Geachte geitenhouder, Weet wat u voert, en voer wat u weet. En meet wat een melkgeit aan melk geeft!

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Geitenhouderij 2 e jaargang nummer 2 mei 2012 In dit nummer Thema Productiecontrole > Messcherp saldo door melkcontrole en individueel voeren > Luzerne en bierbostel > Tips voor een goede productiecontrole > Inzicht in uw resultaat met Agrifirm Focus Geiten > Duurzame geiten: 21 keer kg melk > Het juiste klimaat Feed-Actueel is een wekelijks overzicht van actuele items op de Agrifirm Feed website. Ontvangt u deze nog niet? Meld u dan nu aan via Geachte geitenhouder, Weet wat u voert, en voer wat u weet. En meet wat een melkgeit aan melk geeft! Om zowel een goede melkproductie als acceptabele voerkosten te realiseren, is het van belang om de melkproductie te meten. Dit kunt u vanzelfsprekend doen door middel van melkcontrole. Geitenhouder Anco Bouma beaamt dit in de reportage. Een andere vorm is productiecontrole. In deze nieuwsbrief gaan wij dieper in op productiecontrole. Ton van Rijn, geeft u hier tips en adviezen voor. Naast melkproductiekenmerken is een juiste analyse van de diverse voeders van belang. Weet u de dagelijkse voeropname per koppel of per individuele melkgeit? Dan kan uw namelijk tot een goede rantsoenoptimalisatie komen. Dit komt uw bedrijfsrendement zeker ten goede. U kunt dit rendement berekenen in Agrifirm Focus Geiten. Specialist Geitenhouderij Erik Jansen Holleboom vertelt u hoe en waarom. Een goede structuur in het rantsoen is letterlijk van levensbelang voor uw geiten. Zowel in het rantsoen van uw melkgeiten als in opfokrantsoenen is het raadzaam smakelijke producten met de juiste pensprik in te rekenen. Luzerne voldoet hieraan. Ook brengen we u het product bierbostel onder de aandacht. Nieuws Landbouw Vakbeurs Den Bosch Bestel uw zak- en stukgoed op het 12, 13 en 14 oktober vindt van 13:00 tot moment dat het u uitkomt via 22:00 uur de Landbouw Vakbeurs in mijnagrifirmfeed.com de Brabanthallen in Den Bosch plaats. Ook de geitenspecialisten van Agrifirm Feed zijn aanwezig. Zij heten u van harte welkom in de Agrifirm-stand (standnummer 329A) voor een hapje en een drankje. Het groeiseizoen is in volle gang. De melkprijs stijgt, de melkgeiten kunnen gaan pieken, de dagen worden langer. Kortom: er komt meer licht aan de horizon! Veel leesplezier toegewenst. Met vriendelijke groet, Wilbert Leermakers verkoopleider Geitenhouderij T E w.leermakers@agrifirm.com

2 Messcherp saldo door melkcontrole en individueel voeren Geitenhouder Bouma Erik Jansen Holleboom, (l), Anco en Germiena Bouma De zesweekse melkcontrole is cruciaal op het bedrijf van Anco Bouma. Niet alleen voor de fokkerij, maar vooral omdat hij zijn geiten individueel krachtvoer verstrekt. Zo weet hij een messcherp voersaldo neer te zetten van 313 euro per geit. Anco en Germiena Bouma (beiden 42) hebben in het Friese Nijega een bedrijf met 450 melkgeiten en een zorgtak. Uitbreiden in aantallen geiten wil Anco niet; hij zoekt het in optimalisatie. Zorgen dat de geiten veel melk geven. Ik streef naar een zo hoog mogelijke levensproductie. Bouma voert een simpel rantsoen van graskuil (via de voerband) en een klein Geitenhouderij De Bokkesprong, Nijegas > 426 melkgeiten > Productie/geit/jaar: kilo melk, 98 kilo vet en eiwit > Voersaldo per aanwezige geit: 313 > Rantsoen: onbeperkt kuilgras, natuurhooi, krachtvoer beetje bijproducten. Dat vult hij heel gericht aan met krachtvoer: de geiten worden individueel gevoerd via dertien krachtvoerboxen. Na het aflammeren in de melkcontrole. Dat is steeds weer heel wat extra werk. Normaal melk ik alleen, maar dan heb ik een melker nodig plus een monsternemer en iemand die Zó scherp voeren kan alleen als je individueel voert worden ze stevig gevoerd voor een zo hoog mogelijke piek. Na de tweede melkcontrole wordt de voergift aangepast aan de productie. Naast de 600 gram brok die elke geit in de melkstal krijgt, betekent dat een halve kilo krachtvoer per liter melk. Dankzij de gegevens uit de melkcontrole kan ik hier goed op sturen, vertelt Anco. Melkcontrole nuttig voor fokkerij De Fries is een van de pakweg dertig geitenhouders die structureel meedraaien met de flessen heen en weer loopt. Zelf noteer ik de nummers van de geiten. We zijn ongeveer een uur langer bezig dan normaal. Per keer is Bouma aan de melkcontrole zo n 300 euro kwijt, plus 150 euro aan verwerkings- en administratiekosten. Maar het levert wel een hele hoop gegevens op. Dat is nuttig voor de fokkerij; ik verkoop ook jaarlijks een stuk of vijftig fokbokjes. Maar bovenal weet ik zeker dat elke geit zo het voer krijgt dat ze nodig heeft.

3 Topproductie De geiten zijn goed in conditie en de productie liegt er niet om. Over de periode van mei 2011 tot april 2012 leverde het bedrijf met 426 melkgeiten gemiddeld maar liefst kilo melk, met 98 kilo vet en eiwit. Hiervoor verstrekte Bouma per 100 kilo melk 69,75 kilo krachtvoer (inclusief 4,35 kilo bijproducten). De krachtvoerkosten lagen op 19,41 euro per honderd liter melk. Bij een melkprijs van ruim 43 cent realiseert hij daarmee een voersaldo van 24 euro per 100 kilo melk. Dat is behoorlijk bovengemiddeld, zegt Erik Jansen Holleboom, specialist Geitenhouderij bij Agrifirm Feed. Zó scherp voeren kan alleen als je individueel voert. Je kunt dan ook een energierijk Dankzij melkcontrole kan ik goed sturen op de voergift voer heel gericht inzetten bij de hoogproductieve dieren, omdat ze toch niet van elkaars voer kunnen vreten. Krachtvoerboxen zijn nog geen gemeengoed in de geitensector. Maar het individueel voeren is wel in opkomst, weet hij. Vooral bij boeren zoals Anco, die meer rendement willen halen uit dezelfde stal. Fokken op kilo s vet en eiwit Hoewel Anco streeft naar zo veel mogelijk liters per geit hij heeft ze erbij die meer dan liter geven zijn de gehaltes natuurlijk minstens zo belangrijk. Maar het is lastig om bij een stijgende melkproductie de gehaltes erbij houden, ervaart hij. Mijn geiten hebben heel lang op een gemiddelde productie gezeten van liter, toen leverden ze net zo veel kilo s vet en eiwit als nu. Ik fok ook al tien jaar nadrukkelijk op kilo s vet en eiwit. Bouma s streven is om dit jaar minstens 100 kilo vet en eiwit per geit te produceren. Dat moet vooral uit het rantsoen komen. Daarvoor is Erik hier. We hopen dit te bereiken met bierbostel en vetverhogende brok. En iets harder voeren denk ik; bij een hogere productie kan dat heel gauw uit. Nou, relativeert de specialist, er is natuurlijk altijd een omslagpunt waarop de extra kilo s brok geen extra rendement meer opleveren. Maar dat kunnen we uitrekenen. Door de compacte stal loopt een voerband