120 buurtbewoners uit Amsterdam Oost en Zuid praten met elkaar over eenzaamheid

Transcriptie

1 120 buurtbewoners uit Amsterdam Oost en Zuid praten met elkaar over eenzaamheid

2 Info over Dynamo en een actueel overzicht van de activiteiten: / Volg Dynamo op facebook: Dynamo beweegt tot meedoen Dynamo Vrijwilligerswerk Of per buurt: Dynamo Oud Oost Dynamo Watergraafsmeer Dynamo IJburg Dynamo Buitenveldert Dynamo Rivierenbuurt Volg Dynamo op

3 Inhoudsopgave In onze buurt telt iedereen mee 5 2. Oud Oost 7 3. Watergraafsmeer Indische buurt, Oostelijk havengebied en IJburg (jongeren) IJburg (volwassenen) Buitenveldert Rivierenbuurt Ontmoeting in de buurt 39 3

4 Dynamo bedankt alle buurtbewoners voor de tijd en het meedenken tijdens de buurtgesprekken 4

5 In onze buurt telt iedereen mee In het najaar van 2015 nodigde Dynamo buurtbewoners van Amsterdam Oost en Zuid uit om ervaringen uit te wisselen over eenzaamheid en wat je daartegen kunt doen. Er wordt veel gesproken en geschreven over dit thema maar hoe is de ervaring van buurtbewoners zelf die in de stadsdelen Oost en Zuid wonen? We stelden buurtbewoners vragen als: waar denkt u aan bij het woord eenzaamheid? Denkt u dat er sprake is van eenzaamheid in uw buurt en waar merkt u dat dan aan? Kunnen buurtgenoten een rol spelen bij het voorkomen en bestrijden van eenzaamheid? Dynamo helpt graag mee om goede ideeën van buurtbewoners te ondersteunen, zoals ze dat eerder deed na de buurtgesprekken over armoede (2013) en over veiligheid (2014). 5

6 Overal in de buurt zijn waardevolle en diepgaande gesprekken gevoerd. Bewoners waren blij met het initiatief en vonden het zeer de moeite waard om met elkaar te praten over dit thema. En ook om met elkaar naar oplossingen te zoeken. In dit boekje vindt u een weergave van de buurtgesprekken. Wie en waar? Iedereen kon deelnemen aan de buurtgesprekken: oud, jong en ertussenin. Een medewerker van Dynamo leidde de gesprekken, een collega maakte een samenvatting van de ideeën en acties die tijdens het gesprek naar voren kwamen. De gesprekken vonden plaats op locaties waar Dynamo wekelijks open huis houdt centra in de Dapperbuurt, Oosterpark, Transvaalbuurt, Watergraafsmeer, Betondorp, de Indische Buurt, op IJburg en in Amsterdam Zuid (Rivierenbuurt). In en rond de Week van de Eenzaamheid (24 september tot 4 oktober 2015) vonden vijftien buurtgesprekken en een aantal interviews met kinderen en jongeren plaats. In totaal namen honderdtwintig buurtgenoten uit Oost en Zuid in de leeftijd van 4 tot 90 jaar deel aan de gesprekken. 6

7 2. Oud Oost Eenzaamheid komt overal in de maatschappij voor. In iedere buurt wonen wel mensen die zich afzonderen van anderen. Soms willen ze dat zelf, maar soms voelen ze zich buitengesloten door anderen. Het komt ook voor dat mensen wel buiten de deur komen en anderen ontmoeten, maar dat ze zich desondanks toch eenzaam voelen en verlangen naar een dieper contact. Eenzaamheid komt bij alle leeftijden voor, niet alleen bij ouderen. Het is iets van alle tijden en van alle leeftijden. Amsterdam Oud Oost Oud Oost (Dapperbuurt, Oosterpark en Transvaal) is een leuke en gewilde woonbuurt. Er is veel bedrijvigheid en gezelligheid te vinden. Toch wonen er ook mensen die zich eenzaam of geïsoleerd voelen. De buurtgesprekken over dit thema vinden in Oud-Oost plaats in het Buurtcentrum Oosterpark, het Buurtcentrum Transvaal en in de servicepunten De Gooyer en Kraaipan. Servicepunt De Gooyer Dinsdag 29 september is het zaaltje in De Gooyer aardig gevuld. Tien buurtgenoten zijn aanwezig en voeren een gesprek met elkaar. Het gesprek gaat over de buurt, vroeger en nu. Vroeger kenden de mensen elkaar en groetten ze elkaar op de trap en op straat. Er was altijd wel tijd voor een praatje. Nu is dat anders. Er zijn veel nieuwe mensen in de buurt komen wonen en tegenwoordig zijn er ook veel tweeverdieners, die erg met hun werk en met hun eigen leven bezig zijn. Ze lijken niet zo betrokken te zijn bij anderen. De meeste mensen weten eigenlijk niet 7

8 meer wat er achter de voordeur van hun buren gebeurt. Doordat veel mensen een kleine beurs hebben. komen ze soms de deur niet meer uit. Armoede leidt op die manier tot eenzaamheid. Buurtcentra, wijkrestaurants en servicepunten, dat zijn de plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten om samen activiteiten te ondernemen. Als het eten en de koffie daar goedkoper of gratis is, kan dit nog meer mensen aantrekken en dat kan helpen om de eenzaamheid in de buurt te voorkomen en te bestrijden. Ook is het goed om in de buurt bijvoorbeeld straatfeesten te organiseren, vinden de deelnemers. Daar kan iedereen aan meedoen en zo leer je meer mensen in je omgeving kennen. Een goed idee is om een rollator-repair-café op te zetten, waar mensen met een kapotte rollator, voor wie een normale reparatie onbetaalbaar is, terechtkunnen. Verder pleiten de deelnemers aan het gesprek voor een Centraal Meldpunt Eenzaamheid, waar buurtgenoten signalen kwijt kunnen en gevallen van eenzaamheid kunnen melden. Weliswaar is het goed dat de buurtgesprekken over eenzaamheid nu plaatsvinden, maar echt eenzame mensen bereik je er waarschijnlijk niet mee. Daar is meer voor nodig, daarover waren de deelnemers het wel eens. Wat is er allemaal te doen in De Gooyer in de Dapperbuurt? U bent welkom 8

