Onderzoeksprojecten ( van 29735)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoeksprojecten (13650-13700 van 29735)"

Transcriptie

1 - 4 Sep :53:17 Onderzoeksprojecten ( van 29735) A research on the use of Ubiquitous Urban Games to generate Mental Maps Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een toolbox die helpt visualiseren hoe mensen een bepaalde ruimtelijke omgeving waarnemen en er gebruik van maken, met andere woorden: een toolbox om mentale kaarten te visualiseren. Het vernieuwende aspect van dit onderzoek is het gebruik maken van recente ontwikkelingen binnen locatieve en media-technologie voor de ontwikkeling van deze toolbox, in het bijzonder van de recente ontwikkelingen binnen de alomtegenwoordige gaming. We stellen dat games gebruikt kunnen worden om mentale kaarten te visualiseren. Het doel van het onderzoek is dit argument valideren, door het ontwikkelen van een alomtegenwoordig spel voor een bepaalde ruimtelijke context en binnen een bepaald thema. ArcK Data-analyse en Modellering Niet onderzoeksgroep gebonden projecten Instituut voor Mobiliteit Gerhard WETS Oswald DEVISCH Mediawijs onderwijs met Media Didactica. Lerarenopleidingen activeren mediagebruik en kritische reflectie op de media. Abstract: Het doel van het project is een raamwerk ontwikkelen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding (Media Didactica), waarin leerlijnen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding worden uitgetekend. Aan de hand van dit raamwerk kunnen lerarenopleiders hun deskundigheid op het vlak van mediawijsheid ontwikkelen en evalueren. Twee inhoudelijke pijlers schragen de leerlijnen: (1) het gebruik van media als leermiddel in en buiten de school en (2) kritische reflectie over de impact van media op het leer- en ontwikkelingsproces in klas, school en samenleving. Het raamwerk is een concrete uitwerking van mediawijsheid zoals dat aan bod komt in het ontwikkelingsprofiel van de lerarenopleider. De leerlijnen worden vakonafhankelijk uitgetekend. Ze zijn bedoeld voor alle lerarenopleiders en bij uitbreiding ook voor de studenten in de lerarenopleiding en voor leraren. Didactica Michel Walrave Boris Mets Wil Meeus Effect van geboortegewicht, leeftijd en melksamenstelling op de ontwikkeling van het darm-geassocieerde lymfoïde weefsel bij de neonatale big Abstract: De introductie van hybridezeugen in de varkensindustrie heeft geresulteerd in grote nesten die tot 20% laag-geboortegewicht (LGG) biggen bevatten. Aangezien deze biggen vatbaarder zijn voor ziekte dan normaal-geboortegewicht (NGG) biggen wordt er dikwijls vroeg gespeend en verder opgefokt met melkvervangers. Alhoewel LGG biggen door deze strategie hun groeiachterstand inhalen daalt de ziektegevoeligheid en sterftekans niet. Dit kan te wijten zijn aan het feit dat melkvervangers weinig bio-actieve moleculen (zoals groeifactoren, hormonen en cytokines) bevatten die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van het immuunsysteem. Het onderzoeksvoorstel zal de invloed van geboortegewicht, leeftijd en melkformulatie op de ontwikkeling van het darm-geassocieerde lymfoïde weefsel (GALT) bepalen. Hiertoe zullen LGG en NGG biggen vroeggespeend worden op een leeftijd van 3 dagen waarbij de dieren tot op de leeftijd van 10 of 28 dagen ad libitum gevoederd zullen worden met melkvervanger of melkvervanger waaraan een weifractie is toegevoegd. Controledieren worden gezoogd door de zeug. Na euthanasie op 10 of 28 dagen zullen stalen van het ileum kwantitatieve, stereologische analyse van verschillende immuuncelpopulaties ondergaan. De resultaten zullen inzicht verschaffen in de ontwikkeling van het GALT bij de neonatale big. Dit is een voorwaarde voor het verdere onderzoek naar vaccinatiestrategieën en voederregimes om immunocompetente biggen te verkrijgen die minder vatbaar zijn voor ziekte. Toegepaste diergeneeskundige morfologie Christophe Casteleyn Geavanceerde screeningstechnieken voor ultrahoog dimensionele data Universiteit Hasselt Abstract: Statistici worden vaak geconfronteerd met grote datasets uit verschillende wetenschappelijke onderzoeksdomeinen. Hoewel onderzoekgebieden zoals genetica, neurologie, financiën en aardwetenschappen verschillende vragen stellen, delen ze een gezamenlijk thema: ze steunen op het extraheren van nuttige informatie uit grote datasets hoewel het aantal verklarende variabelen zeer groot kan zijn in vergelijking tot de steekproefgrootte. In zo'n geval zijn de parameters enkel identificeerbaar als het aantal verklarende variabelen dat relevant is voor de response klein is. Hiervoor is variabelenselectie nodig. Sure independence screening (SIS) is een krachtige methode voor het selecteren van variabelen wanneer het aantal verklarende variabelen zeer groot is. In dit project bestuderen we alternatieven voor de bestaande SIS methode die ook bruikbaar zijn wanneer de grote datasets extra moeilijkheden bevatten. Centrum voor Statistiek Centrum voor Statistiek Anneleen VERHASSELT Ontwikkeling van diagnostische, biochemische en moleculaire methoden, de preventie en de studie van behandelingsmogelijkheden bij OXPHOS deficiënties. Abstract: Defecten van de oxidatieve fosforylatie liggen aan de basis van een heterogene groep van erfelijke aandoeningen, beter gekend als mitochondriale cytopathiëen. De incidentie werd lang sterk onderschat, maar de morbiditeit en mortaliteit van deze aandoeningen hebben een belangrijke impact op de publieke gezondheid. Honderden proteïnen betrokken in vorming en werking van deze vijf enzymatische complexen staan onder duale genetische controle, maar er is geen eenduidige correlatie tussen fenotype en genotype. Hoewel gedurende de laatste dertig jaar talrijke mitochondriale en nucleaire mutaties werden geïdentificeerd, hypothekeren deze aspecten de bevestiging van een klinische diagnose via biochemisch en moleculair onderzoek in een grote patiëntengroep. Met de ontwikkeling van nieuwe en de uitbouw van bestaande

2 analysemethoden, wil dit complementair interuniversitair samenwerkingsproject Brussel-Gent bijdragen in het onderzoek naar de oorzakelijke onderliggende mechanismen van geïsoleerde en gecombineerde complex deficiënties. Het biochemische luik zal, naast de studie van afwijkende mitochondriale morfologie, zich vooral concentreren op identificatie en kwantificatie van subeenheden van defecte complexen (BN-PAGEproteomics). In een moleculair luik zal het accent eerder worden gelegd op qpcr, sequencing en het ontrafelen van defecten van de mitochondriale translatie machinerie. Ook de aanzet tot de ontwikkeling van een behandeling en de preventie van deze patiëntenproblematiek vraagt de nodige aandacht. Embryologie en Menselijke Genetica Pediatrie WILLY LISSENS SARA SENECA LINDA DE MEIRLEIR Het optimaliseren van de detectie van criminele intentie en deceptie in criminele netweken: de rol van response inhibitie Abstract: Het project onderzoekt de rol van responsinhibitie bij liegen en de implicaties voor leugendetectie. De hypothese is dat liegen steeds veronderstelt dat de waarheid op een bepaald moment geactiveerd is, waarop een onderdrukking ervan dient te volgen. In een reeks experimenten met gedrags- en neurofysiologische maten wordt deze hypothese onderzocht. Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie Geert Crombez 2de Internationale seminarie: European Palliative Care Research Centre and the EAPC Research Network Gent - 18 en 19 Oktober, 2012 Abstract: Internationale seminarie: European Palliative Care Research Centre and the EAPC Research Network Medische Sociologie LUC DELIENS Identificatie en karakterisering van Virale en Gastheerfactoren betrokken bij de pathogeniciteit van Influenza A Virus Abstract: De pathogenese van influenza A virussen wordt bepaald door de genetische constellatie vna het virus en de gastheer maar is nog grotendeels ongekend. Door een vergelijkende genetische en proteoomanalyse van het infectieproces van een laag- en een hoog-pathogeen influenza A virus zal getracht worden om nieuwe pathogenesedeterminanten te identificeren. Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie Xavier Saelens EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: CYBERLEGS (FP7-ICT ) Abstract: CYBERLEGs, een acroniem voor "De cybernetische Lower Limb cognitieve Ortho-prothese", is een gezamenlijk onderzoeksproject, gefinancierd door de Europese Commissie onder het zevende kaderprogramma. Toegepaste Mechanica Menselijke Fysiologie DIRK LEFEBER ROMAIN MEEUSEN Wetenschap op je bord: een breed wetenschapspopulariserend en?commnicerend evenement over wetenschap en voeding Abstract: Dit projectvoorstel valoriseert de wetenschappelijke expertise omtrent voeding aanwezig binnen verschillende faculteiten van de universiteit Gent. De resultaten, afkomstig uit verschillende en zeer diverse wetenschappelijke disciplines, werd op een populariserende manier aan het grote publiek voorgesteld door middel van een tentoonstelling en talrijke randactiviteiten. Vakgroep Fysica en Sterrenkunde Jean Henriet Yvan Houbaert Danny Segers Katrien Strubbe Frank Devlieghere Bruno De Meulenaer Structurele analyse van beta2-adrenoreceptor G-protein en beta2-adrenoreceptor beta-arrestin complexen door nanobody geassisteerde x-straal kristallografie Abstract: Nanobodies zijn antigeen bindende fragmenten van zware-keten enige antilichamen van kameelachtigen. Op SBB hebben we ontdekt dat Nanobodies uitstekende instrumenten zijn om flexibel regio's en obscure aggregatieve oppervlakken van eiwitten te verstijven. Toegepaste Biologische Wetenschappen