waarmee Bouma onbeperkt kuilgras verstrekt. Luzerne: nu voorkoopactie Kunstmatig gedroogde luzerne is smakelijk voer dat uw geiten goed en graag opnemen. Daarnaast is luzerne een goede structuurbron, dat voor extra pensprik zorgt. Daarom is luzerne in veel rantsoenen voor geiten standaard opgenomen. Agrifirm Feed betrekt luzerne van verschillende drogerijen. In deze periode kunt u luzerne aankopen tegen een voorkoopprijs. U ontvangt het product dan tijdens de oogst. Dit is vaak voordeliger dan de winterprijs. Profiteer van dit voordeel en bestel nu. Bierbostel: voordelige eiwitbron In het voorjaar en de zomer is de aanvoer van bierbostel maximaal. Dit zorgt voor een aantrekkelijke prijs. Met bierbostel heeft u dan een voordelige eiwitbron. Neem voor het bestellen van luzerne of bierbostel contact op met uw of afdeling Dier T

4 Tips voor een goede productiecontrole > Potmeter Een doorstroommeter tussen de melkpomp en- tank geeft inzicht in de dagproductie per groep. Zo krijgt u inzicht in de productieveranderingen. Daarnaast kunt u de dieren beter op de norm voeren. > Streepmethode Huur truetesters om productiegroepen te maken. Merk de geiten met een vergelijkbare productie met dezelfde kleur. Zo kunt u ze eenvoudig in productiegroepen indelen. Ook kunt u met een spuitbus de melkproductie op de geiten schrijven. > Productiecontrole met liters Pas minimaal 4 keer per jaar individuele productiecontrole toe om de jaarproductie te bepalen. Dit kan ook met vaste melkmeters in de melkstal (minimaal 1 per 10 geiten). Als u dit koppelt aan het managementprogramma kunt u hiermee ook bokmoeders kiezen en de laagst productieve geiten uitselecteren. De kans dat u bokken opfokt met negatieve gehaltevererving is wel groter. Gebruik daarom bokken met een goede gehaltevererving. > Productiecontrole met liters en gehalten De zesweekse productiecontrole is de beste methode om maximale genetische vooruitgang te realiseren door betrouwbare gegevens. Monster 4 keer per jaar als u de kosten en extra arbeid niet ziet zitten. Sinds 1 januari 2012 ontvangt u dan ook fokwaarden op basis van de productiecontrole, maar met een lagere betrouwbaarheid dan bij de zesweekse productiecontrole. Ton van Rijn Inzicht in uw resultaat met Agrifirm Focus Geiten Met Agrifirm Focus Geiten krijgt u direct inzicht in de voerefficiëntie, het rendement en het saldo op uw bedrijf. Voor u als melkgeitenhouder is het geen nieuws dat het saldo per geit een zeer belangrijk kengetal is. De geitensector is niet beperkt door een quotering. Het loont dus om zoveel mogelijk melk te produceren binnen de grenzen van uw eigen bedrijf. Dat wil echter niet zeggen dat deze melk altijd even efficiënt geproduceerd wordt. Breng daarom de voerefficiëntie op uw bedrijf in kaart met Agrifirm Focus Geiten. Waardevolle informatie Agrifirm Focus Geiten levert u waardevolle informatie op om het rendement op uw bedrijf te kunnen verhogen. Het programma is een zeer gebruiksvriendelijk systeem. Het inlezen van de voergegevens gaat automatisch. Maandelijks vult u de zuivel- en diergegevens in. Zo krijgt u snel overzicht van de ontwikkeling van melkproductie, de voerefficiëntie en het rendement per dier. U kunt als klant van Agrifirm gratis deelnemen aan Agrifirm Focus Geiten. Vraag uw om samen deze stap te zetten richting meer saldo per geit.

5 > Dirk-Jan Vonk, (l) overhandigt een beeld aan Rinie Raijmakers. Rechts staat JH Nala, kg melk, onder andere moeder van JH Merlin die beschikbaar is via GKN. Duurzame geiten: 21 keer kg melk Vanaf 2006 realiseerden in totaal 21 geiten op de Jannekes Hoeve van Rinie Raijmakers een levensproductie van meer dan kg melk. Op dit moment zijn hier nog 13 geiten van aanwezig. Een kijkje in de keuken bij Rinie Raijmakers. Wat is het geheim? Een duurzame bedrijfsvoering is het geheim, aldus Rinie Raijmakers uit Asten. Probeer zo weinig mogelijk fouten te maken in het management. De ketting is net zo sterk als de zwakste schakel! Raijmakers voert een rantsoen van stro, hooi, luzerne, voordroogkuil en krachtvoer. (4689 Geit Fiber Excellent met 4688 Geit Fiber Rendement) Met zo min mogelijk wisselingen en een stabiel rantsoen zorgt deze enthousiaste ondernemer voor een goede penswerking en pensvulling. Eigen bokken gebruiken Rinie Raijmakers houdt bokjes uit de kg melkgeiten aan en zet deze in als dekbokken. Opvallend: de helft van de 21 topgeiten zijn dochters van JH Jumper. Ook de moeder van Jumper heeft de magische grens van kg melk bereikt. JH Deco is een volle zoon van Jumper die op dit moment bij de KI beschikbaar is. Hij vererft veel kilogrammen vet en eiwit door veel kilogrammen melk toe te voegen aan zijn dochters. Nog een tip van Rinie: gebruik niet alleen de bokken met de allerhoogste fokwaarden, die leveren niet per definitie duurzame geiten op. Duurmelken na twee keer lammeren Ook duurmelken is een strategie van de geitenhouder. Aflammeren is de meest risicovolle periode die de duurzaamheid verlaagd. Omdat er ook nakomelingen gefokt moeten worden, kun je niet altijd duurmelken. Rinie houdt hiervoor het volgende schema aan: na de eerste keer aflammeren volgt na 1 jaar melken een tweede keer aflammeren. De geiten die geschikt zijn voor fokkerij laat Raijmakers het jaar daarop weer dekken. De andere geiten zijn duurmelkers. Afgelopen jaar had dit als resultaat dat er maar 16 geiten zijn uitgevallen. Dit komt neer op 3,6%. Het vervangingspercentage van de veestapel was 19%. Van dit gedeelte is een derde van de vervangen geiten verkocht aan een andere melkgeitenhouder. Het resultaat is duidelijk, Raijmakers is al weer op weg naar zijn 22e topgeit.

6 Het juiste klimaat Een goed klimaat is essentieel voor uw geiten en vooral voor uw lammeren. > Analyseer uw lammerenopfok Analyseer samen met uw specialist Geitenhouderij de lammerenopfok van de afgelopen rondes. Dit kunt u doen met behulp van PowerPlan Lammeren. Wat ging er goed op het gebied van klimaat, wat zijn de verbeterpunten? > Benoem verbeterpunten qua arbeid en stalindeling De uitgangspunten voor het aanpassen van uw stal zijn, naast klimaat, arbeid en stalindeling. Bij arbeid kunt u denken aan looplijnen en uitmesten. Bij stalindeling is groepsgrootte (voor het overzicht) en de opstelling van drinkautomaten van belang. > Vraag een klimaatspecialist De klimaatspecialist van Agrifirm kan u samen met uw adviseren over het juiste klimaat. De klimaatspecialist heeft veel ervaring op het gebied van klimaat, over de verschillende sectoren heen. Op die manier beschikt u over de meest actuele kennis. Ook kan de klimaatspecialist de rookproef op uw bedrijf uitvoeren. Zo krijgt u de luchtstromen in uw stal in beeld. Wilt u ook inzicht in het juiste klimaat op uw bedrijf? Vraag uw specialist Geitenhouderij naar de mogelijkheden. Team Geitenhouderij Wilbert Leermakers verkoopleider Geitenhouderij (06) w.leermakers@agrifirm.com Erik Jansen Holleboom (06) e.jansenholleboom@agrifirm.com Ward Arts technisch Specialist (06) w.arts@agrifirm.com Ton van Rijn (06) t.vanrijn@agrifirm.com Johan Jansen (06) j.t.w.jansen@agrifirm.com Dirk-Jan Vonk (06) dj.vonk@agrifirm.com Marco Schoenmakers (06) m.schoenmakers@agrifirm.com Bart Claes België (0324) bart.claes@agrifirm.be