inhoudsopgave 1 Inleiding 2 4 Een stappenplan voor impactanalyse 15 6 Relevante informatiebronnen 24

Transcriptie

1 inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Wat is INSPIRE? 5 3 Wat doet een INSPIRE dataprovider? 10 4 Een stappenplan voor impactanalyse 15 5 De organisatie van INSPIRE 20 6 Relevante informatiebronnen 24 1

2 1 inleiding Voor u ligt de handreiking impactanalyse INSPIRE. Geonovum brengt deze handreiking uit voor organisaties die verplichtingen hebben in het kader van de Europese kaderrichtlijn Infrastructure for Spatial Information in Europe (INSPIRE). Veel organisaties die actief zijn op het gebied van geo-informatie en milieu binnen de Nederlandse overheid, worden door deze richtlijn geraakt. Dit geldt met name voor bronhouders van geo-informatie. De komende jaren zullen zij moeten voldoen aan wettelijke verplichtingen die INSPIRE met zich mee brengt. waarom inspire? De Europese richtlijn INSPIRE heeft als doel de vindbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van verschillende gegevens gerelateerd aan milieubeleid te verbeteren. Denk daarbij aan gegevens omtrent landbouw- en industriegebieden, afvalverwerkingsbedrijven en drinkwatervoorzieningen, de spreiding van plant- en diersoorten, temperatuur en neerslag, de locaties van ziekenhuizen en scholen, de gezondheid in een bepaald gebied en de spreiding van de bevolking. Dit soort gegevens zijn nodig voor het maken en toetsen van Europees milieubeleid, maar zijn ook toepasbaar in andere beleidsgebieden. Deze handreiking is een stap in een bewustwordingsproces. Organisaties kunnen aan de hand van de handreiking analyseren of ze door INSPIRE worden geraakt, welke impact INSPIRE heeft op de organisatie en tot slot hoe deze impact onder de aandacht gebracht kan worden binnen de organisatie. wat merk je van inspire? De invoering van INSPIRE verandert de manier waarop we milieugegevens zoeken, vinden en uitwisselen. Wie gegevens nodig heeft, weet niet altijd of deze bestaan en waar je deze kan vinden. INSPIRE zorgt ervoor dat we dat kunnen opzoeken in een webportaal. Ook kunnen de gegevens via het web worden bekeken en gedownload. Bovendien stemmen we binnen Europa begrippen op elkaar af en maken we afspraken over hoe we gegevens vastleggen. Zo zorgen we ervoor dat de gegevens grensoverschrijdend op elkaar aansluiten, goed uitwisselbaar zijn en beter vergelijkbaar. 2 3

3 Naadloos gegevens uitwisselen binnen Europa INSPIRE verplicht de Europese lidstaten om locatiegegevens over 34 thema s gerelateerd aan milieubeleid vindbaar, bruikbaar en uitwisselbaar te maken. Om dit mogelijk te maken, standaardiseren de lidstaten hun gegevens en realiseren ze gezamenlijk een netwerk van portalen waarop overheidsorganisaties, burgers en bedrijven deze gegevens kunnen vinden en raadplegen. Het betreft hier niet alleen locatiegegevens. Ook milieugegevens die gerelateerd zijn aan locaties zijn relevant. Zoals de maximumsnelheden op wegen. voor wie is deze handreiking bedoeld? Deze handreiking is vooral bedoeld voor (project)managers en beleidsmedewerkers van organisaties, die binnen of buiten de overheid als dataprovider met INSPIRE aan de slag moeten. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat uw organisatie INSPIRE diensten gaat gebruiken. Daarmee raakt INSPIRE de werkprocessen van diverse organisaties in Nederland: Publieke bronhouders van geo-informatie (zoals gemeenten, waterschappen, provincies, rijksdiensten); Gebruikers van geo-informatie (overheden, particulieren, belangenorganisaties, bedrijven, instanties uit andere EU-landen); Beleidsorganen (departementen, koepels, brancheorganisaties e.d.); Toezichthoudende organisaties; Kennisinstituten, inclusief universiteiten en onderwijs; Leveranciers van toegevoegdewaardediensten (adviesbureaus, ingenieursbureaus en ICT-leveranciers); Coördinerende en standaardisatieorganen. Deze handreiking richt zich op het vergroten van het bewustzijn van de betekenis van INSPIRE voor de eigen organisatie en biedt handvatten voor het maken van een impactanalyse. 2 wat is inspire? Kern van INSPIRE is de realisatie van een Europese infrastructuur voor geo-informatie, die bijdraagt aan evenwichtig milieubeleid. INSPIRE is een richtlijn afkomstig uit de hoek van de Europese milieubescherming. Voor milieubescherming is gegevensuitwisseling over een groot aantal beleidsthema s tussen lidstaten onontbeerlijk. Probleem is dat de noodzakelijke informatie in Europa in verschillende bronnen is opgeslagen, vaak weinig toegankelijk is en dat uiteenlopende standaarden voor definities en uitwisseling worden gebruikt. INSPIRE wil deze problemen te verminderen. doelen van inspire De richtlijn beoogt dat geo-informatie van goede kwaliteit beschikbaar en vindbaar is en dat de inhoud ervan, ook over de landsgrenzen heen, op elkaar is afgestemd. Deze geo-informatie moet publiek toegankelijk zijn via webservices op het internet. Hiervoor wordt een netwerk ingericht, dat bestaat uit een Europees en nationale internetportalen. Via deze portalen en de webservices krijgen niet alleen overheden, maar ook burgers en bedrijven toegang tot de geo-informatie. 4 5

