AVH MAGAZINE. Solidariteit: Samen sterk! Een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel

Transcriptie

1 Solidariteit: Samen sterk! Solidariteit oké, maar dan wel wederzijds Jaargang 7 - JULI 2007 Een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel Stabiele premie heeft prioriteit Meer informatie door pensioenwet Maatschappelijk verantwoord beleggen

2 Jaargang 7 - JULI 2007 Voorwoord Colofon AVH Magazine is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds Solidariteit Inhoudsopgave voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel 2582 ND s-gravenhage Postbus AH s-gravenhage Tel.: Fax: info@bpfavh.nl AVH Magazine verschijnt twee maal per jaar in een oplage van circa exemplaren. AVH Magazine wordt gratis verzonden aan de deelnemers van Bpf AVH. Redactie: Bpf AVH Concept/Realisatie: Drecht Graphics, Dordrecht Druk: communisis, Breda Informatie: Voor vragen of informatie over de artikelen kunt u terecht bij Bpf AVH, tel Op werkdagen bereikbaar van tot uur. Of raadpleeg Rechten: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en/of andere auteursrechthebbenden. Bpf AVH kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Alle genoemde gegevens zijn onder voorbehoud. Aan de inhoud van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend. Waar in de tekst het woord hij Solidariteit houdt meer in dan het delen van elkaars risico s en kan ook buiten onze landsgrenzen spelen. Dat zien we bij maatschappelijk verantwoord beleggen. Als AVH zijn wij van mening dat we ook solidair moeten zijn met mensen die geen deelnemer zijn in ons fonds. We willen geen rendement halen ten nadele van anderen en dus in principe niet beleggen in zaken als kinderarbeid. Maar waar leggen we de grens? En welke criteria gebruiken we? Kinderarbeid is in principe verwerpelijk, maar in veel landen een noodzaak om te kunnen overleven. Kunnen we onze investeringen niet beter aanwenden om de arbeidsomstandigheden voor die kinderen te verbeteren? Lastige vragen, waar we ons als bestuur en deelnemersraad over moeten buigen. in algemene zin voorkomt, kan uiteraard ook zij worden gelezen. 2 Januari 2007 Juni is voor pensioenfondsen traditioneel de maand van het jaarverslag. Het jaarverslag moet namelijk voor 1 juli worden ingediend bij De Nederlandsche Bank, onze toezichthouder en dat is ieder jaar weer een hele klus, hoe goed je zaken ook organiseert. Zoals gebruikelijk treft u ook in dit magazine een samenvatting van het jaarverslag aan, waarin de financiële positie van Bpf AVH wordt uitgelegd. Belangrijk nieuws ondermeer is dat het z-scorerisico onder controle is en dat op grond van de beleggingperformance geen vrijstelling kan worden verkregen. Tenslotte een woord van welkom voor onze nieuwe werkgeversvoorzitter, Leo Welschen. Meer over Leo vindt u in het interview met hem in dit nummer van AVH Magazine. Leo, op de goede samenwerking! 4 Samen sterk Jongeren hebben vaak het idee dat zij moeten betalen, zodat oudere deelnemers eerder kunnen stoppen met werken 6 Solidariteit oké, maar wel wederzijds Solidariteit: nog niet zo lang geleden een vanzelfsprekendheid voor jong en oud. Maar de tijden veranderen 8 Stabiele premie heeft prioriteit! Leo Welschen is per 1 januari 2007 de vertrekkende Peter Poot opgevolgd als werkgeversvoorzitter van het pensioenfonds. Tijd voor een kennismaking! 9 Is uw AOW wel volledig? In Nederland heeft iedere ingezetene recht op een AOW-uitkering vanaf de 65-jarige leeftijd. U heeft echter alleen recht op een volledige AOW-uitkering als 9 AVH slaagt weer voor performancetoets De rendementen van pensioenfondsen worden op verschillende manieren gemeten. Eén van die manieren is de performancetoets, waarbij 10 Ook werknemers met kort contract en jongeren aanmelden Soms denken werkgevers onterecht dat werknemers met een kort contract niet aangemeld hoeven te worden bij het pensioenfonds Verlaging toetredingsleeftijd Jacqueline Bergervoet, lid van het Dagelijks Bestuur van Bpf AVH Op 1 januari 2008 gaat de verplichte toetredingsleeftijd voor pensioenregelingen omlaag naar 21 jaar 11 Een hele uitdaging! Dat medezeggenschap van groot belang is staat buiten kijf. Hoe belangrijk hangt af van de manier waarop invulling wordt gegeven aan die medezeggenschap Afkoop Wanneer u weinig pensioen opbouwt mag het pensioenfonds uw pensioen op pensioendatum afkopen 14 Maatschappelijk verantwoord beleggen Sinds de uitzending van de Zembla-documentaire Het clusterbomgevoel wordt in Nederland een hevige discussie gevoerd over de beleggingen van pensioenfondsen 16 Jaarverslag 2006 Op 21 juni 2007 heeft het bestuur van Bpf AVH haar jaarverslag 2006 vastgesteld en goedgekeurd. In dit artikel geven wij u een toelichting Prins Mauritsplein 29 In Nederland hebben we de solidariteit hoog in het vaandel en dat zie je terug in ons pensioenstelsel. Nergens ter wereld bouwen zoveel werknemers pensioen op binnen collectieve bedrijfstakpensioenregelingen en daar mogen we trots op zijn. Toch ziet niet iedereen de voordelen van die solidariteit. Vooral onder jongeren gaan de laatste jaren stemmen op om de solidariteit in te perken of zelfs helemaal af te schaffen en iedereen zijn eigen pensioen op te laten bouwen. Dat zou voor jongeren voordeliger zijn; zij hoeven dan immers niet mee te betalen aan het pensioen van ouderen. Maar ook jongeren worden ouder. Zij zullen, naarmate zij ouder worden, steeds meer gaan profiteren van de solidariteit van jong met oud. Je moet dus eerst investeren om later te kunnen profiteren. 3 Bpf AVH