3 JAN STEYAERT Integratie spoorwegtoepassingen en langetermijnnetwerken (RAILWAY). Abstract: De belangrijkste onderzoeksobjectieven voor het RAILS-project zijn: - ondersteuning van het netwerk aan boord van de trein en de verbinding trein naar grond; - ondersteuning voor toepassingen en management platform voor toepassingen in de treinwereld. Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC) Christian Blondia Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB- Technical University of Lodz, Frasunkiewicz Leszek Abstract: Vertical - cavity surface - Emitting lasers Toegepaste Natuurkunde en Fotonica KRASSIMIR PANAYOTOV Kinderen en jongeren getroffen door gewapende conflicten: waar te gaan vanaf hier? Abstract: niet beschikbaar Vakgroep Sociale agogiek Ilse Derluyn Gevorderde algoritmen voor geintegreerde EEG-fMRI dataverwerking Abstract: Om beter de complexe spatio-temporele interacties tussen hersengebieden te visualiseren en beter de onderliggende neurofysiology te interpreteren, zijn multimodale metingen nodig. Hier leggen we de nadruk op EEG en fmri. Om de voordelen van deze modaliteiten volledig uit te buiten, zijn geschikte wiskundige analysetechnieken vereist. In dit project breiden we tensortechnieken en methodologieën voor dipool bronlokalisatie uit om beter de ruimtelijke informatie van fmri te integreren bij de EEG analyses. Vakgroep Elektronica en informatiesystemen Ignace Lemahieu VIB-Identificatie van nieuwe genen voor frontotemporale kwabdegeneratie door een geïntegreerde strategie (CoEN). Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten Marc Cruts Christine Van Broeckhoven Statistisch Relationeel Leren van Natuurlijke Taal. Abstract: Dit project wil onderzoeken hoe technieken van statistisch relationeel leren gebruikt kunnen worden voor het leren van natuurlijke taal. Daarbij zal de nadruk liggen op uitdagende taken van de natuurlijke taalverwerking, zoals "semantic role labeling", waarbij syntactische en semantische afhankelijkheden, gestructureerde en ongestructureerde gegevens, lokale en globale modellen, en probabilistische en logische informatie met elkaar moeten gecombineerd worden. Voor wat betreft het statistisch relationeel leren zal onze aandacht vooral uitgaan naar representaties die gebaseerd zijn op probabilistische uitbreidingen van de programmeertaal Prolog. Het project wil hierbij niet alleen betere resultaten in de natuurlijke taalverwerking realiseren maar ook betere algoritmen en systemen voor statistisch relationeel leren. Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS) Walter Daelemans Default mode netwerk interferentie bij ADHD Abstract: Er is groeiende evidentie dat het default mode netwerk verstoord is bij personen met ADHD. Personen met ADHD hebben moeite dit netwerkt te onderdrukken tijdens het doen van taken en mogelijks hebben ze problemen met het maken van de transitie van rust naar taak. In dit project wordt met behulp van fmri en EEG getracht meer zicht te krijgen op de transitie van rust naar taak bij volwassenen met ADHD. Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie Herbert Roeyers Eric Achten Jan Wiersema Plasma-intensifiëring in DBD-plasmakamers door gebruik van een gepakt bed van gericht ontworpen (di)ëlektrische deeltjes op basis van een keramische kern-schil design en met een gestuurde deeltjesgrootteverdeling (i-plasma).

4 Abstract: Studie van de procesintensifiëring van plasma-chemie door het gebruik van gepakt diëlectrisch materiaal in de plasma-zone. Specifiek ontworpen diëlektrische deeltjes (kern-schil opbouw) met een specifieke korrelverdeling zullen als bedmateriaal worden ingezet. Ervaring uit het domein van industriële plasma-generatie zal gecombineerd worden met de modelleer-ervaring van PLASMANT om het valorisatie-potentieel te onderzoeken. Een specifieke set van experimentele gegevens zal verzameld worden en gebruikt worden om een chemische procesanalyse uit te voeren. Mogelijke toepassingen van plasma-chemie zijn: emissiereductie en synthese van alternatieve grondstoffen uit nevenstromen. Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT) Annemie Bogaerts Serge Tavernier Kristof Verhulst ANalyse van de taalstudie in de Vlaamse Rand. Abstract: Brussel wordt als migratieregio gekenmerkt door een hoge mate van culturele en taaldiversiteit. Dit heeft ook zijn impact op de omliggende Vlaamse gemeenten, hetgeen vanuit de Vlaamse overheid leidde tot een specifiek integratiebeleid met de taal als basis. De bedoeling van het onderzoek is een accuraat beeld te schetsen van de huidige taaldiversiteit en het taalgebruik van de bevolking van deze gemeenten, de basis te leggen om een toekomstige vergelijking mogelijk te maken zodat de taalverschuiving over de tijd dieper kan geanalyseerd worden en het effect van beleidsmaatregelen aan de hand van een aantal parameters te toetsen. Geschiedenis RUDI JANSSENS ANN MARES MACHTELD DE METSENAERE Organisatie evenement Nacht van de Kennis (30 november 2012) en colloquium Brussel,(internationale) Studentenstad (13 december 2012). Nacht van de Kennis 2013, 22 november 2013 Abstract: Eind november 2012 ging het er gepassioneerd maar ook feestelijk aan toe in het Kaaitheater ter gelegenheid van de eerste Nacht van de kennis over Brussel. Voor de tweede editie van de Nacht van de Kennis over Brussel verzamelt het Brussels Studies Institute weer enkele tientallen onderzoekers en denkers om hun kennis over Brussel met u te delen. U krijgt opnieuw snedige presentaties (van 14 minuten!), afgewisseld met korte optredens van Brusselse artiesten en een debat over de toekomst van Brussel als hoofstad van Europa. U kan uw dorst laven in het onvolprezen Kaaicafé en in de Brussels Academy Corner. Om 1u 's nachts hebben we voor u ook nog een speciaal nachtconcert van Laïla Amezian en TriOde in petto. Dit alles dus zeven uur lang. Want kennis is cool, vooral nu Brussel opnieuw volop in de belangstelling staat, als kleine wereldstad, als hoofdstad van dit land en steeds meer ook van Europa. Kennis uit de universiteiten en onderzoekscentra, in de talen van Brussel en voor de verschillende publieken uit Brussel. Dichter bij de wereld kan je niet komen. Geografie Bas VAN HEUR Structuurbepaling van paramagnetische centra in vaste stoffen en moleculaire verbindingen door middel van multifrequente (9.5, 35, 95 GHz), gepulste EPR- en ENDOR-spectroscopie. Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek- Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM) Etienne Goovaerts Sabine Van Doorslaer Tumor-microomgeving interacties in multiple myeloom: regulatie door epigenetische veranderingen en hypoxie. Abstract: Multipel myeloom (MM) is een B cel maligniteit die voornamelijk voorkomt in het beenmerg (BM). Binnen deze BM microomgeving is de tumor sterk afhankelijk van wederzijdse interacties met de BM stromale cellen. Dit resulteert enerzijds in de overleving en groei van de MM cellen en anderzijds in veranderingen binnen de BM microomgeving leidend tot angiogenese en inductie van botziekte. Binnen dit project wensen we de regulatie van deze interacties verder te bestuderen en meer speci=iek op de rol van epigenetische modificaties (met nadruk op ethylatie, acetylatie en mirna) in MM cellen en mesenchymale stamcellen en het effect van het hypoxisch BM op UPR en Notch signaling. Hematologie Eline MENU Ivan VAN RIET Karin VANDERKERKEN Voeding en (inter)nationale tentoonstellingen in de 19de en 20ste eeuw (Brussel: 17/9/ /09/2013) Abstract: Food and international exhibitions in the 19th and 20th centuries (ICREFH Colloquium, Brussels 17 to 20 September 2013)

