Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ"

Transcriptie

1 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw FOTO: DS. DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ

2 Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet, via NME-centrum Midden-Betuwe. Het digitale catalogus- en reserveringsprogramma nmegids.nl is te vinden op: onder aanbod voor P.O. (primair onderwijs). Het is ook te vinden op de site onder onderwijs / primair onderwijs en op onder NME / lesmateriaal. Een stap-voor-stap handleiding hoe te werken met dit catalogus- en reserveringsprogramma vindt u onder de groene knop nmegids.nl op de homepage van de website nmebetuwe.nl (aan de rechterkant). Ook staan op de resp. websites de NME aanbodgidsen voor de verschillende bouwen. Elke school heeft een eigen inlogcode en wachtwoord. Bent u dit kwijt, neem dan contact op met de NME-contactpersoon bij u op school of met de coördinator. Gedurende het schooljaar kunt u hiermee zelf uw reserveringen maken, wijzigen en/of annuleren. U krijgt via het systeem automatisch een mailbericht van elke reservering, wijziging ed. Zorg daarom dat mailadressen correct zijn en blijven! Voor annulering gelden de volgende regels: Leskisten kunt u tot dagen voor uitleendatum wijzigen of annuleren. Materiaalzendingen kunt u tot de aangegeven uiterste datum annuleren. Annuleert u later dan genoemde termijnen, dan worden de kosten in rekening gebracht. Ophalen en terugbrengen Leskisten dient de school zelf op te (laten) halen en terug te (laten) brengen naar het NME-centrum in Opheusden of een van de NME-depots: OBS in Brede School Maurik, CNME t Pakhuis in Hemmen en OBS Stap voor Stap in Elst. Bij elke reservering wordt u gevraagd uw keuze voor een locatie te maken. Maakt u géén keuze, dan wordt het automatisch Opheusden. Een week voor zowel de start als de afloop van een uitleenperiode krijgt u van ons per een herinneringsbericht met daarin ook adres en tijd. Hetzelfde voor het ophalen van materiaalzendingen. U kunt gebruik maken van een koeriersdienst. Geef, als u hier gebruik van wilt maken, dit aan bij uw reservering of neem hiervoor tijdig contact met ons op. Daarvoor betaalt u 1,= per keer, ongeacht aantal leskisten/materiaalpakketten. Als u leskisten en/of materiaalzendingen niet ophaalt, brengen wij deze toch volledig in rekening. Als u spullen niet, te laat of incompleet terug brengt, betaalt u een boete. Kwaliteit Alle leskisten en materiaalzendingen worden door ons nauwkeurig gecontroleerd voordat u ze krijgt. Als er iets aan mankeert/ontbreekt, wordt dat door ons vermeld. Mocht u toch nog iets anders missen, wilt u dan direct contact met ons opnemen? Daarmee kunnen we voorkomen dat we u abusievelijk kosten in rekening brengen. Raakt er iets kwijt of kapot, meldt het ons a.u.b. bij het terugbrengen. Gemeentelijke bijdragen/subsidies en eigen bijdragen De gemeenten Buren, Neder-Betuwe en Overbetuwe betalen aan hun respectievelijke NME-centra een bijdrage / subsidie om aan het basisonderwijs NME te kunnen aanbieden in de vorm van leskisten, materialen, excursies en diensten. Voor het lenen van leskisten ed. betalen de scholen een eigen bijdrage. Dit bedrag is een bijdrage aan de ontwikkel- en materiaalkosten. De kosten voor de materiaalzendingen zijn 1,- per pakket (niet: per zending!). De kosten voor excursies zijn afhankelijk van aanbieder en (kunnen) verschillen per gemeente. In de netto bedragen die de school ziet na het inloggen zijn de gemeentelijke subsidies verwerkt.

3 Uw school ontvangt een rekening halverwege en/of aan het einde van het schooljaar voor alle gereserveerde leskisten, afgenomen materiaalpakketten, excursies en evt. voor de koeriersdiensten. Voor materialen die zoek raken of kapot gaan, brengen wij de kosten apart in rekening. Verantwoordelijkheid Voor alle activiteiten geldt dat de verantwoordelijkheid voor leerlingen en materialen bij de school ligt. Ook als programma s (deels) door derden worden uitgevoerd of begeleid. Openingstijden Wij zijn in Opheusden, Hemmen en Elst sowieso aanwezig op de data en tijdstippen waarop u uw leskisten ed. kunt ophalen cq terugbrengen. In Maurik is een onbemande post, in de gang bij Hanneke Schalkwijk, locatiemanager van de OBS. Daar staan de materialen tijdig klaar cq verwachten we ze terug. Bij overmacht graag afbellen via het mobiele nummer i.p.v. een mail sturen. Andere afspraken lopen altijd via de coördinator. Perioden In kennen we onderstaande leenperioden. Afwijkingen hiervan zijn in overleg mogelijk, bijv. voor een kijkavond, studiedag etc. We hebben zo goed mogelijk rekening gehouden met vakanties ed maar dat is niet altijd eenvoudig omdat we in 2 regio s werkzaam zijn (midden en zuid). U kunt suggesties voor een andere periode doen, het is aan ons om dat te honoreren... ophalen terugbrengen ophalen terugbrengen wo. 1- vr. 2-9 wo.11-1 vr. 2-1 wo. -9 vr. 2-9 wo.1-2 vr. 1-2 wo. 2-9 vr wo vr. 1- wo vr wo. 21- wo. - wo vr wo. 11- vr. 2- wo.-12 vr wo. 9- vr. 1- wo. - wo. 2- Contactgegevens Stichting NME centrum Midden-Betuwe. Coördinator: Annemieke Jansen postadres: Appelgaard 9, 0 JA Lienden 0-0 / bezoekadres na afspraak: Tielsestraat 11 b, 0 JP Opheusden 0-1 mail: nmebetuwe@gmail.com website: giro: 022 De gegevens van NME Overbetuwe: CNME t Pakhuis zie NME contactpersoon: Hans Cornelissen, / han-sc@live.nl Boerderij Lingezegen zie NME contactpersoon: Netty van Cappellen, 01-1 netty@boerderijlingezegen.nl NME in de Betuwe Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe krijgt vorm door samenwerking tussen NME Overbetuwe (dat zijn CNME t Pakhuis en Boerderij Lingezegen) en NME-centrum Midden-Betuwe. Het totale werkgebied omvat de gemeenten Overbetuwe, Neder-Betuwe en Buren.

