Ergonomische en arbotechnische. toetsing Gemeente Woudrichem

Transcriptie

1 Ergonomische en arbotechnische toetsing Gemeente Woudrichem Monique Vermeulen Consultant ergonomie Ad van Zundert Consultant veiligheid Paraaf: secretariaat

2 Pagina 2/11

3 Inhoudsopgave 1 Projectaanpak 4 2 Resultaten Algemene conclusies Conclusie per ingetekende ruimte voormalig Rabobankgebouw 7 3 Wettelijk kader 10 Pagina 3/11

4 1 Projectaanpak De gemeente Woudrichem heeft ArboNed gevraagd om het definitieve ontwerp van het kantoorconcept van de voormailige Rabobank arbo-technisch en ergonomisch te toetsen op: omgevingsfactoren (licht en klimaatbeheersing); veiligheid, mede in relatie tot BHV en nood- en vluchtwegen; beoordeling van de werkplekken waar naast beeldschermwerkzaamheden ook andere, meer specifieke, werkzaamheden worden uitgevoerd, zoals CAD werkzaamheden. De toetsing zal plaatsvinden door een veiligheidskundige en een ergonoom van ArboNed aan de hand van deskresearch. De veiligheidskundige zal zich met name richten op de omgevingsfactoren en de ergonoom op de overige factoren. Hierbij is gebruik gemaakt van de volgende stukken, aangeleverd door de gemeente Woudrichem: Technische omschrijving van de elektrische installaties. Tekeningen van de installaties waarin gegevens staan over ventilatiecapaciteiten en de inplanning van de inblaas- en uitblaasopeningen; Plattegronden waarop vluchtwegen en nooduitgangen, beschikbare blusmiddelen, plaatsing handbrandmelders en andere voorzieningen staan aangeduid. Tekeningen van architect ter verduidelijking van de maatvoeringen van werkruimten en looppaden. Het ontwerp van de kantoorinrichting (ingerichte werkplekken), aangeleverd door de gemeente Woudrichem vormt de basis voor de in de tabel weergegeven beoordeling. (Schaal 1:100) Pagina 4/11

5 2 Resultaten 2.1 Algemene conclusies In algemene zin kunnen de volgende conclusie worden getrokken. Geconstateerd is, dat de verkeersruimte achter de verschillende bureau s maximaal 90 cm bedraagt. Dit voldoet weliswaar aan de NEN-EN 1824, maar de krappe verkeersruimte kan in praktijk tot complicaties leiden, mogelijk tijdens een BHV-incident. Verder is geconstateerd, dat het aantal m2 vloeroppervlak in relatie tot de ingetekende werkplekken in alle gevallen binnen de vigerende normen blijft. Sommige bureauopstellingen verdienen qua welzijn nader aandacht; kantoorwerkplekken zijn met het gezicht naar de muur ingetekend; andere werkplekken staan tussen kastopstellingen ingetekend. Het verdient serieuze aandacht een herinrichting van deze werkplekken te overwegen. In het verlengde van voorgaande opmerking verdient het, zeker uit welzijnsoverwegingen, aanbeveling de werkplekken zodanig in te richten dat contact met collega s mogelijk blijft. De CAD werkplekken zijn nu op L-vormige kantoorwerkplekken gepland. Met het veranderen van CAD-technieken (beeldbuis naar flatscreen) is de noodzaak om in een hoekopstelling van het bureau te werken, verdwenen. Het werken aan L-vormige werkopstellingen bevordert het gedraaid (getordeerd) werken. Dit is af te raden. Maatvoering voor deze CAD werkplekken mag identiek zijn aan een kantoorwerkplek; voor het afleggen van tekeningen dient men een zelfde aantal m2 aan te houden, dus 4 m2 voor de CAD werkplek én 4 m2 voor de aflegplek voor tekeningen. Uit de verschillende interviews, waaronder een delegatie van de OR, komt tevens naar voren dat men anticipeert, dat geconcentreerd werken wordt bemoeilijkt. De onderzoekers ondersteunen deze stelling. Het verdient daarom ook aanbeveling een aantal stilte- of concentratiewerkplekken te creëren. De suggestie om daarvoor zo nodig de kamers van het college te gebruiken is naar onze mening onvoldoende, omdat hierbij niet kan worden gegarandeerd dat deze werkplekken permanent beschikbaar zijn. Let bij de inrichting van de werkplekken ook op de plaatsing van de armaturen binnen de verschillende afdelingen; zorg voor een goed lichtplan. Aandachtspunt vormt de lichtwering bij name hoek kantoren; lichtwering is geïndiceerd. In het pand van de Rabobank is de vluchtweg in het centrale trappenhuis gerealiseerd. Bij verticaal ontruimen verdient het aanbeveling een alternatieve vluchtweg te realiseren; dus per etage een tweetal vluchtwegen realiseren. Het aantal losse blusmiddelen is mogelijk niet voldoende; op de verschillende tekeningen staan losse blusmiddelen niet aangeduid. Zorg naast de bestaande brandhaspels voor blusmiddelen, toegespitst op de inrichting (bv poederblussers). Omdat gecompartimenteerd is, zullen de brandhaspels mogelijk ontoereikend zijn. Geconstateerd is, dat in het voormalige Rabobankgebouw, weinig overlegruimte is ingetekend; er zijn een aantal ruimten ingericht met naast een kantoorwerktafel en kantoorwerkstoel ook een, of een conferentietafel. Waarschijnlijk zijn deze

6 ruimten niet voor algemeen overleg te gebruiken. Ad-hoc overleg is op deze manier bemoeilijkt; men zal steeds moeten uitwijken naar de vergaderlocatie in het gemeentehuis. In een tweetal gevallen wordt de vluchtweg, dan wel de verkeersruimte sterk beperkt. Dit is een tekortkoming. Hier dient een aanpassing te geschieden ten einde de vluchtweg doorgankelijk te maken. Op de 1 e verdieping kamer financiën en 2 e verdieping kamer ruimtelijke ordening zorgt een rij kasten voor een belemmering in de verkeersruimte bij respectievelijk de uitgang van de lift en de toegang tot het sanitaire blok. De kasten zouden hier idealiter verwijderd moeten worden. Bij het beoordelen van de tekeningen in relatie tot de klimaatinstallatie, kon geen duidelijke uitspraak over het ventilatievoud worden gedaan; de specificaties van de installatie ontbraken, en de tekeningen waren gebaseerd op de compartimentering van het voormalige Rabobankgebouw; er werd geen plan getoond met de indeling in de te verwachten situatie.

7 2.2 Conclusie per ingetekende ruimte voormalig Rabobankgebouw Verdieping Kamer Vloeropp. M2 Verkeers- en bewegingsruimte en effectief vloeroppervlak Opmerkingen BG I&A (2 wpl) 16,5 Voldoende BG Secretariaat (3) 22 Net voldoende Werkplek aan kopse kant mogelijk contrast door lichtinval Werkplek rechtsachter maximaal 90 cm verkeersruimte Vloeroppervlak ruim voldoende BG I&A techniek 10,5 Voldoende Verkeersruimte achter werkplek minimaal (wel voldoende) BG Secretaris (1) 25 voldoende Ruimte inclusief BG BG BG Wethouder 1,2,3 (1 werkplek per kamer) Communicatie (2) Burgemeester (1) 1 e verd. Ruimte divers (4) 15 voldoende Per werkplek, bureau inclusief 15 voldoende Voor beide werkplekken mogelijk kans op contrast en spiegelingen 24 voldoende Ruimte inclusief Verplaats bureauopstelling in verband met invallend licht 27,5 Voldoende Ruimte bevat aflegtafel Zorg voor lichtwering aan de zijgevel 1 e verd. Financiën (11) 91 Net voldoende Verkeersruimte achter werkplekken maximaal (net 90 cm) Verkeersruimte tussen kasten en lift mogelijk beperkt. Haal twee kasten weg. Tussen toiletruimte en kastenwand is

8 Verdieping Kamer 1 e verd. Juridische zaken (4) Vloeropp. M2 Verkeers- en bewegingsruimte en effectief vloeroppervlak Opmerkingen een doorgang van minimaal 1 meter. Deur slaat naar buiten open. Haal twee kasten weg. Ruimte achter het rechter blok bij drie kasten geeft mogelijk verstoring wanneer men vaak in de kasten moet zijn. 22 Onvoldoende Verkeersruimte is maximaal 90 cm. Deur kan niet open; slaat naar binnen toe. Vluchtweg wordt beperkt, Lichtwering gewenst in verband met grote raampartij, grenzend aan het terras 1 e verd. Financiën (1) 14,8 Voldoende Werkplek inclusief Overweeg herinrichting ruimte; plaats het bureau haaks op het raam, verplaats de 1 e verd. Openbare werken punt (1) 1 e verd. Openbare werken (12) ± 16 Voldoende Werkplek inclusief Verkeersruimte is beperkt Overweeg plaatsing passend meubilair in combinatie met ruimte 96 Voldoende Geluidshinder technische hoek? Verkeersruimte is maximaal 90 cm Voor CAD werkplekken geldt goede werkplekgerichte verlichting CAD werkplekken zitten met de rug naar collega s Let op daglichtinval CAD werkplek

9 Verdieping Kamer 2 e verd. Ruimtelijke ordening (16) Vloeropp. M2 Verkeers- en bewegingsruimte en effectief vloeroppervlak Opmerkingen Één CAD werkplek mogelijk contrasten Bij voorkeur rechte opstelling van CAD werkplekken; hoekopstelling geeft reden tot torderen 163 Voldoende 4 werkplekken zijn toets werkplekken Bij voorkeur rechte opstelling van toets werkplekken Één bureau wordt door 2 medewerkers bezet. Heroverweeg de inrichting vanwege comfort Verkeersruimte tussen kasten en lift is beperkt Verkeersruimte tussen toiletgroep en kasten is beperkt Haal de rij kasten, grenzend aan lift en toiletgroep, weg 2 e verd. P&O (2) 13 Voldoende Aantal m2 effectief vloeroppervlak net voldoende. Lichtwering 2 e verd. Overleg (4) 8 Voldoende Geen permanente werkplek) 2 e verd. Ruimtelijke ordening (1) 16 Voldoende Werkplek inclusief Overweeg verplaatsen 2 e verd. Welzijn (8) 58 Onvoldoende Verkeersruimte tussen drie geschakelde werkplekken en twee kasten is 80 cm en onvoldoende Lichtwering overwegen 2 e verd. Welzijn (2) 17 Voldoende Opstelling werkplekken niet welzijns vriendelijk

10 3 Wettelijk kader Basis voor de arbotechnische en ergonomische beoordeling vormen de volgende wettelijke normen en richtlijnen. Arbobesluit artikel 3.19 Artikel Afmetingen en luchtvolume van ruimten; bewegingsruimte op de arbeidsplaats 1. De afmetingen en het luchtvolume van de arbeidsplaats zijn zodanig dat de werknemer zonder gevaar voor de veiligheid of de gezondheid zijn arbeid kan verrichten. 2. De afmetingen van de arbeidsplaats zijn zodanig dat de werknemer bij het verrichten van zijn arbeid over voldoende bewegingsruimte beschikt. 3. Indien in verband met de aard van de arbeid niet aan het tweede lid kan worden voldaan, is in de nabijheid een andere open of besloten ruimte met voldoende bewegingsvrijheid voor de betrokken werknemers beschikbaar. NEN-EN 1335 Europese norm voor kantoorwerkstoel NPR 1813 Toelichting op de normen NEN-EN 1335, NEN-EN 527, NEN-EN 2441, NEN-EN 2449 NEN 4000 bedrijfshulpverlening In de arboregelgeving is een aantal jaren geleden flink geschrapt. Onder andere de normstelling voor opleiden en herhalen is losgelaten. Deze is vervangen door de verplichting voor de werkgever om te allen tijde te beschikken over een adequaat functionerende BHVorganisatie. Eind 2006 is daartoe een nieuwe norm opgesteld, de NEN 4000 Bedrijfshulpverlening. NEN 4000 is een norm voor BHV. Uitgangspunt bij de opzet van de BHV is dat veiligheid en gezondheid zijn geïntegreerd in het beleid van het bedrijf en dat BHV een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van werkgever en werknemers NEN 8112 leidraad voor ontruimingsplannen NEN 8112 geeft aanwijzingen voor het opstellen van ontruimingsplannen in gebouwen. De toepassing van deze aanwijzingen is van belang voor het goed functioneren van een ontruiming in geval van brand of andere calamiteiten of incidenten. Taken voor degenen die met ontruiming zijn belast, staan in deze norm. Voor de omschrijving van het proces van ontruiming als onderdeel van de bedrijfshulpverlening wordt verwezen naar NEN NEN-EN 1824 (2010) Ergonomie - Ergonomische eisen voor de oppervlakte van (werkplekken in) administratieve ruimtes en kantoren De benodigde oppervlakte voor een beeldschermwerkplek is standaard 7m² per persoon. Deze beschikt over een bureau met flatscreen, schrijfvlak en een kast. In deze oppervlakte zijn ook de bureaustoel en circulatieruimte gerekend. De berekening van de kantooroppervlakte is als volgt opgebouwd:

11 * 4 m² : basiswerkplek (stoel en circulatie) * + 1m² : werkvlak met flatscreen * + 1m² : lees- en schrijfvlak * + 1m² : vrijstaande kast * + 1 m² : deur in ruimte * + 0,5 m² : vrijstaande ladenblok * + 1,5 m² : overlegruimte per persoon (=< 6 personen) * + 2m² : vergaderruimte per persoon (> 6 personen) * + 2m² : ruimte voor uitleg van tekeningen NEN 1824 (2010): Doorgangen Volgende richtijnen kunnen gehanteerd worden om een vlotte passage te realiseren: * 90 cm: doorgang * 90 cm: ruimte achter bureau tot muur/kast/obstakel * 120 cm: doorgang als looproute * 120 cm: ruimte achter bureau met passagemogelijkheid * 180 cm: zitten rug aan rug Algemene richtlijnen * Bureautafels haaks op het venster * Geen deur of ogen in de rug van de werknemer * Zorg voor dieptezicht (vrije ruimte voor de bureautafel) Voorbeeld oppervlakte * 7 x 4 m² basiswerkplekken * 7 x 1 m² werkvlak met flatscreen (groen)

12 * 2 x 1 m² schrijfvlak * 3 x 0,5 m² vrijstaande ladeblokken (blauw) * 6 x 1 m² vrijstaande kasten (grijs) * 2 x 1 m² deur in ruimte (streep) * 4 x 1,5 m² overlegruimte Totaal: 52,5 m² Voorbeeld doorgangen

13