5 Geschiedenis PETER SCHOLLIERS EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: S(P)EEDKITS (FP7-SEC ) Abstract: S(P)EEDKITS is een 4-jarig Europees onderzoeksproject (FP7) naar snel inzetbare, modulair en lichtgewicht noodhulp units. Het project brengt partners met diverse expertise uit 6 verschillende europese landen samen. Er worden nieuwe materialen en concepten ontwikkeld die het volume en gewicht van noodhulp kits drastisch verminderen. Dit zal de snelheid (speed) van het transport verhogen en de kits zullen bruikbaar zijn voor het herstel op lange termijn na een ramp (seed). Het project trok onze aandacht, omdat onder meer als nieuw concept voor energievoorziening biogas uit sanitatie wordt onderzocht. Architectonische ingenieurswetenschappen MARIJKE MOLLAERT Een grondige studie van de anti-inflammatiore toestand van de muisstam SPRET/Ei, met nadruk op de glucocorticoidreceptor. Abstract: De LPS-resistentie van SPRET/Ei is genetisch gelinkt met chromosomen 2 en X, en afhankelijk van hogere glucocorticoid receptor expressie levels. We willen zoeken naar de basis van deze verhoogde expressie, en de relatie met de loci op chromosomen 2 en X nagaan. We willen ook de X-locus in detail bestuderen, met het oog op het identificeren van een beschermd gen. Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie Claude Libert Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Slovak University of Technology, Lubos Omelina Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Slovak University of Technology, Lubos Omelina Elektronica en Informatica Bart JANSEN Groei en Armoede project (GAPP). Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds UNU. UA levert aan UNU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Ontwikkeling: processen, actoren en beleid Nathalie Holvoet De internationale handel van de Nederlanden in cijfers: verwerking van de belastingsregisters van het midden van de zestiende eeuw in een relationale databank Abstract: In dit project zullen een reeks mid-zestiende-eeuwse registers over de belasting op import en export naar en uit de Nederlanden ingegeven worden in een relationele databank die online beschikbaar zal gemaakt worden. De data laten een gedetailleerde analyse toe van de internationale handel in een economische bloeiperiode van de regio. De volumes van bepaalde goederencategorieën (bv. textiel) zullen berekend worden, net zoals de relatieve rol van specifieke groepen kooplieden (Nederlandse en buitenlandse kooplieden) en handelssteden in de import en export. Zo kunnen we voor zowel de Nederlandse handelssteden als voor de handelsgroepen commerciële profielen samenstellen die het onderzoek dat nu vooral gebruik maakt van totale cijfers toelaat een stap voorwaarts te zetten. De data-input zal uitgevoerd worden door studenten geschiedenis als vakantiejob onder supervisie van de projectaanvrager. De data worden ingezet in de publicatie van het proefschrift van de aanvrager bij een Engelstalige uitgever en in een of meerdere A1-artikel(s) (afhankelijk van de resultaten van de databank) in een tijdschrift gespecialiseerd in de economische geschiedenis. Door het online beschikbaar stellen van de databank kunnen zowel Belgische als buitenlandse onderzoekers deze data gebruiken en waar mogelijk combineren met soortgelijke bronnen uit andere Europese regio's. Zo kunnen we de vroegmoderne Nederlanden als een nieuw stuk in de puzzel van de geschiedenis van de Europese handel ingepast worden. Centrum voor stadsgeschiedenis Jeroen Puttevils Verschuivende patronen van participatie en representatie in Europa. Abstract: Traditionele patronen van participatie en representatie komen in toenemende mate onder druk te staan in liberale democratieën (Putnam 2000; Dalton 2004). Enerzijds is er een bezorgdheid over een systematische daling van de deelname aan althans sommige, eerder traditionele vormen van politieke participatie. Hoewel het grootste deel van de literatuur in dit verband te situeren valt in de Verenigde Staten, stellen we vast dat er ook in een aantal landen van West-Europa sprake is van een systematische daling van de deelname aan verkiezingen, van het lidmaatschap van politieke partijen, en van het lidmaatschap van middenveldorganisaties zoals vakbonden. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat een systematisch overzicht van de meest recente gegevens voor Europa momenteel ontbreekt, gelet op de diverse stadia inzake de gegevensverzameling op nationaal vlak. Anderzijds is de representatie van politieke belangen ook sterk aan verandering onderhevig. Traditionele breuklijnen, b.v.b. op basis van religieuze achtergrond of socio-economische positie, lijken aan belang in te boeten. Politieke systemen moeten daarentegen het hoofd bieden aan nieuwe representatievormen, waarbij etnische en culturele identiteit, gender, attitudes en de massamedia een steeds belangrijker rol spelen. Binnen de theoretische literatuur overheerst de verwachting dat het politiek vertrouwen van de bevolking mede een gevolg is van de mate waarin zij

