EH&I Top 25 Dutch Design

Transcriptie

1 to p 2 Prim eur! E H & I NOVEMBER Welke Nederldse ontwerper is de beste? Wie trekt volle zalen in het museum en wie ontwerpt de bestsellers v het warenhuis? Met trots presenteren wij voor het eerst: de EH&I Top 2 Dutch Designers. EH&I Top 2 Dutch Design p r o d u c t i e e n r e s e a r c h r e d a c t i e e i g e n h u i s & i n t e r i e u r I l l u s t r at i e s M a r e n E s d a r / U n i t

2 to p 2 66 NOVEMBER 2012 E H & I EH&I Top 2 Dutch Designers Meteen met de deur in huis: de 2 beste ontwerpers v Nederld, overzichtelijk gepresenteerd in een grafiek (v.l.n.r.). Op nr. 2 staat Pepe Heykoop, de grote winnaar is... Brd v Egmond Formaftasma Pepe Heykoop Bertj Pot Tord Boontje Kiki v Eijk Niels v Eijk & Miriam v der Lubbe Edward v Vliet Paul Linse 1 Formaftasma 1 14 Piet Boon 16 Kiki v Eijk 18 Bertj Pot Christien Meindertsma Edward v Vliet 21 Tord Boontje Paul Linse Roderick Vos Niels v Eijk & Miriam v der Lubbe Brd v Egmond Christien Meindertsma BCXSY BCXSY Roderick Vos Pepe Heykoop Piet Boon

3 1 Studio Job Marcel Wders Joris Laarm Maarten Baas Ineke Hs Joep v Lieshout 2 Richard Hutten Studio Job Maarten Baas 6 Joep v Lieshout Studio Makkink & Bey Ineke Hs 9 Hella Jongerius Richard Hutten 11 Joris Laarm Aldo Bakker 12 7 Piet Hein Eek Aldo Bakker 4 Marcel Wders Piet Hein Eek Hella Jongerius 8 Scholten & Baijings Scholten & Baijings Studio Makkink & Bey

4 1 Studio Job

5 to p 2 E H & I NOVEMBER W at is dat toch met lijstjes? Waarom is de behoefte a rgordes zo groot? Is het omdat ze ons een overzichtelijke, classificeerbare wereld voorschotelen? Of heeft het te maken met de onpeilbare jacht op winnaars v goud, zilver en brons? Ook in de cultuursector houden galerie- en museumwereld regelmatig hun adem in als er een nieuwe lijst wordt agekondigd. Welke beeldend kunstenaars waren een kalenderjaar lg het meest zichtbaar en succesvol, in binnenen buitenld? En niet onbelgrijk: waren er verschuivingen in de hoogste regionen waar Marlene Dumas, Rineke Dijkstra en Erwin Olaf zich doorgas thuisvoelen? Feit is dat lijsten interesst en agenaam leesvoer zijn én tot frappte inzichten leiden. Voor de redactie v Eigen Huis & Interieur de hoogste tijd een rking v Nederldse ontwerpers samen te stellen. Niet op gevoel en met de natte vinger, maar gebaseerd op het oordeel v een specialistenpel, toetsbare criteria en feiten. Meetbaar succes De snelheid v een topatleet is tot op de split-second meetbaar met hightech apparatuur, het finciële resultaat v een multinational haal je zo uit de boeken. Maar hoe breng je de creativiteit, het succes en de betekenis v de belgrijkste Nederldse ontwerpers in kaart? De redactie heeft de grootst mogelijke voorzichtigheid betracht in het formuleren en inventariseren v de criteria a de hd waarv de Top 2positionering tot std kwam. Tegelijkertijd was er het besef dat de uitkomsten niet wetenschappelijk verdedigbaar zijn. Daarvoor zijn er te veel zachte factoren in het spel en overviel ons af en toe het gevoel appels met peren te vergelijken. Hoe verhoudt een in Nederld minder zichtbare ontwerper als Joris Laarm, in de States gebombardeerd tot Dutch Wunderkind, zich tot de roem en output v de mediagenieke Piet Boon? Welke designers? Het onderzoek richt zich op het kalenderjaar Voor de inventarisatie is geput uit een namenbestd v ontwerpers die» 2 Marcel Wders EH&I Top 2 Dutch Designers De Top 2 is tot std gekomen op basis v een puntenverdeling. De designers kregen punten voor de volgende categorieën (gemeten in het jaar 2011): Atal keren dat een designer voorkwam in de Favorieten Top v de designexperts én de positie waarop deze designer stond Atal awards, nominaties en opnames in museumcollecties Atal medewerkers in vast dienstverbd Atal ontwerpen, opdrachten en projecten Atal exposities Atal beurspresentaties Atal publicaties Daarnaast waren er bonuspunten te verdienen, bijvoorbeeld voor bijzondere buitenldse exposities en opname in de collectie v bepaalde musea zoals MoMA. We hebben ons gebaseerd op de informatie die ontwerpers beschikbaar stelden op hun website. Waar de site onvolledig was, hebben we extra informatie opgevraagd.

6 Designexperts Deze professionals werkten mee a de EH&I Top 2 Dutch Designers Charlotte Bik Directeur Fashion & Product Design Artez Max Bruinsma Hoofdredacteur Items Kris Callens Hoofd collecties Zuiderzeemuseum Saskia Copper en Aad Krol Galerie Vivid, Rotterdam Marine v Dodewaard Freelce journalist voor o.a. Elsevier en NRC Scholten & Baijings Top Awards, nominaties en opname in museumcollecties 1 2 Werk dat bekroond is met een vakprijs of is opgenomen in de collectie v een museum krijgt punten toegekend. Bonuspunten zijn te verdienen voor opname in de collecties v V&A, MoMA en Stedelijk Museum Amsterdam. gemeten in 2011 Een v de criteria waarop punten werden toegekend. Scholten & Baijings Aldo Bakker Maarten Baas BCXSY 4 Dirk Vder Kooij Studio Job Christien Meindertsma zet je a het denken. Ze biedt diepgg, maar blijft toegkelijk Jack Meijers Redacteur Eigen Huis & Interieur Annet Niterink Hoofdredacteur 1 Woonideeën Edwin Pelser Designwinkel Edwin Pelser, Den Haag Wim Pijbes Directeur Rijksmuseum Amsterdam Monique v der Reijden Perscentrum Wonen & Mode Jelle Hekstra Strd NL/Strd West, Utrecht Chris Reinewald Hoofdredacteur Museumvisie en freelce journalist voor o.a. Dutch Design Yearbook Mary Hessing Hoofdredacteur Eigen Huis & Interieur Timo de Rijk Professor of Design Cultures, VU Amsterdam Rob Huism Directeur Beroepsorgisatie Nederldse Ontwerpers Ingeborg de Roode Conservator industrial design Stedelijk Museum Amsterdam Jeroen Junte Freelce journalist voor o.a. Volkskrt en FD Cok de Rooij en Dick Dkers The Frozen Fountain, Amsterdam Annemarie v Kesteren Stadsconservator Museum Boijms V Beuningen, Rotterdam Monique de Ruiter Hoofdredacteur vtwonen Toon Lauwen Publicist, o.a. v Dutch Design v de 20ste eeuw Job Meihuizen Programmamager Premsela Hedwig Saam Directeur Museum voor Moderne Kunst Arnhem Mari Unger Voormalig directeur Dutch Form, publicist v o.a. Zonder wrijving geen gls