4 AANBOD voor groep 1-2 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-centrum Betuwe,bestemd voor groep 1-2. Meer info op de website bij aanbod voor P.O. Heeft u uw keuze gemaakt? Reserveer dan, liefst zo snel mogelijk, via de website. Wie het eerst komt.. Materiaalzendingen Let op: deze moet u bestellen vóór een uiterste datum. De afleverdatum staat vast. De materiaalzendingen via het Gelderse NME-netwerk komen in een cyclus van jaar terug! 1 Van Graan tot Brood BESTELLEN: uiterlijk 2 juni Materiaalzending medio september 2011 Binnen, evt excursie Met de halmen, korrels en meel van soorten granen plus een maïskolf kunnen uw leerlingen kennis en ervaringen opdoen over het onderwerp granen. Het accent ligt op het benoemen van de materialen en het volgen van het proces van graan tot brood. Let op: Aansluiting met het Nationaal Schoolontbijt (1 tot nov. 2011) en/of Dankdag (2 nov.) is mogelijk, evenals een bezoek aan molenaar en/of bakker. Het materiaal is langer houdbaar dus ook later te gebruiken. 1 Wintergroenten BESTELLEN: uiterlijk 1 november Materiaalzending januari 2012 (week ) Binnen, evt excursie Wintergroenten is een begrip wat in onze tijd vreemd lijkt: we kopen immers jaarrond sla, tomaten, exotisch fruit etc. door teelt onder glas en import uit verre landen. Schaarse groenten in de winter? Winterkost? We leren kinderen wat Nederlandse zomer- en wintergroenten zijn. De handleiding bij het groentepakket bevat per leeftijdsgroep lessuggesties en achtergrondinformatie. Zo is er o.a. voor groep 1 en 2 de schoonheidswedstrijd in Groenteland. 1 Van Kikkerdril tot Kikker BESTELLEN: uiterlijk 1 februari Materiaalzending Leverdatum aquarium ed: 21 maart 2012 Binnen Nederland, kikkerland. Weten uw leerlingen hoe de kikker zich ontwikkelt? Wat kikkerdril is en hoe kikkervisjs eruit zien? En wat het verschil is tussen kikkers en padden? We leveren u op tijd een klein aquarium, een handleiding met lessuggesties en werkbladen om aan de slag te kunnen. U moet ZELF voor het kikkerdril en/of paddensnoeren zorgen! 1 Tropische producten BESTELLEN: uiterlijk 1 december Materiaalzending mei 2012 Binnen, evt excursie Een spijkerbroek, een kopje thee en (veel) chocola: heel gewoon toch? Met dit pakket maken leerlingen kennis met een breed scala aan producten die niet van hier zijn maar uit de tropen komen. Zij ontdekken waar en hoe producten geteeld en verwerkt worden (o.a. kokosnoot, specerijen, katoenpluis, thee, koffie, cacao, zijde).

5 Leskisten, lesdozen en losse materialen In een leskist zit een handleiding met lessuggesties, werkbladen ed plus het benodigde materiaal. In een lesdoos zitten geen of weinig materialen. Bij losse materialen zit geen handleiding. 1 Geboorte en verzorging 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen Veel kinderen krijgen op deze leeftijd te maken met een nieuw broertje of zusje. Er wordt een babyverzorgingshoek ingericht (commode met kleertjes en verzorgingsmaterialen om de bijgeleverde babypoppen te badderen en aan te kleden). De kinderen leren spelenderwijs woorden en begrippen rond zwangerschap, geboorte en verzorging. Ook ontdekken ze dat je met een baby anders moet omgaan dan met een klasgenootje. Een ontmoeting met een echte zwangere moeder vormt een leuke start en wie weet gaat er een echte baby in het badje... 1 De bakker en het brood 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen - evt. bezoek bakker In dit pakket gaan de kinderen aan de slag met brood. Ze bekijken en proeven brood, ze zaaien tarwe, malen graan en spelen in de bakkershoek. Extra dimensie krijgt de lessenserie met een bezoek aan een bakker of bakkerswinkel en/of een broodmaaltijd op school waarij de kinderen samen met de leerkracht / ouder(s) zorgen voor allerlei verschillende broodsoorten. 1 Klein en dapper, kriebelbeestjes 2 Leskist Seizoen: lente-zomer-herfst Binnen en Buiten Kriebelbeestjes: waar vind je die en hoe pak je ze veilig op? Eerst in de klas droogoefenen met lepel, kwastje en potje. Dan buiten zoeken in alle holletjes en hoekjes, onder stenen en tussen het gras en de bloemen. Op de (biotoop)kaarten met klittenband een diertje 'plakken' wat ze op die woon plek gevonden hebben. Binnen goed kijken hoe ze eruit zien en een werkboekje maken. En dan later weer veilig terugzetten op hun eigen plekje. Voor de leerkracht natuurlijk veel tips en achtergondinformatie. 1 Pronkepauw, hoe staan je ogen nou? 2 Leskist Seizoen: hele jaar Op een (kinder)boerderij, in het Fruitpark ed. Pronkepauw is een pauw op een (kinder)boerderij. Hij is zo verdrietig dat zijn ogen op de veren 'kwijt zijn'; dof zijn geworden. Door de opdrachten en de spelletjes die de kinderen doen, ontdekken zij allerlei dierenzaken als verschil in mond, poten, vacht, keutels, voer, En daarmee verdienen ze ogen voor de pauw, die weer gaat stralen..

6 1 Huid en Haar - Domino 2 Materiaal Seizoen: hele jaar Binnen Kijken en voelen aan huid, haren of veren op 1 dominostenen van circa 12, x 2 cm. De bedoeling is dat de kinderen een dominoreeks maken. Er zijn twee zoekrichtingen: 1. Welke huid heeft dit dier? (vanuit de foto van een dier naar de huid) en 2. Welk dier hoort bij deze huid? (vanuit de huid naar de foto). De dieren zijn: vos, panter, paard, konijn, slang, wild zwijn, zal, ree, pauw, bruin schaap, varaan, krokodil, schildpad, wit schaap. 1 Kleuters ontdekken en beleven de lente -Veulens in de wei 2 Leskist Seizoen: lente Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Aan de hand van een grote vertelplaat en thema s gaan de kinderen de natuur ontdekken en beleven. De thema s zijn: insectenzuiger (zelf maken en dan ook gebruiken), bodemdieren (waar zitten ze??) en kabouterspeurtocht (in de directe schoolomgeving). 1 Kleuters ontdekken en beleven de zomer -Veulens in de wei 2 Leskist Seizoen: zomer Binnen en evt. buiten in schoolomgeving De zomerthema s zijn: bloemenpers (zelf maken en gebruiken), bloemen (waar staan de mooiste, grootste, kleinste??) en slakken (zelf zoeken in de directe schoolomgeving). Aan de hand van een grote vertelplaat en deze thema s ontdekken en beleven de kinderen de natuur in de schoolomgeving. 1 Kleuters ontdekken en beleven de herfst -Veulens in de wei 2 Leskist Seizoen: herfst Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Diersporen zoeken en zelf een afdruk maken; bladeren zoeken en poeders maken (creatief dus!) en dan ook nog regenwormen vangen en bekijken: met hoofd, hart en handen de natuur beleven in de herfst. De vertelplaat helpt ervaringen te verwoorden. 1 Kleuters ontdekken en beleven de winter -Veulens in de wei 2 Leskist Seizoen: winter Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Ook in dit seizoen is er veel te zien, ontdekken en doen! Vogels voeren door een voederhuisje en vetbol te maken; vogelveren zoeken en goed bekijken. En het zachte dons uit uw kussen.. En sneeuw. Als er geen echte is, dan hebben we wel een andere oplossing...

