Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK"

Transcriptie

1 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK

2 AANBOD voor groep 1-2 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,bestemd voor groep 1-2. Meer info over dit aanbod vindt u in het digitale catalogus- en reserveringsprogramma nmegids.nl. (waar dat staat leest u in het deel algemeen ). Heeft u uw keuze gemaakt? Reserveer dan, liefst zo snel mogelijk, via de website. Wie het eerst komt.. Let op: Het aanbod breidt gedurende de loop van een schooljaar uit. Vooral excursies maar ook leskisten. In nmegids.nl staat steeds het actuele aanbod, up to date. In dit overzicht vindt u achtereenvolgend: Algemeen: Hoe u gebruik kunt maken van materialen en diensten van NME Betuwe. Spelregels. Materiaalzendingen: Rondom een thema een handleiding met werkbladen en per pakket voldoende concreet materiaal om er met een hele groep mee te werken.. Let op: deze moet u bestellen vóór een uiterste datum. De afleverdatum staat vast. Meestal is het een kooppakket, dan wordt het uw eigendom. De materiaalzendingen via het Gelderse NME-netwerk komen in een cyclus van 3 jaar terug! Leskisten: In een leskist zit een handleiding met lessuggesties, werkbladen ed plus het benodigde materiaal. In een lesdoos zitten geen of weinig materialen. U leent het voor een bepaalde periode (meestal 2,5 week). De leskisten zijn onderverdeeld in 5 categoriën. Dat zijn: seizoenen / natuur, planten en dieren / water, bodem, lucht en weer / techniek en duurzaamheid / mens, voeding, gezondheid. Uitleenmaterialen: Allerlei boekensets en (veldwerk)materialen die u als ondersteuning kunt lenen. Hier zit geen handleiding bij. Zoekt u iets wat (nog) niet in de lijst staat? Gewoon vragen. Projecten, lessen en excursies: Projecten zijn onderwerpen (thema's) die geschikt zijn voor een hele bouw of schoolbreed uitgevoerd kunnen worden. Sommigen sluiten aan bij landelijke thema weken of dagen. U krijgt lessuggesties en/of handreikingen om zelf aan de slag te kunnen. Hier zijn meestal géén kosten aan verbonden. We hebben ook projecten die voor één groep of bouw geschikt zijn en (deels) gefinancierd worden door de gemeente of Regio Rivierenland. Lessen en excursies: Een of meer gastdocenten komen in de klas of u gaat met de leerlingen onder begeleiding van een of meer gastdocenten op een buiten-locatie ( boerderij, park ed) aan de slag. Hier zijn vaak kosten aan verbonden. In de digitale nmegids staan alle excursies vermeld. inclusief de kosten. Elke school kan aan alle excursies deelnemen. Om te kunnen zoeken op locatie is er een uitsplitsing gemaakt: in de betuwe / in en om Hemmen / in en om Elst (gld). Inspiratie op thema: Ideeënbronnen (géén kant en klare leskisten) over een aantal onderwerpen. We hebben nog veel meer, o.a. van het Kleine Loo.

3 Algemeen Inschrijven/reserveren De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet, via NME-centrum Midden-Betuwe. Het digitale catalogus- en reserveringsprogramma nmegids.nl is te vinden op: onder AANBOD PO-BSO. Het is ook te vinden op de site onder lesmaterialen/bestellen. Een stap-voor-stap handleiding hoe te werken met dit catalogus- en reserveringsprogramma vindt u op de website bovenaan in het horizontale menu, onder de knop Informatief en dan gebruiksaanwijzing nmegids.nl. Ook staan op de genoemde websites de NME aanbodgidsen voor de verschillende bouwen. Elke school heeft een eigen inlogcode en wachtwoord. Bent u dit kwijt, neem dan contact op met de NME-contactpersoon bij u op school of met de coördinator. Gedurende het schooljaar kunt u met uw codes zelf uw reserveringen maken, wijzigen en/of annuleren. U krijgt via het systeem automatisch een mailbericht van elke reservering, wijziging ed. Zorg daarom dat mailadressen correct zijn en blijven! Voor annulering gelden de volgende regels: Leskisten kunt u tot 3 dagen voor uitleendatum wijzigen of annuleren. Materiaalzendingen kunt u tot de aangegeven uiterste datum annuleren. Annuleert u later dan genoemde termijnen, dan worden de kosten in rekening gebracht. Ophalen en terugbrengen Leskisten dient de school zelf op te (laten) halen en terug te (laten) brengen naar het NME-centrum in Opheusden of een van de NME-depots. Eén week voor zowel de start als de afloop van een uitleenperiode krijgt u van ons per een herinneringsbericht met daarin ook adres en tijd. Hetzelfde voor het ophalen van pakketten van de materiaalzendingen. U kunt gebruik maken van een koeriersdienst. Geef, als u hier gebruik van wilt maken, dit aan bij uw reservering of neem hiervoor tijdig contact met ons op. Daarvoor betaalt u 15,= per keer, ongeacht aantal leskisten/materiaalpakketten. Als u leskisten en/of materiaalzendingen niet ophaalt, brengen wij deze toch volledig in rekening. Als u spullen niet, te laat of incompleet terug brengt, betaalt u een boete. Locaties, openingstijden en contactpersoon Gemeente Buren: een onbemande post in de Brede School in Maurik, in de gang bij de kamer van de locatiemanager van de OBS. Contactpersoon: Annemieke Jansen. Gemeente Neder-Betuwe: NME-centrum in Opheusden. Contactpersoon: Annemieke Jansen. Gemeente Overbetuwe: voor scholen uit Elst en Driel het NME lokaal in OBS Stap voor Stap in Elst. Contactpersoon: Netty van Cappellen. Voor de andere scholen een onbemande post in de ACBS Lammerts van Bueren in Zetten. Contactpersoon Hans Cornelissen. Op genoemde locaties staan de materialen tijdig klaar cq verwachten we ze terug. Wij zijn in Opheusden en Elst sowieso aanwezig op de ophaal/terugbrengdata en tijdstippen en verder op afspraak. Bij overmacht graag afbellen naar de contactpersoon van de locatie i.p.v. een mail sturen want die lezen we niet altijd meteen uit. Andere afspraken lopen altijd via de coördinator. Kwaliteit Alle leskisten en materiaalzendingen worden door ons nauwkeurig gecontroleerd voordat u ze krijgt. Als er iets aan mankeert/ontbreekt, wordt dat door ons vermeld. Mocht u toch nog iets anders missen, wilt u dan direct contact met ons opnemen? Daarmee kunnen we voorkomen dat we u abusievelijk kosten in rekening brengen. Raakt er iets kwijt of kapot, meldt het ons a.u.b. bij het terugbrengen.

4 Gemeentelijke bijdragen/subsidies en eigen bijdragen De gemeenten Buren, Neder-Betuwe en Overbetuwe betalen aan hun respectievelijke NME-centra een bijdrage / subsidie om aan het basisonderwijs NME te kunnen aanbieden in de vorm van leskisten, materialen, excursies en diensten. Voor het lenen van leskisten ed. betalen de scholen een eigen bijdrage. Dit bedrag is een bijdrage aan de ontwikkel- en materiaalkosten. De kosten voor de materiaalzendingen zijn 15,- per pakket (niet: per zending!). De kosten voor excursies zijn afhankelijk van aanbieder en (kunnen) verschillen per gemeente. In de netto bedragen, die de school ziet na het inloggen, zijn de gemeentelijke subsidies verwerkt. Uw school ontvangt een rekening halverwege en/of aan het einde van het schooljaar voor alle gereserveerde leskisten, afgenomen materiaalpakketten, excursies en indien van toepassing voor de koeriersdiensten. Voor materialen die zoek raken of kapot gaan, brengen wij de kosten apart in rekening. Verantwoordelijkheid Voor alle activiteiten geldt dat de verantwoordelijkheid voor leerlingen en materialen bij de school ligt. Ook als programma s (deels) door derden worden uitgevoerd of begeleid. Perioden In kennen we onderstaande leenperioden. Afwijkingen hiervan zijn in overleg mogelijk, bijv. voor een kijkavond, studiedag etc. We hebben zo goed mogelijk rekening gehouden met vakanties e.d. maar dat is niet altijd eenvoudig omdat we in 2 regio s werkzaam zijn (midden en zuid) en er veel onderlinge verschillen zijn tussen de scholen. Komt een periode niet uit, bijvoorbeeld omdat er een (deel) schoolvakantie in valt? U kunt suggesties voor een andere periode doen, het is aan ons om dat te honoreren... Vraag het altijd vooraf bij uw reservering, dat werkt het prettigst voor u en voor ons Ophalen Terugbrengen 2015 Ophalen Terugbrengen wo vr wo. 7-1 vr wo vr wo vr wo vr wo vr wo vr wo vr. 3-4 wo vr wo. 8-4 vr wo vr wo vr wo. 3-6 vr wo vr Contactgegevens Stichting NME centrum Midden-Betuwe. Coördinator: Annemieke Jansen postadres: Appelgaard 9, 4033 JA Lienden / bezoekadres na afspraak: Tielsestraat 11 b, 4043 JP Opheusden mail: nmebetuwe@gmail.com website: Facebook: NME Betuwe KvK: IBAN: NL67 INGB De gegevens van NME Overbetuwe vindt u op NME in de Betuwe Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe krijgt vorm door samenwerking tussen NME Overbetuwe (dat zijn CNME t Pakhuis en Boerderij Lingezegen) en NME-centrum Midden-Betuwe. Het totale werkgebied omvat de gemeenten Overbetuwe, Neder-Betuwe en Buren.

5 Materiaalzendingen Van Kikkerdril tot Kikker BESTELLEN: uiterlijk 1 april 2015 Groep: 1,2,3,4 Materiaalzending Leverdatum aquarium ed: maart 2015 Klaslokaal Nederland, kikkerland. Weten uw leerlingen hoe de kikker zich ontwikkelt? Wat kikkerdril is en hoe kikkervisjs eruit zien? En wat het verschil is tussen kikkers en padden? We leveren u op tijd een klein aquarium, een handleiding met lessuggesties en werkbladen om aan de slag te kunnen. U moet ZELF voor het kikkerdril en/of paddensnoeren zorgen! Koolwitjes in de klas groep: 1,2,3,4 Zelf kopen: pakket Periode: april t/m oktober Klaslokaal De kinderen kunnen de levenscyclus van de vlinder volgen. Ze ontdekken dat uit de eitjes rupsen komen, die rupsen eten en verpoppen zich en dan pas komt de vlinder tevoorschijn. In het pakket (te koop via de Vlinderstichting) zitten eieren, rupsen en poppen van het koolwitje. De verzorging is niet moeilijk. U moet zelf voor een terrariumbak of vlinderkweekkooi zorgen. En na afloop kunt u met de kinderen de vlinders buiten loslaten. Van graan tot brood BESTELLEN: OP = OP Groep: 1,2,3,4,5.6 Materiaalzending Klaslokaal, evt excursie We eten (bijna) elke dag brood, maar waar het precies vandaan komt, da's geen dagelijkse kost! In de onderbouw ligt het accent op benoemen van de materialen en het volgen van het proces van graan tot brood. Dit pakket kan goed gebruikt worden tijdens een 'broodproject' waarbij u ook naar een bakker en/of een molen gaat. Vogelrestaurant BESTELLEN: voor Groep: 1,2,3,4 Materiaalzending Seizoen: winter Klaslokaal, schoolomgeving Welke vogels zie ik in de winter, hoe herken ik ze? Wat hebben ze aan voedsel nodig, kunnen ze dat vinden? Hoe maken we als klas een vogelrestaurant waar de vogels graag en veilig zijn? Er zitten veel concrete doe- en kijkopdrachten in, knip- en kleurplaten, wandplaat, raamstickers, beloningsplaatjes en natuurlijk vogellekkernijen. Tip: doe spelenderwijs mee met de nationale tuinvogeltelling. Leskisten: Seizoenen Kleuters ontdekken en beleven de lente -Veulens in de wei Groep: 1,2 Leskist Seizoen: lente Klaslokaal en evt. buiten Aan de hand van een grote vertelplaat en 3 thema s gaan de kinderen de natuur ontdekken en beleven. De thema s zijn: insectenzuiger (zelf maken en dan ook gebruiken), bodemdieren (waar zitten ze??) en kabouterspeurtocht (in de directe schoolomgeving).

6 Kleuters ontdekken en beleven de zomer -Veulens in de wei Groep: 1,2 Leskist Seizoen: zomer Klaslokaal en evt. buiten De 3 zomerthema s zijn: bloemenpers (zelf maken en gebruiken), bloemen (waar staan de mooiste, grootste, kleinste??) en slakken (zelf zoeken in de directe schoolomgeving). Ook hier weer een grote vertelplaat om de natuur in de schoolomgeving te ontdekken. Kleuters ontdekken en beleven de herfst -Veulens in de wei Groep: 1,2 Leskist Seizoen: herfst Klaslokaal en evt. buiten Diersporen zoeken en zelf een afdruk maken; bladeren zoeken en poeders maken (creatief dus!) en dan ook nog regenwormen vangen en bekijken: met hoofd, hart en handen de natuur beleven in de herfst. De vertelplaat helpt ervaringen te verwoorden. Kleuters ontdekken en beleven de winter -Veulens in de wei Groep: 1,2 Leskist Seizoen: winter Klaslokaal en evt. buiten Ook in dit seizoen is er veel te zien, ontdekken en doen! Vogels voeren door een voederhuisje en vetbol te maken; vogelveren zoeken en goed bekijken. En het zachte dons uit uw kussen.. Bij de winter hoort sneeuw. Als er geen echte is, dan hebben we wel een andere oplossing... Leskisten: Natuur, planten en dieren Bijengeheimen Groep: 1,2,3,4 Leskist Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en buiten De materialen in de kist nodigen de leerlingen uit om zich te verbazen over wat ze met bijen te maken hebben. Door het verhaal 'Bijengeheimen' belanden de leerlingen vervolgens op een speelse manier in de bijenwereld. Met behulp van het buitenpad en de bijbehorende activiteiten kunnen zij zich verplaatsen in een honingbij. Zo leren ze deze dieren nog beter kennen en ontdekken de leerlingen wat een 'bezig bijtje' precies inhoudt. t Jonge kind en bijen Groep: 1,2,3,4 Lesdoos Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en evt. buiten Bijen zijn eng, leuk, nuttig en... zeer intrigerend. Van het Bijenhuis in Wageningen komt deze handleiding met veel werkbladen. Wij voegden er wat imker- en bijenspullen, posters en boekjes bij plus een kleine bijenkast (wel raten, geen bijen!) Bezoek aan of van een imker verlevendigt het geheel.

