Openingsspeech Onderwijsontwikkeling: streefdoelen, balans en perspectief
|
|
- Karel Sasbrink
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Dag van de Onderwijsvernieuwing 27 mei Campus Jette Onderwijsvernieuwing in de lift Openingsspeech Onderwijsontwikkeling: streefdoelen, balans en perspectief door, vice-rector Onderwijs VUB Ann Langenakens, directeur Onderwijs EhB Sprekers zijn niet alleen nauw betrokken bij de onderwijsvernieuwing maar hebben vanuit hun functie een breed terreinoverzicht. Hun blikveld omvat zowel hetgeen van buiten op onze organisatie afkomt als wat zich binnen en tussen onze instellingen afspeelt. In een kritische reflectie maken zij in een gezamenlijke presentatie hun helicopter view aan ons kenbaar. We zijn zo bezig met onze dagdagelijkse beslommeringen dat het er doorgaans te weinig van komt om eens rustig de balans op te maken: hoe staan we ervoor, waar stáán we voor en waar gaan we naar toe met onze samenwerking? De vraag om deze openingsspeech te houden komt daarom op een goed gelegen moment. Ann en ik werden gedwongen om hierover eens samen te zitten. Algauw hadden we enkele statements te pakken: - Onderwijsvernieuwing is niet los te zien van de organisatorische context. - Wij gelóven in de samenwerking tussen VUB en EhB, maar in de praktijk is het daarom nog niet altijd even makkelijk. We wilden de materie in een chronologie plaatsen: - Welke intenties hadden wij twee jaar geleden? - Hoe staat het daar nu mee? - Wat betekent dat zoal voor de toekomst? Twee jaar geleden, om precies te zijn op 28 mei 2002, organiseerden we onze eerste gezamenlijke Dag van de Onderwijsvernieuwing. De openingssessie, die geheel op video is vastgelegd, is opnieuw bekeken. Wat we terugzien is dat in de duo-speech met Anns voorganger, Ignace Van Dingenen, we volgende punten hebben benadrukt: - Marleen Vanderpoorten wenst Vlaanderen voorop te laten lopen in het Bolognaproces, - De BaMa-hervorming moet meerwaarde opleveren voor de student, - het gaat om een continuüm met opleidingen van verschillende cycli en gaande van professionele bachelors tot academische masters - we zijn op weg naar een asssociatie en hebben een heleboel horizontale en vertikale werkgroepen ingesteld, - we zijn met onze pluralistische onderwijsvisie en onze onderlinge contacten natuurlijke partners in het Brusselse onderwijslandschap, - we willen streven naar transparante, flexibele trajecten, - schakelprogramma s van en naar opleidingen zijn nodig zodat studenten efficiënte leertrajecten kunnen volgen, 1
2 - een nieuw type trajectbegeleiding is nodig in een geflexibiliseerd systeem, - we moeten allerlei muren en muurtjes afbreken, - onderwijsvernieuwing leeft en groeit bottom-up; er gebeurt veel, maar nog teveel op eilandjes. De speech kreeg een speels vervolg met het optreden van de groep More balls than most. Om een sfeerbeeld te geven willen we u een kort fragmentje tonen. [1e intermezzo - videofragment (18 sec.)] Jongleur Michiel: De dag van de onderwijsvernieuwing en wat dat allemaal inhoudt. Ann Langenakens Die beelden typeren het onstuimig enthousiasme van onze eerste onderwijsinnovatiedag die tot doel had de onderwijsinnovatieprojecten van beide instellingen aan elkaar kenbaar te maken. Het heeft zeker zijn vruchten afgeworpen, want raakvlakken werden duidelijk en enkele nieuwe projecten kwamen in samenwerking tot stand, zoals bijvoorbeeld het project Interprofessioneel onderwijs in de gezondheidszorg dat vandaag zal worden voorgesteld. Maar nu staan we twee jaar verder - we bevinden ons duidelijk in een nieuwe fase In de eerste plaats: De omvorming naar de bachelor- masteropleidingen die twee jaar terug nog maar in de ideeënfase zat, is intussen voltooid: - de nieuwe opleidingen gaan over enkele maanden van start, - de lijst voor Vlaanderen toegestane bachelor- masteropleidingen ligt definitief vast in het Besluit van regering van 13 februari 2004, - het NVAO is bezig met de eindredactie van het Hoger Onderwijsregister voor , - het is allemaal definitief. In de tweede plaats: Ook de associatie kreeg definitief vorm. In juli 2003 werd ze officieel opgericht, haar naam werd vastgelegd, de statuten werden neergelegd, Jean-Luc Vanraes werd de voorzitter van de Universitaire Associatie Brussel (UAB) en Raf Devos werd enkele maanden terug aangesteld als coördinator van de associatie. In de derde plaats: Op 30 september 2003 dienden zowel de Erasmushogeschool als de VUB elk een onderwijsontwikkelingsplan bij de overheid in waarin omschreven staat hoe beide instellingen in de schoot van de associatie in de periode gestalte zullen geven aan de onderwijshervorming, de flexibilisering en de onderwijsvernieuwing. Dit is belangrijk, want het schept het kader waarin al onze lopende en toekomstige onderwijsinnovatieprojecten een plaats moeten vinden. De overheid zal het succes van onze toekomstige realisaties op basis van deze plannen afmeten. Een schema van de algemene structuur van onze plannen werd in uw deelnemersmap opgenomen op pagina 4. Zoals daarnet reeds gesteld bevinden we ons nu in een nieuwe fase van de hervormingsbeweging. De overheid laat ons niet op onze lauweren rusten opnieuw werden er bakens uitgezet. 2
