Actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) Stichting Pensioenfonds Grontmij

Transcriptie

1 Actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN) Stichting Pensioenfonds Grontmij 11 juni 2015

2 Inhoudsopgave INLEIDING HOOFDLIJNEN VAN HET INTERNE BEHEERSINGSSYSTEEM EN VAN DE OPZET VAN DE ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN INTERNE CONTROLE VERDELING TAKEN, BEVOEGDHEDEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN UITBESTEDE WERKZAAMHEDEN BEHEERSMAATREGELEN EN INTERNE CONTROLE GOED PENSIOENFONDSBESTUUR GEDRAGSCODE COMPLIANCE OFFICER GESCHIKTHEID EN OPLEIDINGSBELEID PROCEDURES EN CRITERIA VOOR DE AANSLUITING VAN WERKGEVERS BIJ HET FONDS EN VOOR HET VERKRIJGEN VAN HET DEELNEMERSCHAP VAN HUN WERKNEMERS AANSLUITING WERKGEVERS VERKRIJGING DEELNEMERSCHAP HOOFDLIJNEN VAN DE UITVOERINGSOVEREENKOMST INLEIDING PREMIEBETALING NIET-NAKOMING VAN BETALINGSVERPLICHTINGEN VAN DE AANGESLOTEN ONDERNEMING VOORBEHOUD AANGESLOTEN ONDERNEMING INFORMATIEVERSTREKKING DOOR WERKGEVER AAN PENSIOENFONDS OPSTELLEN EN WIJZIGEN VAN HET PENSIOENREGLEMENT VOORWAARDELIJKE TOESLAGVERLENING PREMIETEKORT PROCEDURES AANGAANDE BESLUITEN OMTRENT VERMOGENSTEKORTEN PROCEDURES AANGAANDE KORTINGEN OP OPBOUW EN GEMISTE TOESLAGEN ACTIEVE DEELNEMERS HERSTEL KORTINGEN OPBOUW, GEMISTE TOESLAGEN (REGLEMENT 2012) EN GEMISTE BACKSERVICE (REGLEMENT 2001) ACTIEVE DEELNEMERS HERSTEL GEMISTE TOESLAGEN GEWEZEN DEELNEMERS EN PENSIOENGERECHTIGDEN (INHAALTOESLAGEN) HERSTEL VAN KORTING PENSIOENAANSPRAKEN EN PENSIOENRECHTEN VRIJWILLIGE VOORTZETTING VAN DE PENSIOENREGELING RECHTEN EN VERPLICHTINGEN BIJ VRIJWILLIGE PENSIOENREGELINGEN ONVOORZIENE OMSTANDIGHEDEN BESLECHTING VAN GESCHILLEN VERBOD OP VERPANDING DUUR VAN DE OVEREENKOMST HOOFDLIJNEN VAN DE PENSIOENREGELING RISICOMANAGEMENT INLEIDING INDIVIDUELE RISICO S FINANCIËLE OPZET EIGEN VERMOGEN PREMIEBELEID BELEGGINGSBELEID TOESLAGBELEID SYSTEMATIEK VASTSTELLING PARAMETERS FINANCIËLE STURINGSMIDDELEN

3 7.1 PREMIEBELEID BELEGGINGSBELEID TOESLAGBELEID HERSTELPLAN FINANCIEEL CRISISPLAN KORTING PENSIOENAANSPRAKEN EN -RECHTEN KORTING PENSIOENAANSPRAKEN EN PENSIOENRECHTEN HERSTEL VAN KORTING PENSIOENAANSPRAKEN EN PENSIOENRECHTEN ONDERTEKENING BIJLAGE 1 FINANCIEEL CRISISPLAN BIJLAGE 2 KOSTENVOORZIENING BIJLAGE 3 BELEGGINGSBELEID BIJLAGE 4 VERKLARING INZAKE BELEGGINGSBEGINSELEN

4 Inleiding Deze Actuariële en Bedrijfstechnische nota (hierna ABTN) van Stichting Pensioenfonds Grontmij ABTN is vastgesteld op 11 juni 2015 en vervangt alle voorgaande nota s. Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Grontmij heeft in juni van 2012 een missie, een visie en een ambitie vastgesteld. Deze zijn leidend voor alle doelstellingen die het fonds nastreeft en inspanningen die het fonds daarvoor doet. Missie Stichting Pensioenfonds Grontmij (SPG) geeft professionele invulling aan de pensioenovereenkomsten die de werkgever heeft afgesloten met haar (gewezen) medewerkers. Visie Binnen zowel de huidige als de komende wettelijke kaders streeft SPG naar een goede pensioenvoorziening door de koopkracht van de rechten van deelnemers, zowel nu als in de toekomst, zo goed als mogelijk in stand te houden. De uitdaging daarbij is om pensioenbewustzijn en reële pensioenverwachtingen te realiseren. Om deze te kunnen realiseren staat voorop dat zowel communicatie als transparantie door het Pensioenfonds van groot belang wordt geacht, zodat het fonds betrokkenheid realiseert. Om onze missie uit te voeren en hoge kwaliteit te leveren, is sprake van een robuust beleidskader, goed pensioenfondsbestuur en wordt goed samengewerkt met de werkgever, adviseurs en uitvoerende partijen op het gebied van vermogensbeheer. Ambitie De ambitie is de missie en de visie tot uiting te laten komen, waarmee het gewenste imago bereikt wordt. Deze ambitie wordt bereikt met behulp van een vaste stijl die gekenmerkt wordt door transparantie en begrijpelijkheid. 4

5 1 Hoofdlijnen van het interne beheersingssysteem en van de opzet van de administratieve organisatie en interne controle Dit hoofdstuk geeft een toelichting op de uitvoeringsorganisatie. Hieronder is de organisatie weergegeven. In de daaropvolgende paragrafen worden de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden weergegeven. Dit is afgestemd op het bepaalde bij en krachtens hoofdstuk 4 en 5 van de Pensioenwet. Organogram Toezicht Verant - woordings - orgaan Accountant (KPMG) Pensioenadmin. Uitvoering Manager Deelnemersadministratie Pensioenfonds Bureau Pensioenzaken Bestuur Overheid ( DNB/AFM) / Beleggings - Administratie Financiële Stichting Bestuur commissie Administratie (Hewitt) pensioenfonds Beleggings- Pensioenfonds advies Thales Audit Directeur commissie commissie pensioenfonds Nederland met Vermogens - adviseur Adviserend beheer (ING Adviserend actuaris en Blackrock) (Watson actuaris Wyatt) Governancecommissie Communicatiecommissie Visitatie - commissie Compliance officer Waarmerkend actuaris (Watson Wyatt) Het Algemeen Bestuur van het fonds bestaat uit drie werkgevers- en vijf werknemersleden. Werkgever: - ing. E.R. Visser voorzitter - H.W. Groenevelt lid - ir. H. Snoek plv. voorzitter Werknemers: Namens de pensioengerechtigden: - ir. J.J. Betzema plv. secretaris - dhr. M. van der Spek QC lid Namens de deelnemers: - drs. ing. J.J. Reeskamp secretaris - drs. M.A.H. Schoppink lid - ir. N.J.M. van Dalen lid Het Dagelijks Bestuur van het fonds bestaat uit: - ing. E.R. Visser voorzitter - drs. ing. J.J. Reeskamp secretaris - mr. ing. W.J.M. Berndsen adviseur - mr. M.J. van Kroonenburg-Bakker adviseur - G.A. Hardeman notulist 5

6 De Beleggingsadviescommissie bestaat uit: - ing. E.R. Visser voorzitter - ir. J.J. Betzema lid - ir. H. Snoek lid - drs. ing. J.J. Reeskamp lid - mr. ing. W.J.M. Berndsen adviseur - J. Kuiper adviseur - dr. P.C. van Aalst extern adviseur Strategeon Investment Consultancy B.V. De Governancecommissie bestaat uit: - drs. M.A.H. Schoppink voorzitter - H.W. Groenevelt lid - ing. E.R. Visser lid - mr. ing. W.J.M. Berndsen adviseur - mr. M.J. van Kroonenburg-Bakker adviseur De Auditcommissie bestaat uit: - dhr. M. van der Spek QC voorzitter - drs. ing. J.J. Reeskamp lid - ir. N.J.M. van Dalen lid - ing. E.R. Visser lid - mr. ing. W.J.M. Berndsen adviseur - J. Kuiper adviseur Het Pensioenbureau bestaat uit: - mr. ing. W.J.M. Berndsen directeur - G.A. Hardeman financieel administratief medewerker - A.A.M. Krooder-de Groot secretarieel administratief medewerker - mr. M.J. van Kroonenburg-Bakker adviseur - J. Kuiper controller - H. Tiesman-Parastatidis secretarieel administratief medewerker Het verantwoordingsorgaan bestaat uit: Werkgever: - H. Lubberts voorzitter - J.P. Bosman lid Werknemers: - A.C.J. Sengers secretaris - R. Meijer lid - ir. K.J. van Esch lid Pensioengerechtigden: - ing. A. Nijmeijer plv. voorzitter - ir. H. van Diggelen lid 1.1 Verdeling taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden Het Algemeen Bestuur heeft de volgende verantwoordelijkheden: het beheer van het pensioenfonds; het uitvoeren van de door werkgever verleende pensioenregeling; het doen van pensioenuitkeringen aan pensioengerechtigden, arbeidsongeschikten en nabestaanden van (niet-actieve) deelnemers en andere aanspraakgerechtigden. Het Algemeen Bestuur heeft de uitvoeringstaken gedelegeerd aan de directeur van het fonds. Het Algemeen Bestuur heeft de volgende bevoegdheden: vaststellen en/of wijzigen statuten en reglement (het pensioenbeleid wordt evenwel bepaald door de sociale partners (werkgever en werknemers); vaststellen en/of wijzigen uitvoeringsovereenkomst (alleen in overleg met de werkgever); 6

7 vaststellen en/of wijzigen uitvoeringsbesluiten. uitvoeren van betalingen, waarbij minimaal een deelnemersvertegenwoordiger tezamen met een werkgeversvertegenwoordiger bevoegd zijn. Ook de directeur van het fonds is gemachtigd betalingen aan pensioengerechtigden en de uitvoeringskosten van de regeling uit te voeren tezamen met een werkgeversvertegenwoordiger of deelnemersvertegenwoordiger; Contractuele verplichtingen aangaan met derden, waarbij minimaal een deelnemersvertegenwoordiger tezamen met een werkgeversvertegenwoordiger bevoegd zijn. De directeur van het fonds heeft de volgende bevoegdheden en taken: het leidinggeven aan het pensioenbureau; het uitvoeren van de pensioenregeling; het doen van pensioenuitkeringen aan gepensioneerden, arbeidsongeschikten en nabestaanden van (niet-actieve) deelnemers en andere aanspraakgerechtigden; het doen van betalingen van de uitvoeringskosten tezamen met een werkgeversvertegenwoordiger of een deelnemersvertegenwoordiger; het verzorgen van de rapportages voor De Nederlandsche Bank; het voorbereiden van vergaderingen en van de beleidsstukken; het verzorgen van de correspondentie tussen het Algemeen Bestuur en externen; de afstemming over het voldoen aan verplichtingen zoals verslaglegging. Het Dagelijks Bestuur van het fonds vergadert in principe 1 keer per maand. Bij de vergaderingen zijn de directeur van het fonds, de adviseur van het fonds en een notulist van het fonds aanwezig. De vergaderingen verlopen volgens een door de directeur opgestelde agenda. Van de vergadering wordt een kort verslag gemaakt dat ter kennisname wordt gezonden aan de leden van het Algemeen Bestuur. In de vergaderingen van het Dagelijks Bestuur komen de volgende zaken aan de orde: de aan het Algemeen Bestuur voor te leggen besluiten; de voortgang in de werkprocessen van het pensioenbureau; stand van zaken op pensioengebied bij nieuw aan te sluiten ondernemingen; bespreking, op voorstel van de directeur van het fonds, van klachten en van bijzondere correspondentie met name ten aanzien van interpretatie van het reglement; zaken van persoonlijke aard. Eénmaal per jaar zal tijdens de vergadering van het bestuur aandacht worden besteed aan de volgende punten: de uitvoering van de taken en verantwoordelijkheden van het bestuur zoals weergegeven in de ABTN en het geschiktheidsplan in het afgelopen jaar; de uitvoering van de taken en bevoegdheden van de directeur van het fonds in het afgelopen jaar. Alle commissies zijn adviserend en eventueel uitvoerend van aard. De Auditcommissie houdt zich onder andere bezig met integraal risicomanagement. Zij vergadert één keer per jaar als financiële commissie, als de jaarstukken worden besproken in aanwezigheid van de accountant en waarmerkend actuaris. 1.2 Uitbestede werkzaamheden Het bestuur heeft beleid vastgesteld ten aanzien van de uitbesteding van werkzaamheden. Bij dit beleid is rekening gehouden met het bepaalde in artikel 34 van de Pensioenwet en hoofdstuk 4 van het Besluit uitvoering Pensioenwet. Het vermogensbeheer, de custody, de beleggingsadministratie, de performance meting en de werkzaamheden inzake actuariële berekeningen zijn voor een aanzienlijk deel uitbesteed aan externe deskundigen. De deelnemers- en financiële administratie, alsmede de pensioenadministratie worden uitgevoerd in eigen beheer. De excasso van de pensioenen wordt uitgevoerd door de salarisadministratie van Grontmij. 7

8 Het pensioenbureau gebruikt voor de pensioenadministratie de software van Piramide Finance: IVPA. Deze software staat niet op een computer van SPG maar wordt gehost door Piramide Finance. Het hosten van de applicatie heeft voordelen voor het beheer van de applicatie, omdat Piramide Finance IVPA op afstand kan beheren. Er is een SLA overeengekomen met Piramide Finance. Het vermogensbeheer wordt uitgevoerd door meerdere externe vermogensbeheerders, te weten BlackRock, Altera, CBRE Global Investors, Q-Park, UBS en Credit Suisse. De arbeidsongeschiktheids- en overlijdensrisico s zijn middels een stoploss contract herverzekerd bij elpislife. Het pensioenbureau gebruikt software voor berekening van waardeoverdrachten van Acturis. Er is een SLA overeengekomen met Acturis. Het bestuur heeft een externe accountant aangesteld in de persoon van drs. A.A. Beijer RA RBA (Ernst & Young Accountants LLP). Deze accountant controleert jaarlijks de staten voor De Nederlandsche Bank N.V. (DNB) en vervolgens doet de accountant verslag van zijn werkzaamheden in de vorm van een accountantsverklaring, een management letter en een verslag aan het bestuur. Het bestuur heeft een externe waarmerkend actuaris aangesteld in de persoon van drs. T.J.R. Veerman AAG, verbonden aan Towers Watson Netherlands B.V. De waarmerkend actuaris beoordeelt de financiële positie van het pensioenfonds volgens de eisen van DNB. De waarmerkend actuaris rapporteert eenmaal per jaar aan het fondsbestuur door middel van een actuarieel rapport en een actuariële verklaring. Rapportage vindt plaats uiterlijk 1 juli van het jaar volgend op het kalenderjaar waarop de rapportage betrekking heeft. Daarnaast heeft het bestuur een extern adviserend actuaris aangesteld in de persoon van drs. H. Zaghdoudi AAG, verbonden aan Towers Watson Netherlands B.V. Om een scheiding tussen advisering en waarmerking te waarborgen is overeengekomen dat de taken van de waarmerkend actuaris en de adviserend actuaris in persoon zijn gesplitst. Omdat zowel de waarmerkend actuaris als de adviserend actuaris werkzaam zijn bij Towers Watson Netherlands B.V. heeft het bestuur geverifieerd dat Towers Watson Netherlands B.V. beschikt over een door DNB goedgekeurde gedragscode en daarmee voldoet aan het bepaalde in artikel 148 van de Pensioenwet. Op adhoc basis kan het bestuur ook gebruik maken van andere externe deskundigen. 1.3 Beheersmaatregelen en interne controle Het bestuur is verantwoordelijk voor het uitvoeren van interne controlemaatregelen gericht op de juiste en volledige registratie van de gegevens van het fonds. Het pensioenfonds heeft op het gebied van administratieve organisatie en interne controle maatregelen getroffen ter naleving van de Sanctiewet 1977 en de op grond van die wet vastgestelde regelingen en besluiten met betrekking tot het financieel verkeer. Ten behoeve van de deelnemersadministratie, de pensioenadministratie en de financiële administratie zijn procedures opgesteld en vastgelegd in een procedureboek (AO/IC). Met de vermogensbeheerders zijn overeenkomsten afgesloten waarin onder andere zijn vastgelegd de beleggingsrichtlijnen en de overeengekomen rapportages. De afspraken zijn vastgelegd in SLA s, voor zover beschikbaar. De werkzaamheden die worden uitgevoerd door de waarmerkend actuaris zijn vastgelegd in een SLA. Het bestuur komt ten minste zes maal per jaar bijeen. Bij deze vergaderingen zijn de directeur, de intern adviseur, de controller van het pensioenbureau en de adviserend actuaris van het pensioenfonds aanwezig. Op ad hoc basis zijn andere betrokkenen aanwezig, zoals de accountant, 8

9 de waarmerkend actuaris, één of meerdere vermogensbeheerders, het Verantwoordingsorgaan en de Visitatiecommissie. Uitkeringen worden op de pensioendatum vastgesteld. Hierbij worden de in het actuariële pakket vastgelegde rechten gecontroleerd aan de hand van dossieronderzoek. Deze procedure geldt ook bij het verstrekken van premievrije polissen. De door de uitkeringsadministratie vastgestelde betalingen worden maandelijks vergeleken met de door de pensioenadministratie aangegeven mutaties. Deze vergelijking vindt plaats per pensioensoort (ouderdomspensioen, partnerpensioen, wezenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen en tijdelijk ouderdomspensioen). Gegevens betreffende personele mutaties worden maandelijks door de aangesloten ondernemingen aangeleverd. (in dienst, uit dienst, aanpassing werktijden, WIA e.d.) De pensioenadministratie controleert de aangeleverde gegevens op volledigheid. Alle inkomende en uitgaande waardeoverdrachten worden jaarlijks door het actuariële bureau individueel gecontroleerd. Nadat de personele mutaties zijn verwerkt wordt maandelijks de premienota verzonden naar de aangesloten ondernemingen. Indien in enige maand de personele mutaties niet volledig beschikbaar zijn wordt een voorschotnota verzonden. Wanneer betaling onverhoopt uitblijft wordt na 30 dagen een aanmaning gezonden. Er is maandelijks overleg tussen het Dagelijks Bestuur en de directeur van het fonds. In dit overleg komen bijzonderheden ten aanzien van de beschreven controles aan de orde. Zo nodig worden aanvullende maatregelen genomen. Toelichting van door de accountant uitgevoerde detailcontrole vindt plaats in de Auditcommissie. Bespreking van de management letter vindt plaats in de Algemeen Bestuursvergadering, waarin de jaarrekening wordt vastgesteld. De directeur van het fonds voert elk jaar met elke medewerker van het fonds een afstemmings-, voortgangs-, en beoordelingsgesprek. Van deze gesprekken wordt steeds een verslag gemaakt. De voorzitter van het bestuur voert deze gesprekken met de directeur van het fonds. Ook hiervan wordt steeds een verslag gemaakt. 1.4 Goed pensioenfondsbestuur Sinds 2007 is goed pensioenfondsbestuur verankerd in de Pensioenwet. Het bestuur volgt consequent het eigen beleid van gedegen governance. Dit beleid biedt kaders voor intern toezicht, zorgvuldig bestuur, verantwoordelijkheid, beleggingsbeleid, openheid en communicatie. In 2013 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel ter versterking bestuur pensioenfondsen ingediend. De Eerste Kamer heeft het voorstel op 9 juli 2013 aangenomen. De wet is 1 juli 2014 door het pensioenfonds geïmplementeerd. Deze wet herziet de wettelijke regels voor de governance en medezeggenschap voor pensioenfondsen. Het bestuur geeft invulling aan de principes die betrekking hebben op het bestuur. Zo beschikt het bestuur onder meer over een gedragscode, screeningsbeleid, klokkenluidersregeling en een klachtenregeling. Tevens is er een opzet gemaakt om uitvoering te geven aan de zelfevaluatie van het bestuur. Ook heeft het bestuur een communicatieplan opgesteld. In 2009 heeft het bestuur de Governancecommissie ingesteld. Door deze commissie worden voorstellen uitgewerkt op het gebied van governance, welke vervolgens ter besluitvorming aan het bestuur worden aangeboden. Het bestuur van het pensioenfonds heeft gezorgd voor de organisatie van een transparant intern toezicht per december De bepalingen omtrent het intern toezicht zijn nader uitgewerkt in het Reglement Intern Toezicht. 9

10 Het bestuur van het pensioenfonds heeft gezorgd voor de instelling van een verantwoordingsorgaan per oktober Als gevolg van de WVBP is de samenstelling van het verantwoordingsorgaan in 2014 aangepast. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit zeven leden: Twee vertegenwoordigers van de werkgever; Drie vertegenwoordigers van de deelnemers; Twee vertegenwoordigers van de pensioengerechtigden. De bepalingen omtrent het Verantwoordingsorgaan zijn nader uitgewerkt in het Reglement Verantwoordingsorgaan. 1.5 Gedragscode Het fonds heeft een gedragscode ingesteld voor het bestuur en al degenen die voor, namens of in opdracht van het fonds werken en alle door het bestuur aan te wijzen betrokkenen, ter voorkoming van conflicten tussen het belang van het fonds en de privé-belangen van betrokkenen, alsmede ter voorkoming van het gebruik van vertrouwelijke informatie van het fonds voor privé-doeleinden. 1.6 Compliance officer Als compliance-officer is door het fonds aangesteld de heer B.M. Peters van het Nederlands Compliance Instituut. De compliance officer is een door het bestuur aangewezen persoon die bewaakt dat het pensioenfonds voldoet aan de voor het fonds van toepassing zijnde actuele wet- en regelgeving op het gebied van compliance. Zo is de compliance officer belast met het toezicht op de naleving van de bepalingen uit de gedragscode die gelden voor de bestuursleden. De taken en bevoegdheden van de compliance officer van het pensioenfonds zijn vastgelegd in de gedragscode. De compliance officer heeft schriftelijk bevestigd dat hij kennis heeft genomen van zijn taken en bevoegdheden. Tevens is afgesproken dat de compliance officer jaarlijks een schriftelijke terugkoppeling aan het bestuur geeft over zijn bevindingen inzake compliance. 1.7 Geschiktheid en opleidingsbeleid Geschiktheidsplan Begin 2015 heeft het bestuur het Geschiktheidsplan vastgesteld. Dit is een document dat de bestuursstructuur beschrijft en dat in kaart brengt welke kennis en ervaring binnen de bestuursorganen aanwezig zijn. In 2014 heeft de Pensioenfederatie een handreiking geschikt pensioenfondsbestuur uitgebracht. Deze is gebaseerd op de in 2012 gepubliceerde Beleidsregel geschiktheid van AFM en DNB. In het Geschiktheidsplan wordt gewerkt met twee geschiktheidsniveaus. In het plan ligt de nadruk op de competenties van bestuursleden. Deze worden in drie categorieën uitgewerkt: denken, voelen, kracht. Zo wordt niet alleen kennis getoetst, maar ook professioneel gedrag. Opleidingsbeleid Ter bevordering van de deskundigheid volgen bestuursleden door het jaar heen workshops, seminars en cursussen om de eigen deskundigheid verder te ontwikkelen. Daarnaast zorgt het pensioenbureau ervoor dat documentatie inzake actuele ontwikkelingen aan het bestuur worden aangereikt. Dit is van groot belang om op de hoogte te blijven van belangrijke zaken op het gebied van besturen, pensioenen, beleggingen en risicomanagement. Nieuw aantredende bestuursleden volgen een externe pensioenopleiding van SPO. Tevens hebben alle bestuurleden een abonnement op het Financieele Dagblad en ontvangen zij diverse nieuwsbrieven. Jaarlijks worden studiedagen/workshops georganiseerd over actuele thema s. Het Geschiktheidsplan en de voortgang van het opleidingsplan worden periodiek geëvalueerd. 10

11 2 Procedures en criteria voor de aansluiting van werkgevers bij het fonds en voor het verkrijgen van het deelnemerschap van hun werknemers 2.1 Aansluiting werkgevers Blijkens de statuten van het pensioenfonds is aangesloten Grontmij Nederland Holding B.V. gevestigd te De Bilt, ten deze handelend voor zichzelf en als gevolmachtigde van Grontmij N.V., Grontmij Business Services B.V. en Grontmij Assetmanagement Holding B.V. en als zodanig deze vennootschappen rechtsgeldig vertegenwoordigend De aansluiting bij het fonds geschiedt door middel van een overeenkomst en gaat in op de dag die in de overeenkomst is vermeld. Met de aangesloten werkgever is een uitvoeringsovereenkomst gesloten. De hoofdlijnen van deze uitvoeringsovereenkomst zijn te vinden in hoofdstuk 3 van deze ABTN. 2.2 Verkrijging deelnemerschap Blijkens artikel 2, lid 1 van het pensioenreglement van het pensioenfonds worden als deelnemer toegelaten: a. de persoon, die in dienst van de aangesloten onderneming is getreden en door de onderneming is aangemeld; b. de persoon, die door het bestuur op verzoek van de aangesloten onderneming als deelnemer wordt opgenomen, al dan niet onder van het reglement afwijkende voorwaarden en mits voldaan wordt aan de bepalingen van de Wet LB 64 en de daarop gebaseerde regelgeving. 11

12 3 Hoofdlijnen van de uitvoeringsovereenkomst De uitvoeringsovereenkomst is nog niet aangepast aan het nieuwe pensioenreglement Dit zal in de loop van 2015 gaan gebeuren. De passages in dit hoofdstuk hebben daarom nog betrekking op het pensioenreglement Inleiding De afspraken over de uitvoering van de pensioenovereenkomst tussen het pensioenfonds en de aangesloten werkgever(s) zijn vastgelegd in de uitvoeringsovereenkomst zoals bedoeld in artikel 25 van de Pensioenwet. In paragraaf 3.2 van de Pensioenwet staan de eisen omtrent de inhoud ervan opgesomd. 3.2 Premiebetaling 1. De beschikbare premie (hierna: premie) wordt steeds voor een periode van vijf jaar vastgesteld door het fonds in overleg met de aangesloten onderneming met inachtneming van het in de overige leden van dit artikel bepaalde. Het fonds voert de regeling uit op basis van deze premie. 2. De aangesloten onderneming: a. kan geen aanspraak maken op overschotten in het fonds, noch direct via terugstortingen noch indirect door toekomstige premieverlagingen; b. heeft met het voldoen van de door haar aan het fonds verschuldigde premie, zoals omschreven in dit artikel, aan al haar financiële verplichtingen jegens het fonds voldaan; c. heeft geen bijstortingsverplichting; d. heeft geen bijbetalingsverplichting bij eventuele resultaten op individuele waardeoverdrachten (als gevolg van een verschil tussen de wettelijke overdrachtswaarde en de vrijvallende of benodigde technische voorziening). 3. In overleg met de aangesloten onderneming kan het fonds de premie wijzigen. Deze wijziging kan enkel op grond van gewijzigde of nieuwe economische en/of actuariële uitgangspunten voor de nieuw op te bouwen en te verzekeren pensioenaanspraken plaatsvinden met inachtneming van het bepaalde in lid 1 en 2 van dit artikel. 4. Met inachtneming van het hierna bepaalde bedraagt de, voor een deelnemer in de pensioenregeling, aan het fonds verschuldigde premie voor het ouderdoms-, arbeidsongeschiktheids-, partner- en wezenpensioen een percentage van de pensioengrondslag, respectievelijk risicogrondslag of PP2-en PP3 grondslag voor de periode 2012 tot en met 2016: 12

13 Pensioensoort Premiepercentage De basis regeling tot maximaal het maximum salaris van salarisschaal 13 Ouderdomspensioen 26,50% Arbeidsongeschikheidspensioen 1,26% Partnerpensioen PP1 (vrijwillig) Partnerpensioen ter zake van overlijden vóór de ouderdomspensioendatum spaarpartnerpensioen PP2 (vrijwillig) ter zake van overlijden vanaf de ouderdomspensioendatum 1,40% 5,15% De aanvullende excendent regeling vanaf het maximum salaris van salarisschaal 13 tot maximaal het maximum salaris van salarisschaal 17 Ouderdomspensioen 19,875% spaarpartnerpensioen PP3 (vrijwillig) ter zake van overlijden vanaf de ouderdomspensioendatum 3,8625% Waarbij de 26,50% van de pensioengrondslag gebaseerd is op de leeftijd en samenstelling van het deelnemersbestand en afhankelijk van het deelnemersbestand per enig jaar gewijzigd kan worden op basis van de volgende tabel: Leeftijd van de deelnemer per 1 januari in jaren Beschikbare bijdrage (in % van de pensioengrondslag) Tot 25 9,7% ,1% ,1% ,7% ,6% ,3% ,6% ,2% vanaf 60 53,1% Partijen kunnen na deze periode een hogere premie overeenkomen als dit in het kader van de uitvoering van de pensioenregeling gewenst of nodig is. 5. De aangesloten onderneming is de in lid 1 bedoelde premie voor de in zijn dienst zijnde deelnemer verschuldigd aan het fonds. De deelnemer is zijn aandeel in de premie verschuldigd aan de aangesloten onderneming. De aangesloten onderneming is verplicht bij elke loonbetaling op het loon in te houden het aandeel in de premie, dat de deelnemer aan de aangesloten onderneming is verschuldigd met betrekking tot de periode, waarop de loonbetaling betrekking heeft. 6. De aangesloten onderneming is verplicht de door hem per eerste van de maand verschuldigde overeengekomen maandpremie aan het fonds af te dragen binnen veertien dagen na ontvangst van de factuur. 7. De aangesloten onderneming is als aanvullende premie verschuldigd de financiering in het kader van de 15-jaarsregeling (VPL-regeling) als bedoeld in het Uitvoeringbesluit pensioenaspecten Sociaal akkoord 2004 (zie in dit verband artikel 28 lid 2 van het reglement 2012). Jaarlijks wordt 1/n e deel van de resterende verplichting per 1 januari (onder aftrek van het reeds betaalde voorschot) betaald. Betaling vindt maandelijks plaats per einde van de 13

14 maand; n staat hier voor het aantal resterende jaren tot en met 2020; in 2012 dus voor 9, in 2013 dus voor 8. De resterende verplichting wordt jaarlijks door de actuaris van het fonds vastgesteld bij het opmaken van het actuarieel rapport. 8. De medewerkers van het pensioenbureau van het fonds zijn in dienst bij de aangesloten onderneming. Omdat de betrokken werknemers zowel werkzaamheden verrichten voor het fonds als voor de aangesloten onderneming zijn er afspraken gemaakt over de verdeling van de kosten van deze werknemers (tussen de aangesloten onderneming en het fonds), alsmede de huisvestingskosten en overige bijkomende kosten. Deze afspraken zijn schriftelijk vastgelegd in een kostendelingsovereenkomst. Daarnaast zijn er andere werknemers in dienst bij de aangesloten onderneming die actief in diverse (bestuurs)organen van het fonds. Er zijn afspraken gemaakt en vastgelegd over de verdeling van de kosten van de betrokken werknemers (tussen de aangesloten onderneming en het fonds). 3.3 Niet-nakoming van betalingsverplichtingen van de aangesloten onderneming 1. Nadat de directie van de aangesloten onderneming is geïnformeerd, zal het fonds elk kwartaal schriftelijk de deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden informeren indien sprake is van een premieachterstand ter grootte van 5% van de totale door het fonds te ontvangen jaarpremie en tevens niet wordt voldaan aan de bij of krachtens de Pensioenwet gestelde eisen inzake het minimaal vereist eigen vermogen. 2. Gedurende de in het eerste lid beschreven situatie informeert het fonds tevens elk kwartaal de ondernemingsraad van de aangesloten onderneming. 3. De aangesloten onderneming heeft een waarborg gesteld van circa voor het niet nakomen van de betalingsverplichtingen. 3.4 Voorbehoud aangesloten onderneming 1. De aangesloten onderneming kan de betaling van de premie als bedoeld in artikel 2 verminderen of geheel staken, indien naar zijn oordeel het bedrijfsbelang dit noodzakelijk maakt als gevolg van een ingrijpende wijziging van omstandigheden. Wordt van dit recht gebruik gemaakt, dan zal de aangesloten onderneming de pensioenregeling (tijdelijk) aanpassen en zullen de toe te kennen toekomstige pensioenaanspraken aan de gewijzigde omstandigheden worden aangepast. 2. Indien de aangesloten onderneming tot het in lid 1 vermelde wenst over te gaan, stelt hij de deelnemers en het fonds hiervan onmiddellijk schriftelijk in kennis. 3.5 Informatieverstrekking door werkgever aan pensioenfonds 1. De aangesloten onderneming is verplicht om alle werknemers die in diensttreden bij de aangesloten onderneming en met wie door de desbetreffende onderneming een pensioenovereenkomst is gesloten aan te melden bij het fonds. De aangesloten onderneming is verplicht aan het fonds gegevens te verstrekken, respectievelijk bescheiden aan te leggen, die voor een goede administratieve uitvoering van de statuten en het pensioenreglement door het fonds nodig worden geacht. Dit moet geschieden binnen de door het fonds gestelde termijn van één maand na mutatiedatum. Indien de aangesloten onderneming naar het oordeel van het fonds niet, niet juist, niet volledig of niet tijdig voldoet aan de in dit lid genoemde verplichtingen, vrijwaart deze het fonds voor alle nadelige financiële gevolgen hiervan. 2. De aangesloten onderneming is verplicht aan het fonds op door of namens het bestuur vast te stellen wijze en tijdstippen de gegevens te verstrekken, welke naar het oordeel van het fonds nodig zijn voor het berekenen van de verschuldigde premie en het te vorderen voorschot. 14

15 Indien de aangesloten onderneming naar het oordeel van het fonds niet, niet juist of niet volledig aan deze verplichting voldoet, is het fonds bevoegd de verschuldigde premie naar beste weten vast te stellen. 3.6 Opstellen en wijzigen van het pensioenreglement 1. Het bestuur stelt een pensioenreglement en zo nodig andere reglementen vast, waarin alles wat nadere regeling behoeft, wordt geregeld. 2. De bepalingen van een reglement kunnen worden gewijzigd door een besluit van het bestuur met inachtneming van de pensioenovereenkomst. 3. Het bestuur kan te allen tijde zelfstandig besluiten tot het doorvoeren van uitvoeringstechnische wijzigingen in een pensioenreglement. 4. Het door het bestuur van het fonds vast te stellen pensioenreglement dient in overeenstemming te zijn met de pensioenovereenkomst van de aangesloten onderneming en met deze uitvoeringsovereenkomst. 5. Het bestuur kan, met inachtneming van het bepaalde in de statuten en het pensioenreglement, besluiten tot het zelfstandig doorvoeren van de door de wetgever of de Nederlandsche Bank en/of de Autoriteit Financiële Markten vereiste wijzigingen van het pensioenreglement die niet van invloed zijn op de omvang of de aard van de pensioenaanspraken. 3.7 Voorwaardelijke toeslagverlening De procedures met betrekking tot voorwaardelijke toeslagverlening worden beschreven in paragraaf 6.4 van deze ABTN. 3.8 Premietekort De procedures met betrekking tot een premietekort worden beschreven in paragraaf 6.2 van deze ABTN. 3.9 Procedures aangaande besluiten omtrent vermogenstekorten De procedures aangaande vermogenstekorten worden beschreven in hoofdstuk 8 van deze ABTN Procedures aangaande kortingen op opbouw en gemiste toeslagen actieve deelnemers De procedures aangaande kortingen op opbouw en gemiste toeslagen voor actieve deelnemers worden beschreven in paragraaf 6.4 van deze ABTN Herstel kortingen opbouw, gemiste toeslagen (reglement 2012) en gemiste backservice (reglement 2001) actieve deelnemers De procedures aangaande herstel van kortingen op opbouw en gemiste backservice en toeslagen voor actieve deelnemers worden beschreven in paragraaf 6.4 van deze ABTN. 15

16 3.12 Herstel gemiste toeslagen gewezen deelnemers en pensioengerechtigden (inhaaltoeslagen) De procedures aangaande herstel van gemiste toeslagen aan gewezen deelnemers en pensioengerechtigden worden beschreven in paragraaf 6.4 van deze ABTN Herstel van korting pensioenaanspraken en pensioenrechten De procedures aangaande herstel van korting van pensioenaanspraken en pensioenrechten worden beschreven in hoofdstuk 8 van deze ABTN Vrijwillige voortzetting van de pensioenregeling Op verzoek van de aangesloten onderneming kan de pensioenregeling voor een ex-werknemer worden voortgezet al dan niet onder van het pensioenreglement afwijkende voorwaarden en mits wordt voldaan aan de bepalingen van de Wet LB 64 en de daarop gebaseerde regelgeving Rechten en verplichtingen bij vrijwillige pensioenregelingen 1. De keuze voor het partnerpensioen ter zake van overlijden voor de (tijdelijk) ouderdomspensioendatum kan door de deelnemer worden gemaakt door aanmelding dan wel afmelding: a. Bij aanvang van het deelnemerschap. b. Indien het salaris uitstijgt boven de PP2 of boven de PP3-franchise. c. Bij het aangaan van een huwelijk, geregistreerd partnerschap of een samenlevingsovereenkomst op basis van notariële akte of bij de beëindiging daarvan. d. Binnen een termijn van twee maanden na wijziging van het aantal kinderen. Afmelden van deelname aan het partnerpensioen (PP1, PP2 + PP3) kan te allen tijde. Hiervoor geldt een opzegtermijn van één maand vanaf de eerste van de maand na ontvangst van de opzegging. 2. Indien een deelnemer met partner in eerste instantie van de verzekering van partnerpensioen ter zake van overlijden vóór de ouderdomspensioendatum heeft afgezien en op een later tijdstip alsnog tot deze regeling wil toetreden, kan het bestuur een geneeskundig onderzoek verlangen. Een en ander met inachtneming van de Wet op de medische keuringen. Indien uit het geneeskundig onderzoek blijkt dat er geen verhoogde sterftekans is, zal acceptatie volgen. Wanneer blijkt dat niet alle door de geneeskundige(n) gestelde vragen volledig naar waarheid zijn beantwoord, zullen geen aanspraken op partnerpensioen worden toegekend, tenzij het bestuur anders beslist. 3. De pensioengerechtigde die vanaf de ouderdomspensioendatum een partnerschap aangaat zal geen nieuw recht op partnerpensioen worden verleend. 4. Een aanspraak op partnerpensioen kan zonder toestemming van die partner niet bij overeenkomst worden verminderd anders dan bij afkoop zoals voorzien krachtens de wet of bij vermindering krachtens hoofdstuk 8 van deze ABTN. 5. Voor de deelnemer met aangemelde partner wordt op vrijwillige basis verzekerd: a. Een partnerpensioen ten behoeve van de partner ter zake van overlijden tijdens het dienstverband bij Grontmij vóór de ouderdomspensioendatum van de deelnemer, ingaande op de dag van overlijden van de deelnemer en betaalbaar tot en met de maand van overlijden van de partner. Het partnerpensioen bedraagt voor reglement ,25 % van de risicogrondslag, vermenigvuldigd met het aantal tot de pensioendatum te bereiken deelnemersjaren. Deze verzekering heeft geen premievrije waarde en eindigt bij overlijden van de partner, bij scheiding en bij beëindiging van het deelnemerschap. 16

17 Tot de AOW-gerechtigde leeftijd van de partner wordt het partnerpensioen tijdelijk verhoogd. Dit tijdelijk partnerpensioen bedraagt voor reglement ,25% van de AOW-franchise op het moment van ingang, vermenigvuldigd met het aantal tot de ouderdomspensioendatum te behalen deelnemersjaren dan wel behaalde deelnemersjaren. b. Een spaarpartnerpensioen ter zake van overlijden vanaf de ouderdomspensioendatum ten behoeve van een partner, ingaande op de dag van overlijden van de pensioengerechtigde en betaalbaar tot en met de maand van overlijden van de partner. Het spaarpartnerpensioen bedraagt voor reglement 2014 jaarlijks 1,47% van de PP2-grondslag en 1,1025% van de PP3-grondslag. Het totale spaarpartnerpensioen bedraagt de som van de opgebouwde aanspraken op partnerpensioen. De deelnemer kan bij overschrijding van de PP2- of PP3-franchise desgewenst schriftelijk afzien van het vrijwillige te sparen spaarpartnerpensioen ter zake van overlijden vanaf de ouderdomspensioendatum. 6. De deelnemer zonder aangemelde partner kan, op vrijwillige basis, een spaarpartnerpensioen afsluiten ter zake van overlijden vanaf de ouderdomspensioendatum. Dit spaarpartnerpensioen kan worden omgezet in een ouderdomspensioen bij uitdiensttreding of bij pensionering Onvoorziene omstandigheden Indien zich omstandigheden voordoen die ten tijde van het sluiten van de overeenkomst niet voorzienbaar waren en nakoming van de overeenkomst substantieel beïnvloeden, zullen partijen in gezamenlijk overleg en naar redelijkheid en billijkheid een oplossing proberen te vinden, die recht doet aan de belangen van beide partijen in het kader van deze overeenkomst met inachtneming van het in artikel 2 bepaalde. De aangesloten onderneming zal daarbij geen financiële verplichtingen op zich nemen anders dan een mogelijke aanpassing van toekomstige premie voor nieuw op te bouwen en of te verzekeren aanspraken zoals in artikel 2 vastgelegd Beslechting van geschillen Alle geschillen welke tussen het fonds en de aangesloten onderneming kunnen ontstaan, waaronder geschillen over de uitleg of toepassing van deze overeenkomst zullen worden beslecht overeenkomstig het klachtenreglement van het fonds Verbod op verpanding Het is de aangesloten onderneming verboden om de uit deze overeenkomst voortvloeiende rechten te verpanden. Tevens is het de aangesloten onderneming verboden om handelingen te verrichten waardoor aan anderen dan de aanspraak- of pensioengerechtigden rechten worden verleend. Verpanding of handelingen van dien aard zijn van rechtswege nietig Duur van de overeenkomst 1. De uitvoeringsovereenkomst is aangegaan per 1 januari 2012 voor de duur van vijf jaar en is laatstelijk gewijzigd per 1 januari In geval van beëindiging van deze overeenkomst na afloop van de periode van vijf jaar, kunnen de opgebouwde aanspraken premievrij achterblijven bij het fonds. De aangesloten onderneming zal hiervoor geen aanvullende premies en/of kosten verschuldigd zijn. 3. Op deze overeenkomst is het Nederlands recht van toepassing. 17

18 4 Hoofdlijnen van de pensioenregeling Uitgegaan wordt van het pensioenreglement geldend voor de deelnemers van Stichting Pensioenfonds Grontmij, gevestigd te De Bilt, dat in werking is getreden per 1 januari Pensioenreglement 2015 heeft de volgende kenmerken: Algemeen - Karakter en regeling : Een collectieve beschikbare premieregeling in de vorm van voorwaardelijke middelloonsystematiek voor: - basisregeling: het salaris tot aan het maximum pensioensalaris ( ,80 per ) - aanvullende excedent regeling: vanaf het maximum pensioensalaris tot aan het grenssalaris ( ,- per ) - Deelnemers : De personen, die in dienst van de aangesloten onderneming zijn getreden en door deze onderneming zijn aangemeld. De personen die op verzoek van de aangesloten onderneming door het bestuur als deelnemer worden opgenomen al dan niet onder van het Reglement afwijkende voorwaarden en mits wordt voldaan aan de bepalingen van de Wet LB 64 en de daarop gebaseerde regelgeving. - Aangesloten onderneming : De in overeenstemming met de statuten van het fonds aangesloten onderneming. - Pensioenleeftijd : De 67 e verjaardag - Deelnemersjaren : De jaren die een werknemer heeft doorgebracht als deelnemer aan de pensioenregeling, naar evenredigheid van de gewerkte tijd ten opzichte van de van kracht zijnde volledige werktijd. Basisregeling - Pensioengrondslag : Het deel van het salaris waarover pensioenaanspraken worden opgebouwd: het pensioensalaris verminderd met de AOWfranchise. De pensioengrondslag wordt vastgesteld per 1 januari. - Pensioensalaris : Het salaris tot het maximumpensioensalaris. - AOW-franchise : 10/7,5 van de AOW voor een gehuwde met partner die de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. De AOW-franchise is gelijk aan het op 1 januari door de fiscus bepaalde minimum bedrag per 1 januari in enig jaar. De op 1 januari van enig jaar van kracht zijnde AOW-franchise geldt voor het gehele jaar. In de loop van het jaar optredende mutaties worden derhalve niet eerder doorgevoerd dan per 1 januari van het erop volgende jaar. De franchise bedraagt ,- per 1 januari Ouderdomspensioen : Het (verplicht) jaarlijks op te bouwen ouderdomspensioen bedraagt maximaal 1,875% van de pensioengrondslag. Het totale ouderdomspensioen bedraagt de som van de opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen. Indien de collectief beschikbare premie in enig jaar niet voldoende is om deze opbouw te financieren, kan deze opbouw worden verminderd, conform het beschrevene in hoofdstuk 6.2 van 18

19 deze ABTN. - Wezenpensioen : Uitgekeerd vanaf overlijden van de (premievrije) deelnemer of pensioengerechtigde tot en met de 23ste verjaardag van het kind. Het wezenpensioen wordt verdubbeld indien het kind ouderloos is. Overlijden actieve deelnemer Per kind 0,25% van de risicogrondslag (salaris tot maximaal grenssalaris -/- AOW-franchise) vermenigvuldigd met het aantal te bereiken deelnemersjaren tot de pensioendatum. Overlijden van premievrije deelnemer of pensioengerechtigde Per kind 12,5% van het bij einde deelneming, dan wel bij pensionering bereikte ouderdomspensioen. - DPP2 : Het direct ingaande spaarpartnerpensioen dat bij overlijden van de (gewezen) deelnemer tot uitkering komt en dat op kapitaalbasis wordt opgebouwd in de basisregeling reglement Aanvullende excedent regeling - Pensioengrondslag : Het deel van het salaris vanaf het maximumpensioensalaris (basisregeling) tot een maximum salaris van ,-. - Ouderdomspensioen : Het (verplicht) jaarlijks op te bouwen ouderdomspensioen bedraagt maximaal 1,875% van de pensioengrondslag. Het totale ouderdomspensioen bedraagt de som van de opgebouwde aanspraken op ouderdomspensioen. Indien de collectief beschikbare premie in enig jaar niet voldoende is om deze opbouw te financieren, kan deze opbouw worden verminderd, conform het beschrevene in hoofdstuk 6.2 van deze ABTN. - DPP3 : Het direct ingaande spaarpartnerpensioen dat bij overlijden van de (gewezen) deelnemer tot uitkering komt en dat op kapitaalbasis wordt opgebouwd in de excedent regeling reglement Risicoverzekeringen bij arbeidsongeschiktheid en overlijden - Arbeidsongeschiktheidspensioen : Het (verplicht verzekerde) arbeidsongeschiktheidspensioen bedraagt 75% van het deel van het (deeltijd)salaris boven de WIA-dagloongrens rekening houdend met de mate van arbeidsongeschiktheid conform de beschikking van het UWV. Voor het deel van het (deeltijd)salaris onder de WIAdagloongrens hangt de uitkeringshoogte af van de mate van arbeidsongeschiktheid en de soort uitkering die de deelnemer ontvangt: 80%-100% arbeidsongeschiktheid: Ingeval van een UWV WIA/IVA uitkering van 75% van het maximumdagloon UWV ontvangt de deelnemer geen arbeidsongeschiktheidspensioen tot het maximumdagloon 19

20 UWV. Ingeval van een loongerelateerde of loonaanvullingsuitkering ontvangt de deelnemer een uitkering van 5% van het (deeltijd)salaris tot het maximumdagloon UWV. 35%-80% arbeidsongeschiktheid: Ingeval van een loongerelateerde of loonaanvullingsuitkering ontvangt de deelnemer een uitkering van 5% van het (deeltijd)salaris tot het maximumdagloon UWV, te vermenigvuldigen met het vastgestelde rbeidsongeschiktheidspercentage. Ingeval van een WIA/WGA-vervolguitkering ontvangt de deelnemer een arbeidsongeschikt- heidspensioen van 75% minus de WIA/WGA-vervolguitkering, vermenigvuldigd met het vastgestelde arbeidsongeschiktheidspercentage. 0%-35% arbeidsongeschiktheid: Het arbeidsongeschiktheidspensioen bedraagt 75% van het ongemaximeerde (deeltijd)salaris vermenigvuldigd met het in de beschikking van het UWV vastgestelde arbeidsongeschiktheidspercentage. - Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid : Een deelnemer heeft recht op premievrije voortzetting van de pensioenopbouw wanneer er een UWV beschikking is. De mate van voortzetting is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid. Bij een mate van arbeidsongeschiktheid van 80% of meer, wordt het deelnemerschap volledig premievrij voortgezet. Bij een mate van arbeidsongeschiktheid van minder dan 80%, wordt het deelnemerschap premievrij voortgezet op basis van het in de beschikking van het UWV vastgestelde arbeidsongeschiktheidspercentage. Bij een arbeidsongeschiktheidspercentage lager dan 35% wordt het arbeidsongeschiktheidspercentage voor een maximale duur van 5 jaar vastgesteld. Indien de deelnemer na deze periode een nieuwe UWV-beschikking kan overleggen, dan wordt de premievrije voortzetting voor een periode van maximaal 5 jaar verlengd. - PP1 : Het partnerpensioen dat bij overlijden van de deelnemer tijdens het dienstverband met Grontmij vóór de 67e verjaardag tot uitkering komt en dat op risicobasis is verzekerd aanvullend op het reeds opgebouwde spaarpartnerpensioen (DPP2/DPP3). - TPP : Het tijdelijk partnerpensioen komt tot uitkering tegelijk met het PP1, onder de voorwaarde dat de verzekerde partner niet de AOW-gerechtigde leeftijd heeft én de overleden deelnemer op het moment van overlijden deelnemer was, dan wel een vanuit actieve dienst pensioengerechtigde was. De hoogte van het tijdelijk parterpensioen wordt jaarlijks op 1 januari vastgesteld. Op 1 januari 2015 is de hoogte bruto per jaar maal de parttimegraad. Jaarlijks wordt het tijdelijk partnerpensioen verhoogd met de procentuele verhoging van het fiscaal maximum van dit bedrag van 1 januari in enig jaar tot 1 januari in het daarop volgend jaar. 20