6 het democratisch besluitvormingsproces als legitiem en effectief beschouwt. Een daling van het politiek vertrouwen wordt dan weer geassocieerd met een gebrek aan stabiliteit van het politiek regime, en met een daling van de bereidheid overheidsinterventie te ondersteunen. Zowel op basis van deze theoretische overwegingen, als op basis van beleidsoverwegingen is onderzoek naar de veranderende patronen van participatie en representatie dan ook een belangrijk onderwerp binnen de politieke wetenschappen. Het Europees onderzoek kampt daarbij met twee handicaps: - ten eerste is er natuurlijk het feit dat de dataverzameling en theorieopbouw grotendeels per land verloopt, zodat we over relatief weinig algemene overzichten beschikken voor West-Europa in het algemeen; - bovendien is er het feit dat participatie traditioneel eerder gezien wordt als een onderwerp binnen de subdiscipline van de politieke sociologie (met een nadruk op individueel gedrag van burgers), terwijl representatie eerder gezien wordt als een thema van de studie van parlementaire systemen (met een nadruk op de studie van parlementen en andere elementen van het politiek systeem) De afgelopen jaren is er duidelijk sprake van een toenadering, zowel met betrekking tot de verschillende nationale onderzoekstradities als met betrekking tot de verschillende subdisciplines. Dit komt onder meer tot uiting in gezamenlijke congressen, publicaties, onderzoeksprojecten en wetenschappelijke netwerken. Met deze Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap willen we bijdragen aan dit proces, door onderzoekers van verschillende landen samen te brengen. Dat zal enerzijds gebeuren aan de hand van het op geregelde data beleggen van wetenschappelijke bijeenkomsten (minstens één internationale bijeenkomst per jaar), en anderzijds door het uitwisselen van onderzoekers uit de diverse groepen, waarbij ook trainingsessies worden voorzien (o.m. met betrekking tot specifieke kwantitatieve onderzoekstechnieken). Dit heeft uiteraard voordelen voor de eigen post-doc onderzoekers, die op deze wijze in staat worden gesteld meer internationale ervaring op te doen, maar het kan er anderzijds ook voor zorgen dat diverse internationale onderzoeksteams sterker geneigd zullen zijn samenwerkingsakkoorden op te zetten met onze instellingen. De oprichting van deze onderzoeksgemeenschap stelt ons in staat bij te dragen tot het internationale academische debat en de Belgische politieke wetenschappen duidelijk op de kaart te zetten. Afgaande op het aantal publicaties in internationale tijdschriften, en de citaties die hieruit volgen, kunnen we stellen dat de kernonderzoeksgroepen de afgelopen jaren een belangrijke internationale reputatie hebben verworven (Hooghe: 23 SSCI-publicaties en 133 cites; Walgrave 11 publicaties en 45 cites; Deschouwer 9 publicaties en 87 cites). Voor de verdere uitbouw van dit onderzoekspotentieel zal de komende jaren geïnvesteerd moeten worden in internationale zichtbaarheid, netwerking en verdere uitwisseling van (post-doc) onderzoekers. Mede daarom is deze Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap van cruciaal belang voor de verdere profilering op dit onderzoeksterrein. Meer specifiek willen we streven naar vooruitgang op twee domeinen. Voor wat de politieke participatie betreft is het van cruciaal belang dat we trends adequaat in kaart brengen, waarbij we ook een betrouwbare meting ontwikkelen voor nieuwere participatievormen. Daarbij zal onder meer gebruikt gemaakt worden van de beschikbaarheid van de data van de European Social Survey, maar ook van nationale bevolkingsonderzoeken. Tevens willen we hier wijzen op de expertise die reeds verworven werd door de Leuvense (survey-onderzoek rond participatie) en Antwerpse (betogingonderzoek) onderzoeksteams. Ten tweede willen we vooruitgang boeken op het vlak van politieke representatie. Meer specifiek willen we nagaan in hoeverre traditionele instellingen als politieke partijen en parlementen een rol kunnen spelen in veranderende representatiepatronen en op welke wijze zij hun rol hierbij invullen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van bestaande expertise inzake politieke partijen (vooral VUB), maar ook van de opgedane methodologische ervaringen in verband met deze vorm van eliteonderzoek (UA). De uiteindelijke bedoeling blijft uiteraard om, op basis van de gegevens die de volgende jaren op een systematische wijze zullen worden verzameld, beide perspectieven samen te brengen: op welke wijze gaan partijen en parlementen om met de verwachtingen van de burgers inzake representatie en participatie? Kunnen deze gevestigde instellingen zich aanpassen aan de nieuwe eisen van de publieke opinie, of dringen zich functionele equivalenten op die deze representatiefunctie kunnen overnemen. Het antwoord op die vraag is niet alleen van groot theoretisch belang voor de politieke wetenschappen, maar heeft uiteraard ook belangrijke beleidsimplicaties op Europees vlak. Vanuit de goede samenwerking tussen de Vlaamse onderzoekseenheden en de reeds bestaande ad hoc samenwerking met de internationale partners willen we met deze Onderzoeksgemeenschap een wezenlijke bijdrage leveren aan dit debat. Media, middenveld en politiek (M2P) Stefaan Walgrave Opheldering van de rol van het apoptose inducerende DFNA5 eiwit via modelsystemen in gist, cellijnen en de muis. Abstract: In dit project willen we de rol van DFNA5 in apoptose ontrafelen, en de functie van DFNA5 bestuderen met verschillende methoden. Eerst zullen we de apoptotische mechanismen in een gist model bestuderen, en de modulatoren van het apoptotische fenotype en interagerende genen identificeren. Een laatste doelstelling van dit project is het kristalliseren van het DFNA5 eiwit, en het bepalen van de driedimensionale structuur via x-stralen diffractie. Menselijke moleculaire genetica Guido Van Camp ANTARCTICA GRANT AWARD 2009: MICROMETA-Antarctic micrometeorieten aanwijzigingen van het vroege zonnesysteem en planetaire evolutie. Abstract: Het doel van dit onderzoek, in nauwe samenwerking tussen de VUB en de ULB, is om micrometeorieten die verzameld werden in spleten of gaten op de top van uitgesneden lithologieën rond het station PE in Antarctica, te gebruiken om de vroege evolutie van het zonnesysteem en de formatie van eerste planetaire lichamen te documenteren. Wetenschappen van het Systeem Aarde Geologie STEVEN GODERIS Philippe CLAEYS Commissionering van de reconstructie, trigger en simulatie methoden ontwikkeld voor de CMS detector door middel van de eerste laag energetische protonbotsingen. Abstract: Het op punt stellen van de werking van de opgebouwde CMS detector en de technieken om de proton botsingen te reconstrueren, is primordiaal voor een succesvolle exploitatie van de CMS detector bij de LHC te CERN. De laag energetische protonbotsingen die in 2009 en 2010 geregistreerd worden, zullen we gebruiken om zowel de verschillende subdetectoren te calibreren en om de performantie van diverse trigger-, simulatie- en reconstructietechnieken te bestuderen. Hiervoor gaan we uit van onze gecombineerde kennis van de detector en de fysica fenomenologie verworven via andere FWO projecten. Samen met deze andere projecten vormt dit project een natuurlijk en coherent geheel om tot een optimale exploitatie van de CMS detector te komen.

7 Natuurkunde Jorgen D'HONDT Investeren in technische kennis in de diamantsector te Antwerpen, tweede helft zestiende - begin negentiende eeuw Abstract: In dit project wordt het investeren in technische kennis onderzocht voor de Antwerpse diamantsector in de vroegmoderne periode. Centraal staan de vragen 1) hoe het leren op de werkvloer veranderde ten gevolge van de veranderingen in de productiestructuren en de productinnovaties, 2) welke rol investeringen in de transfer van technische kennis speelden in de ontwikkeling van deze skill-intensieve sector en 3) welke rol instellingen speelden in het aangaan van die investeringen. Centrum voor stadsgeschiedenis Bert De Munck De Talen van het Modernisme: Joyce, Beckett, Nabokov, en het Maken van Moderne Literatuur Abstract: In mijn proefschrift, "The Multiple Languages of Modernism: Joyce, Beckett, Nabokov, and the Making of Modern Fiction," onderzoek ik het schrijven vanuit een meertalige achtergrond en analyseer ik de creatieve spanning en meerwaarde die door meertaligheid in de literatuur kan worden bewerkstelligd. Een grondiger kennis van de manier waarop literatuur van meertalige schrijvers verschilt van die van eentalige schrijvers geeft niet alleen nieuwe inzichten in de werken van Joyce, Beckett en Nabokov, maar ook in het functioneren van taal in meertalige literatuur, en uiteindelijk in het functioneren van taal in literatuur in het algemeen. Joyce, Nabokov en Beckett woonden alledrie in het buitenland, en waren alledrie meertalig. Hoewel hun meertaligheid bij elk van deze schrijvers op verschillende manier gestalte krijgt, geldt voor alledrie dat een meertalige achtergrond onlosmakelijk verbonden is met de kunst van het schrijven, zowel op het formele niveau van de tekst (het gebruik van vreemde woorden, meertalige woordspelingen, het spelen met accent en uitspraak), als ook bij de thematiek. Door middel van analyses van romans van Joyce (Ulysses en Finnegans Wake), Nabokov (,,, Lolita, en Ada) en Beckett (Watt in het Engels en het Frans), van brieven (gepubliceerd en ongepubliceerd), interviews, herinneringen aan de schrijvers door hun tijdgenoten, opnames, (auto)biografieën, en notitieboeken, bestudeer ik het effect dat meertaligheid heeft op de geschreven taal van deze drie auteurs. Literatuur van de moderniteit Dirk Van Hulle Anna Maria Wilhelmina Kager Verstrekken van een opleiding betreffende Elektische aandrijftechniek. Abstract: Opleiding in elektrische aandrijftechniek met gelijkstroommotoren. Opleiding in elektrische aandrijftechniek met asynchrone (wisselstroom) motoren. Elektrotechniek-Energietechniek PHILIPPE LATAIRE Businessplan voor een gebiedsdekkend, complementair en geïntegreerd toegankelijk vervoerssysteem in Vlaanderen. Universiteit Hasselt Abstract: Heel wat personen met (ernstige) beperkte mobiliteit zoals onder andere rolstoelgebruikers ondervinden nogal wat problemen om zich te verplaatsen. Bovendien zal deze groep, onder invloed van de vergrijzing, nog sterk groeien. Een toegankelijk vervoeraanbod vormt een belangrijke randvoorwaarde om de deelname aan het maatschappelijke leven, als basisrecht, voor iedereen mogelijk te maken. Het belangrijkste probleem bij vervoer van deur tot deur voor personen met beperkte mobiliteit, is het versnipperde en niet gebiedsdekkend karakter van het huidige aanbod. Bovendien zijn er grote verschillen op het vlak van kostprijs, service, uurregeling, enzovoort. Door ENTER vzw werd een organisatiemodel voor zowel het halte-tot-halte vervoer als het deur-aan-deur-vervoer ontwikkeld. Tevens werd bepaald welke rol elk soort vervoer krijgt toebedeeld, voor welke doelgroep er gereden wordt, wat de vervoersgarantie is, hoe de kostprijs zou kunnen bepaald worden en op welke manier er zou kunnen gefinancierd worden. Binnen dit organisatiemodel wordt de behandeling van de vervoersvraag gestuurd via een stroomschema. Er werd voorgesteld om binnen dit stroomschema de coördinatie van het aanbod toe te wijzen aan nog op te richten 'Mobiliteitscentrales Aangepast Vervoer' (MAV). Tijdens de opdracht zullen in eerste instantie op basis van het uitgewerkte concept van de MAV twee proefprojecten uitgevoerd worden. De focus van deze opdracht ligt enerzijds op de précoördinatie in de voorbereiding en de start van de proefprojecten. Anderzijds wordt er een businessplan uitgewerkt voor een gebiedsdekkend, complementair en geïntegreerd toegankelijk vervoersysteem in Vlaanderen. Verplaatsingsgedrag Instituut voor Mobiliteit Gerhard WETS Vermarkten van een geautomatiseerd meetinstrument Abstract: Ingenieurswetenschappen Mechanica van Materialen en Constructies HUGO SOL Hoe HIV/AIDS het leven ontwricht of een nieuw gezicht geeft: een kwalitatieve studie naar de impact van een antiretrovirale behandeling op het leven van HIV/AIDS-patiënten in Zuid-Afrika.