3 Het gaat nu niet meer om het herwerken van de grote structuren succesvolle voltooiing van wat van ons wordt verwacht vereist nu inhoudelijke verdieping op het microvlak. Uitdagingen die er nu liggen: 1. Tegen 1 juli 2005 moet binnen de associatie een EVC-procedure op punt staan die begin academiejaar operationeel moet zijn. Een procedure opzetten om eerder verworven competenties te valideren en op basis daarvan studieduurverkorting toe te kennen, veronderstelt dat de competenties die in individuele opleidingsonderdelen verworven worden, gekend en beschreven zijn. In een van de sessies vandaag worden ervaringen met EVC verteld. 2. De bepalingen van het recent goedgekeurde flexibiliseringsdecreet moeten tegen het academiejaar ook geoperationaliseerd zijn. Lectuur van en reflectie over het flexibiliseringsdecreet leidt tot de vaststelling dat de uitwerking en operationalisering van het begrip competentie het begin- en eindpunt van alles lijkt te vormen. Het diplomacontract dat studenten volgens het flexibiliseringsdecreet voortaan zullen kunnen afsluiten, betreft van bij de eerste inschrijving reeds het studiepad van de hele opleiding. Voor Bachelors strekt dat al drie jaar in de tijd en bij pech, misschien langer. Deze contractuele verbintenis moet worden nageleefd, maar toch moet de instelling over de nodige vrijheid beschikken om van jaar tot jaar wijzigingen in het opleidingsprogramma aan te brengen. Het diplomacontract mag dus geen zuivere opsomming van opleidingsonderdelen worden. De verbintenis op lange termijn met de student en het behoud van vrijheid wijzigingen in het opleidingsprogramma aan te brengen kunnen met elkaar verenigd worden door zich er in het diplomacontract toe te verbinden de eindcompetenties van het opleidingsprofiel in de loop van het traject te zullen bijbrengen. Het opleidingsonderdeel geldt daarbij als instrument een instrument kan altijd worden bijgesteld zonder aan het doel te raken. Dit noodzaakt een nauwkeurig beeld en bescrhijving van begin- en eindcompetenties van opleidingen in hun geheel. De studentvolgsystemen die in de voorbije jaren in verschillende onderwijsinnovatieprojecten ontwikkeld werden, winnen in het kader van de flexibilisering ongetwijfeld aan betekenis. Grotere keuzevrijheid impliceert immers behoefte aan begeleiding bij die keuzes. Een onderwijssysteem dat bereikbaarder moet worden voor minder klassieke doelgroepen, vereist ook extra inspanning op het vlak van studiebegeleiding. Enkele van onze lopende projecten op dat vlak worden u vandaag ook voorgesteld. Het flexibiliseringsdecreet wil niet alleen een andere benadering van de opleidingstrajecten met verschillende types contractuele verbintenissen maar ook flexibilisering in de tijd en de ruimte. Het spreekt vanzelf dat een gebruiksvriendelijk en goedfunctionerend elektronisch leerplatform en een goed uitgebouwd kennisbeheersysteem hierbij van essentieel belang zijn. 3. De evaluatiecriteria voor visitaties en de voorwaarden voor accreditering van opleidingen liggen nu langzaamaan vast en worden reeds vanaf 2005 toegepast. Opvallend is dat in de kwaliteitsparameters naast programma-opbouw ook de werkvormen en de daaraan gekopplede onderwijsvernieuwing zeer sterk worden 3
4 benadrukt. Hier kunnen we de expliciete erkenning vinden van het belang van onderwijsvernieuwing in de ganse onderwijshervorming. Kortom: Onze onderwijsinnovatieprojecten zijn geen vrijblijvende toemaatjes meer. Ze zijn essentieel: ze hebben een voorbeeldfunctie, ze vormen onze uitgangspunten, de opgedane expertise moet gedeeld en verspreid worden. Losse projecten volstaan niet de expertise die opgebouwd wordt binnen een project moet op één of andere manier een blijvend karakter krijgen. Geen kleine uitdaging gezien de beperking zowel in de tijd als in omvang van beschikbare financiering. Hier is denk ik het moment om terug te komen op onze statements van in het begin: Onderwijsvernieuwing is niet los te zien van de organisatorische context. Wij gelóven in samenwerking VUB en EhB maar daarom is het in de praktijk nog niet altijd even makkelijk. Welke samenwerking is nodig; wat betekent samenwerking binnen en tussen onze organisaties? Wat is nodig? Laten we eerst eens kijken intern bij de VUB: Ik wil het convenant tussen VUB en minister Marleen Vanderpoorten als voorbeeld nemen. De convenantprojecten zijn enerzijds het vervolg op STIHO en anderzijds de voorloper van het onderwijsontwikkelingsplan. In 2003 zijn acht vernieuwingsprojecten gestart en tussentijdse resultaten van deze projecten zijn vandaag volopt te zien. Bijzonder aan deze projecten is dat de tussentijdse en de