9 Buurtcentrum Oosterpark volwassenen Woensdag 30 september begint de bijeenkomst in het buurtcentrum Oosterpark aan het eind van de middag, voorafgaand aan de wijkmaaltijd. Onder het genot van een kopje koffie of thee en met knorrende magen beginnen de deelnemers aan het gesprek. Desondanks is de sfeer heel goed. Er wordt aandachtig naar elkaar geluisterd en iedereen is stil als er iemand aan het woord is. De deelnemers vinden het leuk als er aan iedereen beurtelings een vraag gesteld wordt over eenzaamheid. Zo komen alle deelnemers aan het woord en kunnen ze ook van elkaar leren. Bij de vraag: Waar denk je als eerste aan bij het woord eenzaamheid? zijn de antwoorden divers. Iemand merkt op dat het niet altijd meevalt om als alleenstaande alles alleen te moeten doen, vooral als je weinig sociale contacten hebt. Bepaalde levensgebeurtenissen kunnen ertoe leiden dat je alleen in het leven komt te staan, bijvoorbeeld als je kinderen het huis uit gaan of als je je partner verliest. Je voelt je dan alleen, je hebt en krijgt geen liefde meer en je zit geïsoleerd. Iedereen heeft zijn eigen levensloop en achtergrond, waarvan eenzaamheid soms het gevolg kan zijn. Trauma s kunnen een rol spelen, of depressiviteit. Daar lopen de mensen niet mee te koop. Soms bewegen mensen veel te weinig en komen niet veel buiten. Dat kan ook leiden tot vereenzaming. Tijdens het gesprek is er ruimte voor een lach en soms ook voor een traan. Als ik mijn kinderen niet bij me heb, dan voel ik me eenzaam, snikt een mevrouw. Kort daarop bedenken de deelnemers een lied en zingen luid als het gesprek gaat over wat je tegen eenzaamheid kunt doen: Kom van die bank af, ik waarschuw niet meer! Nee nee nee nee nee nee, van die bank af! Dat was de laatste keer!. Kom van die bank af.. 9

10 Eenzaamheid kan te maken hebben met dingen die je overkomen, maar het kan ook samenhangen met iemands persoonlijke vaardigheden: maak je makkelijk nieuwe contacten, of juist niet? Veel contacten hebben kan wel helpen tegen eenzaamheid, maar het werkt niet altijd. Je kunt je soms desondanks toch eenzaam voelen en behoefte hebben aan hechtere contacten. In de buurt komt wel eenzaamheid voor. Soms is dat duidelijk te zien, als iemand letterlijk gebogen over straat gaat, nooit iemand anders bij zich heeft en nooit bezoek krijgt van andere mensen. Maar vaak is eenzaamheid verborgen. Soms komen mensen hun huis niet uit maar zoeken ze contact met andere mensen via internet. Er kan dan sprake zijn van een nieuw soort digitale eenzaamheid. Toch vinden anderen dat in de buurten van Oud-Oost juist weinig eenzaamheid voorkomt: de mensen hier zoeken zelf contact met elkaar, en er is hier genoeg te doen, ook dankzij Dynamo, door hun projecten. En bovendien: alleen zijn betekent gelukkig niet altijd vanzelfsprekend dat je ook eenzaam bent; de momenten dat ik op mezelf ben, vind ik vaak juist prettig, merkt iemand op. Het gesprek in het buurtcentrum is zo geanimeerd dat de maaltijd al een tijdje op tafel staat, terwijl de groep nog druk met elkaar in gesprek is. Even later schuift iedereen toch aan en tijdens de maaltijd worden de gesprekken in kleine groepjes voortgezet. Het idee ontstaat om dit vaker te doen met de groep, een groepsgesprek over een thema. Volgende keer over de liefde! roept iemand enthousiast. Buurtcentrum Transvaal Veel kinderen uit de buurt weten het buurtcentrum Transvaal (vanaf 2016 in Biko, Steve Bikoplein) goed te vinden. Ze komen hier vaak bij elkaar voor naschoolse activiteiten van de Talententent. Een groepje van vijf, in de leeftijd van 8 tot 11 jaar, vindt het een heel goed idee om eens met elkaar te praten over eenzaamheid. Dat doen ze op donderdag 1 oktober, in de week van de eenzaamheid. De kinderen bedenken zelf een aantal regels die ze willen hanteren tijdens het gesprek, zoals: niet door elkaar heen praten, lief en vriendelijk zijn tegen elkaar, niet zomaar dingen doorvertellen en niet pesten. Met elkaar maken ze een woordweb (een 10

11 soort zonnetje met stralen eromheen) met woorden die bij hen naar boven komen als het over eenzaamheid gaat. zwervers bijna geen gevoel iemand om je heen junkie geen vertrouwen alleen WOORDWEB eenzaamheid van kinderen 8-11 jaar verdrietig geen familie geen geld vluchtelingen ziekte/dood enig kind De kinderen leggen aan elkaar uit wat ze met de woorden van het woordweb bedoelen en gaan daarover enthousiast met elkaar in discussie: Als je dood bent dan is Allah toch bij je? Dan ben je niet alleen Dat je alleen thuis bent, maar je hebt wel buren Ik word veel genegeerd op school. Ik negeer anderen ook, ik doe alsof ze niet bestaan Ik heb ook geen buren, die zijn veel weg Als je je goudvis door het toilet spoelt, dan is ie ook alleen (geintje) Het gesprek gaat veel over pesten en dat de andere kinderen dan bijvoorbeeld niet met je spelen. Op school doen ze een project Vreedzame school, dat bedoeld is om pesten tegen te gaan. Ze vinden het jammer dat sommige kinderen dan niet opletten en gewoon doorgaan met pesten. Alle kinderen zien weleens mensen op straat waarvan ze denken dat die eenzaam zijn. Bedelaars bijvoorbeeld, die om geld of om eten vragen. Mensen die geen huis hebben en in de buurt zwerven; die zijn altijd alleen, omdat ze niet met anderen samenwonen in een huis. De kinderen vonden het buurtgesprek heel leuk en willen graag een voortzetting. We kunnen er wel een club van maken!, roept één van hen. 11

12 Servicepunt Kraaipan Op 1 oktober is er een bijeenkomst in het servicepunt Kraaipan in de Transvaalbuurt. Ook hier wordt gesleuteld aan een soort woordweb. De 16 aanwezige buurtgenoten denken bij eenzaamheid en isolement aan de volgende woorden: leegte, treurigheid, geen vrienden, alleen zijn, alleen tussen de mensen zijn, vrijheid, triest, geen keuze of juist wel een keuze, armoede, somberheid, oorlog, gescheiden van elkaar leven, verdriet, onbegrip, nare ervaringen en wantrouwen. De aanwezigen vinden dat er veel eenzaamheid is in de buurt. Eén van de deelnemers werkt als vrijwilliger en komt vaak bij mensen over de vloer die het heerlijk vinden om even met iemand te kunnen praten; het kluswerk dat hij verricht vinden ze soms minder belangrijk. Samen eten en koken in buurtrestaurant Kraaipan Er wonen veel alleenstaanden in de Transvaalbuurt, vooral langs de kade. Je ziet vaak dezelfde mensen alleen over straat lopen. En als je dan een praatje met ze maakt, dan hoor je heftige dingen. Het is niet altijd vanzelfsprekend of makkelijk om een praatje aan te gaan, maar soms lukt dat toch wel. Het hangt van de persoon af. Je kunt niet met iedereen contact krijgen. Sommige mensen hebben nare ervaringen gehad (bv. oorlog), waardoor ze dit niet meer willen. Hun eenzaamheid is dan zelf gekozen. Het wantrouwen dat mensen hebben, kun je soms weghalen door desondanks toch een gesprek met hen aan te gaan. Maar als mensen echt geen direct face-to-face contact willen hebben met anderen kunnen digitale media (What s app, Facebook e.d.) soms een uitkomst 12