7 1 Lievebeest 2 Leskist Seizoen: lente t/m herfst Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Jonge kinderen kunnen eindeloos naar kleine diertjes zoeken. Lieveheersbeestjes zijn favoriet want het zijn de knuffeldiertjes onder de insecten. Samen met de kinderen verzamelt u lieveheersbeestjes in de schoolomgeving, die u gedurende enkele dagen in de klas verzorgt. Met deze leskist bieden wij u tal van mogelijkheden om met dit onderwerp aan de slag te gaan, van liedje tot vouwopdracht, van telwerkje tot puzzel. 1 Vlinders voor kleuters 2 Lesdoos Seizoen: lente t/m herfst Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Het leukst voor kinderen is zelf de ontwikkeling van ei-rups-popvlinder te kunnen volgen. (te koop via de Vlinderstichting.) Heeft u geen mogelijkheid voor zo n levend pakket, leen dan deze lesdoos. Een handleiding met veel werkbladen, posters, foto s en zoekkaart van vlinders en natuurlijk het boek Rupsje Nooitgenoeg. 1 t Jonge kind en bijen 2 Lesdoos Seizoen: lente t/m herfst Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Bijen zijn eng, leuk, nuttig en... zeer intrigerend. Van het Bijenhuis in Wageningen komt deze handleiding met veel werkbladen. Wij voegden er wat imker- en bijenspullen, posters en boekjes bij plus een kleine bijenkast (wel raten, geen bijen!) Bezoek aan of van een imker verlevendigt het geheel. 1 Kleuters en kleine kriebelbeestjes 2 Lesdoos Seizoen: lente t/m herfst Binnen en evt. buiten in schoolomgeving Als onze leskist Klein en dapper, kriebelbeestjes niet beschikbaar is, kunt u deze lesdoos eens proberen. Enkele korte opdrachten over bodemdiertjes en de insectenzuiger en wat eenvoudig materiaal om kriebelbeestjes te verzamelen. 1 Vier Seizoenen 2 Lesdoos Seizoen: hele jaar Binnen en Buiten 'Vier seizoenen' is het complete set van ideeënboek, werkbladen, diareeksen en speldoos met opdrachtkaartjes van Leefwereld. Per seizoen 2 thema s voor een natuurproject en/of kabouterpad: eendjes kijken - lentegroen / zomerleven - brood van moeder aarde / zilveren sporen, zijden draden - op een grote paddestoel / mens en dier in winterland - stenen blijven. (We zijn bezig de dia s te digitaliseren voor gebruik op het digibord. Als dat klaar is, staat er vernieuwd bij ons boekingssysteem.)

8 1 Veldwerkmateriaal voor herfst-excursie 2 Materiaal Seizoen: herfst Buiten Een verzameling materialen waarmee u de kinderen tijdens een herfst-excursie kunt laten werken. Verzamelbakken, loeppotjes, zoekkaarten, schepjes, harkjes, enz Er zit (nog) géén docentenhandleiding en/of werkbladen bij. 1 D'r op en d'r onder 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen Een lessenserie over drijven en zinken waarbij een duidelijke koppeling wordt gemaakt tussen taal (woordenschat) en NME. In de ervaringsles experimenteren kinderen met drijven en zinken. In de tekst les staat het boek Er kan nog meer bij centraal. In de toepassingsles worden de aangeboden begrippen actief gebruikt bij één van de verwerkingsopdrachten. 1 Mo-Mo in de bodem 2 Lesdoos Seizoen: lente-zomer-herfst Binnen en Buiten De kleuters ontdekken op een dag allemaal hoopjes zand op het schoolplein en maken vervolgens kennis met Mo-Mo de mol. Die nodigt de kinderen uit haar ondergrondse wereld te ontdekken... Gravend in de bodem komen aan de orde: 1. bodemdieren, 2: de bodem voelen, zien, horen en proeven, : wat zit er in de grond, : spannende dingen onder je voeten, : bodem'schatten. Er wordt gewerkt met een verhaallijn. Buiten-onderzoek naar bodem en bodemdiertjes is essentieel om zelf bodemdiertjes te kunnen vinden. Afsluitend van de lessenserie is een mollenspel. 1 Stenen 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen In kinderzakken zitten vaak stenen of steentjes die verzameld zijn omdat ze zo mooi of zo bijzonder zijn. Met een aantal van deze allerdaagse steentjes laten we kinderen kijk-, doe- en sorteer opdrachten uitvoeren en daarmee ontdekkingen doen. En natuurlijk hebben we ook hele bijzondere exemplaren... Laat de kinderen voor aanvang van deze les ook zelf zoeken naar steentjes voor de stenenhoek. 1 Ik woon in een huis 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen Het huis staat centraal: de plek waar kinderen zich veilig voelen en van waaruit ze de wereld om zich heen verkennen. De volgende thema s worden behandeld: 1. mijn huis, 2. wat is nodig in mijn huis,. hoe worden huizen gemaakt en. zelf een huis bouwen.