eindresultaten vanuit het ministerie niet alleen afzonderlijk per project worden geëvalueerd maar ook op een aantal andere componenten, namelijk: 1. Instellingsbeleid, omvattende onderwijsvisie en -beleid, vormgeving van de (centrale) regie, algemene implementatie- en disseminatiestrategie op instellingsniveau, centrale onderwijsondersteuning, flankerend instellingsbeleid, ruimte voor facultair onderwijsbeleid en voor facultair verschillende invullingen, beleid ten aanzien van professionalisering van docenten 2. Organisatorische inbedding, waaronder: beleg van verantwoordelijkheden, rol van onderwijsraad, van instellings- en faculteitsbestuur en van onderwijscommissie inzake onderwijsinnovatie, flankerende maatregelen, organisatie van evaluatie en terugkoppeling van bevindingen naar beleid, overall coördinatie van de projecten, afstemming en samenwerking tussen projecten 3. Implementatie: implementatiestrategie en implementatieplan, wat wordt de facto geïmplementeerd, obstakels, werkwijze, rollen van ontwikkelaars en van gebruikers, mate waarin implementatie vrijblijvend of verplichtend is 4. Disseminatie buiten het project: betrokkenheid van docenten, relatie/samenwerking met andere projecten, disseminatieplan of aanpak, spreiding van bevindingen, ervaringen en producten over de faculteiten 5. Continuïteit: hoe de innovatie na de convenantperiode vast te houden, eventuele inzet van eigen middelen, behoud van expertise, beheer en onderhoud van producten en systemen Laten we eens terugkijken wat de ludieke experts in de veranderologie twee jaar geleden over changemanagement te berde brachten. Er waren leuzen als: - we moeten van verandering gaan houden, - loslaten is ons enige houvast, - moeten onszelf vernieuwen, 4
5 - er zijn geen problemen, alleen uitdagingen, Maar wat zien we in de praktijk? [ 2 e intermezzo - videofragment (3 min.)] De krachten bundelen - de opdracht is samenwerken de jongleurs gaan akkoord maar doen gewoon hun eigen ding verder. Samenwerking tussen organisaties betekent ook dingen loslaten; dat is moeilijk, we hebben de neiging om door te gaan met het eigen ding. Mijn visie is dat samenwerking niet vrijblijvend is; het gaat om een groeiproces. Uitgangssituatie is dat we elkaars eigenheid respecteren. Op den duur is dat niet voldoende. We hèbben onze gezamenlijke streefdoelen en 2006 is echt niet meer zo ver weg. De speeltijd in de tuin van Akademos is over. Er zijn belemmerende factoren op vlak van structuren en middelen en we hebben onze cultuurverschillen, maar we zullen toch keuzes moeten maken. We moèten eenvoudig samenwerken om de organisatie draaiende te houden. Ann Langenakens Al te makkelijk wordt lippendienst gegeven aan samenwerken, maar zet het eilandgedrag zich verder... Samenwerking is niet: De karretjes aan elkaar hangen en niet elkaar copïeren. Nodig is het een evenwicht te vinden tussen samenwerken + eigenheid behouden - respect en rekening houden met elkaar Twee jaar terug brachten we Een andere kijk op leren op de eerste onderwijsvernieuwingsdag, vorig jaar zoemden we in op een aantal deelthema's en zochten we evenwicht onder het motto Een kwestie van evenwicht. Vandaag, op de drempel van de nieuwe fase in de onderwijsontwikkeling, zit Onderwijsvernieuwing in de lift. Een succesvolle en leerrijke dag toegewenst. Dank voor uw aandacht. 5
Reglement opleidingsraden zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 24 april Opleidingsraden. reglement
Opleidingsraden reglement REGLEMENT OPLEIDINGSRADEN Zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 24 april 2012 INHOUDSTABEL Hoofdstuk I: Definities en toepassingsgebied Hoofdstuk II: Samenstelling van
Nadere informatieDe hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen.
De hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Associaties, bama-structuur en flexibilisering Frank Baert Jaarlijkse Algemene vergadering van het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen 25 juni 2004 Europese
Nadere informatieBesluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel
Besluit inzake het inrichten van de Doctoraatsopleiding Vrije Universiteit Brussel Gelet op het decreet van 12 juni 1991 betreffende de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap, zoals gewijzigd, verder
Nadere informatieTHEMASESSIE 1 ERKENNEN VAN VERWORVEN COMPETENTIES EN KWALIFICATIES (EVC/EVK): BELEID EN PRAKTIJK
THEMASESSIE 1 ERKENNEN VAN VERWORVEN COMPETENTIES EN KWALIFICATIES (EVC/EVK): BELEID EN PRAKTIJK Wat EVC kan betekenen voor u STRUCTUUR Begripsbepaling Projectgroep UAB Opdracht, samenstelling, timing
Nadere informatieBrussel, 10 december _Advies_accreditatieverdrag. Advies. Accreditatieverdrag met Nederland
Brussel, 10 december 2003 111903_Advies_accreditatieverdrag Advies Accreditatieverdrag met Nederland Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding en situering adviesvraag... 3 2. Samenvatting... 4 3. Advies...5 2 1.