13 bieden. Ze kunnen dan op afstand contact met andere mensen onderhouden. Digitale media zijn ook handig als je ver weg woont van je vrienden en familie en om contact met je thuisland te onderhouden. Een van de deelnemers appt regelmatig met een broer in Dubai en andere familie in Enschede. Het is fijn dat dat kan, maar er zitten ook nadelen aan verbonden: gevoelens zijn anders via de telefoon of de computer en het voelt anders dan als iemand bij je is. De meeste deelnemers vinden dat digitale media vaak mede de oorzaak zijn van vereenzaming. Als je achter de computer blijft zitten heb je minder contact met je buren en je leefomgeving. Elkaar ontmoeten in de buurt zoals hier (servicepunt Kraaipan) dat is het beste en het meest relaxed, zoals iemand opmerkt. De meeste aanwezigen zijn het hiermee eens en vinden ook het buurtrestaurant top. Jong en oud maken daar gebruik van en ontmoeten elkaar. Nog niet zo heel lang geleden stond bij de Vomar in de winkel een koffiezet-apparaat. Daar kwamen de mensen naartoe die graag even een praatje wilden maken met anderen. Nu is dat koffiehoekje er niet meer en de mensen vinden dat jammer. Contact onderhouden met mensen die ver weg wonen 13

14 Buurtcentrum Oosterpark - tieners Een groep tieners van 10 tot 15 jaar bespreekt het onderwerp eenzaamheid op 7 oktober in buurtcentrum Oosterpark. Ze vertellen dat ze zich soms eenzaam voelen als ze alleen thuis zijn en koppelen gevoelens van verdriet, angst en alleen zijn aan eenzaamheid. Verschillende voorbeelden passeren de revue: een eenzame buurjongen en een oude buurman waar nooit iemand komt. Voorbeelden kennen ze ook van school: een jongen die erg angstig is en nooit iets durft en die als gevolg daarvan altijd alleen is, een kind dat gepest wordt, een kind met een autistische beperking. De tieners leggen een verband met gedrag dat iets afwijkt van het normale: als je niet past in het ideaalbeeld dat de maatschappij stelt, ligt eenzaamheid volgens hen op de loer. Gelukkig is het ook hier niet allemaal somberheid, maar komen de tieners met verschillende goede ideeën om eenzaamheid tegen te gaan. 14

15 Tips van bewoners uit Amsterdam Oud-Oost om eenzaamheid in de buurt aan te pakken. Armoede tegengaan Goedkoper eten en drinken in de buurtcentra en wijkrestaurants Straatfeesten organiseren Een rollator-repair-café opzetten Centraal Meldpunt Eenzaamheid opzetten Sport en beweging stimuleren Van de bank afkomen en andere mensen opzoeken Vaker buurtgesprekken organiseren over een thema Pesten tegengaan Meer ontmoetingsruimtes in de buurt, bv. speelpleinen en sportvelden Meer zitbankjes in de buurt, niet alleen bij koopwoningen maar ook bij huurwoningen Tieners willen graag eens met een ambtenaar op stap door de buurt, om foute plekken in de buurt aan te geven en samen naar mogelijkheden te zoeken om die plekken op te lossen. Ook samen met andere buurtgenoten. Burendagen, straatfeesten en kennismakingsbijeenkomsten op het Stadsdeelkantoor kunnen er voor zorgen dat er meer verbinding ontstaat in de buurt en dat eenzame buurtgenoten eerder worden opgemerkt. Informatie verstrekken over eenzaamheid en wat je ertegen kunt doen ontmoetingscentra zoals buurtcentra, servicepunten en wijkrestaurants. De drempel verlagen om naar deze centra toe te gaan. Leger des Heils voor de deur. Oude buurtwerkers weer in de buurt. Eenzaamheid aanpakken? tips van bewoners uit Oud Oost 15

16 3. Watergraafsmeer De Watergraafsmeer is een prettige woonbuurt, ook voor gezinnen. Het gebied kenmerkt zich door de vele rustige en groene wijken en buurtjes. De tevredenheid van de bewoners over de Watergraafsmeer is over het algemeen groot; de mensen wonen er graag. De buurten in de Watergraafsmeer verschillen nogal van elkaar. In Park de Meer en Middenmeer ligt het gemiddelde inkomen vrij hoog en zijn de huizen groot. In de tuindorpen (Amsteldorp, Jeruzalem, Betondorp) wonen veel ouderen en mensen met een beperking met een laag inkomen, en zijn de woningen over het algemeen klein. Deze woningen zijn vaak moeilijk aan te passen voor mensen die wat meer zorg nodig hebben. Zo lukt het bijvoorbeeld vaak niet om ze rolstoeltoegankelijk te maken. Vooral in de buurten met kleine, slecht aanpasbare woningen en lage inkomens is het risico op vereenzaming en sociaal isolement groot. Het stadsdeel heeft de drie tuindorpen tot focusgebied verklaard, een gebied dat extra aandacht verdient. De buurtgesprekken over eenzaamheid vinden in de Watergraafsmeer plaats in servicepunt Het Brinkhuis, servicepunt Jeruzalem en in centrum Tesla. Amsterdam Watergraafsmeer Servicepunt Het Brinkhuis Zaterdag 26 september is er open dag in het servicepunt Het Brinkhuis, mede mogelijk gemaakt door vrijwilligers, buurtbewoners en winkeliers uit Betondorp. De dag biedt een prima gelegenheid om een kijkje in het 16

17 servicepunt te nemen en deel te nemen aan verschillende workshops en andere activiteiten! Vol enthousiasme en luid kwebbelend maken de kinderen uit de buurt ware kunstwerkjes van cupcakes, terwijl de volwassenen genieten van een echte High Tea. In één van de ruimtes in het servicepunt gaat een groep, vooral oudere, buurtgenoten met elkaar in gesprek over het eenzaamheid. Zij wisselen persoonlijke ervaringen met elkaar uit en komen al gauw tot de conclusie dat eenzaamheid van persoon tot persoon verschilt. Als de omstandigheden goed zijn hoeft eenzaamheid eigenlijk geen kans te krijgen. Als je een leuk contact hebt met je kinderen, familieleden en buren en als je gezond oud bent, dan mag je jezelf wel een gelukkig persoon noemen, verzucht één van de deelnemers. Over het algemeen vinden de deelnemers dat er in Betondorp weinig eenzaamheid voorkomt. De meeste ouderen in Betondorp nemen actief deel aan het maatschappelijk en sociaal leven binnen hun leefomgeving. Er vinden voldoende activiteiten plaats binnen het dorp, zoals yoga, gymnastiek voor ouderen, buurtrestaurant, bingoavond, koor enz. Desondanks zijn er helaas wel mensen, waaronder veel ouderen, die niet voldoende mobiel zijn om deel te nemen aan de bestaande activiteiten. Bij deze groep kan er sprake zijn van eenzaamheid of sociaal isolement. De aanwezigen vinden het van groot belang dat vrienden, kennissen, buurtgenoten en als het kan familie actief contact blijven onderhouden met degenen die niet goed uit de voeten kunnen en daardoor het risico lopen te vereenzamen. Dat is wat we voor elkaar kunnen doen en het werkt ook het meest effectief. servicepunt Het Brinkhuis in Betondorp 17