9 1 Natuurlijk Energie met Koning Lollie 2 Lesdoos Seizoen: hele jaar Binnen De kinderen maken kennis met verschillende aspecten van (duurzame) energie. Dit gebeurt aan de hand van vijf thema s: warmte, stroom, zon, wind en water. De kinderen doen concrete en speelse ervaringen op en leren op die manier een aantal gewoontes die bijdragen aan een duurzamer gebruik van energie. Hierbij staan de avonturen van Koning Lollie centraal. De grote praatplaten maken het geheel erg leuk. 1 De wereld onder je voeten - onderbouw 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen - evt. excursie De wereld onder je voeten...is de wereld van Mollie de Mol. Hoe zien mollen eruit, hoe leven ze, wat komen ze tegen in de grond (andere dieren, water, schatten, etc.) Het project bestaat uit een inleidende les, het spel, de afsluitende les en facultatief een excursie. Het spel speelt u in een ingericht (speel)lokaal met hulp van (natuur)ouders. 1 Ontdek 'de wereld' met Jip en Janneke 2 Leskist Seizoen: hele jaar Buiten in schooltuin, parkje o.i.d. Met behulp van de figuren Jip en Janneke ontdekken kleuters van alles over planten en dieren in hun schoolomgeving of het park. Kijken, horen, voelen, ruiken. Maar ook vertellen over het weer of steentjes zoeken. In groepjes van - gaan de kleuters met een begeleider op zoek naar de opdrachten. U maakt een keuze van circa 1 opdrachten (er zijn er 0). Let op: de leskisten Jip en Janneke en Kabouterpad hebben dezelfde opdrachten maar duidelijk andere praatfiguren. 1 Jip en Janneke - aanvulset 2 Materiaal Seizoen: hele jaar Binnen - Als u met Jip en Janneke de natuur in de schoolomgeving gaat ontdekken, kunt u de sfeer even langer vasthouden door gebruik te maken van dit aanvulsetje. Bevat boekje, stempels en een aantal puzzeltjes. Alléén tegelijk met ontdek de wereld met Jip en Janneke te leen. 1 Kabouterpad 2 Leskist Seizoen: hele jaar Buiten Met deze kist kunt u een kabouterpad uitzetten in de directe schoolomgeving. Op elke kabouter wordt een kaartje bevestigd met een opdracht, bijvoorbeeld kriebelbeestjes zoeken of zaadjes verzamelen. Op deze manier ontdekken de kinderen de natuur dicht bij huis. De opdrachten zijn verdeeld over de vier seizoenen, zodat de kist het hele jaar door te gebruiken is.. Let op: de leskisten Jip en Janneke en Kabouterpad hebben dezelfde opdrachten maar duidelijk andere praatfiguren

10 1 Over de pot en de put: waar ga je heen, drol? 2 leskist Seizoen: hele jaar Binnen - Buiten Tanden poetsen, toilet doorspoelen, (af)wassen: in huis maken we water vies en spoelen het weg door een putje. Ook het water dat buiten valt, verdwijnt.. Voor de kleuters een beeldend verhaal: waar ga je heen drol? Het laat kinderen nadenken over waar het naar toe gaat van wc-pot naar afvalwaterzuivering. Ze kunnen vervolgens creatief aan de slag door in de poppenhoek of bouwhoek een wc of aanrecht te bouwen met een afvoer (van wc- of keukenrollen). 1 Natuur op de boerderij - onderbouw 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen evt. bezoek naar boerderij In de onderbouw ligt de nadruk op wat zie ik?, wat hoor ik?, wat ruik ik?, wat voel ik?, wat doet de boer, de kikker, de vogel, de koe? Kortom een kennismaking met een agrarisch bedrijf. De kinderen maken kennis met de flora en fauna die op de boerderij voorkomen. Dat zijn niet alleen de planten en dieren die nodig zijn voor de bedrijfsvoering, ook die in de vrije natuur op en om de boerderij komen aan bod. Een bedrijfsbezoek is heel erg leuk... 1 Boerderijhoek: Spelenderwijs leren 2 Materiaal Seizoen: hele jaar Binnen Een kist vol materialen waarmee u een boerderijhoek kunt inrichten. Boerderij, voertuigen, dieren, hekjes enz. Er is géén programma gemaakt rond de boerderij met ontwikkelingsbladen, werkbladen, liedjes ed. Er is een achtergrondinformatie map en volop kopieerbare kleurplaten en (voor)leesboekjes. 1 Boeken over het thema boerderij 2 Materiaal Seizoen: hele jaar Binnen Als u met de 'Boerderijhoek' of 'Landbouw en Natuur op de boerderij' bezig bent, kunnen extra boekjes, spelletjes, liedjes ed over het thema welkom zijn. Wij hebben ze voor u verzameld. 1 Zorgen voor de natuur - kleuterbouw 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen en buiten in schoolomgeving Vanuit het hart-hoofd-handen principe leren kinderen zorgen voor de natuur. Concreet handelen staat centraal: beleven en ervaren. De natuurzorgthema s voor de kleuters zijn: - kweken en verzorgen van plantje in de klas - zorgzaam gedrag voor huis- en boerderijdieren - natuurvriendenpad

11 1 Buiten kijken 2 Leskist Seizoen: hele jaar Binnen en buiten in schoolomgeving De schoolomgeving verkennen aan de hand van de thema s: zintuigen, het weer, de bodem, kleine beestjes, wilde planten, vogels. De materialen en de handleiding in de kist zijn eenvoudig maar functioneel. U kiest zelf welk(e) thema( s) u neemt, mogelijk om het materiaal juist goed bij uw eigen methode aan te laten sluiten. Doe-het-zelf lessen en projecten Doe-het-zelf lessen en project-dagen sluiten aan bij landelijke thema weken of dagen. Bij projecten vindt u onderwerpen die ook geschikt zijn voor een schoolbreed project. 1 Smaakkoffer 2 Project Seizoen: hele jaar Binnen We weten allemaal dat je minder lekker eet wanneer je erg verkouden bent: als je niet goed kunt ruiken, smaakt het eten gewoon minder. Maar zonder dat we het onszelf realiseren, heeft ook de kleur van een product invloed op onze smaak en/of eetgewoonten uit onze cultuur. Met deze Smaakkoffer maken u en de leerlingen al proevende kennis met smaken en geuren. Digitaal kunt u per bouw de werkbladen ed downloaden via Enthousiast? Bestellen! 1 Groene Voetstappen 2 Doe Het Zelf-Les week van 12-1 sept Binnen Deze week gaan basisschoolleerlingen in Nederland (en veel andere Europese landen!) weer Groene Voetstappen verzamelen door een hele week lopend en fietsend naar school te komen. Elke dag besteedt u ongeveer 1 minuten aan het hoe en waarom van deze actie d.m.v. eenvoudige opdrachten. Welke school wordt kampioen Groene Voetstappen verzamelen?? 1 Warme Truiendag 2 Project-dag 10 februari 2012 Binnen evt. Buiten Op 10 februari 2012 vindt de landelijke Warme truiendag plaats. Op deze dag kunt u de verwarming enkele graden lager zetten en de leerlingen vragen die dag in een extra warme trui naar school te komen. Meer tips staan op de website. Gaan ze thuis ook meedoen?? Deze dag wordt georganiseerd door het Klimaatverbond en verwijst naar Verdrag van Kyoto. De verwarming 1 graad lager betekent % minder energieverbruik en dus % minder CO2 uitstoot. Hiemee kun je het klimaat sparen zonder comfort verlies.

12 1 Bomen 2 Project Seizoen: hele jaar Binnen - Buiten De boom in de breedste zin van het woord komt aan bod. Van het verkennen van de boom zelf en de dieren in en om de boom tot papier maken en het bouwen van een bomobiel. De boom beleven door activiteiten en m.b.v. leerlingenbladen. Het aantal lessen kan naar keuze lopen van één tot een uitgebreid project. De leskist bomen is een complete kist voor de hele school. De kist bevat een ideeënboek en veel materialen over hout en bomen. In de bomenmap uitgesplitst voor verschillende leeftijdsgroepen. 1 Waterkoffer 2 Project Seizoen: hele jaar Binnen Waterschap Rivierenland heeft een Waterkoffer ontwikkeld. De koffer bevat verschillende lespakketten, boeken, DVD s, CD s en lessuggesties als aanvulling op de lessen over water uit het NMEaanbod. Vanaf maart 2010 biedt het Waterschap eveneens de mogelijkheid in te schrijven voor een (gratis) gastles over water op uw school. U kunt zich hiervoor rechtstreeks aanmelden via de website van het waterschap ( of via ons systeem. 1 Zwerfafval, mooi niet! 2 Project Seizoen: hele jaar Binnen - Buiten Het uitgangspunt is dit project is het bewerkstelligen van gedragsverandering: voorkomen van zwerfafval. Inhoudelijk worden per bouw dezelfde onderwerpen uitgewerkt:rondslingerende rommel - waar komt die rotzooi toch vandaan? - in de prullenbak ermee! Daarmee is het geschikt voor een schoolbreed project. In maart hebben we binnen de gemeenten Buren en Neder-Betuwe altijd een zwerfafvalproject voor groep en wat ook schoolbreed uitgevoerd kan worden. Lessen en Excursies Met verschillende externe aanbieders zijn wij bezig een aanbod van buitenlessen te realiseren. U gaat dan met de leerlingen onder begeleiding van een of meer gastdocenten op een boerderij of buitenlocatie aan de slag. Op de website vindt u het volledige aanbod en de omschrijving. Voor de kleuters zijn sowieso al de volgende excursies beschikbaar: Herfstontdekkingen (in het Hemmense Bos) Vlinderpad (in het Hemmense Bos) De imker en de bezige bij (in Elst) Tuinderij-excursie om te beleven waar ons voedsel vandaan komt (in Lent) Kraamvisite op de boerderij (in Buren) Boerderij-dieren leren kennen (in Buren)

Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK

Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK 2014 2015 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw, groep 1 en 2 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK AANBOD 2014-2015 voor groep 1-2 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,bestemd

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw. Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld)

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw. Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld) 2011 2012 Aanbod NME-Betuwe Onderbouw Zwerfvuil verzamelen met de hele school... (OBS Prins Willem Alexander in Echteld) Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet,

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw, groep 3 en 4. FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard

Aanbod NME-Betuwe. Onderbouw, groep 3 en 4. FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard 2014 2015 Aanbod NME-Betuwe Onderbouw, groep 3 en 4 FOTO: Magnetenkermis OBS De Bellefleur, Dodewaard AANBOD 2014-2015 voor groep 3-4 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,bestemd voor

Nadere informatie

Dwaaltochten groep 6. NME-centrum Midden-Betuwe

Dwaaltochten groep 6. NME-centrum Midden-Betuwe NME-centrum Midden-Betuwe Veel nieuws van het NME: dwaaltochten voor groep 6 project energie?zuinig! de waterwachter in de klas boerderij-educatie Rivierenland nieuwe leskisten, o.a. over techniek zwerfvuilactie,

Nadere informatie

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK GROEP 1 & 2 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw Versie januari 2017 FOTO: ONTDEK DE WERELD MET JIP EN JANNEKE, KLEUTERS SMDB, RANDWIJK AANBOD voor groep 1 & 2 Aanbod Natuur en Milieu Educatie Op onze website

Nadere informatie

Aanbod NME voorjaar 2014

Aanbod NME voorjaar 2014 Aanbod NME voorjaar 2014 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam biedt een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder snel

Nadere informatie

Bontepietenpad. Bijenkorf

Bontepietenpad. Bijenkorf Bijenkorf Bontepietenpad Onderbouw De wereld om je heen verkennen met je zintuigen. Natuurpaden en ander lesmateriaal voor natuurbeleving in de klas of in de buurt van je school voor leerlingen van. Poppenkastspel

Nadere informatie

Schooljaar 2015-2016

Schooljaar 2015-2016 Schooljaar 2015-2016 NME aanbod Regio Les Met de GPS het bos in van basisschool het Kompas De Groene Belevenis Hamersveldseweg 105-107 3833 GM Leusden 033-3034940 info@degroenebelevenis.nl www.degroenebelevenis.nl

Nadere informatie

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ

GROEP 1 & 2. Aanbod NME-Betuwe. Kleuterbouw. Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ GROEP 1 & 2 Aanbod NME-Betuwe Kleuterbouw Versie september 2018 FOTO: IMKER ZOEKT SCHOOL, DS DERKSENSCHOOL IN RAVENSWAAIJ AANBOD voor groep 1 & 2 Op onze website www.nmebetuwe.nl onder Aanbod PO-BSO vindt

Nadere informatie

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

Leskisten Natuur. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl Leskisten Natuur &Milieu Educatie 2013-2014 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-17 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017

Blijde Wei. Lesaanbod 2016-2017 Lesaanbod 2016-2017 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Kleine Beestjes 1/2 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Huisdieren 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Mogelijk voor alle groepen

Mogelijk voor alle groepen IVN VERENIGING VOOR NATUUR EN MILIEUEDUCATIE AFDELING ASTEN/SOMEREN Schoolprojecten Asten Someren Project omschrijving doelgroep Tijd/seizoen Beestjesproject: Beestjes vangen op allerlei manieren (witte

Nadere informatie

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in!

Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Ook$met$kinderen$van$0$/$4$jaar$de$natuur$in! Inleiding Ook met kinderen van 0-4 jaar kun je de natuur in! Kinderen willen spelen, ontdekken, leren en genieten. Hun leefwereld wordt langzaam groter en

Nadere informatie

Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe

Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe Niet meer, maar beter Planmatig werken Digitaal boeken Natuur- en Milieu Educatie in de Betuwe Voor: Betreft: alle basisscholen in de gemeenten Buren, Neder-Betuwe en Overbetuwe uitleg digitale NME-gids

Nadere informatie

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijenpad. groep 1 t/m 4. uitvoering door leerkracht m.b.v. (natuur)ouders. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijenpad Poppenspel 'Zoem de bij' is de startactiviteit bij het lesmateriaal dat verpakt zit in een echte bijenkorf. Met een bijenpad voor buiten en les ideeën met werkbladen voor het werken over bijen

Nadere informatie

Programma Natuur Avonturen

Programma Natuur Avonturen Programma Natuur Avonturen voor basisscholen Landgoed De Hoevens Alphen/Goirle i.s.m. Scholenwerkgroep IVN Tilburg Algemene informatie Landgoed De Hoevens Coördinator natuureducatie: Fran Husstege Bezoekadres:

Nadere informatie

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016

Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Jaarprogramma Natuur, milieu, duurzaamheid schooljaar 2015/2016 Gemeente Delft in samenwerking met Stichting Duurzaamheidscentrum De Papaver Duurzaamheids centrum De Papaver Natuur- en milieucentrum De

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 3 & 4

Lessuggesties voor groep 3 & 4 Lessuggesties voor groep 3 & 4 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT "ENERGIE? ZUINIG!" DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT ENERGIE? ZUINIG! DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ 2014 2015 Aanbod NME-Betuwe Bovenbouw, groep 7 en 8 FOTO: PROJECT "ENERGIE? ZUINIG!" DS DERKSENSCHOOL, RAVENSWAAIJ AANBOD 2014-2015 voor groep 7-8 Een beknopt overzicht van het aanbod van het NME-Betuwe,

Nadere informatie

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken

Bijen. Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond thema s als vogels, water, afval en

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw. Boomfeestdag in Ochten, maart 2011

Aanbod NME-Betuwe. Bovenbouw. Boomfeestdag in Ochten, maart 2011 2011 2012 Aanbod NME-Betuwe Bovenbouw Boomfeestdag in Ochten, maart 2011 Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet, via NME-centrum Midden-Betuwe. Het digitale catalogus-

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2017-2018 Blijde Wei Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Wauw, het leeft 1/2 X X Beschuit met muisjes 3/4 X X Melk 3/4 X X X Knaagdieren

Nadere informatie

Kooi. Lesaanbod

Kooi. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Kooi Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X Wauw, t leeft 1/2 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Huisdieren 3/4 X X Uitvogelen 5/6 X X Knaagdieren

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer

Bijen. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer Bijen groep 5 t/m 8 Deze leskist is een echte bijenkast. Hierin vind je o.a. foto-opdrachten die met behulp van allerlei materialen als honingraten en imkerattributen uitgevoerd kunnen worden. Er zijn

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Wilgenhof Les Alles voor een pannenkoek 1/2 X X X groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 1 & 2

Lessuggesties voor groep 1 & 2 Lessuggesties voor groep 1 & 2 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: Leskaart

Nadere informatie

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Handleiding. Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Handleiding Naam opdracht De omgeving met andere ogen bekeken Geschikte tijd uitvoering jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec zeer geschikt ongeschikt Benodigde materialen opdrachtenbladen pen

Nadere informatie

Aanbod NME-Betuwe. Middenbouw. Materiaalzending paddenstoelen op de Eben-Haëzerschool, Lienden

Aanbod NME-Betuwe. Middenbouw. Materiaalzending paddenstoelen op de Eben-Haëzerschool, Lienden 2011 2012 Aanbod NME-Betuwe Middenbouw Materiaalzending paddenstoelen op de Eben-Haëzerschool, Lienden Algemeen Inschrijven De inschrijvingen voor NME in de Betuwe lopen via internet, via NME-centrum Midden-Betuwe.

Nadere informatie

Dit jaarprogramma NME is samengesteld door:

Dit jaarprogramma NME is samengesteld door: Dit jaarprogramma NME is samengesteld door: Veldwerkcentrum Het Groene Wiel Hendrikweg 14b 67013 AW Wageningen 0317 422041 info@groenewiel.nl www.groenewiel.nl In opdracht van: Stichting Duurzaam Rivierenland

Nadere informatie

Wilgenhof. Lesaanbod

Wilgenhof. Lesaanbod Lesaanbod 2016-2017 Wilgenhof Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek 1/2 X X Beestenboel 1/2 X X X Melk 3/4 X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X X Amfibieën

Nadere informatie

Lesbrief Kikker in de kou

Lesbrief Kikker in de kou Lesbrief Kikker in de kou Groep 1 t/m 4 basisonderwijs Deze lesbrief is gemaakt ter gelegenheid van Warme Truiendag 2009 door De Groene Poolster te Den- Helder en geactualiseerd en bijgewerkt door MEC

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Lente

Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Zandspoor Opdrachtkaarten Lente Je onderzoekt straks in het duingebied allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten in de

Nadere informatie

Handleiding: reserveren via internet NME aanbod Groene Wiel Wageningen

Handleiding: reserveren via internet NME aanbod Groene Wiel Wageningen Handleiding: reserveren via internet NME aanbod Groene Wiel Wageningen Zelf leskisten en excursies inroosteren Via ons planningsprogramma op internet kunt u zelf leskisten, excursies en materiaalzendingen

Nadere informatie

Portfolio Natuurtalenten

Portfolio Natuurtalenten Portfolio Natuurtalenten Naschoolse Activiteiten van Natuur en Milieu Educatie Het NME heeft een breed aanbod van naschoolse cursussen waarbij Natuur en Milieu centraal staan, maar de werkvormen zeer divers

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... 5

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... 5 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo

Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo Gebruikershandleiding Digitale Catalogus Natuurhus Almelo Welkom bij deze handleiding van de catalogus van het Natuurhus Almelo. Hier vindt u de leskisten die wij voor het onderwijs aanbieden die te maken

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inhoud van de leskist

Inhoudsopgave. Inhoud van de leskist Inhoudsopgave Inhoud van de leskist... Inleiding... Leerdoelen... Opbouw van de les 1. Voorbereiding voor de leerkracht... 2. Introductie Brief van de jutter... 3. Veldwerk in de schoolomgeving Afval jutten...

Nadere informatie

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar

Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Maak een feestmaaltijd voor de dieren in het bos. Voor kinderen van 4 tot 8 jaar Benodigde materialen Knuffels of plaatjes van: een vos een konijn een eekhoorn een egel 4 etensborden 4 (linnen) tasjes

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Opbouw van de lescyclus Doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Opbouw van de lescyclus... 5 3.2. Doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen & natuurmethoden...

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten van Tienhovenlaan 5 5062 SK Oisterwijk Tel. 013-5231800 @ i bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Overzicht NME aanbod

Overzicht NME aanbod Overzicht NME aanbod 2018-2019 Van CNME de Zwanebloem en Brede School Gouda Kijk op wwwnatuurenmilieupuntnl voor informatie over de en Heeft u uw keuzes gemaakt? Reserveer direct op natuurenmilieupuntnl

Nadere informatie

Voor het eerst naar school

Voor het eerst naar school Voor het eerst naar school Welkom op De Wonderboom Uw kind gaat binnenkort voor het eerst naar school. We wensen jullie een fijne tijd toe op De Wonderboom. Dit boekje informeert over verschillende zaken

Nadere informatie

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen:

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen: Lespakket Lente Instructieblad groep 3 & 4 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/lesmateriaalnatuuronderwijs - Instructieblad groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Voor

Nadere informatie

Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma

Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma Kinderopvang De Palmboom Professionele kinderopvang in je eigen buurt! Programma Week 15 Datum 7 tot en met 11 April 09.15 uur - Kring: Kern 0 1½ fruit eten. Fruit onder een doek verstoppen. Wat ligt er

Nadere informatie

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar

Bodemdiertjes. groep 5 en 6 uitvoering door leerkracht uitleentermijn 3 weken periode najaar Bodemdiertjes Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. groep 5 en 6 periode

Nadere informatie

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool.

