SCHOOLREGLEMENT Middelbare Rudolf Steinerschool Vlaanderen. De Es

Transcriptie

1 SCHOOLREGLEMENT Middelbare Rudolf Steinerschool Vlaanderen De Es Diksmuidelaan 227 B-2600 BERCHEM Tel: +32 (0) Fax: +32 (0)

2 2

3 INHOUDSTAFEL DEEL I PEDAGOGISCH PROJECT De positie van de Middelbare Steinerscholen Onze doelstelling Eigen bestuursvormen De steinerscholen in het onderwijsveld Het pedagogisch project Het algemeen pedagogisch concept Pedagogisch-didactische principes voor het secundair onderwijs Het studieaanbod De realisatie van dit project door leerkrachten en medewerkers Wat we verwachten van de leerlingen Het aandeel van de ouders DEEL II REGLEMENT Inschrijvingen Voorrang Afwijking op de toelatingsvoorwaarden tot het 1 ste leerjaar A (7 de klas) Duur van de inschrijving Inschrijving geweigerd? Vrije leerling Administratief dossier Privacy Van school veranderen Leerlingenparticipatie Studiereglement Schoolkosten Studieaanbod Aanwezigheid Afwezigheid Persoonlijke documenten Begeleiding bij je studies De deliberaties op het einde van het schooljaar Leefregels en Orde- en tuchtmaatregelen Leefregels Orde- en tuchtmaatregelen DEEL III INFORMATIE Wie is wie? De scholengemeenschap De school MSV De vestigingsplaats waar je bent ingeschreven Centrum voor Leerlingenbegeleiding Jaarkalender Lessentabel Dagindeling Inschrijvingsbeleid Maximumcapaciteit en buffer in het schooljaar Inschrijvingsperiode Inschrijvingsprocedure in de vestiging De Es Schoolkosten Drugbeleid Motivatie om tot reglementering te komen Werking Procedure DEEL IV ENGAGEMENTSVERKLARING DEEL V Bijlagen

4 Overzicht van gebruikte termen en afkortingen: ASO Algemeen Secundair Onderwijs BSO BeroepsSecundair Onderwijs CLB Centrum voor Leerlingenbegeleiding GOK Gelijke Onderwijskansen LOP Lokaal Overlegplatform PG Pedagogisch gevolmachtigde in de vestigingsplaats RSP Rudolf Steinerpedagogie SO Secundair Onderwijs Overzicht van de klasbenamingen: Eerste leerjaar A: klas 7 Eerste leerjaar B: klas 7 Tweede leerjaar van de eerste graad: klas 8 Beroepsvoorbereidend leerjaar (BVL): klas 8 Eerste leerjaar van de tweede graad ASO: klas 9 Eerste leerjaar van de tweede graad BSO: klas 9 Tweede leerjaar van de tweede graad ASO: klas 10 Tweede leerjaar van de tweede graad BSO: klas 10 Eerste leerjaar van de derde graad ASO: klas 11 Eerste leerjaar van de derde graad BSO: klas 11 Tweede leerjaar van de derde graad ASO: klas 12 Tweede leerjaar van de derde graad BSO: klas 12 4

5 WELKOM Beste leerling en ouder(s) Welkom in onze school. We hopen dat nieuwe leerlingen zich snel opgenomen worden in de warmte van onze schoolgemeenschap. thuis voelen en We zijn blij dat jullie voor onze school kozen en zullen alles in het werk stellen om dat zo vlot en vlug mogelijk te laten gebeuren. De regelgeving voorziet dat de school aan elke leerling en zijn/haar ouders een schoolreglement overhandigt dat ouders en leerlingen ondertekenen voor akkoord. Meerderjarige leerlingen treden volledig autonoom op. Wanneer dit schoolreglement naar "je ouders" verwijst kan de meerderjarige leerling dit lezen als jij. Het schoolreglement bevat een aantal afspraken die nodig zijn op een plaats waar je met velen samenleeft. Het brengt orde op de school en geeft rechtszekerheid aan leerlingen, ouders en leerkrachten. Het garandeert het recht op onderwijs en een eerlijke en gelijke behandeling van alle leerlingen. Tevens vormt het een onderdeel van de verbinding die de school met jullie, als gezin, aangaat. Vermits onze pedagogie op de antroposofie gebaseerd is, zien wij dit reglement ook in dat licht. Elk van de groepen binnen de schoolgemeenschap leerlingen, ouders, leerkrachten, bestuur en andere personeelsleden - is gelijkwaardig, maar wel elk met hun eigen specifieke verantwoordelijkheid. We ontwikkelen in het schoolreglement een eigen visie om, rekening houdend met de gegevens van de opgroeiende jongere in elke leeftijdsfase, de ontwikkeling naar zelfstandigheid gestalte te geven. Daarom kan je het reglement niet los zien van het pedagogisch project dat je ontving en bij inschrijving voor akkoord dient te ondertekenen. Voor het begin van ieder schooljaar deelt de school wijzigingen in het schoolreglement mee aan ouders en leerlingen. Het document dat hier voor jullie ligt bestaat uit twee delen. In het eerste deel vind je het studiereglement en het orde- en tuchtreglement. In het tweede deel vind je nog heel wat informatie over diverse onderwerpen. Wij wensen jullie een warme, leerrijke en fijne schoolloopbaan toe Het Pedagogisch College en De Bestuursgroep van De Es 5

6 DEEL I PEDAGOGISCH PROJECT 1 DE POSITIE VAN DE MIDDELBARE STEINERSCHOLEN 1.1 Onze doelstelling De steinerpedagogie heeft als doel kinderen te helpen in hun ontwikkeling tot ondernemende individuen die zelfstandig denken, oordelen en handelen. De steinerpedagogie ontstond na de Eerste Wereldoorlog uit de Sociale Driegeleding, een beweging voor sociale en culturele vernieuwing. 1 Dit document wil onze intenties verduidelijken over onder meer: - onze visie op het begeleiden van jongeren in hun ontwikkeling tot volwassenen die leven en werken vanuit een eigen verantwoordelijkheid. - We baseren onze opvoedkundige aanpak op wetmatigheden in de ontwikkeling van kinderen. Het studieaanbod is daardoor leeftijdsgebonden. - het streven naar pedagogisch zelfbeheer: leraren handelen vanuit zelfdoorleefde pedagogische inzichten. Om creatief en verantwoordelijk te kunnen werken is vrijheid essentieel. - medezeggenschap voor ouders en oudere leerlingen gesteund op inzet en verbondenheid. Zij maakten een bewuste keuze voor deze school, en hebben recht op een zo groot mogelijke betrokkenheid. In een ideale situatie betekent vrijheid van onderwijs ook vrijheid van schoolorganisatie. Onze kleine schoolgemeenschap beseft echter terdege dat ze zich niet zonder meer kan onttrekken aan de regels van de grotere gemeenschap, de maatschappij, waarin ze leeft. Dit neemt niet weg dat we wettelijke vereisten wel eens ervaren als een ingreep van de overheid in het eigen schoolleven. 1.2 Eigen bestuursvormen In de organisatie- en bestuursvormen van onze school streven we naar een zo groot mogelijke creatieve vrijheid voor de leraren. Dit zowel in hun klas als wanneer ze samenwerken in een 'lerarencollege'. Daarom beperken we hiërarchische vormen tot een minimum. We vervangen ze door een systeem 'van onderaf'. De gemeenschap of de betrokken groep kent daarvoor bevoegdheden toe. Zo ontstaan mandaathouders of mandaatgroepen. Hierbij geeft de Middelbare Steinerschool Vlaanderen, met zijn verschillende vestigingsplaatsen, zoveel mogelijk voorrang aan het niveau van de lokale gemeenschap van elke vestiging. Dit betekent aan de direct betrokken leerlingen en ouders, leraren en medewerkers. Steinerscholen ontstaan en groeien uit de samenwerking tussen ouders en pedagogisch en administratief personeel. Door deze basisopvatting zijn onze besturen op democratische wijze participatief samengesteld. Alle betrokken groepen van de schoolgemeenschap zijn erin vertegenwoordigd. Een aparte participatieraad of schoolraad is daarom niet verplicht. Ouders, leraren en medewerkers verkiezen eigen afgevaardigden zowel in het lokale als in het overkoepelend bestuur. Overleg en zorg voor goed lesgeven, zorgbreedte en leerlingenbegeleiding, zorg voor de gebouwen en de uitrusting, het gezond houden van de geldstromen, zorg voor de interne communicatie, de ondersteuning van het pedagogisch beleid, een goed personeelsbeleid, public relations, enz. zijn zaken waarrond ouders, leraren en medewerkers intensief kunnen samenwerken. 1 R. Steiner zocht een oplossing voor de sociale chaos in een moderne visie op 'vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid' namelijk gelijkheid in het rechtsleven (rechten en plichten afgesproken als gelijken), broederlijkheid in het economische leven (afhankelijkheid en verbondenheid), en vrijheid in het geestesleven (zelfbestuur in cultuur en onderwijs) 6

7 1.3 De steinerscholen in het onderwijsveld De steinerscholen of Waldorfscholen vormen een internationale schoolbeweging met meer dan kleuterscholen en 1000 scholen, waarvan meer dan 650 in Europa. Ze bereiken samen meer dan leerlingen wereldwijd. De voortdurende ontwikkeling van de pedagogie, gebeurt in een 6O-tal pedagogische seminaries en academies, verspreid over de wereld. Ze kunnen bogen op meer dan 80 jaren ervaring. De Vlaamse overheid beschouwt de steinerscholen als onafhankelijke methodescholen, en voorziet in een aantal gevallen in een aangepaste regelgeving. In het algemeen secundair onderwijs zijn ze erkend als een aparte studierichting. Zelf zien wij ons als scholen met een eigen mens- en wereldbeschouwing: onder meer christelijk geïnspireerd, en maatschappelijk strevend naar vernieuwing. 2 HET PEDAGOGISCH PROJECT 2.1 Het algemeen pedagogisch concept EIGEN KENMERKEN Ontstaan De steinerpedagogie gaat terug op het gedachtegoed en de ervaringen van Rudolf Steiner, fenomenoloog, opvoeder, filosoof en grondlegger van de antroposofie. Zijn medepioniers in de eerste school te Stuttgart in 1919 werkten dit mee uit. Emil Molt, de geëngageerde directeur van de Waldorf-sigarettenfabriek, maakte dit inititatief mogelijk. Dit gebeurde op vraag van zijn arbeiders. Onze pedagogische inzichten maken deel uit van de visie van R. Steiner op mens en wereld. Hij noemde deze visie: antroposofie, een geestes'wetenschap' met een eigen onderzoeksmethode en resultaten Deze inzichten hebben een invloed op het onderwijs in een steinerschool. Zo geeft men in de wetenschapsvakken de voorkeur aan de fenomenologische benadering. Men stelt die boven de hypothetische analyse. In de steinerscholen onderwijst men géén antroposofie Eerbied voor de individuele ontwikkeling Wij willen kwaliteitsonderwijs verstrekken. Dit is geïnspireerd door de manier waarop men in de antroposofie naar de mens en zijn ontwikkeling kijkt. Een mens is hier een burger van twee werelden: een geestelijke en een materiële wereld. Vanuit de geestelijke wereld komt de mens als kind op aarde met een verborgen, uniek levensplan. Het is het doel van onze opvoeding het kind zijn eigen plan te leren ontdekken en realiseren. Daarom hebben we een grote eerbied voor de eigen ontwikkelingsweg van elke leerling. Het uiteindelijke doel is dat het kind zich kan ontplooien als volledige mens tot een vrij en verantwoordelijk individu. Wij willen de leerling helpen om het eigen innerlijke leven, zijn daadkracht en het sociaal voelen te ontplooien. De school moet de kinderen als individu waarderen Leeftijdsgericht Doorheen opeenvolgende leeftijdsfasen ontwikkelt het kind achtereenvolgens de basis voor een eigen wilsleven, een persoonlijk gevoelsleven, en een eigen oordeelsvermogen en moraliteit. Elk van deze fasen biedt unieke, soms eenmalige kansen, en stelt eigen opgaven. Daarom wil de steinerpedagogie vooral een leeftijdsgerichte pedagogie zijn. Bij de keuze van de doelen, de leerinhouden, de methodiek en didactiek laten leraren zich enerzijds leiden door inzichten vanuit het mensbeeld. Anderzijds gaan ze uit van de wetenschappelijke uitwerking van deze inzichten op vele gebieden, zoals groei en ontwikkeling, vb. door de Nederlandse prof. dr. B. Lievegoed 2, en vele anderen. 2 Lievegoed, Bernard, J.C., Ontwikkelingsfasen van het kind, Uitgeverij Vrij Geestesleven, Zeist 1977, e.v. 7

8 Verticaal schoolconcept Tussen de basisscholen en de secundaire steinerscholen trekken we de pedagogische lijn door. Dit is een logisch gevolg van het leeftijdsgebonden onderwijs dat wij aanbieden. De jonge mens is pas vanaf 14 jaar aan een echt nieuwe leeftijdsfase toe. Vandaar dat wij een pedagogische samenhang zien tussen de basisschool en de eerste graad secundair onderwijs. Leraren en ouders streven naar de uitbouw van een volledig opvoedings- en vormingstraject van kleuterklas t.e.m. het laatste jaar van het secundair onderwijs. Het laatste jaar noemen we de twaalfde klas. Dit geeft weer dat het om een totaalproject gaat Van vaste klasleraar tot enkel vakleraren Net zoals de jongere verandert in de loop van het leerproces, verandert ook de rol van de leraar. Jongere kinderen hebben behoefte aan leiding. Ze verwachten een autoriteit die zich doorheen de jaren met de klasgroep verbindt en zorgt voor een vast referentiekader. Daarom geven de klasleraars in de eerste graad van het secundair onderwijs bij voorkeur zeer veel vakken zelf. Vanaf de tweede graad ontwikkelt het zelfstandige denken. De autoriteit gaat dan eerder uit van de vakken dan van een sterke voorbeeldfiguur. Op deze leeftijd verzorgt een groep leraren de begeleiding. De taak van de titularis richt zich van dan af vooral op de organisatorische en coördinerende aspecten in de klas De eigen gezindheid Een steinerschool neemt kinderen van elke gezindheid op. Het spirituele is een inspiratiebron voor de werking van de school op elk niveau. We streven ernaar het religieuze element te integreren in de gehele pedagogie. We doen dit binnen een christelijke traditie, maar zijn niet verbonden met een erkende eredienst. Vooral door de ontwikkeling van morele gevoelens als dankbaarheid, liefde en eerbied willen we de basis leggen voor een gezond religieus en spiritueel leven De sociale impuls van de steinerschool Leerlingen, ouders, leraren en andere participanten zijn gelijkwaardig. Elke groep heeft een eigen opgave binnen en inbreng in de schoolgemeenschap. Er is een horizontale structuur: de schoolgemeenschap mandateert en evalueert verantwoordelijkheden en taken Het collegiaal pedagogisch zelfbeheer Op pedagogisch vlak zijn de leraren volledig zelfstandig en verantwoordelijk. Als lerarencollege nemen ze gezamenlijk de verantwoordelijkheid op voor de opvoedkundige doelstellingen van de school. Ze bewaken de samenhang en de uitvoering van het pedagogische project VISIE OP HET SECUNDAIR ONDERWIJS. De ontwikkeling van puber en adolescent Geleidelijke overgang van basisschool naar secundaire school In de steinerscholen zien we de eerste graad van het secundair onderwijs als afronding van de pedagogische cyclus die begon in de eerste klas van de lagere school. In de lagereschoolperiode zetten we de kinderen aan tot leren op een beeldrijke, nietintellectuele manier. Het centrale opvoedingsprincipe is schoonheid : uiterlijke schoonheid, maar ook de schoonheid die schuilt in bijvoorbeeld fair play, vredelievendheid of de schoonheid die leeft in anderen. In deze fase beschouwen we de ontwikkeling van het abstracte nadelig voor de latere psychische en lichamelijke ontwikkeling. We wegen zorgvuldig af of we het abstractievermogen niet te vroeg aanwenden De eerste graad SO In de eerste graad gaan de leerlingen de prepuberteit in. Een meegroeiende leerkracht, die bij voorkeur zoveel mogelijk vakken zelf geeft, begeleidt de klasgroep. De leerkrachten spreken daarbij het beeldend denken en het inlevingsvermogen van de leerlingen aan. Vanuit pedagogisch standpunt sluiten de leerlingen een beschouwelijke 8

9 periode af en bereiden ze een onderzoekende fase voor. Vanaf nu staat de wereld die we via onze zintuigen ervaren centraal. De leerlingen worden aarderijp. Dat merk je in de strekking van hun gestalte, de geslachtsrijpheid en in de geboorte van een eigen, steeds diepergaand gevoelsleven. Dit alles kan bij de leerlingen van deze leeftijd tot grote verwarring leiden. Bij de 12-jarige merken we een grotere scheiding tussen de eigen persoonlijkheid en de omgeving. Het al dan niet leggen van een verbinding met de omwereld leidt tot hevige gevoelens van sympathie en antipathie. Jongeren van deze leeftijd willen een grotere greep krijgen op de materie, op de buitenwereld. Ze willen grenzen verleggen. Tegen het einde van de eerste graad benaderen de jongeren de buitenwereld harder, kritischer. De leerinhouden en activiteiten spelen hierop thematisch in: in het eerste jaar - de 7 de klas - komen vooral ontdekkingen aan bod, bijvoorbeeld in aardrijkskunde en geschiedenis. In het tweede jaar - de 8 ste klas - vooral omwentelingen en revoluties. Het causale denken gaat overheersen. De leerkracht spreekt dit aan via de grammatica, de mechanica, de studie van het skelet, het zwart-wit tekenen. Zowel de A-stroom als de B-stroom passen deze algemene pedagogische principes toe. Dit is een vanzelfsprekende consequentie van het principe van de leeftijdsgebonden ontwikkeling De bovenbouw Vanaf de tweede graad zet de puberteit door. Hier dringt een andere opvoedkundige aanpak zich op. Hierbij spreken we het abstractievermogen, de oordeelsvorming en de groeiende zelfstandigheid ten volle aan. De leerlingen ontwikkelen de voorwaarden om tot een gezond oordeelsvermogen te komen: een zorgvuldige waarneming, een innerlijk beeldend vermogen, een helder denken. De leerling legt een hele weg af om in het zintuiglijke het geestelijke terug te vinden. In de 9 de klas beleven de leerlingen zowel fysisch als psychisch de zwaarte. Ze uiten dit bijvoorbeeld door ironie en sarcasme. Ondertussen zoeken ze wel naar een nieuwe verbinding met de wereld. Ze worden het sterkst aangesproken door het materiële en het zintuiglijke: dat wat zich buiten hen afspeelt. Ze zijn geboeid door het denken vanuit de feiten. Ze leren waarnemen, zich herinneren, structureren en praktisch oordelen. De leerlingen van de 10 de klas zijn vatbaarder voor het sociale en het beeldende denken. De ontmoeting en dat wat zich afspeelt bij en rond waarnemingen wint aan belang. Lyriek, poëzie, atmosfeer, omhulling, omgeving worden boeiende instappen. Dit vindt zowel mentaal plaats, bijvoorbeeld bij poëzie in het vak Nederlands, als fysisch in het vak aardrijkskunde: klimatologie, biosfeer. In aangepaste vorm komen deze inhouden ook aan bod in de beroepsbovenbouw. De 11 de klas is de fase van individuele verstilling, van innerlijk zoeken en van luisteren. De leerlingen werken aan een nieuwe verbinding tussen het innerlijke en het uiterlijke. De levensloop van de mens is een proces van vallen en opstaan. Het psychologische krijgt aandacht. Onder meer door middel van het Parcivalverhaal verwerken de leerlingen al deze levensaspecten. Ze streven naar een beweeglijk en levendig denken over de eigen plaats in wereld en kosmos. Dit gebeurt onder meer door het erkennen van de waarde van gesprekken, het verruimen van begrippen, het ontwikkelen van de interesse voor het muzikale en het religieuze. In vakken als biologie en chemie belicht de leraar vooral de innerlijke kant. Voorbeelden hiervan voor het algemeen secundair onderwijs zijn celleer, genetica, en atoommodellen. In de beroepsbovenbouw gaat men vanaf deze klas volop in de richting van beroepscompetenties. Ook de hierboven vermelde levensaspecten komen aan bod, bijvoorbeeld de begrippen duurzaamheid, ecologie... In de 12 de klas staat het afsluiten, het afronden centraal. Het ontdekken van gehelen en het denken in grote samenhangen en overzichten bevordert het globale denken. Vragen rond goed en kwaad, het interpreteren van optische ervaringen, het zelfstandig kiezen, het afronden en presenteren van een eigen eindwerkstuk, het samen opzetten van een eindreis en een eindtoneel, zijn stappen die leiden tot de ontplooiing van een individueel oordeelsvermogen en het openbreken van grenzen. De overstap naar de volwassenenwereld en het voorbereiden van levenskeuzen vanuit een eigen ideaal zijn 9

10 aan de orde. Voor de beroepsbovenbouw betekent het bovendien dat de leerling zich voorbereidt op een instap in het arbeidsleven, al dan niet met een vervolgopleiding in een zevende jaar PUBLICATIES Meer informatie is te vinden in publicaties zoals: - Met hart en ziel naar de steinerschool, brochure van de federatie van steinerscholen. - Het pedagogisch project van de secundaire steinerscholen, W. Govaerts, in Schoolleiding en begeleiding, Visies en ontwikkelingen, aflevering 28, mei , Kluwer. - Govaerts, W., De middelbare steinerschool volgens de R. Steinerpedagogie, Antwerpen, R. Steiner Academie, 1999 (een overzicht van de leerinhouden per vak). - Seelen, M., Mijn lot heeft vlam gevat. Droom en daad van de Vrije school, Zeist NL, Vrij Geestesleven, 1998 (een persoonlijke getuigenis van een leraar). - Govaerts, W. & Spranghers, L., Oud-leerlingen van de steinerschool vertellen, cahier R. Steiner Academie, Antwerpen, Pedagogisch-didactische principes voor het secundair onderwijs Ritmische werkvormen Ritme is een van de wezenlijke kenmerken van de levende wereld. Het leven van de mens is er op gebaseerd. Daarom is het voor een harmonisch leven en leren belangrijk dat het uurrooster een ritmisch geheel vormt van denken, voelen en handelen, en van afwisselend leren en werken. Een ritmische afwisseling van cognitieve, kunstzinnige en praktische lesinhouden vormt een beweeglijke stroom die de leerlingen meeneemt. Dit weerspiegelt zich in het vakkenaanbod (zie lessentabel). Een andere manier om ritme te beleven zijn de jaarfeesten. Verspreid over het schooljaar maken ze het ademproces van de aarde zichtbaar. Ook de wisseling in stemming en bewustzijn die elke mens kan beleven zijn terug te vinden in de jaarfeesten. Ze zijn verbonden met de seizoenen en christelijk geïnspireerd: Sint Michaël, Sint Maarten, Sinterklaas, Kerstmis, Palmpasen, Pasen, Pinksteren en Sint Jan. We vieren ze, vooral in de lagere school en de eerste graad SO, vanuit oude tradities. In de bovenbouw geven we ze op een aangepaste wijze vorm. Waar mogelijk organiseren de leerlingen zelf deze jaarfeesten. Een belangrijke werkvorm om met algemene vakken om te gaan is de bundeling in periodes. Dit is gebruikelijk bij vakken zoals wiskunde, natuurwetenschappen, fysica, chemie, biologie, aardrijkskunde, geschiedenis en Nederlands. Elke periode duurt drie schoolweken. Tijdens dit periode-onderricht werken de leerlingen elke ochtend twee lesuren aan éénzelfde vak. Ook kunstzinninge en praktische vakken organiseren we vaak in een perioderooster. Dit vindt plaats in een ritme van 6 weken en 6 lesuren per week. In de beroepsrichting passen we dit principe in een aangepaste vorm toe. Hierbij bieden we de kunstzinnige en praktische vakken aan in periodes van 2 of zelfs 4 uur per dag. Vanuit de praktijk groeien dan de vragen die de leerkrachten in technische of algemeen vormende vakken beantwoorden. Het is de bedoeling de aandacht van de leerlingen op een ademende manier wakker te houden zodat ze diep en geconcentreerd op de leerstof kunnen ingaan. De leerkracht kan hierdoor, naast de (gedetailleerde) feiten de grote verbanden in het geheel behandelen. Tussen twee periodes van hetzelfde vak kan de leerstof bezinken. Wanneer een periode systematisch en rond het essentiële is opgebouwd, is het periode-onderwijs een intensieve en daardoor economische manier om met de lestijd om te gaan. Na de ochtendperiode krijgen de leerlingen vakken die omwille van hun oefenkarakter regelmatig moeten onderwezen worden. Hiertoe behoren vakken als lichamelijke opvoeding, muziek, vreemde talen en deels wiskunde en Nederlands. 10

11 2.2.2 De kunstzinnige benadering van de leerstof en de leerprocessen In de middelbare steinerschool benaderen we alle vakken op een kunstzinnige wijze zodat de leerlingen zich sterk met de leerprocessen kunnen verbinden. Hierdoor spreken we bij de leerling het denken, het voelen en het willen aan als evenwaardige vermogens. De leerkracht benadert het onderricht als een kunstzinnig proces: vrijheid en eigen beleving zijn daarbij essentieel. Hij kiest zijn leermiddelen vanuit het nu. Hij houdt rekening met de eigenheid van de leerling en met wetmatigheden zoals de besproken leeftijdsfasen. De ontwikkeling van de leerlingen wordt dan zijn kunstwerk. Via de kunstzinnigheid krijgt elke leerling aangepaste kansen om in het proces te stappen. Recitaties, zang, tekenen en schilderen werken als verbindende elementen, ook op sociaal vlak Zelfwerkzaamheid De leerlingen verwerken op persoonlijke manier de leerstof in periodeschriften. Het zijn werkstukken waarin de leerlingen samenvattingen, illustraties en een eigen vormgeving uitwerken. Het leren noteren is één van de doelstellingen. Vanaf de tweede graad verwachten we dat de leerlingen zelfstandig notities nemen. In een steinerschool gebruiken we daarom weinig handboeken. Voor bepaalde vakken stellen de leraren, als houvast voor de leerlingen, zelf syllabi op. De persoonlijke verwerking en verbinding van de leerkracht met de leerstof die hiermee gepaard gaat, voorkomt routine. Het heeft bovendien een positieve invloed op de motivatie en de vorming van de leerlingen. Een bijkomende aanzet tot zelfstandig leren en werken zijn vanaf de eerste graad - de jaarwerken en portfolio s. Eerst rond opgelegde en later rond zelf gekozen thema s doen de leerlingen aan zelfstandig onderzoek en komen ze tot syntheses. Dit kan zowel op praktisch, kunstzinnig als theoretisch gebied. De afronding van het jaarwerk en vaak ook van de portfolio s bestaat uit een presentatie, meestal voor de klas en de eigen leraren. In het laatste jaar stellen de leerlingen hun eindwerk (ASO) of geïntegreerde proef (BSO) voor aan een publiek van leraren, ouders en geïnteresseerden. Deze werken bieden de kans tot een persoonlijke verkenning van de leerstof, de kans tot ontplooiing van speciale capaciteiten, en ondersteunen de eigen keuzeprocessen en het zelfbeeld bij de leerling. In de tweede en derde graad zijn de ervaringsgerichte werkweken of practica een uitstekend middel om de horizon van de leerlingen te verruimen. Het is een geschikte voorbereiding om tot een goede studie- en beroepskeuze te komen. Doordat de leerling kennis maakt met de beroepswereld leert hij van het leven zelf. Elk jaar werkt de leerling gedurende ten minste een week in bijvoorbeeld een landbouwbedrijf, een winkel, een productiebedrijf of een sociale instelling. Door zelf een bedrijf te zoeken, afspraken te maken, de ervaringen persoonlijk te verwerken, erover te rapporteren en ervaringen uit te wisselen met klasgenoten leert de leerling zichzelf te organiseren. Een groep kan klassikaal een bosbouwweek of een landmeetweek organiseren of een culturele reis maken. Naast kennismaking met het arbeidsleven is vooral het sociale leren belangrijk. De leerling leert zichzelf te organiseren, samen te werken en verschillen positief te benaderen. We schatten de waarde van de ervaringsgerichte werkweken even hoog in als het belang van theoretische vakken. In de beroepsbovenbouw zijn de stages een onderdeel van de opleiding. Allerlei soorten van werkplekleren zijn in deze richting van groot belang Vakoverschrijdend werken Naast de ervaringsgerichte werkweken bieden kunstzinnige projecten zoals toneel- en muziekprojecten veel kansen om de verschillende leerprocessen te integreren. Leerlingen oefenen zowel praktische als sociale aspecten: ze moeten zich inleven, zich organiseren. Ze spelen verschillende rollen, plegen overleg, zoeken een esthetische benadering. In de beroepsgerichte stroom leggen we nog meer nadruk op dit vakoverschrijdend werk. We streven er naar een verregaande integratie van praktische, theoretische en kunstzinnige vakken. 11

12 2.2.5 Beoordelingen en rapportering Doorgaans sluit een overzichtstoets een periode af. Daarnaast zijn tussentijdse toetsen mogelijk en toetsen voor de oefenvakken. Niet enkel wat de leerling verstandelijk verwierf is relevant. We peilen ook naar zijn beleving, inzet en dagelijks werk. De ontwikkeling van de leerling en de verbinding die hij legt met de leerstof is belangrijk. Het is deze verbinding die leidt tot kennis en vaardigheid. Op het einde van het schooljaar krijgen de leerlingen een eindbeoordeling in het getuigschrift. Deze is vooral beschrijvend. Daarbij hoort een terugblik op de evolutie van de leerling zowel als persoon als wat betreft zijn vakresultaten. In principe vermijden we cijfers omdat deze geen innerlijke groeiprocessen tonen. We geven de voorkeur aan evaluaties per vak waarin de leerkracht de leerling benadert als totaalpersoon. Daarnaast kan deze leerkracht een zogenaamd objectieve score geven, afhankelijk van het vak en de leeftijd. Zowel bij de eindevaluatie als bij de tussentijdse beoordelingen schetsen de leerkrachten een beeld van vorderingen en problemen. Dit is vooral bedoeld als instrument tot bijsturing. Bij dit alles zijn de leerlingbesprekingen een hulp om een totaalbeeld van de besproken jongeren te vormen. Hierin horen biografische elementen thuis. We zoeken naar doelgerichte en ondersteunende maatregelen met het mensbeeld als belangrijke leidraad Belang van de klas als groep en principieel geen zittenblijven. Het leerplan is afgestemd op de ontwikkelingsfase waarin leerlingen van een bepaalde leeftijd zich bevinden. Daarom streeft de school ernaar een klasgroep in zijn geheel te laten overgaan naar het volgend leerjaar. Zodoende kunnen leerlingen van een zelfde leeftijd samenblijven. Uitzonderlijk wijkt de school hiervan af. Bijvoorbeeld na langdurige ziekte van de leerling of wanneer hij zich onvoldoende ontwikkelde om te kunnen aansluiten bij de processen die karakteristiek zijn voor een hogere leeftijdsgroep. In het BSO gelden andere principes. Dit richt zich, binnen de Vlaamse regelgeving, rechtstreeks op instromen in de arbeidsmarkt. Dat kan leiden tot de keuze voor een andere BSO-richting en dus ook voor breuken in de samenstelling van de klas. De selectie op basis van individuele prestaties, vervangen we door een positieve ontwikkelingspedagogie. Deze gaat uit van groeikansen en mogelijkheden. Bijsturing kan nodig zijn en gebeurt in overleg met de klassenraad. 2.3 Het studieaanbod ASO en BSO De steinerpedagogie beoogt onderwijzend opvoeden. In de ontwikkeling van de gehele persoonlijkheid streven we naar een evenwicht tussen een theoretische, een kunstzinnige en een algemeen praktische vorming. Om dit te verwezenlijken biedt een steinerschool meer aan dan de door de overheid gesubsidieerde vakken. Door in het ASO ook een niet-theoretische vorming en in het BSO ook een nietpraktische vorming aan te bieden, willen we harmonie brengen in de opvoeding. De kunsten scheppen bijzondere ontwikkelingskansen. Daarom bieden we ze naast de algemene kunstzinnige aanpak aan in aparte kunstvakken en activiteiten. Dit gebeurt onder meer in plastische opvoeding, muziek, en artisanale activiteiten. Voorbeelden hiervan zijn: - bij tekenen: ondersteunen van het causale denken; - bij schilderen: leren ruimte te laten en terughouden door uitsparen; - bij perspectieftekenen: leren innemen van een standpunt; - bij zwart/wit kleuren: objectiveren van zielstemmingen; - bij weven: zich leren inleven in middelen en thema's; - bij de kleurenleer: onbevooroordeeld leren waarnemen; 12

13 - bij koperslaan: concentratievermogen ontwikkelen; - bij beeldhouwen: oefenen van oordeel- en besluitkracht. Leerlingen oefenen in kunstzinnige activiteiten ook het kunstzinnig handelen. Dit betekent: de activiteit onbevangen aanvatten, vragend handelen, nieuwe onverwachte mogelijkheden zien en onderzoekend oordelen. In de puberteit zijn ambachtelijke vakken voor meer theoretisch aangelegde leerlingen zeer zinvol. Praktisch bezig zijn, dingen in de wereld zetten, zich met de wereld en de medemensen verbinden, stimuleren de wil van de jongeren. Dankzij het bewust worden van het eigen handelen krijgen de leerlingen respect voor het handelen van de medemensen. Hierbij bouwen ze vertrouwen op in de eigen mogelijkheden, zodat ze later positieve veranderingen in de maatschappij durven realiseren. De school biedt meerdaagse buitenschoolse activiteiten aan. Voorbeelden hiervan zijn de ervaringsgerichte werkweken in de landbouw, in de sociale sector, en in de industrie. Net als de individuele jaarwerken, het persoonlijk eindwerk en het participeren aan schoolen jaarfeesten beschouwt de school deze extramurosactiviteiten als wezenlijke elementen van het schoolleven. Ze zijn daarom verplicht voor alle leerlingen. De algemene vakken zijn voor de meer praktisch aangelegde leerlingen van groot belang om zich in onze moderne maatschappij thuis te voelen. Ze worden zich bewust van de grotere samenhang in de wereld en krijgen respect voor de onderlinge verbondenheid van de mensen en hun plaats binnen het aardrijk Eigen leerplannen Vanuit hun pedagogische visie kunnen de steinerscholen zich niet vinden in de basisvorming die de overheid gedetailleerd en veelomvattend vastlegde in de eindtermen. Om onze onderwijsvrijheid te vrijwaren streden wij voor eigen, weliswaar gelijkwaardige, doelstellingen en inhouden. We verwierven deze zowel voor het basisonderwijs als voor het algemeen secundair onderwijs. Deze eigen eindtermen vormen de basis voor de eigen vakleerplannen. Voor ons beroepsonderwijs Duurzaam Wonen volgen we de doelstellingen en eindtermen van de overheid. Toch schreven we eigenzinnige leerplannen die rekening houden met de basisprincipes van de pedagogie. Ook voor het onderdeel ICT van de vakoverschrijdende eindtermen ontwikkelden de steinerscholen erkende eindtermen Levensbeschouwelijk onderricht De school integreert morele en religieuze opvoeding in alle vakken. Daarnaast bieden we deze waarden aan in een apart vak, namelijk cultuurbeschouwing. In de eerste 3 jaren van het secundair onderwijs gaat dit vak uit van inspirerende verhalen en biografieën. In de laatste jaren leren de leerlingen in dit vak omgaan met filosofische en maatschappelijke inhouden en maken ze een vergelijkende studie van de verschillende wereldgodsdiensten De lessentabellen De verschillende vestigingen hanteren een gemeenschappelijke minimumtabel. Daarnaast legt elke vestiging inhoudelijk eigen accenten door een uitbreiding van het aanbod. De B-stroom en de BSO-richting hanteren afzonderlijke lessentabellen. De lessentabellen zijn opgenomen in het schoolreglement van de vestiging. 2.4 De realisatie van dit project door leerkrachten en medewerkers Wie op deze school werkt, verbindt er zich toe zich in te zetten voor het verwezenlijken van de steinerpedagogie. Dit gebeurt in een geest van respect voor ieders mening en met eerbied voor de autonomie van elke leerkracht. 13

14 Tegelijk verwachten we van leraren en medewerkers: - dat zij deelnemen aan de pedagogische vergaderingen. Hier krijgt het gezamenlijk engagement van de leraren gestalte; - dat zij opleidingen, cursussen en voordrachten volgen, zowel in verband met het eigen vakgebied als algemeen pedagogisch; - dat zij deelnemen aan school- en jaarfeesten. Volgende punten zijn van wezenlijk belang voor de manier waarop wij onderwijs zien: onze pedagogische basishouding t.o.v. de leerlingen is gebaseerd op het antroposofisch mensbeeld; we nemen een sociale houding aan t.o.v. collega s; en engagement ten overstaan van het bestuurlijk model. Dit model is gebaseerd op collegiaal beheer en op mandatering van verantwoordelijkheden. Concreet werken de leraren met de erkende leerplannen van de Federatie Steinerscholen Vlaanderen. Met het oog op een samenhangend en vruchtbaar opvoedingsaanbod doen ze dit binnen methodische en didactische richtlijnen, uitgewerkt onder begeleiding van ervaren collega s, en steunend op jarenlange ervaringen uit de internationale beweging van steinerscholen. 2.5 Wat we verwachten van de leerlingen Om de gehele persoonlijkheid van de leerling te ontwikkelen streven wij een evenwicht na tussen een theoretische, een kunstzinnige en een algemeen praktische vorming. De leerstof is ontwikkelingsstof voor het opvoedingsproces. Kennis, vaardigheden en inzicht zijn daarvan de resultaten. De leerling moet kunnen leren in vrijheid. De leerkracht tracht door middel van de leerstof enthousiasme en interesse op te wekken bij de leerling. De leerlingen verwerven doorheen de jaren basiskennis en vaardigheden. Zoniet stagneert een zinvolle opbouw of groei in de verschillende vakken. De leerlingen moeten de leerstof dus leren en kennen. Voor een aantal vakken kunnen we dit nagaan in toetsen, huistaken, verhandelingen, boekbesprekingen en persoonlijke presentaties. Naast een beschrijvende beoordeling kunnen we ook met cijfers quoteren. We beschouwen extra activiteiten, zoals de praktische vorming, de ervaringsgerichte projectweken, de individuele jaarwerken, het persoonlijk eindwerk, euritmie, en toneel en schoolfeesten, even wezenlijk voor ons pedagogisch project als de algemene vakken. Ze zijn voor alle leerlingen verplicht en we evalueren ze als evenwaardige vakken. De tijdige afwerking en inlevering van werken en schriften, en het afwerken van praktische werkstukken beschouwen we als vormen van zelfstandig werk. Ook dat vermogen is een belangrijk element voor evaluatie. De evaluatie kan plaatsvinden of bij de afsluiting van een leerstofgeheel, bijvoorbeeld bij een periodetoets. Toetsen over grotere delen van de leerstof gaan na of leerlingen grotere hoeveelheden leerstof kunnen verwerken. De inzet van een leerling, zijn verbondenheid met de leerstof en de persoonlijke verwerking ervan tonen of de wils- en gevoelsontwikkeling die ons onderwijs nastreeft bij die leerling plaatsvindt. Bij een globale evaluatie zijn deze aspecten even belangrijk als het verwerven van kennis. 2.6 Het aandeel van de ouders Deze school wil de ouders volop betrekken bij de evolutie van hun kinderen. Het overleg over deze kinderen is de kern van de relatie ouders - school. Van alle ouders verwachten we dat ze bewust kiezen voor dit pedagogisch project en een eerlijke interesse tonen. Het is belangrijk dat de ouders de pedagogische consequenties van het mensbeeld waarvan we uitgaan, leren kennen. Om het opvoedings- en vormingstraject voor de kinderen te laten lukken, is het nodig dat de opvoeding thuis en op school op mekaar aansluiten. We vragen dat ouders de leraren individueel en als college voldoende ruimte laten om naar eigen inzicht te werken aan en rond de mogelijkheden van elke jongere. 14

15 Op die manier kunnen de leerkrachten creatief omgaan met de groeikansen en ontwikkelingsmogelijkheden van de leerlingen. Meerdere keren per jaar nodigt de klastitularis de ouders uit voor een klassikale ouderavond. Hierop bespreekt de klastitularis, eventueel met de vakleraren, de leerprocessen, de pedagogische achtergronden en het wel en wee van de klasgroep. Vanzelfsprekend is iedere leraar ook apart aanspreekbaar over de vorderingen van elk kind. Een steinerschool uitbouwen en besturen staat of valt met de gezamenlijke wil en inzet van ouders en medewerkers. We verwachten daarbij niet van iedereen dezelfde betrokkenheid. Er zijn echter vele manieren om de school als geheel te ondersteunen. Betrokkenen beleven de school doorgaans als een totaalproject van verschillende onderwijsniveaus. Het vormt één organisch geheel. Ouders van de basisschool en de middelbare school zetten zich als één oudergemeenschap in. Ze willen samen de toekomst van dit gehele traject voorbereiden en ondersteunen. Daarom bezoeken veel kinderen van een zelfde gezin de verticale school. De school wil respect opbrengen voor deze gezinscultuur. Het versterkt de pedagogische aansluiting tussen thuis en school. Als vrije school kan een steinerschool niet zonder de praktische inzet van de ouders. We denken hierbij aan hulp bij schoolreizen, werkdagen, feesten, het verzorgen van de klas en van de ouderavonden. Na het opdoen van enige ervaring kunnen ouders als vrijwilliger verantwoordelijkheid opnemen in het schoolbestuur. Wij zien de school als een sociale gemeenschap waarin ieder zijn steentje bijdraagt tot het welslagen van dit gezamenlijk project. Bij het inschrijven van kinderen in de steinerschool nemen ouders dan ook een persoonlijk engagement. 15

16 DEEL II REGLEMENT 1 INSCHRIJVINGEN Wij besteden vooraf de nodige tijd aan degelijke en duidelijke informatie. Dit gebeurt onder meer via informatieavonden en het bezorgen van het pedagogisch project en het schoolreglement aan de geïnteresseerden. Voor nieuwe ouders en leerlingen achten we een kennismakingsgesprek noodzakelijk. Tijdens dit gesprek lichten we o.a. ons pedagogisch project toe en bespreken we de maatregelen en zorg die nodig zijn in functie van de leerling. Wegens materiële omstandigheden is de school genoodzaakt per leerjaar en vestigingsplaats de maximumcapaciteit te bepalen. Om interne verschuivingen binnen de school mogelijk te maken bepalen we per leerjaar en vestiging een buffer. De maximumcapaciteit, de buffer per leerjaar en de inschrijvingsperiodes geldig voor dit schooljaar vind je terug in deel II. Elk jaar informeren we de geïnteresseerden tijdig over de inschrijvingsperiodes. Als geïnteresseerden beschouwen we allen die zich als zodanig opgaven bij het schoolsecretariaat. Binnen de verschillende inschrijvingsperiodes gebeuren de inschrijvingen chronologisch. De betrokkenen krijgen een bewijs van inschrijving. Wie daarna afziet van inschrijving wordt uitdrukkelijk verzocht deze uitschrijving zo vlug mogelijk en schriftelijk aan de school mede te delen. Dit om de rechten van andere leerlingen te vrijwaren. Vooraleer je inschrijft nemen jij en je ouders kennis van het pedagogisch project en het schoolreglement van onze school. Je inschrijving is pas effectief nadat je ouders zich schriftelijk akkoord verklaren met het pedagogisch project en het schoolreglement van onze school. Dit betekent dat telefonisch inschrijven niet mogelijk is. Minstens één van je ouders, die handelt met de instemming van de andere ouder, is aanwezig bij de inschrijving. 1.1 Voorrang Je broers en zussen genieten een voorrangsrecht op inschrijving op alle andere nieuwe leerlingen in de Middelbare Steinerschool Vlaanderen. Kinderen die dezelfde moeder of vader hebben als jij, al dan niet wonend op hetzelfde adres, worden beschouwd als je broer of zus. Ook kinderen die geen gemeenschappelijke ouder met je hebben maar wél op hetzelfde adres als jij gedomicilieerd zijn genieten van een voorrangsrecht op inschrijving op alle nieuwe leerlingen in de Middelbare Steinerschool Vlaanderen. 1.2 Afwijking op de toelatingsvoorwaarden tot het 1 ste leerjaar A (7 de klas) De inrichtende macht heeft besloten gebruik te maken van de afwijkingsmogelijkheid tot het toelaten van leerlingen tot het eerste leerjaar A. Leerlingen die het getuigschrift van basisonderwijs niet bezitten en het zesde leerjaar van het gewoon lager onderwijs niet hebben beëindigd omdat zij a) of uit het buitenland komen b) of versneld uit het basisonderwijs willen instromen in het secundair onderwijs c) of les gevolgd hebben in een niet-erkende school d) of thuisonderwijs genoten hebben kunnen als regelmatige leerling toegelaten worden tot het eerste leerjaar A, mits gunstige beslissing van de toelatingsklassenraad op basis van screening van de leerling en mits akkoord van de betrokken personen. De algemene toelatingsvoorwaarden zijn opgenomen in de omzendbrief SO 64, structuur en organisatie van het voltijds secundair onderwijs (via Google zoeken op SO 64). 16

17 1.3 Duur van de inschrijving Eens ingeschreven in onze school, ben je, tenzij je definitief wordt uitgesloten, ingeschreven voor de duur van je volledige schoolloopbaan. Je blijft ook ingeschreven indien je: - pas slaagt na een uitgestelde beslissing; - wenst te veranderen van vestiging; - dient over te stappen naar een andere vestiging omdat in de vestiging van inschrijving de secundaire cyclus niet volledig is uitgebouwd. Wie naar een andere vestiging wil overstappen dient dit tijdig te melden aan de pedagogische gevolmachtigde, daar overleg tussen de vestigingen noodzakelijk is. Deze leerlingen hebben voorrang op nieuw ingeschreven leerlingen. 1.4 Inschrijving geweigerd? Onze school kan je inschrijving weigeren indien je, het vorige of het daaraan voorafgaande schooljaar, definitief werd uitgesloten uit onze school of uit een andere vestiging. Een vestiging kan elke bijkomende inschrijving weigeren wanneer wegens materiële omstandigheden de vooropgestelde maximumcapaciteit wordt overschreden, rekening houdend met de vooropgestelde buffer. Deze niet-gerealiseerde inschrijvingen worden chronologisch genoteerd in het inschrijvingsregister. Tot en met de eerste tien schooldagen van het nieuwe schooljaar respecteren we deze volgorde bij het invullen van open gekomen plaatsen. Weigeringen worden uitgesproken en schriftelijk meegedeeld volgens de regels vastgelegd in het decreet en volgens de afspraken gemaakt in het Lokaal Overlegplatform (LOP). De weigering is vergezeld van een omstandige motivering, onder meer de concrete toelichting van de maximumcapaciteit. Het decreet vraagt deze weigeringen ook te melden aan de voorzitter van het LOP. Dit moet niet gebeuren indien de ouders hun inschrijving vrijwillig intrekken. Als je je aanbiedt met een inschrijvingsverslag waarmee je georiënteerd werd naar het buitengewoon secundair onderwijs, dan schrijft onze school je onder ontbindende voorwaarde in. Indien de school aantoont over onvoldoende draagkracht te beschikken, volgt een bemiddeling in het LOP en kan de overeenkomst worden ontbonden. Onze school kan je inschrijving weigeren wanneer je je in de loop van het schooljaar aanbiedt omdat je door een andere school definitief uitgesloten werd. Dit kan slechts na overleg en goedkeuring binnen het Lokaal Overlegplatform. Kandidaat-ouders die menen dat de school de principes van het inschrijvingsrecht schenden, kunnen klacht neerleggen bij de Commissie inzake Leerlingenrechten. 1.5 Vrije leerling Als je niet voldoet aan de reglementair vastgelegde toelatings- of overgangsvoorwaarden, kan de school je inschrijving weigeren. Je kan dan ingeschreven worden als vrije leerling. Op een dergelijke inschrijving heb je geen recht, de vestiging kan bijkomende voorwaarden stellen. Een vrije leerling krijgt op het einde van het schooljaar geen officieel erkend studiebewijs uitgereikt. 1.6 Administratief dossier Aan de hand van je administratief dossier controleert de school of je aan de wettelijke toelatingsvoorwaarden voldoet. Het is van het allergrootste belang dat we zo vlug mogelijk over de juiste gegevens beschikken. Als nieuwe leerling van klas zeven breng je volgende documenten binnen op het secretariaat: 17

18 - het getuigschrift van basisonderwijs (of een kopie) of, indien je dit niet hebt behaald, het bewijs van het gevolgde leerjaar (of een kopie); - een officieel document zoals het trouwboekje van je ouders, je identiteitskaart of je SIS-kaart, waarvan een fotokopie in je dossier bewaard blijft. Bij schoolverandering in de loop van het secundair onderwijs is het gebruikelijk dat de oude school de attestenbundel rechtstreeks aan de nieuwe school doorgeeft. In afspraak met het secretariaat van de school breng jij o.a. nog de volgende documenten binnen: identiteitskaart, het laatste rapport, de brief waarop het verleende oriënteringsattest wordt meegedeeld. Ook hier volstaat een kopie van het gevraagde. Als leerling van het beroepsvoorbereidend leerjaar Decoratie Verzorging-Voeding moet je beschikken over een medisch attest met het oog op het hanteren van levensmiddelen. Dit attest kan voorgeschreven worden door je huisarts of, in samenspraak met je ouders, door de clb-arts. 1.7 Privacy De school verwerkt persoonsgegevens van alle ingeschreven leerlingen met behulp van de computer. Dat is nodig om de leerlingenadministratie en de leerlingenbegeleiding efficiënt te organiseren. Om gepast te kunnen optreden bij risicosituaties, verwerkt de school ook gegevens betreffende de gezondheidstoestand van sommige leerlingen, maar dat gebeurt enkel met de schriftelijke toestemming van de leerlingen of hun ouders. De privacywet geeft je het recht te weten welke gegevens de school over jou verwerkt en het recht deze gegevens te laten verbeteren als ze fout zijn of ze te laten verwijderen als ze niet ter zake zijn. 1.8 Van school veranderen Als je in de loop van het schooljaar of bij de overgang van een schooljaar van school wenst te veranderen, melden je ouders dit onmiddellijk aan de school. 2 LEERLINGENPARTICIPATIE In uitvoering van het Decreet Participatie van 2 april 2004 voorzien wij in eigen vormen van leerlingenparticipatie, in overeenstemming met ons pedagogisch concept. Uitgaande van de mogelijkheden van de leeftijd van de leerlingen willen we hen geleidelijk meer inspraak en eigen verantwoordelijkheid geven. In de eerste graad kan dit gebeuren door wekelijkse gesprekken en overleg in het klasuur of titularisuur. In de tweede en derde graad kunnen de leerlingen zelf een leerlingenraad oprichten en vormgeven. Daarbij kunnen zij begeleid worden door een vertrouwensleerkracht. Ze kunnen ook uitgenodigd worden om deel te nemen aan forumgesprekken en themaavonden, samen met ouders, leraren en lokale inrichtende macht. De vestiging is verplicht tot het oprichten van een formele leerlingenraad indien minstens tien procent van de leerlingen dit vraagt. De thema s waarover advies en overleg voorzien zijn in het decreet Participatie zullen op aangepaste wijze behandeld worden in het kader van één van deze participatievormen, zoals daar zijn: de leiding en organisatie van de school, het studieaanbod, de samenwerking met derden, de nascholing van de leraren, het schoolreglement, de kostenregeling, de samenwerking met het CLB, belangrijke werken aan de gebouwen, het gebruik van de gesubsidieerde uren en de veiligheid en het welzijn op school. 18

19 3 STUDIEREGLEMENT 3.1 Schoolkosten In deel III van dit schoolreglement vind je een lijst met financiële bijdragen die kunnen worden gevraagd. Indien je ouders problemen ondervinden met het betalen van de schoolrekening, kunnen ze contact opnemen met de verantwoordelijke daarvoor per vestiging (zie deel III - schoolkosten). Het is de bedoeling dat er afspraken worden gemaakt over een aangepaste manier van betalen. Wij verzekeren jou en je ouders een discrete behandeling van jullie vraag. Ouders zijn, ongeacht hun burgerlijke staat, hoofdelijk gehouden tot betaling van de schoolrekening. Dat betekent dat we beide ouders kunnen aanspreken tot het betalen van de volledige rekening. De school kan niet ingaan op een vraag tot splitsing van de schoolrekening. Als er tussen ouders onenigheid bestaat over het betalen van de schoolrekening, zal de school aan elk van de ouders een identieke schoolrekening versturen. Zolang het verschuldigde bedrag niet volledig betaald is, blijft elke ouder het volledige resterende saldo verschuldigd, ongeacht de afspraken die ze onderling gemaakt hebben. 3.2 Studieaanbod Onze school biedt één ASO-studierichting aan, namelijk de studierichting Rudolf Steinerpedagogie. De school werkt met eigen door de overheid goedgekeurde eindtermen en eigen leerplannen voor alle vakken. De klassen in de eerste graad noemen we klas 7 en klas 8, in de tweede graad klas 9 en klas 10 en in de derde graad klas 11 en klas 12. Alle vestigingsplaatsen bieden de ASO-studierichting Rudolf Steinerpedagogie aan tot en met de 3 de graad ASO. Daarnaast kun je in de vestigingsplaats te Berchem een eerste leerjaar B volgen en een beroepsvoorbereidend leerjaar, met de beroepenvelden Decoratie Verzorging-voeding. En in de vestigingsplaats te Lier kun je de tweede en derde graad van de studierichting BSO Bouw - Duurzaam wonen volgen. De lessentabel, de dagindeling en de jaarkalender zijn opgenomen in deel III. 3.3 Aanwezigheid Als je ingeschreven bent in onze school verwachten we dat je vanaf de eerste schooldag tot en met 30 juni deelneemt aan alle lessen en activiteiten van het leerjaar dat je volgt. Alle buitenschoolse activiteiten en naschoolse activiteiten zoals toneelprojecten, kooroptredens, jaarfeesten en studieuitstappen worden als normale schoolactiviteiten beschouwd. Ze geven je een kans om je te verrijken en je verder te ontwikkelen. Dit betekent dan ook dat je hieraan moet deelnemen. Verder verwachten we dat je elke schooldag tijdig aanwezig bent op school Extra-murosactiviteiten Je neemt deel aan alle buitenschoolse activiteiten. Er wordt geen schriftelijke toestemming gevraagd aan je ouders. Je ouders kunnen echter wel weigeren jou te laten deelnemen aan een bepaalde meerdaagse extramurosactiviteit. De pedagogisch gevolmachtigde dient de in kennisstelling van de nietdeelname vooraf én schriftelijk én gemotiveerd te ontvangen. Wanneer je niet deelneemt aan de activiteit zal je een vervangingsprogramma opgelegd krijgen. 19

20 Voor een klassikale reis naar het buitenland zal aan je ouders, indien je minderjarig bent, gevraagd worden de reistoelating te ondertekenen. 3.4 Afwezigheid Zoals je hierboven kon lezen, ben je verplicht om alle dagen aanwezig te zijn op school of deel te nemen aan buitenschoolse én lesvervangende activiteiten. Dit geldt zowel voor de regelmatige als voor de vrije leerling. Om sommige redenen mag je echter afwezig blijven. Soms is dit een recht, in andere gevallen heb je vooraf uitdrukkelijke toestemming nodig van de school. Daarvoor moet je je wenden tot de pedagogisch gevolmachtigde. Hieronder gaan we dieper in op verschillende redenen van afwezigheid. We vermelden telkens welke formaliteiten moeten vervuld worden en welke rechten je hebt als je door je afwezigheid lessen mist Algemene regel bij afwezigheden De algemene regel is dat je ouders zo snel mogelijk de school verwittigen wanneer je afwezig bent. Is de afwezigheid te voorzien en/of vereist ze het voorafgaand akkoord van de school, dan wordt de school vooraf op de hoogte gebracht. Bij onvoorziene afwezigheid delen je ouders de reden zo vlug mogelijk mee Je bent ziek Als je afwezig bent wegens ziekte, moet je daar een bewijs van voorleggen. voor een korte ziekteperiode van één, twee of drie opeenvolgende kalenderdagen volstaat een ondertekende en gedateerde verklaring van je ouders. Je kan je afwezigheid wegens ziekte maximaal vier keer in een schooljaar op deze manier aantonen. een medisch attest is nodig - voor een langere ziekteperiode, d.w.z. van zodra je vier opeenvolgende kalenderdagen ziek bent, zelfs als in die vier dagen eventueel één of meer vrije dagen zitten; - wanneer je reeds vier keer in hetzelfde schooljaar een korte afwezigheid om medische redenen hebt gewettigd met een verklaring van je ouders; - als je afwezig bent wegens ziekte bij een grote overzichtstoets die werd aangekondigd via de schoolagenda, bij een periodetoets of tijdens examenperiodes. Een medisch attest kan rechtsgeldig opgemaakt worden door een geneesheer, een geneesheer-specialist, een psychiater, een orthodontist, een tandarts (in uitzonderlijke omstandigheden), de administratieve diensten van een ziekenhuis of van een erkend labo (in uitzonderlijke omstandigheden). Deontologisch laat behandeling in Nederland geen toekenning van een medisch attest toe. Op het schoolsecretariaat kan je een blancoattest bekomen, dat in samenspraak met de CLB-schoolarts werd uitgewerkt. De Nederlandse behandelende geneesheer kan hierop je afwezigheden wettigen. Een medisch attest wordt beschouwd als twijfelachtig, en dus onwettig, in de volgende gevallen: - het attest geeft zelf de twijfel van de geneesheer aan wanneer deze schrijft dixit de patiënt ; - het attest is geantedateerd of begin- en einddatum werden ogenschijnlijk vervalst; - het attest vermeldt een reden die niets met de medische toestand van de leerling te maken heeft zoals bv. de ziekte van één van de ouders, hulp in het huishouden,... De verklaring van je ouders of het medisch attest moet je inleveren, wanneer je de eerste dag terug op school bent. Als je langer dan tien opeenvolgende lesdagen ziek bent, dan moet je het medisch attest onmiddellijk op school (laten) bezorgen, vóór je terugkomst. 20