Kennisbasis curriculumlijn Vak en Vakdidactiek tweedegraads lerarenopleiding Mens en Technologie
|
|
- Emma Pieters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kennisbasis curriculumlijn Vak en Vakdidactiek tweedegraads lerarenopleiding Mens en Technologie Inleiding De kennisbasis tweedegraads lerarenopleiding Mens en Technologie is ontwikkeld op grond van de visie en uitgangspunten, zoals verwoord in het document Visie en uitgangspunten curriculum tweedegraads lerarenopleiding Mens en Technologie, Hogeschool van Amsterdam, Domein Onderwijs en Opvoeding, Afdeling VO/BVE, Projectgroep Herontwerp Technische Opleidingen, Amsterdam, 27 januari In dit document zijn de 5 pijlers benoemd en nader uitgewerkt die de visie weergeven waarop de vak- en vakdidactieklijn voor een tweedegraads docent technologie gebaseerd is. In dit document gaan we nader in op de invulling van deze 5 pijlers. Tevens formuleren we een aantal aspecten (competenties), waar de startbekwame docent technologie aan moet voldoen. Ten slotte beschrijven we de werkwijze bij het ontwerpen en schrijven van modules, die de vaklijn van de opleiding bepalen. Als voorbeeld hebben we een ontwerp van een module mobiele telefonie toegevoegd. 1. De pijlers Het onderwijsconcept technologie voor de lerarenopleiding technologie gaat uit van een drietal ontwikkelingslijnen: de vak- en vakdidactieklijn technologie, de stagelijnen en de professionele ontwikkellijn. Het curriculum van de vaklijn technologie wordt gekenmerkt door een vijftal pijlers. Pijler 1: Technologische concepten Het centrale concept technologie (the nature of technology): Pijler 2: Technologie en samenleving Technologie en samenleving (technology and society): Pijler 3: Ontwerpen en vormgeven (Design) Pijler 4: Handelen in de technologische wereld De interactie tussen mens en de technologie (abilities in the technological world) Pijler 5: De ontworpen wereld Toepassingen en technologiegebieden(the designed world) -1 / 8 -
2 2. Kenschets van de 5 pijlers Een nadere typering van de 5 pijlers geeft een overzicht van de essentiële onderdelen van ieder van de pijlers. 1.Technologische Concepten Materie, energie en informatie 1. Systeem en systeemgrens 2. element 3. component 4. eigenschappen (van materie) 5. fenomenen 2.Technologie en Samenleving Mens, samenleving en technologie 1. technologie en wetenschap 2. technologie en maatschappij 3. innovatie en evolutie (nietdarwinistisch) 4. cultuurfenomen en 3. ONTWER PEN Ontwerpvraag en probleemschets 1. proces (design) 2. problemsolving 3. innovatie 4. Handelen in technologische wereld Bewust handelen 1. veiligheid gezondheid 2. milieu 3. risicoanalyse 4. vormgeving 5. Ontworpen wereld; technologisch e domeinen Specialisaties Jaar 3 3. Kennisbasis Het niveau van de ontwikkeling van de vakinhoudelijke competentie van de opleiding wordt weergegeven in een kennisbasis in de vorm van aspecten (competenties). Dit profiel laat zien waartoe een startbekwame docent (sbd) qua vak en vakdidactiek in staat zou moeten zijn. In de matrix wordt de koppeling aangebracht met de modules van de curriculumlijn vak en vakdidactiek in de jaren 1 en 2. Dat zijn: Wonen en woonomgeving Mobiliteit en transport Medical Schiphol 2.1C+I Communicatie en Informatie Robotica De ontworpen technologische wereld 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 2 / 8 -
3 Technologische Concepten De pijler technologische concepten beschrijft de karakteristieken van en reikwijdte van technologie, de belangrijkste concepten van technologie en de relaties tussen technologie en andere werkvelden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een benadering van een technologisch thema vanuit het systeemdenken. Een systeem bestaat uit subsystemen, die opgebouwd zijn uit componenten, en verbindingen daartussen die het mogelijk maken samen te werken. Componenten zijn relevant voor wat betreft hun eigenschappen met betrekking tot materie, (het overbrengen van) energie en informatie. 1. Technologische Concepten module 1.1 De sbd kan technologische thema s benaderen vanuit het systeemdenken. 