8 Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek- Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO) Edwin Wouters Ontvangst Juliana BLECKWEDEL (Argentinië) van 7 november tot 9 december 2013: Exploring the microbial diversity of lactic and acetic acid bacteria in exotic fruits from the Northern Region of Argentina for the production of healthpromoting and/or indu... Abstract: Ontvangst Juliana BLECKWEDEL (Argentinië) van 7 november tot 9 december 2013: Exploring the microbial diversity of lactic and acetic acid bacteria in exotic fruits from the Northern Region of Argentina for the production of health-promoting and/or industrially-relevant metabolites. Toegepaste Biologische Wetenschappen Luc DE VUYST Local added value creation through knowledge transfer in cocoa and chocolate processing Abstract: Trainingsprogramma waarbij theoretische kennis en practische vaardigheden met betrekking tot cacaoverwerking en chocoladeproductie worden aangeleerd aan deelnemers uit ontwikkelingslanden met de bedoeling toegevoegde waarde te creëren voor de cacao die lokaal geproduceerd wordt, en dit met behulp van kleinschalige processen en apparatuur. Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit Koen Dewettinck Dirichlet-branen: schakels tussen elementaire deeltjesfysica en kosmologie. Abstract: Een beter begrip van de oerknal is belangrijk voor het verbinden van fundamentele theorie met waargenomen deeltjesfysica. Zo is het mogelijk dat het "landschap" van snaartheorie-oplossingen sterk uitgedund zal worden door consistentievoorwaarden gerelateerd met de oerknal singulariteit. Een veelbelovend kader voor de studie van kosmologische singulariteiten zijn holografische beschrijvingen van snaartheorie, zoals de AdS/CFTcorrespondentie en matrix theorie. Beide ontstonden uit de studie van D(irichlet)-branen, solitonische objecten waarvan de vrijheidsgraden gegeven worden door open snaren die erop eindigen. In dit project bestuderen we kosmologische aspecten van snaartheorie, met de nadruk op kosmologische singulariteiten maar met ook aandacht voor het late heelal, in het bijzonder modellen voor donkere energie. Voor de studie van kosmologische singulariteiten werken we in het kader van zowel de AdS/CFTcorrespondentie als matrix-theorie. Voor de studie van donkere energie gebruiken we modellen geïnspireerd door snaarveldentheorie. Daarnaast bestuderen we de klassieke en kwantumgeometrie van D-branen. Bijzondere aandacht gaat hier naar braanconfiguraties in aanwezigheid van fluxen, die een belangrijke rol spelen in discussies van modulistabilisatie en dus van het landschap van snaartheorie-oplossingen. Natuurkunde ALEXANDRE SEVRIN BEN CRAPS Architectuur in Antwerpen: van Academie tot Universiteit. Abstract: Het project beoogt enerzijds een thematische studie van de opleiding tot architect aan de Antwerpse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (opgericht in 1663), vanaf 1952 aan het Nationaal Hoger Instituut voor Bouwkunst en Stedebouw en sinds 1996 aan het departement ontwerpwetenschappen aan de huidige Artesis Hogeschool van Antwerpen, en anderzijds een eerste blik op de ontwikkeling van de andere opleidingen binnen het huidige studiegebied architectuurwetenschappen, zijnde interieurarchitectuur, stedenbouw en ruimtelijke planning, en landschaps- en monumentenzorg. Niet alleen het onderwijs, maar ook de gebouwen waarin dat onderwijs plaatsvond, evenals de mogelijkheden van ontwerpend onderzoek, worden onderzocht. Het resultaat van dit onderzoek dat kan steunen op heel wat fragmenten van bestaand onderzoek, mondt uit in een wetenschappelijke publicatie, bestaande uit thematische essays. Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis Henk de Smaele Piet Lombaerde Els De Vos Flexibele vergelijking van oorbiometrische kenmerken Abstract: Met dit project wordt fundamenteel onderzoek verricht om de kenmerkgebaseerde basistechniek voor biometrische oorvergelijking via foto?s, gebaseerd op het Iannarelli systeem verder te verbeteren. Meer specifiek wordt onderzocht hoe problemen van imperfecties door partiële zichtbaarheid, herschaling en heroriëntatie (gedeeltelijk) kunnen worden verholpen. Daartoe zoeken wij naar nieuwe, innovatieve oplossingen die voortvloeien uit het combineren en integreren van technieken uit de flexibele objectvergelijking en technieken uit de (3D) objectmodellering van anatomische structuren. Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking Guy De Tré Impact van global change op terrestrische ecosystemen : multiscalaire benadering. Abstract: De hoofddoelstelling van de Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap is het bundelen van de aanwezige know-how en expertise in Vlaanderen met betrekking tot de studie van de effecten van `global change' op terrestrische ecosystemen, en deze in nauw contact te brengen met een aantal erkende buitenlandse onderzoekseenheden en onderzoeksgroepen behorende tot de Franstalige gemeenschap in België. Het centrale thema van dit netwerk wordt gevormd door de studie van de effecten van globale veranderingen van de aarde (in de brede zin van het

9 begrip) op verschillende schaalniveaus, gaande van blad - plant - vegetatie/bestand - landschap - regio - continent - globe. Daarbij zal de nadruk vooral liggen op de interacties tussen meerdere van de veranderingsprocessen en van hun effecten. Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO) Reinhart Ceulemans Vaag answer set programmeren 2.0 Abstract: Vaag answer set programmeren heeft als doel om declaratief te kunnen redeneren over expertkennis in domeinen waar gradaties een belangrijke rol spelen. In dit project zullen we de fundamenten van dit formalisme uitbreiden, om het toepasbaar te maken voor de imperfecte kennis die, op een automatische manier, uit web 2.0 systemen kan gehaald worden. Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen Martine De Cock De rol van mirna's tijdens de pre-implantatie ontwikkeling van runderembyo's Abstract: Ondanks de vooruitgang in de productie van in vitro embryo's zijn deze embryo's van beduidend slechtere kwaliteit dan in vitro embryo's. Dit blijkt uit een verstoorde embryonale genexpressie, met problemen tijdens de foetale en postnatale ontwikkeling tot gevolg. Studies naar regulatie van de embryonale genexpressie suggereren dat naast transcriptiefactoren ook epigenetische modificaties en microrna's belangrijke regulatoren zijn van de genexpressie Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie Luc Peelman Ann Van Soom Jo Vandesompele Platform voor geavanceerde 3D??-Gestapelde Image Sensors (3SIS) Abstract: niet beschikbaar Vakgroep Industriële Technologie en Constructie Peter Veelaert Moleculaire beeldvorming en moleculaire profiel voor hoofd, nek, long- en rectumkanker MRT : toepassing in de dosispainting en reactie voorspelling. Abstract: niet beschikbaar Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek Wilfried De Neve Nauwkeurige geparametriseerde macromodellen voor efficient ontwerp van lineaire en niet-lineaire microgolf en RF systemen Abstract: De belangrijkste doelstelling van dit project is de ontwikkeling van volledig geautomatiseerde modellering en identificatie technieken om platform-onafhankelijke (SPICE, Verilog-A, VHDL-AMS compatibel) fysisch gebaseerde geparametriseerde compacte macromodellen te bouwen voor complexe lineaire en niet-lineaire microgolf en RF-systemen. Deze geparametriseerde compacte macromodellen zullen ontwerpers toelaten de simulatie en het ontwerp van circuits op een tijds-efficiënte en nauwkeurige manier uit te voeren. De model extractie kan starten vanaf zowel simulaties als metingen. Dit geldt ook voor full-wave elektromagnetische (EM) simulaties van complexe passieve microgolf structuren, niet-lineaire circuit simulaties, en lineaire en niet-lineaire microgolf metingen. Vakgroep Informatietechnologie Luc Knockaert

Brussel Beter Bekijken

Brussel Beter Bekijken Brussel Beter Bekijken www.briobrussel.be de mythes voorbij Surf naar www.briobrussel.be Graag stel ik u het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) voor. BRIO is een consortium

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Big Ideas Great STEM. Katrien Strubbe

Big Ideas Great STEM. Katrien Strubbe + Big Ideas Great STEM Katrien Strubbe (Natuur)wetenschappen: doelen 2 Natuurwetenschappen geven leerlingen een fundamenteel en duurzaam inzicht in de structuren en processen die de mens, de natuur en

Nadere informatie

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische Nederlandse samenvatting Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische farmacokinetische modellen Algemene inleiding Klinisch onderzoek

Nadere informatie

slides2.pdf 2 nov 2001 1

slides2.pdf 2 nov 2001 1 Opbouw Inleiding Algemeen 2 Wetenschap Informatica Studeren Wetenschap en Techniek Informatica als wetenschap Informatica studie Wetenschappelijke aanpak Organisatie Universiteit Instituut Piet van Oostrum

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB. Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB. Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten Departement voor Moleculaire Genetica, VIB Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge Universiteit Antwerpen CDE TOESTEMMING TOT DEELNAME AAN

Nadere informatie

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau

Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau Een exploratieve studie naar de relatie tussen geïntegreerd STEM-onderwijs en STEM-vaardigheden op secundair niveau dr. H. Knipprath ing. J. De Meester STEM Science Engineering Technology Mathematics 2

Nadere informatie

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO Economie-Moderne Talen Economie Moderne Talen natuurwetenschappen 2 2 Duits 3 3 Engels 3 3 Frans 4 4 economie 5 5 wiskunde 3 3 In deze studierichting wordt inzicht in het economisch gebeuren gecombineerd

Nadere informatie

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten

Onderzoeksgroep Neurodegeneratieve Hersenziekten WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK NAAR DE ROL VAN GENETICA IN JONGDEMENTIE: FAMILIES, MUTATIES EN GENETISCHE TESTEN. Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica,

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting 2015245. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project

Niet-technische samenvatting 2015245. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project Niet-technische samenvatting 2015245 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De rol van Nucleaire Hormoon Receptoren in de regulatie van het glucose- en lipidemetabolisme en de ontwikkeling van type

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20304 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20304 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20304 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wietmarschen, Herman van Title: A systems approach to sub-typing of rheumatoid

Nadere informatie

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting

Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting xvii Invloed van IT uitbesteding op bedrijfsvoering & IT aansluiting Samenvatting IT uitbesteding doet er niet toe vanuit het perspectief aansluiting tussen bedrijfsvoering en IT Dit proefschrift is het

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Toelatingsvoorwaarden tot de masters ACADEMIEJAAR

VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Toelatingsvoorwaarden tot de masters ACADEMIEJAAR VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL Toelatingsvoorwaarden tot de masters ACADEMIEJAAR 2011-2012 Studiegebied Wetenschappen Master in de Wiskunde (120 SP) Bachelor in de Wiskunde Master in de Fysica en de Sterrenkunde

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme

BEST BOSS BELEIDSNOTA Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme Aanbevelingen voor een succesvolle bedrijfsopvolging van KMO s in toerisme www.bestboss-project.eu Grant Agreement No.: 2014-1-DE02-KA200-001608 Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese

Nadere informatie

studie waarmee we de principes van de analyse willen demonstreren. Een volledig beschrijving van de algoritmen en de resultaten zijn te vinden in

studie waarmee we de principes van de analyse willen demonstreren. Een volledig beschrijving van de algoritmen en de resultaten zijn te vinden in Bio-informatica kan omschreven worden als het toepassen van algoritmen om meerwaarde te verkrijgen uit data afkomstig van biomedisch en/of biologisch onderzoek. In bio-informatica wordt onderzoek gedaan

Nadere informatie

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer

Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,

Nadere informatie

157 De ontdekking van de natuurlijke aanwezigheid van antisense oligonucleotiden in eukaryote cellen, die de expressie van specifieke eiwitten kunnen reguleren, heeft in de afgelopen tientallen jaren gezorgd

Nadere informatie

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document

Nota. Generieke leerresultaten van FIIW. 1 Genese van het document GROEP WETENSCHAP & TECHNOLOGIE FACULTEIT INDUSTRIËLE INGENIEURSWETENSCHAPPEN W. DE CROYLAAN 6 BUS 2000 3001 HEVERLEE, BELGIË HEVERLEE 30 juli 2013 Nota Generieke leerresultaten van FIIW 1 Genese van het

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting / Dutch summary

Nederlandse samenvatting / Dutch summary Eiwitbiomarkers voor klinische toepassingen in dikkedarmkanker Kanker van de dikke darm en de endeldarm (colorectaal carcinoom; CRC) vormt wereldwijd een belangrijk gezondheidsprobleem vanwege de hoge

Nadere informatie

Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer

Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Cao, Lu Title: Biological model representation and analysis Issue Date: 2014-11-20

Nadere informatie

Het begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch

Het begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch Het begrijpen van heterogeniteit binnen de ziekte van Alzheimer: een neurofysiologisch perspectief Inleiding De ziekte van Alzheimer wordt gezien als een typische ziekte van de oudere leeftijd, echter

Nadere informatie

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren. Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende

Nadere informatie

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.

Bijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren. Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Analyse van chromosomale afwijkingen in gastrointestinale tumoren In het ontstaan van kanker spelen vele moleculaire processen een rol. Deze processen worden in gang gezet door

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35896 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Viana de Carvalho, Rafael Title: Computational modeling of mycobacterium infection

Nadere informatie

DE STRUCTUUR VAN HET HOGER ONDERWIJS

DE STRUCTUUR VAN HET HOGER ONDERWIJS Het hoger onderwijs in Vlaanderen kent twee soorten onderwijs: het hoger professioneel onderwijs en het academisch onderwijs. Je kan een opleiding volgen aan een hogeschool of aan een universiteit. Bron:

Nadere informatie

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015

Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015 Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie

Nadere informatie

In deze les. Het experiment. Hoe bereid je het voor? Een beetje wetenschapsfilosofie. Literatuuronderzoek (1) Het onderwerp.