Nadere informatieGERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE
GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,
Nadere informatieToetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013
Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 NVAO 10 juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Definitie 6 3 Toetsingskaders 7 4 Werkwijze 12 pagina 2 1 Inleiding 1.1 Vooraf Beoordeling kwaliteit opleidingsschool
Nadere informatieEen versterkte positie voor het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen
Een versterkte positie voor het hoger beroepsonderwijs in Vlaanderen 24 april 2012 BRON: non-paper Vlaamse Overheid Aanleiding: Motie van aanbeveling over de hervorming van het hoger onderwijs in Vlaanderen
Nadere informatieReglement betreffende de erkenning van eerder verworven competenties binnen de Universitaire Associatie Brussel
Reglement betreffende de erkenning van eerder verworven competenties binnen de Universitaire Associatie Brussel Vooraf Dit reglement werd tot stand gebracht in toepassing van het decreet van 30 april 2004
Nadere informatieLNO² - Traject Internationaliseren van het Curriculum
LNO² - Traject Internationaliseren van het Curriculum 1 CONTEXT - Nieuw strategisch plan 2017-2021 2 1 VISIE Studenten ontwikkelen zich tot meertalige, ondernemende wereldburgers met een internationale
Nadere informatieCOMMISSIE HOGER ONDERWIJS VLAANDEREN
COMMISSIE HOGER ONDERWIJS VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS M.H.O. OP TOETS NIEUWE OPLEIDING Opzet en structuur Dit sjabloon met richtlijnen
Nadere informatiebachelor in de verpleegkunde
Academiejaar 2014/2015 Werk en behaal je diploma via een brugprogramma bachelor in de verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Werk en behaal je diploma via een brugprogramma Omdat jij je wilt
Nadere informatieDe OU kiest een nieuwe koers. Lex Bijlsma 23 november 2013
De OU kiest een nieuwe koers Lex Bijlsma 23 november 2013 Accreditatie en visitaties Bachelor Informatiekunde: gevisiteerd 4 april 2012 Accreditatie definitief 13 juni 2013 Master Software Engineering:
Nadere informatievan onderwijs en onderwijsondersteuning binnen Directeur onderwijsinstituut
Opleidingsmanager Doel Ontwikkelen van programma( s) van wetenschappenlijk onderwijs en (laten) uitvoeren en organiseren van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen de faculteit, uitgaande van een faculteitsplan
Nadere informatieLerend Netwerk. Coachingavond Draaiboek Plan B. Case Caermerklooster Firma Denys NV. Proactief handelen
Lerend Netwerk Coachingavond Draaiboek Plan B Case Caermerklooster Firma Denys NV Proactief handelen 30 november 2010 1 Coachingsessie thema 3: Proactief handelen (Plan B) Structuur van de avond: Inleiding
Nadere informatieERKENNING NIEUWE OPLEIDING VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS TOETS NIEUWE OPLEIDING
ERKENNING NIEUWE OPLEIDING VLAANDEREN SJABLOON AANVRAAGDOSSIER AMBTSHALVE GEREGISTREERDE INSTELLINGEN MACRODOELMATIGHEIDSTOETS TOETS NIEUWE OPLEIDING Opzet en structuur De sjabloon van het aanvraagdossier
Nadere informatieVoorstel van resolutie. betreffende het verplicht aanbieden van cursussen eerste hulp bij ongevallen (EHBO) in het lager en secundair onderwijs
stuk ingediend op 1224 (2010-2011) Nr. 1 6 juli 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heer Jean-Jacques De Gucht, de dames Ann Brusseel, Marleen Vanderpoorten en Elisabeth Meuleman, de heren Boudewijn
Nadere informatieProgramma FACILITEREN VAN (ONDERZOEK NAAR) ONDERWIJSINNOVATIE. Twijfelnietteveelendoe gewoon, studenten staan er positief tegenover
Twijfelnietteveelendoe gewoon, studenten staan er positief tegenover FACILITEREN VAN (ONDERZOEK NAAR) ONDERWIJSINNOVATIE JAN VELGHE UNIVERSITEIT GENT 31 mei2016 LNO2 2016 -Hasselt Programma Vóór 2008 2008
Nadere informatieEVC-PROCEDURE AUHL Handleiding EVC-begeleider
EVC-PROCEDURE AUHL Handleiding EVC-begeleider Dit document dient ter ondersteuning van de EVCbegeleider die de kandidaat informeert en begeleidt tijdens de intakefase van de EVC-procedure, bij het opstellen
Nadere informatieUitbreiding studieomvang
Infofiche Uitbreiding studieomvang Om te voldoen aan internationale verwachtingen en de studiedruk te verlagen, werd de mogelijkheid gecreëerd de masteropleidingen in de humane wetenschappen te verlengen
Nadere informatieInformatica. Ontwikkelgesprek. Bert Dekker, 12 april Ontwikkelgesprek Informatica Pagina 1 van 6
Informatica Ontwikkelgesprek Bert Dekker, 12 april 2018 Ontwikkelgesprek Informatica Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Agenda en aanwezigen... 3 Ontwikkelgesprek... 3 Inleidend... 3 Personeel...
Nadere informatieReglement opleidingsraden zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur d.d. 1 april Opleidingsraden. reglement
Opleidingsraden reglement REGLEMENT OPLEIDINGSRADEN Zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 1 april 2014. INHOUDSTABEL Hoofdstuk I: Definities en toepassingsgebied Hoofdstuk II: Samenstelling van
Nadere informatieStafmobiliteit gewikt en gewogen
Stafmobiliteit gewikt en gewogen Isabelle De Ridder Vlaamse Onderwijsraad Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) Strategische adviesraad voor het beleidsdomein onderwijs en vorming - Opdracht: o Adviezen op vraag
Nadere informatieMANIFEST BEROEPSONDERWIJS: ONDERWIJS VOOR HET LEVEN!
MANIFEST BEROEPSONDERWIJS: ONDERWIJS VOOR HET LEVEN! > WAAROM? > WIE WE ZIJN INHOUD > WAAR WE IN GELOVEN > WAT WE BEOGEN 6 THEMA S 1. DE BEDOELING VOOROP > 2. LEER-WERK-LEEF > 3. LIEFDE VOOR LEREN > 4.
Nadere informatieProjectmatig 2 - werken voor lokale overheden
STUDIEDAG Projectmatig werken in lokale overheden LEUVEN 27 oktober 2011 Projectmatig werken in de lokale sector Katlijn Perneel, Partner, ParFinis Projectmatig 2 - werken voor lokale overheden 1 Inhoud
Nadere informatieDirecteur onderwijsinstituut
Directeur onderwijsinstituut Doel College van van Bestuur Zorgdragen voor de ontwikkeling van het facultair en uitvoering en organisatie van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen de faculteit, uitgaande
Nadere informatieVormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015
Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan
Nadere informatieMobiliteitsactieplan
Infofiche Mobiliteitsactieplan Het Leuven-communiqué stelt dat tegen 2020, 20% van de studenten een internationale ervaring moet opdoen. Om deze norm te halen werkt de Vlaamse regering aan een mobiliteitsactieplan.
Nadere informatieEVC-PROCEDURE AUHL Basisdocument
EVC-PROCEDURE AUHL Basisdocument Dit document bevat algemene informatie over EVC en de EVC-procedure binnen de AUHL. Het is bedoeld voor alle actoren/betrokkenen in de EVC-procedure. April 2014 1/8 EVC-PROCEDURE
Nadere informatieAdvies over de moderniseringsagenda hoger onderwijs van de Europese Unie
Raad Hoger Onderwijs 8 maart 2016 RHO-RHO-ADV-1516-006 Advies over de moderniseringsagenda hoger onderwijs van de Europese Unie Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel T +32 2 219 42 99
Nadere informatieEVC-PROCEDURE AUHL Basisdocument
EVC-PROCEDURE AUHL Basisdocument Dit document bevat algemene informatie over EVC en de EVC-procedure binnen de AUHL. Het is bedoeld voor alle actoren/betrokkenen in de EVC-procedure. Februari 2016 1/8
Nadere informatieIedereen doet mee Geleerde lessen
Iedereen doet mee Geleerde lessen Context Subsidieprojecten Twee typen regelingen: ASV, gangbare mogelijkheid voor initiatiefnemers om projectaanvragen in te dienen in het kader van de beschikbare begrotingssubsidie
Nadere informatieVerdere informatie is te vinden in de statuten van de vzw, zoals gepubliceerd in het staatsblad van 22/03/2007.
Jaarverslag 2007 Voor vzw touché was 2007 het jaar van de oprichting, de bekendmaking en de opstart. Dit jaarverslag beschrijft de werking en de activiteiten van het eerste jaar van de vzw. 1. Oprichting
Nadere informatieGIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren
GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren Notitie versie 1.0 September 2016 Door Frea Haker (Gezond in ) Eveline Koks (Jongeren Op Gezond Gewicht) Anneke Meijer (Coördinatie Gezond Gewicht Fryslân
Nadere informatieInzet van ervaringskennis van studenten
Inzet van ervaringskennis van studenten Simona Karbouniaris, docent-onderzoeker, Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht. Het Kenniscentrum Sociale Innovatie is een samenwerkingsverband van
Nadere informatieKan de minister voor de studierichting Bachelor in de Verpleegkunde volgende vragen beantwoorden.
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 168 van GRIET COPPÉ datum: 23 december 2014 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Bachelor in de Verpleegkunde - In- en
Nadere informatieStap. Studieadviespunt Gent. Handleiding bij de PowerPoint-presentatie Flexibilisering 2008-2009
de Stap Studieadviespunt Gent Klein Raamhof 8, 9000 Gent Tel. 09 233 75 15 - Fax 09 224 15 65 mail: info@destapgent.be website: www.destapgent.be Handleiding bij de PowerPoint-presentatie Flexibilisering
Nadere informatieOp weg naar een competentiegericht curriculum
Op weg naar een competentiegericht curriculum Dag van de Onderwijsvernieuwing 8 juni 2005 Eva Marrannes Agenda Inleiding Specifieke context van het departement Communicatie Van beroepsprofiel naar Conclusie
Nadere informatieCrash course ONDERWIJS
Crash course ONDERWIJS Studentenraad KU Leuven Wat schaft de pot? Flexibilisering & rationalisering Studievoortgangsbewaking Herindeling academiejaar Oriëntering Kwaliteitszorg Besparingen hoger onderwijs
Nadere informatieAgenda. 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot
Agenda 1. Verwelkoming 2. Kennismaking 3. Huis van het kind - Toelichting 4. Ronde tafel met kernvragen 5. Cirkels 6. Slot 1. Verwelkoming door Schepen Kaat Olivier 2. Kennismaking 3. Huis van het kind
Nadere informatieKijkwijzer Trajectbegeleiding. Een instrument om de kwaliteit en de effectiviteit van de trajectbegeleiding te screenen
Kijkwijzer Trajectbegeleiding Een instrument om de kwaliteit en de effectiviteit van de trajectbegeleiding te screenen 1 LEIDING Voor u ligt de kijkwijzer trajectbegeleiding. Het instrument is ontwikkeld
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 8 februari 2008;
Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 11 juni 2004 tot vaststelling van de vorm van de diploma's en de inhoud van het bijhorend diplomasupplement
Nadere informatieALEXANDER GIELE Competentiemonitor Ingevuld door : C.M.T. Ruppert Ingevuld op : 19 december 2013
ALEANDER GIELE Competentiemonitor Ingevuld door : C.M.T. Ruppert Ingevuld op : 19 december 2013 Deze monitor is ingevuld op basis van een eerste gesprek, een lesobservatie en een nagesprek (soms in andere
Nadere informatieReglement betreffende de erkenning van eerder verworven competenties binnen de Universitaire Associatie Brussel
Reglement betreffende de erkenning van eerder verworven competenties binnen de Universitaire Associatie Brussel Vooraf Dit reglement werd tot stand gebracht in toepassing van de Codex Hoger Onderwijs dd.
