Projectplan Haagse Markt. 1. Afbakening project.

Transcriptie

1 DSO/ Projectplan Haagse Markt. 1. Afbakening project. 1.1 Aanleiding In de structuurvisie Den Haag 2020, Wereldstad aan zee heeft de gemeente Den Haag de ruimtelijke ambities voor de toekomst beschreven. De lijn 11 zone is als een van de ontwikkelingsgebieden aangewezen die geschikt is om deze ambities te realiseren. Om daar inhoud aan te geven is in 2009 een masterplan uitgewerkt. Dit masterplan beoogt door ruimtelijke ingrepen de samenhang in de lijn 11 zone te verbeteren. Daarnaast wil de gemeente een fors aantal woningen toevoegen en de werkgelegenheid verbeteren. Het masterplan is daarmee ondersteunend aan de doelstellingen van het convenant Krachtwijken Het masterplan is op 17 december 2009 door de gemeenteraad vastgesteld. Een van de ambitieuze projecten (ook wel parels genoemd) aan de lijn 11 zone is de Haagse Markt. Deze is in de loop van de jaren versleten geraakt en laat nu kansen onbenut. Omdat er in de afgelopen jaren voor de markt vele plannen zijn gemaakt die om verschillende redenen niet tot uitvoering zijn gebracht heeft de gemeente voor een andere werkwijze gekozen. In juni 2009 is een plan van aanpak opgesteld waarin 3 fases zijn te onderscheiden. De eerste fase richt zich op korte termijn acties van onderhoud en handhaving. In een tweede fase is een programma van eisen opgesteld waaraan de opwaardering van de Haagse Markt zou moeten voldoen. Tot slot is er een derde fase waarin de integrale herontwikkeling van het marktterrein en de kopgebouwen (Hobbemaplein / Hoflandplein) wordt uitgewerkt in een uitvoeringsbesluit binnen de ambities van het masterplan Lijn 11 zone. Voor de tweede fase is een Commissie Haagse Markt ingesteld onder leiding van de directeur van de Kamer van Koophandel. In deze commissie hebben gemeente en marktkooplieden samen gewerkt aan het opstellen van het programma van eisen. De commissie heeft dit programma van eisen op 19 oktober 2009 aangeboden aan de wethouder SWEI waarna het college van burgemeester en wethouders het programma van eisen op 20 oktober heeft vrijgegeven voor inspraak. 1.2 Projectplan en werkwijze Algemeen Het masterplan en het programma van eisen voor de Haagse Markt samen maken dat het Projectplan Haagse Markt kan worden vastgesteld. Het Projectplan geeft aan wat het college wil bereiken met dit project, het programma, welke onderdelen nadere uitwerking vragen en de wijze van financiering met de uit te werken financiële dekking. Het Projectplan zal hierna uitgewerkt worden in een definitief projectdocument. De uitgangspunten van het Projectplan hebben niet alleen betrekking op de stenen, het ruimtelijke fysieke traject. Bij het opstellen van het programma van eisen in de commissie Haags Markt is het ruimtelijk fysieke aspect van de vernieuwing van de Markt besproken in samenhang met aspecten van de organisatie en het beheer. Hiermee komt een integrale aanpak tot stand voor de opwaardering van de Haagse markt. Het opstellen van het programma van eisen heeft geresulteerd in een breed draagvlak en vertrouwen tussen de gemeente en marktkooplieden, waardoor nu de eerste stappen gezet kunnen worden op weg naar deze opwaardering. Daarom zullen de uitgangspunten die betrekking hebben op het voornemen tot vernieuwing van de organisatie en het toekomstige beheer naast de ruimtelijke fysieke uitgangspunten, met deze nota worden vastgesteld. Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 DSO/ Werkwijze in deelplannen. De ruimtelijke fysieke ontwikkeling en de organisatieverandering van het beheer kenmerken zich door hun complexiteit. Het realiseren van de fysieke ingrepen in een stedelijke omgeving waar veel mensen samen komen zal veel invloed hebben op de dagelijkse gang van zaken. Ook de verandering van de organisatie vraagt tijd en aanpassing van alle belanghebbenden. Het betekent dat het project geknipt zal worden in deelplannen en dat de organisatieverandering in stappen zal plaatsvinden. Hieronder wordt dit nader verklaard De relatie met het masterplan lijn 11 zone. De markt is een van de parels uit het masterplan lijn 11. In dat opzicht lopen de ambities om de Haagse markt te upgraden en de ambities om de lijn 11 zone veel nadrukkelijker te benutten parallel. Het is echter niet zo dat het functioneren van het een (de markt) direct afhankelijk is van de uitvoering van het ander (lijn 11). Immers de bijdrage aan de ambities van lijn 11 wordt niet alleen veroorzaakt door wat er sec op het marktterrein gebeurt. De vernieuwing van de kopgebouwen, de aanleg van een 2 e parkeergarage, de herinrichting van het Hobbemaplein en de aanpassingen van het profiel met een vernieuwde middenligging van de tram dragen daar in veel grotere mate aan bij. Vandaar dat wordt voorgesteld om gefaseerd te werk te gaan. Deelplan 1 betreft dan de vernieuwing van dat deel van het marktterrein dat boven de bestaande parkeergarage is gelegen. Daarmee is geen sprake van een verwevenheid met het masterplan. De centrale voorzieningen op de markt kunnen tevens in deze startfase worden meegenomen. In het verlengde hiervan kan dan als deelplan 2 de inrichting van het resterende markterrein worden gezien en als afrondende 3 e deelplan de gehele of gedeeltelijke overkapping. Hier ligt een belangrijke relatie met de nieuwe kopgebouwen die als poortgebouwen naar het vernieuwde marktterrein zullen gaan functioneren. Als onderdeel van het vervolgtraject (projectdocument) zal een totaalplan worden opgesteld waarin de ruimtelijke mogelijkheden en de kosten nader in beeld zullen worden gebracht. Voor deelplan 1 is reeds nu in beeld gebracht welke kosten hiermee samenhangen en via welke dekkingsbronnen