3 Solidariteit Samen sterk Wie is solidair met wie? Jongeren met ouderen Pensioen is voor jongeren goedkoper dan voor ouderen. De pensioenpremies van jongeren kunnen immers langer renderen. Omdat zij nog lang niet met pensioen gaan kan er ook meer risico genomen worden met het beleggen van de premies, met als gevolg een hoger rendement. Daardoor kunnen jongeren volstaan met lagere premies. In collectieve pensioenregelingen is echter sprake van een voor iedereen gelijke doorsneepremie. Daardoor betalen deelnemers iets teveel als zij jong zijn, om op latere leeftijd te kunnen profiteren van een voor hen eigenlijk te lage doorsneepremie. Gezonden met zieken Bpf AVH kent, zoals vrijwel alle collectieve pensioenregelingen, premievrije voortzetting voor arbeidsongeschikten. Dat wil zeggen dat werknemers ook tijdens arbeidsongeschiktheid pensioen op blijven bouwen zonder premie te hoeven betalen. Hun pensioenopbouw wordt betaald uit een opslag op de doorsneepremie en dus gedragen door de gezonde deelnemers. Alleenstaanden met gezinnen Alleenstaande deelnemers betalen via de doorsneepremie mee aan het nabestaandenpensioen, terwijl ze hier zelf geen gebruik van maken. Sinds een tijdje mogen alleenstaande deelnemers hun opgebouwde nabestaandenpensioen omruilen voor extra ouderdomspensioen. Daardoor is deze vorm van solidariteit afgenomen. Actieven met gepensioneerden Als de indexatie van de ingegane pensioenen gefinancierd wordt uit de door actieve deelnemers betaalde pensioenpremies profiteren gepensioneerden van actieven. Wordt de indexatie uit het rendement bekostigd, Jongeren hebben vaak het idee dat zij moeten betalen, zodat oudere deelnemers eerder kunnen stoppen met werken. En dat terwijl eerder stoppen voor hen waarschijnlijk niet is weggelegd. Maar is dat wel zo? Zijn collectieve pensioenregelingen echt zo nadelig voor jongeren? Nee hoor, iedereen heeft voordeel van solidariteit, óók jongeren. Solidariteit Het Nederlands pensioenstelsel geldt wereldwijd als hét voorbeeld van een goede oudedagsvoorziening. In tegenstelling tot de werknemers in veel andere landen hebben de Nederlandse werknemers een grote spaarpot voor hun oude dag opgebouwd. Dat hebben ze kunnen doen dankzij collectieve pensioenregelingen, waarin solidariteit een grote rol speelt. Collectieve pensioenregelingen kennen onderdelen waaraan alle deelnemers meebetalen, maar niet iedereen evenveel profiteert. Het nabestaandenpensioen bijvoorbeeld. De risico s van de ene groep, zoals het achterlaten van een partner of gezin bij overlijden, worden dus door iedereen geza- krijgt kinderen. In een individuele regeling zou je dan meer premie gaan betalen of zijn bepaalde risico s niet verzekerd, maar in een collectieve regeling blijft je premie gelijk en zijn alle risico s afgedekt. Zekerheid Dankzij solidariteit heb je altijd zekerheid over de premiehoogte. Als de verplichtingen van het fonds te hoog zijn dan zal bijvoorbeeld de premie wat verhoogd worden, maar in de regel blijft de premie ongeveer hetzelfde percentage van je salaris. In een individuele regeling daarentegen hangt de premiehoogte af van je leeftijd. Als je een ouderdoms- en nabestaandenpen- dan kan de solidariteit twee kanten uitwerken. Ingegane uitkeringen worden in de regel met een van tevoren vastgesteld percentage aangepast, bijvoorbeeld met de consumentenprijsindex. Bij hoge rendementen kunnen de premies verlaagd worden ten faveure van de actieve deelnemers. Bij lage rendementen moeten actieven een hogere premie betalen om indexatie te financieren. Maar solidariteit biedt nog meer zekerheid. Je weet ook Kosten van tevoren hoe hoog je pensioen zal zijn. Ieder jaar Vooruit, nog één laatste voordeel van solidariteit dan. bouw je bij Bpf AVH een vooraf vastgesteld percentage Uit recent onderzoek is gebleken dat de uitvoeringskosten van verplichte regelingen bij bedrijfstak- van je pensioen op, wat na 40 jaar opbouw resulteert in een pensioen van ongeveer 70% van je gemiddeld pensioenfondsen circa vijf keer lager liggen dan die verdiende salaris. In individuele regelingen werkt het van indivi duele pensioenregelingen bij verzekeraars. anders. Daar bouw je niet direct pensioen op, maar Dat komt onder andere doordat pensioenfondsen menlijk gedragen. Men is solidair met elkaar. sioen wilt verzekeren bij een verzekeraar betaal alleen een spaarsaldo dat door de verzekeraar wordt geen winstoogmerk hebben en geen reclame maken. Doorsneepremie je een premie die bijvoorbeeld varieert van 7,6% (15-19 jaar) tot 37,3% (60-64 jaar). Een flink belegd. Als je met pensioen wilt worden de beleggingen verkocht en wordt met de opbrengst pensioen inge- Ook pensioenfondsen letten dus ook de kleintjes, net als u. En dat merk je weer in de premie. Jong of oud, gezond of ziek, binnen een collectieve pensioenregeling betaalt iedereen stijgende premie dus. kocht. Hoe hoog je pensioen is, is dus afhankelijk van de opbrengst van die beleggingen. Samen sterk eenzelfde percentage van zijn salaris, ongeacht zijn persoonlijke situatie. Dat noemen we de Bij een collectieve regeling weet je ook van tevoren dat alle belangrijke risico s verzekerd Hogere opbrengst Iedereen profiteert dus van solidariteit. Wel is de mate waarin je profiteert afhankelijk van je persoonlijke doorsneepremie. Omdat dit een gemiddelde zijn, zodat je nooit voor vervelende verrassin- In een onlangs gehouden onderzoek zei zo n 25% van situatie. Je gaat meer profiteren naarmate je ouder is betalen sommigen iets teveel en anderen gen komt te staan. Bpf AVH kent bijvoorbeeld de jongeren dat men zelf zijn pensioen bij elkaar wilde wordt, of wanneer je een partner of kinderen krijgt. 4 wat te weinig. Dat wil overigens niet zeggen standaard een nabestaandenpensioen. Bij een sparen. Zelf sparen levert echter minder hoge opbreng- Als jongere iets meer betalen is dus eigenlijk een 5 dat het altijd dezelfden zijn die teveel betalen. Of je teveel of te weinig betaalt hangt af van je persoonlijke situatie en die is aan verandering onderhevig. Je wordt bijvoorbeeld ouder of individuele regeling moet je een dergelijk pensioen apart verzekeren, anders blijft je partner/ gezin onverzorgd achter als je mocht komen te overlijden. sten dan samen sparen. Door alle premies samen te beleggen kan er meer risico genomen worden en liggen de kosten voor vermogensbeheer lager. Dat leidt tot hogere opbrengsten. investering in je toekomst, zodat je op latere leeftijd minder kunt betalen. Dan zijn anderen solidair met jou. Solidariteit is dus eigenlijk een beetje eigen profijt.