Alleen maar zand? Groep 1,2,3 en 4. Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Alleen maar zand? Bodemproject van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem voor de basisschool. Doelgroep: Groep 1 t/m 4. Plaats: Rond de zandbak bij de school of elders. Doel: Ontdekken wat er allemaal in de grond

Nadere informatie

De Boer op! Bodemdiertjes

De Boer op! Bodemdiertjes Bodemdiertjes De Boer op! Middenbouw Op ontdekking in de natuur en opdrachtjes uitvoeren in de klas of in de buurt van de school. Je kunt direct aan de slag met het materiaal uit deze leskisten. De leskist,

Nadere informatie

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen

Bovenbouw. groep 5 t/m 8. uitvoering door leerkracht. uitleentermijn 3 weken. periode voorjaar, zomer kosten Vanwege een gemeentelijke bijdrage lenen Bovenbouw De natuur beleven doe je buiten, maar onderzoeken kun je ook binnen! Met dit veldwerkmateriaal kunnen de leerlingen zowel buiten als binnen aan de slag rond Deze leskist is een echte bijenkast.

Nadere informatie

Lang leve de buitenkids!

Lang leve de buitenkids! Contact Bezoekerscentrum Oisterwijk Natuurmonumenten Van Tienhovenlaan 4 5062 SK Oisterwijk Tel. (013) 591 5000 @ bc.oisterwijk@natuurmonumenten.nl i www.natuurmonumenten.nl facebook.com/natuurmonumenten

Nadere informatie

Leskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en 6

Leskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en 6 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Afhaalrestaurant Fitfood Groep 5 en

Nadere informatie

Arie Aardvarken. Lesbrief. Tips

Arie Aardvarken. Lesbrief. Tips Lesbrief Arie Aardvarken In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat uit een interactieve rondleiding

Nadere informatie

Arie Aardvarken. Lesbrief

Arie Aardvarken. Lesbrief Arie Aardvarken Lesbrief Arie Aardvarken Lesbrief In Naturalis ontmoet u met uw groep Arie Aardvarken. Hij laat uw leerlingen ontdekken dat dieren heel handig in elkaar zitten. Het museumbezoek bestaat

Nadere informatie

Overzicht NME aanbod

Overzicht NME aanbod Overzicht NME aanbod 2017-2018 Van en Brede School Gouda Kijk op wwwnatuurenmilieupuntnl voor informatie over de en Heeft u uw keuzes gemaakt? Reserveer direct op natuurenmilieupuntnl door hier te klikken

Nadere informatie

AANBOD NME CENTRUM TIEL

AANBOD NME CENTRUM TIEL AANBOD NME CENTRUM TIEL Stichting Duurzaam Rivierenland Stichting Duurzaam Rivierenland (SDR) is sinds 2003 het centrum voor natuur- en milieu-educatie in Tiel en omgeving. SDR heeft als doel het draagvlak

Nadere informatie

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt.

De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. Water 2 Speuren naar water Doelen Begrippen De leerlingen: leren en ervaren dat mensen niet zonder water kunnen leven. zien waar water voor wordt gebruikt. de druppel, stromend water Materialen Tip Lamineer

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2014/2015

Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Aanbod NME schooljaar 2014/2015 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de Marlies Huijzer seizoenskleuren elk seizoen zijn kleur Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de bloemen, aan het weer, aan de kleren van de kinderen, én aan de kleuren

Nadere informatie

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2018-2019 Bokkesprong Les groep aug sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een Pannenkoek 1/2 X X Wauw 't leeft 1/2 X X Melk 3/4 X X X In de sloot, uit de sloot 3/4 X X Amfibieën

Nadere informatie

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014

Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2013 / 2014 Stichting Natuur & Landschap Zwijndrechtse Waard (SN&LZW) zet zich in voor behoud en verbetering en duurzaamheid van Natuur en Landschap in de Zwijndrechtse Waard. De IVN-schoolgidsen verzorgen natuur-

Nadere informatie

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD

NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD NATUUR- EN MILIEU EDUCATIE ZWIJNDRECHTSE WAARD Natuuractiviteiten voor Basisscholen 2015/2016 Inhoud Algemeen Extra aandachtspunten Natuuractiviteiten 2015/2016 Slecht weer beslissing Dagdelen natuuractiviteiten

Nadere informatie

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten

De Blijde Wei. Leskisten 2015-2016. Omschrijving van de leskisten Leskisten 2015-2016 De Blijde Wei Deze kisten met boeken, dvd s, cd-roms, achtergrondinformatie en les- en/of onderzoeksmateriaal, kunnen gebruikt worden in of buiten de school om uw natuuronderwijslessen

Nadere informatie

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin...

1. Inleiding... 3. Doelgroep...3 Doelstelling...3. 2. Relatie met de kerndoelen... 4. 3. Voorbereiding op school... 6. 4. De les op de tuin... Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 Doelgroep...3 Doelstelling...3 2. Relatie met de kerndoelen... 4 3. Voorbereiding op school... 6 4. De les op de tuin... 6 Introductie leslokaal of overkapping (15 min):...6

Nadere informatie

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen

Filmlinks. Voorbereiding op de lessen Stadswerken Filmlinks www.utrecht.nl/nmc Voorbereiding op de lessen Korte informatieve filmpjes op internet als eenvoudige voorbereiding op de boerderij- en tuinlessen op de NMC-locaties. Inhoudsopgave

Nadere informatie

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl

NME Leskisten. adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl NME Leskisten 2014-2015 adres Duinvlietweg 6 4356 ND Oostkapelle 0118-588088 www.terramaris.nl info Nicole Vermorken bereikbaar dinsdag en vrijdag tussen 9-16 uur reserveren nvermorken@terramaris.nl halen

Nadere informatie

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo

Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Ideeën voor leerkrachten ter voorbereiding op de insectenwandeling door de Natuurtuin 't Loo Om kinderen te interesseren voor kleine kriebelbeestjes is het doen van eigen waarnemingen zeer geschikt. Omdat

Nadere informatie

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij.

De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. RONDNEUZEN De paarse kist met daarin 8 speurneuzen, 4 lege potjes en 1 blinddoek. De bedoeling van deze opdracht is om aandacht te besteden op de luchtjes op de boerderij. De neuzen worden opgedaan (het

Nadere informatie

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4

De lessen LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT - GROEP 3/4 In deze lesbrief staan vier lessen die u kunt gebruiken binnen het thema de boerderij, zuivel, koeien of de lente. De lessen duren ongeveer 35 minuten. Les 1: Het

Nadere informatie

Schooljaar 2016-2017

Schooljaar 2016-2017 Schooljaar 2016-2017 NME aanbod Regio Basisschool: Inlogcode: Wachtwoord: Hamersveldseweg 105-107 3833 GM Leusden 033-3034940 info@degroenebelevenis.nl www.degroenebelevenis.nl Overzicht lessen en lesmaterialen

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Portfolio lesmateriaal Basisonderwijs Zwerfafval

Portfolio lesmateriaal Basisonderwijs Zwerfafval Portfolio lesmateriaal Basisonderwijs Zwerfafval Deze portfolio is in 2014 samengesteld door de werkgroep Zwerfafval van het Netwerk NME Diensten. In deze werkgroep zitten 24 NME centra die landelijk samenwerken

Nadere informatie

Aanbod NME schooljaar 2015/2016

Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Aanbod NME schooljaar 2015/2016 Natuur- en milieueducatie (NME) Heemtuin Muntendam is een aanvulling op het reguliere schoolprogramma. We richten ons in de lessen vooral op zaken die in de klas minder

Nadere informatie

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin

Natuur dagboek. Op ontdekking in je achtertuin Natuur dagboek Op ontdekking in je achtertuin Hey daar! Dit is jouw eigenste, hoogst persoonlijkste Dit natuurdagboek is van natuurdagboek. Trek de tuin, het park of het bos in. Gebruik je ogen, oren en

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw

Het kikkerpad. veldwerk - onderbouw Het kikkerpad veldwerk - onderbouw Inhoud: korte omschrijving opbouw en organisatie kikkertjeslied lessuggesties kopieerbladen: kleurplaat met versje handleiding begeleiding/ouders Milieu Educatie Centrum

Nadere informatie

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen...

Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel De doelstellingen... 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 1. Doelgroep...4 2. Relatieschema...4 3. Opzet van de lescyclus...5 3.1. Algemeen doel...5 3.2. De doelstellingen...5 4. Relatie met de kerndoelen...6 5. Voorbereidende activiteit

Nadere informatie

Project: Zintuigen handleiding

Project: Zintuigen handleiding Project: Zintuigen handleiding Doelgroep: het project is geschikt voor alle groepen van het basisonderwijs, maar is uitgewerkt voor de groepen 1, 2 en 3. Doel: Kinderen leren al hun zintuigen te gebruiken

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2

Voorbereiding post 5. De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Voorbereiding post 5 De eik elk seizoen anders Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: De eik elk seizoen anders, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen Verhaal

Nadere informatie

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli

Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Lesaanbod 2015-2016 De Blijde Wei Les groep aug. sept okt nov dec jan feb mrt apr mei juni juli Alles voor een pannenkoek* 1/2 X X X Wauw, het leeft** 1/2 X X X Ganzenspel* 1/2 X X X Froeteltuin 1/2 LF!

Nadere informatie

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties:

Lespakket Zomerzon. Instructieblad groep 1 & 2. Inhoud pakket - Achtergrondinformatie. Lessuggesties: Lespakket Zomerzon Instructieblad groep 1 & 2 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie - Instructieblad groep 1 & 2 - Materialen van het pakket: * Memoriespel * 2 potjes voor de kievitsbonen * 1 potje voor

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Inschrijfformulier

Inschrijfformulier Beste leerkracht, Inschrijfformulier 2015-2016 Voor aanvragen van Natuur en Milieu Educatie lessen en leskisten van en Voor het schooljaar 2015-2016 kunt u weer een keuze maken uit een rijk aanbod van

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

Maak van je tuin, een levende tuin!

Maak van je tuin, een levende tuin! Maak van je tuin, een levende tuin! Ontdek hoe je van jouw tuin een duurzame tuin kan maken. 2 Samen bouwen aan meer leven in de tuin. Gewoonweg door een paar stenen in jouw tuin te vervangen door groen.

Nadere informatie

Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp Voedsel verbouwen Voedsel kopen Voedsel beleid

Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp Voedsel verbouwen Voedsel kopen Voedsel beleid Smaakmaker voor het primair onderwijs, kinderopvang en buitenschoolse opvang in Zeeland rond gezond en duurzaam voedsel. Thema s: Nieuwsgierig naar voedsel Voedsel bereiden Buiten koken op school / kamp

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 2

NME centrum Betuwe LES 2 NME centrum Betuwe LES 2 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie?Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke Scholen

Nadere informatie

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, ,

Coördinator en contactpersoon Suze Hörchner, , IVN-a fdeling Veen endaal - Rhenen M ediatheek / NM E -centru m Karel Fabritiusstraat 3 3904 TG VEENENDAAL 0318 589 555 (tijdens openingsuren wo 14-16 uur) leskist en1@ivnveen en daal - rhen en.nl w ww.ivn.nl/afdeling/veenend

Nadere informatie

Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad

Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad OMSCHRIJVING LESSEN Dora- en Diegopad / Heksenpad Groep: 1-2 Lesduur: ± 1 uur Periode: september - oktober (Heksenpad) en april - juni Dora- en Diegopad In het voorjaar en de zomer wijzen Dora en Diego

Nadere informatie

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan?

Handleiding docent Waar komt ons eten vandaan? Waar komt ons eten vandaan? Inleiding Via de lessen van Boerderijeducatie Gooi en Vechtstreek worden leerlingen uitgenodigd kennis te maken met een boerderij in de Gooi en Vechtstreek. Er zijn totaal 15

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

NME centrum Betuwe LES 2

NME centrum Betuwe LES 2 NME centrum Betuwe LES 2 COLOFON Deze handleiding hoort bij het project Energie?Zuinig! Dit project is een combinatie van de Leskist Energie? Natuurlijk Duurzaam! en het landelijke project Energieke Scholen

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding

Het konijnenpad van Lars en Lineke. docentenhandleiding Het konijnenpad van Lars en Lineke docentenhandleiding Inhoudsopgave Omschrijving het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 2 Lessuggesties bij het konijnenpad van Lars en Lineke blz. 4 Handleiding voor

Nadere informatie

Wijchense Molen. Lesbrief

Wijchense Molen. Lesbrief Wijchense Molen Lesbrief Lesbrief de Wijchense Molen Inleiding In het kader van het bezoek aan Wijchense Molen is deze lessenserie ontwikkeld. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen

Nadere informatie

Blijde Wei. Lesaanbod

Blijde Wei. Lesaanbod Lesaanbod 2018-2019 Blijde Wei Les *Schooltuinieren loopt door van februari 2019 tot oktober 2019 Gratis les Iedere groep mag zich 1x inschrijven voor een gratis les. Ieder kind mag in zijn basisschoolperiode

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie