ALGEMENE INFORMATIECYCLUS PROGRAMMA FEBRUARI 2012 PHOTO INVOEGEN FOTO INVOEGEN

Transcriptie

1 ALGEMENE INFORMATIECYCLUS PHOTO INVOEGEN Twinplanet PROGRAMMA FEBRUARI 2012 FOTO INVOEGEN DEEL I: VOORBEREIDING THUIS CURSUSSEN ONLINE DEEL II: RESIDENTIELE VORMING WEEK 1 VAN MAANDAG 13/02/2012 OM 09:00 TOT DONDERDAG 16/02/2012 OM 17:00 WEEK 2 VAN MAANDAG 20/02/2012 OM 09:00 TOT DONDERDAG 23/02/2012 OM 18:00 PLAATS: JEUGDHERBERG GÉNÉRATION EUROPE, OLIFANTSTRAAT 4, 1080 SINT-JANS-MOLENBEEK DEEL III: EXAMEN MONDELING EXAMEN: 2/03/2012 (AVOND) OF 3/03/2012 (OVERDAG) OF 4/03/2012 (OVERDAG) OF 09/03/2012 (AVOND) OF 10/03/2012 (OVERDAG) OF 11/03/2012 (OVERDAG) 1

2 DEEL I VOORBEREIDING THUIS Opgelet! De inhoud van de online cursussen worden verondersteld gekend te zijn door alle deelnemers van deze vorming. Met andere woorden, de sprekers van het programma zullen de materie, die jullie eerder in de online cursussen konden verwerven, niet herhalen tijdens de residentiële vorming. 1) Om uw eigen account aan te maken: Klik op de volgende link: 2) Voor toegang tot het platform Claroline: 3) Toegang tot de online cursussen: ECON Economy in Developing Countries (Docent: Lodewijk Smets) IHR Internationaal Humanitair Recht (Docent: Adrianne Waldt) DEEL II RESIDENTIELE VORMING WEEK 1 Pedagogisch begeleiders : Joris De Beer en Annick Peeters M AAND AG 13/02/ :00 09:30 Onthaal Receptie De pedagogische begeleiders, Joris De Beer en Annick Peeters, alsook Véronique ROYEN, Coördinatrice van de Algemene Informatiecyclus en Liesbet VASTENAVONDT, Verantwoordelijke Pedagogische Omkadering Algemene Informatiecyclus, staan in voor het onthaal van de deelnemers bij aankomst en zorgen voor de eerste praktische regelingen. 09:30 09:45 Korte voorstelling van de Infocycli Receptie Liesbet VASTENAVONDT en Véronique ROYEN, verzorgen een kort welkomstwoord in het Nederlands en in het Frans. 10:00 12:15 Huisreglement, kennismakingsspel en afspraken Eetzaal De pedagogische begeleiders verzorgen een korte toelichting van de regels van het huis en enkele praktische afspraken. De deelnemers maken kennis met elkaar en met het programma via een originele methodiek, in het Nederlands, het Frans of het Engels. 12:30 Maaltijd Eetzaal 2

3 14:00 17:00 De Belgische Ontwikkelingssamenwerking Luc Soete van het Belgisch Ontwikkelingsagentschap (BTC), schetst tijdens deze presentatie het algemene kader waarbinnen de Belgische ontwikkelingssamenwerking opereert en geeft een overzicht van de belangrijkste actoren. Verder wordt er dieper ingegaan op het ontstaan en de werking van het Belgisch Ontwikkelingsagentschap. 18:00 Maaltijd Eetzaal 19:00 21:30 Informatieve spelen ivm ontwikkelingssamenwerking Alle zalen Het Centrum voor Informatieve Spelen (CIS) en Vzw Quinoa bieden 4 verschillende interactieve spelen aan, waar men tussen kan kiezen: - Het World Trade Game 1 (in het Engels, zaal Magritte), staat stil bij de ongelijke verhoudingen die de wereldhandelssituatie kenmerken. De klemtoon ligt op het productievoordeel dat landen met een hoog aantal fabrieken ervaren ten opzichte van landen die het met minder of zonder fabrieken moeten redden. (13 tot 39 spelers) - Ook het World Trade Game 2 (in het Engels, zaal Schirrmann), staat stil bij de ongelijke verhoudingen die de wereldhandelssituatie kenmerken. Hier ligt de klemtoon op het productievoordeel dat landen met een hooggeschoolde arbeidscapaciteit ervaren ten opzichte van landen met een laaggeschoolde arbeidscapaciteit. (12 tot 36 spelers) - Via het spel Handel in Kwaziland (in het Nederlands, zaal Gelderhode) ervaren jullie de economische situatie van een ontwikkelingsland en de moeilijkheden die intern in het land ervaren worden (verhoudingen steden/platteland, regionale verantwoordelijken/nationale verantwoordelijken, invloed internationale markt, enz.). (10 tot 26 spelers) - Le jeu de la ficelle (in het Frans, zaal Foyer 1) toont, door het interactieve gebruik van een draad, de linken, implicaties en impact aan van onze consumptiekeuzes. Of hoe de inhoud van je bord direct te maken heeft met diverse problematieken, zoals de klimaatsopwarming of arbeidsomstandigheden van een boer in Costa Rica. (15 tot 25 spelers) DINSD AG 14/02/ :00 12:00 Inleiding tot de ontwikkelingseconomie 3

4 !!! E-learning ECON Economy in Developing Countries (Docent: Lodewijk Smets) Lodewijk SMETS, Academische onderzoeker van het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en beheer (I.O.B.) te Antwerpen bespreekt in deze inleidende sessie een aantal basisconcepten van de ontwikkelingseconomie zoals ontwikkeling, de Kuznets-curve en de Human Development Index. Hij duidt hierbij op een aantal verbanden en de invloed van actoren zoals staat en maatschappij. 12:30 Maaltijd Eetzaal 14:00 17:00 IMF en WB: Naar een nieuwe financiële architectuur Danny CASSIMON, Economist, Medewerker aan het IOB (Instituut voor Ontwikkelingsbeleid - en beheer te Antwerpen) geeft in deze "wervelende" uiteenzetting een kritisch inzicht in de evolutie, rol en werking van de 2 belangrijke mondiale instellingen voor financiering van ontwikkeling: het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Hij behandelt hierbij ook de bekende instrumenten van Structurele Aanpassingsprogramma's (SAP's) en de overstap naar Poverty Reduction Strategy Papers (PRSP's). 18:00 Maaltijd Eetzaal 19:00 21:30 De rol van de EU in de internationale samenwerking: van 'soft power' tot globale speler? Geert LAPORTE, Adjunct Directeur bij het European Centre for Development Policy Management (ECDPM) in Maastricht en Brussel focust op de relaties van de EU met de ontwikkelingslanden met een bijzondere aandacht voor Afrika. Er wordt dieper ingegaan op de politieke en institutionele hervormingen van de EU in het kader van het Lissabon Verdrag die de EU in staat zou moeten stellen om een meer prominente rol te spelen op het wereldtoneel. De innovaties maar ook de incoherenties van het Europese externe en ontwikkelingsbeleid worden onder de loep genomen met name op het vlak van de bevordering van democratisering, bestuur en handel. Dit wordt voornamelijk gedaan aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk van het Cotonou Akkoord, als grootste Noord-Zuid samenwerkingsverband, en de gezamenlijke Afrika-EU Strategie. 4

5 WOENSD AG 15/02/ :00 12:00 HIV/AIDS, gender en Groep Rood ontwikkelingssamenwerking Thomas DEMYTTENAERE, Medewerker van Sensoa Antwerpen gaat dieper in op de impact van HIV/Aids op ontwikkelingssamenwerking. 9:00-12:00 Een inleiding in de antropologie Foyer 1 Groep Groen Joost DESSEIN, Bio-ingenieur en doctor in de sociale en culturele antropologie, is gespecialiseerd in rurale ontwikkelingsprocessen, zowel in het Zuiden als in Europa. Hij is verbonden aan het ILVO (Instituut voor Landbouw- en VisserijOnderzoek) en de UGent. illustreert, bouwend op centrale concepten uit de ontwikkelingsantropologie, hoe ontwikkelingsprocessen verlopen, en hoe de ontwikkelings-configuratie bestaat uit een complexe set van relaties tussen instituties en actoren voor wie ontwikkeling om uiteenlopende redenen belangrijk is. Ontwikkelingssamenwerking wordt hierin gezien als een arena waarin diverse actoren volgens specifieke objectieven en strategieën acties ondernemen. Dit verhaal wordt geillustreerd met voorbeelden uit Tanzania, Ethiopië, Mali, Ghana en Vlaanderen. 12:30 Maaltijd Eetzaal 14:00 17:00 Een inleiding in de antropologie Foyer 1 Groep Rood Joost DESSEIN, Bio-ingenieur en doctor in de sociale en culturele antropologie, herneemt de sessie van de ochtend. 14:00 17:00 HIV/AIDS, gender en Groep Groen ontwikkelingssamenwerking Thomas DEMYTTENAERE, Medewerker van Sensoa Antwerpen, herneemt de sessie van de ochtend. 18:00 Maaltijd Eetzaal 19:00 21:30 Getuigenissen Alle Zalen 5

6 DONDERD AG 16/02/ :00 12:00 Geopolitiek en ontwikkeling Groep Rood Ontwikkelingssamenwerking bevindt zich op de scharnier van idealisme, goede bedoelingen enerzijds en geopolitieke en economische belangen anderzijds. Marc VANDEPITTE, filosoof en economist, auteur van 'De kloof en de uitweg. Een dwarse kijk op ontwikkelingssamenwerking' en 'Made in China', stelt zich in deze module tot doel de belangrijkste van die krachtsverhoudingen en belangen in kaart te brengen om zo een meer realistisch beeld te schetsen van de wereldcontext waarin ontwikkelingssamenwerking en hulp aan de Derde Wereld kan plaatsvinden. Daarbij wordt stil gestaan bij een hot issue: de kwestie van de aanwezigheid van China in Afrika en de gevolgen daarvan voor het continent en onze ontwikkelingssamenwerking daar. 9:00-12:00 Cultuur en ontwikkeling Foyer 1 Groep Groen Marc COLPAERT, Filosoof en mede-oprichter van het Centrum voor Intercultureel Management en Interculturele Communicatie (CIMIC) bespreekt hoe velen van ons geparalyseerd raken door de rauwe werkelijkheid die mensen elkaar wereldwijd aandoen. Want dat is het wel in hoofdzaak: mensen veroorzaken bij mensen catastrofale rampen. In de mate dat een cultuur de grootste narratieve identiteit kan genoemd worden, zouden we er toch beter aan doen elkaars narratief goed te beluisteren. Maar er is (op veel plaatsen) eerder een geloof in de eigen (al dan niet hoogtechnologische) snelle vernietigingskracht, dan in het geduld dat nodig is om de energetische potenties, de ecologische en economische waarden te ontdekken die wellicht ook in de cultuur van de andere verborgen zitten. Hoe stem je economie op cultuur af, is dus de vraag, en niet omgekeerd. 12:30 Maaltijd Eetzaal 14:00 17:00 Geopolitiek en ontwikkeling Groep Groen Marc VANDEPITTE, filosoof en economist, auteur van 'De kloof en de uitweg. Een dwarse kijk op ontwikkelingssamenwerking' en 'Made in China', herneemt de ochtendsessie. 14:00-17:00 Cultuur en ontwikkeling Foyer 1 Groep Rood Marc COLPAERT, Filosoof en mede-oprichter van het Centrum voor Intercultureel Management en Interculturele Communicatie (CIMIC), herneemt de ochtendsessie. 6

7 WEEK 2: OPTIES Pedagogische begeleiders: Olten Van Genderen en Joris De Beer M AAND AG 20/02/2012 EN DINSD AG 21/02/2012 De opties worden gekenmerkt door hun interactiviteit en vragen een actieve inbreng van elke deelnemer. De uitwisseling van de eigen ervaringen met andere deelnemers neemt een centrale plaats in tijdens deze twee dagen. Tijdens de opties wordt het gewoonlijke dagritme gevolgd: ochtendmodule 9-12u, namiddagmodule 14-17u, avondmodule 19-21u30. Alle andere praktische regelingen (verdeling van de zalen ) zullen tijdens het weekend meegedeeld worden. U vindt telkens per optie een indicatief programma. Het reële programma zal u ter plaatse gecommuniceerd worden. OPTIE 1: INTERCULTURELE COMMUNICATIE Beschrijving van de vorming De optie beoogt jullie kennis omtrent elementen, mechanismen, valkuilen en uitdagingen van interculturele communicatie te vergroten, jouw communicatief gedrag te versterken en de reeds aanwezige vaardigheden en kennis met betrekking tot interculturele communicatie zoveel mogelijk aan te wenden in situaties waar dit is vereist. CIMIC vertrekt steeds vanuit de vraag wat doet het met mij dat de ander doet wat hij doet? We gebruiken als het ware de ander om een beter zicht te krijgen op wie we zelf zijn, wat wij belangrijk vinden, hoe wij functioneren. Onze visie op communicatie vertrekt vanuit een optimistisch mensbeeld, maar steeds vanuit een realistisch perspectief. Er is aandacht voor voldoende kennisoverdracht, wij werken met afwisselende en interactieve oefeningen, tegen de achtergrond van je eigen persoonlijke ontwikkeling. Wij vertrekken vaak vanuit de concrete ervaringen en vragen van de deelnemers, die we in een breder kader plaatsen om zo tot bewustwording te komen en nieuwe inzichten te ontwikkelen. Deze verruiming biedt handvaten om de eigen communicatie te veranderen en meer keuzemogelijkheden aan te reiken. We vertrekken steeds vanuit concrete personen en concrete situaties, trekken het open naar een ruimer perspectief en moedigen jullie aan om daarna terug te koppelen naar je eigen situatie, met je eigen achtergrond en bagage, en je eigen mogelijkheden. 7

8 Inhoud Deze optie is opgebouwd rond 3 pijlers: KENNIS: Op het vlak van cultuur: wat is cultuur? Wat zijn de functies van cultuur? Hoe ben ikzelf een cultureel wezen? Op het vlak van communicatie: basisprincipes van communicatie, vanuit een integrale en systeemtheoretische visie op communicatie. KUNDE: Welke vaardigheden heb ik nodig om duidelijk te communiceren? Wat kan ik al? Wat heb ik nog verder nodig? ATTITUDE: Werken aan een attitude van ontvankelijkheid; van openheid en bevraging. Deze drie elementen komen steeds aan bod, een goede integratie van deze elementen leidt tot een vergroot cultureel zelfbewustzijn, waardoor je meer ruimte krijgt om in andere omstandigheden doeltreffend te communiceren en te functioneren. Taal In deze optie werken we op sommige momenten met gescheiden taalgroepen (Frans en Nederlands) en op andere momenten maken we dankbaar gebruik van een vergrote interculturaliteit door met beide taalgroepen samen te werken. Het is aangewezen dat de deelnemers ten minste een passieve kennis hebben van de andere landstaal. OPTIE 2: NOORDWERKING Beschrijving van de vorming Aan de hand van de eigen ervaringen van deelnemers en het uitwerken van concrete voorbeelden laten de medewerkers van CNCD de deelnemers kennismaken met de verschillende vormen van noordwerking, o.a. ontwikkelingseducatie, lobbywerk, campagnevoering,, welke actoren daarmee bezig zijn en de meerwaarde van dergelijke activiteiten in het kader van ontwikkelingssamenwerking. Eveneens wordt de link tussen de noordwerking en de activiteiten in het Zuiden verduidelijkt. Indicatief programma 1 ste sessie: Inleiding Noordwerking (30 min) 8

9 Een campagne in internationale solidariteit, wat is dat? (1 uur) De financiering van Noordwerking (30 min) De communicatie binnen een campagne van internationale solidariteit (1 uur) 2 de sessie: 1 e vorm van Noordwerking (3 uren) 2 e vorm van noordwerking (3 uren) 3 e vorm van Noordwerking (2u30) Acties van solidariteit binnen de actuele context: vrijwilligerswerk (30 min) 3 de sessie: Praktische richtlijnen in het kader van het groepswerk (15min) Groepswerk (2u45) Presentatie van het werk van de verschillende groepen in plenaire (2u30) Evaluatie van het weekend (30 min) Taal Opgelet: deze optie wordt voornamelijk gegeven door Franstalige opleiders, maar er zal worden gezorgd voor een Nederlandse vertaling zodat elke deelnemer kan volgen en aan de werkzaamheden kan deelnemen. De Franstalige en Nederlandstalige deelnemers werken tijdens deze optie erg nauw samen. Een goede passieve kennis van het Frans is belangrijk maar iedereen mag zich in zijn eigen taal uitdrukken. Gelieve te noteren dat de praktische voorbeelden voor deze module voornamelijk uit het Franstalige institutionele kader zullen gehaald worden. Dit verandert echter niets aan de conceptuele waarde van de modules. Aantal deelnemers Maximum 40 OPTIE 3: MICRO-INITI ATIEF Beschrijving van de vorming Deze optie richt zich tot personen die betrokken zijn bij een micro-initiatief, die overwegen een micro-initiatief op te richten/eraan mee te werken of die de diversiteit aan activiteiten binnen de internationale solidariteit of vierde pijler wensen te ontdekken. Het is geenszins de bedoeling een cursus hoe start ik een microproject op aan te bieden. Tijdens de verschillende sessies zullen de deelnemers door de medewerkers van ATOL aangezet worden om op een kritische manier naar (de kenmerken van) een micro-initiatief te kijken. Tijdens deze optie verkennen we eerst de diversiteit aan ontwikkelingsinitiatieven die buiten de drie klassieke pijlers bestaan. Vervolgens kijken we meer in detail, maar met kritische blik, naar verschillende microinitiatieven. Dit gebeurt aan de hand van de eigen ervaringen van deelnemers. Mensen die meedraaien in een micro-initiatief wordt dan ook gevraagd zoveel mogelijk (beeld)materiaal mee te brengen, zodat dit doorheen de optie gebruikt kan worden en zodat zij kunnen optreden als resource person voor groepswerk. Aan de hand van deze concrete micro-initiatieven bestuderen we in eerste instantie de zin en de onzin van kleinschalige, particuliere initiatieven ten aanzien van enkele belangrijke thema s (uitdagingen) van de hedendaagse ontwikkelingssamenwerking. Vervolgens nemen we de levensloop van een project onder de 9

10 loep. Voor elke fase kijken we ook even naar mogelijke tools die gebruikt kunnen worden en naar mogelijke valkuilen. Taal De Franstalige en Nederlandstalige deelnemers werken tijdens deze optie erg nauw samen. In het begin van de module maken de deelnemers, in overleg met de begeleiders, afspraken rond het taalgebruik (Engels of FR-NL) Organisator van de optie: LuzVerde.Groenlicht vzw Aantal deelnemers Maximum 40 DINSD AG AV OND 21/02/ :00-21:30 Ontstaan, werking en plaats van NGO's Blanche BOOST, Medewerker van Coprogram, de koepelorganisatie van Vlaamse NGO's stelt in deze sessie de rol en werking van NGO's centraal. Wie zijn ze? Waar komen ze vandaan en wat is hun toekomst? Wat doen ze en hoe worden ze gefinancierd? Wat is hun plaats naast de andere actoren van ontwikkelingssamenwerking? Waarom lijkt de NGO-sector zo complex? Waarop worden ze bevraagd? Hoe kan men zich inzetten voor of in een NGO? We gaan in op deze vragen op een actieve manier met afwisselend informatie, vragen, discussie en debat. 10

11 WOENSD AG 22/02/ :00-12:00 Kennismaking met de Arabische wereld: verandering in h in het Midden-Oosten Brigitte Herremans, medewerkster Midden-Oosten bij Broederlijk Delen en Pax Chrtisti De Arabische revoluties veranderden het Midden-Oosten voorgoed: dictators Ben Ali, Mubarak en Kadhafi werden van de macht verdreven, in Syrië ontstond een protestbeweging en in Marokko en Jordanië werden hervormingen doorgevoerd. De roep om socio-economische rechtvaardigheid en de drang naar vrijheid waren de voornaamste factor voor de protestbewegingen. Brigitte Herremans gaat in op de ontstaansgeschiedenis van de protesten en enkele uitdagingen: het groeiende sektarisme, de plaats van de politieke islam en de buitenlandse druk.. 12:30 Maaltijd Eetzaal 14:00 15:30 Groep rood Inleiding tot de internationale humanitaire hulp Axel VANDEVEEGAETE, Departementshoofd Internationale zaken van Rode Kruis Vlaanderen definieert tijdens deze sessie het begrip Noodhulp, legt een link tussen noodhulp en ontwikkeling en maakt een aantal kritische noten bij de uitvoering van noodhulp in een gewijzigde wereldcontext. 14:00 15:30 Inleiding tot het internationaal humanitair recht Foyer 1 Groep groen Adrianne WALDT, desk officer Internationaal Humanitair Recht bij Rode Kruis Vlaanderen - Internationaal geeft hierna een introductie over de basisregels van het Internationaal Humanitair recht. 15:30 17:00 Groep groen Inleiding tot de internationale humanitaire hulp Axel VANDEVEEGAETE, Departementshoofd Internationale zaken van Rode Kruis Vlaanderen, herneemt de sessie van de ochtend. 15:30 17:00 Inleiding tot het internationaal humanitair recht Foyer 1 Groep rood Adrianne WALDT, desk officer Internationaal Humanitair Recht bij Rode Kruis Vlaanderen - Internationaal herneemt de sessie van de ochtend. 11

12 17:30 19:30 Migratie en ontwikkeling: een inleiding Groep rood + rouge Zaal Schirrmann Groep groen + vert Johan WETS, Onderzoekersleider migratie bij het HIVA (Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving) bespreekt de verbanden tussen beide concepten en besteedt specifieke aandacht aan de geldtransfers van migranten (de zogenaamde remittances), migrantenorganisaties als actoren in ontwikkelingssamenwerking en het brain drain debat. Migratie en ontwikkeling is sinds een tiental jaar een thema dat aanzienlijke aandacht heeft gekregen in beleids- en academische middens. Tom DE BRUYN, Senior onderzoeker bij het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, geeft dezelfde sessie als Johan Wets. Vanaf 19:30 Vrije avond Het avondmaal en de activiteiten worden georganiseerd op het initiatief van de deelnemers. DONDERD AG 23/02/ :00 12:00 Gender en ontwikkelingssamenwerking Caroo TORFS gaat in deze sessie dieper in op gender als één van de cruciale thema s binnen ontwikkelingssamenwerking. 12:30 Maaltijd Eetzaal 13:30 16:00 Etnische muziek Op verplaatsing Patrick THIJS, Educatief medewerker van de vzw "Culturen in Beweging", leidt deelnemers in deze wervelende muzikale sessie met behulp van een wagen vol muziekinstrumenten doorheen verschillende tijdsperken en continenten waartussen men eveneens een verhaal over uitwisseling en samenwerking tussen Noord en Zuid kan ontdekken. 16:15 17:30 Synthese, evaluatie & toelichting examen Zaal te bevestigen Liesbet VASTENAVONDT, Verantwoordelijke Pedagogische Omkadering Algemene Informatiecyclus, licht alle praktische zaken toe in verband met het examen en doet ook een laatste check-up van de examenlijst. Aansluitend volgt een korte evaluatie over de inhoud en aanpak van de cyclus als geheel. Deelnemers krijgen de kans om feedback en suggesties te geven en om aldus bij te dragen tot een verbetering van de infocyclus. 12

13 17:30 18:00 Het afscheid Eetzaal Tijdens de receptie is er tenslotte nog de mogelijkheid om over een laatste pot en pint afscheid te nemen van elkaar, en de cyclus officieel te beëindigen. DEEL III EXAMEN De informatie omtrent de inhoud van het examen zal u worden meegedeeld op de laatste dag van de vorming. Mondeling examen: 2/03/2012 (avond) of 3/03/2012 (overdag) of 4/03/2012 (overdag) of 09/03/2012 (avond) of 10/03/2012 (overdag) of 11/03/2012 (overdag) in de burelen van BTC, ingang St. Ghislainstraat 62 te 1000 Brussel. De inschrijvingen voor het mondeling examen worden tijdens de vorming geregeld door de pedagogische begeleiders. POST SCRIPTUM Het programma is wegens het internationale karakter van de sprekers soms aan verandering onderhevig. Daarom worden voor elke week A3 affiches met het effectieve programma uitgeprint en beneden aan de receptie opgehangen. Vertrouw dus telkens op deze versies in plaats van op de versie die u in uw syllabus vindt. 13