Nadere informatieICT-Dienst. Vertel ons een verhaaltje
Vertel ons een verhaaltje Ik zal het NIET hebben over: - Wat een Midoffice is en uit welke componenten het bestaat - Hoe je binnen jouw organisatie de implementatie van een Midoffice aanpakt - Of hoe wij
Nadere informatieIntentieverklaring. inzake onderwijssamenwerking tussen Nederland en Vlaanderen
Intentieverklaring van de Nederlandse minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, dr. Jet Bussemaker en de Vlaamse minister van Onderwijs en viceministerpresident van de Vlaamse Regering, Hilde Crevits,
Nadere informatieReglement EVC-EVK Associatie K.U.Leuven
vzw Associatie K.U.Leuven Schapenstraat 34, B-3000 Leuven Reglement EVC-EVK Associatie K.U.Leuven Goedgekeurd op de Raad van bestuur van 16.06.2006 met ingang van het academiejaar 2006-2007 1. Definities
Nadere informatiewww.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur
www.econocom.com Optimaliseer het gebruik van uw IT en Telecom infrastructuur Efficiëntie Meegaan met de tijd Mobiliteit De markt verandert evenals onze manier van werken. Het leven wordt mobieler en we
Nadere informatieBrussel, 18 februari _Advies_studiefinanciering_HO. Advies. Studiefinanciering en studentenvoorzieningen in het hoger onderwijs
Brussel, 18 februari 2004 180204_Advies_studiefinanciering_HO Advies Studiefinanciering en studentenvoorzieningen in het hoger onderwijs 1. Inleiding De Vlaamse Minister van onderwijs en vorming heeft
Nadere informatieDE NIEUWE BACHELOR OPLEIDING
DE NIEUWE BACHELOR OPLEIDING STUDIESUCCES: DE VRIJBLIJVENDHEID VOORBIJ Diagnose Doelstellingen Maatregelen Waar staan we? Effectmeting 2 DIAGNOSE - KERNPROBLEEM Lage studierendementen in de bachelor opleidingen
Nadere informatieSKO en Leergang Onderwijskundig Leiderschap op de Erasmus Universiteit Rotterdam
SKO en Leergang Onderwijskundig Leiderschap op de Erasmus Universiteit Rotterdam Alice van de Vooren en Gerard Baars Risbo, Erasmus Universiteit Rotterdam Versterking onderwijscarriere EUR EUR-speerpunt:
Nadere informatieTransnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen
Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Sinds academiejaar 2013-2014 bieden de KU Leuven en de Universiteit Utrecht je de gelegenheid om in een internationale context
Nadere informatieIntegraal Kwaliteitsmanagement Gezondheidszorg Zorgkwaliteit, risicobeheersing, veiligheid en efficiency volgens NEN EN 15224
Integraal Kwaliteitsmanagement Gezondheidszorg Zorgkwaliteit, risicobeheersing, veiligheid en efficiency volgens NEN EN 15224 Version 1/2013 Uitdagingen in de gezondheidszorg Als professionele zorgaanbieder
Nadere informatieContracttypes. Infofiche 1. WAT VOORAF GING
Infofiche Contracttypes Als student kan je je onder verschillende soorten contracten inschrijven aan een instelling naargelang wat je wil bereiken (diploma-, credit- en examencontracten). 1. WAT VOORAF
Nadere informatieThermometer leerkrachthandelen
Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie
Nadere informatieEen flexibele deeltijdopleiding die inspeelt op de actualiteit van het sociaal werk
Een flexibele deeltijdopleiding die inspeelt op de actualiteit van het sociaal werk Inhoud 1. Heldere onderwijsvisie 2. Opleiden op maat 3. Online leren 4. Samen verantwoordelijk 5. Modulaire opleiding
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1986-1987 19 582 Het toeristisch en recreatief onderwijs Nr. 2 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieDraaiboek Uitgebreide Instellingsreview. - Vlaanderen
Draaiboek Uitgebreide Instellingsreview - Vlaanderen 2015-2017 14 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 2 2 Werkwijze instellingsreview 3 2.1 Samenstelling van de reviewcommissie 3 2.2 Planning bestuurlijk
Nadere informatieFAQ s tegemoetkoming kosten aspirant-opleidingsscholen Versie 21 augustus 2015
FAQ s tegemoetkoming kosten aspirant-opleidingsscholen Versie 21 augustus 2015 Deze FAQ s richten zich alleen op de uitbreiding van het aantal bekostigde opleidingsscholen en niet op de verlenging en/of
Nadere informatieBantopa Terreinverkenning
Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking
Nadere informatieStichting Vroeghulp Rotterdam. Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties:
Stichting Vroeghulp Rotterdam Stichting Vroeghulp Rotterdam is 21 augustus 1997 opgericht door onderstaande organisaties: - ASVZ. - MEE Rotterdam Rijnmond. - Pameijer. - Rijndam revalidatiecentrum. Later
Nadere informatieSpeech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam
Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam thema; financiering van de woningmarkt Ik ben blij dat ik deze bijeenkomst kan bijwonen
Nadere informatieEen bachelor- of masterdiploma behalen
WERKEN EN STUDEREN Ben je al aan het werk maar wil je een nieuwe uitdaging aangaan en professioneel een andere weg inslaan? Heb je vroeger niet de kans gekregen of genomen om verder te studeren maar wil
Nadere informatieLeren van binnenuit 2009-2011. KHLIM, KHLeuven, HuB, Groep T education college
Leren van binnenuit Diversiteitsproject SoE 2009-2011 KHLIM, KHLeuven, HuB, Groep T education college Opzet van vandaag 1. Korte voorstelling van het project 2. Verkenning van de begeleidingsmethodiek
Nadere informatieSuccesvolle leerlingen in een kleurrijke omgeving februari 2015
- Missie/Visie - Succesvolle leerlingen in een kleurrijke omgeving februari 2015 Op AMS staat de leerling centraal. Dat betekent dat alles wat we doen er op gericht is om iedere leerling zo goed mogelijk
Nadere informatieBest practices in academische vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen
Robert van Wijk & Esther Vleugel vaardigheden bij bèta-bacheloropleidingen Workshop op de ICAB conferentie 2015 Programma Achtergrond van ons academisch vaardigheden onderwijs Onze ervaringen en lessen
Nadere informatieNaar transparanter hoger onderwijs. Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk
Naar transparanter hoger onderwijs Het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk Samenvatting van het Nederlandse Nationale Kwalificatieraamwerk hoger onderwijs Toegang vanuit [1] Eerste cyclus Tweede
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatiePremaster Managementwetenschappen
Premaster Managementwetenschappen Studeren om hogerop te komen Zelfstandig naar een masteropleiding toe werken, maar toch ook weer niet alleen. Studeren in modulen, op momenten dat het je zelf uitkomt,
Nadere informatieHandleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster
Handleiding voor het samenstellen van een individueel collegerooster voor studenten van campus Brussel en campus Parnas Academiejaar 2014-2015 1. Waar vind ik de inhoud van mijn vakken? Kies in de programmagids
Nadere informatieBijzondere examenreglementen
Bijzondere examenreglementen Versie goedgekeurd door de Academische raad d.d. 14.05.2007 Examenreglement van de K.U.Leuven 2007-2008 Onderafdeling 1 - Bijzondere bepalingen in verband met de verhandeling
Nadere informatieDames en Heren hoogwaardigheidsbekleders, Waarde Collega s, Beste studenten,
Dames en Heren hoogwaardigheidsbekleders, Waarde Collega s, Beste studenten, Enige tijd geleden stelde de Vlaamse Regering haar actieplan voor de toekomst voor, VIA genaamd, onder het moto De Vlaming van
Nadere informatieTransnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen
Transnationaal programma in gespecialiseerde vertaling: optie literair vertalen Welkom aan de KU Leuven, een van de grootste en oudste universiteiten van Europa. Met meer dan 250 masteropleidingen aan
Nadere informatieGebruik van portfolio in een onderzoeksstage voor werkstudenten
Gebruik van portfolio in een onderzoeksstage voor werkstudenten Stefan Hardonk Doelstellingen Onderzoeksstage academische onderzoekscompetenties + metacognitieve competenties Behoeften van samenleving
Nadere informatieDe specifieke lerarenopleiding
geëngageerd onderzoekend communicatief talent ontwikkelend vakdeskundig leerling gericht samenwerkend De specifieke lerarenopleiding dynamisch leergierig master Jij bent... inspirerend creatief toekomstgericht
Nadere informatieOmvorming van het eenjarige Master in Industrial Management tot een tweejarige Master in de Technische Bedrijfskunde
1 Omvorming van het eenjarige Master in Industrial Management tot een tweejarige Master in de Technische Bedrijfskunde November 2005 Comité-leden : Koenraad Debackere, Guido Dedene, Erik Demeulemeester,
Nadere informatieBlended onderwijs in de digitale wijk
Blended onderwijs in de digitale wijk 23 maart 2018 Els Grijmans Frowine den Oudendammer Wat gaan we doen? Aanleiding vernieuwing Uitgangspunten onderwijs Digitale wijk, demo Ontwikkelproces Ervaringen
Nadere informatieTaken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren
Taken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren NVAO 17 augustus 2010 Inhoud 1 Certificering 3 2 Taken en competenties 3 2.1 Rapport 3 2.2 Procesgang 4 2.3 Vaardigheden 5 3 Gedragscode
Nadere informatieStudiegelden 2012-2013: raad van bestuur B1565/165/23.04.2012
Studiegelden 2012-2013: raad van bestuur B1565/165/23.04.2012 Uitgangspunten Algemene Onderwijsregeling 2012-2013 1. Alle nieuwe studenten betalen het studiegeld volgens het tarief van een niet- beurstariefstudent.
