Om een PLC te kunnen programmeren is het belangrijk te weten hoe de PLC het programma verwerkt. (Zie 2.4 blz. 35-)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Om een PLC te kunnen programmeren is het belangrijk te weten hoe de PLC het programma verwerkt. (Zie 2.4 blz. 35-)"

Transcriptie

1 Vervolg

2 3 PLC programmering Om een PLC te kunnen programmeren is het belangrijk te weten hoe de PLC het programma verwerkt. (Zie 2.4 blz. 35-) 3.1 Programma verwerking samengevat PLC-cyclus 1. De toestand van de ingangen wordt in het Proces Image Input geheugen geplaatst 2. Het programma wordt instructie per instructie in volgorde verwerkt, te beginnen met het hoofdprogramma. 3. Het Proces Image Output geheugen bepaald de toestand van de uitgangen Adressering De in- en uitgangen krijgen een symbolische naam in de variabelenlijst. We gebruiken de globale variabelen lijst zodat de ingangen en uitgangen gekend zijn over het ganse project Programmeertalen Bij het maken van een programma kiezen we een geschikte programmeertaal: LD= LadderDiagram FBD= FunctieBlokDiagram IL= InstructieLijst ST= StructuredTekst SFC= SequentieelFunctieDiagram (SequentialFunctionChart) CFC= ContinuousFunctionChart (gebruiken wij niet!!) Toegepaste Informatica 49

3 3.1.4 Programma types Programma (POU): Functieblok: Function : Oproepen van andere functieblokken en programma s. Onthoudt de status van de lokale variabelen tot de volgende PLC-cyclus. Oproepen van het programma gebeurt door de PLC-taak. Oproepen van andere functies en functieblokken. Onthoudt de status van de lokale variabelen tot de volgende PLC-cyclus. Gebruikt programmacode voor het oproepen van FB s. Heeft geen intern geheugen. Heeft exact 1 uitgang. Niet meer, niet minder Programma documenteren. Om de programma's te verduidelijken heeft men verschillende mogelijkheden: o o o o o Goede symbolische namen van ingangen, uitgangen, merkers en andere variabelen. Goede naam voor de programma's zelf. Programma commentaar: eventueel bijkomende verduidelijking over de functie van het programma Netwerk commentaar: bijkomende verduidelijking over de functie van het netwerk. Commentaar per instructielijn: in STL en IL kan men zelfs per instructie lijn commentaar geven. Deze commentaren die in deze programma s zitten kosten geen verwerkingstijd. In tegen stelling tot bij ander PLC fabriekanten wordt bij de beckhoff PLC deze commentaren in de PLC zelf opgeslagen. Als men dus een programma uit een PLC haalt heeft men gelijk de commentaar in het programma. 50 Toegepaste Informatica

4 3.2 Basis besturingsfuncties De bedoeling van het volgende deel van de cursus is, de basis instructies te leren en vertrouwd te geraken met de programmeringswijze van de TwinCAT SoftPLC. Voor de begeleidende oefeningen maken we gebruik van een bestaand TwinCAT project en een bestaand PLC-project. Het TwinCAT-project noemt 7IO.tsm. Zorg ervoor dat dit project actief is, en dat het TwinCAT sytem gestart is. Dit wordt ingesteld via de TwinCAT System Manager. In TwinCAT PLC Control openen we een bestaand PLC-project nl. 7IO.pro De JA-functie Het meest eenvoudige dat men kan programmeren is de JA-functie. Bij de JA-functie volgt de uitgang de ingang. Als de ingang logisch '1' is, is de uitgang logisch '1'. Als de ingang logisch '0' is, is de uitgang logisch '0'. Het uitgangssignaal neemt dus dezelfde toestand aan als het ingangssignaal De waarheidstabel Als er niet te veel ingangsvariabelen zijn, kan een waarheidstabel gebruikt worden om al de mogelijke combinaties van deze ingangsvariabelen weer te geven, en hoe dit resulteert in de uitgangsvariabelen. Bij de JA-functie hebben we maar één ingangssignaal, deze kan de toestand '0' of '1' aan nemen. Dit wordt in een eerste kolom genoteerd, in de laatste kolom wordt de toestand van het uitgangssignaal weergegeven. De waarheidstabel van de JA-functie Waarheidstabel De waarheidstabel kan uitgebreid worden met bijkomende ingangsvariabelen, en/of met bijkomende uitgangsvariabelen. Omdat de waarheidstabel veel te groot zou worden, kan een volledig PLC-programma van een installatie nooit opgenomen worden in één waarheidstabel. Delen van het programma waar een beperkt aantal ingangsvariabelen gebruikt worden, kan men wel met een waarheidstabel controleren. Toegepaste Informatica 51

5 Elektrisch principe schema Het elektrische schema van de JA-functie is ook heel eenvoudig. 24V 0V Programmering van JA-functie Programmering van JA-functie in LD Programmering van JA-functie in IL IL code. LD ST LD komt van Load ST komt van Store Programmering van JA-functie in FBD Meestal is voor de JA-functie geen apart symbool voorzien in FBD TwinCAT 7IO Start de TwinCAT SoftPLC, en start het eerste project: De JA-functie. In dit project zie je ook het verband tussen schakelaar en PLC-Ingang en tussen de PLCingang en de ingangsvariabele van het programma. --> Project 1: EN-functie. 52 Toegepaste Informatica

6 3.2.2 NIET-functie of inversie Het omgekeerde van de JA-functie is de NIET-functie. De uitgang neemt de tegenovergestelde waarde aan van de ingang. Als de ingang logisch '1' is, is de uitgang logisch '0'. Als de ingang logisch '0' is, is de uitgang logisch '1'. Bij de NIET-functie neemt het uitgangsignaal steeds het omgekeerde van het ingangssignaal. Het ingangssignaal wordt geïnverteerd De waarheidstabel De waarheidstabel van de NIET-functie Waarheidstabel Elektrisch principe schema Om elektrisch een niet functie te maken, hebben we een hulprelais nodig. Geen stroom door de ingang moet er voor zorgen dat er wel stroom vloeit door de uitgang. En omgekeerd. Door de schakelaar te bedienen, er vloeit nu stroom door de schakelaar, trekt het relais aan. Als het relais aangetrokken wordt gaat het normaal gesloten contact open. Geen stroom meer door de Lamp, of de uitgang. 24V NIET Dit is niet gelijk aan het volgende elektrisch schema. 0V 24V 0V Als er vloeit door de schakelaar vloeit er ook een stroom door de lamp. een stroom Vanuit het standpunt van de bediening echter, functioneren bij de schakelingen hetzelfde. In rusttoestand, schakelaar niet bediend, brandt de lamp. Als de schakelaar bediend wordt gaat de lamp uit. Toegepaste Informatica 53

7 Programmering van de NIET-functie Programmering van NIET-functie in LD Programmering van NIET-functie in IL LDN ST Programmering van NIET-functie in FBD TwinCAT 7IO Start de TwinCAT SoftPLC. Als je het eerste project succesvol hebt volbracht kan je nu het volgende project 2: De NIET-functie starten. In dit project zie je ook het verband tussen schakelaar en PLC-Ingang en tussen de PLCingang en de ingangsvariabele van het programma. --> Project 2: De NIET-functie 54 Toegepaste Informatica

8 3.2.3 EN-functie Het uitgangsignaal wordt 1 als al de ingangssignalen van de functie de toestand 1 bezitten De waarheidstabel Waarheidstabel Programmering van de EN-functie Programmering van EN-functie in LD Programmering van EN-functie in IL LD AND ST Programmering van EN-functie in FBD AND UITGANG_ TwinCAT 7IO Start de TwinCAT SoftPLC. Het volgende project is project 3: De EN-functie. --> Project 3: De AND-functie Toegepaste Informatica 55

9 3.2.4 OF-functie Het uitgangsignaal wordt 1 als één van de ingangssignalen van de functie de toestand 1 bezit De waarheidstabel Waarheidstabel Programmering van OF-functie Programmering van OF-functie in LD Programmering van OF-functie in IL. LD OR ST Programmering van OF-functie in FBD. OR TwinCAT 7IO --> Project 4: De OF-functie 56 Toegepaste Informatica

10 3.2.5 Inversie van het resultaat Bij deze instructie wordt het resultaat geïnverteerd. Niet het ingangssignaal. Om dit te illustreren een voorbeeld met een EN-functie De waarheidstabel Waarheidstabel EN Programmering van INVERSIE van het resultaat Programmering van de INVERSIE van de EN-functie in LD. INGANG_ 1 INGANG_ 2 UITGANG _1 Programmering van INVERSIE in IL. LD AND NOT ST Programmering van een INVERSIE van de EN-functie in FBD. AND Toegepaste Informatica 57

11 3.2.6 Prioriteitsregels, plaatsing van haakjes. De ingewikkelde netwerken kunnen gereduceerd worden tot NIET, EN en OF-functies. In IL is bij sommige PLC s de rangorde van bewerkingen van toepassing; de NIET heeft voorrang op de EN-functie, de EN-functie heeft voorrang op de OF-functie, enz. Bij de beckhoff PLC is dit echter niet zo. Bij beckhoff is de volgorde in het programma van belang, daarom is het soms nodig bij IL haakjes om te plaatsen. Bij siemens S7 zijn deze haakjes niet altijd noodzakelijk Voorbeeld 1 in LD INGANG_3 INGANG_4 INGANG_5 INGANG_ Programmering voorbeeld 1 in IL Beckhoff IL code. programma in STL-code (Siemens S7) LD AND AND INGANG_3 OR( INGANG_4 AND INGANG_5 ) OR INGANG_6 ST A A A INGANG_3 O A INGANG_4 A INGANG_5 O INGANG_6 = 58 Toegepaste Informatica