In deze les. Het experiment. Hoe bereid je het voor? Een beetje wetenschapsfilosofie. Literatuuronderzoek (1) Het onderwerp. In deze les Het experiment Bart de Boer Hoe doe je een experiment? Hoe bereid je het voor? De probleemstelling Literatuuronderzoek Bedenken/kiezen experimentele opstelling Bedenken/kiezen analysevorm Hoe

Nadere informatie

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen

Eindtermen. voor de. Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen. Faculteit der Medische Wetenschappen. Rijksuniversiteit Groningen Eindtermen voor de Bacheloropleiding Bewegingswetenschappen Faculteit der Medische Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 1 Opbouw eindtermen BW Groningen De bewegingswetenschapper is op bachelor niveau

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Samenvatting De mogelijkheid om genen op een specifieke wijze te reguleren creëert diverse manieren om genfunctie te kunnen bestuderen of moduleren. Artificiële transcriptiefactoren

Nadere informatie

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs FEDERAAL WETENSCHAPSBELEID Wetenschapsstraat 8 B-1000 BRUSSEL Tel. 02 238 34 11 Fax 02 230 59 12 www.belspo.be Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs Projectformulier ten behoeve van

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam

Aanvraagformulier nieuwe opleiding. Basisgegevens. Contactpersoon/contactpersonen Postbus GG Amsterdam Aanvraagformulier nieuwe opleiding Basisgegevens Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Universiteit van Amsterdam Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Contactgegevens Naam opleiding Internationale

Nadere informatie

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97 Wanneer gebruiken we kwalitatieve interviews? Kwalitatief interview = mogelijke methode om gegevens te verzamelen voor een reeks soorten van kwalitatief onderzoek Kwalitatief interview versus natuurlijk

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Bertens, Laura M.F. Title: Computerised modelling for developmental biology :

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES IN BELGIË EERSTE RESULTATEN

MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES IN BELGIË EERSTE RESULTATEN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES IN BELGIË EERSTE RESULTATEN Frederik Heylen Jan Beyers Te gebruiken referentie: HEYLEN F. & BEYERS J. (2016). MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES IN BELGIË: EERSTE RESULTATEN. UNIVERSITEIT

Nadere informatie

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS STUDIEPROGRAMMA S VAN HET HOGER ONDERWIJS Je krijgt het studieprogramma van een opleiding (=studie) aan een universiteit en aan een hogeschool. In de tabellen zie je alle opleidingsonderdelen (= vakken,

Nadere informatie

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau) BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen

Nadere informatie

Eerste jaar van de eerste graad. Leren leren

Eerste jaar van de eerste graad. Leren leren Eerste jaar van de eerste graad Bij de start van het secundair onderwijs wordt er getracht de leerling een zo breed mogelijke vorming te geven en hem/haar te laten proeven van verschillende vakken. Dit

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32003 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Yuanyuan Zhao Title: Modelling the dynamics of the innovation process : a data-driven

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 169 Nederlandse samenvatting Het aantal ouderen boven de 70 jaar is de laatste jaren toegenomen. Dit komt door een significante reductie van sterfte op alle leeftijden waardoor een toename van de gemiddelde

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Dit proefschrift bestaat uit een aantal studies waarin onderzocht is waar individuele verschillen vandaan komen in welbevinden (WB) en gerelateerde menselijke eigenschappen, zoals

Nadere informatie

Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS

Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS Op 4 juli 2012 presenteerde het ATLAS experiment een update van de actuele resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje. Dat gebeurde

Nadere informatie

Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering

Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering Stadsmonitor 2014 Een samenwerking tussen het Agentschap Binnenlands Bestuur en de Studiedienst van de Vlaamse Regering Situering Opdracht: minister, bevoegd voor het Stedenbeleid De stadsmonitor is een

Nadere informatie

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs

Wiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs

Nadere informatie

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico.

WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 25 3910 NEERPELT. Tel. +32 11 64 07 01 Fax +32 11 64 41 46. info@shn.be www.shn.be www.wico. STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD 0-0 WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.be www.shn.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel van het

Nadere informatie

C u r r i c u l u m v o l t i j d s e o p l e i d i n g

C u r r i c u l u m v o l t i j d s e o p l e i d i n g C u r r i c u l u m v o l t i j d s e o p l e i d i n g 1 1. Algemeen 2 2. Indeling van de modules Jaar 1 Modules Indeling in vakken Credits Osteopathische principes Osteopathische Medische en principes,

Nadere informatie

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht

Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen

Nadere informatie

WIE? WAT? WAAROM? HUMANE. wetenschappen. Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde.

WIE? WAT? WAAROM? HUMANE. wetenschappen. Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde. WIE? WAT? WAAROM? HUMANE wetenschappen Infodocument voor ouders en leerlingen, door het GO! Atheneum Vilvoorde. HUM WET IS HET IETS VOOR MIJ? HUMANE WETENSCHAPPEN VISIE Van leerlingen Humane wetenschappen

Nadere informatie

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010

Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum

Nadere informatie

Talen en wetenschappen

Talen en wetenschappen Talen en Grieks- Industriële Latijn-moderne talen Latijn- Moderne talen-wiskunde Wetenschappen-wiskunde Techniek- Studieaanbod derde graad 1 Grieks Aardrijkskunde 1 2 Esthetica 1 0 Grieks 4 4 Biologie 2 1

Nadere informatie

Beoordeling van het PWS

Beoordeling van het PWS Weging tussen de drie fasen: 25% projectvoorstel, 50% eindverslag, 25% presentatie (indien de presentatie het belangrijkste onderdeel is (toneelstuk, balletuitvoering, muziekuitvoering), dan telt de presentatie

Nadere informatie

ADVIES. Uitgebracht door de Raad van Bestuur van 4 december 2017

ADVIES. Uitgebracht door de Raad van Bestuur van 4 december 2017 ADVIES Een substantiële vermindering van het aantal dierproeven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest : principenota Uitgebracht door de Raad van Bestuur van 4 december 2017 Economische en Sociale Raad

Nadere informatie

Wat is een genetische test?

Wat is een genetische test? 12 Wat is een genetische test? Aangepaste informatie van folders geproduceerd door Guy s and St Thomas Hospital en Londen Genetic Knowledge Park, aangepast volgens hun kwaliteitsnormen. Januari 2008 Gest

Nadere informatie

Titel Communities online en offline: casus Roots2Share

Titel Communities online en offline: casus Roots2Share Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Communities online en offline: casus Roots2Share Probleemomgeving Roots2Share is een internationaal samenwerkingsverband van twee Nederlandse musea (Museum Volkenkunde

Nadere informatie

Multi-Omics Analyses of the Molecular Physiology and Biotechnology of Escherichia Coli and Synechocystis sp. PCC6803 O. Borirak

Multi-Omics Analyses of the Molecular Physiology and Biotechnology of Escherichia Coli and Synechocystis sp. PCC6803 O. Borirak Multi-Omics Analyses of the Molecular Physiology and Biotechnology of Escherichia Coli and Synechocystis sp. PCC6803 O. Borirak Samenvatting O. BORIRAK Het hoofddoel van het onderzoek beschreven in dit

Nadere informatie

Big Data: wat is het en waarom is het belangrijk?