7 Kriebelpoten (NME en taal) Groep: 1,2,3 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal en buiten Poes Lika uit het prentenboek Kriebelpoten ontmoet in en om het huis allerlei dieren. Dit vormt de basis van het project. De kinderen gaan naar buiten op zoek naar vergelijkbare dieren en verwerken hun ervaringen op diverse manieren in de klas. Steeds wordt een koppeling gemaakt tussen de natuurervaring en taalontwikkeling, waarbij de materialen in de kist ondersteunend werken. Er zijn diverse werkbladen met schrijfoefeningen, letterherkenning, woordherkenning, maar ook onderzoek, rekenen, knutselen en bewegen komt aan bod. Klein en dapper, kriebelbeestjes Groep: 1,2 Leskist Periode: lente-zomer-herfst Klaslokaal en Buiten Kriebelbeestjes: waar vind je die en hoe pak je ze veilig op? Eerst in de klas droogoefenen met lepel, kwastje en potje. Dan buiten zoeken in alle holletjes en hoekjes, onder stenen en tussen het gras en de bloemen. Op de (biotoop)kaarten met klittenband een diertje 'plakken' wat ze op die woon plek gevonden hebben. Klaslokaal goed kijken hoe ze eruit zien en een werkboekje maken. En dan later weer veilig terugzetten op hun eigen plekje. Voor de leerkracht natuurlijk veel tips en achtergondinformatie. Kleuters en kleine kriebelbeestjes Groep: 1,2 Lesdoos Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en buiten Als onze leskist Klein en dapper, kriebelbeestjes niet beschikbaar is, kunt u deze lesdoos eens proberen. Enkele korte opdrachten over bodemdiertjes en de insectenzuiger en wat eenvoudig materiaal om kriebelbeestjes te verzamelen. Lievebeest Groep: 1,2 Leskist Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en buiten Jonge kinderen kunnen eindeloos naar kleine diertjes zoeken. Lieveheersbeestjes zijn favoriet want het zijn de knuffeldiertjes onder de insecten. Samen met de kinderen verzamelt u lieveheersbeestjes in de schoolomgeving, die u gedurende enkele dagen in de klas verzorgt. Met deze leskist bieden wij u tal van mogelijkheden om met dit onderwerp aan de slag te gaan, van liedje tot vouwopdracht, van telwerkje tot puzzel. Vlinders voor kleuters Groep: 1,2 Lesdoos Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en buiten Het leukst voor kinderen is zelf de ontwikkeling van ei-rups-popvlinder te kunnen volgen. (pakket te koop via de Vlinderstichting.) Heeft u geen mogelijkheid voor zo n levend pakket, leen dan deze lesdoos. Een handleiding met veel werkbladen, posters, foto s en zoekkaart van vlinders en natuurlijk het boek Rupsje Nooitgenoeg.

8 Jop vindt een veer Groep: 1,2,3 Leskist Periode: lente t/m herfst Klaslokaal en evt. buiten Jop is op bezoek bij buurvrouw Anne. In de tuin vindt hij een veer. Deze veer zorgt voor veel vragen en ontdekkingen over vogels. Samen met Jop zoeken de kinderen naar het antwoord op vragen en ontdekken ze welke vogels er in hun leefomgeving voorkomen. Boerderijhoek: Spelenderwijs leren Groep: 1,2,3 materialenset Periode: hele jaar Klaslokaal Een kist vol materialen waarmee u een boerderijhoek kunt inrichten. Boerderij, voertuigen, dieren, hekjes enz. Er is géén programma gemaakt rond de boerderij met ontwikkelingsbladen, werkbladen, liedjes ed. Er is wel een achtergrondinformatie map en volop kopieerbare kleurplaten en (voor)leesboekjes. Dierenwelzijnslessen (voedselproducerende dieren) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Deze leskist hoort bij het lesprogramma Dierenwelzijnslessen, te vinden op de site Hier zijn naast de complete lessen ook verschillende webquests, digitale werkbladen, opdrachten die aansluiten bij de lessen en spelletjes te vinden. De lessen gaan over de volgende productiedieren: kip, koe, varken, geit, vis, konijn en honingbij. De leskist brengt de praktijk in de lessen. Natuur op de boerderij - onderbouw Groep:1,2,3 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal, evt. boerderij In de onderbouw ligt de nadruk op wat zie ik?, wat hoor ik?, wat ruik ik?, wat voel ik?, wat doet de boer, de kikker, de vogel, de koe? Kortom een kennismaking met een agrarisch bedrijf. De kinderen maken kennis met de flora en fauna die op de boerderij voorkomen. Dat zijn niet alleen de planten en dieren die nodig zijn voor de bedrijfsvoering, ook die in de vrije natuur op en om de boerderij komen aan bod. Een bedrijfsbezoek is heel erg leuk... Kabouterpad Groep: 1,2 Leskist Periode: hele jaar Buiten Met deze kist kunt u een kabouterpad uitzetten in de directe schoolomgeving. Op elke kabouter wordt een kaartje bevestigd met een opdracht, bijvoorbeeld kriebelbeestjes zoeken of zaadjes verzamelen. Op deze manier ontdekken de kinderen de natuur dicht bij huis. De opdrachten zijn verdeeld over de vier Periodeen, zodat de kist het hele jaar door te gebruiken is.. Let op: de leskisten Jip en Janneke en Kabouterpad hebben dezelfde opdrachten maar duidelijk andere praatfiguren

9 Ontdek 'de wereld' met Jip en Janneke Groep: 1,2 Leskist Periode: hele jaar Buiten. Met behulp van de figuren Jip en Janneke ontdekken kleuters van alles over planten en dieren in hun schoolomgeving of het park. Kijken, horen, voelen, ruiken. Maar ook vertellen over het weer of steentjes zoeken. In groepjes van 4-6 gaan de kleuters met een begeleider op zoek naar de opdrachten. U maakt een keuze van circa 15 opdrachten (er zijn er 40). Let op: de leskisten Jip en Janneke en Kabouterpad hebben dezelfde opdrachten maar duidelijk andere praatfiguren. Pronkepauw, hoe staan je ogen nou? Groep: 1,2 Leskist Periode: hele jaar Op een (kinder)boerderij, in het Fruitpark ed. Pronkepauw is een pauw op een (kinder)boerderij. Hij is zo verdrietig dat zijn ogen op de veren 'kwijt zijn'; dof zijn geworden. Door de opdrachten en de spelletjes die de kinderen doen, ontdekken zij allerlei dierenzaken als verschil in mond, poten, vacht, keutels, voer. En daarmee verdienen ze ogen voor de pauw, die weer gaat stralen.. Leskisten: water, bodem, lucht en weer D'r op en d'r onder Groep: 1,2 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Een lessenserie over drijven en zinken waarbij een duidelijke koppeling wordt gemaakt tussen taal (woordenschat) en NME. In de ervaringsles experimenteren kinderen met drijven en zinken. In de tekst les staat het boek Er kan nog meer bij centraal. In de toepassingsles worden de aangeboden begrippen actief gebruikt bij één van de verwerkingsopdrachten. Stenen, steentjes,.. Groep: 1,2 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal In kinderzakken zitten vaak stenen of steentjes die verzameld zijn omdat ze zo mooi of zo bijzonder zijn. Met een aantal van deze allerdaagse steentjes laten we kinderen kijk-, doe- en sorteer opdrachten uitvoeren en daarmee ontdekkingen doen. En natuurlijk hebben we ook hele bijzondere exemplaren... Laat de kinderen voor aanvang van deze les ook zelf zoeken naar steentjes voor de stenenhoek. De wereld onder je voeten - onderbouw Groep: 1,2,3 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal - evt. excursie De wereld onder je voeten...is de wereld van Mollie de Mol. Hoe zien mollen eruit, hoe leven ze, wat komen ze tegen in de grond (andere dieren, water, schatten, etc.) Het project bestaat uit een inleidende les, het spel, de afsluitende les en facultatief een excursie. Het spel speelt u in een ingericht (speel)lokaal met hulp van (natuur)ouders.

10 Over de pot en de put: waar ga je heen, drol? Groep 1,2,3,4,5,6,7,8 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal - Buiten Tanden poetsen, toilet doorspoelen, (af)wassen: in huis maken we water vies en spoelen het weg door een putje. Ook het water dat buiten valt, verdwijnt.. Voor de kleuters een beeldend verhaal: waar ga je heen drol? Het laat kinderen nadenken over waar het naar toe gaat van wc-pot naar afvalwaterzuivering. Ze kunnen vervolgens creatief aan de slag door in de poppenhoek of bouwhoek een wc of aanrecht te bouwen met een afvoer (van wc- of keukenrollen). Spelend ontdekkingen doen aan het water Groep: 1,2,3, Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Veel materialen en een aantal kaarten waarmee de kinderen 'aanrommelen' om zelf allerlei ontdekkingen te doen aan water: drijven & zinken / golven / oplossen & mengen / kruipend water / waterkracht / vorm / geur & kleur / bellen blazen enz. Kan zowel in een waterontdekhoek als met groepjeswerk gebruikt worden. En leuk te combineren met een slootjes-onderzoek. Waterkoffer Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Projectkoffer Periode: hele jaar Klaslokaal Waterschap Rivierenland heeft een Waterkoffer ontwikkeld. De koffer bevat verschillende lespakketten, boeken, DVD s, CD s en lessuggesties als aanvulling op de lessen over water uit het NMEaanbod. Gaat u zelf naar een sloot of plas om water-onderzoek te doen? Leen dan ons set veldwerkmaterialen slootjesexcursie. Leskisten: techniek en duurzaamheid Glasgraveerset Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaalset Periode: hele jaar Klaslokaal Een alternatief cadeau voor vader- of moederdag of een mooi sfeerglas voor een waxinelicht met de Kerst: maak het van lege jampotjes. Glasgraveerset met voorbeelden, glasverf op waterbasis, glasstiften op waterbasis en frostdesign voor het hergebruiken van glas. Let op: uitvoering met de graveerpen door de leerkracht Spiegels Groep: 1,2,3 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Een kist vol glimmende en spiegelende materialen. Met behulp van eenvoudige werkkaarten en boekjes worden aspecten rondom spiegelen ontdekt zoals vlakke, holle en bolle spiegels. Ook creatief denken en bezig zijn wordt geprikkeld. Verschillende materialen kunnen in de klas opgehangen worden.

11 Magneten Groep: 1,2,3,4 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Een spannende leskist waarbij de leerkracht begint met al fluitend een slang uit een mandje te toveren... Vervolgens gaan de kinderen op zoek naar alles wat wel/niet aangetrokken wordt door een magneet. Daarna doen ze nog een aantal gerichte proefjes met magneten en ontdekken zo de eigenschappen ervan. Deze kist heeft veel raakvlakken met de 'magnetenkermis'. Magnetenkermis Groep: 1,2,3 Leskist Periode: hele jaar klaslokaal In 2 grote kisten zitten een bonte verzameling met magnetische voorwerpen en speelgoed waarmee de leerlingen zelfstandig op hun eigen niveau ontdekkingen doen. Op een speelse wijze komen de eigenschappen van magneten en het fenomeen magnetisme aan de orde. De kist heeft raakvlakken met 'magneten' maar andere materialen. Zwerfafval, mooi niet! (oude versie) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Lesdoost Periode: hele jaar Klaslokaal - Buiten Het uitgangspunt van "zwerfafval mooi niet" is het bewerkstelligen van gedrags-verandering: voorkomen van zwerfafval. In elke bouw worden dezelfde 3 onderwerpen uitgewerkt:rondslingerende rommel - waar komt die rotzooi toch vandaan? - in de prullenbak ermee! U kunt natuurlijk het schoolplein of de schoolomgeving ontdoen van eventueel zwerfvuil... Zwerfafval, mooi niet! (nieuwe versie) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Lesdoos Periode: hele jaar Klaslokaal - Buiten Het thema van dit lespakket is zwerfafval: wat is het en waar komt het vandaan? Maar ook gevolgen van zwerfafval en oplossingen. Er zijn 3 lessen: les 1:wat ligt daar? les 2:kijk uit: zwerfafval! les 3:waardevolle troep. Voor iedere leerling is er een werkblad dat bestaat uit vier kleurrijke pagina's met een spel 'Zwerfafval-domino', strips en puzzelopdrachten. Leskisten: mens, voeding en gezondheid De bakker en het brood Groep: 1,2,3 Lesdoos Periode: hele jaar Klaslokaal, evt. bakker In dit eenvoudige pakket gaan de kinderen aan de slag met brood. Ze bekijken en proeven brood, ze zaaien tarwe, malen graan en spelen in de bakkershoek. Extra dimensie krijgt de lessenserie met een bezoek aan een bakker of bakkerswinkel en/of een broodmaaltijd op school waarij de kinderen samen met de leerkracht / ouder(s) zorgen voor allerlei verschillende broodsoorten.

12 Geboorte en verzorging Groep: 1,2 Leskist / speelhoek Periode: hele jaar Klaslokaal Veel kinderen krijgen op deze leeftijd te maken met een nieuw broertje of zusje. Er wordt een babyverzorgingshoek ingericht (commode met kleertjes en verzorgingsmaterialen om de bijgeleverde babypoppen te badderen en aan te kleden). De kinderen leren spelenderwijs woorden en begrippen rond zwangerschap, geboorte en verzorging. Ook ontdekken ze dat je met een baby anders moet omgaan dan met een klasgenootje. Een ontmoeting met een echte zwangere moeder vormt een leuke start en wie weet gaat er een echte baby in het badje... Smaakkoffer (oude versie) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal We weten allemaal dat je minder lekker eet wanneer je verkouden bent: als je niet goed kunt ruiken, smaakt het eten gewoon minder. Maar zonder dat we het onszelf realiseren, heeft ook de kleur van een product invloed op onze smaak en/of eetgewoonten uit onze cultuur. Al proevende kennis maken met smaken en geuren smaaklessen (nieuwe versie) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal Binnen Smaaklessen komt het thema (gezonde) voeding breed onder de aandacht. De onderwerpen die aan bod komen zijn opgedeeld in vijf pijlers: smaak, gezond eten, voedselproductie, consumentenvaardigheden en koken. Bij de laatste les koken de kinderen samen en leren ze dat bij eten ook sociale vaardigheden horen. Digitaal alle leerlingbladen, veel suggesties en digibord-links. Lesmateriaal van de GGD Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 divers materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal Het NME-centrum heeft weinig/geen leskisten over gezondheid, sexualiteit en gevoelens, lichaamsverzorging, handicapt zijn, pesten, genotmiddelen en dergelijke. Daarvoor verwijzen we u naar de GGD Rivierenland in Tiel. Zij hebben een groot aantal materialen voor in de klas maar ook voor ouderbijeenkomsten. Uitleenmaterialen Boeken over het thema boerderij 1-2 Groep: 1,2 Materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal Als u met het thema Boerderij (bijvoorbeeld de 'Boerderijhoek' / 'Landbouw en Natuur op de boerderij' / 'Boerderij-educatie Rivierenland') bezig bent, kunnen extra boekjes, spelletjes, liedjes ed over het thema welkom zijn. Wij hebben ze voor u verzameld.

13 Lessuggesties over bomen en bos LEERKRACHTNIVEAU Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal -buiten Een flinke doos met suggesties voor lessen over bomen & bos, bijv. bomen en zintuigen, bomen en wonen, bomen en kleuren, het buitengewoon bomenproject enz. Leuk te gebruiken samen met onze grote kist Bomen of bij uw eigen thema / methode. Huid en Haar - Domino Groep: 1,2,3,4,5,6 Materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal Kijken en voelen aan huid, haren of veren op 15 dominostenen van circa 12,5 x 25 cm. De bedoeling is dat de kinderen een dominoreeks maken. Er zijn twee zoekrichtingen: 1. Welke huid heeft dit dier? (vanuit de foto van een dier naar de huid) en 2. Welk dier hoort bij deze huid? (vanuit de huid naar de foto). De dieren zijn: vos, panter, paard, konijn, slang, wild zwijn, zal, ree, pauw, bruin schaap, varaan, krokodil, schildpad, wit schaap. Insectenkooi (vlinderkooi) Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaal Periode: lente t/m herfst Klaslokaal Een houten kooi ( circa 35x35x45 cm) met aan 3 zijkanten fijn gaas. Erg geschikt om het proces van ei tot insect te volgen.als u ZELF bij de vlinderstichting een vlinderpakket bestelt, kunt u de rupsen, poppen en vlinders hierin prachtig laten bewonderen door de leerlingen. Geef bij het reserveren aan wanneer u het vlinderpakket ontvangt. Wij zorgen dan dat u de vlinderkooi op tijd op school heeft. Jip en Janneke - aanvulset Groep: 1,2 Materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal Als u met Jip en Janneke de natuur in de schoolomgeving gaat ontdekken, kunt u de sfeer even langer vasthouden door gebruik te maken van dit aanvulsetje. Bevat boekje, stempels en een aantal puzzeltjes. Alléén tegelijk met ontdek de wereld met Jip en Janneke te leen. Loeppotjes Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaal Periode: hele jaar Klaslokaal en buiten Loeppotjes: ongelofelijk handig en eenvoudig te gebruiken door alle leerlingen. 15 stuks in een platte doos, dus gemakkelijk mee te nemen. Veldwerkmateriaal voor herfst-excursie Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaal Periode: herfst Klaslokaal en buiten Een verzameling materialen waarmee u de kinderen tijdens een herfst-excursie kunt laten werken. Zoekkaarten, loeppotjes, spiegeltjes, verzamelbakken enz enz Er zit géén docentenhandleiding en/of werkbladen bij!

14 Veldwerkmateriaal voor water- / slootjesexcursie Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Materiaal Periode: Hele jaar buiten Een verzameling van schepnetjes, emmers, bakken, loeppotjes en zoekkaarten waarmee u de kinderen rondom het water kunt laten werken. Er zit geen docentenhandleiding bij! Projecten, lessen en excursies Groene Voetstappen Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Project van 16 tot 22 sept * Klaslokaal Een week lang Groene Voetstappen verzamelen door lopend of fietsend naar school te komen (in plaats van gebracht te worden met de auto). Dit is goed voor het milieu, gezond en veilig. Elke dag besteedt u ongeveer 15 minuten aan het hoe en waarom van deze actie d.m.v. eenvoudige opdrachten. Meer info op onze website. Welke school wordt kampioen Groene Voetstappen verzamelen?? * = het kan ook in een andere week, bijv. rond de Dag van de Duurzaamheid Warme Truiendag Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Project 6 februari 2015 Klaslokaal evt. Buiten Op 6 februari 2015 vindt de landelijke Warme truiendag plaats. Op deze dag kunt u de verwarming enkele graden lager zetten en de leerlingen vragen die dag in een extra warme trui naar school te komen. Meer tips staan op de website. Gaan ze thuis ook meedoen?? Deze dag wordt georganiseerd door het Klimaatverbond en verwijst naar Verdrag van Kyoto. De verwarming 1 graad lager betekent 7 % minder energieverbruik en dus 7 % minder CO2 uitstoot. Hiemee kun je het klimaat sparen zonder comfort verlies. Zwerfvuildag, dag zwerfvuil Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Project Periode: maart Klaslokaal - Buiten In maart hebben we Klaslokaal de gemeenten Buren en Neder-Betuwe altijd een zwerfafvalproject waar we inzetten op deelname door groep 3 en/of 6 maar wat ook schoolbreed uitgevoerd kan worden. Het uitgangspunt in dit project is het bewerkstelligen van gedragsverandering (voorkomen van zwerfafval) door weten is doen. Het vernieuwde pakket 'zwerfafval, mooi niet' wordt hierbij gebruikt (zie info aldaar). De leerlingen gaan actief buiten zwerfvuil verzamelen tijdens de afsluitende zwerfvuildag, op de donderdag in de Week van NederlandSchoon. En de gemeente haalt het zwerfvuil bij school op. Elke school krijgt t.z.t. van ons nog nadere informatie, tips enz. Projectweek op school? Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Het NME-centrum kan u helpen bij het organiseren van een project- PROJECTWEEK (week) over Natuur: Water Bos Seizoenen - Biotopen enz. Vraag gerust om meer info. over de mogelijkheden. Doe het wel tijdig.

15 Natuur in de klas, klas IN DE NATUUR Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Excursies Periode: hele jaar diverse locaties Met alle leskisten en uitleenmaterialen haalt u de natuur in de klas. Het NME-centrum ziet ook graag de klas in de natuur. Vandaar dat we nog steeds bezig zijn ons aanbod van lessen en excursies uit te breiden. In de digitale nmegids, te vinden op onze website onder aanbod PO-BSO, is het meest recente aanbod te vinden. Misschien kunnen we ook 'maatwerk' leveren voor uw school. Hieronder een summier overzicht: Boer zoekt school / boerderij-educatie Rivierenland Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Excursie Periode: buiten, diverse locaties Waar komt ons dagelijks voedsel eigenlijk vandaan? Wat gebeurt er allemaal in de landbouw? Het Rivierengebied staat bekend om de weilanden met koeien, akkers met groenten, boomgaarden met fruit en de (laan)bomenteelt. Boerderij-educatie is er o.a. om kinderen ervarend te laten leren dat melk, eieren en groenten niet uit de fabriek komen maar van de boerderij. Daarom met de klas naar de boer en het bedrijf! Imker zoekt school Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Excursie Periode: buiten, diverse locaties Met de klas naar de imker/bijenstal of een imker op school laten komen met materialen om zodoende van alles te weten te komen over bijen, honing enz. De natuur in de verschillende seizoenen: Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 lammetjespad / kabouterpad /... Excursie Periode: buiten, diverse locaties Op diverse locaties kunt u met uw groep de verschillende seizoenen ervaren. De kinderen maken dan in groepjes een wandeling langs allerlei mooie plekjes waar ze een opdracht doen. Ruiken, voelen, kijken maar ook bijv. verstoppertje spelen, verzamelen of vertellen. De opdrachten, materialen en route worden verzorgd door het NME of de lokale gids/aanbieder.

16 Inspiratie op thema Bomen Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Leskist natuur, planten.. Periode: hele jaar Klaslokaal - Buiten De boom in de breedste zin van het woord komt aan bod. Van het verkennen van de boom zelf en de dieren in en om de boom tot papier maken en het bouwen van een bomobiel. De boom beleven door activiteiten en m.b.v. leerlingenbladen. Het aantal lessen kan naar keuze lopen van één tot een uitgebreid project. De leskist bomen is een complete kist voor de hele school. De kist bevat een ideeënboek en veel materialen over hout en bomen. In de bomenmap uitgesplitst voor 4 verschillende leeftijdsgroepen. Buiten kijken Groep: 1,2,3,4 Leskist Periode: hele jaar Klaslokaal en buiten De schoolomgeving verkennen aan de hand van de thema s: zintuigen, het weer, de bodem, kleine beestjes, wilde planten, vogels. De materialen en de handleiding in de kist zijn eenvoudig maar functioneel. U kiest zelf welk(e) thema( s) u neemt, mogelijk om het materiaal juist goed bij uw eigen methode aan te laten sluiten. Vier seizoenen Groep: 1,2 Lesdoos Periode: hele jaar Klaslokaal en Buiten 'Vier seizoenen is het complete set van ideeënboek, werkbladen, diareeksen en speldoos met opdrachtkaartjes van Leefwereld. Per seizoen 2 thema s voor een natuurproject en/of kabouterpad: eendjes kijken - lentegroen / zomerleven - brood van moeder aarde / zilveren sporen, zijden draden - op een grote paddestoel / mens en dier in winterland - stenen blijven. ivm de diareeksen is deze lesdoos niet meer modern maar u kunt er veel ideetjes uit opdoen. Zorgen voor de natuur - kleuterbouw Groep: 1,2 Lesdoos Periode: hele jaar Klaslokaal en buiten Vanuit het hart-hoofd-handen principe leren kinderen zorgen voor de natuur. Concreet handelen staat centraal: beleven en ervaren. De natuurzorgthema s voor de kleuters zijn: - kweken en verzorgen van plantje in de klas - zorgzaam gedrag voor huis- en boerderijdieren - natuurvriendenpad INSPIRATIE NODIG?? Groep: 1,2,3,4,5,6,7,8 Wilt u aan de gang met een thema over natuur of duurzaamheid en zoekt u nog wat ideetjes? Informeer dan of wij u kunnen helpen! We hebben veel losse materialen, lessuggesties enz. die niet in deze lijst staan maar wel bruikbaar (kunnen) zijn. En anders kunnen we u misschien helpen waar u wel wat kunt vinden. Kijk ook op onze website bij de LINKS voor ideetjes. Succes!

Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ

Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ 2011 2012 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet, via NME-centrum Midden-Betuwe. Het digitale

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw, groep 3 en 4. FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw, groep 3 en 4. FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard 2014 2015 Aanbod NME-Betuwe Onderbouw, groep 3 en 4 FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard AANBOD 2014-2015 voor groep 3-4 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,bestemd voor

Nadere informatie

Dwaaltochten groep 6. NME-centrum Midden-Betuwe

Dwaaltochten groep 6. NME-centrum Midden-Betuwe NME-centrum Midden-Betuwe Veel nieuws van het NME: dwaaltochten voor groep 6 project energie?zuinig! de waterwachter in de klas boerderij-educatie Rivierenland nieuwe leskisten, o.a. over techniek zwerfvuilactie,

Nadere informatie

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK GROEP 1 & 2 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK AANBOD voor groep 1 & 2 Aanbod Natuur en Milieu Educatie Op onze website

Nadere informatie

Aanbod NME voorjaar 2014

Aanbod NME voorjaar 2014 Aanbod NME voorjaar 2014 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam biedt een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder snel

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT "ENERGIE? ZUINIG!" DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT ENERGIE? ZUINIG! DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ 2014 2015 Aanbod NME-Betuwe Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT "ENERGIE? ZUINIG!" DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ AANBOD 2014-2015 voor groep 7-8 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw. Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld)

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw. Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld) 2011 2012 Aanbod NME-Betuwe Onderbouw Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld) Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet,

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Bontepietenpad. Bijenkorf

Bontepietenpad. Bijenkorf Bijenkorf Bontepietenpad Onderbouw De wereld om je heen verkennen met je zintuigen. Natuurpaden en ander lesmateriaal voor natuurbeleving in de klas of in de buurt van je school voor leerlingen van. Poppenkastspel

Nadere informatie

Kooi. Lesaanbod

Kooi. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Wauw, t leeft 1/2 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Huisdieren 3/4 X X Uitvogelen 5/6 X X Knaagdieren

Nadere informatie

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl Leskisten Natuur &Milieu Educatie 2013-2014 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-17 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inhoud van de leskist

Inhoudsopgave. Inhoud van de leskist Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...

Nadere informatie

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ GROEP 1 & 2 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ AANBOD voor groep 1 & 2 Op onze website www.nmebetuwe.nl onder Aanbod PO-BSO vindt

Nadere informatie

Schooljaar 2015-2016

Schooljaar 2015-2016 Schooljaar 2015-2016 NME aanbod Regio Les Met de GPS het bos in van basisschool het Kompas De Groene Belevenis Hamersveldseweg 105-107 3833 GM Leusden 033-3034940 info@degroenebelevenis.nl www.degroenebelevenis.nl

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2017-2018 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Wauw, het leeft 1/2 X X Beschuit met muisjes 3/4 X X Melk 3/4 X X X Knaagdieren

Nadere informatie

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijenpad Poppenspel 'Zoem de bij' is de startactiviteit bij het lesmateriaal dat verpakt zit in een echte bijenkorf. Met een bijenpad voor buiten en les ideeën met werkbladen voor het werken over bijen

Nadere informatie

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Gemeente Delft in samenwerking met Stichting Duurzaamheidscentrum De Papaver Duurzaamheids centrum De Papaver Natuur- en milieucentrum De

Nadere informatie

Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe

Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe Niet meer, maar beter Planmatig werken Digitaal boeken Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe Voor: Betreft: alle basisscholen in de gemeenten Buren, Neder-Betuwe en Overbetuwe uitleg digitale NME-gids

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 1 & 2

Lessuggesties voor groep 1 & 2 Lessuggesties voor groep 1 & 2 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, ,

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, , IVN-a fdeling Veen endaal - Rhenen M ediatheek / NM E -centru m Karel Fabritiusstraat 3 3904 TG VEENENDAAL 0318 589 555 (tijdens openingsuren wo 14-16 uur) leskist en1@ivnveen en daal - rhen en.nl w ww.ivn.nl/afdeling/veenend

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 3 & 4

Lessuggesties voor groep 3 & 4 Lessuggesties voor groep 3 & 4 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Programma Natuur Avonturen

Programma Natuur Avonturen Programma Natuur Avonturen voor basisscholen Landgoed De Hoevens Alphen/Goirle i.s.m. Scholenwerkgroep IVN Tilburg Algemene informatie Landgoed De Hoevens Coördinator natuureducatie: Fran Husstege Bezoekadres:

Nadere informatie

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar Bodemdiertjes Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. groep 5 en 6 periode

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten

Nadere informatie

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen:

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen: Lespakket Lente Instructieblad groep 3 & 4 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/lesmateriaalnatuuronderwijs - Instructieblad groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Voor

Nadere informatie

Wilgenhof. Lesaanbod

Wilgenhof. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond thema s als vogels, water, afval en

Nadere informatie

Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Enk Les groep sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Monkie * 1-2 X X Kabouterpad * 1-2 X X X X Froeteltuin 1-2 LF! X Kleine Beestjespad * 4-5 X X X X X X X X X X X Schooltuinieren

Nadere informatie

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij.

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. RONDNEUZEN De paarse kist met daarin 8 speurneuzen, 4 lege potjes en 1 blinddoek. De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. De neuzen worden opgedaan (het

Nadere informatie

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in!

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Inleiding Ook met kinderen van 0-4 jaar kun je de natuur in! Kinderen willen spelen, ontdekken, leren en genieten. Hun leefwereld wordt langzaam groter en

Nadere informatie

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Blijde Wei Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek* 1/2 X X X Wauw, het leeft** 1/2 X X X Ganzenspel* 1/2 X X X Froeteltuin 1/2 LF!

Nadere informatie

De Boer op! Bodemdiertjes

De Boer op! Bodemdiertjes Bodemdiertjes De Boer op! Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. De leskist,

Nadere informatie

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 In deze lesbrief staan vier lessen die u kunt gebruiken binnen het thema de boerderij, zuivel, koeien of de lente. De lessen duren ongeveer 35 minuten. Les 1: Het

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Mogelijk voor alle groepen

Mogelijk voor alle groepen IVN VERENIGING VOOR NATUUR EN MILIEUEDUCATIE AFDELING ASTEN/SOMEREN Schoolprojecten Asten Someren Project omschrijving doelgroep Tijd/seizoen Beestjesproject: Beestjes vangen op allerlei manieren (witte

Nadere informatie

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl NME Leskisten 2014-2015 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-16 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl halen

Nadere informatie

Dit jaarprogramma NME is samengesteld door:

Dit jaarprogramma NME is samengesteld door: Dit jaarprogramma NME is samengesteld door: Veldwerkcentrum Het Groene Wiel Hendrikweg 14b 67013 AW Wageningen 0317 422041 info@groenewiel.nl www.groenewiel.nl In opdracht van: Stichting Duurzaam Rivierenland

Nadere informatie

Portfolio Natuurtalenten

Portfolio Natuurtalenten Portfolio Natuurtalenten Naschoolse Activiteiten van Natuur en Milieu Educatie Het NME heeft een breed aanbod van naschoolse cursussen waarbij Natuur en Milieu centraal staan, maar de werkvormen zeer divers

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 1. Doelgroep...4 2. Relatieschema...4 3. Opzet van de lescyclus...5 3.1. Algemeen doel...5 3.2. De doelstellingen...5 4. Relatie met de kerndoelen...6 5. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijen groep 5 t/m 8 Deze leskist is een echte bijenkast. Hierin vind je o.a. foto-opdrachten die met behulp van allerlei materialen als honingraten en imkerattributen uitgevoerd kunnen worden. Er zijn

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Schooljaar 2016-2017

Schooljaar 2016-2017 Schooljaar 2016-2017 NME aanbod Regio Basisschool: Inlogcode: Wachtwoord: Hamersveldseweg 105-107 3833 GM Leusden 033-3034940 info@degroenebelevenis.nl www.degroenebelevenis.nl Overzicht lessen en lesmaterialen

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2015/2016

Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID

Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID NME Wijzer Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID Bestemd voor het primair onderwijs in de regio Noord West Veluwe Putten 2015-2016 1 Gratis Alstublieft,

Nadere informatie

Voor het eerst naar school

Voor het eerst naar school Voor het eerst naar school Welkom op De Wonderboom Uw kind gaat binnenkort voor het eerst naar school. We wensen jullie een fijne tijd toe op De Wonderboom. Dit boekje informeert over verschillende zaken

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... 5

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... 5 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma

Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma Week 15 Datum 7 tot en met 11 April 09.15 uur - Kring: Kern 0 1½ fruit eten. Fruit onder een doek verstoppen. Wat ligt er

Nadere informatie

De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier

De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier Marlies Huijzer verzorging wat wil jouw dier? De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier om te vertroetelen. Ze denken niet zo na over wat een dier zelf leuk vindt

Nadere informatie

Handleiding docent De koe in de kringloop

Handleiding docent De koe in de kringloop De koe in de kringloop Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15 deelnemende

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2015/2016 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2015/2016 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

Eet smakelijk. ( 5 januari t/m 31 januari)

Eet smakelijk. ( 5 januari t/m 31 januari) Eet smakelijk ( 5 januari t/m 31 januari) In dit thema staat eten centraal. De kinderen gaan fruit/groente proeven en ontdekken al spelenderwijs wat vies is en wat lekker is. Ook gaan we koekjes die ze

Nadere informatie

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Benodigde materialen Knuffels of plaatjes van: een vos een konijn een eekhoorn een egel 4 etensborden 4 (linnen) tasjes

Nadere informatie

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen

DASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin...

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin... Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 Doelgroep...3 Doelstelling...3 2. Relatie met de kerndoelen... 4 3. Voorbereiding op school... 6 4. De les op de tuin... 6 Introductie leslokaal of overkapping (15 min):...6

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo

Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo Welkom bij deze handleiding van de catalogus van het Natuurhus Almelo. Hier vindt u de leskisten die wij voor het onderwijs aanbieden die te maken

Nadere informatie

Lesbrief Kikker in de kou

Lesbrief Kikker in de kou Lesbrief Kikker in de kou Groep 1 t/m 4 basisonderwijs Deze lesbrief is gemaakt ter gelegenheid van Warme Truiendag 2009 door De Groene Poolster te Den- Helder en geactualiseerd en bijgewerkt door MEC

Nadere informatie

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten Leskisten 2015-2016 De Blijde Wei Deze kisten met boeken, dvd s, cd-roms, achtergrondinformatie en les- en/of onderzoeksmateriaal, kunnen gebruikt worden in of buiten de school om uw natuuronderwijslessen

Nadere informatie

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen

WERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal

Nadere informatie

2015-2016 2015. NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

2015-2016 2015. NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl NME Leskisten 2015-2016 2015 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-16 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht De omgeving met andere ogen bekeken Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtenbladen pen

Nadere informatie

NME Wijzer. Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID

NME Wijzer. Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID NME Wijzer Een compleet overzicht van ons lesaanbod op het gebied van NATUUR MILIEU TECHNIEK GEZONDHEID Bestemd voor het primair onderwijs in de regio Noord West Veluwe Harderwijk 2015-2016 2 Alstublieft,

Nadere informatie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie groen in de stad BIOTOOPWANDELING natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO 01 Gewoon doen Deze wandeling met een biotooptas is ontwikkeld door het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen, Milieudienst

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Voorbereiding post 5 De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: De eik elk seizoen anders, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet

Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet William van den Akker camouflage opvallend onopvallend Camouflage is handig in het dierenrijk. Veel prooidieren vallen door hun kleur niet op in hun omgeving en worden daarom minder snel gevangen door

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel* 1-2 X X Monkie* 1-2 X X Beschuit met muisjes 3-4 X X Paddenstoelen 5-6 X X Veldwerk Zuidelijk Randpark

Nadere informatie

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond Deze leskist is een echte bijenkast.

Nadere informatie

Start: Welk dier hoort bij...?

Start: Welk dier hoort bij...? Start: Welk dier hoort bij...? Druk op de deksel van het muziekdoosje. Luister naar het geluid. Welk dier is dit? (Cavia) Zoek ze in de stal. Kijk eens goed, hebben alle cavia s dezelfde jas (vacht) aan?

Nadere informatie

Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les

Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les Waar groeit mijn eten? handleiding afsluitende les Uitgave: Amsterdams NME Centrum Waar groeit mijn eten? handleiding - afsluitende les Ontwikkeld in opdracht van Vereniging Boerenstadswens www.boerenstadswens.nl

Nadere informatie

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas!

Koolwitjes in de klas! Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort bij zo n pakket eitjes, rupsen en

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2014/2015

Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...

Nadere informatie

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014 Stichting Natuur & Landschap Zwijndrechtse Waard (SN&LZW) zet zich in voor behoud en verbetering en duurzaamheid van Natuur en Landschap in de Zwijndrechtse Waard. De IVN-schoolgidsen verzorgen natuur-

Nadere informatie

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan?

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan? Waar komt ons eten vandaan? Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk Tel. (013) 591 5000 @ bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl i www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:

Nadere informatie

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Om kinderen te interesseren voor kleine kriebelbeestjes is het doen van eigen waarnemingen zeer geschikt. Omdat

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4

Inleiding Doelgroep Opzet van de lescyclus Algemeen doel Doelstellingen... 4 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Opzet van de lescyclus... 4 2.1. Algemeen doel... 4 2.2. Doelstellingen... 4 3. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden... 5 4. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Ontwikkelingsgericht Onderwijs in de praktijk

Ontwikkelingsgericht Onderwijs in de praktijk Ontwikkelingsgericht Onderwijs in de praktijk De theoretische gedachten achter Ontwikkelingsgericht Onderwijs vindt u in de schoolgids. In dit stuk ziet en leest u hoe Ontwikkelingsgericht Onderwijs er

Nadere informatie

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw Het kikkerpad veldwerk - onderbouw Inhoud: korte omschrijving opbouw en organisatie kikkertjeslied lessuggesties kopieerbladen: kleurplaat met versje handleiding begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum

Nadere informatie

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel

Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Lesbrief Bodemdiertjes favoriete voedsel Doelgroep: Groep 4 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Groepjes Duur: ± 30 minuten Doel van de opdracht: Leerlingen leren wat het favoriete voedsel

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8)

Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Koolwitjes in de klas! (Groep 7 & 8) Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort

Nadere informatie

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de Marlies Huijzer seizoenskleuren elk seizoen zijn kleur Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de bloemen, aan het weer, aan de kleren van de kinderen, én aan de kleuren

Nadere informatie

Welkom op de pagina van speelzaal Tinkelbel, seizoen 2013 / 2014. De pedagogisch medewerkers van Tinkelbel. v.l.n./r Paola, Gezina en Tilly

Welkom op de pagina van speelzaal Tinkelbel, seizoen 2013 / 2014. De pedagogisch medewerkers van Tinkelbel. v.l.n./r Paola, Gezina en Tilly Welkom op de pagina van speelzaal Tinkelbel, seizoen 2013 / 2014 De pedagogisch medewerkers van Tinkelbel. v.l.n./r Paola, Gezina en Tilly Graag verwijzen we u naar onze site voor meer informatie betreffende

Nadere informatie

AANBOD NME CENTRUM TIEL

AANBOD NME CENTRUM TIEL AANBOD NME CENTRUM TIEL Stichting Duurzaam Rivierenland Stichting Duurzaam Rivierenland (SDR) is sinds 2003 het centrum voor natuur- en milieu-educatie in Tiel en omgeving. SDR heeft als doel het draagvlak

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties: Lespakket Zomerzon Instructieblad groep 1 & 2 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: * Memoriespel * 2 potjes voor de kievitsbonen * 1 potje voor

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt.

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. Water 2 Speuren naar water Doelen Begrippen De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. de druppel, stromend water Materialen Tip Lamineer

Nadere informatie