Ontwerpbegroting 2015

Transcriptie

1 Ontwerpbegroting 2015 Venlo GreenPark (bedrijvenschap BusinessPark Venlo) April 2014

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Beleidsbegroting Programmaplan De te realiseren programma s Overzicht algemene dekkingsmiddelen en de post onvoorzien Paragrafen Weerstandsvermogen Weerstandscapaciteit Risico s Financiering Bedrijfsvoering Grondbeleid Rechtmatigheid De financiële begroting Overzicht baten en lasten Financiële positie

3 1. Inleiding Voor u ligt de begroting 2015 van het bedrijvenschap Businesspark Venlo, ook wel genoemd Venlo GreenPark. De begroting is opgesteld op basis van de voorgeschreven verslaggevingvoorschriften (het Besluit Begroting en Verantwoording) voor provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. Dit document bestaat derhalve uit een beleidsbegroting (hoofdstuk 2) en een financiële begroting (hoofdstuk 3). De begroting 2015 is gebaseerd op een actuele grondexploitatie. De laatste herziening van de grondexploitatie heeft in februari 2014 plaatsgevonden. De ontwikkeling van de Campus Greenport Venlo is nog niet verwerkt in de grondexploitatie aangezien de contouren van de Campus momenteel in overleg met de Provincie Limburg en de overige partners worden uitgewerkt. Zodra hierover meer duidelijkheid is zullen de financiële gevolgen worden verwerkt in de grondexploitatie. De actuele grondexploitatie ligt voor u ter inzage. 2. Beleidsbegroting De beleidsbegroting bevat het programmaplan en de paragrafen. 2.1 Programmaplan Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) bevat het programmaplan de te realiseren programma s, het overzicht van algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorzien. Deze onderdelen zijn onderstaand toegelicht De te realiseren programma s In tegenstelling tot een gemeentelijke begroting die meerdere programma s kent, is de begroting van Venlo GreenPark opgebouwd uit één programma. De basis voor dit programma is vastgelegd in de gemeenschappelijke regeling en luidt als volgt: Het bedrijvenschap heeft tot taak het Businesspark Venlo aan te leggen en te exploiteren, waaronder alles begrepen wat met deze aanleg en exploitatie samenhangt. Wat willen we bereiken? Het is de bedoeling om met de ontwikkeling van Venlo GreenPark het volgende te bereiken: economische structuurversterking, vooral door een verbreding van de economische activiteiten die aansluiten bij Greenport; imagoverandering: het wegnemen van het nu soms eenzijdige beeld dat buiten de regio bestaat en waarbij de logistieke en agribusiness-sector dominant is; het stimuleren van innovatie in de regio door juist ook kennisinstellingen en kennisintensieve bedrijven aan te trekken. In het licht van dit project ligt daarbij een accent op de agribusiness. een voorsprong te nemen op de toekomstige marktvraag naar duurzame gebouwen en duurzame gebiedsontwikkeling. Meer specifiek voor de periode is de doelstelling om een gedeelte van het bedrijventerrein, het kennispark, vanuit een groeimodel te transformeren naar Campus Greenport Venlo. Het groeiproces voor de Campus wordt vorm gegeven in een periode van 7 jaren ( ) waarin het plangebied vanuit een integraal concept van tijdelijke en permanente thematische exploitaties wordt opgebouwd. Het werklandschap is ondersteunend aan de Campus en biedt mogelijkheden voor vestiging van kleinschalige gemengde bedrijven, maar ook bedrijven die willen doorgroeien vanuit de Campus of bedrijven die een relatie hebben met de Campus. Wat gaan we daarvoor doen? Om onze doelstellingen te bereiken gaan wij de volgende activiteiten uitvoeren: 1. Ontwikkeling van het Businesspark Venlo GreenPark als onderdeel van de Campus Venlo Greenport. 2. Tijdelijke exploitatie van het bedrijvenpark en ontwikkelen van de incubatorfunctie. 3. Acquisitie. 3