1.2 Hij kan systemen analyseren en onderverdelen in elementen, componenten, eigenschappen, en koppelen aan fenomenen vanuit science. 1.3 De sbd kan het systeem en zijn onderdelen analyseren op de aspecten materie, (het overbrengen van) energie en informatie. Hij is in staat de achterliggende mechanismen en wetmatigheden te benoemen. 1.4 De sbd kan de belangrijkste theoretisch concepten van verwante vakken in het bijzonder natuurkunde, scheikunde, wiskunde, biologie en handvaardigheid in verband brengen met het technologisch concept van een systeem. 1.5 De sbd kan de belangrijkste chemische en mechanische eigenschappen van materialen (zoals sterkte, stijfheid, slijtagecoëfficiënt,elasticiteit, vervormbaarheid, hardheid, dichtheid, warmte-isolatie, elektrische weerstand/geleidbaarheid, magnetisme en corrosiebestendigheid) in verband brengen met het technologisch concept van een systeem. 1.6 De sbd kan methoden van systeemanalyse noemen en beschrijven en kan deze toepassen op alledaagse gebruiksvoorwerpen en technische systemen. 1.7 De sbd kan de systeemgrenzen van een systeem bepalen en omschrijven. 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 3 / 8 -
4 Technologie en Samenleving De pijler Technologie en samenleving beschrijft de culturele, sociale, economische en politieke effecten van technologie, de effecten van technologie op de omgeving, de rol van de maatschappij in de ontwikkeling en het gebruik van technologie en de invloed van technologie vanuit de geschiedenis. 2. Technologie en Samenleving module 2.1 De sbd kan de belangrijkste invloeden van de technologie op de maatschappij en v.v. benoemen aan de hand van een thema. 2.2 De sbd kan de duurzaamheidaspecten van een technologisch thema benoemen. 2.3 De sbd kan de belangrijkste indicatoren van de duurzaamheid van een thema (materiaalkeuze, biologische en chemische afbreektijd, herbruikbaarheid, onderhoudbaarheid, energieverbruik) benoemen. 2.4 De sbd kan onderzoek verrichten naar de eisen aan een technologisch thema vanuit maatschappelijk perspectief. Hij kan relevante conclusies trekken en deze conclusies onderbouwen. 2.5 De sbd kan een eigen standpunt verwoorden en beargumenteren op grond van waarden en normen op gebied van onder meer milieu en duurzame ontwikkeling, biotechnologie, delfstoffen, ergonomie, medische fysica, milieuchemie en milieufysica. 2.6 De sbd kan voorbeelden noemen van historische ontwikkelingen van technologie gerelateerd aan de wederzijdse beïnvloeding tussen technologie en samenleving. 2.7 De sbd kan de invloed van mensen en maatschappelijke ontwikkelingen op de ontwikkeling en duurzaamheid van technologische thema s analyseren en benoemen. 2.8 De sbd is in staat de cultuurfenomenen en maatschappelijke betekenis van een technologisch thema te beschrijven. 2.9 De sbd is in staat de belangrijkste ontwikkelingen in de wetenschapsgeschiedenis, de filosofie en maatschappij te beschrijven aan de hand van een bepaald thema De sbd kan de consequenties van ontwikkelingen en innovaties van een technologisch thema voor het individu, de maatschappij, het milieu, arbeid en beroep en de economie beschrijven De sbd kan een relatie leggen tussen technologie en maatschappelijke waarden en normen. Hij kan deze relatie in grote lijnen omschrijven en duiden De sbd kan de belangrijkste evoluties en innovaties rondom een thema beschrijven. 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 4 / 8 -
5 Ontwerpen Ontwerpen (Design) is een fundamentele lijn in het curriculum, want ontwerpen is wat technologie onderscheidt als domein. 3. Ontwerpen module 3.1 De sbd kan bij een technologisch thema een probleem of een behoefte herkennen en specificeren. Hij kan bij een ontwerpvraag ontwerpeisen formuleren. 3.2 De sbd kan de verschillende fasen van de productlevenscyclus benoemen. Hij kan de belangrijkste eigenschappen van het concept integraal ontwerpen en iteratief werken aan een ontwerpopdracht omschrijven. 3.3 De sbd kan bij een ontwerpvraag relevante materialen selecteren op basis van de ontwerpeigenschappen van de materialen. Hij kan relevante ontwerpmethodieken, verbindingen en bewerkingsmethoden bij een ontwerpvraag selecteren en zijn keuze motiveren. 3.4 De sbd kan bij een ontwerpvraag principeoplossingen op basis van fysische en technische kennis formuleren. 3.5 De sbd kan bij een ontwerpvraag relaties leggen tussen functie en vorm van constructies, en kan hiervan voorbeelden geven. 3.6 De sbd kan kansrijke en innovatieve varianten van een ontwerp beoordelen. 3.7 De sbd is in staat van diverse informatiebronnen gebruik te maken bij het probleemoplossend en onderzoekend handelen (problemsolving). 3.8 De sbd kan onderzoek verrichten naar de eisen aan een technologisch thema vanuit technologisch perspectief. 3.9 De spd kan de belangrijkste milieuaspecten van het technologisch thema omschrijven De spd kan op grond van een systeemanalyse voorstellen doen voor het verbeteren van een ontwerp in een concrete situatie. 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 5 / 8 -
6 Handelen in technologische wereld Het handelen in de wereld van de technologie beschrijft de manieren waarop technische producten en systemen worden gebruikt en onderhouden, waarop producten en systemen worden ontworpen en de manieren waarop producten en systemen worden geëvalueerd. 4. Handelen in technologische wereld module 4.1 De spd kan de belangrijkste fasen van de levenscyclus van een technologisch thema benoemen. 4.2 De spd kan aangeven waarom en hoe materialen, die bij het ontwerp van een thema gebruikt worden, veilig en milieubewust verwerkt worden. 4.3 De sbd kan onderzoek verrichten naar de eisen aan een thema vanuit het perspectief van veiligheid en milieu. 4.4 De sbd kent de belangrijkste principes van het concept risico (kans x effect), en kan deze toepassen op een thema. 4.5 De sbd kan de belangrijkste informatie over milieu-, gezondheids- en veiligheidsaspecten van een technologisch thema aangeven. 4.6 De sbd kan de recente ontwikkelingen in de technologie in beroepen, bedrijven en arbeidssituaties rondom een technologisch thema benoemen. 4.7 De sbd kan de invloed van de vormgeving op de ergonomische eigenschappen van een thema benoemen Ontworpen wereld. De ontworpen wereld (the designed world) geeft aandacht aan verschillende gebieden, zoals de medische sector en de agrarische sector. Aandacht voor energietechnologie, informatie & communicatie, transport, productietechnologie en technologie in de wereld van de constructies. 5. Ontworpen wereld 5.1 De spd kan de werking van producten en de ontwikkelprocessen van het technologisch thema beschrijven en verklaren op het terrein van gebieden zoals biofysica (het menselijke lichaam), ergonomie, (geo)fysica, medische fysica, milieuchemie, chemische technologie, landbouwchemie, chemie en gezondheid, energie, productkunde en natuurstoffen. 5.2 De spd kent de eigenschappen van en de ontwerpprincipes binnen een van deze terreinen. 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 6 / 8 -
7 4. Ontwikkeling module De modules die in de lerarenopleiding tweedegraads worden aangeboden hebben tot doel om kennis, vaardigheden en houding, zoals in de kennisbasis genoemd, te ontwikkelen. Het ontwikkelen van een module met een technologisch thema vindt vanuit de volgende systematiek plaats. Het startpunt vormt het ontwerp van een technologisch thema: de ontwerpvraag, het ontwerpproces, de innovatieve waarde van een technologisch thema op basis van pijler 1, het technologisch concept. Het thema wordt dan geanalyseerd en ingedeeld in de systeemonderdelen, op basis van de begrippen materie, energie en informatie. Pijler 2 en 4 geven vervolgens de invalshoeken om het technologisch thema vanuit de maatschappelijke en menselijke kant te bekijken. Samenleving Ontwerp Module met technologisch thema Technologisch systeem vanuit invalshoek materie, energie en informatie. Handelen in technologische wereld 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 7 / 8 -
8 5. Voorbeeldmodule Mobiele telefonie De startbekwame leraar kan de technische ontwikkelingen rondom mobiele (massa)communicatiemiddelen benoemen en de maatschappelijke gevolgen ervan met voorbeelden toelichten. Hij kan de basiscomponenten van een mobiel communicatiesysteem vaststellen en beschrijven. Hij kan belangrijke concepten rondom de werking van mobiele communicatiemiddelen en systemen benoemen, uitleggen en hanteren. Hij kan de verschillende aspecten van mobiele communicatiesystemen met elkaar vergelijken. Technologische concepten: - Informatiesignalen - Draadloze informatieoverdracht - Netwerken - radiogolven - analoge en digitale modulatie (GSM en UMTS). Maatschappelijk aspecten: - Vormen van mobiele communicatie, communicatiemiddelen, toepassings- en gebruiksmogelijkheden en maatschappelijk belang Ontwerpen: - onderdelen - besturingssystemen - functies Technologisch handelen: - gezondheidsrisico s - privacy Ontworpen wereld - ICT-technologie 1.3 Kennisbasis lerarenopleiding Mens en Technologie.doc - 8 / 8 -
Presentatie VTOI 8 april 2016. Paul Schnabel
Presentatie VTOI 8 april 2016 Paul Schnabel Visie Ingrediënten voor het eindadvies Resultaten dialoog Wetenschappelijke inzichten Internationale vergelijkingen Huidige wet- en regelgeving en onderwijspraktijk
Nadere informatieEindtermen Techniek De leerlingen onderzoeken waarneembare eigenschappen van courante materialen en grondstoffen i.f.v. een technisch proces.
Eindtermen Techniek Inzicht ontwikkelen in technische systemen en processen en hun relatie tot verschillende technologische domeinen en tot andere domeinen (wetenschappen, wiskunde ). 6.35 De leerlingen
Nadere informatieASO - studierichtingen in VIA-TIENEN
ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.
Nadere informatieAansluiting op het actuele curriculum (2014)
Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door
Nadere informatieOntwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016
Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS 13 april 2016 Het komende uurtje... 14.15-14.35 uur Implementatie afstudeerrichtingen HAN ILS 14.35 14.45 uur Uitwisseling 14.45-15.05 uur
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie vwo
Examenprogramma natuur, leven en technologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Fundament
Nadere informatieScheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid
Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren
Nadere informatiekleuteronderwijs lager onderwijs secundair onderwijs 1 ste graad A- stroom en B-stroom eindtermen en en ontwikkelingsdoelen techniek
1 kleuteronderwijs lager onderwijs secundair onderwijs 1 ste graad A- stroom en B-stroom eindtermen en ontwikkelingsdoelen techniek 2 Ontwikkelingsdoelen techniek Kleuteronderwijs De kleuters kunnen 2.1
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie havo
Examenprogramma natuur, leven en technologie havo Het eindexamen (februari 2007) Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden
Nadere informatiekennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer
kennisbasis vakdidactiek biologie auteurs Teresa Maria Dias Pedro Gomes, Stefan Bosmans en Marnix van Meer Domein B1.1 Biologie leren Begripsontwikkeling en jargon Leren van biologische vaardigheden Verschillen
Nadere informatieWiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw
Wiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw Wiskunde studiedag 7 november 2015 Wout Ottevanger Michiel Doorman Wiskunde en de kennisbasis Natuurwetenschappen onderbouw De kennisbasis (10 )
Nadere informatieExamenprogramma natuurkunde havo
Bijlage 1 Examenprogramma natuurkunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden
Nadere informatie'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde
'Hier havo.hbo hoort u mij?' (Nieuwe) Scheikunde Aansluiting havo-hbo 28 september 2016 Hogeschool Domstad Emiel de Kleijn Historie 1999 (1998) Invoering van de 2 e fase HAVO: Scheikunde: 280 SLU VWO:
Nadere informatieDe VO - vakvernieuwing komt eraan
De VO - vakvernieuwing komt eraan Keuzes maken! Marijn Meijer Wat gaan we doen? wat verandert er? beheersingsniveaus samenhang inrichting CE/SE en PTA keuzes maken: methodes of... en we houden het praktisch,
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11699 8 juni 2012 Rectificatie Examenprogramma natuurkunde vwo van 28 april 2012, kenmerk VO2012/389632 In de regeling
Nadere informatieGelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO
Gelijkwaardig verklaarde eindtermen natuurwetenschappen Voor de tweede graad ASO Federatie Steinerscholen Vlaanderen v.z.w. Gitschotellei 188 2140 Borgerhout Februari 2013 Gelijkwaardig verklaarde eindtermen
Nadere informatiebeheerst de volgende vaardigheden, kan deze onderwijzen en vaardigheden
Checklist vakdidactisch Kennisbasis Biologie Voor het begin van de 3 e jaars stage vullen de studenten deze checklist in. De studenten formuleren leerdoelen die aansluiten op de uitkomst van deze list.
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11101 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/389632, houdende
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11101 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/389632, houdende
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11109 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/403948, houdende
Nadere informatieExamenprogramma scheikunde vwo
Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen
Nadere informatieLANDSEXAMEN VWO
LANDSEXAMEN VWO 2018-2019 Examenprogramma I&S/MAATSCHAPPIJLEER V.W.O. 1 Het eindexamen Het vak Individu en Samenleving/maatschappijleer (I&S/maatschappijleer) kent slechts het commissie-examen. Er is voor
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11109 6 juni 2012 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 28 april 2012, nr. VO/403948, houdende
Nadere informatieExamenprogramma natuurkunde vwo
Examenprogramma natuurkunde vwo Ingangsdatum: schooljaar 2013-2014 (klas 4) Eerste examenjaar: 2016 Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieExamenprogramma scheikunde havo
Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kennis
Nadere informatieKennisbasis natuurwetenschappelijke vakken en technologie
Kennisbasis natuurwetenschappelijke vakken en technologie Ontwikkeling en implementatie SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ecent conferentie 2016: Bèta in samenhang in 2032 Dirk Jan Boerwinkel,
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Evolutie
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Evolutie kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke
Nadere informatiePTA scheikunde Belgisch park cohort 14 15-16
Het examenprogramma scheikunde is vernieuwd. In 2013 is in 4 HAVO met dat nieuwe examenprogramma scheikunde gestart. De methode Chemie Overal 4 e editie is geschreven voor dit nieuwe examenprogramma. Toegestaan
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Instandhouding
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Instandhouding kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen voor
Nadere informatieExamenprogramma biologie havo
Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A1 Vaardigheden Domein A2 Analyse
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules... 5 1.2 Plaats
Nadere informatieA. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven
10 SPECIFIEKE FACULTAIRE BEPALINGEN Faculteit Educatie A. Hieronder is voor zover van toepassing nadere facultaire invulling per artikel gegeven Artikel 32 Inschrijving voor cursussen 3A De student is
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds ARTIKEL I. WIJZIGING REGELING STUDIEFINANCIERING 2000
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 39945 29 juli 2016 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 20-07-2016, nr. HO&S/1015324, houdende
Nadere informatieCompetentie-invullingsmatrix
Competentie-invullingsmatrix masterprf Master of Science in de wiskunde Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen Competentie in één of meerdere wetenschappen Wetenschappelijke
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van de Wet studiefinanciering 2000;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36310 27 december 2013 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 15 december 2013, nr.