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Proeftuinen vernieuwing KK GZ. 15 December 2015 Domstad Utrecht
Informatiebijeenkomst Proeftuinen vernieuwing KK GZ 15 December 2015 Domstad Utrecht Programma 14:00: Welkom en toelichting programma 14:15: presentatie vernieuwd KK GZ 14:45: presentatie proeftuinen 15:15:
Nadere informatieParticipatiedecreet. Infofiche 1. WAT VOORAFGING
Infofiche Participatiedecreet Het participatiedecreet legt de voorwaarden vast waaraan studentenparticipatie in het Vlaamse hoger onderwijs moet voldoen. VVS heeft nog enkele vragen om dit decreet aan
Nadere informatieStudiedag Begeleidingsverpleegkundigen 21 maart 2012
Studiedag Begeleidingsverpleegkundigen 21 maart 2012 De verschillende groepen die instromen in opleiding bachelor verpleegkunde Kristine Sels Opleidingscoördinator KHKempen, campus Lier KHKempen: situering
Nadere informatieInhouden, benaderingen, didactische aanpak en doelstellingen
Duurzaam onderwijs aan de KU Leuven: Inhouden, benaderingen, didactische aanpak en doelstellingen 1. Inhouden Wat zijn mogelijke inhouden van duurzaam onderwijs? Aan de KU Leuven kiezen we ervoor om niet
Nadere informatieAnderstaligen voorbereiden op het Nederlandstalige hoger onderwijs en de arbeidsmarkt. 15 maart 2016
Anderstaligen voorbereiden op het Nederlandstalige hoger onderwijs en de arbeidsmarkt 15 maart 2016 Opbouw Geschiedenis IVAN in de praktijk Toekomst 2 Geschiedenis Intensief Voorbereidingsjaar hoger onderwijs
Nadere informatieHaKa Nederland b.v. 24-11-2012
EVC in de Jeugdzorg HaKa Nederland b.v. 24-11-2012 EVC in de jeugdzorg Wat is EVC? EVC staat voor Erkennen van Verworven Competenties. Het is een instrument waarmee werknemers hun kennis en ervaring -
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatieVERTROUWEN IS DE BASIS
VERTROUWEN IS DE BASIS 1 STICHTING ALGEMEEN BIJZONDERE SCHOLENGROEP AMSTERDAM 2 INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1 Inleiding 2 Missie, visie, kernwaarden en motto 2 Onze scholen 4 Strategie en aanpak 7 ABSA beleidspunten
Nadere informatieGelijke Kansen en Diversiteit binnen het UZ Gent
Gelijke Kansen en Diversiteit binnen het UZ Gent 1. Missie - visie Gelijke Kansen en Diversiteit UZ Gent Het UZ Gent is een pluralistische instelling. De benadering van Gelijke Kansen en Diversiteit op
Nadere informatieStudentenmobiliteit door standaardisering
Kies Op Maat Studentenmobiliteit door standaardisering SIS-conferentie Noordwijk, 17 juni 2010 Hans van Driel Overzicht Kies Op Maat intro Plaats in de keten Demo Perspectief instelling Perspectief student
Nadere informatieAssociatie KU Leuven: Sterke partners voor beter hoger onderwijs
Associatie KU Leuven: Sterke partners voor beter hoger onderwijs Associatie KU Leuven: een netwerk van sterke partners Groep T, KHLeuven en KHLim bereiden een fusie voor Facts & figures 4% % 45% 49% 95.000
Nadere informatieBesluit van de Vlaamse Regering betreffende het tijdelijk project Leerlingenvervoer buitengewoon onderwijs
Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het tijdelijk project Leerlingenvervoer buitengewoon onderwijs DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 9 december 2005 betreffende de organisatie van tijdelijke
Nadere informatieEXAMENCONTRACT VOOR HET VERWERVEN VAN EEN DIPLOMA
EXAMENCONTRACT VOOR HET VERWERVEN VAN EEN DIPLOMA TUSSEN DE ONDERGETEKENDEN, De Vrije Universiteit Brussel met zetel te 1050 Brussel, Pleinlaan 2, die rechtspersoonlijkheid geniet bij wet van 28 mei 1970
Nadere informatieSTARTVERSLAG STUDENT - LOTTE VAN DER SCHOOT 1623303 // COÖRDINATOR - INGE SCHAREMAN // STAGEBEGELEIDING - CYNTHIA BOOM & KEVIN KARS
STARTVERSLAG STUDENT - LOTTE VAN DER SCHOOT 1623303 // COÖRDINATOR - INGE SCHAREMAN // STAGEBEGELEIDING - CYNTHIA BOOM & KEVIN KARS INHOUD // INLEIDING 4 ORIENTATIEDOCUMENT 5 FACTSHEET 6 LEERDOELEN 7 STARTVERSLAG
Nadere informatieNOTA. Be kendmaking data herexamens. Onderwerp: Bekendmaking data herexamens Datum: 30/09/2015. Document voor. Ewoud De Sadeleer, Joris Gevaert
NOTA Be kendmaking data herexamens Onderwerp: Bekendmaking data herexamens Datum: 30/09/2015 Status discussienota Document voor AV Redacteur Ewoud De Sadeleer, Joris Gevaert RvB-lid Joris Gevaert Probleemstelling
Nadere informatieLerarenopleidingen versterken: hoe doen we dat? Liesbeth Hens Departement Onderwijs en Vorming
Lerarenopleidingen versterken: hoe doen we dat? Liesbeth Hens Departement Onderwijs en Vorming liesbeth.hens@ond.vlaanderen.be Inhoud De conceptnota: lerarenopleidingen versterken Het ontwerpdecreet lerarenopleidingen
Nadere informatieAdvies over de wijziging van het accreditatieverdrag
Raad Hoger Onderwijs IDR / 16 april 2013 RHO-RHO-ADV-005 Advies over de wijziging van het accreditatieverdrag Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel T +32 2 219 42 99 F +32 2 219 81 18
Nadere informatieBeeldvorming als Leidraad voor Leiderschap
Beeldvorming als Leidraad voor Leiderschap in de reflectie zie je de bron Effectief Leiderschap.. een persoonlijke audit U geeft leiding aan een team, een project of een afdeling. U hebt veel kennis, u
Nadere informatieEvaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma
Evaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel
Nadere informatieSpecifieke leraren - opleiding economie
COMBINEER MET BACHELOR / MASTER Specifieke leraren - opleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit
Nadere informatiePlatform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken?
Platform Bèta Techniek Connect 05 2015 Chemiedag 2015 Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is de basis voor groei van
Nadere informatie