Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer"

Transcriptie

1 Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Het afgelopen kwartaal speelden de volgende ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer: Eind april 2005 zijn de specificaties van TARGET2, het toekomstige centrale bankensysteem voor betalingen tussen financiële instellingen in Europa, door het Europese Stelsel van Centrale Banken (ESCB) vastgesteld. De Nederlandsche Bank (DNB) en de betrokken Nederlandse marktpartijen maken in april 2007 de overstap naar TARGET2. Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) heeft voorlichtingsmateriaal opgesteld voor ondernemers en consumenten over wat zij moeten doen als zij vermoeden een vals bankbiljet te hebben ontvangen. Begin 2005 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) het document Het recirculeren van eurobankbiljetten gepubliceerd. Het is de bedoeling dat eind 2007 de betrokken marktpartijen de ECB-richtlijnen ten aanzien van het opnieuw in omloop brengen van bankbiljetten hebben ingevoerd in hun sorteer- en recirculatieprocessen. In mei 2005 heeft het Committee on Payment and Settlement Systems (CPSS) een rapport uitgebracht waarin de toezichtstaak van centrale banken op het betalings- en effectenverkeer, het zogenoemde oversight, wordt beschreven. Dit rapport geeft voor het eerst een volledig overzicht van het doel en de wijze waarop toezicht op het betalingsen effectenverkeer wordt uitgevoerd. Overgang op target2 Financiële partijen in Europa bereiden zich voor op de invoering van target2, het gezamenlijke centrale bankensysteem voor eurobetalingen tussen financiële instellingen. Eind april 2005 zijn de gedetailleerde specificaties waaraan target2 moet voldoen door het escb vastgesteld en vastgelegd in de User Detailed Functional Specifications. 1 Alle centrale banken in het eurogebied, aangevuld met een aantal niet-euro eu landen, zullen in de loop van 2007 niet langer gebruik maken hun eigen topgirale systemen, maar overgaan op het aanbieden van één systeem genaamd target2 (zie figuur 1). De migratie van de huidige in target verbonden systemen, waaronder het top-systeem van dnb, naar het nieuwe target2 heeft een grote invloed op de financiële sector in Europa. target2 bevordert de integratie van het Europese betalingsverkeer en verhoogt de efficiëntie. Er wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen binnenlandse en grensoverschrijdende betalingen en de dienstverlening wordt voor ieder land hetzelfde. De migratie wordt per land georganiseerd en vindt òf ineens plaats òf gefaseerd met een maximale overgangsperiode van vier jaar. Gefaseerde migratie zal plaatsvinden in bijvoorbeeld Duitsland, België en Spanje. In deze landen gaan de belangrijkste commerciële banken wel tegelijkertijd over met de centrale bank op target2, maar maken andere banken en clearing- en settlementorganisaties tijdelijk nog gebruik van nationale rekeningsystemen van hun centrale bank. De voordelen van Figuur 1 Tijdbalk target2 Voorbereidende fase Projectfase Technische fase Migratie naar target2 ecb besluit gezamenlijk topgiraal betalingssyteem target2 Goedkeuring ecb algemene specificaties Goedkeuring ecb gedetailleerde specificaties Start migratie ncb s + marktpartijen fr it be vk de es dk at fi gr lu ie pl sl nl ee lt pt ecb Okt. Jul. April Jan. Apr. Jul Oktober 2007 terugvalgroep DNB / Kwartaalbericht Juni

2 target2 komen voor die partijen dus pas later en daarom zijn er afspraken gemaakt om (prijs)prikkels in te bouwen om deze overgangperiode zo kort mogelijk te laten zijn. Nederland heeft in overleg met de marktpartijen gekozen voor een ongefaseerde migratie, net zoals onder andere Frankrijk, Italië en Finland. Een bijzondere migratie zal plaatsvinden in Portugal: alleen de centrale bank zal in 2007 overgaan op target2, terwijl de banken en andere gebruikers allemaal later, mogelijk pas na vier jaar, gemigreerd zullen zijn. De overgang naar target2 zal plaatsvinden in drie groepen. In de eerste groep, die begin januari 2007 overgaat op target2, bevinden zich Duitsland, Oostenrijk en Luxemburg, alsmede Slovenië en Litouwen. In april 2007 migreert de tweede groep landen bestaande uit Nederland, Frankrijk, België, Spanje, Finland, Ierland en Portugal. De derde en laatste groep migreert in juli Deze groep bestaat uit de overige target2 deelnemers, namelijk Italië, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Griekenland, Polen, Estland en de ecb. Voor landen die niet op tijd gereed zijn om over te gaan op target2 bestaat er de terugvalmogelijkheid om begin oktober 2007 te migreren. Nu de gedetailleerde specificaties waaraan target2 moet voldoen zijn vastgesteld, overleggen de centrale banken binnen het Stelsel over de tarieven van de verschillende diensten van target2. Eerder is al vastgesteld dat de prijs per transactie tussen de 25 en 80 eurocent zal liggen. Verder werkt het Stelsel aan een onderling contract tussen enerzijds de centrale banken die target2 ontwikkelen en gaan beheren (de centrale banken van Duitsland, Frankrijk en Italië) en anderzijds de centrale banken die de target2 diensten van hen gaan afnemen en aanbieden aan hun banken. Stap voor stap naar een uniforme eurobetaalruimte In 2002 hebben de Europese banken zich in reactie op de Europese Verordening voor grensoverschrijdend betalingsverkeer 2 verenigd in de European Payments Council (epc). Het doel van de epc is om te komen tot een Single Euro Payments Area (sepa), een Europese betaalruimte waarin betalen net zo eenvoudig, snel, veilig, efficiënt en goedkoop is als in het huidige binnenlandse betalingsverkeer. Alle eurobetalingen binnen het eurogebied worden behandeld als binnenlandse betalingen. Volgens de EPC Roadmap, het tijdplan naar de Europese betaalruimte zoals vastgesteld door de epc, zullen in 2008 verschillende pan-europese betaalproducten volledig voor de consument beschikbaar moeten zijn. Inmiddels kunnen consumenten in Europa tegen binnenlandse tarieven geld overboeken en bij de geldautomaat euro s opnemen. Het is de bedoeling dat zij in 2008 ook gebruik kunnen maken van overschrijvingen (Credeuro), incassomachtigingen (Pan-European Direct Debit) en pinbetalingen. De vorming van de Europese betaalruimte is een complexe aangelegenheid die veel tijd kost. De epc heeft met de nationale banksectoren afgesproken dat zij vóór eind 2005 met een nationaal migratieplan naar de sepa komen. Hiervoor zullen de banken overeenstemming moeten bereiken over de productspecificaties voor alle pan-europese producten. Het Eurosysteem vervult een monitorende en katalyserende rol bij de totstandkoming van de Europese betaalruimte en voert een dialoog met de stakeholders, te weten de eindgebruikers (consumenten, ondernemers, overheden) en de verwerkers van het betalingsverkeer (Automated Clearing Houses, ach s zoals Interpay in Nederland). Voor grote ondernemingen, overheden en andere belanghebbenden geldt dat zij hun systemen zullen moeten aanpassen aan veranderingen die samenhangen met de uniforme eurobetaalruimte, zoals het gebruiken van internationale bankrekeningnummers (iban s). Daar staat tegenover dat de grootzakelijke markt verwacht dat zij forse besparingen kan realiseren, ondanks de mogelijke kosten die zij moet maken. Deze liggen vooral op het vlak van de standaardisatie en automatisering. De banken en de ach s zijn zich aan het beraden op hun toekomst. Momenteel zijn er in het eurogebied nog vele ach s, maar verwacht wordt dat dit er door fusies en overnames minder worden. Zij zullen gestandaardiseerde Europese producten verwerken, maar ook extra diensten bieden aan hun klanten om zo onderscheidend te kunnen zijn. Oprichting Currence Op 17 mei j.l. heeft Interpay het eigendom en beheer van de interbancaire betaalproducten Chipknip en pin overgedragen aan de nieuw opgerichte organisatie Currence (voorheen: Brands & Licences Betalingsverkeer Nederland ). Currence is een van Interpay afgesplitste organisatie, die door acht Nederlandse banken is opgericht. Aanleiding van de oprichting is het onderzoek geweest van de Werkgroep Wellink 3 in dnb heeft hierop aangegeven een voorstander te zijn van toenemende concurrentie in het Nederlandse betalings- 40 DNB / Kwartaalbericht Juni 2005

3 verkeer, indien dat de maatschappelijke efficiëntie ten goede komt. dnb zal, uit hoofde van haar oversighttaak, toezien op Currence. Currence is verantwoordelijk voor de regelgeving en het beheer van nationale interbancaire betaalproducten en stelt tevens de voorwaarden vast waaraan marktpartijen moeten voldoen om actief te mogen zijn in de verwerkingsketen van het Nederlandse elektronische retailbetalingsverkeer. Door de ontvlechting van enerzijds eigendoms- en beheertaken en anderzijds de verwerkingsactiviteiten ontstaat er meer ruimte voor concurrentie in het betalingsverkeer. Met de oprichting van Currence kunnen andere marktpartijen en nieuwe toetreders namelijk de interbancaire betaalproducten pin en Chipknip gaan aanbieden bij hun klanten of kunnen zij verwerkingsactiviteiten gaan uitvoeren voor Nederlandse banken. In de loop van 2005 zal Interpay ook de interbancaire betaalproducten Acceptgiro en Incasso/Machtigingen overdragen aan Currence. Interpay zal zich gaan toeleggen op de verwerking van het elektronische retailbetalingsverkeer. De ontvlechting biedt Interpay goede mogelijkheden om internationale samenwerkingsverbanden aan te gaan op het gebied van verwerking. Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (mob), waarin aanbieders en gebruikers in het retailbetalingsverkeer zijn vertegenwoordigd, is op 26 mei bijeengekomen. Het mob richt zich op de verbetering van de veiligheid, efficiëntie, bereikbaarheid en toegankelijkheid van het betalingsverkeer. Het mob heeft zich ondermeer over de navolgende zaken uitgesproken. Voorlichting valse euro s Het mob heeft drie voorlichtende modules opgesteld over valse euro s. Eén module is bestemd voor woordvoerders en voorlichters van marktpartijen om de eigen achterban en andere geïnteresseerden te informeren over de verschillende procedures die zij moeten volgen wanneer een verdacht biljet wordt aangetroffen. Op basis van deze module heeft de werkgroep daarnaast nog twee korte populaire versies opgesteld met teksten die zijn bestemd voor directe voorlichting aan consumenten en ondernemers. De modules zijn gepubliceerd op de webpagina van het mob 4 en worden verspreid door de partijen in het mob. Identiteitsfraude Ook stelt het mob een aantal voorlichtende modules op over de gevaren van identiteitsdiefstal en mogelijke maatregelen om te voorkomen dat persoonlijke gegevens in verkeerde handen komen. Dit ter verhoging van het bewustzijn van consumenten en bedrijven. Elke module behandelt het onderwerp vanuit een verschillende situatie. De eerste module is in mei gereed gekomen en zal worden verspreid onder de koepelorganisaties van de betrokken marktpartijen en overheidsinstanties. Advies ontheffing venstertijden Op verzoek van de Minister van Verkeer en Waterstaat heeft het mob advies uitgebracht over een collectieve ontheffing van gemeentelijke laad- en lostijden voor geld- en waardetransport, de zogenoemde venstertijden. Het mob dringt aan op een wettelijke regeling voor geld- en waardetransporteurs om gedurende de gehele dag bij hun klanten (winkels en banken) te mogen aanrijden. Zij hebben nu te maken met beperkte perioden waarbinnen zij bij een klant kunnen komen. Geld- en waardetransporteurs lopen echter veiligheidsrisico s als gevolg van deze beperkte venstertijden. De voorspelbaarheid van aanrijtijdstippen en -routes vergroot immers de kans op overvallen. Onderzoek gedragspatronen ondernemers Het mob start een onderzoek dat de dagelijkse praktijk van individuele ondernemers in diverse sectoren en branches in kaart brengt. Het onderzoek moet inzicht bieden in kengetallen, doelen en gedragspatronen van een aantal prototypes van toonbankinstellingen om een idee te krijgen van de omgangspatronen van deze ondernemers met het betalingsverkeer. Uitkomsten van het onderzoek kunnen worden ingezet bij het stimuleren van efficiënt betaalgedrag. Veiligere creditcards Creditcardmaatschappijen en banken gaan de komende jaren al hun creditcards en pinpassen voorzien van een zogeheten emv chip. Dit maakt het kopiëren van gegevens aanzienlijk moeilijker en daarmee het elektronisch betalen veiliger. Om de kans op fraude verder te verkleinen, zullen creditcardmaatschappijen voor aankopen met de creditcard in bijvoorbeeld winkels ook een pincode invoeren. Dit is veiliger dan een handtekening, want die is op zich gemakkelijk na te maken. De emv migratie voor creditcards is dit jaar begonnen en een aantal mensen beschikt al over een creditcard met daarop een emv chip. In de loop van dit jaar zijn naar DNB / Kwartaalbericht Juni

4 verwachting de eerste emv terminals voor creditcardbetalingen beschikbaar. Voor emv creditcards geldt dat daar waar mogelijk de chip moet worden gebruikt en niet de magneetstrip. Vanaf 2006 zullen de Nederlandse banken de pinpassen geleidelijk van dezelfde chiptechnologie gaan voorzien. Kader voor het opnieuw in omloop brengen van bankbiljetten Na de invoering van de chartale euro per 1 januari 2002, is de aandacht binnen het Eurosysteem verschoven naar de meer organisatorische aspecten van de chartale geldketen. Centraal in de beleidsvorming staat momenteel het creëren van één gemeenschappelijke Europese markt voor het aanbieden van chartale diensten. De bestaande grote verschillen in de nationale distributiestructuren zijn het onvermijdelijke gevolg van historische ontwikkelingen en verschillen in economische structuren en regelgeving. Nederland kent door de verregaande concentratie van het bankwezen en een beperkt aantal professionele geldverwerkers een vrij overzichtelijk speelveld. Landen als Duitsland en Frankrijk kennen een veel meer versnipperd bankstelsel en een daarop afgestemde chartale infrastructuur. Begin 2005 heeft de ecb het document Het recirculeren van eurobankbiljetten: kader voor de detectie van vervalsingen en voor de sortering op fitness door kredietinstellingen en andere professionele geldverwerkers gepubliceerd. In dit kader zijn due diligence -standaarden, ofwel richtlijnen, vastgelegd voor het opnieuw in omloop brengen van bankbiljetten (recirculeren) door de markt, die gelden voor het hele eurogebied. Deze standaarden of richtlijnen zijn opgesteld in nauwe samenwerking met de European Payments Council. Publicatie van deze richtlijnen is een belangrijke stap in de richting van de creatie van het beoogde level playing field. Tevens beantwoordt het kader aan de vraag van marktpartijen om uniformere regelgeving in het gebied. Naast banken en geldverwerkers worden ook niet-bancaire exploitanten van geldautomaten geacht zich te houden aan de richtlijnen. Het opnieuw in circulatie brengen van bankbiljetten via telcentrales van marktpartijen was tot dusver in Nederland niet gangbaar en in veel andere eurolanden ook niet toegestaan door de nationale centrale banken. De mogelijkheid voor marktpartijen om bankbiljetten te recirculeren brengt echter over het algemeen meer efficiëntie tot stand in de chartale geldketen. Bankbiljetten hoeven niet langer meer telkens de complete distributiecyclus te doorlopen, maar worden al na de controle door banken of geldverwerkers weer uitgegeven aan het publiek (zie figuur 2). Het kostbare sorteren door nationale centrale banken kan beperkt worden tot een niveau dat voldoende is om een schone circulatie te waarborgen. Het belangrijkste punt van het kader is dat recirculatie van bankbiljetten via (geld)automaten alleen is toegestaan als deze biljetten op geschiktheid en echtheid zijn gecontroleerd met apparatuur, die door het Eurosysteem succesvol is getest. Dit betekent dat sorteerapparaten met goed gevolg een standaard test met valse en echte biljetten moeten hebben doorstaan. Met Figuur 2 Ontwikkeling bankbiljettencirculatie Huidige bankbiljettencirculatie Recirculatie door de markt (toekomstige situatie) Geldvervoer Gelduitgifte automaat Publiek Geldvervoer Gelduitgifte automaat Publiek dnb Bankfiliaal dnb Bankfiliaal Geldtelcentrale Detailhandel Geldtelcentrale Detailhandel Wijzigingen (re)circulatie Toelichting: pijlen geven stroming bankbiljetten weer 42 DNB / Kwartaalbericht Juni 2005

5 het testen van detectoren en het informeren van fabrikanten ervan over nieuwe falsificaten, gaan de nationale centrale banken een nieuwe actieve rol spelen in de chartale geldketen. Tegelijkertijd trekken zij zich deels terug uit het operationele deel van de keten. De nationale centrale banken zien toe op de uitvoering van de richtlijnen, die uiterlijk eind 2007 moet zijn afgerond. In de tussenliggende overgangsperiode van twee jaar krijgen de banken en geldverwerkers de gelegenheid hun sorteersystemen geschikt te maken voor recirculatie. In Nederland sluit het kader goed aan bij de al in gang gezette reorganisatie van de bankbiljettendistributiestructuur, die in 2008 moet zijn afgerond. De intentie van deze reorganisatie is eveneens de recirculatie van bankbiljetten door marktpartijen mogelijk te maken. dnb heeft hierover afspraken gemaakt met de grootste commerciële banken, die zijn verwoord in een Chartale Distributie Overeenkomst (cdo). In deze cdo hebben de banken bij het opnieuw in circulatie brengen van bankbiljetten tevens toegezegd van begin af aan te zullen voldoen aan de richtlijnen van het kader. Oversight rapport van het cpss Het Committee on Payment and Settlement Systems (cpss) heeft op 10 mei 2005 een rapport inzake oversight gepubliceerd. 5 Het doel van dit rapport is om duidelijkheid te verschaffen over de toezichtstaak van centrale banken op het betalings- en effectenverkeer. Dit soort toezicht wordt internationaal en ook bij dnb kortheidshalve aangeduid met de term oversight. Op hoofdlijnen kan worden gesteld dat met het rapport de centrale banken van de g10 voor het eerst een integraal Box Oversight: definitie en principes Definitie oversight: Oversight is een centrale-bankfunctie met als doel het bevorderen van een veilig en efficiënt betalings- en effectenverkeer door het monitoren van bestaande en in ontwikkeling zijnde systemen, het toetsen van deze systemen aan standaarden en, waar nodig, het bewerkstelligen van veranderingen in de systemen. Algemene oversightprincipes A. Transparantie Centrale Banken (cb s) dienen hun oversightbeleid publiek te maken; B. Internationale standaarden cb dienen internationaal aanvaarde standaarden voor betalings- en effectenverkeer te gebruiken; C. Effectieve bevoegdheden en capaciteit cb dienen bevoegdheden en capaciteit te hebben om effectief oversight te kunnen houden; D. Consistentie Oversight-standaarden dienen consistent toegepast te worden op vergelijkbare systemen inclusief de eigen systemen van centrale banken; E. Samenwerking met andere autoriteiten (coöperatief oversight) cb s dienen, met het oog op het bevorderen van een veilig en efficiënt betalings- en effectenverkeer, samen te werken met andere centrale banken en toezichthouders. Coöperatieve oversightprincipes 1. Informeer andere cb s over grensoverschrijdende/ multivaluta systemen Iedere centrale bank die bestaande of in ontwikkeling zijnde grensoverschrijdende systemen en systemen die in meerdere valuta afwikkelen heeft geïdentificeerd, dient andere centrale banken die daarin een mogelijk belang hebben te informeren; 2. Wijs één cb aan als cb met primaire oversight-taak Eén van de centrale banken in het coöperatieve oversightraamwerk dient de primaire verantwoordelijkheid op zich te nemen en de rol te aanvaarden zoals uiteengezet in principe 3; 3. cb met primaire oversight taak betrekt andere relevante cb bij toetsingen De centrale bank met primaire verantwoordelijkheid heeft het voortouw bij het uitvoeren van toetsingen en dient te streven naar consensus met de andere relevante cb door deze daarbij te betrekken; 4. Afwikkeling in een bepaalde valuta is een gezamenlijke verantwoordelijkheid In multivaluta systemen hebben de cb s met primaire verantwoordelijkheid en de centrale bank die een bepaalde valuta uitgeeft een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het vaststellen van de deugdelijkheid van afwikkelprocedures in normale en buitengewone situaties. 5. Deelname aan onveilige systemen ontmoedigen Indien de opzet of werking van een grensoverschrijdende/multivaluta systeem voor een centrale bank niet acceptabel is, dan dient deze centrale bank het gebruik van dat systeem te ontmoedigen. Bron: Central Bank oversight of payment and settlement systems, BIS (2005). DNB / Kwartaalbericht Juni

6 overzicht geven over het hoe en waarom van oversight; voorts is een gemeenschappelijke definitie van oversight opgenomen en zijn de principes afgeleid aan de hand waarvan het oversight effectief kan plaatsvinden (zie Box). Een voorbeeld van zo n principe is om als centrale bank transparant te zijn over het oversightbeleid. 6 De argumenten voor het uitvoeren van oversight zijn terug te voeren op de taken van centrale banken. Vanuit de taak van het handhaven van financiële stabiliteit is het belangrijk het systeemrisico dat inherent is aan het betalings- en effectenverkeer te kunnen beperken door hierop oversight te houden. Voorts hebben centrale banken de taak voor een goede geldcirculatie te zorgen, zowel bij het publiek als op de financiële markten, en verzorgen zij de uitvoering van het monetaire beleid. Voor alle genoemde taken zijn veilige en efficiënte systemen en producten onontbeerlijk. In de g10- landen is ervoor gekozen om de taken uit te voeren via oversight, naast de rol van de centrale bank als dienstverlener en katalysator. Ook andere toezichthouders zijn, vanuit andere invalshoeken dan oversight, betrokken bij het toezicht op het betalings- en effectenverkeer. Het is daarbij van belang, met het oog op een efficiënte aanwending van middelen, dat centrale banken niet alleen onderling, maar ook met andere toezichthouders samenwerken. Dat is precies wat wordt beoogd met het algemene oversightprincipe (samenwerking met andere autoriteiten) zoals weergegeven in de Box. Het cpss-rapport gaat ook in op enkele ontwikkelingen met betrekking tot de oversightfunctie. Zo is een tendens tot de formalisering van deze functie zichtbaar. Veel centrale banken hebben een aparte afdeling oversight opgericht (bij dnb in 2000), die in hoge mate onafhankelijk is gepositioneerd ten opzichte van de afdeling die de uitvoering van het betalingsverkeer verzorgt. De formalisering komt ook tot uitdrukking doordat in een aantal landen de oversightfunctie een wettelijk instrumentarium wordt toegekend. Dergelijke wet- en regelgeving is van kracht geworden in Canada (2002), Hong Kong (2004), Italië (2004), Singapore (2004) en Zwitserland (2004). Ook in Nederland is wetgeving voorzien in de vorm van deel iv van de Wet Financieel Toezicht. Een andere ontwikkeling is de samenvoeging van effectenafwikkelsystemen in met name Europa. Als gevolg hiervan is ook een toenemende samenwerking zichtbaar tussen overseers. dnb is in de afgelopen twee jaar samenwerkingsverbanden aangegaan met de Belgische, Franse, Portugese en Engelse toezichthouders alsmede de afm voor het oversight op de effectenclearing (lch.clearnet) en settlement (Euroclear). Deze coöperatieve samenwerking is vastgelegd in convenanten en voldoet aan de vijf coöperatieve oversightprincipes. Het cpss heeft in mei tevens het rapport New developments in large-value payment systems gepubliceerd. Dit rapport behelst een internationale vergelijking van recente ontwikkelingen in hoogwaardige betaalsystemen. De belangrijkste conclusie van dit rapport is dat innovaties in het hoogwaardige betalingsverkeer de afgelopen jaren hebben geleid tot grotere flexibiliteit en lagere liquiditeitskosten vanwege een snellere afwikkeling van betalingen en verbeterde mogelijkheden om liquiditeit te besparen. Voorts is het rapport General guidance for payment system development van het cpss ter publieke consultatie aangeboden. Dit rapport bevat veertien aanbevelingen voor opkomende economieën die hun betalingsverkeer willen moderniseren. De consultatie duurt tot 30 september 2005, waarna het rapport zal worden bewerkt voor definitieve publicatie. 7 1 De gedetailleerde specificaties voor target2 staan op de website van dnb: en zijn te bereiken door achtereenvolgens Professioneel, Betalingsverkeer en target2 te selecteren. 2 Verordening 2560/2001/ec ( de verordening ) bewerkstelligt dat grensoverschrijdende betalingen in eur binnen de eu kunnen plaatsvinden tegen binnenlandse tarieven. De voorwaarden hiertoe zijn dat de zender en ontvanger binnen de eu gevestigd zijn, muntsoort euro, bedragsgrens eur verplicht vermelden van Bank Identifier Code (bic) en International Bank Account Number (iban) en de kostenoptie moet shared (sha) zijn. Met ingang van 1 januari 2006 wordt de bedragsgrens verhoogd tot eur Het eindrapport Tariefstructuren en Infrastructuur in het Nederlandse massale betalingsverkeer staat op de website van dnb: en is te bereiken door achtereenvolgens de Kennisbank en Overige documenten te selecteren. 4 De modules zijn te vinden op de webpagina van het mob, welke is te vinden via en door achtereenvolgens Professioneel, Betalingsverkeer en Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer te selecteren. 5 Dit rapport, getiteld Central Bank oversight of payment and settlement systems, is te vinden op de websites van de bis ( 6 Zie bijvoorbeeld de oversightbrochure op de website van dnb. 7 De cpss-rapporten New developments in large-value payment systems en General Guidance for payment system development zijn te vinden op de website van de bis ( respectievelijk 44 DNB / Kwartaalbericht Juni 2005

Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland

Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland Laveren naar sepa: de overgang naar Europese betaalmiddelen in Nederland Vanaf 28 januari 2008 zullen consumenten en bedrijven Europees kunnen gaan betalen. Op die datum komen banken in het hele eurogebied

Nadere informatie

Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen

Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen Probleemloos naar één Europese markt voor betalingen SEPA: betalingsverkeer zonder grenzen In een groot deel van Europa worden de grenzen voor het betalingsverkeer afgeschaft. Er komt één grote Europese

Nadere informatie

HOE BETAALT U? HOE ZOU U WILLEN BETALEN?

HOE BETAALT U? HOE ZOU U WILLEN BETALEN? HOE BETAALT U? HOE ZOU U WILLEN BETALEN? 2/09/2008-22/10/2008 Er zijn 329 antwoorden op 329 die voldoen aan uw criteria DEELNAME Land DE - Duitsland 55 (16.7%) PL - Polen 41 (12.5%) DK - Denemarken 20

Nadere informatie

Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009

Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009 VURORE Drs. Monique Kalvelagen RE Group Audit ABN AMRO 11 November 2009 1 Overzicht 1. Huidige betaalinfrastructuur 2. Single Euro Payments Area (SEPA) 3. Impact op wezen 2 1. Huidige betaalinfrastructuur

Nadere informatie

Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer)

Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer) Invoering EMV in Nederland (en andere veranderingen in het betalingsverkeer) Presentatie voor Detailhandel Nederland 28 augustus 2009 Piet Mallekoote, Algemeen Directeur Currence Voorzitter Afstemgroep

Nadere informatie

TARGET2 nieuwsbrief. Inhoud. De TARGET2 nieuwsbrief. Projectplanning TARGET2

TARGET2 nieuwsbrief. Inhoud. De TARGET2 nieuwsbrief. Projectplanning TARGET2 TARGET2 nieuwsbrief Informatie over de migratie van TOP naar TARGET2 januari 2006, nr 2 Inhoud De TARGET2 nieuwsbrief Projectplanning TARGET2 1 1 Migratie naar TARGET2 Het testprogramma 3 3 De meest recente

Nadere informatie

Europese feestdagen 2019

Europese feestdagen 2019 Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 01-02

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer De fraude met pinpassen is de afgelopen twee jaar aanzienlijk afgenomen na een stijging in 2003, blijkt uit onderzoek van de Nederlandsche Bank

Nadere informatie

Europese feestdagen 2018

Europese feestdagen 2018 Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-01 02-01 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 03-03

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Op 28 januari 2008 is de gemeenschappelijke eurobetaalruimte sepa van start gegaan met de introductie van de sepa- overschrijving. In de eerste

Nadere informatie

Eén Europees betaalgebied op komst

Eén Europees betaalgebied op komst Vanaf 1 januari 2008 zal het betalingsverkeer in Europa veranderen. Niet van de één op de andere dag, zoals toen de euro in 2002 de nationale valuta verving, maar geleidelijk. Vanaf 1 januari 2008 moet

Nadere informatie

Europese feestdagen 2017

Europese feestdagen 2017 Januari - Februari - Maart Bestemming Januari Februari Maart Nederland (NL) 01-01 Bestemming Januari Februari Maart België (BE) 01-01 Bosnie en Herzegovina (BA) 01-03 Bulgarije (BG) 01-01 03-03 Denemarken

Nadere informatie

Europees overboeken en incasseren

Europees overboeken en incasseren Europees overboeken en incasseren Ir. Simon Lelieveldt e-banking track 10 november 2005 Voorspellen: altijd gevaarlijk..! Ik zie over minder dan 800 dagen. een New Legal Framework.. ik zie ook. EPC-standaarden

Nadere informatie

Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni Dames en heren,

Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni Dames en heren, Speech Frank Elderson Toekomst Betalingsverkeer 24 juni 2014 Dames en heren, Hoewel deze bijeenkomst gaat over de toekomst van het betalingsverkeer, neem ik u graag eerst even mee naar het verleden. Want

Nadere informatie

SEPA Veranderingen voor onderwijsland. 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini

SEPA Veranderingen voor onderwijsland. 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini SEPA Veranderingen voor onderwijsland 18 Juni 2010 Ernst Kokke, Capgemini Inhoud SEPA in een notendop Betalingsverkeer, het basismodel Huidige situatie in Europa Wat is SEPA? Impact van SEPA 1 SEPA in

Nadere informatie

SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS

SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS Nederland klaar voor IBAN en SEPA? Publieke sector klaar? SEPA-middag Forum Standaardisatie, 4 september 2012 Michiel van Doeveren, Secretaris NFS 1 Agenda - Achtergrond van Single Euro Payments Area (SEPA)

Nadere informatie

SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken

SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken SEPA NL Het programmaplan van Nederlandse banken Simon Lelieveldt 25 november 2005 Wat brengt de toekomst? Ik zie over minder dan 800 dagen. een New Legal Framework.. ik zie ook. EPC-standaarden ik zie

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Betaalorganisatie Currence en de winkeliers hebben maatregelen genomen om het kopiëren van de magneetstrip op pinpassen tegen te gaan. Oude terminals

Nadere informatie

Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop. Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010

Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop. Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010 Betalen in SEPA; wat verandert er in Nederland? workshop Frans van Beers (Stuurgroep SEPA) Detailhandel Nederland Delft, 8 juni 2010 scope SEPA veranderingen Huidige betaalmarkt (met huidig rekeningnummer)

Nadere informatie

Betalen in het eurogebied: nog niet alle wensen vervuld

Betalen in het eurogebied: nog niet alle wensen vervuld ers zijn over het algemeen positief over de bestaande betaalmogelijkheden, maar toch betaalt men in of naar het buitenland niet altijd zoals men zou willen. Zo is de tevredenheid over de acceptatie van

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer De vier grootste banken hebben op 4 oktober jl. een nieuwe betaalstandaard ingevoerd, genaamd ideal, voor het direct en veilig afrekenen van

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer In het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (mob) hebben aanbieders en gebruikers van betaaldiensten uitvoerig gesproken over ontwikkelingen

Nadere informatie

6 Het betalings- en effectenverkeer

6 Het betalings- en effectenverkeer 6 Het betalings- en effectenverkeer 6.1 nleiding Betaalsystemen functioneren goed Concurrentie en integratie effectenmarkt neemt toe Elektronisch betalen groeit verder Fundamenten voor Europese betaalmarkt

Nadere informatie

Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010

Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010 SEPA status update Frans van Beers Stuurgroep SEPA Platform Administratieve Software Maarssen, 28 september 2010 Overgang naar SEPA is onvermijdelijk 2004 2006: Europese Commissie vind één infrastructuur

Nadere informatie

NIBE-SVV, 2015. Oefenexamen Europees betalingsverkeer

NIBE-SVV, 2015. Oefenexamen Europees betalingsverkeer NIBE-SVV, 2015 Oefenexamen Europees betalingsverkeer 1. Welke bewering over de zakelijke en particuliere betaalrekening is JUIST? Zowel bij de zakelijke als bij de particuliere betaalrekening A. kan de

Nadere informatie

NIBE-SVV, 2012 OEFENEXAMEN EUROPEES BETALINGSVERKEER

NIBE-SVV, 2012 OEFENEXAMEN EUROPEES BETALINGSVERKEER NIBE-SVV, 2012 OEFENEXAMEN EUROPEES BETALINGSVERKEER 1. Welke bewering over de zakelijke en particuliere betaalrekening is JUIST? Zowel bij de zakelijke als bij de particuliere betaalrekening A. kan de

Nadere informatie

Rapportage van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer aan de Minister van Financiën

Rapportage van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer aan de Minister van Financiën 1 Rapportage van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer aan de Minister van Financiën Inleiding De eerste vergadering van het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) heeft plaatsgevonden op

Nadere informatie

SEPA for mobile. Agenda. Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen?

SEPA for mobile. Agenda. Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen? SEPA for mobile Gijs Boudewijn 24 mei 2012 Agenda Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen? EPC en mobiel: deliverables tot dusver en prioriteiten

Nadere informatie

Goede werking betalings- en effectenverkeer. Oversight

Goede werking betalings- en effectenverkeer. Oversight Goede werking betalings- en effectenverkeer Oversight Titel: Mr. Yokoi Kunstenaar: Tadaaki Narita, 2002 Materiaal: keramiek, kunststof en gloeilampen Kunstcollectie DNB 2 Inhoud Inleiding 4 Doelstellingen

Nadere informatie

BESLUIT VAN DE COMMISSIE

BESLUIT VAN DE COMMISSIE 22.7.2010 Publicatieblad van de Europese Unie L 189/19 BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 19 juli 2010 inzake gemeenschappelijke veiligheidsdoelen, zoals vermeld in artikel 7 van Richtlijn 2004/49/EG van het

Nadere informatie

COMMISSE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN

COMMISSE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN ***** COMMISSE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 22.12.1998 COM(1998) 801 def. 98/ 0364(CNB) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de monetaire regelingen in de Franse territoriale gemeenschappen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 27 863 Betalingsverkeer Nr. 45 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 27 mei 2013

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 27 863 Betalingsverkeer Nr. 52 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 7 november

Nadere informatie

- Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten

- Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten pagina l van 2 zeist@zeist.nl - Doorgest.: Ledenbrief Wat betekent de komst van SEPA voor gemeenten Van: Aan: Datum: Onderwerp: Bijlagen: Tanja Knopperts zeist@zeist.nl 18-2-2010 11:41 Doorgest. : Ledenbrief

Nadere informatie

WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN VERORDENING VAN DE RAAD tot wijziging van Verordening (EG) nr. 974/98 over de invoering van de euro

WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN VERORDENING VAN DE RAAD tot wijziging van Verordening (EG) nr. 974/98 over de invoering van de euro RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 19 december 2005 (OR. en) 14883/05 Interinstitutioneel dossier: 2005/0145 (CNS) UEM 205 ECOFIN 370 OC 877 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: VERORDENING

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 27 863 Betalingsverkeer Nr. 22 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 5 september

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

BESLUIT VAN DE COMMISSIE

BESLUIT VAN DE COMMISSIE 27.4.2012 Publicatieblad van de Europese Unie L 115/27 BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 23 april 2012 betreffende de tweede reeks gemeenschappelijke veiligheidsdoelen voor het spoorwegsysteem (Kennisgeving

Nadere informatie

Statusrapport Veiligheid betaalproduct

Statusrapport Veiligheid betaalproduct Statusrapport Veiligheid betaalproduct Pinpas 2006 De Nederlandsche Bank 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding en conclusie... 5 2 Kenmerken betaalproduct Pinpas... 6 3 Fraude-ontwikkeling Pinpas... 7 4 Status van

Nadere informatie

SEPA komt er aan! 1 februari 2014. Februari 2013 FJ Dalstra Doest

SEPA komt er aan! 1 februari 2014. Februari 2013 FJ Dalstra Doest SEPA komt er aan! 1 februari 2014 Februari 2013 FJ Dalstra Doest Inleiding Naar aanleiding van de presentatie SEPA komt er aan!, ontvangt u deze hand out. Hierin staan de onderwerpen, die in de presentatie

Nadere informatie

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen

Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen 2012D0226 NL 13.12.2013 001.001 1 Dit document vormt slechts een documentatiehulpmiddel en verschijnt buiten de verantwoordelijkheid van de instellingen B BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 23 april 2012 betreffende

Nadere informatie

Dynamiek in het retail-betalingsverkeer en de veranderende rol van Interpay

Dynamiek in het retail-betalingsverkeer en de veranderende rol van Interpay Dynamiek in het retail-betalingsverkeer en de veranderende rol van Interpay Het retail-betalingsverkeer staat volop in de aandacht. Dat is niet verwonderlijk gezien het belang ervan in het maatschappelijk

Nadere informatie

Grensoverschrijdende overmakingen in euro - wijzigingen vanaf 1 juli 2003 - vaak gestelde vragen (zie ook IP/03/901)

Grensoverschrijdende overmakingen in euro - wijzigingen vanaf 1 juli 2003 - vaak gestelde vragen (zie ook IP/03/901) MEMO/03/140 Brussel, 26 juni 2003 Grensoverschrijdende overmakingen in euro - wijzigingen vanaf 1 juli 2003 - vaak gestelde vragen (zie ook IP/03/901) Welke wijzigingen vanaf 1 juli 2003? Verordening nr.

Nadere informatie

Raadpleging van betrokken partijen bij het ontwikkelen van beleid voor kleine ondernemingen op nationaal en regionaal niveau

Raadpleging van betrokken partijen bij het ontwikkelen van beleid voor kleine ondernemingen op nationaal en regionaal niveau Raadpleging van betrokken partijen bij het ontwikkelen van beleid voor kleine ondernemingen op nationaal en regionaal niveau 01.06.2004-30.09.2004 Deel I Achtergrondinformatie Land AT - Oostenrijk 1 (1.4)

Nadere informatie

Eén manier van betalen in Europa

Eén manier van betalen in Europa Eén manier van betalen in Europa Op 1 februari 2014 is de Europese betaalmarkt een feit. Zorg ervoor dat u ruim op tijd klaar bent voor de nieuwe manier van betalen. De Europese betaalmarkt Op 1 februari

Nadere informatie

impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden

impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden SEPA impact? Uw betalingsverkeer volgens nieuwe standaarden 1 impact scan urgentie wetgeving standaarden overschrijvingen iban incasso erordening impact scan urgentie wetgeving standaarden overschrijvingen

Nadere informatie

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE

UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE 13.12.2013 Publicatieblad van de Europese Unie L 334/37 UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 11 december 2013 tot wijziging van Besluit 2012/226/EU betreffende de tweede reeks gemeenschappelijke veiligheidsdoelen

Nadere informatie

Duitsland (DE)

Duitsland (DE) DPD 8:30 Met DPD 8:30 worden uw pakketten de volgende werkdag voor 8.30 uur geleverd bij uw klanten. DPD 8:30 is mogelijk voor pakketzendingen naar Duitsland. Bepaalde postcodes zijn uitgesloten van verzending.

Nadere informatie

Invoering SEPA in Nederland

Invoering SEPA in Nederland Invoering SEPA in Nederland Factuurcongres Kennisplatform Administratieve Software 24 april 2012 Gaston Aussems Agenda - Waarom SEPA? - Wat gaat SEPA betekenen? - Hoe migreert Nederland? - Hoe kunnen we

Nadere informatie

Single Euro Payments Area S PA

Single Euro Payments Area S PA Single Euro Payments Area S PA SEPA 3 Inhoud p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 Wat is SEPA? Waarom wordt SEPA ingevoerd? Waar wordt SEPA toegepast? Vanaf wanneer wordt SEPA toegepast? Wat verandert er? Wat

Nadere informatie

EUROPESE CENTRALE BANK

EUROPESE CENTRALE BANK 22.2.2014 Publicatieblad van de Europese Unie C 51/3 III (Voorbereidende handelingen) EUROPESE CENTRALE BANK ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK van 19 november 2013 inzake het voorstel voor een richtlijn

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET ECONOMISCH EN FINANCIEEL COMITÉ

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET ECONOMISCH EN FINANCIEEL COMITÉ EUROPESE COMMISSIE Brussel, 20.5.2014 COM(2014) 277 final VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET ECONOMISCH EN FINANCIEEL COMITÉ overeenkomstig artikel 12 van Verordening (EU) nr. 1210/2010 van het Europees

Nadere informatie

Single Euro Payments Area (SEPA) De standaard voor betalen in Nederland en Europa

Single Euro Payments Area (SEPA) De standaard voor betalen in Nederland en Europa Single Euro Payments Area (SEPA) De standaard voor betalen in Nederland en Europa Welke onderwerpen komen aan bod? Waarom SEPA? Voordelen van één Europese betaalmarkt Het IBAN rekeningnummer De SEPA-overboeking

Nadere informatie

Scoren met SEPA! Inleiding 1. Wat is SEPA?

Scoren met SEPA! Inleiding 1. Wat is SEPA? Scoren met SEPA! Speech van Jacqueline Rijsdijk Directeur Divisie Betalingsverkeer & voorzitter van de Afstemgroep SEPA Nederland t.g.v. Kick off SEPA Platform voor de Publieke Sector, 16 juni 2008 -Alleen

Nadere informatie

Beheerders van cash-recycling-machines dienen voorts te voldoen aan alle in nationale vervalsings- en witwaswetgeving vastgelegde verplichtingen.

Beheerders van cash-recycling-machines dienen voorts te voldoen aan alle in nationale vervalsings- en witwaswetgeving vastgelegde verplichtingen. HET DOOR HET EUROSYSTEEM GEHANTEERDE REFERENTIEKADER VOOR HET GEBRUIK VAN CASH- RECYCLING-MACHINES DOOR KREDIETINSTELLINGEN ALSMEDE ANDERE INSTELLINGEN IN HET EUROGEBIED DIE BEROEPSHALVE DEELNEMEN AAN

Nadere informatie

Directie Financiële Markten. Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE. 5 september 2006 FM M

Directie Financiële Markten. Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE. 5 september 2006 FM M Directie Financiële Markten Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Datum Uw brief (Kenmerk) Ons kenmerk 5 september 2006 FM 2006-01994 M Onderwerp Voortgangsrapportage

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Nederlanders gebruiken in andere eurolanden vaker contant geld en hun creditcard, terwijl ze minder snel dan hier met hun pinpas afrekenen. Dat

Nadere informatie

SEPA. single euro payments area. Gemakkelijker betalen in Europa

SEPA. single euro payments area. Gemakkelijker betalen in Europa SEPA single euro payments area Gemakkelijker betalen in Europa Inhoud Inleiding 1. SEPA de Europese invalshoek Waarom Europees betalingsverkeer? Gelijke standaarden en regels Hoeveel landen doen mee? Wat

Nadere informatie

Het belang van standaarden in de financiële wereld

Het belang van standaarden in de financiële wereld Het belang van standaarden in de financiële wereld Gerard Hartsink EU Affairs & Market Infrastructures Edu Exchange Nieuwegein, 7 December 2006 Agenda 1. De (betaal)kaartmarkt 2. De visies voor een Europese

Nadere informatie

Code Geboorteland Straatnaam

Code Geboorteland Straatnaam Uitwisseling van informatie op grond van artikel 10, eerste lid van de Landsverordening spaarvermogensheffing Info Beneficial owner (1) Data Beneficial owner (2) Naamgegevens(3) Geboortegegevens (4) Adresgegevens

Nadere informatie

Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen

Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen Particulier Algemeen Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen Doorlooptijd van overboekingen Dit is de tijd die ligt tussen het moment waarop u een overboekingsopdracht verzendt

Nadere informatie

Het belang van standaarden in de financiële wereld

Het belang van standaarden in de financiële wereld Het belang van standaarden in de financiële wereld Gerard Hartsink EU Affairs & Market Infrastructures Edu Exchange Nieuwegein, 7 December 2006 Agenda 1. De (betaal)kaartmarkt 2. De visies voor een Europese

Nadere informatie

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding SEPA

FORUM STANDAARDISATIE Aanmelding SEPA -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Survey [mailto:website.open.standaarden@nl] Verzonden: donderdag 11 november 2010 15:47 Aan: Logius Forumstandaardisatie CC: Joris Gresnigt Onderwerp: Formulier Open

Nadere informatie

Currence, elektronisch betalen en vertrouwen

Currence, elektronisch betalen en vertrouwen Currence, elektronisch betalen en vertrouwen VUrORE seminar:"geeft elektronisch geld vertrouwen? drs S. Balraadjsing RE Amsterdam, 11 november 2009 1 Agenda 1.Rol Currence Betalingsverkeer 2.Betaalproducten

Nadere informatie

Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen

Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen Grensoverschrijdende aftrek van fiscale verliezen 20.01.2006-20.02.2006 220 antwoorden. Geef aan op welk gebied uw hoofdactiviteit ligt D - Industrie 58 26,4% G - Groothandel en kleinhandel; reparatie

Nadere informatie

2 Leveringen van goederen naar

2 Leveringen van goederen naar 2 Leveringen van goederen naar landen binnen de EU 2.1 Levering van goederen binnen de EU aan een buitenlandse ondernemer 2.1.1 intracommunautaire leveringen Hoofdregel bij grensoverschrijdende leveringen

Nadere informatie

INSTANT PAYMENTS. Het begint met ambitie..en commitment ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018

INSTANT PAYMENTS. Het begint met ambitie..en commitment ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018 INSTANT PAYMENTS Het begint met ambitie..en commitment 2015-2019 ICT Accountancy Jaarcongres woensdag 31 oktober 2018 Frans van Beers Betaalvereniging Nederland 31 oktober 2018 1 Instant Payments in het

Nadere informatie

VERANTWOORDELIJKHEDEN EN OPLOSSINGSRICHTINGEN INZAKE FALSIFICATEN

VERANTWOORDELIJKHEDEN EN OPLOSSINGSRICHTINGEN INZAKE FALSIFICATEN 1 VERANTWOORDELIJKHEDEN EN OPLOSSINGSRICHTINGEN INZAKE FALSIFICATEN 1 INLEIDING Het (MOB) rekent falsificaten van eurobankbiljet tot één van de veiligheidsrisico s in het betalingsverkeer en heeft de gevraagd

Nadere informatie

Inhoud. p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14

Inhoud. p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 SEPA 3 Inhoud p.4 p. 6 p. 6 p. 8 p. 9 p.14 Wat is SEPA? Waarom wordt SEPA ingevoerd? Waar wordt SEPA toegepast? Vanaf wanneer wordt SEPA toegepast? Wat verandert er? Wat zijn de gevolgen? SEPA 4 Wat is

Nadere informatie

SEPA: Europees betalen

SEPA: Europees betalen SEPA: Europees betalen Exportclub Groningen, Veendam 03-10-2012. Stad en Midden Groningen Programma Stukje historie, waarom SEPA? SEPA nu Stad en Midden Groningen Europese integratie 1951 EGKS (Frankrijk

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN or** ir ir * ie *ür* COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 31.12.1998 COM( 1998) 732 def. 98/0353 (CNB) Voorstel voor een VERORDENING (EG) VAN DE RAAD over de omrekeningskoersen tussen de euro

Nadere informatie

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch TARIEVEN LIMIETEN VERWERKINGSTIJDEN SEPA LANDEN OVERZICHT V e r s i o n 2 0 1 5 1 Inhoudsopgave 1.ICBC Pakketten... 3 2.Betaaldiensten... 3 3.Contante transacties aan

Nadere informatie

ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK van 25 april 2006 inzake het Nederlandse voorstel van wet op het financieel toezicht (CON/2006/20)

ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK van 25 april 2006 inzake het Nederlandse voorstel van wet op het financieel toezicht (CON/2006/20) NL ADVIES VAN DE EUROPESE CENTRALE BANK van 25 april 2006 inzake het Nederlandse voorstel van wet op het financieel toezicht (CON/2006/20) Inleiding achtergrond en juridische basis Op 6 mei 2004 ontving

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 18 mei 2017 (OR. en) 9438/17 ADD 1 MAP 12 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 17 mei 2017 aan: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretaris-generaal van

Nadere informatie

Betalingsachterstand bij handelstransacties

Betalingsachterstand bij handelstransacties Betalingsachterstand bij handelstransacties 13/05/2008-20/06/2008 408 antwoorden 0. Uw gegevens Land DE - Duitsland 48 (11,8%) PL - Polen 44 (10,8%) NL - Nederland 33 (8,1%) UK - Verenigd Koninkrijk 29

Nadere informatie

Tarieven Europa: staffel 1

Tarieven Europa: staffel 1 Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan

Nadere informatie

HET GEMEEN - SCHAPPELIJK EUROBETALINGS - GEBIED: EEN GEÏNTEGREERDE MARKT VOOR RETAILBETALINGEN

HET GEMEEN - SCHAPPELIJK EUROBETALINGS - GEBIED: EEN GEÏNTEGREERDE MARKT VOOR RETAILBETALINGEN HET GEMEEN - SCHAPPELIJK EUROBETALINGS - GEBIED: EEN GEÏNTEGREERDE MARKT VOOR RETAILBETALINGEN INHOUD Voorwoord 5 Inleiding 6 1. De creatie van een Gemeenschappelijk Eurobetalingsgebied ( Single Euro

Nadere informatie

Oversight op het betalings- en effectenverkeer

Oversight op het betalings- en effectenverkeer 6 Oversight op het betalings- en effectenverkeer 6.1 Betalings- en effectenverkeer voldoet in hoge mate Transparantie van oversight-functie neemt toe Inleiding Het voor Nederland relevante betalings- en

Nadere informatie

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Handleiding registratie losbeweging bij invoer of laadbeweging bij uitvoer pluimvee en konijnen Het is de pluimvee- of konijnenhouder van het beslag van aankomst, respectievelijk vertrek, die verantwoordelijk

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.5.2007 COM(2007) 256 definitief 2007/0090 (CNS) Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD overeenkomstig artikel 122, lid 2, van het Verdrag betreffende

Nadere informatie

Single Euro PaymentS Area. Aanlevering batchopdrachten Equens

Single Euro PaymentS Area. Aanlevering batchopdrachten Equens Single Euro PaymentS Area Aanlevering batchopdrachten Equens Per 1 februari 2014 is de definitieve implementatie van de Single Euro Payments Area (SEPA) een feit. SEPA raakt vrijwel alle aspecten van uw

Nadere informatie

SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail

SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail SEPA Kansen en bedreigingen voor Click Retail 18 Mei 2010 Paul Koetsier, Capgemini Inhoud Setting the scene Huidige situatie SEPA? Kansen van SEPA voor de Retailer Nu en later 1 Wie van u gebruikt nu al

Nadere informatie

Handelsmerken 0 - DEELNAME

Handelsmerken 0 - DEELNAME Handelsmerken 29/10/2008-31/12/2008 391 antwoorden 0 - DEELNAME Land DE - Duitsland 72 (18.4%) PL - Polen 48 (12.3%) NL - Nederland 31 (7.9%) UK - Verenigd Koninkrijk 23 (5.9%) DA - Denemarken 22 (5.6%)

Nadere informatie

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum West-Vlaanderen Kortrijk - 24 februari 2015 Jan Smets A. De stand van

Nadere informatie

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België

Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Recepten voor duurzame groei Beschouwingen naar aanleiding van het Jaarverslag 2014 van de Nationale Bank van België Financieel Forum Gent - 26 februari 2015 Jan Smets A. De stand van zaken 1. De (lange)

Nadere informatie

Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen

Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen Particulier Algemeen Informatiewijzer Verwerkingsduur en doorlooptijd van overboekingen Doorlooptijd van overboekingen Dit is de tijd die ligt tussen het moment waarop u een overboekingsopdracht verzendt

Nadere informatie

6 Het betalings- en effectenverkeer

6 Het betalings- en effectenverkeer 6 Het betalings- en effectenverkeer 6.1 Trends in het betalings- en effectenverkeer Systemen doorstaan financiële crisis Europees betalen van start Migratie TARGET2 succesvol afgerond Op naar verdere Europese

Nadere informatie

en de Europese overschrijving

en de Europese overschrijving De Europese overschrijving Inleiding Waarom een nieuwe Europese overschrijving Wat is de Europese overschrijving Wat moet u doen? 1. Verzamel informatie over de Europese overschrijving 2. Benoem een projectleider

Nadere informatie

Voorlichtingsbijeenkomst VFI. P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence. Den Haag, 8 april 2008

Voorlichtingsbijeenkomst VFI. P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence. Den Haag, 8 april 2008 Introductie ideal Voorlichtingsbijeenkomst VFI P.M. Mallekoote Algemeen Directeur Currence Den Haag, 8 april 2008 Agenda Achtergrond Currence Wat is ideal? Het succes van ideal in Nederland Naar een Europese

Nadere informatie

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009 Directoraat-generaal voorlichting Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, 13 november 2012 DESKRESEARCH EUROPESE VERKIEZINGEN 2009 Onthouding en stemgedrag bij de Europese verkiezingen van 2009

Nadere informatie

Stabiliteit in tijden van disruptie

Stabiliteit in tijden van disruptie Stabiliteit in tijden van disruptie Piet Mallekoote Betaalvereniging Nederland 22 September 2016 F I N T E C H B L O C K C H A I N Agenda 1. Betaalvereniging 2. De markt van betalingsverkeer 3. Innovatie

Nadere informatie

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch

ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch ICBC (Europe) S.A. Amsterdam Branch TARIEVEN LIMIETEN VERWERKINGSTIJDEN SEPA LANDEN OVERZICHT J a n u a r i 2 0 1 5 1 Inhoudsopgave 1. ICBC Pakketten... 3 2. Betaaldiensten... 3 3. Contante transacties

Nadere informatie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie

de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal van de Europese Commissie Raad van de Europese Unie Brussel, 12 mei 2017 (OR. en) 9046/17 ADD 1 EF 97 ECOFIN 351 AGRIFIN 50 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 8 mei 2017 aan: de heer Jordi AYET PUIGARNAU, directeur, namens de secretarisgeneraal

Nadere informatie

Concept Agendapunt: 06 Lijsten met open standaarden Bijlagen: College Standaardisatie

Concept Agendapunt: 06 Lijsten met open standaarden Bijlagen: College Standaardisatie Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 84011 2508 AA Den Haag www.forumstandaardisatie.nl COLLEGE STANDAARDISATIE Concept CS10-05-06C Agendapunt: 06 Lijsten met open

Nadere informatie

Rapportage Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer 2006

Rapportage Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer 2006 Rapportage Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer 2006 Rapportage aan de minister van Financiën April 2007 2 INHOUD VOORWOORD... 5 1. RESULTATEN 2006... 7 OP WEG NAAR DE UNIFORME EUROBETAALRUIMTE SEPA...

Nadere informatie

De overgang op SEPA. Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandsche Bank Currence

De overgang op SEPA. Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandsche Bank Currence De overgang op SEPA door Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandsche Bank Currence Versie 3.4 oktober 2007 MET WIJZIGINGEN NAAR AANLEIDING VAN DE MOB-VERGADERING VAN 23 MEI 2007 Inhoudsopgave 1

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer

Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Actuele ontwikkelingen in het betalings- en effectenverkeer Het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer stelt een speciale werkgroep in die ervoor moet zorgen dat de overgang naar de uniforme Europese

Nadere informatie

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Handleiding registratie losbeweging bij invoer of laadbeweging bij uitvoer pluimvee en konijnen Het is de pluimvee- of konijnenhouder van het beslag van aankomst, respectievelijk vertrek, die verantwoordelijk

Nadere informatie

ENQUÊTE OVER DIVERSITEIT OP HET WERK EN ANTIDISCRIMINAT

ENQUÊTE OVER DIVERSITEIT OP HET WERK EN ANTIDISCRIMINAT ENQUÊTE OVER DIVERSITEIT OP HET WERK EN ANTIDISCRIMINAT 14.06.2005-15.07.2005 803 antwoorden Geef aan op welk gebied uw hoofdactiviteit ligt D - Industrie 225 K - Exploitatie van en handel in onroerend

Nadere informatie