4 Solidariteit Solidariteit: nog niet zo lang geleden een vanzelfsprekendheid voor jong en oud. Maar de tijden veranderen. De overgangsregelingen, die zijn getroffen om ouderen ook na het inwerkingtreding van de Wet VUT, Prepensioen en Levensloop vervroegd uit te kunnen laten treden, worden grotendeels gefinancierd door jongere werknemers. Van hen wordt solidariteit met de ouderen verwacht. Dat leidde in veel sectoren tot felle discussie en protesten van jongeren. Solidariteit oké, maar wel wederzijds Onder de deelnemers van Bpf AVH bleef het echter relatief stil. Wil dat zeggen dat solidariteit geen onderwerp van discussie is binnen onze sector? Gerrit Mastenbroek (bestuurslid van Bpf AVH) en Sandra Hofland (beleidsmedewerker bij Bpf AVH) vroegen het drie jongeren. Wat vinden jullie als jongeren van solidariteit? Michiel Buskermolen (25): Tja, ik heb er eigenlijk nooit zo over nagedacht. Een pensioenregeling, daar moet je gewoon aan deelnemen. tegen zichzelf in bescherming te nemen. Sandra: Als deelnemers zelf een gedeelte van het pensioen moeten regelen bestaat het gevaar dat zij het daarvoor bestemde geld uitgeven aan andere zaken. Zeker als je jong bent heeft pensioen geen prioriteit en denk je nog tijd genoeg te hebben om een goed pensioen bij elkaar te sparen. Maar als je pas op je veertigste voor je pensioen gaat sparen zul je uiteindelijk een behoorlijk mager pensioen krijgen. Je moet mensen dus tegen zichzelf in bescherming nemen. Paul: Keuzevrijheid lijkt leuk, maar maakt die een pensioenfonds haalt. Door de pensioenpremies samen te beleggen kun je de beleggingsrisico s spreiden en daardoor een hoger rendement halen. Natuurlijk kun je zelf ook beleggen, maar dan loop je wel een behoorlijk beleggingsrisico. Als de beurs vlak voor je pensioen instort kun je pensionering voorlopig wel vergeten. Bovendien, als je net een jaar aan het sparen bent en je komt onverhoopt te overlijden, dan heeft je partner geen levenslang partnerpensioen. Paul: Bij een pensioenfonds heb je dus meer zekerheid. Dat vind ik wel belangrijk. Bij solidariteit hebben we het meestal over solidariteit van jongeren met ouderen, maar er zijn meer vormen van solidariteit. Weten jullie wie met wie solidair is binnen een collectieve regeling? Michiel: Niet echt. Ik wil ook een goed inkomen als ik met pensioen ga en wil natuurlijk niet voor niets betalen. Sandra: Jongeren kunnen ook eerder uittreden, maar wel op een andere manier. Zij bouwen meer pensioen op en kunnen dat extra pensioen gebruiken om eerder te stoppen met werken. Kent jullie solidariteit grenzen? Michiel: Niet als die solidariteit wederzijds is. Gerrit: Solidariteit heeft ook een Europees aspect. In veel Europese landen is het pensioen bijna geheel op omslagbasis. Dat wil zeggen dat de werkenden betalen voor de gepensioneerden. Erg solidair, maar onhoudbaar met de huidige vergrijzing. Sandra: De economische gevolgen van dit systeem voor die landen zullen ook in andere Europese landen voelbaar zijn. Als het economisch slechter gaat heeft dat zijn weerslag op de Nederlandse pensioenen: Niets aan te doen, dus je druk maken over zaken het allemaal niet gemakkelijker. Er zijn zoveel Paul: Ik ook niet. Maar is de aanpassing van de lagere rendementen en daardoor wellicht minder of als opgelegde solidariteit heeft weinig zin. mogelijkheden, dat het moeilijk is om de juiste pensioenaanspraken aan de inflatie niet een vorm zelfs geen indexatie. Mathijs Knelange (23): Ik heb er op zich geen keuze te maken. van solidariteit? Mathijs: Wat gebeurt er eigenlijk als een sector problemen mee om solidair te zijn met anderen Sandra: Daarom is de verplichte deelname ook Gerrit: Jongeren denken altijd dat zij geen profijt verdwijnt, bijvoorbeeld door slechte economische als anderen dat ook zijn met mij. Ik wil best zo goed. Je hoeft niet te kiezen welke risico s hebben van solidariteit, maar dat is niet zo. Zelfs als omstandigheden? meebetalen aan de pensioenen van ouderen, je wilt afdekken. Een nabestaandenpensioen bij aspirant-deelnemer (werknemers jonger dan 25 jaar) Sandra: Dan heb je twee mogelijkheden. Of het als jongeren ook meebetalen aan mijn pensioen overlijden, premievrije voortzetting bij arbeids- ben je al verzekerd voor het nabestaandenpensioen. pensioenfonds blijft gewoon bestaan of het fonds wordt als ik ouder ben. ongeschiktheid, het zit allemaal standaard in Mocht je komen te overlijden, dan blijven een eventuele geliquideerd en de opgebouwde aanspraken worden Paul Schockman (20): Maar gebeurt dat wel? de regeling. partner en/of kinderen verzorgd achter, terwijl de betref- elders ondergebracht. In beide gevallen blijven je opge- Deelnemen aan een collectieve pensioenregeling brengt volgens mij wel risico s met zich mee. Het is maar de vraag of je ook krijgt waar je recht op hebt. Sandra: Bij een collectieve pensioenregeling krijg je juist waar je recht op hebt. Je opgebouwde pensioenaanspraken kunnen alleen in zeer uitzonderlijke gevallen verminderd worden. Denk je zelf eenzelfde pensioen op te kunnen bouwen als bij het pensioenfonds? Michiel: Volgens mij is dat goed mogelijk. Je kunt je geld tegen een goede rente wegzetten op een spaarrekening. Sandra: Maar dan haal je niet de rendementen fende werknemer daar nooit premie voor heeft betaald. Dat nabestaandenpensioen wordt dan betaald door alle andere deelnemers aan de pensioenregeling. Wat vinden jullie van de overgangsregelingen voor ouderen? Paul: Ik vind de overgangsregelingen best, mits er voor ons ook een goede regeling wordt getroffen. bouwde aanspraken behouden. Maatschappelijk verantwoord beleggen is ook een vorm van solidariteit. Zijn jullie bereid genoegen te nemen met wat minder pensioen als Bpf AVH alleen nog maatschappelijk verantwoord zou beleggen? Daar houdt de toezicht houder, De Neder- Paul: Als een pensioenfonds niet meer in bepaalde landsche Bank, streng toezicht op. Je hebt dus maximale zekerheid. Michiel Buskermolen en Mathijs Knelange bedrijven belegt doen anderen dat wel. Je loopt dan wel rendement mis, maar de wereld zal er niet beter van Maar