Wat is er mis bij depressie?

Transcriptie

1 Prof. C.L.H. Bockting Rijksuniversiteit Groningen Klinisch psycholoog BIG Supervisor VGCT Wat is er mis bij depressie? et founded in balkje met www-vignet.

2 Depressie=Gedoe Komt veel voor Veroorzaakt veel ellende (en kosten) EN, het komt nog terug ook!

3 Band Onderzoeken en behandelen mensen met depressie Iets doen aan die ellende EN, we komen nu terug met verse resultaten uit onderzoek DOE MEE!

4 DIT SYMPOSIUM Zijn het mijn genen? Zijn het mijn schema s? Zijn het mijn verborgen associaties? Is het mijn cognitieve controle? EN, wat moet ik ermee: online blended CBT? DOE MEE! DOORBREEK-DEPRESSIE.NL

5 Het zijn mijn genen, CGT heeft bij mij geen zin et founded in balkje met www-vignet. Prof. C.L.H. Bockting University of Groningen The Netherlands

6 HET ZIJN MIJN GENEN, HET HEEFT BIJ MIJ GEEN ZIN?

7 Genetische kwetsbaarheid bij angst&depressie Meest onderzochte gen is 5-HTTLPR: verantwoordelijk voor de hoeveelheid en activiteit van serotonine Gen*omgeving: Levensellende SS, SL, LL SS stressgevoeligheid* depressie/angst *Karg et al., 2011

8 Elk nadeel heb zijn voordeel?

9 Voordeel? De kwetsbare mensen zijn tevens de plastische en gevoelige mensen; juist vatbaar voor een ondersteunende omgeving* Profiteren ook meer van een positieve omgeving* *Belsky&Pluess, 2009* differentiele gevoeligheidshypothese

10 CGT=Omgeving Experimentele omgevingsveranderende aanpak, leren staat centraal, veel oefenen Enige evidentie dat het structurele hersenverandering te weeg brengt* Wellicht kan het net als bij AD de genexpressie veranderen** *De Lange et al., 2008, Dichter et al., **Santarelli et al., 2003

11 Elk nadeel heb zijn voordeel Voor SS groep ook bij CGT?

12 Resultaten RCT: PCT+TAU vs TAU 8 sessies PCT, follow up 5.5 jaar (Terugval, SCID) N=180, patiënten hersteld van een recidiverende depressie 5-HTTLPR gen voorspellor van CT respons?* *Bockting et al., Molecular Psychiatry, 2012

13 Bockting et al., 2012, Molecular Psychiatry

14 Resultaten 5-HTTLPR gen voorspelt respons niet (p =.418) Terugval SS groep: 75.2%, SL/LL groep: 77.3% Dus, vergelijkbare bescherming tegen terugval Replicatie in groter sample *Bockting et al., Molecular Psychiatry, 2012

15 Overige studies n>150 5-HTTLPR gen in studie naar internet based CGT bij sociale angst (N=204)* Voorspelt niet Dus, vergelijkbaar effect van E-CGT *Furmark et al, 2010

16 CGT kinderen met angststoornissen 6-13 jaar, N=359 Eley et al., 2012, Molecular Psychiatry

17 HET HEEFT BIJ MIJ GEEN ZIN HET ZIJN MIJN GENEN? GEEN AANWIJZINGEN

18 Wat kunnen we ermee? Voorspellen wie beter op CGT vs AD zal reageren Epigenetische effecten onderzoeken: zou CGT genen kunnen repareren? NU: Je DNA is niet je lot! Geen aanwijzingen dat CGT niet werkt.

19

20 Blended care: necessary? Drop out Adherence, completion Outcomes depression supported: large effect size non supported: small Anxiety: large Dissemination Spek et al., 2007, Andersson et al., 2003

21 Example blended care: Mobile/internet cognitive therapy Gemma Kok MSc, Prof. C.L.H. Bockting The Netherlands

22 Thinking & Feeling

23 Nature

24 Ingredients of Mobile-CT 1. Internet Preventive Cognitive Therapy -Schema s -Storage & recall of positive experiences -Prevention plan 2. Mood monitoring 3. Therapist telephonic support

25 Het heeft bij mij geen zin? Genetische kwetsbaarheid voor stress: De gevoeligheid voor de omgeving vergroten Je beschermen tegen schadelijke omgevingsinvloeden *Monroe&Simons, 1991

26 De rol van genen: algemeen? Geen 1 op 1 relatie genen-depressie/angst* Overerfbaarheid lager dan andere stoornissen; 40%** Geen 1 op 1 stress-depressie/angst*** *Kendler&Gardner, 2001**Kupfer et al., 2012, Gregory et al., 2011, Lau et al., 2010 ***Brown et al., 1987, Mazure et al., 1998

27 Mood Monitor

28 Therapist support 28 Reduce drop-out* Short (M=30 min.) Mail & Telephonic Focus: content *A new language for CBT: new ways of working require new thinking, as well as new words. Chris Williams and Jill Morrison * Andersson, G., Lundström, P., & Ström, L. (2003). Internet-Based Treatment of Headache: Does Telephone Contact Add Anything?

29 First experiences: therapist? Therapist: It s strange that you don t know someone and in 20 minutes you try to find the core of a problem. No therapeutic relationship but just to the point.

30 First experiences: participants: Internet treatment is really accessible I can decide for myself when to do a session You have to remind yourself to do it Very useful was the insight that I don t have to change everything and that I can be who I am I regularly fill in the mood monitor, it keeps me sharp

31 Remitted recurrently depressed patients Randomization Included: n=210 Care as Usual M-CT + Care as Usual

32 De rol van genen: algemeen? Gen x omgeving interactie spelen een rol angst/depressie CBT=de manipulatie van de omgeving

33 Blended care Reduces drop outs In depression larger effects Enhances dissemination

34 Blended care: open issues Open issues Research on dose response effects What is neccessary for whom? E health: what ingredients crucial?

35 Questions/discussion?

36

37

38

39 Depression Free

40 GxO interactie? Meest bekende GxO interacties: Monoamine-oxidase-A gene (MAOA) Mn. korte allel dragers van MAOA-u VNTR bij kindermishandeling, vaker antisociaal gedrag Serotonin transporter gene functional length polymorphism (5HTTLPR) Mn. korte allel dragers levensellende/kindermishandeling, vaker depressie *DuRubeis et al., 2005, James et al., 2005