7 to p 2 E H & I NOVEMBER top Atal medewerkers De designers krijgen punten voor het atal medewerkers in vast dienstverbd. Het verzamelen v omzetcijfers bleek in de praktijk onhaalbaar. In plaats daarv hebben we gekeken naar het atal medewerkers als indicatie v de grootte v het bedrijf Piet Hein Eek medewerkers 4 Maarten Baas minimaal vijf jaar in Nederld wonen en lger d een jaar afgestudeerd waren in de categorieën product- en ruimtelijk ontwerp. Er zijn uitsluitend ontwerpers geselecteerd die hun eigen studio runnen en daar het gezicht v zijn, dus geen merken of labels. Hoe? In de beginfase deed de redactie een beroep op de steun v een pel designexperts afkomstig uit de wereld v media, musea/ galeries, en belgenverenigingen. Tweeëntwintig designexperts retourneerden een ingevulde vragenlijst. Zij specificeerden de voor hun belgrijkste opinievormende (design)publicaties, beurspresentaties, exposities en prijzen die als graadmeter voor het succes en de zichtbaarheid v een ontwerper meetelden. Daarnaast vroegen we het pel v experts om hun persoonlijke Top v Nederldse ontwerpers en één astormend talent te noemen. Vervolgens heeft de redactie categorieën en criteria opgesteld, waara we punten en bonuspunten toekenden. De redactie heeft geprobeerd de criteria zo op te stellen dat zoveel mogelijk aspecten v het ontwerpersvak gewogen kunnen worden: zowel artistieke als commerciële. De designers kregen punten voor het atal keer dat hij/zij voorkwam in de Top v de experts en de positie op die lijst, het atal in 2011 gerealiseerde ontwerpen/ opdrachten, werk opgenomen in de collectie v een museum, publiciteit, tentoonstellingen, beurspresentaties en het atal werknemers. Elke categorie leverde een puntenklassement op. De verschillende categorieën resulteerden in aparte Top -lijsten. Alle punten bij elkaar opgeteld resulteerden in de EH&I Top 2. Hierdoor k het voorkomen dat een ontwerper per categorie te weinig punten heeft om in een Top -overzicht voor te komen. Maar wneer alle» 4 2 Marcel Wders 40 Piet Boon 2 4 Studio Job 24 J des Bouvrie 20 6 Joep v Lieshout 18 7 Brd v Egmond Gili Schrofer 9 Paul Linse 9 V Eijk/ V der Lubbe Scholten & Baijings Studio Makkink & Bey

8 to p 2 72 NOVEMBER 2012 E H & I Piet Hein Eek blijft trouw a zijn filosofie, maar verrast steeds opnieuw. Geeft podium a collega-ontwerpers en steekt zijn nek uit punten bij elkaar worden opgeteld, is het mogelijk dat hij alsnog in de EH&I Top 2 Dutch Designers beldt. Persoonlijke Top Een atal designdeskundigen maakte duidelijk liever geen rgorde a te brengen in hun vijf favorieten. Hier de topontwerpers, veel liever d de top in een volgorde. Sommige respondenten verbreedden de categorie productontwerp en ruimtelijk ontwerp. Ze braken een ls voor favoriete architecten en grafisch ontwerpers. Helaas: die vallen buiten het bestek v deze Top 2. Sommige experts waren onzeker over hun voordracht: viel Joep v Lieshout buiten de boot omdat hij zich sterker als kunstenaar d als ontwerper profileert? Wat ons betreft niet. Criteria Gili Schrofer Ruud-J Kokke 9 Roderick Vos 9 Studio Makkink & Bey 9 Joep v Lieshout 8 Marcel Wders 7 Edward v Vliet 6 Paul Linse Brd v Egmond 4 Richard Hutten Piet Hein Eek 2 Studio Job 1 Piet Boon gemeten in 2011 Piet Hein Eek top Ontwerpen/Opdrachten/Projecten Gebaseerd op atal, gerealiseerd in Het was niet eenvoudig om de verschillende ontwerppraktijken met elkaar te vergelijken. Disciplines en deelgebieden zijn zoveel mogelijk ingedeeld naar aleiding v online informatie op de websites v de ontwerpers/studio s, input v de BNO en informatie v de ontwerpers zelf. Designers blijken het overggsgebied tussen enkelvoudige opdracht of project verschillend te begrenzen. Soms k een grote opdracht uit meerdere deelopdrachten besta. Uiteindelijk is besloten om alle categorieën evenveel punten toe te kennen per afgeronde opdracht, ontwerp of project. De rol v creative director levert een extra punt op. Veelgenoemde criteria op grond waarv de Top -lijsten v het pel tot std kwamen: innovatief vermogen, experimenteel karakter, originaliteit, nut, functionaliteit, bruikbaarheid, commercieel oog, veelzijdigheid, conceptuele kwaliteit ( zet je a het denken ), diepgg en toegkelijkheid, verrassendheid, maatschappelijke relevtie, consistentie, stijlvastheid (of juist het vermogen daara te ontsnappen: ongrijpbaarheid), esthetische kwaliteit, artistieke betekenis, het creëren v nieuwe archetypen en een frisse, dwarse mier v denken en doen. De uitslag Studio Job frappt afwezig op de pellijst revcheert zich overtuigend op de Top 2lijst, gescoord op basis v het atal gezaghebbende publicaties, exposities, awards, beursdeelnames, gerealiseerde ontwerpen en atal bureaumedewerkers. Met maar liefst 76 punten voorsprong verdient Studio Job 197 punten. Dat is meer d genoeg voor een absolute nummer 1-notering. Marcel Wders (de nummer op de pellijst) is runner-up met 121 punten. Er zit weinig verrassing bij de eerste tien namen, waar Scholten & Baijings,»

9 gemeten in Studio Job 2 Joep v Lieshout Joris Laarm 4 Maarten Baas Studio Makkink & Bey 6 Kiki v Eijk 7 Hella Jongerius 8 BCXSY 9 Pepe Heykoop Marcel Wders Top Exposities Atal solo- en groepstentoonstellingen in binnen- en buitenld. 6 Exposities bij bijvoorbeeld Moss Gallery in New York leverden meer punten op d in het Designhuis Eindhoven of het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. Bonuspunten waren er voor een solotentoonstelling of een presentatie bij Boijms V Beuningen, het Museum of Modern Art in New York en het Victoria d Albert Museum in Londen. Die keuze is ingegeven door de adviezen v de experts. Joep v Lieshout Top Beurspresentaties Op basis v de hoeveelheid in gs Ba iji n Be rg Pi m et He s in Ee k Pi ek e va n Ei jk Eg m on d dv Ki ki gemeten in 2011 ke Jo r M ee ste rs Be rtj Po Ro t de ri ck Vo s BC XS Y Al d 4 ob ak af ta sm Fo rm a & n 2 Sc ho lte 1 Br Ha n s de In ek e M ar ce lw St u di oj ob rs Een meerderheid v de experts uit het designpel typeert de jaarlijkse Salone del Mobile in Mila als veruit de belgrijkste beurs, gevolgd door Design Miami en Basel en daarna beurzen als imm Cologne, Interieur Kortrijk en de Dutch Design Week. Bonuspunten waren te verdienen voor presentaties in Mila bij een merk en bij Spazio Rossa Orldi.

10 to p 2 74 NOVEMBER 2012 E H & I Joep v Lieshout is een vernieuwer binnen een breed spectrum: v eigenzinnige bureaustoel tot compleet interieur 7 Studio Makkink & Bey 1 Bertj Pot 1x x 2 Hella Jongerius 8x Joris Laarm 4 Piet Hein Eek 8x 8x Studio Makkink & Bey 7x 6 Maarten Baas 8x 7 Christien Meindertsma 8x 8 9 Marcel Wders 6x x Ineke Hs 11 4x 2x 2x x 1x Scholten & Baijings Richard Hutten 12 Wieki Somers 1 Atelier v Lieshout 14 Aldo Bakker 1 Bruno Ninaber v Eyben Pel top 1 Uit de persoonlijke Top v de designexperts kwam deze rking voort. Zichtbaar in deze infographic: het atal keren dat iemd is genoemd (licht) plus de rking v die persoon (donker). Maarten Baas, Piet Hein Eek, Joep v Lieshout, Ineke Hs, Hella Jongerius, Studio Makkink & Bey en Richard Hutten de dienst uitmaken. Bertj Pot, de nummer 1 op de lijst v designexperts, is hier de nummer 18. Frappt hoog genoteerd op de lijst zijn de namen v relatieve nieuwkomers als Formaftasma en BCXSY. We vermoeden een samenhg met de opvallende presentaties in 2011 in Mila. Sterke awezigheid bij Spazio Rossna Orldi genereerde veel persadacht, wat een cumulatief effect k hebben gehad. Frappt Het atal keren dat een ontwerpersnaam voorkwam op de favorietenlijsten v de designkenners in combinatie met de positie op die lijst (eerste of vijfde?) leverde een atal punten op. Gemeten naar het atal vermeldingen en positie is Bertj Pot avoerder v de pellijst. Frappt is het ontbreken v een atal usual suspects op de pellijst. Studio Job en Tord Boontje werden niet genoemd op de voorkeurslijstjes. Naar de oorzaken kunnen we alleen maar gissen. Heeft de reputatie v Tord Boontje afgeda bij de experts? Hebben ze zich verslikt in de hek-affaire waarmee Studio Job het primetime nieuws haalde? Opvallend is verder dat Maarten Baas in de Top Ontwerpen/opdrachten/projecten niet voorkomt. Hij heeft in 2011 weinig gemaakt, maar door zijn hoge notering op het gebied v publiciteit, exposities en opname in museumcollecties eindigt hij hoog in de EH&I Top 2 Dutch Designers (nr. 4). Mnen en vrouwen Qua m-vrouwverhoudingen is de Top 2 redelijk in bals. Behalve op de derde plaats (Carole Baijings) sta er nog acht vrouwen op de lijst, zoals bij de eerste Rine Makkink (nr. 7), Ineke Hs (nr. 8) en Hella Jongerius (nr. 9). In totaal is 6% v de ontwerpers in de Top 2 vrouw. Wat leeftijd betreft zijn de veertigers v de eerste Droog-generatie goed vertegenwoordigd (Hella Jongerius, Ineke Hs, Richard Hutten). De generatie dertigers (Joris Laarm, Maarten Baas,»

11 8 Ineke Hs

12 9 Hella Jongerius

13 to p 2 E H & I NOVEMBER top Astormend talent Atal keren genoemd door het specialistenpel Jol v der Wiel 4x Dirk Vder Kooij x Formaftasma x Klaas Kuiken 2x Lex Pott 2x Mieke Meijer 2x Sjoerd Vroonld 2x Lenneke Lgenhuijsen 1x Philip Luschen 1x Maarten Schenkeveld 1x ar d H 2M aa r te nb aa s 1 Studio Job 9 k9 er 8 B akk y7 Be Ee Sc ho l te pv ein i 4 Form oe k ak & nk ar ce ll He 6J M n 2 20 n & a fa n t Ba iji ng de a Jo rs nge rius asma s Li e sh ou t 6 Christien Meindertsma u St o di te M ut Kiki v Eij Al d o 0 lw gemeten in 2011 ch k6 Ri Laat ons via onze website, Facebook en Twitter (#ehitop2) weten wie er wat u betreft op nr. 1 staat. Wij zijn benieuwd! Op basis v de enquête onder het designpel is er een representatieve greep geda uit het abod v gezaghebbende designtitels en online publicaties. Internationaal verschijnende publicaties: Domus, Icon Magazine en Icon Eye, Wallpaper en Frame en het online gepubliceerde Dezeen. Als Nederldse titels zijn Items, Eigen Huis & Interieur en het Dutch Design Yearbook gekozen. Buitenldse vermeldingen leveren meer punten op d Nederldse publicaties. rm PS Atal artikelen, geteld en gewogen. aa Dringen nieuwe namen door tot de Top 2? Zijn er carrières die in het slop raken? Wie zijn de klimmers en wie de dalers? U leest het volgend jaar in de gloednieuwe EH&I Top 2 Dutch Designers! TOP Publiciteit is L Wordt vervolgd Richard Hutten Jor In een bonusvraag vroegen we het specialistenpel een astormend talent 2012 voor te dragen. Maar liefst vier keer werd Jol v der Wiel sponta genoemd. Dirk Vder Kooij en Formaftasma (nr. 1 in de Top 2!) verdienden drie vermeldingen, terwijl Klaas Kuiken, Lex Pott, Mieke Meijer en Sjoerd Vroonld twee keer op de lijst voorkomen. We zullen hun werk met extra adacht volgen. th Jong talent Pi e Kiki v Eijk) laat evengoed v zich spreken. Opmerkelijk is dat deze dertigers en veertigers grotendeels de dienst uitmaken in de Top 2. In de persoonlijke Top v de experts vinden we een grotere variatie in leeftijd, met babyboomers (Bruno Ninaber v Eyben, 190), de oorlogsgeneratie (Gijs Bakker, 1942) en de vooroorlogse generatie (Ulf Moritz, 199). Er is zelfs één negentiger v de partij: Friso Kramer geboren in Overigens publiceren we uit de pellijst alleen de nummers 1 tot en met 1: Kramer, Bakker en Moritz vallen daar net buiten.