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 39364 13 juli 2017 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 5 juli 2017, nr. VO/1188661,
Nadere informatieExamenprogramma natuur, leven en technologie vwo vanaf schooljaar 2014-2015
Examenprogramma NLT vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen en technologie
Nadere informatieOpleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences
Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die
Nadere informatieVakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie
Vakoverschrijdende eindtermen die van toepassing zijn tijdens de klimaatexcursie Context 4: Omgeving en duurzame ontwikkeling. De leerlingen: 1. participeren aan milieubeleid en -zorg op school; 2. herkennen
Nadere informatieExamenprogramma aardrijkskunde havo
Examenprogramma aardrijkskunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17816 31 augustus 2012 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 15 augustus 2012, nr.
Nadere informatieTU/e Lerarenopleiding. Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur
TU/e Lerarenopleiding Chantal Brans - Coördinator lerarenopleiding Ruurd Taconis Opleidingsdirecteur Opbouw presentatie Filmpje Tweedegraads lerarenopleiding Uitstroomprofiel 1e graads lerarenopleiding
Nadere informatieExamenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten
Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen
Nadere informatieExamenprogramma biologie vwo vanaf CE 2016
De onderstaande lijst bevat de complete examenprogramma s voor de bovenbouw VWO (4, 5 en 6 VWO) voor de vakken Biologie, Natuurkunde en Scheikunde. Daarnaast is het hele programma van het sportsciencecamp,
Nadere informatieLerarenopleiding Wiskunde, Natuurwetenschappen en Engineering & Technologie. Masterbeurs Fac. Wetenschappen 19/3/18
Lerarenopleiding Wiskunde, Natuurwetenschappen en Engineering & Technologie Masterbeurs Fac. Wetenschappen 19/3/18 2 Kennismaking Wie zijn jullie? studenten uit 3 de Ba die volgend jaar met Ma starten
Nadere informatie3 december 2015 Science. Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT.
3 december 2015 Science Talentstroom voor leerjaar 1,2,3 havo/vwo met de mogelijkheid tot voortzetting in de bovenbouw in het vak NLT. Het doel Leerlingen voorbereiden op natuurwetenschappelijk onderzoek
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 5.6, vijfde lid, van Wet studiefinanciering 2000;
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 24893 4 december 2012 Regeling van de Staatsecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 1 november 2012, nr. DL/446544,
Nadere informatieExamenprogramma maatschappijwetenschappen vwo
Examenprogramma maatschappijwetenschappen vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden
Nadere informatieBasiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie
RLLL-RLLL-EXT-ADV-007bijl7 Basiseducatie LEERGEBIED Maatschappijoriëntatie Opleiding AO BE 024 (Ontwerp) Versie {1.0} (Ontwerp) Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 15 januari
Nadere informatieInhoud. Inleiding quiz. Specifieke vakken binnen HW VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN. Situering Humane Wetenschappen binnen SO
Inhoud VAKDIDACTIEK HUMANE WETENSCHAPPEN Inleiding quiz Situering HW binnen SO Specifieke vakken binnen HW Lessentabel Profiel leerlingen Vervolgopleidingen Jaarplan Ruben Delafontaine Inleiding quiz Surf
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wetenschappen AO AV 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieNieuwe Syllabus Scheikunde
Nieuwe Syllabus Scheikunde Waar heeft docent behoefte aan? Cris Bertona (ICLON, voorzitter syllabus commissie) Karsten Kaspers (Hogeschool Leiden) Regionaal Steunpunt Leiden 26 januari 2012 Historie -
Nadere informatieNatuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)
BIJLAGE 1 Examenprogramma NLT havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Exacte wetenschappen
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Moderne Talen AO AV 006 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 28 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieSamenhang in N-profielen versterken
Samenhang in N-profielen versterken Woudschoten Scheikunde 8 november 2008 Heleen Driessen, h.driessen@slo.nl Welke samenhang? Met samenhang bedoel ik Welke samenhang? Woord: samenhang (zelfst. naamw.,
Nadere informatieExamenprogramma biologie havo
Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A1 Vaardigheden Domein A2 Analyse
Nadere informatieWerkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?
Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?