daar staat wel wat tegenover, namelijk verplichte deelname. Is die verplichte deelname volgens jullie een goede zaak? worden. Mathijs: Ik sta zeker niet achter beleggingen in bedrijven die gebruik maken van kinderarbeid. Dat is voor mij echt onacceptabel. Dan liever wat minder pensioen. Michiel: Maatschappelijk verantwoord beleggen is Michiel: Ik zie de voordelen van een verplichte natuurlijk erg sympathiek, maar waar leg je dan de deelname wel, maar van mij zou het allemaal grens? Kinderarbeid is in onze optiek slecht, maar in wel wat minder mogen. Laat ze bijvoorbeeld veel landen pure noodzaak. Help je die mensen door een soort verplichte basisregeling invoeren en niet meer in kinderarbeid te beleggen of kun je beter deelnemers de mogelijkheid geven om hun proberen je beleggingen aan te wenden om de arbeids- pensioen bovenop die basisregeling zelf te omstandigheden van die kinderen te verbeteren? 6 regelen. Dan heb je toch meer keuzevrijheid. Gerrit: De inhoud van de pensioenregeling wordt vastgesteld aan de CAO-tafel en is mede afhankelijk van de beschikbare loonruimte. Daar wordt het niveau van de basisregeling dus bepaald. Er wordt ook gekozen voor een vrij hoog niveau van de basisregeling om mensen Willen jullie inzicht hebben in de beleggingen van jullie pensioenfonds? Michiel: Ik zou dat wel willen, maar ik hoef nou ook weer niet te weten in welke bedrijven er allemaal belegd wordt. Inzicht op sectorniveau, dat lijkt me wel wat. Paul en Mathijs: Daar sluiten we ons bij aan. 7

5 Kennismaking Wie is Leo Welschen? Leo: Ik ben 57 jaar geleden geboren in Rotterdam. Na de HBS ben ik bedrijfseconomie gaan studeren, om na het vervullen van de dienstplicht bij de Bond van Binnenlandse Groothandelaren in Groenten en Fruit te gaan werken als secretaris. Na een aantal tussenstappen is die bond 8 opgegaan in Frugi Venta, het Groenten en Fruit Handelsplatform Nederland. Daar werk ik nu als algemeen secretaris. Dat houdt in dat ik onder andere het arbeidsvoorwaardenoverleg ondersteun en coördineer. Hoe lang ben je al bij Bpf AVH betrokken? Leo: Ik ben sinds 2000 bestuurder van het pensioenfonds. Daarvoor was ik al wel plaatsvervanger, maar dan ben je toch wat minder nauw betrokken bij de gang van zaken. Als bestuurder heb je meer verantwoordelijkheid. Je bent tenslotte beleidsmaker en niet alleen maar toezichthouder. Wat dat betreft werd ik direct met mijn neus op de feiten gedrukt toen in 2001 de aandelencrisis zich voordeed. Dan komt er heel wat over je heen als bestuurder en is het alle zeilen bijzetten. De dekkingsgraad van het fonds kreeg een gevoelige klap, waardoor we een herstelplan op moesten stellen. Gelukkig zijn we er redelijk goed doorheen gekomen en gaat het nu financieel weer een stuk beter. We hebben dit jaar ook gewoon kunnen indexeren. Zo n crisis maakt ook duidelijk dat je als bestuurder over de nodige deskundigheid moet beschikken. Noodzakelijk, maar de hogere eisen op het gebied van deskundigheid hebben ook een nadeel. Je ziet nu dat de pensioenfondsbesturen steeds vaker gevormd worden door professionals en er steeds minder werkgevers uit de sector inzitten, simpelweg omdat hen de tijd ontbreekt om hun kennis van de complexe pensioenwetgeving etc bij te spijkeren. Daardoor kan de kennis over de praktijk binnen een sector verloren gaan en dat is jammer. Hoewel ik zelf ook een professional ben heb ik wel altijd overleg met mijn achterban. Dat doe ik door de ontwikkelingen binnen de pensioenregeling te bespreken met de klankbordgroep CAO, waarin ongeveer negentig betrokken en deskundige mensen uit het veld zitten. Sinds 2000 is er veel veranderd in pensioenland. Er is veel wet- en regelgeving bijgekomen. Zijn er daarbij onderwerpen die jou na aan het hart liggen? Leo: Ik ben vooral blij met de toegenomen aandacht voor communicatie. Voorlichting zou mijns inziens zoveel mogelijk individueel moeten gebeuren. Deelnemers zijn immers vooral geïnteresseerd in de hoogte van hun toekomstige uitkering en de leeftijd waarop zij met voldoende inkomen met pensioen kunnen Wat zou je nog graag gerealiseerd willen zien binnen de pensioen regeling? Leo: Een aantal zaken. We zijn nu bezig de mogelijkheden voor deeltijd-pensionering te onderzoeken. Dat vind ik heel belangrijk, omdat zo de arbeidsparticipatie bevorderd kan worden. Wat de uitvoering betreft wil ik graag onderzocht zien hoe werkgevers en deelnemers onze dienstverlening ervaren. We zijn dan wel een verplicht gesteld pensioenfonds, maar dat wil nog niet zeggen dat we niet klantgericht moeten zijn. We zijn er voor de mensen in de sector, dus moeten we vraaggericht opereren. Tenslotte hoop ik in de toekomst meer inbreng te zien van allochtone werkgevers en deelnemers in de sector. De nieuwe Nederlanders gaan een steeds grotere rol spelen in de sector, maar zijn nauwelijks vertegenwoordigd in ons pensioenfonds. We zullen op zoek moeten naar manieren om hen erbij te betrekken. Een hele uitdaging, maar daar houden we wel van bij Bpf AVH! Is uw AOW wel volledig? In Nederland heeft iedere ingezetene recht op een AOW-uitkering vanaf de 65-jarige leeftijd. U heeft echter alleen recht op een volledige AOW-uitkering als u tussen uw 15e en 65e continu in Nederland heeft gewoond. Hebt u in deze periode in het buitenland gewoond, dan wordt u voor elk jaar in het buitenland 2% gekort op de AOW-uitkering. Wel iets om rekening mee te houden. Gaat u nog in het buitenland wonen? U kunt tijdens uw verblijf buiten Nederland vrijwillig AOW-premie afdragen. Zo voorkomt u dat u uiteindelijk gekort wordt. AVH slaagt weer voor performancetoets De rendementen van pensioenfondsen worden op van slechte rendementen in 2002 voldeed Bpf tot 2006 verschillende manieren gemeten. Eén van die manieren niet aan de vereisten, hoewel de overige jaren op beleg- is de performancetoets, waarbij over een periode van gingsgebied beter gescoord werd. Gelukkig kunnen wij vijf jaar gekeken wordt hoe een pensioenfonds heeft nu melden dat de score op de performancetoets over gepresteerd ten opzichte van een bepaalde benchmark. de periode weer binnen de vereiste marges Nadeel van deze methode is dat één slecht beleggings- valt. Dit houdt in dat werkgevers niet langer vrijstelling jaar dus nog lang door kan werken, ook als de overige kunnen claimen op grond van onvoldoende beleggings- vier jaar relatief goed gescoord is. Bpf AVH heeft de rendement. afgelopen jaren geleden onder dit nadeel. Als gevolg Stabiele premie heeft prioriteit! gaan. Daarover moet je dus gericht informeren. Hetzelfde geldt voor informatie over waardeoverdracht. Voor veel deelnemers is onduidelijk wanneer zij oude pensioenaanspraken het beste over kunnen dragen naar hun nieuwe pensioenregeling en wanneer zij dat beter niet kunnen doen. Moet je dan alleen kijken naar indexatie of zijn er ook andere factoren van belang? Wij kunnen als pensioenfonds een adviserende rol spelen bij die beslissing. Ook het nieuwe Financieel Toetsingskader heeft zeker goede kanten. Zelf ben ik groot voorstander van een stabiele premie. Dat heeft voor mij echt prioriteit. Nu we weer wat vet op de botten hebben moeten we niet zoals in het verleden premiekortingen geven, maar de financiële ruimte gebruiken om de opgebouwde pensioenrechten en uitkeringen zoveel mogelijk waardevast te houden. Op langere termijn is bij een gelijkblijvende premie ook verbetering van de basispensioenregeling denkbaar. Dat is ook de gedachte achter het Toetsingskader. 9 Leo Welschen is per 1 januari 2007 de vertrekkende Peter Poot opgevolgd als werkgeversvoorzitter van het pensioenfonds. Tijd voor een kennismaking! Kennismaking

6 Column deelnemersraad nemers met een kort contract niet aangemeld Dat medezeggenschap van groot belang is staat buiten kijf. Hoe belangrijk hangt af van de manier waarop invulling wordt gegeven aan die medezeggenschap. Zitten er in een deelnemersraad voldoende capabele mensen? Stellen zij zich kritisch op en kunnen zij voldoende tegenwicht bieden aan het bestuur? Lid zijn van een deelnemersraad valt nog niet mee! hoeven te worden bij het pensioenfonds. Deelname aan Bpf AVH is echter verplicht voor alle werknemers vanaf 25 jaar, ongeacht of zij een lang of kort contract hebben. Ook buitenlandse werknemers vallen onder deze verplichting. Wilt u dus al uw werknemers opgeven? Vanaf 1 januari 2008 krijgt elke nieuwe deelnemer aan de pensioenregeling een zogenaamde startbrief, waarin hij/zij wordt geïnformeerd over Medezeggenschap vraagt veel van de mensen die een deelnemersraad vormen. Je bent immers wel (mede)verantwoordelijk voor een goede uitvoering van de pensioenregeling. Als vertegenwoordiger van de deelnemers moet je uit kunnen leggen waarom de deelnemersraad instemt met beslissingen van het bestuur, ook als het om minder populaire maatregelen gaat. Je bent immers verantwoording schuldig aan je achterban. de regeling en de te behalen pensioenuitkering. Hoewel wettelijk gezien de werkgever verplicht is de startbrief te verstrekken zal dit in de praktijk door het pensioenfonds gebeuren. Omdat ook jongeren een startbrief moeten krijgen, zij zijn immers verzekerd voor het nabestaandenpensioen, moeten ook werknemers onder de toetredingsleeftijd worden aangemeld bij het fonds. Leden van de deelnemersraad worden afgevaardigd door werknemers- of ouderenorganisaties. Dat kan lastig zijn. Je hebt een eigen verantwoordelijkheid, maar moet ook rekening houden met het beleid van de organisatie die je afvaardigt. Ben je het niet eens met het beleid van je organisatie, dan kan dat zijn weerslag hebben op de deelnemersraad. In het uiterste geval kunnen meningsverschillen tussen organisatie en leden ertoe leiden dat men uit de deelnemersraad stapt. Ervaring en kennis gaan dan verloren. 10 Die ervaring en kennis bouw je in de loop der tijd op door het volgen van opleidingen en natuurlijk het bijwonen van de vergaderingen. Gemiddeld vergadert de deelnemersraad vier keer per jaar. Dat betekent ook vier keer per jaar een flinke stapel vergaderstukken doornemen. Daarnaast is er jaarlijks een opleidingsdag en worden, indien nodig, nog verdere opleidingen gevolgd. Al met al een flinke tijdsbesteding dus. Zeker voor werknemersleden, die de werkzaamheden voor de deelnemersraad naast hun reguliere werk doen. De ervaring leert dat het moeilijk is mensen te interesseren in het lidmaatschap van een deelnemersraad. Pensioenen hebben nogal een saai imago en veel mensen schrikken terug voor de benodigde tijdsinvestering. Jammer, want het is wel degelijk uitdagend en dynamisch. De deelnemersraad adviseert het bestuur op vele onderwerpen. Zo hebben we in 2007 het bestuur positief geadviseerd over onder andere het jaarverslag en de aanpassing van statuten en reglementen aan de nieuwe Pensioenwet. Op die manier zorg je er samen met het bestuur voor dat je mede-deelnemers en gepensioneerden goed verzorgd van hun oude dag kunnen genieten. Ik zou dan ook een oproep aan u allen willen richten: als er weer eens leden voor een deelnemersraad worden gevraagd, sla dan niet gelijk de bladzijde om, maar denk er eens over na of het iets voor u is. Uw pensioenfonds heeft u nodig! Jan Janssen Voorzitter deelnemersraad Verlaging toetredingsleeftijd Afkoop Op 1 januari 2008 gaat de verplichte toetredingsleeftijd voor pensioenregelingen omlaag naar Wanneer u weinig pensioen opbouwt mag het pen- werken. Omdat de administratiekosten van kleine 21 jaar. Als gevolg daarvan zal ook de toetredingsleeftijd voor deelname aan de pensioenregeling sioenfonds uw pensioen op pensioendatum afkopen. pensioenen relatief hoog zijn heeft het bestuur van Bpf van Bpf AVH worden verlaagd. Het bestuur buigt zich momenteel over de invoering van deze Dit wil zeggen dat u een uitkering ineens krijgt. Vanaf AVH besloten in die gevallen af te kopen bij beëindiging wijziging. Voor de duidelijkheid, deze wijziging houdt niet in dat werknemers die op 1 januari januari 2007 mag ook afgekocht worden als de van de deelname. Er zal wel twee jaar gewacht worden tussen de 21 en 25 jaar zijn met terugwerkende kracht pensioenaanspraken krijgen. Ook voor hen deelname voor de pensioendatum eindigt, bijvoor- met de afkoop, om de ex-deelnemer de mogelijkheid te geldt dat zij vanaf 1 januari 2008 gaan deelnemen. beeld doordat de deelnemer in een andere sector gaat geven tot waardeoverdracht. Soms denken werkgevers onterecht dat werk- Een hele uitdaging! 11 Ook werknemers met kort contract en jongeren aanmelden

7 Wetgeving Met de inwerkingtreding van de Pensioenwet verandert er het nodige in de communicatie naar de werknemers. Als werknemer mag u meer en betere informatie verwachten. Als werkgever krijgt u er de nodige verantwoordelijkheden bij als het gaat om het informeren van uw personeel over de voor hen getroffen pensioenregeling. De pensioenwet geeft de werkgever namelijk een grotere rol bij het informeren van werknemers. Meer informatie door Pensioenwet Nieuwe werknemers Bij indiensttreding dient de werkgever de nieuwe werknemer binnen een maand na aanvang van de werkzaamheden een aanbod te doen tot het sluiten van een pensioenovereenkomst. Dit betekent dat de werkgever aangeeft of er een pensioenregeling is en zo ja, of de werknemer hieraan deelneemt. Neemt de werknemer nog geen deel, bijvoorbeeld omdat hij of zij de toetredingsleeftijd nog niet heeft bereikt, dan moet duidelijk worden aan welke voorwaarden voldaan moet worden om wél toe te kunnen treden. Als de werkgever niet informeert neemt de werknemer gewoon deel aan dezelfde pensioenregeling als vergelijkbare collega s. Vervolgens moet de nieuwe werknemer die deelneemt aan de pensioenregeling binnen 3 maanden na indiensttreding een zogenaamde startbrief ontvangen. Daarin staat informatie over onder andere de inhoud van de basispensioenregeling, toeslagverlening en eventuele aanvullende pensioenregelingen. Hoewel in principe de werkgever deze startbrief moet verstrekken zal dat in de praktijk gebeuren door het pensioenfonds. Dat houdt echter wel in dat de werkgever nieuwe werknemers zo spoedig mogelijk dient aan te melden. Ook als het pensioenfonds de startbrief verstrekt blijft de werkgever verantwoordelijk. Meldt de werkgever werknemers niet tijdig aan, waardoor de werknemers niet binnen drie maanden een startbrief ontvangen, dan is de werkgever in overtreding en kunnen sancties volgen. Die aanmeldingsplicht geldt ook voor jongeren die de toetredingsleeftijd nog niet bereikt hebben. Zij zijn verzekerd voor het nabestaandenpensioen en daarmee (aspirant-)deelnemer. Kortom, de werkgever dient alle nieuwe werknemers zo spoedig mogelijk na indiensttreding aan te melden bij Bpf AVH. Jaarlijkse informatie Jaarlijks ontvangt u van uw pensioenfonds een opgave van het door u opgebouwde pensioen. Dat is niets nieuws. Ook nu krijgt u al ieder jaar een zogenaamd pensioenbericht. Wél nieuw is dat u vanaf dit jaar een ander pensioenbericht krijgt: het Uniform Pensioenoverzicht. Tot nu toe waren pensioenberichten van verschillende uitvoerders slecht vergelijkbaar, waardoor het voor deelnemers moeilijk was hun uiteindelijke, totale pensioen te berekenen. Pensioenfondsen en verzekeraars in Nederland hebben nu afgesproken hun deelnemers allemaal op dezelfde manier te informeren over hun pensioenopbouw. Op die manier krijgen deelnemers een beter overzicht van hun inkomen na pensionering. Die afspraak tussen fondsen en verzekeraars is ook opgenomen in de Pensioenwet. Ook nieuw is de verplichting om oud-deelnemers eens in de vijf jaar te informeren over hun pensioenopbouw. Ex-partners ontvangen eenmaal per 5 jaar een overzicht van hun recht op partnerpensioen. Voor Bpf AVH is dit eigenlijk geen wijziging; ook nu al informeren wij iedere 5 jaar onze oud-deelnemers. Indexatie De Pensioenwet legt veel nadruk op de informatie over het toeslagbeleid, ook wel indexatiebeleid genoemd. Niet te onrechte, want indexatie is belangrijk voor het waardevast houden van uw pensioen. Daarom wordt u jaarlijks via uw pensioenbericht geïnformeerd over het toeslagbeleid van Bpf AVH. En natuurlijk informeren we u ook als dit beleid wordt aangepast. Informatie op verzoek U betaalt maandelijks best een behoorlijk bedrag aan premie voor uw oudedagsvoorziening. Daarom hebt u alle recht om te weten wat er met dat geld gebeurt en wat u er uiteindelijk voor terug krijgt. Deelnemers konden al bepaalde informatie,zoals het pensioenreglement, opvragen bij het pensioenfonds, maar onder de Pensioenwet is het recht op informatie verder uitgebreid. Overigens kunt u vrijwel alle informatie ook gewoon vinden op de website www. bpfavh.nl. Al die informatie kan leiden tot nieuwe vragen bij deelnemers. Die vragen zullen in de regel vaak aan de werkgever worden gesteld. Het verdient daarom ook voor werkgevers aanbeveling om zich te verdiepen in alle nieuwe regels en een goed contact te houden met het pensioenfonds. Samen komen we er wel uit! 12 Bpf: goed voor u? Als werknemer bent u verplicht deel te nemen (VB) een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de voor- en nadelen van bedrijfstakpen- aan de pensioenregeling van Bpf AVH. Die verplichte deelname kent voor- en tegenstanders; sommigen zweren erbij, anderen zouden de brochure Bedrijfstakpensioenfondsen: wat sioenfondsen. De uitkomsten zijn samengevat in hun pensioen liever zelf regelen. Om nu eens doen ze en wat niet? Interesse? Op de website objectief vast te stellen wie er gelijk heeft, heeft van Bpf AVH vindt u een link de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen naar de brochure. Geen pensioenbreuk meer door detachering Het is nu ook mogelijk om tijdens detachering in het buitenland uw deelname aan de pensioenregeling van Bpf AVH voort te zetten. Voorwaarde is wel dat de premie wordt afgedragen via een Nederlandse onderneming. Uw bedrijf moet dus wel een dochteronderneming of nevenvestiging in Nederland hebben. 13

8 Beleggingen Sinds de uitzending van de Zembla-documentaire Het clusterbomgevoel wordt in Nederland een hevige discussie gevoerd over de beleggingen van pensioenfondsen. Uit de documentaire bleek namelijk dat pensioenfondsen een, weliswaar klein, gedeelte van de hen toevertrouwde pensioengelden beleggen in bedrijven die clusterbommen produceren, gebruik maken van kinderarbeid of het milieu vervuilen. Wat volgde was een roep om pensioengelden maatschappelijk verantwoord te beleggen. Maatschappelijk verantwoord beleggen Hoe belegt AVH? AVH Pensioenfondsen moeten ervoor voor zorgen Bedrijfstakpensioenfondsen (VB) uit te brengen dat u vanaf uw pensioengerechtigde leeftijd ook advies meegenomen. Maar het bestuur wil ook daadwerkelijk het toegezegde pensioen krijgt ú graag de mogelijkheid bieden om mee te uitgekeerd. Om dat te bereiken worden de door praten over dit onderwerp. Beleggingsfondsen Private Equityfondsen Hedgefunds Aandelen in verschillende bedrijven Verschillende PE-fondsen Verschillende hedgefunds u en uw werkgever betaalde pensioenpremies belegd. Een goed rendement is daarbij belang- Inzicht rijk, maar moet dat het enige criterium zijn? Eén van de discussiepunten is het geven van Of moet er ook maatschappelijk verantwoord inzicht in alle beleggingen. Dit kan door alle belegd worden? investeringen op de website van het fonds te plaatsen. Daarbij is het Obligatiefondsen Discussie de vraag tot welk niveau de deelnemers en Al enige tijd discussiëren pensioenfondsen gepensioneerden geïnformeerd willen worden over de vraag of zij ook een maatschappelijke over de investeringen. Hoeveel inzicht wilt u als verantwoordelijkheid hebben bij het beleggen (ex-)deelnemer hebben in de beleggingen van Private equite fondsen investeren in ondernemingen die van de premies. De uitzending van de Zembla- uw pensioenfonds? niet beursgenoteerd zijn. Ook bij deze fondsen belegt sen, hedge fondsen en private equity fondsen op de AVH indirect in diverse onderliggende hedge fondsen en website, waarbij van de fondsen de tien belangrijkste documentaire heeft die discussie weer hoog AVH publiceert de namen van de beleggingsfond- op de agenda geplaatst, ook bij Bpf AVH. AVH heeft er voor gekozen om te beleggen private equity fondsen. Indirect wordt dus in een groot Naar aanleiding van de Zembla-uitzending in beleggingsfondsen, die het geld investeren in aantal ondernemingen, hedge funds en private equity heeft Bpf AVH haar beleggingen bekeken. een groot aantal verschillende ondernemingen. fondsen belegd. Ongeveer 0,14% van de beleggingen hebben Op die manier kunnen de beleggingen, en betrekking op bedrijven die worden genoemd in daarmee ook het risico, beter gespreid worden. Dit houdt in dat wij u op verschillende manieren kunnen dat dit een behoorlijk lange lijst (enkele honderden het rapport dat Zembla heeft gebruikt voor de Naast de gewone beleggingsfondsen belegt informeren: namen) wordt. documentaire. Het bestuur zal in overleg met de AVH in zogenaamde hedge fondsen en private deelnemersraad een standpunt bepalen en dit equity fondsen. Hedge fondsen zijn beleg- sen, hedge fondsen en private equity fondsen op de Uw mening telt standpunt kenbaar maken aan de deelnemers. gingsfondsen, net als de traditionele en meer website, zonder dat alle onderliggende investeringen Bpf AVH hecht veel waarde aan de mening van haar Hierin wordt mede het door de pensioenkoepels bekende aandelen- en obligatiefondsen, maar van de beleggingsfondsen, hedge fondsen en private deelnemers en gepensioneerden. Wij zouden dan ook van Ondernemingspensioenfondsen (OPF) en hebben een andere rendementsdoelstelling. equity fondsen worden weergegeven; graag van u horen of u behoefte heeft aan informatie onderliggende investeringen worden gepubliceerd; AVH publiceert alle investeringen (dus ook de onderliggende investeringen van beleggingsfondsen e.d.). Hierbij moet u wel rekening houden met het feit AVH publiceert de namen van de beleggingsfond- over de beleggingen van Bpf AVH en zo ja, welke informatie. Uw mening kan dan worden meegenomen in de discussie. Overigens is de hierboven gegeven opsomming niet limitatief; wilt u andere informatie, dan horen wij dat ook graag. Wij zien uw reactie graag tegemoet op info@bpfavh.nl. Als u niet over beschikt kunt u natuurlijk ook schriftelijk reageren (Bpf AVH, postbus 84330, 2508 AH s Gravenhage), onder vermelding van reactie maatschappelijk verantwoord beleggen. Wij verwachten aan het eind van 2007 het standpunt van Bpf AVH over maatschappelijk verantwoord beleggen, mede naar aanleiding van uw reacties, te kunnen melden. Meer informatie over maatschappelijk verantwoord beleggen kunt u ook FNV Bondgenoten CNV Dienstenbond Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen vinden op de website van:

9 Jaarverslag Jaarverslag Jaarverslag 2006 Bpf AVH Op 21 juni 2007 heeft het bestuur van Bpf AVH haar jaarverslag 2006 vastgesteld en goedgekeurd. In dit artikel geven wij u een toelichting bij de belangrijkste kerncijfers en onderwerpen uit dit jaarverslag. Het pensioenfonds ontwikkelt zich zeer stabiel: het aantal werkgevers en het aantal deelnemers zijn toegenomen. Het gemiddelde aantal actieve deelnemers per werkgever bedraagt nu 17,53. Aantallen Werkgevers Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Ook het bedrag aan premiebijdragen is ten opzichte van 2005 toegenomen. Dit wordt veroorzaakt door de hogere premie voor de verbeterde basispensioenregeling op grond van middelloon. In deze premie is de weggevallen premie voor prepensioen en vervroegde uittreding verdisconteerd. De toename van de bedragen aan uitgekeerde pensioenen is in lijn met de toename van het aantal pensioengerechtigden. Vanaf 2002 is het aantal te administr-eren pensioenregelingen uitgebreid en zijn de eisen om een pensioenfonds te besturen sterk toegenomen. Dit heeft impact gehad op uitvoeringskosten. De toename in 2005 is in belangrijke mate het gevolg van de ontwikkeling van de nieuwe pensioenregelingen vanwege de Wet VUT Prepensioen en Levensloop. In dat jaar en in 2006 wordt de toename ook veroorzaakt door de implementatie van de nieuwe pensioenregelingen. In 2006 is de toename mede het gevolg van de ontwikkeling van het concept Goed Pensioenfonds Bestuur en de aanpassing van regelingen aan de nieuwe Pensioenwet en de implementatie daarvan. De financiële positie van Bpf AVH ontwikkelt zich positief. Het resultaat bedroeg in ,8 miljoen ( 5,1 miljoen in 2005). Het totaal der activa en passiva bedroeg ultimo ,3 miljoen (ultimo ,9 miljoen). Een specificatie daarvan vindt u in onderstaand overzicht. Premie en uitkeringen Bedragen (x 1.000,-) Premiebijdragen Ouderdomspensioen Nabestaandenpensioen Wezenpensioen Invaliditeitspensioen Tijdelijk Nabestaandenpensioen Uitvoeringskosten De technische voorziening in de jaren 2002 t/m 2004 is gewaardeerd met een rekenrente van 4%, terwijl de voorziening vanaf 2005 is gewaardeerd met de rente termijnstructuur van De Nederlandsche Bank (met een maximum van 4%). De voorziening is ultimo 2006 met zo n 16,2 mio toegenomen. > Vervolg op pagina

10 Jaarverslag Jaarverslag > Vervolg pagina 17 Financiële positie Bedragen (x 1.000,-) Bezittingen Overige reserves en voorzieningen Technische voorzieningen Beleggingsopbrengsten Het z-scorerisico dat AVH in de periode 2002 t/m 2005 ondervond is vanaf 2006 onder controle. Dit is te danken aan het plan van aanpak inzake reservetekort, dat heeft goed uitgepakt op de ontwikkeling van de dekkingsgraad. De dekkingsgraad vertoont herstel, maar ligt nog onder de vereiste dekkings-graad van ca. 118%. pensioen kan genieten. Hiervoor moet Bpf AVH pensioenpremies tegen een zo goed mogelijk rendement beleggen. Er wordt daarbij steeds gezocht naar beleggings-mogelijkheden waar rendement en duurzaamheid hand in hand gaan. Bpf AVH belegt circa 15% van haar vermogen in zogenaamde aandelenfondsen. Dit zijn fondsen, die beleggen in beursgenoteerde ondernemingen. Bpf AVH kan geen directe invloed uitoefenen op de samenstelling van de beleggingsportefeuille van deze fondsen. Daarom streeft Bpf AVH ernaar enkel te investeren in fondsen, die voldoen aan de door Bpf AVH voor beleggingsfondsen vastgelegde normen voor Goed Ondernemingsbestuur (corporate governance). In 2007 heeft Bpf AVH gekozen voor participatie in een duurzaam small cap-fonds. Daarnaast onderzoekt zij samen met de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen hoe duurzaam beleggings beleid verder vormgegeven kan worden. In 2007 zal Bpf AVH zich voorbereiden op de implicaties van de Pensioenwet op de regelingen, het fonds en de communicatie met alle belanghebbenden. Verder zal Goed Pensioenfondsbestuur vorm gegeven worden en voorbereidingen getroffen worden voor de invoering van het indexatielabel. Met dit label beoogt de overheid de deelnemer meer inzicht in de indexatie van zijn pensioen te geven. Dit inzicht kan ondermeer van belang zijn bij de beslissing om bij wijziging van dienstverband de waarde van het pensioen naar de nieuwe pensioenuitvoerder over te dragen. Percentages Beleggingsrendement 3, Dekkingsgraad (rekenrente max 4%) Dekkingsgraad (FTK) 112 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Z-score Performancetoets Indexering deelnemers *) 0, Indexering gewezen deelnemers en gepensioneerden **) 0, Indexering invaliditeitspensioen *) 0, Vrijwillige voortzetting uitgebreid voor nieuwe ondernemers *) De indexatie per 1 januari 2007 bedroeg 2,0% **) De indexatie per 1 januari 2007 bedroeg 1,0% NB. De indexering prepensioen Kaas 1 januari 2007 bedroeg 1,75% 18 In de maand juni 2007 is de dekkingsgraad toegenomen tot een niveau van ca. 117%. Deze toename is onder meer veroorzaakt door de stijging van de rente. Het bestuur van Bpf AVH heeft besloten om de rentegevoeligheid van de beleggingsportefeuille ten opzichte van die van de verplichtingen gefaseerd te verminderen en het neerwaartse risico van de dekkingsgraad voor een deel af te dekken. Bpf AVH heeft een deelneming van 12,5% in een levensloopfonds. Dit levensloopfonds heeft gebruik gemaakt van de naam en logo van Bpf AVH en Bpf AVH heeft deze deelneming kenbaar gemaakt aan alle belanghebbenden via het AVH Magazine. Bpf AVH heeft dit gedaan uit oogpunt van transparantie en niet om een concurrentievoordeel te behalen. DNB ziet dit anders en heeft Bpf AVH een boete opgelegd, waartegen Bpf AVH in overleg met andere fondsen beroep bij de rechter heeft aangetekend. Bpf AVH hecht in haar algemene beleid, dus ook in haar beleggingsbeleid, veel waarde aan algemeen geaccepteerde maatschappelijke waarden en normen. De primaire doelstelling van het BPF AVH is, dat de deelnemer voor een aanvaardbare pensioenpremie straks van een goed Wanneer u ondernemer wordt kunt u de deelname aan de pensioenregeling vrijwillig voortzetten. Tot 1 januari 2007 gold dat de voortzetting maximaal 3 jaar mocht duren. Onder de Pensioenwet is die periode voor werknemers die ondernemer worden opgerekt tot maximaal 10 jaar. Om hiervan gebruik te kunnen maken moet u wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet u tenminste 10 jaar deelnemer zijn geweest aan de pensioenregeling van Bpf AVH en moet de door u opgestarte onderneming onder de werkingssfeer van de pensioenregeling vallen. De eerste drie jaar betaalt u eenzelfde (gemiddelde) premie als andere deelnemers, de overige zeven jaar rekenen wij een premie die op uw persoonlijke situatie is afgestemd. Voor meer informatie kunt u bellen met Bpf AVH: (070)

11 Een zeker vooruitzicht De Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel (Bpf AVH), verzorgt al meer dan veertig jaar de pensioenvoorziening voor de Agrarische groothandel. Bpf AVH biedt werknemers in deze sector financiële zekerheid voor de toekomst. Bpf AVH staat voor heldere communicatie, duidelijke afspraken en een goed georganiseerde administratie. Als werkgever kunt u rekenen op actuele informatie over pensioenregelingen en daaraan gerelateerde onderwerpen. Bpf AVH heeft oog voor het voorkomen van administratieve lasten. Met haar partner Cato berichtendienst biedt zij de werkgevers een eenvoudige wijze van gegevens aanlevering. Ook de werknemers hebben hiervan voordeel. Zij kunnen rekenen op pensioenvoorzieningen en -regelingen die concreet en adequaat aansluiten bij hun behoeften. BPF AVH, een belangrijke investering in uw toekomst en die van uw werknemers. Postbus 84330, 2508 AH s-gravenhage Tel. (070) , Fax (070) , info@bpfavh.nl. Kijk voor meer infor matie op Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel