal woningen binnen

Nadere informatie

Windturbines in de groene ruimte

Windturbines in de groene ruimte Indicator 20 september 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aantal windturbines is

Nadere informatie

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens,

Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, Vliegbewegingen en handelsverkeer op Nederlandse luchthavens, 1997-2017 Indicator 24 oktober 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere

Nadere informatie

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens,

Gescheiden ingezameld afval van huishoudens, Indicator 24 juli 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De fractie gescheiden ingezameld

Nadere informatie

Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor,

Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, Zuivering van stedelijk afvalwater: stikstof en fosfor, 1981-2017 Indicator 28 maart 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales,

Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, Afval uit de delfstoffenwinning en elektriciteitscentrales, 1994-2015 Indicator 30 mei 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Hernieuwbare elektriciteit,

Hernieuwbare elektriciteit, Indicator 17 juli 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De productie van hernieuwbare elektriciteit

Nadere informatie

Infrastructuur, 2015 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (

Infrastructuur, 2015 Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving ( Indicator 13 oktober 2015 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De infrastructuur ligt ongelijk

Nadere informatie

Zuivering van stedelijk afvalwater: zware metalen,

Zuivering van stedelijk afvalwater: zware metalen, Indicator 22 juni 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De afgelopen dertig jaar is voor

Nadere informatie

Biologische voedingsmiddelen,

Biologische voedingsmiddelen, Indicator 19 januari 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het marktaandeel van biologische

Nadere informatie