4 Ad 1. Ontwikkeling van het businesspark als onderdeel van de Campus Venlo Greenport Op initiatief en in afstemming met de Provincie Limburg worden de mogelijkheden onderzocht om tot de ontwikkeling van de Greenport Campus te komen op Venlo GreenPark. Het kennislandschap op Venlo GreenPark is ontwikkeld als brandpunt van kennis en innovatie en als ontmoetingslocatie voor onderzoek/onderwijs en bedrijfsleven. Dit gebied is het centrale hart van de economische ontwikkeling van K4. Ondersteunend hieraan is dat vanuit de Universiteit Maastricht studie verricht naar de mogelijkheden om een drietal campussen in Limburg te ontwikkelen onder de titel Kennisas Limburg. Realisatie van deze studie zal leiden tot een investering vanuit de kennisinstellingen en de provincie in de drie campussen, waaronder de Campus Greenport Venlo. Samen met de provincie wordt een investeringvoorstel ontwikkeld. Voor de ontwikkeling en realisatie van de Campus Venlo Greenport is samen met Provincie Limburg een planning opgesteld. De verwachting is dat in 2014 de noodzakelijke besluiten worden genomen zodat in 2015 een start gemaakt kan worden met het realiseren van de Campus. Ad 2. Tijdelijke exploitatie van het bedrijvenpark. Doel van de tijdelijke exploitatie is de paviljoens en het terrein in de markt te zetten om continu de aandacht op Venlo GreenPark als hoogwaardige vestigingslocatie te houden. Ook wordt zo het kwaliteitsbeeld dat de Floriade heeft gerealiseerd in dit gebied behouden. In de aanloop naar de Floriade en tijdens de Floriade zijn contacten gelegd met een groot aantal partijen en bedrijven. Vanuit deze contacten zijn in 2013 ca. 70 bedrijven schriftelijk benaderd en voorzien van concrete informatie over Venlo GreenPark. Dit heeft geleid tot belangstelling van een aantal kleine en startende bedrijven die interesse hebben in tijdelijke vestiging in enkele paviljoens. Deze contacten worden in 2014/2015 uitgewerkt. Met deze aanpak wordt een eerste start gemaakt met de campusontwikkeling. Ad 3. Acquisitie In 2014 is gestart met acquisitie specifiek gericht op het kennislandschap en op het werklandschap. De acquisitie voor het werklandschap is opgedragen aan de gebiedsontwikkelaar van K4, DCGV. De voortgang wordt besproken in een coördinerend Acquisitieteam. De kosten hiervan worden verrekend op basis van bestede uren. De acquisitie voor het kennislandschap is in 2014 georganiseerd in samenwerking met de Provincie Limburg en het Liof. Er zijn vijf trajecten ingezet voor business development voor kansrijke clusters. Op elk van deze clusters is een projectleider actief. De samenhang van de clusters in een onderdeel van de Campus wordt gecoördineerd door de development manager. De uitwerking van deze clusters met deelnemende bedrijven moet leiden tot vestiging op de Campus Venlo GreenPark. De technisch en juridische ondersteuning wordt geleverd door DCGV. Wat mag het kosten? Onderstaand volgt een overzicht van de totaal geraamde baten en lasten. Begroting 2015 Begroting 2014 Totaal lasten Totaal baten Saldo 0 0 Voor een gedetailleerder overzicht van de (meerjarig) geraamde baten en lasten wordt verwezen naar de financiële begroting. 4