4 De doelstellingen van INSPIRE zijn samengevat: 1 Toegang tot geo-informatie binnen EU verbeteren (Europese geo- informatievoorziening); 2 Harmoniseren (afstemmen) van geo-informatie ; 3 Verbeteren interoperabiliteit (uitwisselbaarheid) tussen verschillende gebruikers en toepassingen. achtergrond Op 15 mei 2007 is de kaderrichtlijn INSPIRE van kracht geworden. Deze richtlijn beoogt een verbetering van de beschikbaarheid, kwaliteit, toegankelijkheid en uitwisselbaarheid van geo-informatie binnen en tussen de Europese lidstaten. INSPIRE brengt een resultaatsverplichting met zich mee voor de Europese lidstaten, met een aantal deadlines waaraan juridische gevolgen vastzitten, zoals de verplichting voor overheden binnen de lidstaten om geoinformatie die onder INSPIRE valt met elkaar uit te wisselen. Het ministerie van IenM heeft de richtlijn INSPIRE omgezet in een nationale wet, die op 1 september 2009 van kracht is geworden. De hoofdlijnen van INSPIRE sluiten aan op de inhoud en doelen van het Nederlands geo-informatiebeleid, zoals verwoord in de GIDEON-nota van april 2008 van het toenmalige ministerie van VROM. over welke thema s gaat inspire? De INSPIRE richtlijn omvat 34 milieugerelateerde thema s. Deze thema s zijn gegroepeerd in 3 bijlagen. Vaak wordt in dit kader gesproken van Annexen. bijlage i 1 Systemen voor verwijzing door middel van coördinaten 2 Geografisch rastersysteem 3 Geografische namen 4 Administratieve eenheden 5 Adressen 6 Kadastrale percelen 7 Vervoersnetwerken 8 Hydrografie 9 Beschermde gebieden bijlage ii 1 Hoogte 2 Bodemgebruik 1 3 Orthobeeldvorming 4 Geologie bijlage iii 1 Statistische eenheden 2 Gebouwen 3 Bodem 4 Landgebruik 5 Menselijke gezondheid en veiligheid 6 Nutsdiensten en overheidsdiensten 7 Milieubewakingsvoorzieningen 8 Faciliteiten voor productie en industrie 9 Faciliteiten voor landbouw en aquacultuur 10 Spreiding van de bevolking demografie 11 Gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden 12 Gebieden met natuurrisico s 13 Atmosferische omstandigheden 14 Meteorologische geografische kenmerken 15 Oceanografische geografische kenmerken 16 Zeegebieden 17 Biogeografische gebieden 18 Habitats en biotopen 19 Verspreiding van soorten 20 Energiebronnen 21 Minerale bronnen 1 In Nederland wordt bodemgebruik geïnterpreteerd als bodembedekking, dit om overlap met thema 3 onder bijlage III te voorkomen (bodem). 6 7

5 wie valt onder inspire? Nederland streeft naar een pragmatische invoering van INSPIRE. Uitgangspunt is dat alleen de meest geëigende datasets worden aangemerkt als INSPIRE gegevens. In Nederland wordt in samenspraak met organisaties die gegevens beheren, bekeken wie voor welke INSPIRE objecttypen of thema s aan INSPIRE moet voldoen. Moet een organisatie aan INSPIRE voldoen, dan is deze een INSPIRE dataprovider. De INSPIRE dataprovider moet ervoor zorgen dat de gegevens van de juiste beschrijvingen zijn voorzien (metadata), dat ze geharmoniseerd beschikbaar zijn en dat ze als webservice worden ontsloten. Het overzicht van dataproviders vindt u op dossiers/inspire/dataproviders. In Nederland worden veel gegevens beheerd door gemeenten. Dit betekent niet per definitie dat iedere individuele gemeente direct INSPIRE dataprovider is. Voor bepaalde gegevens is een landelijke regeling getroffen. Denk aan de BAG, waardoor gemeenten geen extra inspanningen hoeven te verrichten om deze gegevens terug te koppelen aan de infrastructuur van INSPIRE. INSPIRE heeft alleen betrekking op bestaande geo-informatie. Lidstaten zijn dus niet verplicht om ontbrekende geo-informatie in te winnen en via INSPIRE te ontsluiten. Daarentegen kunnen lidstaten en/of organisaties ervoor kiezen om ook de werking van INSPIRE uit te breiden tot meer thema s dan in INSPIRE worden gedefinieerd. Dit kan vanuit het oogpunt van de afnemers van geoinformatie een belangrijk argument zijn. Of de gegevens van een organisatie wel of niet onder INSPIRE vallen hangt ook af van een aantal specifieke uitzonderingsbepalingen. Sommige gegevens zijn privacygevoelig of kunnen in het kader van veiligheid niet zomaar openbaar gemaakt worden. bent u ook een inspire dataprovider? De eerste stap bij de implementatie van INSPIRE is bepalen of uw gegevens onder INSPIRE vallen. Om in beeld te brengen wie aangemerkt kan worden als dataprovider, organiseert Geonovum werksessies. Tijdens deze sessies bekijken organisaties die gegevens beheren gezamenlijk welke gegevens onder INSPIRE vallen. Daarbij hanteren we in Nederland het uitgangspunt dat alleen de meest geëigende dataset wordt aangemerkt. 8 9

6 3 wat doet een inspire dataprovider? Als u bent aangemerkt als INSPIRE dataprovider dan brengt dit bepaalde verplichtingen met zich mee. U moet een aantal zaken rond uw data regelen. Een INSPIRE dataprovider voert de metadata van de gegevens op in het Nationaal Georegister, structureert de gegevens conform de Europese afspraken en stelt de gegevens beschikbaar als webservice voor het bekijken en downloaden van de gegevens. Ook een jaarlijkse rapportage aan de EU behoort tot de verplichtingen. Metagegevens beschikbaar maken Een eerste stap is het vindbaar maken van beschikbare gegevens in een Nationaal Georegister door het opvoeren van metadata. Hierin is onder meer beschreven wat de gegevens en en hun bijbehorende webservices betekenen, wie de dataprovider is en en wat je met de gegevens mag doen. Dit kan relevant zijn in geval van bepaalde gebruiksvoorwaarden (bijvoorbeeld kosten verrekenen). In Nederland hebben we afgesproken om de INSPIRE gegevens beschikbaar te stellen conform een geharmoniseerd raamwerk van gebruiksvoorwaarden. Webservices beschikbaar maken Er dienen minimaal 2 webservices beschikbaar komen voor de INSPIRE gegevens. 1 Viewservices: Het op een kaart op het web kunnen bekijken van de gegevens, door ze als raadpleegdienst beschikbaar te stellen. 2 Downloadservices: De gegevens moeten ook via het web zijn uit te wisselen door ze beschikbaar te stellen als downloadservice. Van elke INSPIRE dataprovider wordt een aantal activiteiten verwacht. Hieronder staat een opsomming van activiteiten die leiden tot de gewenste resultaten. U kunt deze volgorde aanhouden of resultaten gelijktijdig opleveren. Dataharmonisatie doorvoeren Het harmoniseren van de gegevens volgens de Europese afspraken door dataspecificaties door te voeren. Monitoringsrapportage INSPIRE dataproviders wordt gevraagd om een bijdrage te leveren aan de vereiste monitoring en rapportage door Nederland aan de Europese Commissie. In onderstaand schema staan alles nog eens in relatie tot nationale en Europese voorzieningen weergegeven: 10 11

7 gebruiker inspire-infrastructuur Toepassen geo-informatie in GIS-omgeving Maken toegevoegdewaardediensten met geo-informatie europees inspire-portaal Zoeken en raadplegen metagegevens (catalogus) Raadplegen geo-informatie (viewer) nationaal inspire-portaal Zoeken en raadplegen metagegevens (catalogus) Raadplegen geo-informatie (viewer) Oproepen andere diensten voor gebruikers Netwerkdiensten Een bijzonder element binnen INSPIRE is de toepassing van netwerkdiensten. Het gaat hier om diensten als zoeken, raadplegen, downloaden, verwerken en het oproepen van geo-informatie. Achterliggende gedachte is dat het niet uitmaakt waar de geoinformatie is opgeslagen, via de netwerkdiensten en het internet worden deze voor organisaties toegankelijk en bruikbaar door afspraken en standaard (webservices) protocollen. Dit is een vooruitstrevend concept. In de praktijk van alledag gebruiken en beheren organisaties meestal hun eigen databases en toepassingen: gegevens van anderen worden binnengehaald en in databases opgeslagen. Het concept van netwerkdiensten vergt dus een andere benadering bij de implementatie van de gegevensuitwisseling. Ook voor de ICT-leveranciers is dit een uitdaging. bronhouder inspire-infrastructuur dataprovider: Metagegevens beschikbaar maken Webservices beschikbaar maken Dataharmonisatie doorvoeren Monitoringsrapportage diensten voor gebruikers: Downloaden van metagegevens en geo-informatie Toegang hebben tot geo-informatie Bestellen geo-informatie metagegevens en geo-informatie 12 13

8 de roadmap van inspire Voor de verschillende activiteiten gelden verschillende deadlines. Deze zijn afhankelijk van een aantal factoren zoals de annex (bijlage) waarbij de dataset is ingedeeld en het moment dat de dataset is ontstaan. Op basis van deze factoren moet u bepaalde resultaten ( diensten ) eerder of later opleveren. Sommige deadlines zijn nog indicatief. Deze worden later door de Europese Commissie vastgesteld. Voor Nederland is de Europese roadmap vertaald in een makkelijk leesbare versie. De roadmap is toegevoegd aan deze folder. Als er nieuwe datums bekend worden gemaakt volgt ook een nieuwe versie van de Nederlandse roadmap. Houd daarom ook de Geonovum website goed in de gaten. 4 een stappenplan voor impactanalyse Om de impact van INSPIRE voor een individuele organisatie te bepalen kunnen de volgende acht stappen een goed handvat zijn. De beantwoording van de vragen kan van toepassing zijn voor organisaties die INSPIRE dataprovider zijn en voor organisaties die gebruiker van INSPIRE gegevens zijn. Leeswijzer en toepassing roadmap Bepaal in welke annex uw data valt Bepaal of uw data nieuw verzameld / uitgebreid geherstructureerd of bestaand is Lees in het schema de juiste regel uit om te bepalen wanneer welke dienst klaar moet zijn. stap 1: breng reikwijdte van inspire in beeld Beheert of gebruikt uw organisatie geo-informatie, die valt onder een of meer thema s? Bent u INSPIRE dataprovider of gebruiker voor deze thema s? Bent u INSPIRE dataprovider samen met andere organisaties? Welke processen, systemen en organisatieonderdelen krijgen te maken met INSPIRE? Zijn uw processen uitgezonderd door INSPIRE? Wanneer moet u voldoen aan de eisen van INSPIRE? 14 15

9 4stap 2 Welke kansen biedt INSPIRE voor andere en/of nieuwe dienstverlening? stap 2: breng gevolgen voor strategie en beleid in beeld Welke gevolgen heeft INSPIRE voor afnemers van uw informatie? Welke gevolgen heeft INSPIRE voor ander en/of nieuw gebruik van geo-informatie? Welke doelstellingen kunnen daardoor beter worden gerealiseerd? Welke nieuwe doelstellingen komen in beeld? Welke gevolgen heeft INSPIRE voor het functioneren van uw organisatie binnen uw sector en/of keten? 4: breng gevolgen voor mens en organisatie in beeld Is de leiding van de organisatie voldoende bij INSPIRE betrokken? Is er voldoende kennis beschikbaar over INSPIRE bij de medewerkers? Is er voldoende (management)capaciteit beschikbaar voor de invoering van INSPIRE? Is de nieuwe rolopvatting (dienstverlening) voor de medewerkers duidelijk? Is duidelijk welke processen en procedures moeten worden aangepast? Is duidelijk hoe netwerkdiensten moeten worden gebruikt? stap 3: breng gevolgen voor dienstverlening in beeld stap 5: breng de omgevingsontwikkelingen in beeld Welke diensten kunt u, als INSPIRE dataprovider of als gebruiker, beter Wat zijn relaties met ontwikkelingen in de sector, bestuurslaag of vormgeven door de mogelijkheden die INSPIRE biedt? de keten? Zijn potentiële afnemers van uw diensten voldoende geïnformeerd over Wat zijn relaties met ontwikkelingen in het geodomein (Wet algemene nieuwe mogelijkheden? bepalingen omgevingsrecht, Wet ruimtelijke ordening e.d.)? Is het zinvol om in andere talen een toelichting te geven op de beschik- Wat zijn ontwikkelingen op aanpalende beleidsterreinen (milieu, rampen 5 bare metadata en de wijze waarop deze kunnen worden verkregen? bestrijding, (landelijke) gebiedsontwikkeling, mobiliteit, duurzame Wat zijn noodzakelijke aanpassingen in het leveringsbeleid? leefomgeving e.d.)? Wat betekent het voor de aansprakelijkheid, de Service Level Agreement Wat zijn relaties met de e-overheid? (de NORA-architectuur die wordt en het tarievenbeleid? ontwikkeld, de standaarden die in de basisregistraties worden gehan- Hoe kan de dienstverlening voor INSPIRE worden geïntegreerd binnen teerd, de infrastructuur die wordt ontwikkeld e.d.)? bestaande kanalen van dienstverlening? Wat zijn relaties met de (inter)nationale standaardisatieorganisaties? Wat betekent 7x 24 uur beschikbaarheid van netwerkdiensten voor uw organisatie? 16 17

10 6 mogelijke opbrengsten noodzakelijke inspanningen Betere uitwisselbaarheid van geo-informatie Bestaande systemen moeten worden EU-breed aangepast aan metadata en harmonisatie stap 6: breng de kosten en baten in beeld Wat zijn de kosten voor: aanpassing van bestaande informatiesystemen aan de invoeringsrichtlijnen? aansluiting op het nationaal INSPIRE netwerk en portaal? Verbetering van de kwaliteit van geoinformatie Efficiencywinst bij het inwinnen en beheren van geo-informatie Doorvoeren van organisatieverandering om processen en cultuur meer dienstverlenend te krijgen Het gebruik van webservices maakt een aanpassing van de ICT-strategie noodzakelijk aanschaf en gebruik van de netwerkdiensten? Mogelijk uitbreiding van bestaande inspanningen voor bewustwording en opleiding binnen dienstverlening Aanpassing van het verstrekkingsbeleid van 7 de organisatie? geo-informatie (wat valt wel/niet onder aanpassingen in de organisatie, processen en procedures? INSPIRE, tarifering e.d). uitvoering van het plan? Wat zijn de kosten voor het maken van zoek-, raadpleeg-, downloaddiensten? Wat zijn de kosten voor het omzetten van data naar dataspecificaties? Wat zijn de kosten/baten voor eventuele inkomstenderving als gevolg van een ander tariefbeleid? Wat zijn de baten als gevolg van: stap 7: breng de aanpak in beeld meer efficiënte verzameling van gegevens? Wie kan worden benoemd als eindverantwoordelijke voor de rijkere en kwalitatief betere bestanden met geo-informatie? invoering van INSPIRE? minder eigen databases? Wat wordt de samenstelling van de stuurgroep? een efficiënter ICT-beheer? Hoe wordt een plan voor INSPIRE ontwikkeld? uitbreiding van de dienstverlening? Welke afdelingen worden betrokken bij de uitvoering hiervan? Wat zijn de relaties met ontwikkelingen binnen de eigen organisatie en externe ontwikkelingen? Wat zijn mogelijke risico s voor uitvoering van het plan? 18 19