18 Ook de jongeren uit Betondorp hebben een mening over eenzaamheid. Een aantal, in de leeftijd van 13 tot 24 jaar, wordt tijdens de open dag geïnterviewd. In het begin zijn ze nog wat voorzichtig en afwachtend in hun antwoorden, maar gaandeweg het interview komen ze los. De meesten geven aan dat ze geen last hebben van eenzaamheid. Iedereen kent iedereen hier in het dorp. We gaan dagelijks met elkaar om en we komen ook vaak over de vloer bij elkaar en chillen samen. Buiten het activiteitenaanbod in de Watergraafsmeer hebben ze ook nog heel wat andere leuke bezigheden, waardoor ze zich niet vervelen. Eenzaamheid kan wel voorkomen worden bij jongeren die geen vrienden hebben en die zelf moeilijk contact leggen. Wat de jongeren jammer vinden is dat ze geen eigen plek hebben in de buurt en dat er meer voor ouderen wordt gedaan dan voor de jeugd. Dit heeft al vaak tot de nodige spanningen geleid en tot overlast door jongeren. Servicepunt Jeruzalem Voorafgaand aan de lunch in het servicepunt Jeruzalem neemt een groep buurtbewoners ruim de tijd voor het buurtgesprek. Het zijn allemaal vaste bezoekers van het servicepunt. Allemaal zien ze wel eenzaamheid om zich heen in de buurt: eenzame buren in het trappenhuis, eenzame mensen op straat, enz. Maar ze vinden het moeilijk om de mensen om wie het gaat in beweging te krijgen. Servicepunt Jeruzalem in Watergraafsmeer Tips geven helpt niet altijd; de mensen willen daar niet aan. Ook willen de deelnemers aan het gesprek niet bemoeierig overkomen. Dat werkt 18

19 alleen maar averechts. Ze pleiten ervoor om buurtbewoners de mogelijkheid te geven om op een ongedwongen manier een professional in te kunnen inschakelen om bv. op huisbezoek te gaan bij mensen waarvan zij denken dat ze eenzaam of sociaal geïsoleerd zijn. De professional kan het gesprek met betrokkenen aangaan en ook breder kijken en beter beoordelen waar hun behoeften, wensen en talenten liggen. En, als dat kan, mensen koppelen aan activiteiten en/of diensten. Ontmoetingsplekken in de buurt zouden beter zichtbaar moeten zijn, bv. via flyers, vlaggen, folders en informatieborden. Dynamo gaat aan de slag met deze tips. De aanwezigen vinden dat buurtgenoten eigenlijk veel te weinig contact met elkaar hebben. Soms kun je dat op een eenvoudige manier bevorderen, bv. door met elkaar koffie te drinken op straat. Een van de deelnemers nam zo n initiatief, samen met haar zoon. Dat leverde heel veel positieve reacties op en het bracht meer onderling contact in de buurt. Een aantal mensen nam haar initiatief over en begonnen zoiets in hun eigen buurtje. Ook Dynamo kan hierin iets doen, zoals een bankje plaatsen voor de deur van het servicepunt en mensen die langskomen uitnodigen en koffie aanbieden. Tot slot merken de deelnemers aan het gesprek op dat veel mensen zich eenzamer voelen in het weekend en dan voornamelijk op de zondag. Ze zouden het op prijs stellen als er meer activiteiten in het weekend zouden plaatsvinden. Vrijwilligers van Dynamo bezoeken ouderen thuis 19

20 Centrum Tesla De deelnemers aan het buurtgesprek in centrum Tesla (28 september) maken zich zorgen: sommige zorg- en ontmoetingscentra worden gesloten. Het personeel van de centra die nog openblijven zou graag meer tijd en ruimte willen hebben om zich bezig te houden met het wel en wee van de bewoners, maar komt daar door de toenemende werkdruk niet meer aan toe. Ook in de thuiszorg vinden er wijzigingen plaats. Een van de aanwezigen verzucht: Ik ben fysiek niet meer in staat om zelf boodschappen te doen. De weekenden gaan heel langzaam. Ik kijk altijd uit naar de komst van mijn huishoudelijke hulp; maar na de herbeoordeling krijg ik nu minder hulp. Ik ga van 18 naar 8 uren. Iedereen is het erover eens dat huishoudelijke hulp helpt tegen eenzaamheid, en dat het jammer is als daarop bezuinigd wordt. Volgens de aanwezigen lopen door al deze veranderingen in de zorg vooral ouderen een groter risico op vereenzaming en sociaal isolement. De mededeling dat centrum Tesla haar poorten gaat sluiten is bij de aanwezigen hard aangekomen. Het buurtgesprek wordt daardoor ook niet zonder emotie gevoerd. De deelnemers zijn van mening dat er in de Watergraafsmeer te weinig activiteiten voor ouderen zijn/overblijven en ze betreuren dat. Ouderen blijven op deze manier achter de geraniums zitten. Ze moeten te vaak alleen zitten, alleen eten, alleen boodschappen doen en alleen leuke dingen doen. Ze dreigen vergeten te worden. Vooral mensen met een krappe beurs die niet mobiel zijn lopen een risico. Het vervoer naar activiteiten en ontmoetingscentra kost geld. Eenzaamheid is niet altijd goed te zien aan mensen; het is verborgen leed. Mijn eenzaamheid valt gelukkig mee, merkt iemand op. Ik heb het geluk dat ik naar een dagbesteding toe kan en dat helpt uitstekend. Volgens de deelnemers zijn er wel meer dingen die kunnen helpen tegen eenzaamheid, zoals: onderling contact, af en toe een telefoontje of een kaartje, persoonlijke aandacht, bv. door bij mensen thuis te komen en te kijken wat er aan de hand is, keukentafelgesprekken door professionals en hulp en zorg op maat. 20

21 Tips van bewoners uit Amsterdam Watergraafsmeer om eenzaamheid te bestrijden. Contacten onderhouden met mensen uit je omgeving Actief deelnemen aan maatschappelijk en sociaal leven Als omgeving contact houden met mensen die risico lopen op vereenzaming Een eigen plek voor jongeren in de buurt Professional voor huisbezoek en gesprek over behoeften, wensen en talenten Behoeften, wensen en talenten koppelen aan activiteiten en diensten Ontmoetingsplekken in de buurt goed zichtbaar maken Samen koffie drinken op straat Buurtbankjes Activiteiten in het weekend Aandacht voor het wel en wee van ouderen en mensen die zorg nodig hebben Voldoende ontmoetingsmogelijkheden in de buurt Voldoende activiteiten in de buurt Extra aandacht voor mensen met een krappe beurs die niet mobiel zijn Mogelijkheden voor dagbesteding verruimen Onderling contact, af en toe een telefoontje of een kaartje Bij mensen thuiskomen om te kijken wat er aan de hand is Keukentafelgesprekken door professionals Hulp en zorg op maat Eenzaamheid aanpakken? tips van bewoners uit Amsterdam Watergraafsmeer 21

22 4. Indische buurt, Oostelijk havengebied en IJburg (jongeren) In deze gebieden hebben jongeren deelgenomen aan de buurtgesprekken. De gesprekken zijn individueel gevoerd, in de vorm van interviews. De antwoorden op de gestelde vragen zijn vaak kort en bondig geformuleerd. Zo zijn ze ook in de tekst terug te vinden. Naast jongeren die minder zelfredzaam zijn, kennen deze buurten ook jongeren (soms zelfs nog kinderen) die al heel jong op eigen benen moeten staan en daarbij ook de zorg voor familie op hun schouders dragen. Deze jonge mantelzorgers zijn vaak niet goed zichtbaar, maar verdienen wel ondersteuning. Jongeren tussen de 15 en 24 jaar zijn vaak eenzaam en vormen de op een na grootste risicogroep voor eenzaamheid en sociaal isolement. Amsterdam IJburg 22

23 Waar denk je als eerste aan bij het woord eenzaamheid? Alleen zijn (2x), rustig Je alleen voelen Dat je alleen bent Dat er niet aan je gedacht wordt en je alleen bent Alleen zijn, droevig, niet zoveel doen of praten Denk je dat er ook eenzame kinderen/tieners/jongeren in je buurt zijn? Ja (2x) Nee Denk het wel (2x) omdat er veel kinderen in de buurt wonen Denk je dat er ook andere mensen eenzaam zijn? Ja Jongeren uit Amsterdam Oost: eenzaamheid = alleen zijn Waaraan merk je dat ze eenzaam zijn? Ze zijn heel rustig Als ze geen broertjes of zusjes hebben Als ze alleen lopen op straat en niks te doen hebben Aan hoe ze doen en dat ze bv. niks leuks doen Aan het gedrag Als we met een groep zijn en hij/zij wordt geknald (gepest) Als je buitengesloten wordt Als ze alleen zijn Door hun gezichtsuitdrukking, maar het kan zo zijn dat het zo is, maar dat ik het dan niet weet Ken je voorbeelden uit je eigen omgeving? Nee Ja Kinderen die niet buiten komen Weet niet 23

24 Hoe komt het dat deze mensen eenzaam zijn? Omdat ze geen familie / vrienden hebben Ze zijn minder populair Door misschien hun uiterlijk of minder populair zijn Weet ik niet Door de omgeving of een zwakke geschiedenis hebben/hadden Zou je zaken willen veranderen in je buurt om te voorkomen dat buurtgenoten vereenzamen? Ja (2x), door bij mensen langs te gaan Ik zou het niet weten Als kinderen eenzaam zijn, zouden ze spulletjes moeten hebben om mee te spelen zodat ze zich niet meer alleen voelen. Nee Natuurlijk Hoe zou een buurt moeten uitzien waarin iedereen een kans heeft om mee te tellen en mee te doen? Overdag en s avonds/ s nachts. Vriendelijk Veilig Het zou dan een buurt moeten zijn zonder eenzame mensen Door leuke dingen gratis te organiseren Dat ze samen iets gaan doen Een activiteit waar je groepen bij elkaar hebt zodat ze vrienden worden Buurtfeest Door geen ruzie te maken of meer buurtfeesten om elkaar te leren kennen Voldoet jouw buurt aan die dingen? Nee Ja (2x), soms wel Een beetje Nee, maar mijn blok wel Ja, vorig jaar hadden we een buurtfeest en dat was goed gegaan Jongeren uit Amsterdam Oost: samen leuke dingen doen 24

25 Wat zijn je wensen voor je buurt en t.a.v. je buurtgenoten, zodat kan worden voorkomen dat mensen eenzaam worden en in een isolement terecht komen? Bijeenkomsten voor eenzame mensen Spullen geven zodat ze blijer worden en zich niet eenzaam voelen Ik wens dat deze kinderen spulletjes krijgen en andere kids met ze spelen Door leuke dingen gratis te organiseren Oude plein weer terug toveren Dat ze niemand buitensluiten Dat er ook aan anderen wordt gedacht Naar buiten gaan Dat ze geen ruzie meer maken en zich goed voelen Wat zou er nodig zijn om jouw wensen te realiseren? Weet ik niet Meer speelgoedwinkels met goedkoop speelgoed Bouwvakkers die het plein opnieuw maken Dat iedereen er goed over nadenkt Een activiteiten dag Dat iedereen mij ondersteunt Welke rol kunnen de gemeente en hulpverleners daarbij spelen? Geen idee Weet ik niet Zorgen dat er een stichting is waar mensen hun oude spulletjes inleveren Toestemming geven Activiteiten Spullen of geld geven voor de activiteiten Door mij te helpen Door mij goed onderwijs te geven Jongeren uit Amsterdam Oost: een plein om buiten te spelen 25

26 Welke mogelijkheden zie je om de omstandigheden van eenzame kinderen/tieners/jongeren /mensen bij jouw in de buurt te verbeteren? Iets organiseren Ja Meer speelgoedwinkels Door leuke dingen voor ze te organiseren Vriendelijk zijn Activiteiten starten Gewoon dat niemand vervelend doet tegen een ander Door naar buiten te gaan en zeggen: ik moet genieten van het leven Kunnen buurtbewoners een rol spelen bij het voorkomen en bestrijden van eenzaamheid? Ja Weet ik niet Niemand buitensluiten Zou je zelf iets voor je buurt kunnen of willen doen om eenzaamheid te bestrijden? (bv. vrijwilligerswerk doen in je buurt) Ja (2x), helpen in Youthside Meer buurtfeesten met roze en blauwe pannenkoeken Wat zou je nog meer kunnen bedenken om van je buurt een hele prettige, veilige en leefbare buurt te maken, waar iedereen zich thuis kan voelen? Meer speelgoedwinkels in de buurt zodat mensen leuke speelgoed kunnen kopen en dat mensen zich thuis voelen Meer spelen met elkaar Meer speeltuinen Zou ik niet weten Jongeren uit Samen wat doen Iets te organiseren Activiteiten Amsterdam Oost: helpen in Youthside 26