een en ander kan worden gefinancierd. Op deze manier kan een vervolg worden gegeven aan het traject dat met het programma van eisen is ingezet en dat om continuïteit vraagt. Het deel van de markt dat meer verweven is met het masterplan zal dan later als onderdeel van het projectdocument nader financieel worden verantwoord. In hoofdstuk 5.2 zal nader ingegaan worden op onderdelen van het masterplan Organisatieverandering in stappen Een Haagse markt voor en door marktkooplieden waarbij de gemeente samen met de marktkooplieden de Haagse Markt gaat beheren en aansturen in een nieuwe beheervorm is een belangrijke uitkomst van het programma van eisen. Dit onderdeel is complex en vraagt de nodige uitwerking en kost tijd. Daar staat tegenover dat belanghebbenden het liefst op korte termijn aan de slag willen. De complexiteit en de wens om de slag te willen maken dat er nu in de nota van uitgangspunten een eerste fase wordt voorgesteld. Een groeimodel dus waar gaandeweg een verdergaande initiërende rol kan worden ingevuld in de voorbereiding van beleidsbeslissingen (zie ook hoofdstuk van de nota van uitgangspunten). 1.3 Locatie. Het projectgebied Haagse Markt en omgeving heeft betrekking op het marktterrein en de huidige woongebouwen aan het Hobbemaplein en het Hoflandplein (ook wel kopgebouwen genoemd). Een kaartje met de plangrens is als bijlage bij de nota gevoegd. 1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 komen de uitgangspunten aan bod die voortkomen uit het programma van eisen en ingaan op de toekomstige organisatie en het beheer:

3 DSO/ Beheervorm en regels Het terrein (waaronder inrichting van het terrein, branchering en afval en veiligheid) De verkoopplaats Hoofdstuk 3 gaat in op de stedenbouwkundige uitgangspunten van het ruimtelijk -fysieke proces. Daar waar de uitgangspunten in hoofdstuk 2 en 3 afwijken van het door de Commissie Haagse Markt opgestelde programma van eisen wordt dit op hoofdlijnen aangegeven in Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 5 behandelt de fasering en de relatie met aangrenzende ontwikkelingen uit het masterplan Lijn 11 zone. Vervolgens komen aan bod: juridisch-planologisch kader (hoofdstuk 6), de inspraak (hoofdstuk 7), de financiën (hoofdstuk 8) en een globale planning in Hoofdstuk Globale uitgangspunten organisatie en beheer. 2.1 Aanleiding programma van eisen Op 10 maart 2009 is de commissie SWEI (RIS162166) geïnformeerd over de problematiek van de Haagse Markt. De Haagse Markt heeft sterke kanten maar is versleten geraakt en het ontbreekt aan uitstraling. De belangrijkste vraagstukken betroffen het gesloten karakter, de bereikbaarheid, de technische slechte staat van onderhoud van ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, de verkeersoverlast en vandalisme. Deze vraagstukken in combinatie met het teruglopende bezoekersaantal (nu nog per dag) en het ontbreken van vertrouwen tussen de gemeente en de marktkooplieden heeft geresulteerd in een aanpak van 3 fases. Om te voorkomen dat de achteruitgang verder doorzet zijn in een eerste fase voor de korte termijn een breed pakket aan verbeteringen in gang gezet. Naast onderhoud (reparaties) zijn er maatregelen getroffen gericht op handhaving (illegaal afval en oneigenlijk gebruik) en toezicht/beheer (camera s en digitale toewijzing van standplaatsen). Om het vertrouwen tussen de gemeente en marktkooplieden te herstellen is een commissie Haagse Markt van marktkooplieden en gemeente ingesteld die de afgelopen half jaar intensief gewerkt heeft aan het opstellen van uitgangspunten (een programma van eisen) waaraan een vernieuwingsplan voor de Haagse Markt zou moeten voldoen (fase 2). In het programma van eisen zijn op 3 hoofdthema s (beheervorm en regels, het terrein en de verkoopplaats) de uitgangspunten geformuleerd die in een volgende fase uitgewerkt zullen moeten worden tot een definitief plan met uitvoeringsbesluit (fase 3). In dit hoofdstuk formuleert de gemeente de uitgangspunten die betrekking hebben op de organisatie en het beheer. Waar deze uitgangspunten afwijken van het programma van eisen wordt dit aangegeven. 2.2 Beheervorm en regels In het programma van eisen voor de Haagse markt is de doelstelling geformuleerd voor het oprichten van een organisatie die de Haagse Markt gaat beheren en aansturen waarin zowel de gemeente als marktkooplieden zitting hebben. Dit onderwerp is in het verleden veelvuldig door alle partijen (gemeente en marktkooplieden) belicht en van standpunten voorzien; tot een eensluidend standpunt is het echter nooit gekomen. Ook landelijk staat de wijze waarop een markt wordt georganiseerd volop in de belangstelling. Zo heeft de VNG een tweetal modellen ontwikkeld waarbij een grote(re) mate van verzelfstandiging wordt voorgestaan. Veel andere gemeenten staan aan de vooravond om een (gedeeltelijke) verzelfstandiging/modernisering in te voeren. Tot op heden is nog nergens in Nederland een dergelijke volledige verzelfstandiging geïmplementeerd. In de commissie Haagse Markt is ook nu dit onderwerp uitvoerig aan bod gekomen. De discussie gaat in de basis over een onbalans van taken en verantwoordelijkheden tussen de gemeente en marktkooplieden bij het beheer van de Haagse Markt. De gemeente geeft aan dat de marktkooplieden meer verantwoordelijkheid dienen te dragen voor het reilen en zeilen en het beheer van de markt. De marktkooplieden geven aan de voorkeur te geven aan de gewaarborgde rechtszekerheid van de gemeente d.m.v. het vergunningstelsel en het instellen van een gebrancheerde markt. Marktkooplieden en belangenverenigingen geven daarnaast aan meer invloed uit te willen oefenen op de gekozen branches, de aantallen en de indeling.

4 DSO/ In de kern gaat het dan om doelen als minder bureaucratie (ruimte voor zelfregulerend vermogen), een rechtvaardige verdeling van standplaatsen en een gezonde en vitale markt mede door middel van de vernieuwing van de markt. Zowel de marktkooplieden, de belangenorganisaties als de gemeente hebben de wens uitgesproken toekomstige beslissingen en stappen zoveel mogelijk gezamenlijk te maken en streven naar een goede communicatie. Het uitspreken van de bovenstaande doelen en de gemeenschappelijke inzet naar de vernieuwing van de Haagse Markt heeft tijdens het proces van het programma van eisen geleid tot een breed draagvlak tussen de gemeente en de marktkooplieden Gemeentelijke (publieke) taak en grip op de markt De organisatie van de warenmarkten is van oudsher een gemeentelijke (publieke) taak. Het college van burgemeester en wethouders is daarvoor (politiek) verantwoordelijk. Dat geldt ook voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid in de openbare ruimte. Een volledige uitbesteding van al het beheer van de Haagse Markt brengt, gelet hierop, risico s mee. Met een volledige overheveling van álle beheertaken (lees: inclusief vergunningverlening en handhaving) heeft het college geen zeggenschap (meer) over de dagelijkse gang van zaken op en de inrichting van de Haagse Markt. De politieke verantwoordelijkheid blijft echter wel bij het college. Ook parallelle ontwikkelingen op en rond de Haagse Markt denk aan de omliggende krachtwijken maken dat een keuze voor volledige uitbesteding op dit moment minder voor de hand ligt. Bij een integrale overheveling van het beheer zullen bovendien de onderliggende privaatrechtelijke gebruiksverhoudingen tussen de beheerder en de marktkooplieden de grip van de gemeente op (de markt en) het marktterrein ingrijpend beïnvloeden. Tegen deze achtergrond is de gemeente op dit moment geen voorstander van een gehele overheveling van al het beheer. Overigens is geen enkele gemeente in Nederland vooralsnog overgegaan tot een gehele overheveling van taken. Wel zijn er diverse ontwikkelingen in die richting gaande in het land, welke de gemeente voornemens is te volgen Beheertaken onderbrengen in een publieke stichting De bezwaren tegen het volledig uitbesteden van het beheer (en alle beheertaken) aan een private partij nemen niet weg dat een modernisering van het beheer wel vorm kan krijgen door het meer op afstand plaatsten van het beheer en een overheveling van een aantal beheertaken. Het zou dan in het bijzonder om het commerciële en technische beheer gaan. Onder het commerciële beheer wordt in dit verband verstaan de beheertaken die betrekking hebben op marketing, promotie en evenementenorganisatie, incasso en afdracht van marktgelden en administratieve zaken. Onder het technische beheer wordt verstaan de schoonmaak van het marktterrein inclusief afvalinzameling, het onderhoud en de inrichting van het terrein. Ook het onderhoud van kramen en andere marktmaterialen kan hieronder vallen. In dit stadium wordt gedacht aan een gemeentelijke (publieke) stichting waarin de gemeente haar verantwoordelijkheid behoudt voor de inrichting en organisatie van de markt. Ook het vergunningenstelsel en de handhavingbevoegdheden blijven in deze afgeslankte beheervariant in handen van het college. De in dit kader geopperde gedachte om het beheer onder te brengen in een stichting wordt door de gemeente onderschreven. Een stichting biedt mogelijkheden om een reële invloed van de marktkooplieden op de uitvoering van het beheer van de Haagse Markt te verzekeren. De stichting en de bij haar aangesloten marktkooplieden zouden daarbij een adviserende en indien gewenst zelfs: initiërende rol kunnen vervullen in de voorbereiding van beleidsbeslissingen. In lijn met de noties van medezeggenschap en betrokkenheid kan deze invloed van de marktkooplieden ook zien op de uitoefening van publiekrechtelijke bevoegdheden, zoals de vergunningverlening.

5 DSO/ Nader uit te werken/te onderzoeken aspecten gemeentelijke (publieke) stichting: Taken en voorzieningen; Nader uitgezocht zal moeten worden welke taken de gemeente wenselijk acht om uit te besteden mede in relatie tot het Europese aanbestedingsrecht. Dit geldt tevens voor het verlenen van diensten en het onderhouden en exploiteren van voorzieningen, waaronder de exploitatie van kramen. Juridische huishouding van de beheerstichting; Het vormgeven en uitwerken van de statuten. Mede in relatie ten opzichte van de gemeente. Hieronder valt ook de vorm waarop het terrein aan de nieuw te vormen stichting wordt uitgegeven. De rol van de marktkooplieden/belangenverenigingen die zitting zullen krijgen in de Beheerder HM. Onderzocht zal worden hoe de marktkooplieden/belangenverenigingen toe zullen treden en wat voor taak/rol ze gaan krijgen. De gemeente is voornemens om een marktcommissie HC op te richten waarin de vertegenwoordigers van de huidige branches zitting hebben, evenals de belangenorganisaties en de gemeente. Daarnaast zal de Overleg Commissie Warenmarkten worden omgevormd tot de Overlegcommissie Haagse Markt en gaan functioneren als een stuurgroep. Een kostendekkende exploitatie Uitgangspunt voor een te vormen gemeentelijke stichting is een kostendekkende exploitatie. In het kader van dit vraagstuk zal tevens een investeringsplan tot vernieuwing van de verkoopunits en het aanbrengen van een overkapping dienen te worden opgesteld. Promotie van de Haagse Markt; Is het wenselijk dat deze wordt georganiseerd onder aansturing van de op te richten gemeentelijke stichting? Dit zal nader uitgezocht moeten worden. Tegen deze achtergrond zijn wij voornemens om de optie van een gemeentelijke stichting, met overheveling van het commerciële en technische beheer, nader uit te werken. Een verdergaande uitbesteding van taken zal pas in overweging worden genomen nadat een evaluatie van de eerste ervaringen met de minder vergaande ( afgeslankte ) beheervariant heeft plaatsgevonden Het beheer van andere kleinere markten in Den Haag. De huidige organisatie is naast het beheer, ingericht op en verantwoordelijk voor alle markten in Den Haag. In dit kader zal een nieuw te vormen organisatie zich in eerste aanleg richten op de Haagse Markt. Het verdient nadere uitwerking en vormgeving van de beheervorm voor de Haagse Markt alvorens aangegeven kan worden of deze ook, indien wenselijk, voor andere markten in Den Haag te implementeren is Overige regels in programma van eisen. Bij het opstellen van het programma van eisen is uitvoerig stil gestaan bij de huidige gang van zaken en de regelgeving waaronder persoonlijke aanwezigheidsplicht, al dan niet overdraagbaarheid van de verkoopplaats en het sanctiebeleid. Daarnaast zijn er door de jaren heen in de dagelijkse praktijk zogenaamde ongeschreven regels ontstaan. Deze regels maken dat de huidige organisatie niet meer van deze tijd is en aangepast dient te worden. De gemeente is daarom van plan om: o In samenwerking met de Overlegcommissie Haagse Markt het marktreglement en de marktverordening opnieuw te bezien en vast te laten stellen, daarbij de input gebruikend van de marktcommissie HC; o De mogelijkheid van persoonlijke verantwoordelijkheid toe te staan in plaats van persoonlijke aanwezigheid, aan deze persoonlijke verantwoordelijkheid duidelijke kaders/randvoorwaarden te stellen

6 DSO/ o o In samenwerking met de marktcommissie HC en Overlegcommissie Haagse Markt de verruiming van openingstijden te onderzoeken (evenals de wenselijkheid ervan). In samenwerking met de Overlegcommissie Haagse Markt de mogelijkheid van overdraagbaarheid van verkoopplaats te verruimen Branchering In tegenstelling tot het programma van eisen ligt de vraag voor of en in welke mate de gewenste branchering afdoende antwoord geeft op het vraagstuk van verschaling van het aanbod. In dit verband wordt de wens voor meer ruimte ten behoeve van nieuwe innovatieve producten onderschreven. Dit vraagstuk zal eveneens in samenwerking met de Overlegcommissie Haagse Markt verder worden uitgewerkt waarbij nog twee andere aspecten dienen te worden betrokken. De vraag of de huidige toedeling van kramen niet belemmerend werkt op de ruimte voor nieuwe innovatieve producten en de vraag naar het effect van de schaalvergroting (van 4 naar 8 meter) om te voorkomen dat branches verdwijnen en het effect in relatie tot de ruimtelijke mogelijkheden en verdeling van marktplaatsen (waaronder meelopers). 2.3 Het terrein Sinds een aantal jaren is de gemeente bezig met een traject tot herinrichting van de Haagse Markt vanwege onder meer de slechte staat van infrastructuur van het marktterrein. Daarom is in maart 2009 het project Haagse Markt gestart waarbij onder meer is gewerkt aan de onderhoudsstaat en de verslechterde uitstraling van de Haagse Markt. Deze werkzaamheden hebben zich voornamelijk gericht op onderhoudswerkzaamheden ten aanzien van de infrastructuur (zowel ondergronds als bovengronds), het aanpakken van het illegale bedrijfsafval en het verrichten van voorbereidende activiteiten omtrent het rechttrekken van de looppaden. Naar aanleiding van de noodreparaties van de bestrating is gebleken dat een grondige aanpak van het marktterrein noodzakelijk is. Ondanks de diverse reparaties blijft de afwatering op het marktterrein een probleem. De ondergrondse en bovengrondse infrastructuur zijn versleten en aan vervanging toe. De herinrichting en herindeling van het terrein in combinatie met de herontwikkeling van de kopgebouwen maakt het mogelijk de infrastructuur (zowel ondergronds als bovengronds) integraal (in fases) te vernieuwen Hoofdindeling van het terrein naar voorzieningen en branches (zie ook paragraaf 3.2 f) Voor het marktterrein zal een nieuwe hoofdindeling dienen te worden uitgewerkt. Met deze hoofdindeling worden voorstellen uitgewerkt voor: a. Het bundelen van algemene voorzieningen (marktkantoor, EHBO, Horeca, toiletvoorzieningen) op een centrale plek van de markt. De definitieve plek zal in samenwerking met de beheerder i.o. worden bepaald. b. Een nieuwe indeling, opstelling en branchering van verkoopplaatsen (gefaseerd) c. Ruimte bij de opstelling en inrichting van het terrein voor nieuwe branches d. Reservering van een aaneengesloten deel van het terrein voor gebruik door verkoopwagens en tijdelijke marktkramen dat aan het eind van de dag weer leeg opgeleverd kan worden. e. Het afsluiten van het marktterrein buiten de openingstijden. f. Ruimte voor laad en loszones buiten het marktterrein. g. verbeterde toegangen van de markt via kop(poort)gebouwen en vanuit de Schilderswijk in de vorm van een extra toegang(en) tussen het Hofland- en het Hobbemaplein. h. Het realiseren van de nieuwe indeling op basis van deelplannen die gefaseerd worden uitgevoerd. De markt bevat een aantal algemene voorzieningen (marktkantoor, toiletvoorzieningen, EHBO, Horeca). Als onderdeel van een nieuwe inrichting van het markterrein zullen deze voorzieningen op een goed bereikbare en logistiek gezien voor de hand liggende plek moeten worden gesitueerd.

7 DSO/ Deze plek kan met wat extra openbare ruimte tot een ruimtelijk accent leiden als afwisseling van de lange paden met marktkramen. Het gaat dan als het ware om een "natuurlijke"stop, ten behoeve van een hapje, drankje of toiletbezoek. Een dergelijke plek kan zich ook lenen voor andere vormen van gebruik. Dit hangt ook samen met de ontsluiting/toegangen van het marktterrein. Er ligt een ambitie om het marktterrein naast een verbeterde toegang via kop(poort)gebouwen ook vanuit de Schilderswijk beter te ontsluiten in de vorm van een extra toegang(en) tussen het Hoflandplein en het Hobbemaplein. Als onderdeel van het opstellen van een inrichtingsplan voor de markt zal worden onderzocht in hoeverre het een met het ander kan worden gecombineerd. In de fase van het ontwerp zal dit via vlekkenplannen met alternatieven aan de betrokkenen worden voorgelegd zodat een weloverwogen keuze kan worden gemaakt Afval en Veiligheid Bij het opstellen van een nieuw indelingsplan zal extra aandacht nodig zijn voor de mogelijkheden voor het aanbieden van afval. De uit te werken oplossing zal niet alleen de vervuiling op het marktterrein moeten tegengaan maar ook de vervuiling van de openbare ruimte, grenzend aan het marktterrein. Ook de handhaving zal daarbij extra aandacht krijgen. Het plaatsen van camera s wordt uitgevoerd in het pakket van korte termijn maatregelen. Niet opgenomen in het programma van eisen is het vraagstuk van de indeling van het terrein in relatie tot de bereikbaarheid voor hulpdiensten. In dat verband zal o.a. ook een ontruimingsplan voor de markt dienen te worden opgesteld Een verplaatsingsplan bij de herindeling van het marktterrein. De vernieuwing van de markt kan niet zonder dat ondernemers (in ieder geval tijdelijk) van hun huidige plek dienen te verhuizen. Natuurlijk brengt deze verandering onzekerheid met zich mee. De ondernemer weet nu wat hij/zij heeft en weet nog niet wat hij/zij krijgt. Het voordeel van de vernieuwing is ook lastig per individueel ondernemer concreet te maken. De gemeente is voornemens om het proces van verplaatsingen te stroomlijnen en zal een plan opstellen waarin de rechten en plichten van gemeente en marktkooplieden worden uitgewerkt. Dit plan zal in nauw overleg tussen gemeente, de marktcommissie HC en Overlegcommissie Haagse Markt worden opgesteld. 2.4 De verkoopplaats Modernisering van de verkoopplaats Bij het opstellen van het programma van eisen hebben partijen onderkend dat maatregelen nodig zijn voor verbetering van de uitstraling, het materiaalgebruik en de afmetingen van de verkoopplaatsen. Het geheel oogt rommelig en is verouderd. Met het oog op de verbetering van de uitstraling van de Haagse Markt is in het programma van eisen voor de toekomst een uniforme kraamopstelling gevisualiseerd, uitgaande van nieuw vormgegeven kramen en opslag annex verkoopunits.. De Haagse Markt zou hiermee haar permanente karakter behouden met uitzondering van een te reserveren aaneengesloten deel van het terrein voor gebruik door verkoopwagens en tijdelijke marktkramen (aan het eind van de dag vrij). Dit biedt ook de mogelijkheid voor de toekomstige beheerder om een incidenteel marktevenement te organiseren aanvullend op de bestaande markt (antiekmarkt, biologische markt). De gemeente wil naast de kraamopstelling, de mogelijkheid blijven bieden voor het plaatsen en/of vernieuwen van verkoopunits. De haalbaarheid van de vernieuwingsslag van de verkoopunits zoals genoemd in het programma van eisen is mede afhankelijk van de investeringsruimte in de exploitatie van de markt en bij ondernemers. De verwachting is dat de realisatie fasegewijs zal dienen plaats te vinden. De gemeente zal in deze het op zich nemen om randvoorwaarden te scheppen die het mogelijk maken een meerjarig investeringsplan te ontwikkelen.

8 DSO/ Werkwijze Om de bovenstaande uitgangspunten en de ontwikkeling van de nieuwe organisatie en toekomstig beheer uit te werken zal een projectorganisatie worden ingericht. Eén van de eerste acties zal zijn om in samenwerking met de Overlegcommissie Haagse Markt een markcommissie HC aan te stellen. Vanuit de gemeente zal op korte termijn een marktcoördinator HC worden aangesteld om als direct aanspreekpunt te fungeren voor de marktkooplieden. Tevens zal deze namens de gemeente deelnemen aan de marktcommissie. Vanuit de projectorganisatie zullen diverse werkgroepen worden ingesteld voor de specifieke thema s en uitgangspunten. Vanuit de projectorganisatie zal het college geadviseerd worden over de nieuw te vormen organisatie en haar taken en bevoegdheden. 3. Globale uitgangspunten ruimtelijk fysiek proces. 3.1 Masterplan Lijn 11 zone Transvaal en Regentesse Zuid. Het plangebied van het Masterplan Lijn 11 zone ligt tegen de binnenstad aan, op de kruising van Transvaal, Regentesse Zuid en de Schilderswijk. Het masterplan schetst de belangrijkste ambities, die de gemeente met dit gebied heeft en speelt in op maatschappelijke, economische en ruimtelijke kansen die zich hier voordoen. Deze ambities betekenen op hoofdlijnen: - De lijn 11 zone transformeren tot de centrale activiteiten- en voorzieningenstrook tussen de Schilderswijk en Transvaal - De openbare ruimte opwaarderen en onveilige plekken aanpakken - Het stedelijke netwerk zowel in de Regentessebuurt als in Transvaal/Schilderswijk herstellen/verbeteren - Maatregelen treffen ten behoeve van een beter milieu 3.2 Stedenbouwkundige uitgangspunten Haagse Markt en omgeving De Haagse Markt ligt in de lijn 11 zone tussen de Schilderswijk en Transvaal. Met ruim 500 kramen en een oppervlakte van m2 behoort deze markt, die vier dagen per week geopend is, tot de grootste van Europa. De markt kent vele sterke kanten, maar oogt versleten en is daarom toe aan een forse opwaardering. De belangrijkste vraagstukken van het huidige functioneren van de markt zijn het gesloten karakter en de uitstraling van de markt tussen de wijken Schilderswijk en Transvaal, de bereikbaarheid van de markt voor de op marktdagen dagelijks ongeveer bezoekers, de technische staat van het terrein zowel boven- als ondergronds infrastructuur, de logistieke vraag van laden en lossen met de parkeeroverlast in de omgeving en het voordeel voor de consument van een droogloop. Deze vraagstukken gecombineerd met het voornemen tot sloop en nieuwbouw van de kopgebouwen geven stedenbouwkundig de volgende uitgangspunten. a. Bereikbaarheid markt vanuit de Schilderswijk Het tramtrace in de Heemstraat is nu een barrière vanuit de Schilderswijk voor een goede veilige bereikbaarheid van het Marktterrein. Om de relatie tussen de Schilderswijk en Transvaal te versterken is het van belang dat een nieuwe dwarsverbinding tot stand wordt gebracht en goed wordt vormgegeven. Dit wordt mogelijk als het tramtracé in de De Heemstraat op termijn wordt verlegd naar het midden van de straat zodat een symmetrisch wegprofiel ontstaat. De fysieke koppeling van de Haagse Markt met de Schilderswijk kan worden vormgegeven door een voetgangersverbinding ter hoogte van de Terwestenstraat te maken (Zodra de trambaan is verschoven naar het midden van de weg) Direct langs de markt komt een voetpad, een fietspad/strook en een rijbaan voor auto s richting Hoefkade. De ontwikkeling van dit onderdeel is gekoppeld aan de planvorming met betrekking tot randstadrail (gepland in 2016) waarvoor na 2010 een nota van uitgangspunten zal worden opgesteld.

9 DSO/ b. Woningbouwprogramma en verbeteren entrees op de koppen De kopgebouwen zullen in het Masterplan worden gesloopt en vervangen door bebouwing met een hoogte van 50 m aan het Hobbemaplein en 30 m aan het Hoflandplein. Daarmee wordt het mogelijk 100 a 150 woningen te realiseren. De plint van beide kopgebouwen heeft een mooie (lees functionele goed vormgegeven) entree naar de Haagse Markt in combinatie met enkele voorzieningen. De herinrichting van het Hobbemaplein (gepland in 2015) is noodzakelijk om een optimale verkeersafwikkeling van het wegverkeer te realiseren, vooral op marktdagen. Hierdoor ontstaat er mogelijk ruimte voor het kopgebouw die dan kan worden ingericht als voetgangers- en entreezone naar de Haagse Markt. Op deze plek zou tevens een ondergrondse fietsenstalling kunnen worden gerealiseerd. Het nieuwe kopgebouw aan het Hoflandplein krijgt eveneens een entreefunctie met voorzieningen in de plint, die wordt verbonden met een (ondergrondse) fietsenstalling. De herinrichting van het Hobbemaplein valt buiten de werking van de nota van uitgangspunten. c. Parkeergarage voor de woningen en de markt, Het realiseren van een tweede parkeergarage voor bewoners, bezoekers aan de markt en de ondernemers van de markt. Verder onderzoek is nodig naar de mogelijkheden om een deel van de logistiek (laden en lossen, opslagruimte voor voorzieningen van de beheerder van de markt) rond de markt ook ondergronds te faciliteren. Hiermee kan het (verkeer)overlast in de omliggende straten worden verminderd. De ondergrondse parkeergarage uitbreiden over de hele footprint. Uitgezocht moet worden of 1 in- en uitrit voldoende is en welke plek het meest optimaal is. De verkeersafwikkeling verbeteren door een goede bewegwijzering naar de markt en opname in het stedelijke parkeerverwijssysteem. d. Een transparante markt. De Haagse Markt moet transparant/toegankelijker/opener worden naar de omgeving. In 2010 worden de containers die geen relatie hebben met de markt weggehaald. Bestemmen van een aaneengesloten deel van de markt voor gebruik door verkoopwagens en tijdelijke marktkramen dat aan het eind van de dag weer leeg opgeleverd kan worden, levert een verdere bijdrage. Dit biedt de mogelijkheid voor de toekomstige beheerder om een incidenteel marktevenement te organiseren aanvullend op de bestaande markt (antiekmarkt, biologische markt). e. De vorm van het marktterrein Het huidige marktterrein is niet exact rechthoekig. Bij het Hobbemaplein is het terrein ruim 5 meter breder dan bij de Hoefkade. Door het rechttrekken en evenwijdig aan elkaar leggen van de paden van de Haagse Markt kan er meer ruimte in de De Heemstraat ontstaan bij het Hobbemaplein. Dit kan ten goede komen aan de drukke tramhalte, aan bredere trottoirs of aan een laad- en losstrook. Mogelijk ontstaat daardoor ruimte die benut kan worden voor kramen met afwijkende maatvoering. Het realiseren van dit onderdeel is gekoppeld aan de verlegging van lijn 11 naar de middenligging De Heemstraat. f. Gebundelde voorzieningen op de markt. De markt bevat een aantal algemene voorzieningen (marktkantoor, toiletvoorzieningen, EHBO, Horeca). Als onderdeel van een nieuwe inrichting van het markterrein zullen deze voorzieningen op een goed bereikbare en logistiek gezien voor de hand liggende plek moeten worden gesitueerd. Deze plek kan met wat extra openbare ruimte tot een ruimtelijk accent leiden als afwisseling van de lange paden met marktkramen. Het gaat dan als het ware om een "natuurlijke"stop, ten behoeve van een hapje, drankje of toiletbezoek. Een dergelijke plek kan zich ook lenen voor andere vormen van gebruik. Dit hangt ook samen met de ontsluiting/toegangen van het marktterrein. Er ligt een ambitie om het marktterrein naast een verbeterde toegang via kop(poort)gebouwen ook vanuit de Schilderswijk beter te ontsluiten in de vorm van een extra toegang(en) tussen het Hoflandplein en het Hobbemaplein. Als onderdeel van het opstellen van een inrichtingsplan voor de markt zal worden onderzocht in hoeverre het een met het ander kan worden gecombineerd. In de fase van het ontwerp zal dit via vlekkenplannen met alternatieven aan de betrokkenen worden voorgelegd zodat een weloverwogen keuze kan worden gemaakt. Gezien het belang van deze voorzieningen (marktkantoor) voor de organisatieverandering zal deze ontwikkeling worden opgenomen in een 1 e deelplan.

10 DSO/ g. Droogloop voor de consument. Het realiseren van een (gedeeltelijke) overkapping van het marktterrein. De consument moet wel een relatie met het buitenklimaat/weer behouden. Dat wil zeggen dat de zon, wind en regen op de een of andere manier waarneembaar moet kunnen zijn. h. Ondergrondse en bovengrondse infrastructuur. De ondergrondse en bovengrondse infrastructuur is versleten en aan vervanging toe. Tot op heden zijn telkens noodmaatregelen getroffen. De herinrichting van het marktterrein in combinatie met de herontwikkeling van de kopgebouwen maakt het mogelijk de infrastructuur (zowel ondergronds als bovengronds) integraal (in fases) te vernieuwen. 3.3 Economie In de commissie Haagse markt is door de marktkooplieden de wens geuit om naar de toekomst een grotere diversiteit aan producten mogelijk te maken vanwege het beeld van eenzijdigheid/verschraling van het aanbod op de markt. Daarbij zijn o.a. voorstellen gedaan om minimum en maximum aantal ondernemers per branche vast te stellen, sturen op branchering dus. Tevens is voorgesteld om in de toekomst ruimte bij de opstelling en inrichting van het terrein te reserveren voor nieuwe branches om zo innovatie en productstimulering te bereiken. In het verleden is eerder gesproken en ook onderzocht of branchering een afdoend antwoord geeft op het voorkomen van de eenzijdigheid van het aanbod op de markt. Belangrijkste conclusie was dat branchering niet kan voorkomen dat door gebrek aan aanbod juist branches dreigen te verdwijnen. De vraag is of de marktwerking hiermee niet te veel wordt gestuurd vanuit de overheid met meer regelgeving en handhaving als gevolg. Dit vraagstuk zal worden uitgewerkt waarbij nog twee andere aspecten dienen te worden betrokken. De vraag of de huidige toedeling van kramen niet belemmerend werkt op de ruimte voor nieuwe innovatieve producten en de vraag naar het effect van de schaalvergroting om te voorkomen dat branches verdwijnen. 4. Afwijkingen en aanvullingen in relatie tot het programma van eisen. Uit de opsomming van de voorgaande uitgangspunten wordt voor de parel Haagse Markt een intensief en complex proces van plan uitwerken op gang gebracht. Het planproces van het masterplan en het proces van het programma van eisen hebben beiden hiervoor een fundament neergelegd om met de belanghebbenden verder te werken aan de opwaardering van de Haagse Markt. In dit hoofdstuk worden de uitgangspunten uit deze nota op hoofdlijnen vergeleken met het programma van eisen. Waarin wijkt de nota af van het programma van eisen. a. Over de nieuwe beheervorm van een nader uit te werken (gemeentelijke) stichting is het ambtelijke advies om dit in eerste aanleg te beperken tot het commerciële en technische beheer. b. Na ingewonnen juridisch advies is het voorstel om het marktreglement onder de verantwoordelijkheid van de gemeente te laten vallen (te handhaven). c. Het bundelen van voorzieningen conform programma van eisen leent zich goed als locatie voor de vestiging van horeca waar het programma van eisen spreekt over de vestiging in de kopgebouwen.in de fase van het ontwerp zal dit via vlekkenplannen met alternatieven aan de betrokkenen worden voorgelegd zodat een weloverwogen keuze kan worden gemaakt. d. De vraagstelling of brancheren het geëigende instrument is om verschraling van het aanbod te voorkomen (minimum en maximum aantal ondernemers per branche). e. De effecten van de wens naar schaalvergroting (vergroten van de kraamlengte van 4 naar 8 meter) in relatie tot de ruimtelijke mogelijkheden en verdeling van marktplaatsen. Een aantal uitgangspunten is toegevoegd waar het programma van eisen deze niet behandelt; a. een kostendekkende marktexploitatie

11 DSO/ b. in het kader van de financiële haalbaarheid het opstellen van een investeringsplan van en door ondernemers met de gemeente in een rol van randvoorwaarden scheppen. c. Het opstellen van een verplaatsingsplan met de marktkooplieden waar rechten en plichten van gemeente en marktkooplieden worden uitgewerkt d. Het opstellen van een ontruimingsplan met het oog op veiligheid en bereikbaarheid van het marktterrein voor hulpdiensten. 5. Fasering en relatie met onderdelen Masterplan Lijn 11 zone. 5.1 Fasering in deelplannen De herinrichting van het marktterrein gecombineerd met de herontwikkeling van de kopgebouwen is een complexe opgave in een stedelijke omgeving. De ligging van de markt tegen het centrum van Den Haag en de concentratie van economische functies in de nabijheid brengt veel mensen samen (bezoekers markt, doorgaand autoverkeer, voetgangers, fietsers en openbaar vervoer). Het uitvoeren van de herontwikkeling kopgebouwen en herinrichting marktterrein zal overlast met zich meebrengen en vraagt om een plan van aanpak dat met het opstellen van het projectdocument in overleg met alle belanghebbenden nader uitgewerkt zal worden. Een van de vraagstukken is de wens of het mogelijk is dat de marktdagen tijdens de ontwikkeling met zoveel mogelijk ondernemers doorgang kunnen vinden. In het plan van aanpak zal daarom onderzocht worden of het mogelijk is de herinrichting van het marktterrein gefaseerd uit te voeren in samenhang met de sloop/nieuwbouwactiviteiten van de kopgebouwen. Een faseringsplan zal in deelplannen worden uitgewerkt. Deelplan 1 betreft dan de vernieuwing van dat deel van het marktterrein dat boven de bestaande parkeergarage is gelegen. Daarmee is geen sprake van een verwevenheid met het masterplan. De centrale voorzieningen op de markt kunnen tevens in deze startfase worden meegenomen. In het verlengde hiervan kan dan in een 2e deelplan de inrichting van het resterende markterrein worden gezien en als afrondende 3 e deelplan de gehele of gedeeltelijke overkapping. Hier ligt een belangrijke relatie met de nieuwe kopgebouwen die als poortgebouwen naar het vernieuwde marktterrein zullen gaan functioneren. Als onderdeel van het vervolgtraject (projectdocument) zal een totaalplan worden opgesteld waarin de ruimtelijke mogelijkheden en de kosten nader in beeld zullen worden gebracht. Fasering zal alleen mogelijk zijn als er ruimte wordt geschapen op de markt zelf. Op voorhand worden om deze reden containers weggehaald die geen relatie hebben met de markt (wordt in 2010 uitgevoerd) naast de maatregel om geen nieuwe vergunningen te verstrekken. Bij het uitwerken van het faseringsplan zullen straks de volgende uitgangspunten worden betrokken: - Ruimte scheppen op de markt door (tijdelijk) niet alle lege plekken toe te delen. - Een fasering in 3 deelplannen. - Het aantal verhuisbewegingen tot een minimum beperken. - De mogelijkheid om de markt in de nabijheid van de Herman Costerstraat te laten plaatsvinden - Het opstellen van een verplaatsingsplan voor de ondernemers waarin de rechten en plichten van de gemeente en marktkooplieden zijn opgenomen. 5.2 Relatie met onderdelen masterplan lijn 11 zone. Op 17 december 2009 heeft de gemeenteraad het masterplan lijn 11 zone vastgesteld. De Haagse Markt en omgeving is het eerste deelproject waarvoor in 2010 een uitvoeringsbesluit (projectdocument) wordt voorbereid. De volgende deelprojecten en aspecten uit het masterplan zijn door de ligging van invloed op de ontwikkeling van de Haagse markt en omgeving. a. Middenligging Lijn 11 Zoals besloten bij het vaststellen van het masterplan wordt de uitvoering van de middenligging om financiële redenen gekoppeld aan de planvorming en ontwikkeling van Randstadrail. Daardoor zal voor de korte termijn (tot +/- 2015) rekening gehouden moeten worden met de huidige ligging van het tracé.

12 DSO/ Dit betekent dat de toekomstige entree vanuit de Schilderswijk (buiten het marktterrein) pas definitief kan worden gerealiseerd nadat de rails van lijn 11 zijn verlegd. Bij de herinrichting van het marktterrein zelf zal de planuitwerking rekening houden met een toekomstige toegang vanuit de Schilderswijk. b. Herinrichting Hobbemaplein. Ook de planvorming tot herinrichting van de openbare ruimte en verbetering van de verkeerssituatie op het Hobbemaplein is mede afhankelijk van de ontwikkeling en uitvoering van de middenligging lijn 11. Dit maakt dat de definitieve herinrichting kan plaatsvinden nadat de rails en ook de hoogwaardige tramhaltes zijn verlegd/gerealiseerd (na 2015). Bij de planontwikkeling voor het kopgebouw aan het Hobbemaplein zal in de ontwerpopgave hier rekening mee worden gehouden. c. Externe veiligheid Bij het vaststellen van het masterplan lijn 11 zone op 17 december 2009 heeft de gemeenteraad een amendement ten aanzien van de externe veiligheid aangenomen. Met het oog op dit amendement zal bij het opstellen van het projectdocument een oplossingsrichting t.a.v. de hogedrukaardgastransportleiding worden aangegeven. Het verleggen van deze leiding zal een aanzienlijke investering vragen. In eerste instantie zal het onderzoek zich richten op te nemen maatregelen gekoppeld aan het bestaande tracé 6. Juridisch kader Bestemmingsplan Het marktterrein maakt onderdeel uit van het vigerende bestemmingsplan Transvaal. In dit bestemmingsplan is het terrein bestemd als algemene warenmarkt De kopgebouwen zijn ook onderdeel van het vigerende bestemmingsplan Transvaal. In dit bestemmingsplan zijn de kopgebouwen aan het Hobbemaplein en Hoflandplein bestemd als gedetailleerde gemengde bebouwing met bijbehorende erven. De voorgenomen herinrichting van het marktterrein en de herontwikkeling van de kopgebouwen passen niet in de huidige bestemmingsregeling. Onder de nieuwe Wet ruimtelijk ordening zijn er in het kader van het bouwvergunningtraject voor de afwikkeling van de bouwplannen twee procedures mogelijk, te weten de projectbesluitprocedure of de herziening van het bestemmingsplan. Voor de wijk Transvaal wordt met het oog op de grootschalige (deels gerealiseerde) vernieuwing een nieuw ontwerp-bestemmingsplan gemaakt dat binnenkort in procedure zal worden gebracht. Het terrein van de Haagse Markt maakt onderdeel uit van het ontwerp-bestemmingsplan De kopgebouwen maken geen onderdeel uit van dat bestemmingsplan; dit vanuit het idee dat voor alle nieuwe ontwikkelingen in het kader van het Masterplan Lijn 11 zone een apart bestemmingsplan zal worden opgesteld. Gezien de huidige voortgang van de ontwikkeling van de Haagse markt en omgeving is het wenselijk om alsnog te overwegen een afzonderlijk bestemmingsplan te maken voor de kopgebouwen in combinatie met het marktterrein. De herinrichting van het marktterrein en de realisatie van de kopgebouwen kan daardoor als één integrale ontwikkeling worden bestemd en heeft als voordeel dat het nog uit te werken stedenbouwkundig plan voor de kopgebouwen en het marktterrein integraal kan worden opgenomen. Het is daarom niet wenselijk de kopgebouwen alsnog op te nemen in het ontwerp-bestemmingsplan Transvaal. Dat zou namelijk betekenen dat alle onderzoeken (lucht, geluid, externe veiligheid) opnieuw moeten worden gedaan en dat kan de procedure van het ontwerp-bestemmingsplan voor geheel Transvaal vertragen. Deze vertraging zal weer consequenties hebben voor andere ontwikkelingen die door het ontwerp-bestemmingsplan Transvaal mogelijk worden gemaakt. Een andere mogelijkheid is om het gehele terrein van de Haagse markt alsnog uit het ontwerp-bestemmingsplan te knippen en ten behoeve van het marktterrein en de kopgebouwen samen een apart bestemmingsplan op te stellen. Hier zal op korte termijn een keuze in worden gemaakt.

13 DSO/ Inspraak Nadat het programma van eisen door de commissie Haagse Markt aan de wethouder SWEI is aangeboden heeft het college op 20 oktober 2009 (RIS ) besloten om het programma van eisen vrij te geven voor inspraak gedurende 6 weken. De inspraakperiode liep van 20 oktober 2009 tot 2 december Om zoveel mogelijk belanghebbenden in de gelegenheid te stellen kennis te nemen van het programma van eisen zijn gesprekken gevoerd met organisaties als de corporaties Haag Wonen en Staedion en bewonersorganisaties van de Schilderswijk en Transvaal. Daarnaast zijn een aantal gesprekken gevoerd met aan de markt gelieerde bedrijven. Op 21 oktober is een brede informatieavond georganiseerd voor alle vergunninghouders van de Haagse markt. Tot slot heeft de gemeente met leden van de commissie Haagse Markt (waaronder vertegenwoordigers van de CVAH en de Vetra) twee dagen op de markt gestaan om marktkooplieden rechtstreeks te informeren waarbij zij in de gelegenheid zijn gesteld schriftelijk te reageren op het programma van eisen met behulp van een reactieformulier. De afdeling markten heeft honderd programma s van eisen uitgereikt. Daarnaast was het programma van eisen digitaal beschikbaar. Uit de gesprekken met de belanghebbende organisaties blijkt draagvlak om te komen tot daadwerkelijke vernieuwing van de Markt. Vanzelfsprekend zijn er belangrijke aandachtspunten waaronder verkeersoverlast op marktdagen. Ook geven organisaties te kennen betrokken te willen zijn bij het functioneren van de Haagse Markt en hebben zij aanvullende ideeën. Bij de verdere uitwerking van de planvorming zullen belanghebbende organisaties worden betrokken. Ongeveer 200 marktkooplieden hebben gebruik gemaakt van het reactieformulier dat schriftelijk is toegestuurd. Over het algemeen worden de vernieuwingsplannen positief ontvangen. Extra aandacht wordt gevraagd voor de positie van meelopers en de toekomstige plek op de vernieuwde markt. 8. Financiën Masterplan. Het resultaat van de financiële analyse van het masterplan exclusief het op p.m. gestelde deel Regentesse Zuid geeft een bedrag van 23,7 mln. negatief contant per 1 januari 2008 en een saldo van de te reconstrueren infrastructuur van 34,9 mln. negatief nominaal ook per 1 januari Voor een goede uitvoering van het masterplan is dekking noodzakelijk. Uitgangspunt bij de uitvoering van het masterplan zijn de beschikbaar gestelde middelen, waaronder 6,8 mln. uit de reserve grote projecten/ de reserve Krachtwijken. In dit verband wordt verwezen naar de vertrouwelijke financiële bijlage bij het masterplan. Het masterplan loopt door tot Het is niet nodig om nu al voor alle projecten uit het masterplan dekking aan te wijzen. Op dit moment wordt prioriteit gegeven aan de uitvoering van het deelproject Haagse Markt. Door middel van het investeringsplan stedelijke ontwikkeling (IPSO) worden budgettaire afwegingen gemaakt voor de te volgen investering strategie voor de overige deelprojecten. Te zijner tijd wordt u geïnformeerd over deze voorziening. Haagse markt en omgeving De Haagse Markt en omgeving is de eerste parel van de zeven die is uitgewerkt in een nota van uitgangspunten. Het plangebied is onder te verdelen in de herontwikkeling van de kopgebouwen met parkeergarage en de herinrichting van het marktterrein. Voor de kopgebouwen is een dekking van 6,8 mln. voorzien in het masterplan. Voor de investering in de parkeergarage is het uitgangspunt deze maximaal te dekken uit de tarieven. Bij het uit werken van het plan kan, met inbegrip van keuzes van planoptimalisatie, inzicht worden verkregen bij de vraag of deze garage kostendekkend kan worden ontwikkeld. Voor het marktterrein zijn in deze fase van opstellen uitgangspunten, grove en globale berekeningen gemaakt waarbij een investering is geraamd tussen de 18 en 24 miljoen. Deze investering hebben betrekking op de ondergrondse en bovengrondse infrastructuur en de kosten van de overkapping.

14 DSO/ Financiën 1 e deelplan vernieuwing Haagse markt. Voor de 1 e fase van de vernieuwing van de Haagse markt wordt een deelplan ontwikkeld die de uiteindelijke vernieuwing niet in de weg mag staan. Hierbij zijn in beeld gebracht welke globale kosten hiermee samenhangen en via welke dekkingsbronnen een en ander kan worden gefinancierd. Uitgangspunten zijn het bundelen van de algemene voorzieningen (als een marktkantoor, EHBO, toiletvoorziening) en een nieuwe indeling van de kraamopstelling als voorbeeld naar volgende fases. Dit betekent dat verplaatsingen nodig zijn binnen het marktterrein waar ruimte is ontstaan door het weghalen van containers. De kosten van deze 1 e fase geeft het volgende overzicht: De voorlopige raming van kosten van 6,0 mln. heeft betrekking op grondkosten, nutsvoorzieningen, nieuwbouw en bijkomende kosten. Voor de dekking wordt voorgesteld; de reserve grote projecten, bijdrage van de ondernemers, een nog in te stellen raadskrediet, aanvraag subsidie Kansen voor West, budget DSB en Krachtwijkenfonds. 9. Globale planning Met het besluit tot het vaststellen van het Projectplan wordt het proces gestart dat resulteert in een projectdocument (uitvoeringsbesluit met inbegrip van een harde financiële dekking). Besluitvorming van het projectdocument is gepland in het 3e kwartaal van Bij het opstellen van het projectdocument zal een integrale planning worden uitgewerkt voor zowel de kopgebouwen als de herinrichting en indeling van het Marktterrein. Omdat de concrete uitvoering over meerdere jaren tot stand zal worden gebracht is er extra aandacht nodig voor het dagelijkse beheer. In deze integrale planning zullen daarom korte termijn maatregelen worden opgenomen die samenhangen met dit dagelijkse beheer.