11 5 de organisatie van inspire verschillende lidstaten. Zij stellen de invoeringsregels op voor de INSPIRE metagegevens, INSPIRE gegevens, netwerkdiensten, voorwaarden voor de uitwisseling van INSPIRE gegevens met EU-instellingen, en voor monitoring en reporting. Voor de dataspecificaties wordt gewerkt met thematic working groups. Zij stellen de dataspecificaties op voor één of meerdere thema s uit de bijlagen. De drafting teams en thematic working groups krijgen input in de vorm van expertise, documentatie, technische specificaties, gebruikersbehoeften praktijkvoorbeelden, testbeds van de Legally Mandated Organisations (LMO s) en de Spatial Data Interest Communities (SDIC s). Ook wordt input ingewonnen via publieke enquêtes. Nederland kent de volgende LMO s: Geonovum, het Kadaster, KNMI, Ministerie van IenM (RWS) en TNO. op europees niveau INSPIRE is een initiatief van de Europese Commissie. De regie is in handen van de Europese Commissie DG Environment. Het ministerie van IenM treedt op als vertegenwoordiger van Nederland in het INSPIRE comité. De specificaties en invoeringsregels zijn deels nog in ontwikkeling. Door hier actief over mee te denken en aan mee te schrijven, kunnen we Nederlandse wensen en belangen inbrengen. Om de belangen van Nederland in Europees verband te behartigen, is Nederland actief betrokken bij de ontwikkeling van de invoeringsregels en dataspecificaties. Bijkomend voordeel van de actieve betrokkenheid is dat we snel over de kennis beschikken die nodig is voor een juiste en tijdige implementatie van INSPIRE. Drafting teams en thematic working groups Onder verantwoordelijkheid van de Europese Commissie komen de invoeringsregels tot stand met inbreng vanuit de lidstaten. Per onderwerp is een drafting team samengesteld met experts uit 20 21

12 op nationaal niveau Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is eindverantwoordelijk voor de invoering van INSPIRE in Nederland. Dit ministerie zorgt voor de verankering van de Europese regels in de nationale weten regelgeving. Om de invoering van INSPIRE in Nederland te ondersteunen, is in opdracht van het ministerie bij Geonovum een programmabureau voor INSPIRE ingericht. Geonovum voert het programma INSPIRE in Nederland uit. Het programma heeft twee doelstellingen, te weten: 1 Waarborging van de Nederlandse inbreng bij de ontwikkeling van de invoeringsegels van de INSPIRE richtlijn; 2 Implementatie van de INSPIRE richtlijn met bijbehorende invoeringsregels in Nederland, conform de Nederlandse wet- en regelgeving en binnen de wettelijk voorgeschreven termijnen. Geonovum ondersteunt dataproviders die al aangemerkt zijn voor INSPIRE bij de invoering van de richtlijnen. Zo is er een helpdesk, een inloopspreekuur en worden er regelmatig kennis- en themabijeenkomsten georganiseerd. De EU- Monitoringsrapportage wordt vanuit Geonovum gecoördineerd. Het programma INSPIRE in Nederland is als volgt georganiseerd: EU kaderrichtlijn INSPIRE & INSPIRE Wet doelstellingen geonovum in de praktijk Geonovum ondersteunt dataproviders en gebruikers bij de invoering van INSPIRE en realiseert hiervoor waar nodig generieke voorzieningen. Om de belangen van Nederland in Europees verband te behartigen, coördineert Geonovum de Nederlandse inbreng in Europese expertgroepen, drafting teams en task forces. Ook coördineert Geonovum de Nederlandse inbreng bij openbare consultaties. In samenspraak met beheerders van gegevens zorgt Geonovum dat duidelijk is wie in Nederland INSPIRE dataprovider is en wat de eisen zijn waaraan hun gegevens moeten voldoen. Daarvoor organiseert Geonovum verschillende bijeenkomsten. Om iedereen bij te praten op de laatste stand van zaken, geven we een digitale nieuwsbrief uit. Uitwerking details in uitvoeringsbepalingen en technische richtlijnen voor: Metagegevens Gegevens Netwerkdiensten Uitwisseling met EU-instellingen Monitoring en rapportage Implementatie INSPIRE door organisaties 22 23

13 6 relevante informatiebronnen GEONOVUM Informatie rond de implementatie van INSPIRE in Nederland vindt u op de site van Geonovum. U kunt zich via deze site ook abonneren op de Nederlandse INSPIRE nieuwsbrief. EU KADERRICHTLIJN INSPIRE 014:NL:PDF De Europese kaderrichtlijn INSPIRE, gepubliceerd op 25 april 2007 in het publicatieblad van de Europese Unie. DE INSPIRE WET Alle nationale wetgeving rond INSPIRE is op deze site terug te vinden. EUROPESE COMMISSIE JOINT RESEARCH CENTRE (JRC) Alle INSPIRE uitvoeringsbepalingen en technische richtlijnen zijn op deze site terug te vinden. INSPIRE COMMUNITY GEOPORTAL Het Geoportal is Europa s internet toegangspunt tot een collectie van geografische data die passen binnen INSPIRE. Het geoportaal bewaart en beheert geen geo-informatie. Het is dient als een toegangspoort tot Europese geo-informatie. Gebruikers kunnen hier zoeken, bekijken, downloaden en geo-informatie aanvragen. 24