12 Voorbeeld 2 in LD INGANG_3 INGANG_4 INGANG_5 INGANG_ Programmering voorbeeld 2 in IL Beckhoff IL code. Het programma in STL-code (Siemens S7) LD OR OR AND( OR ) AND ST INGANG_4 INGANG_6 INGANG_5 INGANG_3 A( O O INGANG_4 O INGANG_6 ) A( 0 0 INGANG_5 ) A INGANG_3 = TwinCAT 7IO --> Project 5: De verwarming Toegepaste Informatica 59

13 3.3 Geheugenfuncties Houdcontacten. Via houdcontacten van een relais kan men ook een 'geheugen' functie maken. Een goed voorbeeld hiervan is de start/stop schakeling voor een motor Elektrisch principe schema Als je S1 drukt trekt het relais K1 aan. Het hulp contact K1 sluit, het relais blijft aangetrokken ook als je schakelaar S1 lost laat. De schakeling 'onthoudt' dat schakelaar S1 is gedrukt. S1 S0 K1 24V K1 0V De schakeling onthoud dat S1 gedrukt is tot dat schakelaar S0 gedrukt wordt. Dan wordt de spanning van het relais K1 weggenomen, het hulp contact opent, als S0 losgelaten wordt blijft het relais K1 spanningsloos. Als je S1 en S0 gelijktijdig bedient krijgt het relais geen spanning. De schakeling geeft dus een voorrang aan Stop, (S0) Start/stop programmering Programmeren van start/stop in LD Als ingang_1 hoog is en ingang_2 is laag dan is uitgang_1 hoog. Als uitgang_1 hoog is en ingang_2 is laag dan blijft uitgang_1 hoog. Enkel als ingang_2 hoog wordt zal uitgang_1 laag worden. De startdrukknop en de stopdrukknop moeten beide een NormaalOpen-contact hebben. Op die manier wordt ingang_1 hoog als je de startdrukknop drukt en ingang_2 wordt hoog als je op de stopdrukknop drukt. 60 Toegepaste Informatica

14 Programmering van start/stop in LD met veilige stop Het probleem van de vorig start/stop schakeling in LD is dat deze niet meer veilig is. Als er een draadbreuk is in de verbinding van de stopdrukknop naar de PLC, dan kan ingang_2 nooit meer hoog worden en kan de uitgang niet meer laag worden, tenzij men de spanning wegneemt. Dit kan elektrisch opgelost worden door de stopdrukknop terug uit te rusten met een normaalgesloten contact. In rusttoestand, stopdrukknop niet gedrukt, is ingang_2 hoog. Als we het LadderDiagram dan aanpassen: Zal de start/stop schakeling terug functioneren. Maar veilig nu. Als ingang_1 hoog is en ingang_2 is hoog dan is uitgang_1 hoog. Als uitgang_1 hoog is en ingang_2 is hoog dan blijft uitgang_1 hoog. Enkel als ingang_2 laag wordt zal uitgang_1 laag worden. De startdrukknop heeft een normaalopen contact en de stopdrukknop een normaalgesloten. Op die manier wordt ingang_1 hoog als je de startdrukknop drukt en ingang_2 wordt laag als je op de stopdrukknop drukt TwinCAT 7IO --> Project 6: De start/stop schakeling Toegepaste Informatica 61

15 3.3.2 SR-functie en RS-functie Omdat een startstop functie allerhande toepassingen kent, en dikwijls terug komt, heeft men in de PLC een standaard functie voorzien. Een SR-functie of RS-functie is een functie waarbij men een uitgang (of merker) met één signaal kan hoog maken (of 'Setten') en met een ander, een tweede signaal kan laag maken (of 'Resetten'). De functie heeft een SET ingang en een RESET ingang. Een logische 1 aan de SET ingang zorgt ervoor dat de uitgangstoestand van de functie 1 wordt. De uitgangstoestand blijft 1 ook al wordt de SET ingang terug 'laag'. Dit blijft zo tot de toestand aan de RESET ingang in 1 verandert, dan wordt de uitgangstoestand terug laag. Bij de SR-functie heeft de SET ingang voorrang, bij de RS-functie heeft de RESET ingang voorrang. Opgelet: dit is volgens de IEC standaard. Bij de Siemens PLC is die omgekeerd Programmering van de Set/Reset functie Programmering van SR-functie in LD in één netwerk NAAM SR SET Q1 RESET Programmering van SR-functie of RS-functie In twee netwerken. Als je de S of de R in aparte netwerken programmeerd dan bepaald de volgorde van uitvoering de voorrang. Het laatst uitgevoerde net werk heeft voorrang. Om een SR-functie te programmeren, Set heeft voorrang, moet je dit dus als volgt doen. Netwerk1 R Netwerk2 S 62 Toegepaste Informatica

16 Het programma van de SR-functie of RS-functie in IL Ook hier bepaald de volgorde van verwerking de voor. Het onderstaande voorbeeld is een RS-functie. LD S LD R TwinCAT 7IO --> Project 7: De geheugenfuncties Flankdetectie Naast het detecteren van een statische toestand is het vaak nodig op een signaalverandering te reageren. Hier is het moment van de verandering belangrijk. Zo kan men de stijgende flank detecteren als ook de dalende flank. De verandering is dan ook maar één PLC cyclus actief, want de volgende PLC-cyclus is er geen verandering meer Tot het signaal daadwerkelijk weer veranderd. Toestand 1 Toestand 0 Stijgende flank dalende flank Gebruik makende van het feit dat de PLC de instructies lijn per lijn afwerkt kunnen we met de basis besturingsfuncties die we tot nu toe gezien hebben deze functie programmeren. Toegepaste Informatica 63

17 Flankdetectie met normale basisfuncties. Netwerk1 MERKER_2 MERKER_1 Netwerk2 MERKER_2 Werking: Om de werking beter te verklaren is er een hieronder een tijdsdiagram getekend, elke verticale verdeling stelt één PLC-cyclus voor. We weten ook dat de PLC het programma lijn per lijn verwerkt. 24V 0V MERKER_2 MERKER_1 =FLANK tijdstip t0: eerste cyclus van de PLC, na een PLC-reset. tijdstip t1: Netwerk 1: =0, MERKER_2 = 0 dus MERKER_1 = 0 Netwerk 2: =0 dus MERKER_2 wordt1 Waar MERKER_2 in Netwerk 1 van het programma nog 0 was is MERKER_2 na het doorlopen van de eerste cyclus 1 geworden. Netwerk 1: =0, MERKER_2 = 1 dus MERKER_1 = 0 Netwerk 2: =0 dus MERKER_2 = 1 tijdstip t2 - t3: t0 t1 t2 t3 t4 t5 t6 t7 t8 t9 t10 t11 MERKER_2 is veranderd in de vorige cyclus maar dit heeft verder geen invloed. T.o.v. de vorige cyclus is er niets veranderd dus veranderd er niets aan de merkers. tijdstip t4: de ingang is t.o.v. de vorige cyclus veranderd = stijgende flank. Netwerk 1: =1, MERKER_2 = 1 dus MERKER_1 wordt 1 Netwerk 2: =1 dus MERKER_2 wordt 0 MERKER_1 wordt 1 in netwerk 1. Daarna wordt in netwerk 2 MERKER_ Toegepaste Informatica

18 tijdstip t5: de ingang is nog steeds 1 Netwerk 1: =1, MERKER_2 = 0 dus MERKER_1 wordt terug 0 Netwerk 2: =1 dus MERKER_2 = 0 tijdstip t6..t8: tijdstip t9: In netwerk 1 wordt MERKER_1 terug 0 omdat in de vorige cyclus MERKER_2 0 werd T.o.v. de vorige cyclus is er niets gewijzigd dus wijzigt de toestand van de merkers ook niet. Netwerk 1: =0, MERKER_2 = 0 dus MERKER_1 = 0 Netwerk 2: =0 dus MERKER_2 = 1 tijdstip t10: In netwerk 1 blijft MERKER_1 = 0 en in Netwerk 2 wordt MERKER_2 = 1 Netwerk 1: =0, MERKER_2 = 1 dus MERKER_1 = 0 Netwerk 2: =0 dus MERKER_2 = 1 In netwerk 1 blijft MERKER_1 = 0 ondanks MERKER_2 = 1. In netwerk 2 is er niets veranderd. tijdstip t11 en volgende. Besluit. T.o.v. de vorige cyclus is er niets gewijzigd dus wijzigt de toestand van de merkers ook niet. Een merker die voor flankdetectie gebruikt wordt, is maar één PLC-cyclus 'hoog' Programmering van een stijgende flank in LD Positieve flank, (RISING EDGE), detectie van het resultaat van voorgaande instructies, in dit geval NAAM R_TRIG CLK Q1 MERKER_ Programmering van dalende flank in LD Negatieve flank, (FALLING EDGE), detectie van het resultaat van voorgaande instructies, in dit geval NAAM F_TRIG CLK Q1 MERKER_ TwinCAT 7IO --> Project 8: De flankdetectie Toegepaste Informatica 65

19 3.4 Tijdsfuncties In vele productie processen wordt de werking door tijdsfuncties beïnvloed. Die beïnvloeding van het proces kan men meestal in één van volgende groepen onderverdelen: Een actie reageert met een bepaalde vertraging op de voorwaarde van de actie. Een actie nog een tijd geactiveerd houden terwijl de voorwaarde niet meer voldaan zijn. De start voorwaarden voor de actie verlengen. Voorbeelden van dergelijke tijdsfuncties. Trappenhuis, na het drukken van de lichtschakelaar moet het licht na een bepaalde tijd automatisch uitgaan. Een automatische ster/driehoek aanloop van een zware elektromotor Deze tijdfuncties worden ook timers genoemd De inschakelvertraging of TON (Beckhoff PLC) De inschakelvertraging: symbool Een positieve flank op IN van de Timer start de timer. Na het verstrijken van de tijd wordt Q geset. Bij een laag signaal op IN valt ook het signaal Q weg. NAAM T_ON IN PT Q ET De ingangsvariabelen van de functieblok T_ON VAR_INPUT IN : BOOL; (* start de timer met de stijgende flank, reset de timer met logisch '0' *) PT : TIME; (* de vertragingstijd, na het verlopen van deze tijd wordt Q geset *) END_VAR De uitgangsvariabelen van de functieblok T_ON VAR_OUTPUT Q : BOOL; (* is TRUE (logisch 1 ), PT seconden nadat IN een stijgende flank had *) ET : TIME; (* de reeds verstreken tijd *) END_VAR 66 Toegepaste Informatica

20 Tijdsdiagram van de inschakelvertraging IN Q t0 t1 t2 t3 t4 t5 t0 t0+pt t1 t2 t3 t4 t4+pt t5 ET T#5s T#0s tijd tijd tijd het verloop in het tijdsdiagram t0 Bij een positieve flank aan IN wordt de Timer gestart. ET geeft de verstreken tijd. t0+pt Na de geprogrammeerde tijd (PT) wordt Q logisch 1. ET geeft de verstreken tijd. t1 Een logisch 0 aan IN geeft een logisch 0 op Q. ET is 0. t2 De Timer wordt opnieuw gestart zie punt 1. t3 De Timer wordt onderbroken door het wegvallen van het IN signaal. ET wordt 0. t4 De Timer wordt opnieuw gestart zie punt 1. t4+pt Na de geprogrammeerde tijd (PT) wordt Q logisch 1. ET geeft de verstreken tijd. t5 Een logisch 0 aan IN geeft een logisch 0 op Q. ET is Programmering van de inschakelvertraging Programmering van de TON-timer in LD Timer1 T_ON T#5S IN PT Q ET Toegepaste Informatica 67

21 Programmering van de TON-timer in IL LD AND ST CAL LD ST TRUE Timer1.IN Timer1(PT := T#5000ms) Timer1.Q De variabele Timer1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type TON De uitschakelvertraging of TOF (Beckhoff PLC) Als het signaal IN logisch 1 is wordt ook Q geset. Een negatieve flank op IN van de Timer start de timer na het verstrijken van de tijd valt ook het signaal Q weg De uitschakelvertraging: symbool NAAM T_OF IN PT Q ET De ingangsvariabelen van de functieblok. VAR_INPUT IN : BOOL; (* start de timer met de dalende flank, reset de timer met de stijgende flank *) PT : TIME; (* de vertragingstijd, na het verlopen van deze tijd wordt Q gereset *) END_VAR De uitgangsvariabelen van de functieblok. VAR_OUTPUT Q : BOOL; (* is FALSE (logisch 0 ), PT seconden nadat IN een dalende flank had *) ET : TIME; (* de reeds verstreken tijd *) END_VAR 68 Toegepaste Informatica

22 Tijdsdiagram van de uitschakelvertraging IN t0 t1 t2 t3 t4 t5 Q ET T#5s t0 t1 t1+pt t2 t3 t4 t5 t5+pt T#0s tijd tijd tijd het verloop in het tijdsdiagram t0 t1 Bij een positieve flank aan IN wordt de uitgang van de Timer, Q, geset. Bij de dalende flank wordt de Timer gestart, Q blijft geset. ET geeft de verstreken tijd. t1+pt Als de tijd verstreken is, wordt Q gereset. t2 t3 t4 t5 De positieve flank op IN zorgt voor een logisch 1 op Q. ET wordt op 0 gezet. De Timer wordt gestart. ET geeft de verstreken tijd. De Timer wordt onderbroken. ET wordt gereset. De Timer wordt t.g.v. de dalende flank opnieuw gestart ET geeft de verstreken tijd. t5+pt Als de tijd verstreken is, wordt Q gereset Programmering van de uitschakelvertraging Programmering van de TOF-timer in LD Timer1 T_OF T#5S IN PT Q ET Toegepaste Informatica 69

23 Programmering van de TOF-timer in IL LD AND ST CAL LD ST TRUE Timer1.IN Timer1(PT := T#5000ms) Timer1.Q UITGANG_2 De variabele Timer1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type TOF Impuls tijdfunctie of TP (Beckhoff PLC) Als het signaal IN logisch 1 is wordt ook Q geset, gelijktijdig wordt de timer gestart. Pas na het verstrijken van de tijd valt het signaal op uitgang Q weg De impulsfunctie: symbool NAAM TP IN PT Q ET De ingangsvariabelen van de functieblok. VAR_INPUT IN : BOOL; (* start de timer met de stijgende flank, *) PT : TIME; (* de vertragingstijd, na het verlopen van deze tijd wordt Q gereset *) END_VAR De uitgangsvariabelen van de functieblok. VAR_OUTPUT Q : BOOL; (* is TRUE bij de stijgende flank van IN en is FALSE (logisch 0 ), PT seconden nadat IN een stijgende flank had *) ET : TIME; (* de reeds verstreken tijd *) END_VAR 70 Toegepaste Informatica

24 Tijdsdiagram van de impulsfunctie IN Q t0 t1 t2 t3 t4 t5 t0 t0+pt t2 t2+pt t4 t4+pt ET T#5s T#0s tijd tijd tijd het verloop in het tijdsdiagram t0 Bij een positieve flank aan IN wordt de uitgang van de Timer Q geset. De Timer wordt gestart. ET geeft de verstreken tijd. t0+pt Als de tijd verstreken is, wordt Q gereset. Ook al is de ingang nog steeds hoog. t1 t2 t3 Als de tijd verstreken is en de ingang wordt 0 dan wordt ET gereset. Bij een positieve flank aan IN wordt de uitgang van de Timer Q geset. De Timer wordt gestart. ET geeft de verstreken tijd. De ingang wordt 0 toch telt de Timer verder. t2+pt Als de tijd verstreken is, wordt Q gereset. Als de ingang al 0 is, wordt ook ET gereset. t4 t5 Bij een positieve flank aan IN wordt de uitgang van de Timer Q geset. De Timer wordt gestart. ET geeft de verstreken tijd. Een volgende puls terwijl de tijd nog niet verstreken is, heeft geen invloed. t4+pt Als de tijd verstreken is, wordt Q gereset. Als de ingang al 0 is, wordt ook ET gereset Programmering van de impulsfunctie Programmering van de TP-timer in LD INGANG_ 1 IN Timer1 TP Q UITGANG _1 T#5S PT ET Toegepaste Informatica 71

25 Programmering van de TP-timer in IL LD AND ST CAL LD ST TRUE Timer1.IN Timer1(PT := T#5000ms) Timer1.Q De variabele Timer1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type TP TwinCAT 7IO --> Project 9: De timerfuncties 72 Toegepaste Informatica

26 3.5 De telfuncties Vaak moet er bij processen worden geteld. Het aantal producten dat een bepaald gedeelte van het productie proces verwerkt. (vb.: flessen, zakken, dozen, auto s, enz.) Het aantal foutmeldingen etc. Elke PLC beschikt over een aantal telfuncties. Deze telfuncties worden ook counters genoemd. Men heeft meestal drie verschillende tellers: Optellers: meestal aangeduid met CTU (Count Up) Afteller: meestal aangeduid met CTD (Count Down) En Op/Aftellers: aangeduid met CTUD (Count Up/Down) De optel-functie Een positieve flank aan CU vermeerdert de teller met 1. CV is de uitlezing van de waarde van de teller. Q is logisch 1 als de actuele teller waarde kleiner is als de opgegeven waarde PV. Met reset wordt de teller op 0 gezet De optel-functie: symbool NAAM CTU CU Q RESET PV CV De ingangsvariabelen van de functieblok. VAR_INPUT CU : BOOL; (* bij een stijgende flank vermeerdert de teller met 1, *) RESET : BOOL; (* een logisch 1 reset de teller, CV=0, *) PV END_VAR : WORD; (* presetvalue, wanneer de tellerwaarde CV groter of gelijk aan deze waarde is, is de uitgang Q logisch 1 *) De uitgangsvariabelen van de functieblok. VAR_OUTPUT Q : BOOL; (* is TRUE wanneer de presetvalue PV is bereikt. *) CV : TIME; (*actuele tellerwaarde, vermeerdert met één bij een positieve flank op CU *) END_VAR Toegepaste Informatica 73

27 Tijdsdiagram van de optel-functie CU RESET Q CV Programmering van de optel-functie Programmering van de CTU-counter in LD C1 CTU CU Q 5 RESET PV CV Programmering van de CTU-counter in IL LD TRUE AND ST C1.CU CAL C1(RESET :=, PV := 5) LD ST C1.Q De variabele C1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type CTU. 74 Toegepaste Informatica

28 3.5.2 De neertel-functie Een positieve flank aan CD vermindert de teller met 1. CV is de uitlezing van de waarde van de teller. Q is logisch 1 als de actuele teller waarde 0 is. Met LOAD wordt de waarde van PV in de teller ingelezen De neertel-functie: symbool NAAM CTD CD Q LOAD PV CV De ingangsvariabelen van de functieblok. VAR_INPUT CD : BOOL; (* bij een stijgende flank vermindert de teller met 1, *) LOAD : BOOL; (* een logisch 1 laad de preset value PV in de teller, CV=PV, *) PV : WORD; (* presetvalue, een logisch 1 bij LOAD laad deze waarde in PV *) END_VAR De uitgangsvariabelen van de functieblok. VAR_OUTPUT Q : BOOL; (* is TRUE wanneer de CV=0. *) CV : TIME; (* actuele tellerwaarde, vermindert met één bij een positieve flank op CD *) END_VAR Toegepaste Informatica 75

29 Het tijdsdiagram van de neertel-functie CD LOAD Q Pr ogrammeri ng van de neertelfunctie CV 5 0 Programmering van de CTD-counter in LD C1 CTU 5 CU Q LOAD PV CV Programmering van de CTD-counter in IL LD TRUE AND ST C1.CD CAL C1(LOAD :=, PV := 10) LD ST C1.Q De variabele C1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type CTU. 76 Toegepaste Informatica

30 3.5.3 De op en neertel-functie Een positieve flank aan CU vermeerdert de teller met 1. Een positieve flank aan CD vermindert de teller met 1.CV is de uitlezing van de waarde van de teller. QU is logisch 1 als de actuele teller waarde groter of gelijk is aan de opgegeven waarde PV. Met reset wordt de teller op 0 gezet. QD is logisch 1 als de actuele teller waarde 0. Met reset wordt de teller op 0 gezet. Met LOAD wordt de waarde PV in de teller ingelezen De op en neertel-functie: symbool NAAM CTUD CU CD RESET LOAD PV QU QD CV De ingangsvariabelen van de functieblok. VAR_INPUT CU : BOOL; (* bij een stijgende flank vermeerdert de teller met 1, *) CD : BOOL; (* bij een stijgende flank vermindert de teller met 1, *) RESET : BOOL; (* een logisch 1 reset de teller, CV=0, *) LOAD : BOOL; (* een logisch 1 laad de preset value PV in de teller, CV=PV, *) PV : WORD; (* presetvalue, een logisch 1 bij LOAD laad deze waarde in PV *) END_VAR De uitgangsvariabelen van de functieblok. VAR_OUTPUT QU : BOOL; (* is TRUE wanneer de presetvalue PV is bereikt. *) QD : BOOL; (* is TRUE wanneer de CV=0. *) CV : TIME; (* actuele tellerwaarde*) END_VAR Toegepaste Informatica 77

31 Het tijdsdiagram van de op en neertel-functie CU CD RESET LOAD QU QD CV Programmering van de op en neertel-functie Programmering van de CTUD-counter in LD C1 CTUD CU QU CD QD UITGANG_2 INGANG_3 RESET CV INGANG_4 5 LOAD PV Toegepaste Informatica

32 Programmering van CTUD-counter in IL LD AND ST CAL TRUE C1.CU C1(CD:=, RESET:=INGANG_3, LOAD:=INGANG_4, PV:=5) LD ST LD ST C1.QD UITGANG_2 C1.QU De variabele C1, dit is de naam van de timer, wordt gedeclareerd als het type CTUD TwinCAT 7IO --> Project 10: De tel-functies --> Project 11: De transportband Toegepaste Informatica 79 Versie: donderdag 1 november 2007

33 3.6 Doelstellingen. 1. De PLC-cyclus kunnen omschrijven. 2. Kunnen omschrijven wat bedoelt wordt met een netwerk in een programma. 3. Minstens drie hulpmiddelen kunnen opnoemen die een programma kunnen verduidelijken. 4. Uitleggen wat er met gestructureerd programmeren wordt bedoeld. 5. De verschillende soorten programma s en hun kenmerken kunnen opnoemen. 6. De basisfunctie : identiteit kunnen uitleggen en kunnen gebruiken in een opgave. 7. De basisfunctie : AND of EN kunnen uitleggen en kunnen gebruiken in een opgave. 8. De basisfunctie : OR of OF kunnen uitleggen en kunnen gebruiken in een opgave. 9. De basisfunctie : de inversie van een operand kunnen uitleggen en kunnen gebruiken in een opgave. 10. De basisfunctie : de inversie van het resultaat kunnen uitleggen en kunnen gebruiken in een opgave. 11. De extra functie: EXOR kunnen uitleggen en gebruiken in een opgave. 12. De prioriteitsregels op de basisfuncties kunnen toepassen. 13. Het gebruik van een merker kunnen uitleggen. 14. Een geheugen functie kunnen uitleggen en gebruiken in een opgave. 15. De set/reset functie kunnen uitleggen en gebruiken in een opgave. 16. De flankdetectie kunnen uitleggen en gebruiken in een opgave. 17. De flankdetectie kunnen maken met de basis programmeerfuncties en de werking kunnen uitleggen. 18. De verschillende tijdfuncties herkennen. 19. De werking van de verschillende tijdfuncties kunnen uitleggen. 20. Een tijddiagram van een gegeven tijdfunctie kunnen vervolledigen. 21. Een tijdfunctie kunnen gebruiken in een programma. 22. De verschillende telfuncties herkennen. 23. De werking van de verschillende telfuncties kunnen uitleggen. 24. Een tijddiagram van een gegeven telfunctie kunnen vervolledigen. 25. Een telfunctie kunnen gebruiken in een programma Toegepaste Informatica

Hfdst. 2: COMBINATORISCH PROGRAMMEREN

Hfdst. 2: COMBINATORISCH PROGRAMMEREN 2.1. Basisinstructies: 2.1.1. Ja-functie: Indien je een normaal open schakelaar bedient, moet de lamp oplichten. Waarheidstabel: Booleaanse schrijfwijze: Q0.0 = I0.0 2.1.2. Niet-functie: Waarheidstabel:

Nadere informatie

Hfdst. 2: COMBINATORISCHE LOGICA

Hfdst. 2: COMBINATORISCHE LOGICA Hfdst. 2: COMBINATOISCHE LOGICA DEEL 2: Prioriteitsregels: 2.3.1. Het begrip stack : Duid een groep geheugenplaatsen aan die door de CPU wordt gebruikt om het programma te verwerken. Bij het gebruik van

Nadere informatie

Logische bit-instructies

Logische bit-instructies Logische bit-instructies I. I. (MCRA) I. (MCR

Nadere informatie

Labo-oefeningen Automatisatie (Experimentele fase)

Labo-oefeningen Automatisatie (Experimentele fase) Praktische oefeningen Automatisatie Ivan Maesen IM 14-11-2004 2-1 Labo-oefeningen Automatisatie (Experimentele fase) Deze Praktische oefeningen kunnen gebruikt worden voor de Labosessies van het vak Automatisatie

Nadere informatie

OEFENINGEN. in de cursus 'PLC'

OEFENINGEN. in de cursus 'PLC' OEFENINGEN in de cursus 'PLC' Oefenen basisprincipes Oefenbord van SMC - elektropneumatica. pag. 2 0. Elektrisch schema van een PLC Theorie: - type netten en beveiligingen in schakelkasten - elektropneumatische

Nadere informatie

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat BERINGEN. Toegepaste Informatica: Werkbundel. Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat BERINGEN. Toegepaste Informatica: Werkbundel. Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN Toegepaste Informatica: Werkbundel Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis 2 Toegepaste Informatica PLC-programmering met TwinCAT Soft PLC INLEIDING Deze

Nadere informatie

9 Tijdsfuncties. 9.1 Voorstelling tijden

9 Tijdsfuncties. 9.1 Voorstelling tijden 9 Tijdsfuncties 9.1 Voorstelling tijden Een speciaal gedeelte van het geheugen van de CPU is gereserveerd voor timers. In dit geheugengedeelte is er voor iedere timer een 16-bit woord gereserveerd. Het

Nadere informatie

11 Programmeren van elektrische schakelingen

11 Programmeren van elektrische schakelingen 11 Programmeren van elektrische schakelingen 11.1 Gebruik van hulpcontactoren In elektrische schakelingen wordt geregeld gebruik gemaakt van hulpcontactoren. Als contactoren of schakelaars te weinig vrije

Nadere informatie

Inhoudsopgave. www.ffxs.nl/diy-elektro - 2 - PLC

Inhoudsopgave. www.ffxs.nl/diy-elektro - 2 - PLC Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Opbouw van een sturing...3 Besturing met vaste bedrading...3 Besturen met PLC...3 Voordelen van PLC s...3 Opbouw en werking van de S7-212...4 Technische specificaties...4

Nadere informatie

Hfdst. 4: PLC-sturingen ontwerpen gebaseerd op het functiediagram

Hfdst. 4: PLC-sturingen ontwerpen gebaseerd op het functiediagram 4.1. Basisstructuren: 6 mogelijke sequenties: 1/ Enkelvoudige of lineaire sequentie; 2/ Meervoudige sequentie met keuze; 3/ Meervoudige sequentie met exclusieve keuze; 4/ Meervoudige sequentie met sprong;

Nadere informatie

14 Oefeningen. 14.1 Basisinstructies

14 Oefeningen. 14.1 Basisinstructies nleiding in de PLC 14 Oefeningen 14.1 Basisinstructies 1. Aan ingang 124.0 sluiten we een NO drukknop (S1) aan, op 124.1 een NC (S2). Maak nu een programma zodanig dat 124.0 hoog is als we drukknop S1

Nadere informatie

06-RIS-02: Een inleiding in LogoSoft. VTI Brugge Realisaties Industriële Sturingen

06-RIS-02: Een inleiding in LogoSoft. VTI Brugge Realisaties Industriële Sturingen 06-RIS-02: Een inleiding in LogoSoft VTI Brugge Realisaties Industriële Sturingen Toepassing Logo! Overzicht ppt over LogoSoft 1. De Hardware 2. Gebruik van LogoSoft. 3. De programmeerfuncties 1. De Basisfuncties

Nadere informatie

BASIS - BESTURINGSFUNCTIES ---{ PLC "' Q )-- BLOK. Doelstellingen

BASIS - BESTURINGSFUNCTIES ---{ PLC ' Q )-- BLOK. Doelstellingen BASIS - BESTURINGSFUNCTIES ---{ PLC "' Q )-- BLOK Basis - besturingsfuncties Veel besturingsfuncties zijn een combinatie van een zeer beperkt aantal basisfuncties: de JA-, de NIET-, de EN- en de Of-functie.

Nadere informatie

Getalformaten, timers en tellers

Getalformaten, timers en tellers Getalformaten, timers en tellers S_CU CU S PV R CV DEZ CV_BCD S_ODT S TV BI R BCD 1 pagina 1 Getalformaten (16 bits) PG CPU BCD W#16#296 Voorteken (+) 2 9 6 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 0 1 1 0 Positieve getallen

Nadere informatie

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding...3 Opbouw van een sturing...3 Besturing met vaste bedrading...3 Besturen met PLC...3 Voordelen van PLC s...3 Opbouw en werking van de S7-212...4 Technische specificaties...4

Nadere informatie

Vervolg. Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina.

Vervolg. Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina. Vervolg Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina. Versie: vrijdag 2 november 2007 2 Programmable Logic Controller Een Programmable Logic Controller is een elektronisch apparaat

Nadere informatie

Technische Opleidingen

Technische Opleidingen Technische Opleidingen Elauma Waagmeester Technische opleidingen Niet alleen bij nieuwbouw, maar ook bij revisies en storingen is het belangrijk om voldoende kennis van de verschillende systemen in huis

Nadere informatie

Vervolg. Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina.

Vervolg. Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina. Vervolg Eerste blad niet afdrukken. Document eindigen op een even pagina. Versie: zondag 4 november 2007 4 Functie diagram. 4.1 Combinatorisch versus sequentieel Automatische besturingen al dan niet met

Nadere informatie

Combinatorisch tegenover sequentieel

Combinatorisch tegenover sequentieel PBa ELO/ICT Combinatorisch tegenover sequentieel soorten digitale schakelingen : combinatorisch of sequentieel combinatorische schakelingen combinatie van (al dan niet verschillende) (basis)poorten toestand

Nadere informatie

Inhoud Auteurs IV Woord vooraf V

Inhoud Auteurs IV Woord vooraf V VII Inhoud Auteurs IV Woord vooraf V 1 Inleiding tot de automatiseringstechniek 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Digitale en analoge automatisering 15 1.3 Uitvoerorganen 17 1.3.1 Hydraulische uitvoerorganen 17

Nadere informatie

Hfdst. 3: Functiediagram volgens IEC848

Hfdst. 3: Functiediagram volgens IEC848 3.1. Soorten sturingen: 2 soorten sturingen: Combinatorische sturingen: De uitgangen reageren in functie van de ingangen. Dergelijke schakelingen worden nooit in een functiediagram gezet. Voorbeeld: niveau

Nadere informatie

Fysische Informatica met FLEC

Fysische Informatica met FLEC Fysische Informatica met FLEC Inleiding De werking van de schakelingen die je gemaakt hebt bij het onderwerp fysische informatica kunnen op 2 manieren gecontroleerd worden. De eerste manier is met behulp

Nadere informatie

Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3

Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3 Deel 2 S7 Graph Ont4 - GA3 Deel 2 : Graph 09/05 1 Wanneer er in een installatie een sequentiële beweging geprogrammeerd moet worden is het interessant om gebruik te maken van S7 Graph. De progammastructuur

Nadere informatie

Logische schakelingen

Logische schakelingen Logische schakelingen Logische schakelingen Stel: we maken een schakeling met twee schakelaars en één lamp. Dan kunnen we dat op de volgende manieren doen: We maken een serieschakeling van de twee schakelaars:

Nadere informatie

Antwoorden Systeembord 25012010. Fysische informatica voor de onderbouw havo/vwo

Antwoorden Systeembord 25012010. Fysische informatica voor de onderbouw havo/vwo Fysische informatica voor de onderbouw havo/vwo 1 Inhoud: Antwoorden Systeembord 25012010 2. De invoer- en uitvoercomponenten...3 2.1 De drukschakelaar....3 2.2 Geluidsensor...3 2.3 Variabele spanning....3

Nadere informatie

Programmeren PLC s. Opdracht Elektrotechniek

Programmeren PLC s. Opdracht Elektrotechniek Opdracht Elektrotechniek Programmeren PLC s Onderwerp : Introductie PLC s Versie : 1.0 Datum : 11 maart 2012 Opgesteld door : T.Groeneveld Docent Elektrotechniek www.cardan.nl Pag: 1 Inleiding. Met deze

Nadere informatie

c Programmeerbare Logische Sturingen

c Programmeerbare Logische Sturingen Hugo Mariën c Programmeerbare Logische Sturingen onder redactie van H. Saeys Stad Antwerpen Stedelijk Lyceum Hoofdinstelling : Paardenmarkt 94 2000 ANTWERPEN Tel. 03/470.25.30 - Fax 03/470.25.31 ~diekeure

Nadere informatie

Hardware High Speed Counters (HSC) dienen aangesloten te worden op de general-purpose inputs X0 t/m X7.

Hardware High Speed Counters (HSC) dienen aangesloten te worden op de general-purpose inputs X0 t/m X7. Datum : 27 november 2009 Aangemaakt door : Matthias FAQ 5 : Gebruik van High Speed Counters van de compact PLC (FX3u) Hardware High Speed Counters (HSC) dienen aangesloten te worden op de general-purpose

Nadere informatie

Principes voor het besturen van een dubbelwerkende cilinder 19

Principes voor het besturen van een dubbelwerkende cilinder 19 Principes voor het besturen van een dubbelwerkende cilinder 19 4. Principe voor het besturen van een dubbelwerkende cilinder. 4.1. Besturing met een bistabiel hoofdstuurventiel. 4.1.1. Pneumatische besturing.

Nadere informatie

Frank Rubben 8/06/2015. Probleem! Elektropneumatica voorbeeld. Voorbeeld uitgewerkt in vorige ppt. Ddaq Engineering 1

Frank Rubben 8/06/2015. Probleem! Elektropneumatica voorbeeld. Voorbeeld uitgewerkt in vorige ppt. Ddaq Engineering 1 Probleem! Elektropneumatica voorbeeld Voorbeeld uitgewerkt in vorige ppt Ddaq Engineering 1 Probleem! Probleem! Elektropneumatica: oplosmethode 1 deel 1 Ddaq Engineering 2 Probleem! Elektropneumatica:

Nadere informatie

1 Mitsubishi Alpha XL

1 Mitsubishi Alpha XL 1 Mitsubishi Alpha XL afb. Alpha_01 Stuurrelais Programmeerinstructies Directe bediening. 1.1 Lay-out en functie(s) van de bedieningsknoppen. Het stuurrelais ziet er als volgt uit: afb. Alpha_2 Links een

Nadere informatie

CX-One: Een voorbeeld

CX-One: Een voorbeeld CX-One: Een voorbeeld Oefening op grafcet. @2009 F. Rubben, ing. F. Rubben, ing. CX Programmer: een oefening 1 CX-One Programmer: Een voorbeeld (0) F. Rubben, ing. CX Programmer: een oefening 2 1 CX-One

Nadere informatie

PLC Automatisering. Nico Bartholomevis KHLim dep IWT

PLC Automatisering. Nico Bartholomevis KHLim dep IWT PLC Automatisering Nico Bartholomevis KHLim dep IWT S7 Instructieset S7 instuctieset Pagina - 1 /29-5. Instructieset S7 5.1. Bit instructies Bit instructies werken met twee binaire waarden, 1 en 0. Het

Nadere informatie

Fig. 2. Fig. 1 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 U (V) 0,5. -20 0 20 40 60 80 100 temperatuur ( C)

Fig. 2. Fig. 1 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 U (V) 0,5. -20 0 20 40 60 80 100 temperatuur ( C) Deze opgaven en uitwerkingen vind je op https://www.itslearning.com en op www.agtijmensen.nl Wat je moet weten en kunnen gebruiken: Zie het boekje Systeembord.. Eigenschappen van de invoer-elementen (sensor,

Nadere informatie

Logische functies. Negatie

Logische functies. Negatie Pa ELO/ICT Logische functies inaire elementen slechts twee mogelijkheden voorbeeld : het regent slechts twee toestanden : waar of niet waar Voorstellen met LETTERSYMOOL = het regent overeenkomst :» als

Nadere informatie

Registers & Adressering. F. Rubben, ing 2008-2010

Registers & Adressering. F. Rubben, ing 2008-2010 Registers & Adressering, ing 2008-2010 Inhoud Leerstof tot nu toe Opbouw registers Benaming registers Opbouw data Verloop programma Leerstof tot nu toe: Bouw PLC Intern Extern fabrikanten Aansluiten I/O

Nadere informatie

Sequentiële schakelingen

Sequentiële schakelingen Gebaseerd op geheugen elementen Worden opgedeeld in synchrone systemen» scheiding tussen wat er wordt opgeslagen (data) wanneer het wordt opgeslagen (klok) asynchrone systemen» Puls om geheugen op te zetten

Nadere informatie

VDH doc Versie: v1.0 Datum: Software: ALFA75-MTT File: Do WPD Bereik: 0,0/+80,0 C per 0,1 C

VDH doc Versie: v1.0 Datum: Software: ALFA75-MTT File: Do WPD Bereik: 0,0/+80,0 C per 0,1 C Gebruikershandleiding ALFA 75MTT MelkTankThermostaat. VDH doc. 080743 Versie: v.0 Datum: 29052008 Software: ALFA75MTT File: Do080743.WPD Bereik: 0,0/+80,0 C per 0, C * Beschrijving. De ALFA 75MTT is een

Nadere informatie

Toestandentabel van een SR-FF. S R Qn Qn+1 0 0 0 onbep. 0 0 1 onbep. 0 1 0 1 SET 0 1 1 1 SET 1 0 0 0 RESET 1 0 1 0 RESET 1 1 0 0 1 1 1 1

Toestandentabel van een SR-FF. S R Qn Qn+1 0 0 0 onbep. 0 0 1 onbep. 0 1 0 1 SET 0 1 1 1 SET 1 0 0 0 RESET 1 0 1 0 RESET 1 1 0 0 1 1 1 1 (een algemeen overzicht ) Inleiding Bij combinatorische schakelingen zijn de uitgangen enkel afhankelijk van de ingangen. Bij sequentiële schakelingen zijn de uitgangen voorzien van een geheugensysteem

Nadere informatie

Fig. 5.1: Blokschema van de 555

Fig. 5.1: Blokschema van de 555 5 Timer IC 555 In de vorige drie hoofdstukken hebben we respectievelijk de Schmitt-trigger, de monostabiele en de astabiele multivibrator bestudeerd. Voor ieder van deze schakelingen bestaan in de verschillende

Nadere informatie

Hfdst. 1: INLEIDING 1.1. DOEL VAN DE PLC: = Automatisering. 3 functionele onderdelen: Verwerkingsdeel. Relais. Contactor

Hfdst. 1: INLEIDING 1.1. DOEL VAN DE PLC: = Automatisering. 3 functionele onderdelen: Verwerkingsdeel. Relais. Contactor 1.1. DOEL VAN DE PLC: PLC Programmable Logic Controller Programmeerbare Logische Controle-eenheid (Sturing) = Automatisering 3 functionele onderdelen: Ingangsdeel Verwerkingsdeel Uitgangsdeel Elektrische

Nadere informatie

Logische Schakelingen

Logische Schakelingen Logische Schakelingen Reader Elektro 2.2 Erik Dahmen Techniek en Gebouwde Omgeving Logische Schakelingen Inhoudsopgave: Definitie Logische Schakelingen EN / NEN functie OF / NOF functie NIET-functie De

Nadere informatie

SFC. Sequential Function Diagram. NHL Studierichting Elektrotechniek R. van Duivenbode

SFC. Sequential Function Diagram. NHL Studierichting Elektrotechniek R. van Duivenbode Sequential Function Diagram NHL Studierichting Elektrotechniek R. van Duivenbode 1 Inhoud 1 Inleiding.... 3 2 SFC.... 4 2.1 Fase 1 Functionele specificaties.... 5 2.2 Fase 2 Technische specificaties....

Nadere informatie

Basisoefeningen en uitwerkingen Systeembord. Opgaven en antwoorden op It s learning en agtijmensen.nl

Basisoefeningen en uitwerkingen Systeembord. Opgaven en antwoorden op It s learning en agtijmensen.nl Opgaven en antwoorden op It s learning en agtijmensen.nl Opgave 1. Een spanning van V noemen we ook hoog of 1. Een spanning van 0 V noemen we laag of 0. In de schakeling van figuur 1 wordt op de punten

Nadere informatie

Het koppelen van een FC51, via Modbus RTU, aan een AC500-eco.

Het koppelen van een FC51, via Modbus RTU, aan een AC500-eco. Het koppelen van een FC51, via Modbus RTU, aan een AC500-eco. Snelle start handleiding. Solar Technical Support Inhoudsopgave: Benodigdheden.... 2 De Modbus RTU kabel.... 3 De gewijzigde parameters in

Nadere informatie

Draadloze Installatie Handleiding

Draadloze Installatie Handleiding Draadloze Installatie Handleiding VOOR INSTALLATEURS Alles wat u moet weten INHOUDSOPGAVE Page A Directe modus... 44 B "Draadloze bus" modus... 46 C Groepsopdracht gebruiken met de "Draadloze bus... 48

Nadere informatie

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN. Snelgids TWINCAT. Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN. Snelgids TWINCAT. Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN Snelgids TWINCAT Vak: Toegepaste Informatica Auteur: Ludwig Theunis Laatste aanpassing: maandag 29 oktober 2007 2 Toegepaste Informatica 1 Het TwinCAT systeem. Deze

Nadere informatie

Provinciaal Technisch Instituut EEKLO. Automatiseringstechnieken. Pneumatische besturingen

Provinciaal Technisch Instituut EEKLO. Automatiseringstechnieken. Pneumatische besturingen Provinciaal Technisch Instituut EEKLO Automatiseringstechnieken Pneumatische besturingen 7S TSO CMP/Regeltechniek Inhoud deel I 1. Structuur van een machinebesturing. 1 2. Logische functies. 2.1. JA-functie.

Nadere informatie

VANTEK Discovery set. N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. N991240#1

VANTEK Discovery set. N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. N991240#1 9 9 1. 2 4 0 VANTEK Discovery set N. B. De OPITEC bouwpakketten zijn gericht op het onderwijs. 1 Inhoudsopgave Binair rekenen Pulse en Countermodule blz. 3 Informatieverwerking Input en outputmodules blz.

Nadere informatie

Beckhoff TwinCat Cursus voor beginners

Beckhoff TwinCat Cursus voor beginners Cursus Beckhoff TwinCat voor beginners I. Maesen VTI-Beringen Versie_jan08 1 Beckhoff TwinCat Cursus voor beginners Inhoudsopgave 1Opbouw van een programmeerbare sturing van Beckhoff...2 1.1Hardware...2

Nadere informatie

ES1 Project 1: Microcontrollers

ES1 Project 1: Microcontrollers ES1 Project 1: Microcontrollers Les 5: Timers/counters & Interrupts Timers/counters Hardware timers/counters worden in microcontrollers gebruikt om onafhankelijk van de CPU te tellen. Hierdoor kunnen andere

Nadere informatie

Inhoudsopgave. De verkeersregelinstallatie Pagina 2 van de 34

Inhoudsopgave. De verkeersregelinstallatie Pagina 2 van de 34 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Voorwoord... 3 Hoofdstuk 1: Inleiding... 4 Historie... 4 Werking... 5 Doelen van de VRI in dit profielwerkstuk... 6 Stappenplan... 9 Detectie... 10 Hoofdstuk 2: Aansturing...

Nadere informatie

HANDLEIDING PROGRAMMAREGELAAR 40/16 SE

HANDLEIDING PROGRAMMAREGELAAR 40/16 SE Handleiding Programmaregelaar 40/16 SE rev. 01 blad 1 van 11 HANDLEIDING PROGRAMMAREGELAAR 40/16 SE WESTENENG OVENBOUW B.V. Elektrische- en gas- industrie-ovens Wielweg 46 3785 KR ZWARTEBROEK Telefoon

Nadere informatie

Handleiding ALFANET 70-Clock

Handleiding ALFANET 70-Clock Handleiding ALFANET 70-Clock 1 Werking De ALFANET 70-Clock is een real-time weekklok met een relais uitgang en twee contact ingangen geschikt voor paneel inbouw. Er zijn 7 schakeltijden die via parameters

Nadere informatie

00024v1_klm. 24 Siemens Logo. afb. Logo_01* Stuurrelais. Programmeerinstructies. afb. Logo_02* De elektromonteur aan het werk 1

00024v1_klm. 24 Siemens Logo. afb. Logo_01* Stuurrelais. Programmeerinstructies. afb. Logo_02* De elektromonteur aan het werk 1 24 Siemens Logo afb. Logo_01* Stuurrelais Programmeerinstructies afb. Logo_02* De elektromonteur aan het werk 1 24.1 Directe bediening. Lay-out en functie(s) van de bedieningsknoppen. Het stuurrelais ziet

Nadere informatie

RCL Arduino Workshop 1

RCL Arduino Workshop 1 RCL Arduino Workshop 1 Leren door doen april 2015 - slides voor RCL Arduino workshop 1 ON4CDU & ON8VQ Workshop Leren door doen Werken in een groep Beperkte tijd Alleen essentiele vragen stellen Thuis oefenen

Nadere informatie

ELVA Security 03 886 66 56 www.elva.be

ELVA Security 03 886 66 56 www.elva.be Gebruikershandleiding INIM Smartline brandmeldcentrale. 1. Front brandmeldcentrale 1 2. Bediening: A Sleutel Niveau 1 Niveau 2 Toetsen B C 4 scroll toetsen Stop sirene D Reset E F Evacuatie Onderzoek deze

Nadere informatie

VERKORTE GEBRUIKSAANWIJZING TMC 212. Toro Modulaire Controller REGENAUTOMAAT

VERKORTE GEBRUIKSAANWIJZING TMC 212. Toro Modulaire Controller REGENAUTOMAAT VERKORTE GEBRUIKSAANWIJZING TMC 212 Toro Modulaire Controller REGENAUTOMAAT INHOUD Pagina Instellen van tijd en datum. 2. Bekijken of wijzigen beregeningsschema. 3. Bekijken of wijzigen programma starttijden.

Nadere informatie

2 Elementaire bewerkingen

2 Elementaire bewerkingen Hoofdstuk 2 Elementaire bewerkingen 17 2 Elementaire bewerkingen In dit hoofdstuk leer je hoe werken met binaire getallen en hexadecimale getallen omgezet wordt naar een decimaal getal en omgekeerd. Vervolgens

Nadere informatie

LCD scherm va LCD scherm

LCD scherm va LCD scherm scherm 1. Gebruik scherm Met het in Uw scooter ingebouwde scherm kunt U alle rij-, stuuracties, remmen en bedienen van het voertuig bepalen. De elektrische installatie van de scooter en de elektronica

Nadere informatie

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN. De PLC geïntegreerd in de PC. Vak: Toegepaste informatica Auteur: Ludwig Theunis

VRIJ TECHNISCH INSTITUUT Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN. De PLC geïntegreerd in de PC. Vak: Toegepaste informatica Auteur: Ludwig Theunis Burg.Geyskensstraat 11 3580 BERINGEN De PLC geïntegreerd in de PC. Vak: Toegepaste informatica Auteur: Ludwig Theunis Versie: vrijdag 2 november 2007 2 Toegepaste informatica 1 De Microprocessor Zowel

Nadere informatie

Wind, Sun & Rain Sensor Instructions

Wind, Sun & Rain Sensor Instructions Awning Instructions Wind, Sun & Rain Sensor Instructions B C D Nederlands Wind, Zon & Regen Sensor Instructies Inhoud Garantie Voordat u de sensor aansluit raden wij u aan de instructies zorgvuldig door

Nadere informatie

Om een grafcet juist op te bouwen moeten we eerst kennis maken met de verschillende symbolen.

Om een grafcet juist op te bouwen moeten we eerst kennis maken met de verschillende symbolen. 12 Grafcet Grafcet staat voor Graphe de Commande, Etape et Transition of Functiediagram. Het is een grafische methode die toelaat om van een sequentieel proces de acties en de hierbij behorende voorwaarden

Nadere informatie

Programmeren met Arduino-software

Programmeren met Arduino-software Programmeren met Arduino-software De software waarin we programmeren is Arduino IDE. Deze software is te downloaden via www.arduino.cc. De programmeertaal die hier gebruikt wordt, is gebaseerd op C en

Nadere informatie

Opleidingen in België

Opleidingen in België Opleidingen in België Workshop TwinCAT 2 Deze Workshop dient als een eerste kennismaking met de software TwinCAT 2.11. U krijgt tijdens deze workshop zelf de kans om enkele eenvoudige PLC-programma s te

Nadere informatie

HANDLEIDING VASCO TIMER MODULE TIMER MODULE

HANDLEIDING VASCO TIMER MODULE TIMER MODULE HANDLEIDING VASCO TIMER MODULE TIMER MODULE INHOUDSTABEL 1. INLEIDING 01 2. VEILIGHEID 01 3. WERKING 01 4. OBOUW 02 ALGEMEEN 02 MAATTEKENING 02 MONTAGE 02 ELEKTRISCH SCHEMA 04 4.1 AANSLUITING D300E II

Nadere informatie

WIN. Easy relais. Werk Instructie & Naslag. Boek. boek. Voornaam: Achternaam: Klas: www.edutechsoft.nl/easyrelais. 2007-2010 H.O.Boorsma.

WIN. Easy relais. Werk Instructie & Naslag. Boek. boek. Voornaam: Achternaam: Klas: www.edutechsoft.nl/easyrelais. 2007-2010 H.O.Boorsma. WIN boek Easy relais Voornaam: Achternaam: Klas: Werk Instructie & Naslag Boek Website: www.easyrelais.nl www.edutechsoft.nl/easyrelais 2007-2010 H.O.Boorsma. Voor de leerling Het Easy relais is een eenvoudig

Nadere informatie

Sinthesi Deuropenermodule

Sinthesi Deuropenermodule Sinthesi Deuropenermodule 1105/3 met numeriek toetsenbord Elbo Technology b.v. Versie 1.1 - juni 2009 Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Wijzigingen voorbehouden. Handleiding Sinthesi

Nadere informatie

Indirecte adressering

Indirecte adressering Indirecte adressering 1 pagina 1 Absolute adressering - Directe adressering Operand Operand- Supplementaire Beschrijving adres toegangsbreedte (voorbeeld) I 37.4 byte, woord, Ingangen dubbelwoord Q 27.7

Nadere informatie

MC 885 HL CMP Hoog/Laag Brander Thermostaat

MC 885 HL CMP Hoog/Laag Brander Thermostaat MC 885 HL CMP Hoog/Laag Brander Thermostaat VDH doc: 9675 Versie: v. Datum: 7729 Software: 9668 MC885HLCMP File: Do9675.wpd Regelbereik: 5/+7 C per, C * Werking De MC 885 HL CMP is een brander thermostaat

Nadere informatie

profielvak produceren, installeren en energie CSPE KB onderdeel D

profielvak produceren, installeren en energie CSPE KB onderdeel D Examen VMBO-KB 2017 gedurende 120 minuten profielvak produceren, installeren en energie CSPE KB onderdeel D Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit onderdeel bestaat uit 7 opdrachten. Voor dit onderdeel zijn

Nadere informatie

De Flex Counter kan voor verschillende doeleinden in de landbouw gebruikt worden en kan het volgende op meten

De Flex Counter kan voor verschillende doeleinden in de landbouw gebruikt worden en kan het volgende op meten FLEX COUNTE 1.Functie overzicht De Flex Counter kan voor verschillende doeleinden in de landbouw gebruikt worden en kan het volgende op meten F.1 snelheidsmeter F.2 hectaren teller F.3 aantal teller F.4

Nadere informatie

Deel 1 Step 7 Ont4 - GA3

Deel 1 Step 7 Ont4 - GA3 Deel 1 Step 7 Ont4 - GA3 Deel 1 : Step 7 09/05 1 Het stuurprogramma van de Cim installatie zal volledig geprogrammeerd moeten worden. Om tot een aanvaardbare oplossing te komen gaat de sturing aan een

Nadere informatie

veiligheid & sturingen HANDLEIDING

veiligheid & sturingen HANDLEIDING Talent voor technologie en ondernemen veiligheid & sturingen HANDLEIDING PLC-sturingspaneel INHOUD 1. Opbouw van het systeem... 3 1.1. Identiteitskaart van het systeem... 3 1.2. Veiligheids- en milieuvoorschriften...

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing & Installatiehandleiding. TC - 6 Telecontroller

Gebruiksaanwijzing & Installatiehandleiding. TC - 6 Telecontroller Gebruiksaanwijzing & Installatiehandleiding TC - 6 Telecontroller Algemene informatie TC - 6 Met de TC-6 telecontroller is het mogelijk om op afstand via de telefoonlijn een 6- tal elektrische apparaten

Nadere informatie

Handleiding digicode: DGA

Handleiding digicode: DGA Handleiding digicode: DGA 1. Overzicht: 2. Programmering DGA s standaard waarden. - Geen code - Verlichtingstijd: 10s - Openingstijd voor al de relais: 1s - Aantal tekens voor codes: 5 - Standaard mastercode:

Nadere informatie

Beckhoff BC9050 met Twincat

Beckhoff BC9050 met Twincat Beckhoff BC9050 met Twincat F. Rubben, Ing. 2011 1 Beckhoff 2 1 Hardware: BC9050 voeding 24Vdc Voor de buscontroller en Voor de K-bus 3 Hardware: netwerk? De bouw van het netwerk zal bepalen hoe het IP-adres

Nadere informatie

B I A S E T Buro Industriële Automatisering Software en Training

B I A S E T Buro Industriële Automatisering Software en Training Uitwerking 3 bewegingen met geheugen en tijd Stap 1: teken in het diagram de bewegingen. Hier zijn twee bewegingen weergegeven. Cilinder A wordt op wissellijn 0 geactiveerd. Zodra cilinder A de eindpositie

Nadere informatie

Verkeerslichten. De Verkeerslichten & de PLC in het TIBBLTO / VICTO lokaal. Werkplek 1. Leer & werkboek.

Verkeerslichten. De Verkeerslichten & de PLC in het TIBBLTO / VICTO lokaal. Werkplek 1. Leer & werkboek. Verkeerslichten. Werkplek 1 De Verkeerslichten & de PLC in het TIBBLTO / VICTO lokaal. Leer & werkboek. Bij dit boek hoort een antwoordboekje waarin de antwoorden, op de vragen uit dit boek, geschreven

Nadere informatie

1.3 Informatieverwerking

1.3 Informatieverwerking 1.3 Informatieverwerking Bij de mens invoer verwerking uitvoer Bij de computer invoer verwerking uitvoer St-Willibrord scholengemeenschap 4 2.2 De stroomkring Vooraleer je de batterij of de transformator

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing TTA 8000 -50/+150 C (1) VDH doc. 000472 Versie: V1.1 Datum: 23-01-2001

Gebruiksaanwijzing TTA 8000 -50/+150 C (1) VDH doc. 000472 Versie: V1.1 Datum: 23-01-2001 Gebruiksaanwijzing TTA 8000-50/+150 (1) VDH doc. 000472 Versie: V1.1 Datum: 23-01-2001 Software: TTA8000L_V1.01 File: Do000472 TTA 8000-50_+150'c v11 NL.wp8 * Werkingsbeschrijving. De TTA 8000 is een 8-voudige

Nadere informatie

4.0 Bediening CD AM 19 C 12:10 45 C. Whirlpool Electronic LCD - Gebruikershandboek 12:10 12:10. Licht\kleurentherapie.

4.0 Bediening CD AM 19 C 12:10 45 C. Whirlpool Electronic LCD - Gebruikershandboek 12:10 12:10. Licht\kleurentherapie. 4.0 Bediening 4.0.1 Display indicatoren. In eerste regel van het display worden indicatoren weergegeven. De verschillende indicatoren op het display zijn afhankelijk van de opties en systeem welke u gekocht

Nadere informatie

2014-03-21 GSM500 PROGRAMMATIE HANDLEIDING

2014-03-21 GSM500 PROGRAMMATIE HANDLEIDING 2014-03-21 GSM500 PROGRAMMATIE HANDLEIDING 1. Aansluitschema 2. Specificaties Voedingsspanning 7-32 Vdc GSM frequentie GSM 850/900/1800/1900 MHz Werkingstemperatuur -20 C tot + 55 C Gewicht 220 gr Afmetingen

Nadere informatie

Gebruikhandleiding TC-500

Gebruikhandleiding TC-500 Gebruikhandleiding TC-500 1:001 Steek de oven in. 1.002 Schakel de TC-500 in (schakelaar 1/0) aan de bovenzijde van het kastje display 1 (groen) geeft de actuele temperatuur aan. 2:001 Programmering. Een

Nadere informatie

LCD scherm ve LCD scherm

LCD scherm ve LCD scherm scherm. Gebruik scherm Met het in Uw scooter ingebouwde scherm kunt U alle rij-, stuuracties, remmen en bedienen van het voertuig bepalen. De elektrische installatie van de scooter en de elektronica zelf

Nadere informatie

Electronische PINcode Schakelaar. Gebruikers & Installatie Handleiding

Electronische PINcode Schakelaar. Gebruikers & Installatie Handleiding Electronische PINcode Schakelaar Gebruikers & Installatie Handleiding Inhoud Algemene Beschrijving...3 Mogelijkheden:...3 Tot 99 individuele programmeerbare gebruiker (PIN) codes... 3 Electrische gegevens...3

Nadere informatie

NEDERLANDS DG502UP. Autonome centrale 2 deuren. De keuze van de installateur cdvibenelux.com

NEDERLANDS DG502UP. Autonome centrale 2 deuren. De keuze van de installateur cdvibenelux.com NEDERLANDS De keuze van de installateur 1. PRODUCT PRESENTATIE Klem B E M R C T V1,V2 ST1 S,S Omschrijving Drukknop 1 binnen (aanvraag tot verlaten) Drukknop 2 binnen (aanvraag tot verlaten) Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg

Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Arduino Workshop 1 Zuid-Limburg Leren door doen Mei 2016 - slides voor Arduino workshop 1 v2.5 Zuid-Limburg PA3CZS, PA0FOT, ON4CDU, PE1EAM 1 Workshop 1 Workshop 1 concentreert op kennismaking en eenvoudige

Nadere informatie

Introductie De Music Control TAA-6604 is een interface tussen de telefoon-, de alarm-,en de geluidsinstallatie.

Introductie De Music Control TAA-6604 is een interface tussen de telefoon-, de alarm-,en de geluidsinstallatie. Introductie De Music Control TAA-6604 is een interface tussen de telefoon-, de alarm-,en de geluidsinstallatie. De Music Control beschikt over de volgende mogelijkheden: - Instellen volume van de geluidsinstallatie

Nadere informatie

Handleiding ALFA(NET) 71 0/+100 C

Handleiding ALFA(NET) 71 0/+100 C Handleiding ALFA(NET) 71 0/+100 C 1 Werking De ALFA(NET) 71 is een Paneel inbouw thermostaat-unit. Verder heeft de thermostaat ook drie relais uitgangen instelbaar voor functie koelen, verwarmen of alarm.

Nadere informatie

Bedrade afstandbediening Introductie van het spare part. Knoppen en display van de afstandbediening.

Bedrade afstandbediening Introductie van het spare part. Knoppen en display van de afstandbediening. Bedrade afstandbediening Introductie van het spare part. Knoppen en display van de afstandbediening. Wordt gebruikt om unit te starten en te stoppen. Let Op!!: Bij alleen koeling units is warmte mode niet

Nadere informatie

TA-Slider Smart Digital Control

TA-Slider Smart Digital Control Tijdbesparing bij het inbedrijfstellen Houdt de laatste 10 storingen bij voor snelle foutopsporing 10 x zoveel instelling mogelijkheden als met conventionele motoren Flexibele installatie mogelijkheden

Nadere informatie

Paneel Functies & Indicatoren Algemene & zone brand led s ACCEPTEER SIRENES AAN / UIT RESET STOP ZOEMER SLEUTEL- SCHAKELAAR VERTRAGING AAN/UIT SELEKTIE Zone STORING/ BUIT.DNST/ TEST LED s Systeem LED s

Nadere informatie

Contents Inhoud. Wind, Zon & Regen Sensor Instructies. Inhoud: Sensor Functies:

Contents Inhoud. Wind, Zon & Regen Sensor Instructies. Inhoud: Sensor Functies: Wind, Zon & Regen Sensor Instructies Contents Inhoud Sensor Voordat u de sensor aansluit raden wij u aan de instructies zorgvuldig door te lezen. Het kan zo zijn dat u een beroeps electricien moet inschakelen

Nadere informatie

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen

7,6. Samenvatting door A woorden 12 april keer beoordeeld. Natuurkunde. Natuurkunde Systemen. Systemen Samenvatting door A. 1243 woorden 12 april 2013 7,6 12 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Natuurkunde Systemen Systemen We onderscheiden 3 soorten gegevensverwerkende systemen: meetsysteem: meet een grootheid

Nadere informatie

Labo digitale technieken

Labo digitale technieken .. Het gebied "elektronica" is reeds geruime tijd onderverdeeld in twee specialiteiten, namelijk de analoge en de digitale technieken. Binnen analoge schakelingen gebeurt de signaalverwerking met lineaire

Nadere informatie

Installateurshandleiding

Installateurshandleiding Installateurshandleiding EDS-18P Het EDS-18P codebediendeel is speciaal ontworpen voortoegangscontrole en het op afstand bedienen van een alarmmeldcentrale. 1. Kenmerken Microprocessor gestuurd. Alle gebruikerscodes

Nadere informatie

Logo quiz Project Inleiding op de Logo!

Logo quiz Project Inleiding op de Logo! Logo quiz Project Inleiding op de Logo! Project ontwikkelt door: Tim van Schuylenburg Ben van Kruisbergen Inhoudsopgave Projectbeschrijving en Planning 2 Blz. De benodigdheden en aansluitschema 4-8 Complete

Nadere informatie

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files

Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files Opgave Tussentijdse Oefeningen Jaarproject I Reeks 4: Lcd Interface & Files 1 Introductie In deze oefening zal je je LCD display leren aansturen. Je controleert deze display door er instructies naar te

Nadere informatie

Synoniemen? Franse Norm Grafcet. IEC-norm voor PLC: SFC Sequential Function Chart Één van de vijf programmeermethoden voor PLC s

Synoniemen? Franse Norm Grafcet. IEC-norm voor PLC: SFC Sequential Function Chart Één van de vijf programmeermethoden voor PLC s Synoniemen? Franse Norm Grafcet IEC-norm voor PLC: SFC Sequential Function Chart Één van de vijf programmeermethoden voor PLC s Doel: Oefening/Project/Proces is deelbaar in STAPPEN. (min. 3!) STAP PER

Nadere informatie