5 2.1.2 Overzicht algemene dekkingsmiddelen en de post onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen zijn inkomsten zonder vooraf bepaald bestedingsdoel die vrij kunnen worden besteed. Gelet op de aard van de activiteiten van Venlo GreenPark worden alle inkomsten aangewend voor de aanleg en de exploitatie van het bedrijventerrein. Derhalve zijn geen algemene dekkingsmiddelen aanwezig. Gelet op de vele onzekerheden die inherent zijn aan een meerjarige grondexploitatie zijn vanaf het begin in de ramingen van de grondexploitatie onvoorziene posten opgenomen voor de onderdelen terreininrichting, bijdragen en plankosten. 2.2 Paragrafen In de paragrafen worden onderwerpen van belang voor het inzicht in de financiële positie behandeld. De paragrafen bevatten de beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten en maken daarom onderdeel uit van de beleidsbegroting. Het BBV schrijft voor dat zeven verplichte paragrafen opgenomen moeten worden in de begroting. Van deze paragrafen zijn er drie niet van toepassing voor Venlo GreenPark, te weten: lokale heffingen, onderhoud kapitaalgoederen en verbonden partijen. De hierna volgende paragrafen zijn wel voor Venlo GreenPark van toepassing en zijn onderstaand verder uitgewerkt. 1. Weerstandsvermogen. 2. Financiering. 3. Bedrijfsvoering. 4. Grondbeleid. Aanvullend is een afzonderlijke paragraaf rechtmatigheid opgenomen Weerstandsvermogen Onder het begrip weerstandsvermogen wordt verstaan het vermogen van Venlo GreenPark om nietstructurele financiële risico s op te kunnen vangen, zodat de grondexploitatie toch onverkort kan worden uitgevoerd. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen waarover Venlo GreenPark beschikt/kan beschikken om niet begrote kosten te dekken en anderzijds, de risico s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is belangrijk als buffer voor tegenvallers Weerstandscapaciteit Aangezien Venlo GreenPark niet beschikt over reserves zullen onverwachte tegenvallers voor zoveel als mogelijk opgevangen moeten worden binnen de grondexploitatie. De vijf deelnemende gemeenten in Venlo GreenPark staan gezamenlijk garant voor het financiële exploitatieresultaat. De risicoverdeling is gebaseerd op het inwoneraantal van de deelnemende gemeenten in het jaar 2004 volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. De risicoverdeling ziet er als volgt uit: Gemeente Risicoverdeling Gennep 8,5% Horst aan de Maas 14,7% Peel en Maas 10,0% Venlo 46,9% Venray 19,9% 5

6 Risico s Het belangrijkste risico voor Venlo GreenPark is vertraagde gronduitgifte en grondprijzen die onder druk staan. Ruim voor de Floriade is ingezet dat het succes van het evenement een succesvolle en snelle doorontwikkeling van Venlo GreenPark zou betekenen. Sinds 2008, met de start van de planontwikkeling Villa Flora en Innovatoren, zijn de verwachtingen getemperd. Ook al is de markt enthousiast over de ontwikkelingen in het Klavertje Vier gebied in het algemeen en Venlo GreenPark in het bijzonder, tot concrete investeringen (behoudens Enexis) heeft dit nog niet geleid. Met de tijdelijke exploitatie en de campusontwikkeling wordt een vliegwiel op gang gebracht dat tot succes zal leiden. Het tempo waarin één en ander concreet wordt gerealiseerd is momenteel moeilijk aan te geven Financiering Het financieringsbeleid is erop gericht binnen de financiële mogelijkheden van Venlo GreenPark een zo optimaal mogelijk rendement te verkrijgen dan wel de lasten zoveel mogelijk te reduceren. Hierbij moeten de risico s zo goed als mogelijk worden beheerst. De belangrijkste algemene doelstellingen van het financieringsbeleid zijn: 1. Het verzekeren van duurzame toegang tot financiële markten tegen acceptabele condities. 2. Het vermijden van ongewenste financiële risico s zoals renterisico s, koersrisico s, kredietrisico s en liquiditeitsrisico s. 3. Het realiseren van een flexibele en controleerbare kasstromen in de organisatie. De beleidsmatige infrastructuur voor het uitvoeren van de treasuryfunctie zijn vastgelegd in het Treasurystatuut. Uit de actuele meerjarige grondexploitatie (februari 2014) blijkt ook de totale langjarige financieringsbehoefte. Het hoogtepunt van de financieringsbehoefte ligt inmiddels achter ons en zal de komende jaren naar verwachting verder afnemen. Per 1 maart 2014 is er voor een totaalbedrag van aan langlopende leningen afgesloten bij de BNG. Daarnaast zijn er per voornoemde datum (kortlopende) kasgeldleningen afgesloten voor een bedrag van Tevens maakt Venlo GreenPark gebruik van een rekening-courantfaciliteit bij de BNG. Deze rekening-courantfaciliteit is gelimiteerd tot een bedrag van De leningenportefeuille is als volgt samengesteld: Vaste financieringsmiddelen: Bedrag Looptijd Rentepercentage t/m ,44 % t/m ,37% t/m ,41% t/m ,95% Totaal langlopende leningen Vlottende financieringsmiddelen: Bedrag Looptijd Rentepercentage t/m ,45% Totaal kasgeldleningen Op grond van de Wet Fido (Financiering Decentrale Overheden) dient in de onderhavige paragraaf inzicht te worden verschaft in de renterisiconorm en de kasgeldlimiet. 6

7 Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is een voorgeschreven sturings- en verantwoordingsinstrument ter beperking van het renterisico op de korte schuld met een rentetypische looptijd van korter dan een jaar. Als grondslag van de wettelijk toegestane omvang van de kasgeldlimiet wordt de omvang van de jaarbegroting per 1 januari voor het gehele begrotingsjaar aangehouden. Voorts wordt de omvang van de kasgeldlimiet, zijnde 8,2%, vastgesteld bij ministeriële regeling. Tenslotte wordt het aldus berekende bedrag getoetst aan de werkelijke omvang van de kasgeldlimiet. Indien de werkelijke omvang lager is dan de wettelijk toegestane omvang, is er sprake van ruimte; indien de werkelijke omvang hoger is, dan is er sprake van overschrijding. Voor het bepalen van de kasgeldlimiet dienen leningen met een oorspronkelijke looptijd van korter dan een jaar in beschouwing te worden genomen. Kasgeldlimiet Begrotingstotaal Percentage kasgeldlimiet 8,2% 8,2% 8,2% 8,2% 3 Kasgeldlimiet (1*2) Op dit moment (maart 2014) voldoet Venlo GreenPark niet aan de kasgeldlimiet. Het totaal van de kortlopende leningen bedraagt (exclusief debetsaldo rekening-courantfaciliteit BNG). Overigens brengt de aard van de activiteiten van Venlo GreenPark met zich mee dat kasstromen moeilijk te voorspellen zijn. Zeker nu de contouren van de campusontwikkeling in overleg met Provincie Limburg worden uitgewerkt, is onzeker welke financieringsmiddelen voor de toekomst noodzakelijk zijn. Zolang hierover nog geen duidelijk bestaat worden geen nieuwe langlopende leningen afgesloten maar worden de activiteiten met kort geld gefinancierd. Renterisiconorm Het renterisico op de vaste schuld wordt berekend door te bepalen welk deel van de langlopende leningen in enig jaar moet worden geherfinancierd. De wet stelt criteria voor de berekening van het risico op de vaste schulden, zoals deze zijn vastgelegd in de renterisiconormdefinitie. Door middel van deze norm wordt een kader gesteld waarmee een zodanige opbouw van de langlopende leningen wordt bereikt, dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassing en herfinanciering van leningen in voldoende mate wordt beperkt. Renterisiconorm Begrotingstotaal Percentage renterisiconorm 20% 20% 20% 20% 3 Renterisiconorm (1*2) Aflossingen Renteherzieningen Ruimte onder renterisiconorm (3-4-5) In de jaarschijven 2017 en 2018 lopen langlopende leningen af waardoor de renterisiconorm wordt overschreden. 7

8 De financieringsportefeuille wordt opnieuw herzien zodra meer duidelijkheid is over de campusontwikkeling. Bij deze herziening zal rekening worden gehouden met de kasgeldlimiet en de renterisiconorm Bedrijfsvoering Het bedrijvenschap heeft een Algemeen Bestuur (AB) en een Dagelijks Bestuur (DB). De tien leden van het AB zijn afkomstig uit de colleges van Burgemeester & Wethouders van de gemeenten Venlo, Venray, Peel en Maas, Horst aan de Maas en Gennep. Per gemeente zijn twee collegeleden aangewezen door de betreffende gemeenteraad. Vijf leden uit het AB vormen samen het DB. Hierbij is elke deelnemende gemeente met één lid vertegenwoordigd. Conform de gemeenschappelijke regeling worden de voorzitter en de secretaris benoemd door het AB. De voorzitter werkt voor zowel het AB als het DB en is lid van het college van B&W van de grondgebiedgemeente (Venlo), terwijl de secretaris, die ook voor zowel het AB als het DB werkt, wordt voorgedragen door de grondgebiedgemeente (Venlo). De directeur, secretaris en controller worden op voordracht van de grondgebiedgemeente (Venlo) benoemd door het DB. Tevens kan het DB indien gewenst binnen het daartoe vastgestelde budget ondersteunend personeel aanstellen. De functies van directeur, secretaris en projectleiding worden ingevuld door medewerkers van de deelnemende gemeenten. Voor de functie van controller, administratief medewerker en secretariaat worden externe medewerkers ingehuurd. Voor de specialistische taken, zoals het beheer van de grondexploitatie, promotie en acquisitie en juridische advisering wordt externe expertise ingehuurd. De formatie van Venlo GreenPark zoals formeel vastgesteld, omvat 4,6 fte. Daarvan werd per ultimo ,2 fte ingevuld. De huidige bezetting is afgestemd op de intensiteit van de bedrijfsvoering van Venlo GreenPark en wordt eind 2014/begin 2015 zoveel als mogelijk afgebouwd Grondbeleid Het plangebied Venlo GreenPark bestaat uit twee deelgebieden. Binnen deze deelgebieden wordt de acquisitie afgestemd op specifieke doelgroepen. Deze deelgebieden zijn: Het hoogwaardige kennislandschap als onderdeel van de toekomstige Agrofood Campus Greenport Venlo. De belangrijkste doelgroepen voor dit deelgebied zijn innovatieve bedrijven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en bedrijven die een hoog kennis en kwaliteitsniveau zoeken. Vooral kennisintensieve bedrijven in de agrofood sector en de logistiek vormen een belangrijke doelgroep. Als eerste concrete invulling van dit ambitieniveau zijn twee ambitieuze gebouwen gerealiseerd, de Innovatoren als poortgebouw voor de Floriade/Venlo GreenPark en de Villa Flora. De Innovatoren met kantoren en atrium wordt het centrale hart van de Agrofood Campus. De ontwikkeling van de Campus is in voorbereiding. Het werklandschap waarin vraaggestuurd kan worden ontwikkeld. Dit gebied bestaat uit een meer traditionele verkaveling. Hier wordt ruimte geboden aan kleinschalige milieuvriendelijke bedrijven met een gemengd karakter. Echter ook hier wordt een groene uitstraling nagestreefd. De grondexploitatie is in februari 2014 geactualiseerd. Vanwege het feit dat de voorlaatste grondexploitatie pas op 7 november 2013 is vastgesteld door het Algemeen Bestuur zijn de uitgangspunten ongewijzigd gebleven. De actualisatie beperkt zich primair tot het verwerken van de gerealiseerde kosten tot en met 2013 in de grondexploitatie. De ontwikkeling van de Campus Greenport Venlo is nog niet verwerkt in de grondexploitatie aangezien de contouren van de Campus momenteel in overleg met de Provincie Limburg en de overige partners worden uitgewerkt. Gelet op dit proces zijn er op korte termijn geen wezenlijke ontwikkelingen te verwachten die van invloed zijn op de grondexploitatie. De exploitatieopzet (februari 2014) sluit met een negatieve eindwaarde van Wanneer deze eindwaarde contant wordt gemaakt op basis van een verdisconteringsvoet van 5% leidt dit tot een negatief resultaat van De deelnemende gemeenten in Venlo GreenPark staan gezamenlijk garant voor het tekort van de grondexploitatie. 8

9 Zodra de grondexploitatie wordt beëindigd zal het werkelijke exploitatieresultaat inzichtelijk worden gemaakt en zal tot finale afrekening met de gemeenten worden overgegaan. Na deze afrekening sluit de grondexploitatie met een resultaat van nihil en daarom bestaat er tussentijds geen noodzaak tot het treffen van een voorziening in de jaarrekening voor het afdekken van het verwachte tekort van de grondexploitatie. De actuele grondexploitatie ligt voor u ter inzage Rechtmatigheid De eisen met betrekking tot het rechtmatig handelen en het afleggen van verantwoording hierover voor gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen zijn als gevolg van calamiteiten aangescherpt. Dit geldt dus ook voor Venlo GreenPark. De accountant dient in zijn controleverklaring een oordeel te geven over de aspecten getrouwheid en rechtmatigheid. Ten aanzien van het aspect rechtmatigheid spelen het begrotingscriterium (passen de uitgaven binnen de geautoriseerde begroting?) en het voorwaardencriterium (in hoeverre wordt de externe en interne wet- en regelgeving opgevolgd?) een belangrijke rol. De reikwijdte van de accountantscontrole is vastgelegd in het controleprotocol. Voor de rechtmatigheidscontrole is de volgende regelgeving in het bijzonder relevant: Verordening ex artikel 212 van de gemeentewet betreffende de uitgangspunten voor het financiële beheer en de inrichting van de financiële organisatie van de gemeenschappelijke regeling Verordening ex artikel 213 van de gemeentewet betreffende de controle op het financiële beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van de gemeenschappelijke regeling. Het Treasurystatuut waarin de voorwaarden en bevoegdheden aangaande de financiering zijn vastgelegd. Het strategisch inkoopkader van de gemeente Venlo (Venlo GreenPark conformeert zich aan het inkoopbeleid van de gemeente Venlo). 9

10 3. De financiële begroting De financiële begroting bestaat uit een overzicht van de baten en lasten en een uiteenzetting van de financiële positie inclusief bijbehorende toelichtingen. 3.1 Overzicht baten en lasten REALISATIE T/M LASTEN: Grondverwerving Bouw en woonrijp maken: B&W Archeologie/ project Recreatieve ontwikkeling B&W Nutsvoorzieningen B&W Infrastructuur B&W Terreininrichting B&W Bijdragen B&W Bedrijfsvoeringskosten (Plankosten) Totaal bouw- en woonrijp maken Overname tijdelijke voorzieningen Floriade Voorfinanciering Floriade Exploitatie / Overige kosten Rente Totale lasten BATEN: Bedrijfskavels BVO Kennisintensieve bedrijven Innovatoren / Villa Flora / Boerderij Afroep vorderingen i.v.m voorfinanciering Floriade Subsidies infrastructuur (Brug/boerderij) Overige inkomsten en verrekeningen Totaal opbrengsten Toe- / afname boekwaarde Totale baten Voor een nadere toelichting bij de geraamde lasten en baten wordt kortheidshalve verwezen naar de grondexploitatie. 3.2 Financiële positie De activiteiten van Venlo GreenPark bestaan geheel uit de ontwikkeling en exploitatie van het bedrijventerrein. De financiële positie wordt bepaald door de verhouding tussen de kostprijs van de (economische) voorraad gronden en de verkoopwaarde van deze gronden. De financiële positie van Venlo GreenPark is in grote mate mede bepaald door de noodzakelijke voorinvesteringen gedaan voor de Floriade De verwachte financiële positie wordt in de exploitatieopzet van te ontwikkelen terreinen in beeld gebracht. De exploitatieopzet (februari 2014) sluit met een negatief saldo op eindwaarde van Wanneer deze eindwaarde contant wordt gemaakt op basis van een verdisconteringsvoet van 5% leidt dit tot een negatief resultaat van Deze uitkomst is in belangrijke mate afhankelijk van de tijdstippen waarop de kosten worden gemaakt en de opbrengsten worden gerealiseerd. Gelet op de lange looptijd van het plan speelt de rentefactor 10

11 een wezenlijke rol van betekenis. Van belang is hierbij met name in hoeverre en in welk tempo de terug geleverde gronden van de Floriade kunnen worden verkocht. 11