Nadere informatieHbo tweedegraadslerarenopleiding
Hbo tweedegraadslerarenopleiding Verkort traject www.saxionnext.nl Inhoudsopgave Inleiding 3 Een bijzondere opleiding 4 Opbouw 5 Toelating en inschrijving 7 Beste student, Je hebt een afgeronde hbo- of
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...
Nadere informatieMinisterie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1: Opleiding...
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Wiskunde AO AV 007 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1
Nadere informatiePTA 4 HAVO. Schooljaar
PTA 4 HAVO Schooljaar 2016-2017 Nederlandse taal en literatuur 401 Spelling en stijlfiguren T 1 1 402 Zakelijk schrijven PO 1 2 403 Literatuurgeschiedenis T 2 2 404 Betoog/ beschouwing PO 1 3 405 Begrijpend
Nadere informatieTheoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden
Theoretisch kader: Zoals ik in mijn probleemanalyse beschrijf ga ik de vaardigheid creativiteit, van de 21st century skills onderzoeken, omdat ik wil weten op welke manier de school invloed kan uitoefenen
Nadere informatieExamenprogramma biologie havo
Bijlage 3 Examenprogramma biologie havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieGemeenschappelijk gedeelte
Gemeenschappelijk gedeelte Godsdienst 2 Nederlands 5* Frans 4* Wiskunde 4* Aardrijkskunde 2 Biologie 2 Geschiedenis 1 Technologische opvoeding 2 Lichamelijke opvoeding en sport 2 Muzikale opvoeding 1 Plastische
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieBiologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht
Biologie inhouden (PO-havo/vwo): Dynamisch evenwicht kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 34: De leerlingen leren zorg te dragen
Nadere informatieBASISGGEVENS. Naam Functie
1 BASISGGEVENS Soort aanvraag:: Nieuwe opleiding De startdatum van de Ad opleiding is gepland per 1 september 2018. Hiermee is te verwachten dat deze nieuwe opleiding valt onder de nieuwe wetgeving rond
Nadere informatieWeging. Weging. Domein code Theoretische toets 1 33,3 A, B, F ED % ED Hoogste, 1. Herkansing. Hoogste, 1. herkansing. Hoogste, 1.
HAVO 2015-2017 Lj P Afk Toetsomschrijving 5 1 A Thema Leven 5 2 B Thema biosfeer 5 3 C Thema zonnestelsel en heelal Toetssoort algemene natuur wetenschappen Weging Herkansing ED 3 Weging ED % Domein code
Nadere informatiePagina 1 van 5. Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten. De kern
Examenprogramma Profielvak: dienstverlening & producten De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier profielmodulen
Nadere informatieWerkopdracht vierde ontwikkelsessie
Werkopdracht vierde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?
Nadere informatieLerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017
Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom
Nadere informatieChristina van der Feltz-Cornelis en Willem van Tilburg
De revanche van het systeemdenken: wat is de waarde voor de sociale psychiatrie? Christina van der Feltz-Cornelis en Willem van Tilburg SYMPOSIUM SOCIALE PSYCHIATRIE: REVANCHE VAN HET SYSTEEMDENKEN 6 november
Nadere informatieDOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER
DOCENTENDAG MAATSCHAPPIJLEER 2018 The Spirit Level Een authentieke toetstaak in de praktijk Niels Hoendervanger Stedelijk Gymnasium Nijmegen The Spirit Level Wat gaan we doen? Korte introductie op de taak
Nadere informatieExamenprogramma biologie vwo
Bijlage 4 Examenprogramma biologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieExamenprograma filosofie havo/vwo
Examenprograma filosofie havo/vwo Havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein
Nadere informatieLeerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo), Biologische eenheid
Leerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo), Biologische eenheid Voor meer informatie zie: Kerndoelen onderbouw Vakportaal Mens & maatschappij Vakportaal Natuur & techniek kerndoelen primair onderwijs kerndoelen
Nadere informatieToelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein
Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL, Stenden hogeschool en hogeschool Van Hall Larenstein (versie januari 2009) In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van
Nadere informatieSyllabus maatschappijwetenschappen havo 2014
examenprogramma maatschappijwetenschappen Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden
Nadere informatieToelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein
Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL Hogeschool,
Nadere informatieWOORD VOORAF. Leny Pet
WOORD VOORAF Voor de leerlingen uit de derde klassen en hun ouders of verzorgers is dit boekje gemaakt. Het eerste deel geeft informatie over de diverse keuzemogelijkheden en de belangrijkste veranderingen
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Gelet op artikel 7 van het Eindexamenbesluit v.w.o.- h.a.v.o.- m.a.v.o.- v.b.o.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 9161 26 mei 2011 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 27 april 2011, nr. VO/289008, houdende
Nadere informatieExamenprogramma mobiliteit en transport
Eamenprogramma mobiliteit en transport De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling De vier modulen 1. Motorconditie testen
Nadere informatieExamenprogramma biologie vwo
Examenprogramma biologie vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Structuren
Nadere informatiePTA maatschappijkunde KBL Bohemen cohort
Exameneenheden maatschappijkunde (sectorvak zorg & welzijn) ML2/K/1 Oriëntatie op leren en werken: De kandidaat kan zich oriënteren op de eigen loopbaan en het belang van maatschappijkunde verwoorden.