27 5. IJburg (volwassenen) IJburg is gebouwd volgens het principe wijk zonder scheidslijnen. De wijk heeft een diverse en gemixte bewonerssamenstelling. Bewoners met verschillende achtergronden, huishoudens met en zonder kinderen, hoog en laag opgeleid, met of zonder beperking, wonen op veel plekken dichtbij en met elkaar. Begin 2015 is op IJburg de Buurtkamer van start gegaan, een plek waar de bewoners voorzieningen kunnen vinden en activiteiten kunnen ontplooien. Een plek ook waar ze zich welkom en thuis voelen. Amsterdam IJburg Op 29 september zijn er 9 buurtbewoners in de Buurtkamer aanwezig bij het buurtgesprek over eenzaamheid en sociaal isolement. Het is een belangrijk issue op IJburg. De deelnemers aan het gesprek kunnen daarover uit ervaring meepraten. Ze kennen mensen die ermee te maken hebben of gehad hebben, en hebben ook zelf eenzaamheid en isolement meegemaakt. Ze noemen een heel rijtje voorbeelden van mensen die alleen thuis zitten en niemand hebben om mee te praten en noemen ook voorbeelden uit eigen ervaring. Als ik alleen eet, dan voel ik een brok van eenzaamheid vertelt één van de deelnemers. En een ander sluit aan: als ik alleen zit in de bioscoop of een theater, dan voel ik me eenzaam. Er zijn ook voorbeelden van mensen die wel gezelschap hebben van anderen, maar waar de communicatie niet goed loopt. Dat kan in de thuissituatie zo 27

28 zijn, binnen de relatie met partner en/of kinderen. Maar het kan ook zo zijn dat ze zich eenzaam voelen zelfs in groepsverband, doordat ze er niet in slagen om goed contact te maken met anderen. Soms zijn er taalproblemen die de communicatie met anderen in de weg staan. Ook verliessituaties kunnen tot eenzaamheid leiden; geen enkel ander contact kan dan het gemis goedmaken, dat is ontstaan door het verlies van bv. partner of kind. Veel mensen voelen zich in de steek gelaten door anderen, bv. als de buren niet met je willen praten. Ik denk aan iedereen, maar wie denkt er aan mij?, vraagt een van de deelnemers zich hardop af. Lunch buurtkamer IJburg De deelnemers zijn creatief als het gaat om het vinden van oplossingen tegen eenzaamheid. Het contact met de buren speelt daarbij een belangrijke rol. Als ik me eenzaam voel, ga ik koffie drinken bij mijn twee Nederlandse buurvrouwen (mevrouw is zelf van Surinaamse afkomst). Het kan ook heel fijn zijn als buren spontaan iets komen aanbieden. Iemand komt met een tip: Negativiteit geeft stress; als ik me eenzaam en alleen voel ga ik positief denken. Een ander haakt daar direct op in: Ja dat is zo; als ik me alleen voel ga ik aan mijn familie in Marokko denken en aan mijn vriendinnen buiten IJburg. Dat helpt. Andere aanwezigen zoeken het gezelschap van andere mensen op om de eenzaamheid te bestrijden. Ik voel me absoluut niet eenzaam omdat ik zoveel dingen te doen heb en een doel voor de dag hebben, dat is voor mij heel belangrijk. De deelnemers vinden het belangrijk om op IJburg activiteiten te ontplooien die eenzaamheid en isolement kunnen voorkomen en bestrijden. Een 28

29 koffieochtend, gezamenlijke activiteiten, samen barbecueën in het park, met de buren samenkomen, samen zingen, een huisdier nemen en samen eieren zoeken met Pasen, dat zijn zo al wat ideeën die spontaan naar boven komen. Van belang is daarbij om de activiteiten goed bekend te maken en er reclame voor te maken. Ook is het belangrijk om mensen die eenzaam zijn erbij te betrekken. Let op elkaar en stap op elkaar af!. De deelnemers zien wel een rol voor de gemeente en welzijn, als het gaat om de aanpak van eenzaamheid: organiseer huisbezoeken, themabijeenkomsten en activiteiten (zoals in de buurtkamer). Zorg voor goede voorlichting en goedkope sportmogelijkheden. Ondersteun de activiteiten die de mensen zelf organiseren. Buurtkamer IJburg Ed Pelsterpark Buurtpunt IJburg IJburglaan 727 Leuke plek in de buurt! NIEUW vanaf februari

30 Tips van bewoners uit IJburg om eenzaamheid te bestrijden: Contact met de buren; zoek elkaar spontaan eens op Positief denken (bv. denken aan familie en vrienden) Zoek het gezelschap van anderen op; ga erop uit Deelnemen aan activiteiten Zelf activiteiten ontplooien Maak activiteiten goed bekend Ontmoetingsbijeenkomsten, koffieochtenden Themabijeenkomsten (bv. over eenzaamheid) Let op elkaar, heb oog voor elkaar Neem initiatief en stap op elkaar af Huisbezoeken Goede en goedkope sportvoorzieningen Ruimte voor pubers/jongeren Eenzaamheid aanpakken? tips van bewoners uit Amsterdam IJburg 30

31 6. Buitenveldert In Buitenveldert organiseerde de gemeente Amsterdam stadsdeel Zuid bijeenkomsten over sociaal isolement en eenzaamheid. Daar is begonnen met een zoektocht naar het nieuwe samenspel tussen bewoners en professionals in de buurt. Er vonden vier bijeenkomsten plaats in 2015 met als thema: terugdringen van sociaal isolement. Buitenveldert is een gebied waarvan veel bewoners en betrokken professionals zeggen dat mensen -vooral ouderen er eenzaam of alleen zijn. Vooral voor de mensen die wat meer afhankelijk zijn van sociale contacten in hun directe woonomgeving is het daar niet altijd gemakkelijk wonen. Verschillende bewoners deelden bij de bijeenkomsten hun eigen praktijkverhaal met de andere aanwezigen. Ze waren daarvoor door de gemeente stadsdeel Zuid uitgenodigd omdat zij in het ontwikkeltraject een waardevolle rol hebben gespeeld. Gaandeweg het traject is geprobeerd de kring van, bij het onderwerp betrokken, buurtgenoten te verbreden. Centrale vraag bij de bijeenkomsten was steeds: Wat werkt in de bestrijding van eenzaamheid en waarom werkt het? Huis van de Wijk Buitenveldert 31

32 7. Rivierenbuurt Dynamo organiseerde buurtgesprekken over eenzaamheid in de Rivierenbuurt in de locaties: Huis van de Wijk Rivierenbuurt en de Buurtkamer Geulstraat. Huis van de Wijk Rivierenbuurt Deelnemers aan het buurtgesprek in het Huis van de Wijk Rivierenbuurt aan de Rijnstraat signaleren dat er in de Rivierenbuurt ook sprake is van eenzaamheid. Alleen is het niet altijd te zien, bijvoorbeeld als iemand er altijd goed uitziet. Ja, eigenlijk praat je er niet zoveel over. Soms doen mensen heel gewoon, maar blijken dan toch eenzaam te zijn. Huis van de Wijk Rivierenbuurt Maar er zijn ook situaties waarbij je wel goed kunt merken dat iemand eenzaam is, bijvoorbeeld doordat er niet gegroet wordt of heel schuchter. Iemand loopt altijd alleen op straat of iemand komt weinig het huis uit. Van sommige mensen weet je dat die geen of weinig familie hebben. Of je ziet het aan de boodschappen die iemand doet bij de supermarkt. Sommige mensen gaan zich ook verwaarlozen: ze hebben oude, versleten kleding aan of kapotte schoenen. Eenzaamheid is hoe mensen het zelf ervaren merkt iemand op. Een ander geeft aan dat je soms ook wel iemand eenzaam kan noemen, zonder dat de persoon dat zelf zo voelt of vindt. Duidelijk is wel dat de deelnemers het woord eenzaamheid associëren met nare en vervelende situaties: altijd alleen thuis zijn, je niet prettig voelen, geen contact kunnen maken. Je weet niet altijd hoe 32

33 je erop moet reageren: diegenen die geïsoleerd zijn je loopt er ook wel aan voorbij. Je gaat niet zomaar een praatje beginnen. De vraag of de deelnemers zelf wel eens eenzaam zijn geweest, wordt door de meeste aanwezigen bevestigend beantwoord. Ook weten ze wel voorbeelden van eenzame mensen of situaties te noemen uit de buurt: in de eigen straat kennen sommigen wel mensen die eenzaam zijn. Helaas zijn de contacten in de straat nogal veranderd. Door nieuwkomers in de buurt is de sfeer veranderd en praten mensen minder met elkaar. Voor ouderen is de situatie vaak moeilijk: hun kinderen wonen vaak buiten de stad en ze zijn niet altijd gewend met vreemden in de buurt contact te maken. Er wordt ook vaak gewaarschuwd voor mensen die misbruik willen maken van hun kwetsbaarheid en die bijvoorbeeld hun huis willen binnendringen met behulp van babbeltrucs en dergelijke. Dan hou je de deur wel dicht! In het buurtgesprek komt ook de eigen rol van de eenzame nadrukkelijk ter sprake. Mensen komen soms door zichzelf in een isolement. Als je iemand bijvoorbeeld al een paar keer hebt uitgenodigd, maar die komt nooit eens langs voor een kopje koffie, dan doe je dat toch zelf??? Een andere kant van dat verhaal is dat eenzaamheid ook nogal eens schaamte oproept. En mensen worden sociaal soms wat onhandig. Doordat ze bijvoorbeeld niet veel geld hebben, komen ze ook minder buiten de deur: ze kunnen minder kopen of deelnemen aan activiteiten. Alles kost geld! Samen koffie drinken in de buurt Gezellig! 33

34 Na een korte pauze buigen de deelnemers aan het buurtgesprek zich over de vraag wat je aan het voorkomen van eenzaamheid kunt doen. Het bruist van de ideeën. Dat er plaatsen zijn waar mensen naar toe kunnen gaan om elkaar te ontmoeten, dat zien de meeste deelnemers als voorwaarde voor een goede buurt. Zoals hier in het Huis van de Wijk. En er is toch een telefoondienst? Kan er niet meer gestart worden?. Een van de deelnemers vertelt over de telefooncirkel: die werkt heel goed! Gewoon even een kort belletje en we horen even een stem. telefooncirkel: even bellen met elkaar De deelnemers zoeken naarstig verder naar mogelijke oplossingen: Misschien dat hulpverleners beter weten waar eenzame mensen wonen. Misschien kunnen we samen met hen ergens naar toe gaan? We weten het eigenlijk niet zo goed. Bij de vraag of mensen zelf iets voor de buurt kunnen doen zijn de antwoorden verschillend: een paar deelnemers doen veel als vrijwilliger, anderen willen dat ook wel, maar weten niet zo goed hoe en wat. 34

35 Er zijn ook kritische geluiden te horen: De gemeente en de hulpverleners (bijvoorbeeld in het Huis van de Wijk) kunnen beter aangeven waar iets te doen is en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Vooral leuke activiteiten willen we graag weten! Nu is het zo dat er zoveel wordt bezuinigd. Mensen moeten langer thuis wonen. Eigenlijk heel gek voor sommige mensen, want juist door contact in een groep, bijvoorbeeld in een verzorgingshuis, kun je veel narigheid voorkomen. Over de buurtgesprekken zijn de deelnemers juist weer heel tevreden: Eigenlijk zou het leuk zijn als we meer van dit soort gesprekken hebben! Kunnen we niet vaker bij elkaar komen?. Ze zouden graag eens door willen praten over vragen zoals: hoe kun je nou makkelijker met iemand in contact komen? Wat zou je kunnen veranderen in de buurt om eenzaamheid te voorkomen? Er is al zoveel. Eigenlijk zijn er heel veel mogelijkheden. Maar het gaat meer over het contact. Dat mensen het echt DOEN, contact met elkaar zoeken!. Je doet het niet zo snel. 35

36 Buurtkamer Geulstraat De bezoekers van de Buurtkamer zijn blij met het buurtgesprek. Dat zou volgens hen vaker moeten gebeuren! Het is heel fijn om met elkaar van gedachten te wisselen over belangrijke thema s. De aanwezigen praten met elkaar over verlieservaringen en wat die voor hen betekenen. Eén van hen is onlangs weduwnaar geworden en vertelt over de gevolgen die dat voor hem heeft. Buurtkamer Geulstraat in de Rivierenbuurt Het gevoel van eenzaamheid en echt alleen zijn na het verlies is hard bij hem aangekomen. Hij miste mensen in zijn omgeving die echt naar zijn verhaal wilden luisteren, terwijl hij dat juist zo nodig had. Aandacht voor elkaar en voor elkaars verhaal, dat zou prioriteit moeten krijgen. Daarvoor is het van belang dat de mensen elkaar vertrouwen en dit vertrouwen onderling opbouwen. Wellicht is het mogelijk om in de Buurtkamer een gespreksgroep hierover te starten. Het is leuk om te vermelden dat de buurtgesprekken worden voortgezet en dat er inmiddels al drie buurtgesprekken met lunch zijn georganiseerd: Broodje Buurtgesprek in de Buurtkamer in de Geulstraat 9. Broodje buurtgesprek 36

37 Tips van bewoners uit Amsterdam Zuid om eenzaamheid te bestrijden. Buitenveldert: Actief zijn in de wijk, op kleine en grote schaal Werkbijeenkomsten over eenzaamheid en sociaal isolement in de buurt, gericht op de praktijk, actie en oplossingen Zoveel mogelijk mensen bij de bijeenkomsten betrekken; zorg dat de kring steeds groter wordt Gebruik sociale media om mensen te bereiken en erbij te betrekken Samenwerking met elkaar zoeken Verhalen en ervaringen met elkaar delen Gebiedsmakelaars, participatiemedewerkers en vrijwilligers zijn de oliemannetjes en -vrouwtjes in de buurt Voor bewoners zonder netwerk is een netwerk van professionals essentieel. Ga eropaf! Werk vraaggericht, let op signalen en maak samen een plan. Participatie is voor iedereen belangrijk. Het helpt als je elkaar kent en zichtbaar bent, persoonlijke contacten hebt en afspraken maakt. Zorg dat je snel en flexibel kunt inspelen op initiatieven en activiteiten van bewoners door medewerk(st)ers de ruimte te geven. Zorg daarbij voor flexibel budget, zoals leefbaarheidsbudget waardoor initiatieven van bewoners ook op die manier ondersteund kunnen worden. Elkaar een luisterend oor bieden Gespreksgroepen organiseren 37

38 Rivierenbuurt: Meer mogelijkheden om elkaar te ontmoeten Goedkopere koffie en thee Gemeente en hulpverleners zouden beter moeten aangeven waar iets te doen is en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Buurtgenoten kunnen meer in gesprek gaan met mensen die zich misschien alleen voelen. Elkaar aankijken, DURVEN en DOEN!. Vaker buurtgesprekken organiseren Meer telefooncirkels Vrijwilligerswerk doen in de buurt Eenzaamheid aanpakken? tips van bewoners uit Buitenveldert en Rivierenbuurt 38

39 8. Ontmoeting in de buurt Oost - Dapperbuurt Servicepunt De Gooyer, Von Zesenstraat 298 exploitatie: Cordaan coördinator servicepunt en wijkzorgtafel: Wendy Bastiani (Cordaan) contact Dynamo: Gülden Ardiç, , gardic@dynamo-amsterdam.nl Oost - Oosterparkbuurt Servicepunt Kastanjehof, Kastanjeplein 60 exploitatie: Cordaan coördinator servicepunt en wijkzorgtafel: Stevina van Hulsen (Cordaan) contact Dynamo: Nesime Akkanat, , nakkanat@dynamo-amsterdam.nl Ahmed El Ghazi, , aghazi@dynamo-amsterdam.nl Amber Leenders, , aleenders@dynamo-amsterdam.nl Buurtcentrum Oosterpark, 3e Oosterparkstraat 159 contact Dynamo: Oost - Transvaalbuurt Servicepunt Kraaipan, Hofmeyrstraat 67 exploitatie: Dynamo contact servicepunt en wijkzorgtafel: Joke Soolsma, , jsoolsma@dynamo-amsterdam.nl Oost - Jeruzalem / Middenmeer Servicepunt Jeruzalem, Van t Hofflaan 29 a exploitatie: Dynamo contact servicepunt en wijkzorgtafel: Marike Soeterik, , msoeterik@dynamo-amsterdam.nl 39

40 Oost - Amsteldorp e.o. Servicepunt Het Hoekhuis, Fizeaustraat 3 exploitatie: Zorg Groep Amsterdam Oost (ZGAO) coördinator servicepunt en wijkzorgtafel: Annette Bense (ZGAO) contact Dynamo: Raymond Chrispijn, , rchrispijn@dynamo-amsterdam.nl Oost - Betondorp / Park de Meer Servicepunt Het Brinkhuis, Brink 45 exploitatie: Dynamo contact servicepunt en wijkzorgtafel: Jo-Ann Watson, , jwatson@dynamo-amsterdam.nl Oost - IJburg Buurtkamer IJburg, Ed Pelsterpark 8 contact Dynamo: Pieter Zanen, , pzanen@dynamo-amsterdam.nl Buurtpunt IJburg, IJburglaan 727 contact Dynamo: Oost - Indische Buurt Servicepunt Flevopoort, Kramatplantsoen 101 exploitatie: Civic Oost - Oostelijk Haven Gebied Servicepunt Sporenburg, J. F. van Hengelstraat 105 exploitatie: Civic Participatiecentrum Post Oost voor een opstap naar werk, vrijwilligerswerk en activiteiten in de buurt. Wijttenbachstraat 36, ma-vr uur

41 Zuid - Buitenveldert Huis van de Wijk Buitenveldert / buurtkamer, A.J. Ernststraat 112 contact Dynamo: Martijn Companjen, , mcompanjen@dynamo-amsterdam.nl Simone van Dorth, , sdorth@dynamo-amsterdam.nl Buurtkamer ISA-locatie, A.J. Ernststraat 1015 contact Dynamo: Paula Sjobbema, , psjobbema@dynamo-amsterdam.nl Servicepunt Menno Simonszhuis / buurtkamer, Noordhollandstraat 17a contact Dynamo: Marijtje Weide, , mweide@dynamo-amsterdam.nl Zuid - Rivierenbuurt Huis van de Wijk Rivierenbuurt / buurtkamer, Rijnstraat 115 contact Dynamo: Angela Ruigrok, , aruigrok@dynamo-amsterdam.nl Jop Hamelynck, jhamelynck@dynamo-amsterdam.nl Buurtkamer Geulstraat, Geulstraat 9 contact Dynamo: Angela Ruigrok, , aruigrok@dynamo-amsterdam.nl De buurtmarktplaats voor en door bewoners van Amsterdam Oost en Zuid. Wilt u uw netwerk vergroten? Meld u aan bij BUUV BUUV Amsterdam Zuid BUUV Amsterdam Oost

42 Dynamo is altijd in de buurt Dynamo is een welzijnsorganisatie in Amsterdam Oost en Zuid. Dynamo vindt het belangrijk dat alle bewoners kunnen meedoen in hun omgeving. Wij stimuleren en ondersteunen bewoners om actief deel te nemen aan de samenleving. Zodat niemand aan de kant hoeft te staan. Dynamo is actief op het gebied van educatie, advies, ontspanning en ondersteuning. Dynamo is er voor alle buurtbewoners. Voor ouders en hun kinderen. Voor jongeren, volwassenen en ouderen. Voor mensen die willen meedoen. Voor mensen die nieuwe kansen zoeken. Voor mensen die ideeën hebben. Voor mensen die het even moeilijk hebben en hun naaste omgeving. Voor volwassenen / ouderen Activiteiten om te ontmoeten (zoals buurtrestaurants), te leren (financiën, computers), te sporten, weerbaarder te worden; mantelzorgondersteuning; vrijwilligerswerk en opstap naar werk (Post Oost); zelf organiseren en doen; BUUV (buurtmarktplaats); ondersteuning bij zorgen over geld, wonen en meer; dagcentrum voor ouderen. Voor kinderen Peuterscholen / voorscholen / peuteropvang (2-4 jaar) Talententent (4-12 jaar) Voor tieners en jongeren Club Junior (10-15 jaar) Club Jaco (15-23 jaar) Club Info voor informatie en advies 42

43 Meer info: / telefoon Volg Dynamo op Facebook: Dynamo beweegt tot meedoen Dynamo Vrijwilligerswerk Of per buurt: Dynamo Oud Oost Dynamo Watergraafsmeer Dynamo IJburg Dynamo Buitenveldert Dynamo Rivierenbuurt Volg Dynamo op 43