Big Data: wat is het en waarom is het belangrijk? Big Data: wat is het en waarom is het belangrijk? 01000111101001110111001100110110011001 Hoeveelheid 10x Toename van de hoeveelheid data elke vijf jaar Big Data Snelheid 4.3 Aantal verbonden apparaten

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9161 26 mei 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 27 april 2011, nr. VO/289008, houdende

Nadere informatie

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek 1. Inleiding Het samenwerkingsakkoord van 15 juli 2014 tussen de Federale Staat, het Vlaamse Gewest, het Waalse

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

JOBNAME: PAGE: 1 SESS: 2 OUTPUT: Mon Aug 5 10:49: /first/boek/uitgeverij/verkiezingsboek 2012/start

JOBNAME: PAGE: 1 SESS: 2 OUTPUT: Mon Aug 5 10:49: /first/boek/uitgeverij/verkiezingsboek 2012/start JOBNAME: 232877 PAGE: 1 SESS: 2 OUTPUT: Mon Aug 5 10:49:56 2013 /first/boek/uitgeverij/verkiezingsboek 2012/start JOBNAME: 232877 PAGE: 2 SESS: 2 OUTPUT: Mon Aug 5 10:49:56 2013 /first/boek/uitgeverij/verkiezingsboek

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

Journal of Practicing Journalism. Research

Journal of Practicing Journalism. Research Journal of Practicing Journalism Special Issue Volume I, Number I May 2013 Research Editors: Knut De Swert & Ruud Wouters JOURNAL OF PRACTICING JOURNALISM RESEARCH Special Issue VOORWOORD We schrijven

Nadere informatie

Curriculum voltijdse opleiding Academiejaar

Curriculum voltijdse opleiding Academiejaar Curriculum voltijdse opleiding Academiejaar 2017-2018 1. Algemeen 2. Indeling van de modules 1 Jaar 1 Modules Indeling in vakken Credits (ECTS) Bachelor*/** Anatomie 1 Musculoskeletale anatomie Basis wetenschappen

Nadere informatie

The Entangled Universe B. Mosk

The Entangled Universe B. Mosk The Entangled Universe B. Mosk THE ENTANGLED UNIVERSE Context In het begin van de 20 ste eeuw veranderden twee fundamenteel nieuwe concepten in de natuurkunde ons begrip van het universum. De eerste revolutie

Nadere informatie

21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren

21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels. X2 Computational thinking - 1. Probleem (her)formuleren 21st Century Skills - Leerdoelen van de puzzels Puzzel Vaardigheden Onderwijsdoelen Aanbodsdoelen Ruimte X X0 Informatievaardigheden - 4. Verwerken van X1 Informatievaardigheden (en geletterdheid) - 2.

Nadere informatie

Onderwijsonderzoek: Vlaamse beleidsontwikkelingen voor de toekomst. Dirk Van Damme Kabinetschef onderwijs

Onderwijsonderzoek: Vlaamse beleidsontwikkelingen voor de toekomst. Dirk Van Damme Kabinetschef onderwijs Onderwijsonderzoek: Vlaamse beleidsontwikkelingen voor de toekomst Dirk Van Damme Kabinetschef onderwijs Aanzetten tot debat VIWTA-onderzoek over onderwijsonderzoek in Vlaanderen VLOR-advies OESO en Europese

Nadere informatie

Valérie Gillis. Universiteit Antwerpen Departement Communicatie. In opdracht voor International Students Office

Valérie Gillis. Universiteit Antwerpen Departement Communicatie. In opdracht voor International Students Office Valérie Gillis Universiteit Antwerpen Departement Communicatie In opdracht voor International Students Office +32 3 265 31 89 internationalstudents@uantwerpen.be Hoger onderwijs in Vlaanderen Twee cycli:

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie

Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen

Nadere informatie

Bioinformatica en Systeembiologie (BIS)

Bioinformatica en Systeembiologie (BIS) Waarom een major Bioinformatica en Systeembiologie? Huidige methoden van onderzoek, zoals de DNAchiptechnologie, leveren enorme hoeveelheden gegevens op die met bestaande statistische methoden niet meer

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. Voedselallergie, melk, preventie, behandeling

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project. Voedselallergie, melk, preventie, behandeling Niet-technische samenvatting 2016605 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het identificeren en karakteriseren van nieuwe concepten voor koemelkallergische patienten. 1.2 Looptijd van het project

Nadere informatie

Alle informatie op 1 site. Nieuws Cultuuragenda Beleidsdocumenten Statistische informatie Wetenschappelijke studies Loket voor subsidieaanvragen

Alle informatie op 1 site. Nieuws Cultuuragenda Beleidsdocumenten Statistische informatie Wetenschappelijke studies Loket voor subsidieaanvragen Alle informatie op 1 site Nieuws Cultuuragenda Beleidsdocumenten Statistische informatie Wetenschappelijke studies Loket voor subsidieaanvragen Alle informatie over de Vlaamse Rand De website www.vlaamserand.be

Nadere informatie

BETA VAKKEN Biologie, Natuurkunde, Natuur Leven en Technologie (NLT), Scheikunde en Wiskunde.

BETA VAKKEN Biologie, Natuurkunde, Natuur Leven en Technologie (NLT), Scheikunde en Wiskunde. BETA VAKKEN Biologie, Natuurkunde, Natuur Leven en Technologie (NLT), Scheikunde en Wiskunde. Biologie In tegenstelling tot wat je gewend was uit de onderbouw is biologie in klas 4, 5 en 6 een stuk theoretischer.

Nadere informatie

Growing into a different brain

Growing into a different brain 221 Nederlandse samenvatting 221 Nederlandse samenvatting Groeiend in een ander brein: de uitkomsten van vroeggeboorte op schoolleeftijd De doelen van dit proefschrift waren om 1) het inzicht te vergroten

Nadere informatie

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Aansluiting op het actuele curriculum (2014) Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door

Nadere informatie

Advies. over het ontwerp van kaderdecreet Vlaamse ontwikkelingssamenwerking

Advies. over het ontwerp van kaderdecreet Vlaamse ontwikkelingssamenwerking Brussel, 5 juli 2006 050706_Advies_kaderdecreet_Vlaamse_ontwikkelingssamenwerking Advies over het ontwerp van kaderdecreet Vlaamse ontwikkelingssamenwerking 1. Inleiding Op 24 mei 2006 heeft Vlaams minister

Nadere informatie

Omvorming naar de masteropleidingen

Omvorming naar de masteropleidingen Omvorming naar de masteropleidingen Herindiening van Masteropleiding Informatica - 120 studiepunten Juni 2004 I. Indiener 1. Faculteit / Gemeenschappelijke Raad - Onderwijscommissie WETENSCHAPPEN - Onderwijscommissie

Nadere informatie

Deel II : Global change, ecosystemen en biodiversiteit

Deel II : Global change, ecosystemen en biodiversiteit Annex 1 - NL Tweede plan voor wetenschappelijke ondersteuning van een beleid gericht op Duurzame Ontwikkeling (PODO II) Deel II : Global change, ecosystemen en biodiversiteit tussen Het Federale Wetenschapsbeleid,

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID BIJ 15-JARIGEN

WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID BIJ 15-JARIGEN WETENSCHAPPELIJKE GELETTERDHEID BIJ 15-JARIGEN VRIJGEGEVEN ITEMS 2015 VAKGROEP ONDERWIJSKUNDE 1 Deze bijlage geeft een overzicht van de vrijgegeven items van het PISA2015 hoofdonderzoek. De vrijgegeven

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) * 132 Baby s die te vroeg geboren worden (bij een zwangerschapsduur korter dan 37 weken) hebben een verhoogd risico op zowel ernstige ontwikkelingproblemen (zoals mentale

Nadere informatie

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011)

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Verkeerskundige interpretatie van de belangrijkste tabellen (Analyserapport) D. Janssens, S. Reumers, K. Declercq, G. Wets Contact: Prof. dr. Davy

Nadere informatie

Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen:

Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen: Universiteitsbreed OO Coaching en Diversiteit is probleemloos op te nemen met een diplomacontract (= binnen het curriculum) in volgende opleidingen: OPGELET: Vind je jouw opleiding niet terug in onderstaande

Nadere informatie

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007 logoocw De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag Ons kenmerk VO/OK/2003/53723 Uw kenmerk Onderwerp tweede fase havo/vwo 1.Inleiding In het algemeen

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Chapter 8 112 Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Insulin induceert complexe responsen in perifere weefsel zoals de skeletspier, vet, hart, lever en het brein om

Nadere informatie

EuropEEs InstItuut voor onderzoek over de MEdItErranE En Euro-arabIschE samenwerking www.medea.be

EuropEEs InstItuut voor onderzoek over de MEdItErranE En Euro-arabIschE samenwerking www.medea.be Europees Instituut voor Onderzoek over de Mediterrane en Euro-Arabische Samenwerking www.medea.be V O O R S T E L L I N G Voor Europa is de samenwerking met haar naaste buren de Arabische en Mediterrane

Nadere informatie

Functiefamilie AN Analisten

Functiefamilie AN Analisten Functiefamilie AN Analisten DOEL Gegevens analyseren op basis van technieken en methodes eigen aan het domein teneinde conclusies te formuleren en verdere verwerking mogelijk te maken. RESULTAATGEIEDEN

Nadere informatie