Nadere informatieToelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein
Toelatingseisen en aanbevolen vakken NHL Hogeschool, Stenden Hogeschool en Hogeschool Van Hall Larenstein In dit document is de landelijke lijst met toelatingseisen van alle opleidingen van de NHL Hogeschool,
Nadere informatieCompetentieprofiel Teamleider Scouting Lambertus Reuver
Competentieprofiel Teamleider Scouting Lambertus Reuver Leeswijzer Voor je ligt het competentieprofiel van de teamleider. Het profiel beschrijft wat er van een goed functionerende teamleider wordt verwacht.
Nadere informatieSecundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen
Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke
Nadere informatieAardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo)
Aardrijkskunde inhouden (PO-havo/vwo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden Kernen 1. Burgerschap 36: hoofdzak de Nederlandse
Nadere informatieEerste graad A-stroom
EINDTERMEN en ONTWIKKELINGSDOELEN Vijverbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde Het natuurlijk milieu Reliëf 16* De leerlingen leren respect opbrengen voor de waarde van
Nadere informatieUNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION
UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd
Nadere informatieLeerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo)
Leerlijn Biologie inhouden (PO-havo/vwo) Voor meer informatie zie: Kerndoelen onderbouw Vakportaal Mens & maatschappij Vakportaal Natuur & techniek kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo
Nadere informatieWerkdocument 1 Opleidingsconcept
Samenvatting De basis van de samenwerking binnen Samenscholing.nu is de gezamenlijke visie op de eisen waaraan onderwijskrachten in Rotterdam moeten voldoen. De aard van de opleiding is afgestemd op het
Nadere informatieINFORMATIEFICHE VERKORTE EDUCATIEVE MASTEROPLEIDING in de WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE
INFORMATIEFICHE VERKORTE EDUCATIEVE MASTEROPLEIDING in de WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE Toelatingsvoorwaarden Rechtstreeks toegankelijk: Alle masteropleidingen uit de volgende studiegebieden geven toegang
Nadere informatieProgramma van Toetsing en Afsluiting 2010 Afdeling: 5 Atheneum. duur in minuten 2. voorwaarden voor deelname
Vak: Aardrijkskunde omein B: Wereld Globalisering S 100 Stof W afgesloten 10 28 omein E: Leefomgeving Wonen in Nederland S 100 Stof W afgesloten 10 29 omein A: Vaardigheden: Rotterdam: Stad aan het water
Nadere informatieBox 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken
Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 1: Matrix Handelingsgericht werken Schoolwide Positive Behavior Support Oplossingsgericht werken
Nadere informatieProfielen. Inhoud. 1. Het profielwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Profielwerkstuk
Ben je op zoek naar een onderwerp voor je profielwerkstuk? Dan is het Woudagemaal misschien interessant voor je. Profielen Volg je het profiel Natuur & Techniek, dan zit je goed! Want in dit stappenplan
Nadere informatie