Opleiding MARIJ Module 1

Transcriptie

1 1. Sturen op samenhang. Overview MARIJ 3. MARIJ voor architecten 4. MARIJ implementatie 5. Architectuur processen en producten 6. Architectuur bemensing en competenties Opleiding MARIJ Module 1 Sturen op samenhang 7. Stuurinstrumenten vergeleken Den Haag, juni 009

2 Leerdoelen / doelgroepen 3 niveau s van leerdoelen : 1.bewustzijn ( awareness ), kunnen adopteren en uitdragen visie sturen op samenhang (bestuurders op hoogste niveau s: RvB leden[cio s], directieleden, SG s, PSG s) 1.kennis (er verstand van hebben ) om de doeners van te kunnen aansturen, deelnemen aan architectuur-stuurprocessen c.q. de architectuurfunctie kunnen beoordelen (CIO s, lijn- en stafmanagers, beleidsmedewerkers, strategen, auditors, management- en business consultants) 1.kunnen toepassen architectuur o.b.v. grondige kennis (enterprise architecten, domeinen informatie architecten, programma- en projectmanagers, studenten) Modulair opgebouwde cursus met building blocks, min of meer overeenkomend met de 3 leerdoel niveau s. Doorlooptijden van modules c.q. bouwblokken variëren van: (+/-) ½, 1,, 4, 8 uur Module 1, dia

3 Niveau: Eindtermen module 1 kennis genomen van. sturen op samenhang en de belangrijkste vertrekpunten kunnen lezen van. een aantal in de markt bekende definities en modellen begrijpen van de relatie tussen besturingsprocessen en EA-processen kunnen benoemen van... de elementen van samenhang en de relaties daartussen kunnen beïnvloeden van de samenhang in een organisatie door hierop te sturen kunnen interpreteren van de relatie NORA, MARIJ en Enterprise Architectuur 1 kunnen uitleggen van sturen op samenhang en de belangrijkste vertrekpunten kunnen beheersen de functie sturen op samenhang kunnen toepassen van de processen die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen begrijpen van de producten die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen inrichten van. de functie sturen op samenhang draagvlak verkrijgen voor integrale benadering van programma s en -projecten kunnen toepassen van. de processen die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen opstellen van. Enterprise Architectuur raamwerk kunnen maken van elementen van samenhang, kernmodellen, e.d. praktisch kunnen werken met.deelnemende partijen t.b.v. een integrale benadering inzicht in de competenties om de functie sturen op samenhang uit te oefenen 3 Module 1, dia 3

4 Onderdelen module 1 1. Visie op sturen op samenhang (leerdoel niveau 1,; 1,5 uur). Architectuurniveaus, positionering MARIJ (leerdoel niveau 1,; 1 uur ) 3. Praktijkvoorbeeld sturen op samenhang (leerdoel niveau 1,,3; uur ) 4. Triggers voor sturen op samenhang (leerdoelniveau 1,; 0,5 uur) 5. Sturen op samenhang als middel voor hergebruik oplossingen (leerdoel niveau,3; 1 uur) 6. Workshop positiebepaling Enterprise Architectuur (leerdoelniveau,3; 4 uur) 7. Wat ga ik vanmiddag hier mee doen? (leerdoelniveau 1,,3; 0,5 uur) Module 1, dia 4

5 Bronnen / hulpmiddelen Bronnen: MARIJ 1.0 NORA.0 ANSI/IEEE 1471 The Open Group;Togaf Sogeti; DYA Ordina; GEA Rijssenbrij Hulpmiddelen: Tekstboek: Sturen op samenhang op basis van GEA Tool: architectuur positiebepaler 1) Module 1, dia 5

6 Module benaderd vanuit Enterprise Architecture (E.A.) Informatie architect Productenen diensten portfolio Visie Missie Doelstellingen Doelen Strategie Domein architect (Bedrijsarchitect) (Gegevens architect) (Proces architect) (Applicatie architect) Procesarchitectuur Diensten Producten Informatiearchitectuur Processen Informatie Functiegebouw Cultuur Organieke structuur ICT- architect (Tech.infra architect) Infrastructuurarchitectuur Kernwaarden manifest Enterprise architect Techn. Infra Kennis Etc Klant Kennistaxonomie Doelgroepen Module 1, dia 6

7 Basismodel module 1 sturen op samenhang Visie Processen Producten Mensen Middelen INTERNATIONALE STANDAARDEN EUROPEAN INTEROPERABILITY FRAMEWORK NEDERLANDSE OVERHEID REFERENTIE ARCHITECTUUR SECTORALE REFERENTIE ARCHITECTUUR BEDRIJFSREFERENTIE ARCHITECTUUR PROJECT ARCHITECTUUR Module 1, dia 7

8 (1) Visie op sturen op samenhang Definities architectuur? Sturen op samenhang? Samenhang geëxpliciteerd? Sturen op samenhang gepositioneerd? Sturen op samenhang qua processen en producten? Sturen op samenhang qua functie? Visie Processen Producten Mensen Middelen Module 1, dia 8

9 (1) Wat is architectuur? Definities: MARIJ: Architectuur is het in samenhang en in context ontwerpen van een organisatie in al haar aspecten. (MARIJ 1.0, 009) H. Hertzberger Een ruimte die bestaat uit onderlinge verbindingen die naadloos in elkaar overlopen en daardoor weer een samenhangend geheel vormen en "gebruikers moeten zich op alle plaatsen in het gebouw thuis voelen" en "architectuur is ook het vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen". Sogeti: Een consistent geheel van principes en modellen dat richting geeft aan ontwerp en realisatie van de processen, organisatorische inrichting, informatievoorziening en technische infrastructuur van een organisatie. (DYA, Wagter et al., 001) ANSI/IEEE The fundamental organization of a system embodied in its components, their relationships to each other, and to the environment, and the principles guiding its design and evolution The Open Group: A formal description of a system, or a detailed plan of the system at component level, to guide its implementation (source: ISO/IEC 4010:007). The structure of components, their inter-relationships, and the principles and guidelines governing their design and evolution over time. Module 1, dia 9

10 (1) Wat is architectuur? Definities: Rijsenbrij: Enterprise-architectuur is een coherente, consistente verzameling principes, verbijzonderd naar uitgangspunten, regels, richtlijnen en standaarden, die beschrijft hoe de organisatie, de informatievoorziening, de applicaties en de infrastructuur hun vorm hebben gekregen en hoe zij zich voordoen in het gebruik. (Prof. dr. D. Rijsenbrij, 004) Ordina: Wat is het? Enterprise Architectuur (EA) is een geheel van uitspraken, processen, producten, mensen en middelen, dat richting geeft aan de ontwikkeling van een organisatie met de focus op samenhang. Wat is het beoogde effect? Implementatie van EA vergroot permanent het besturend vermogen van een organisatie en daarmee haar kracht, snelheid en flexibiliteit, benodigd in bepaalde situaties. Hoe maakt het waar wat het beoogt? EA geeft deze richting door actieve deelname in de besturingsprocessen en biedt daartoe op permanente basis inzicht in de samenhang van de organisatieonderdelen en -aspecten en de relevante omgeving. (GEA, Wagter, 009) Module 1, dia 10

11 (1) Sturen op samenhang: vertrekpunten en onderdelen? Vertrekpunten? Succes start met goede beslissingen van bestuurders Paradigmaverschuiving Niveaus Samenhang tussen en in zin- en vormgeving? Wat lost sturen op samenhang op? Onderdelen? Module 1, dia 11

12 (1) Vertrekpunten: Succes start met goede beslissingen van bestuurders! Randvoorwaarden voor goede beslissingen: Belangen van alle stakeholders in beeld Samenhang in deze belangen Zicht op impact van bedrijfsvraagstukken Oplossingsrichtingen en aanpakkeuzen integraal ontwikkeld Wat bieden wij? Enterprise Architectuur biedt een instrument dat bestuurders helpt beslissingen in juiste samenhang te nemen Hoe? Aanbrengen van focus op samenhang in de processen die oplossingen creëren voor belangrijke bedrijfsvraagstukken! Module 1, dia 1

13 (1) Vertrekpunten: Paradigmaverschuiving het Bestuur Hallooo. BUSINESS!? Waar ben je.? DG Pers. HRM DG FEZ CFO Het gat tussen business en ICT bestaat bij de gratie van een afgezonderd ICT SG/pSG DG BV COO CEO ICT Belangrijk? X-architectuur Huidig paradigma (ICT-ers) in beeld Module 1, dia 13

14 (1) Vertrekpunten: Niveaus sturen op samenhang Strategisch Zingeving Board of directors Enterprise Architectuur Tactisch Generieke architectuur views Vormgeving Specifieke architectuur views Operationeel Module 1, dia 14

15 (1) Vertrekpunten: Samenhang tussen en in zin- en vormgeving Module 1, dia 15

16 (1) Vertrekpunten: Wat lost sturen op samenhang op? Integrale oplossingen voor majeure bedrijfsvraagstukken! wetswijziging klant in keten crises aangiften via web concurrentieverhoudingen vergrijzing SOX, BASEL II, IFRS MVO. inefficiëntie p to ac ing p im gev om imp a orga ct op nisa tie strategisch management concurrentievoordeel door kostenverlaging. sturing impact staandeorganisatie veranderorganisatie klachten organisatievormgeving sneller op de markt businessunit management programma management operations management project management. budgetoverschrijdingen normen/standaarden make or buy.. Module 1, dia 16

17 (1) Vertrekpunten: Wat lost sturen op samenhang op? Draagt bij aan oplossen besturingsvraagstukken! strategievorming audits? frequentie? bewaken samenhang, uitgangspunten beheren portfolio strategisch management staandeorganisatie programma management aanpassingen? implementatie? participatie? draagvlak? operations management impact? focus? ambitienivo? prioriteit? investeren? strategieimplementatie veranderprogramma businessunit management richting? veranderorganisatie verandervermogen? overdracht? project management consequenties? alternatieven? plateauplanning? regievoering? handhaving? realisatie? Module 1, dia 17

18 (1) Onderdelen: Kernmodel processen EA functie Governance organisatie Governance EA-functie Ontwikkelen samenhangend stelsel Sturen op samenhang Integrale oplossingsrichtingen Transitie Beheren stelsel Module 1, dia 18

19 (1) Samenhang geëxpliciteerd? Elementen van samenhang Architectuurgebouw Voorbeeld samenhang Module 1, dia 19

20 Visie Missie Doelen Strategie (1) Samenhang geëxpliciteerd: elementen van samenhang Diensten Producten Perspectief Processen Kernmodel Informatie Kernbegrip Cultuur Organieke structuur Richtinggevende uitspraak Techn. Infra Kennis Principe Etc Klant Relevante relatie Module 1, dia 0

21 (1) Het Architectuurgebouw Kernmodellen Relevante relaties Principes Richtinggevende Uitspraken Perspectieven Kernbegrippen Visie Missie Doelen Strategie Cultuur Acquisitie Marketing Producten Competenties Huisvesting. Module 1, dia 1

22 (1) Samenhang voorbeeld Visie Missie Doelen Strategie Perspectief Enterprise Architectuur Diensten Producten Processen Informatie Relevante relatie Kernbegrip Cultuur Organieke structuur Richtinggevende uitspraak Kernmodel Techn. Infra Kennis Principe Acquisities We acquireren alleen organisaties met cutting edge kennis passend bij onze speerpunten niet zelf innovatietrajecten uitvoeren Klant Focus bij kennismanagement ligt op kennis-integratie Module 1, dia

23 (1) Sturen op samenhang gepositioneerd Samenhang is richtinggevend voor diepere niveaus? Enterprise Architectuur versus Informatie Architectuur, etc.? Relatie organisatiebesturingsprocessen en Enterprise architectuur? Samenhang organisatiebesturingsprocessen en EA-producten? Samenhang organisatiebesturingsprocessen en EA-processen? Module 1, dia 3

24 (1) Samenhang is richtinggevend diepere niveaus Productenen diensten portfolio Visie Missie Doelstellingen Doelen Strategie Uitwerking valt buiten EA Procesarchitectuur Diensten Producten Informatiearchitectuur Processen Informatie Functiegebouw Cultuur Organieke structuur Techn. Infra Infrastructuurarchitectuur Kernwaarden manifest Kennis Etc Klant Kennistaxonomie Doelgroepen Module 1, dia 4

25 (1) Enterprise Architectuur versus Informatie Architectuur Missie Visie Strategie Doelstellingen EA Diensten Producten Klant Kennis Organieke structuur Processen Informatie Techn. Infra Dienstenportfolio Organigram Procesarchitectuur Informatiearchitectuur Infraarchitectuur Productarchitectr. Functiegebouw Procesontwerp Applicatiearchitectuur Netwerkarchitectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevensmodel Toegangsbev. model Etc Etc Etc Cultuur Etc Module 1, dia 5

26 (1) Relatie organisatiebesturingsprocessen en EA Missie Visie Strategie Doelstellingen Strategieimplementatie Bewaken samenhang, uitgangspunten Strategievorming EA Diensten Producten Klant Organieke structuur Processen Dienstenportfolio Organigram Procesarchitectuur Informatiearchitectuur Infraarchitectuur Productarchitectr. Functiegebouw Procesontwerp Applicatiearchitectuur Netwerkarchitectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevensmodel Toegangsbev. model Etc Etc Etc Kennis Beheren portfolio Informatie Techn. Infra Cultuur Etc Opzetten veranderprogramma Module 1, dia 6

27 (1) Samenhang organisatiebesturingsprocessen en EA-producten Organisatiebesturingsprocessen Strategievorming Stuurproducten Enterprise Architectuurprocessen en -producten Strategie-impact Missie Visie Strategie Doelstellingen GEA Strategie-implementatie Integrale oplossing / Beheren portfolio aanpakkeuze Veranderprogramma Bewaken samenhang, uitgangspunten Programma-Start-Arch. Klant Kennis Diensten Producten Organieke structuur Processen Informatie Techn. Infra Diensten portfolio Organigram Procesarchitectuur Informatie architectuur Infraarchitectuur Product architectr. Functiegebouw Procesontwerp Applicatie architectuur Netwerk architectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevens model Toegangs bev. model Etc Etc Etc Cultuur Etc Toetsingsverslag architectuurprincipes Relevante relaties Module 1, dia 7

28 (1) Samenhang organisatiebesturingsprocessen en EA-processen? Staande organisatie sturen Programma opdracht: Enterprise stuurproduct Business Business planning planning Business Business uitvoering uitvoering Business Business bijsturing bijsturing Verandering sturen met EA Programma Business planning planning Business Business Control Control Programma Business Control Control Concerncyclus Impactanalyse strategieinterventie: EA-stuurproduct Programma Business uitvoering uitvoering Programma Business bijsturing bijsturing Verandercyclus Ontwikkelen en onderhouden EA Programma Start Architectuur: EA-stuurproduct EA Business planning planning GEA Business EA planning EA planningbusiness Business uitvoering bijsturing uitvoering bijsturing GEA GEA Business Business EA uitvoering bijsturing Business uitvoering bijsturingcontrol ControlGEA Business EA cyclus Control Control Architectuurcyclus per perspectief Module 1, dia 8

29 (1) Sturen op samenhang qua processen en producten? Indelingen naar: Bron DYA Sogeti Bron: GEA, Ordina Bron: Open Group: Togaf Ontwikkelproces en metastructuur van MARIJ Module 1, dia 9

30 (1) Sturen op samenhang processen en producten: Bron DYA Sogeti Governance Ontwikkelen zonder architectuur Nieuwe ontwikkelingen ICT Oplossingen Ontwikkelen onder architectuur Strategische dialoog Architectuur Services ICT Oplossingen DYA Processen Dynamische Architectuur Business Architectuur Informatie Architectuur Technische Architectuur Module 1, dia 30

31 (1) Sturen op samenhang: processen en producten: Bron: GEA, Ordina Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Integrale verbandanalyse Diensten Producten Processen Beleidsnotities -notulen Informatie Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Jaarverslagen Doelstellingen Visie-/ strategienota s Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra Onderhoud / beheer Opstellen PGSA / PSA GEA-gebouw release PGSA/PSA Adviserend Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Initialiserend Relevante relaties Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Voorschrijvend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Beherend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Module 1, dia 31

32 (1) TOGAF The Open Group Architecture Framework ADM Architecture Development Method Module 1, dia 3

33 Ontwikkelproces en metastructuur van MARIJ Beleidsdocumenten m.b.t. Rijksdienst Visie Doelstellingen Richtinggevende uitspraken Kader voor Architectuur Concerngedachte BedrijfsFunctieModel Doelstellingen ArchitectuurRaamwerk Uitspraken Gemeente Enschede Fundamentele principes ABN AMRO Afgeleide principes Module 1, dia 33

34 (1) Sturen op samenhang qua functie? Competentiematrix sturen op samenhang Rollen functie sturen op samenhang Eindverantwoordelijkheid sturen op samenhang? Module 1, dia 34

35 TAAKGEBIEDEN (1) Competentiematrix sturen op samenhang Initialiserend & mobiliserend Grootste Basisscore Enterprise Architect Procentuele score Aantal maal competentie > 10% Analytisch vermogen Creatief Effectieve oordeelsvorming Overtuigingskracht Zelfstandig werken Communicatief vaardig Besluitvaardig Managen Samenwerken Netwerken Plannen & Organiseren Vaardigheden Visie hebben Dienstverlenend Stressbestendig Professionele integriteit Ambitieus Flexibiliteit Organisatiesensitiviteit Resultaatgericht Branchekennis Vakkennis Competenties Enterprise Architect / Taakgebieden Enterprise Architectuurfunctie Kennis & Inzicht correlatie 0 dec 007 (in proc.) Attitude COMPETENTIEPROFIEL Relevante werkervaring G A Academisch denk- en werkniveau COMPETENTIES Organiseren sessies Inventariseren G A-elementen Opstellen G A gebouw Integrale verbandsanalyses Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Strategie-analyses Opstellen PGSA s Opstellen deel-, domein-, aspectarchitecturen Uitvoeren programma- en projectevaluaties Verlenen vergunningen G A-planning G A-toetsing G A-bijsturing Adviserend Kaderstellend Beherend Onderhouden G A-gebouw Sturend Aantal maal competentie > 10% 4 Grootste Module 1, dia 35

36 (1) Rollen functie sturen op samenhang Rol Verantwoordelijk voor Directeur Enterprise Architectuurfunctie/ Chief Architect Officer (CAO) Enterprise Architectuurfunctie; Sturende processen Strateeg Adviserende processen Ontwerper Initialiserende processen Programma-architect Kaderstellende / ruimtescheppende processen Beheerder Beheerprocessen Module 1, dia 36

37 (1) Eindverantwoordelijkheid sturen op samenhang? CEO Visie, doelstellingen, strategie CFO COO Faciliteiten Core business Financiën HRM Acquisitie Huisvesting Juridische zaken Kwaliteitsmanage ment Productie Marketing & Communicatie Verkoop CIO CDO Informatievoorziening Ontwikkeling/ Verandering Informatisering Automatisering Communicatietechnologie Programma s/ Projecten R & D, Innovatie In portefeuille CxO? Module 1, dia 37

38 (1) Eindverantwoordelijkheid sturen op samenhang? ICBR IODAD ICIA ICOP CBIB ICCIO IOFEZ ICFH VORA Bron MARIJ 1.0 Module 1, dia 38

39 (3) Praktijkvoorbeeld sturen op samenhang Proces impactanalyse bedrijfsvraagstuk Professionalisering uitvoerende instantie Impactanalyses Oplossing/acties:1e sectie Programma Start Architectuur Resultaten Module 1, dia 39

40 (3)Praktijkvoorbeeld: proces impactanalyse bedrijfsvraagstuk EA-gebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Integrale verbandanalyse Diensten Producten Processen Beleidsnotities -notulen Informatie Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Jaarverslagen Doelstellingen Visie-/ strategienota s Opstellen Arch-gebouw Techn. Infra Etc Onderhoud / beheer Opstellen PGSA / PSA GEA-gebouw release PGSA/PSA Adviserend Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Initialiserend Relevante relaties Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Voorschrijvend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Beherend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Module 1, dia 40

41 (3) Praktijkvoorbeeld sturen op samenhang: professionalisering uitvoerende instantie bedrijven = dossiers = ca. miljoen formulieren Voorbereiding juni jan. 100 man Afbreuk risico s 3 regelingen Europese subsidieregeling Effectueren Beslissen Beoordelen DOELGROEP verstrekken Registreren Inwinnen DOELGROEP Informatie Uitvoering jan. dec. 500 man Bezwaar Handhaven traditioneel, internet, GIS-technologie Outsourcing 8 samenwerkende in- en externe partijen Module 1, dia 41

42 (3) Praktijkcasus: wat ging mis? Europese subsidieregeling Effectueren Beslissen Beoordelen Bezwaar Handhaven Module 1, dia 4 DOELGROEP verstrekken Registreren DOELGROEP Informatie Inwinnen Outsourcepartij in gebreke Proces out of control; 60% ontvangen dossiers retour; bezwaarschriften (0%) niet halen wettelijke deadlines Dreigende boete Brussel Bestaansrecht op de tocht! e kamer vragen!

43 (3) Praktijkcasus: professionalisering m.b.v. Enterprise Architectuur Probleem outsourcing op kritiek pad; Stond niet op zich! Welke andere elementen? Opzet elementen van samenhang : Perspectieven, kernbegrippen, richtinggevende uitspraken. etc. Definiëren bedrijfsvraagstuk : Hoe subsidieregelingen professioneel uitgevoerd? Uitvoeren analyses m.b.v. elementen van samenhang : Impact vraagstuk op perspectieven Oplossingsruimte perspectieven t.a.v. vraagstuk Oplossingsrichting én aanpakkeuze Module 1, dia 43

44 (3) Impactanalyses Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Organieke structuur 3 1 Aanpak keuze 13 Professionalisering 4 Subsidieregeling 4 Cultuur Relevante Perspectieven Dominante Perspectieven ICT 1 Ketensamen werking Klant Leveranciers Module 1, dia 44

45 (3) Analyse 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Visie Missie Doelen Strategie Transparency per dossier in massale verwerking Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur ICT Klant Leveranciers Status voortgang dossier te allen tijde inzichtelijk Module 1, dia 45

46 (3) Analyse 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Visie Missie Doelen Strategie Inrichten leveranciersmanagement Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur Functiescheiding prestatie- en financiële verantwoording ICT Klant Leveranciers Geen deals met operationele medewerkers Module 1, dia 46

47 (3) Analyse 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Leveren en afnemen via SLA Visie Missie Doelen Strategie Voorkomen van dossiersverlies Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur ICT Klant Leveranciers Dossiersverlies sanctioneren Module 1, dia 47

48 (3) Analyses 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Visie Missie Doelen Strategie Inrichten ketentest Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur Ketenverantwoordelijkheid ICT Klant Leveranciers Wij gaan ketenregie voeren Module 1, dia 48

49 (3) Analyses 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Stimuleren aanvragen via internet Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur ICT Klant Leveranciers Vrije keus aanvragen: traditioneel/internet Module 1, dia 49

50 (3) Analyses 1: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Verlagen herstel- en faalkosten Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Controles zo vroeg mogelijk in proces 1 1 Organieke structuur Professiona1 lisering regeling Ketensamen werking 1 1 Cultuur ICT Klant Leveranciers Module 1, dia 50

51 (3) Analyses : Impact vraagstuk op relevante perspectieven Visie Missie Doelen Strategie Besturing gehele keten via Programmamgnt Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Organieke structuur Professiona lisering regeling Ketensamen werking Klant Cultuur ICT Leveranciers Verhoog verandervermogen Module 1, dia 51

52 (3) Analyses : Impact vraagstuk op relevante perspectieven Controles ter plaatse uitvoeren Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Organieke structuur Professiona lisering regeling Ketensamen werking Klant Cultuur Uitvoering compliant aan wettelijke regeling ICT Leveranciers Uitvoering op Nederlands grondgebied Module 1, dia 5

53 (3) Analyses : Impact vraagstuk op relevante perspectieven Multi channel ondersteuning Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Organieke structuur Professiona lisering regeling Ketensamen werking Klant Cultuur ICT Verbeter ondersteuning gehele keten Leveranciers Ondersteuning keten op niveau bestandsuitwisseling Module 1, dia 53

54 (3) Analyses 3: Impact vraagstuk op dominante perspectieven Gecombineerde inwinning Missie Visie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. 3 subsidieregelingen via één aanvraag Processen Wett. regelingen 3 3 Organieke structuur Professiona- 3 lisering regeling Ketensamen werking 3 Cultuur 3 ICT Leveranciers Klant Klant dient voor inwinnen zo weinig mogelijk te worden benaderd Module 1, dia 54

55 (3) Analyses 3: Oplossingsruimte dominante perspectieven t.a.v. vraagstuk Vooringevulde formulieren en persoonlijke internetsite Visie Missie Doelen Strategie Formulieren printen i.p.v. drukken Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen 3 3 Organieke structuur Professiona3 lisering regeling Ketensamen werking 3 Cultuur Klant 3 ICT Leveranciers Eenmalig inwinnen, meervoudig gebruik Module 1, dia 55

56 (3) Analyses 4: Oplossingsruimte relevante perspectieven t.a.v. vraagstuk Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Hooggeschoolde medewerkers hooggeschoold werk Processen Wett. regelingen 4 Organieke structuur Professiona4 lisering regeling 4 Ketensamen werking Klant Cultuur ICT Leveranciers Overwerk na instemming OR Respect voor belangen medewerkers Module 1, dia 56

57 (3) Oplossing/acties:1e sectie Programma Start Architectuur Besturen keten via programma (14 interacterende projecten) Bestandsuitwisselingsstructuur van 8 partijen in beeld brengen en besturen Ontwikkelen/uitvoeren ketentest Inrichten leveranciersmanagement Herontwikkelen internetapplicatie Afscheid van outsourcepartij Ontwikkelen procesarchitectuur: Processtappen, Tijd, Kwantiteit, Kwaliteit, Geld Outsourcing: Aanbesteding via offertes (niet Europees) Procesarchitectuur is onderdeel bestek Metingen op throughput in contract Sanctie per verloren dossier in contract Leveranciers voeren activiteiten uit onder één dak Uitvoering op Nederlands grondgebied Inrichting kwaliteitszorg Omscholing medewerkers Aanpak keuze Module 1, dia 57

58 (3) Resultaten Binnen tijd en budget Niet accoord dossiers van 6% naar 35% Bezwaarschriften van.000 naar Internetdeelname van 0,5% naar 6% Brussel en e kamer tevreden Outsourcepartijen: Gepresteerd conform afgesproken kwaliteit en tijd Geen één dossier weg Contracten verlengd Module 1, dia 58

59 (4) Triggers voor sturen op samenhang Toegevoegde waarde sturen op samenhang? Opdracht Een inventarisatie uit de praktijk! Module 1, dia 59

60 (4) Triggers voor sturen op samenhang: Toegevoegde waarde sturen op samenhang? Module 1, dia 60

61 (4) Triggers voor sturen op samenhang: Opdracht Geef antwoord op de vraag: wat zou in uw organisatie de aanleiding(en) zijn om aan Enterprise Architectuur c.q. sturen op samenhang te gaan doen? Licht uw antwoord toe. Module 1, dia 61

62 (4) Triggers voor sturen op samenhang: een inventarisatie uit de praktijk! We krijgen oorzaken belangrijke knelpunten niet te pakken! Bij ons wordt op meerdere plekken hetzelfde wiel uitgevonden! Onze programma s hebben een slechte fit met onze strategie! Strategische besluiten worden niet opgevolgd! Onze besluitvorming is zo traag en niet consistent! Huidige architectuur maakt bij ons beloften niet waar! We zijn te weinig creatief in onze oplossingen! We spelen veel te laat in op ontwikkelingen! Wij hebben geen overzicht en doen dus maar niks! BZK wmv Module 1, dia 6

63 () Architectuurniveaus / positionering MARIJ Architectuurniveaus: horizontaal en verticaal Architecture Maturity Model (AMM) Toepassingsgebied MARIJ Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Positie MARIJ / NORA / Departementale Architectuur INTERNATIONALE STANDAARDEN EUROPEAN INTEROPERABILITY FRAMEWORK NEDERLANDSE OVERHEID REFERENTIE ARCHITECTUUR SECTORALE REFERENTIE ARCHITECTUUR BEDRIJFSREFERENTIE ARCHITECTUUR PROJECT ARCHITECTUUR Module 1, dia 63

64 () Architectuurniveaus: gelaagdheid domeinarchitecturen INTERNATIONALE STANDAARDEN EUROPEAN INTEROPERABILITY FRAMEWORK NEDERLANDSE OVERHEID REFERENTIE ARCHITECTUUR SECTORALE REFERENTIE ARCHITECTUUR BEDRIJFSREFERENTIE ARCHITECTUUR PROJECT ARCHITECTUUR Module 1, dia 64

65 () Architectuurniveaus: Verschillende domeinen Etc. Etc. zorg Zorg Bedrijven Verkeer en vervoer Waterschappen Onderwijs Gemeenten Landbouw Landbouw Provincies Orde en veiligheid Programma s e- overheid Sociale Zekerheid Uitvoeringsorganisaties Ruimtelijke orde & milieu Kerndepartementen Overheidssectoren overheidssectoren Module 1, dia 65

66 () Architectuurniveaus: architectuurraamwerk NORA Beveiliging & Privacy Beheer Bedrijfsarchitectuur Informatiearchitectuur Technische Architectuur Wie? Wat? Hoe? Togaf Organisatie Diensten Producten Processen Zachman Medewerkers Applicaties Berichten Gegevens Informatie uitwisseling DYA GEA Technische componenten Gegevens opslag Netwerk Module 1, dia 66

67 () Architectuurniveaus: GEA Visie Strategie Zingeving Missie Doelen Vormgeving Perspectief Module 1, dia 67

68 Missie Visie Strategie Doelstellingen () Architectuurniveaus: GEA EA Diensten Producten Klant Kennis Organieke structuur Processen Informatie Techn. Infra Dienstenportfolio Organigram Procesarchitectuur Informatiearchitectuur Infraarchitectuur Productarchitectr. Functiegebouw Procesontwerp Applicatiearchitectuur Netwerkarchitectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevensmodel Toegangsbev. model Etc Etc Etc Cultuur Etc Module 1, dia 68

69 () Architectuurniveaus: GEA Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Perspectief Enterprise Architectuur Kernmodel Processen Informatie Relevante relatie Kernbegrip Cultuur Organisatie Informatie architectuur Richtinggevende uitspraak Etc. Klant Financiën Informatievoorziening Principe Applicaties Architectuur Mensen Techn. ontwikkeling Helpdesk Technische Infra architectuur Etc. Systeem ontwikkeling Techn. Infra. Netwerk Server Platform Beheer Gegevens Beheer Werkplek Services Applicaties Opslag Beveiliging Middle ware Module 1, dia 69

70 () Architectuurniveaus: Allianties/ketensamenwerking Planning & control Producten Financieel Conflict Proc s Organisatie structuur Juridisch Communicatie Normen en waarden Leiderschap stijl Commitment Reputatie Cultuur Diensten Producten Persoonlijke relaties Diensten Producten Alliantie Alliantie Informatie Processen Cultuur Organieke structuur Cultuur Organieke structuur Techn. Infra Kennis Etc Klant Techn. Infra Kennis Etc Klant Module 1, dia 70

71 () Architecture Maturity Model (AMM) Management Definities Level 1 Repeatable Level 3 Defined Level 4 Managed Level 5 Optimizing Processen Produkten Geen sturing Voorzichtige Niet eerste pogingen toegekend Niet aanwezig Globaal idee Sturing op personen Toegekend Vastgesteld maar nog onder discussie Globaal beschreven per domein Uniform beschreven per domein Sturing op het proces Vastgesteld en geaccepteerd Verantwoord- Afgestemd Uniform elijk voor het tussen domeinen beschreven en proces gestandaardiseerd over domeinen Sturing op resultaten Vastgesteld en geaccepteerd Verantwoord- Geïntegreerd elijk voor de proces resultaten Centraal gecoördineerd Sturing op continue verbetering Vastgesteld en geaccepteerd Initieert Geoptimaliseerd innovatie en proces verbeteringen Continu aangepast Initial Level Rol architect Module 1, dia 71

72 () Toepassingsgebied MARIJ MARIJ Kerndepartementen etc. verkeer & vervoer sociale zekerheid onderwijs Programma's e-overheid veiligheid Waterschappen landbouw Gemeenten welzijn & zorg Provincies ruimtelijke ordening Uitvoeringsorganisaties Bestuurslaag Sector/keten Module 1, dia 7

73 () Toepassingsgebied MARIJ Eisen MARIJ Europa Bedrijven NORA Burgers Overheid Fundamentele principes Afgeleide principes modellen standaarden - E-overheid: NORA MARIJ - Rijk - Management - Ambtenaren Module 1, dia 73

74 () Toepassingsgebied MARIJ domein MARIJ KERNDEPARTEMENTEN UITVOERING MAATSCHAPPIJ EN POLITIEK Module 1, dia 74

75 () Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Politieke sturing Bedrijfsvoering (interne) Sturing (interne) Beheersing Primaire functies Beleidsevaluatie Externe VerantVerantwoording Ondersteunende functies Beleidsvorming Personeel Informatie en ICT Organisatie (integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie Wet- en Regelgeving Financiën Externe Voorlichting Algemene zaken Communicatie Huisvesting Bestuurlijk Toezicht Kennis en Advies Uitvoering Dienstverlening Handhaving Module 1, dia 75

76 () Positie MARIJ / NORA / Departementale Architectuur Domein architectuur MARIJ Departementale Architectuur (Enterprise Architectuur) NORA Rijksbrede Projecten (E-Rijk) E-bouwstenen (E-overheid) Module 1, dia 76

77 (5) Sturen op samenhang als middel voor hergebruik oplossingen Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie Voorbeelden kernmodellen, en overige elementen van samenhang Voorbeelden van vraagstukken met bijhorende solutions Opdracht Module 1, dia 77

78 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Informatie voorziening Doelen Strategie Diensten & producten Processen Organisatie structuur Stakeholders Sturing Cultuur Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 78

79 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Diensten & producten Informatie voorziening Doelen Strategie Processen Organisatie structuur Nieuwe wettelijke Overheid regeling Sturing Stakeholders 3.0 Cultuur Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 79

80 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Diensten & producten Informatie voorziening Doelen Strategie Processen Process Organisatie structuur Impro- Stakeholders Kanteling vement klantgerichtheid Sturing MARIJ Change NORA mgmt Cultuur Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 80

81 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Informatie voorziening Doelen Strategie Diensten & producten Processen Organisatie Portfolio structuur Stakeholders Integrale mgmt EA besturing inf. voorziening Sturing Progr. & Cultuur Projectmngt Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 81

82 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Diensten & producten Informatie voorziening Doelen Strategie Processen Organisatie structuur Stakeholders Verhoging aanpasbaarheid ICT SOA Sturing Cultuur Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 8

83 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Diensten & producten Informatie voorziening Doelen Strategie Processen Organisatie structuur Stakeholders CPM Efficiency in uitvoering Sturing BI Lean Cultuur 6Σ Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 83

84 (5) Enterprise Architectuurmodel archetype organisatie GEA 0.1 Visie Diensten & producten Informatie voorziening Doelen Strategie Processen Organisatie structuur Stakeholders Back Appl.to core business Outs. Sturing Cultuur Kennis Wet & regelgeving Medewerkers Financiën Principe Richtinggevende uitspraak Kernmodel Relevante relatie Module 1, dia 84

85 BIJLAGE bij onderdeel 5 Module 1, dia 85

86 (5) Processen: perspectiefbeschrijving Omschrijving perspectief: Een samenhangend geheel van activiteiten nodig voor de levering van resultaten van Org. (processen, diensten, ondersteuning) Kernbegrippen: Resultaat Effect Middel Sturing Inrichting Norm Omgevingseisen : datgene wat een proces oplevert : bijdrage(n) aan doelstelling(en) (outcome) : datgene wat benodigd is om een proces uit te voeren : het proces een bepaalde richting laten volgen : de structuur van een proces : een norm is een procedure of een maat waarvan een groep mensen met elkaar heeft afgesproken dat ze die zullen gebruiken (Nen-definitie) : eisen die de externe omgeving aan de procesinrichting stelt (o.a. ketenpartners) Module 1, dia 86

87 (5) Processen: richtinggevende uitspraken Werken aan standaardisatie, uniformering etc Voor ieder proces één systeem i.p.v. meerdere systemen (ontdubbelen) Standaardiseren van de werkprocessen Nieuwe indeling van onze clienten, patiënten en pupillen op basis van de zorg, het dagprogramma en de noodzakelijke beveiliging, die alle drie afhangen van de noodzaak, de behoefte en de eigenverantwoordelijkheid van een specifieke groep. Mate van zorg bepaalt de doelgroepen. De doelgroepindeling is bepalend criterium voor procesontwerp en- inrichting Verbeteren van de doorstroom Primaire processen worden geïntegreerd (in samenhang, naadloos op elkaar aansluitend) ingericht. Zowel de handmatige bewerkingen als de geautomatiseerde worden daartoe gemodelleerd. De focus is primair gericht op het optimaliseren van de verwerkingsstroom Bedrijfsstrateeg, enterprise architect, procesanalisten en ICT-experts werken samen aan het modelleren van het primaire proces. Competenties op deze gebieden worden centraal binnen Org. opgebouwd. Org. streeft naar een gemeenschappelijk bedrijfsprocessenmodel Module 1, dia 87

88 (5) Processen: principes Pro.P1: Principe van processamenhang. Processen dienen in samenhang te werken, (voorkomt suboptimalisaties en inconsistenties, geen strijdige doelen nastreven, zowel intern als in externe ketens) Pro.P: Principe van schaalbaarheid. Het primaire proces dient maximaal schaalbaar te zijn (Org. zorgt voor tijdige beschikbaarheid van juiste plaats capaciteit. DJI moet altijd voldoen aan de vraag, die onvoorspelbaar is en waarvan de eisen soms niet helder) Pro.P3: Uitbestedingprincipe. Outsourcing is onderworpen aan veiligheidscriteria (Commerciële belangen mogen de veiligheid niet negatief beïnvloeden) Pro.P4: Transparantieprincipe. Processen dienen controleerbaar te zijn, om resultaten expliciet (zichtbaar, meetbaar) te kunnen maken en resultaten te leveren conform gewenste specificaties (bijdrage aan Org. doelstellingen expliciet te kunnen maken in kader van verantwoording en procesverbetering). Pro.P5: Shared model principe. Bij procesverbetering en herinrichting wordt gebruikt gemaakt van het gemeenschappelijke bedrijfsprocessenmodel (efficiencydoelen, minder ICT, uitwisselbaarheid, standaardisatie, ) Pro.P6: Shared model principe. Org. streeft naar een gemeenschappelijk bedrijfsprocessenmodel Pro.P7: De processen dienen helder en actueel beschreven te zijn. Module 1, dia 88

89 (5) Processen: relevante relaties Diensten & producten Informatie voorziening Organisatie structuur Sturing Processen 3 Stakeholders Cultuur Justitiabelen Clienten Veiligheid Medewerkers Financiën Oorzaakrelatie Gevolgrelatie Module 1, dia 89

90 (5) Processen: relevante relaties OORZAAK RELATIES (vertrekkend uit dit perspectief) (gesorteerd op Principe) Module 1, dia 90

91 (5) Processen: kernmodel uitvoeringsorgaan Europese subsidieregeling Effectueren Beslissen Beoordelen DOELGROEP verstrekken Registreren Inwinnen DOELGROEP Informatie Bezwaar Handhaven Module 1, dia 91

92 (5) Processen: kernmodel primaire processen Rijksdienst Primair proces: Beleidsvorming (maken van beleid) Bepalen opdracht en aanpak Verzamelen Informatie en feiten Analyseren Opmaken conclusies en voorstellen Beoordelen resultaten Primair proces: Behandelen signalen uit politiek en maatschappij Bepalen opdracht en aanpak Verzamelen Informatie en feiten Analyseren Opmaken conclusies en voorstellen Beoordelen resultaten Primair proces: Inspecteren Bepalen opdracht en aanpak Verzamelen Informatie en feiten Analyseren Opmaken conclusies en voorstellen Interveniëren Beoordelen resultaten Module 1, dia 9

93 (5) Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Politieke sturing Bedrijfsvoering (interne) Sturing (interne) Beheersing Primaire functies Beleidsevaluatie Externe VerantVerantwoording Ondersteunende functies Beleidsvorming Personeel Informatie en ICT Organisatie (integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie Wet- en Regelgeving Financiën Externe Voorlichting Algemene zaken Communicatie Huisvesting Bestuurlijk Toezicht Kennis en Advies Uitvoering Dienstverlening Handhaving Module 1, dia 93

94 (5) Sturen op samenhang als middel voor hergebruik oplossingen: opdracht Geef een voorbeeld van een vraagstuk uit uw eigen organisatie en licht dit vraagstuk beknopt toe. Geef aan op welke perspectieven dit vraagstuk hoge impact heeft. Geef aan of c.q welke oplossing uw organisatie daarvoor heeft gevonden Geef aan wat de aanpakkeuze voor deze oplossing is geweest Module 1, dia 94

95 (6) Workshop positiebepaling sturen op samenhang 0-meting Toelichting EA-kwadrant Positionering in EA-kwadrant o.b.v. gevoel Vragen / toelichting Beantwoording vragen Verwerking vragen/feedback (anoniem) Trekken conclusies - - Module 1, dia 95

96 (6) Workshop positiebepaling sturen op samenhang EA-kwadrant Mate van samenhang Operationalisering Suboptimaliseren Verzwakken Optimaliseren Isoleren Visieontwikkeling Module 1, dia 96

97 (6) Gespiegelde Z-figuur ontwikkeling sturen op samenhang Operationalisering Suboptimaliseren Verzwakken Optimaliseren Isoleren Visieontwikkeling Module 1, dia 97

98 (6) Itererende ontwikkeling sturen op samenhang Operationalisering Suboptimaliseren Verzwakken Optimaliseren Isoleren Visieontwikkeling Module 1, dia 98

99 (6) Kenmerken kwadrant sturen op samenhang Suboptimaliseren: samenhang niet strategisch beleefd Optimaliseren: samenhang als strategisch beleefd geen afstemmingssessies wel EA-visie, etc. maar ieder voor zich regelmatig afstemmingssessies, ondersteund door derden/afbreukrisico s de nodige resources, maar niet de juiste dingen doen ieder realiseert zijn eigen oplossingen EA-visie en -strategie geïntegreerd in ondernemingsstrategie zelfbesturing EA-competenties wel efficiency, geen effectiviteit verband- en impactanalyses Suboptimaliseren Optimaliseren EA niveauverhoging door veranderprogr. veranderpr. doen juiste dingen goed én efficiency én effectiviteit Verzwakken: samenhang niet strategisch geen EA-visie, -strategie geen afstemmingssessies, e.d. geen resources geen efficiency / geen effectiviteit Isoleren samenhang als strategisch beleefd Verzwakken Isoleren regelmatig afstemming- en verbandanalyses EA-visie en strategie geïntegreerd in ondernemingsstrategie afhankelijk van derden EA processen en producten niet ingebed in besturingsprocessen verandertrajecten neigen naar integrale aanpak wel effectiviteit, minder efficiency Module 1, dia 99

100 (6) Vragenformulier positiebepaling sturen op samenhang Vragenformulier Enterprise Architecturing: Naam : Organisatie : Functie : Uitspraak Wij beschikken over een door de directie geaccordeerde EA visie Onze EA visie is het resultaat van samenwerking tussen de vertegenwoordigers van alle stakeholders Onze organisatievisie,-doelstellingen en -strategie zijn verbijzonderd naar de diverse EA elementen als perspectieven, kernbegrippen, richtinggevende uitspraken, enz. Onze EA visie is uitgewerkt naar EA-processen, producten en middelen 5 In onze organisatie worden één of meer stuurinstrumenten gebruikt die organisatieresultaten meten in samenhang 6 In onze organisatie worden één of meer stuurinstrumenten gebruikt die veranderprocessen sturen op samenhang Onze EA architecten werken mee bij het [in]richten van besturingsprocessen op strategisch en tactisch niveau Van al onze veranderprogramma s is bekend of ze wel of niet onder EA ontwikkeld worden In het competentieprofiel van onze managers is EA als competentie opgenomen Onze managers begrijpen en gebruiken EA producten in hun besturingsprocessen Minimaal één keer per jaar verschijnt eengeactualiseerde versie van de inhoud van ons EAraamwerk Ja / Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee De eindverantwoordelijken voor onze verandertrajecten Ja worden - behalve op T, en Q- ook afgerekend op Module het 1, dia voldoen aan EA principes en richtlijnen Nee 100

101 (6) Gewichtsbepaling succeskenmerken sturen op samenhang Naam : Organisatie veel belang rijker Onze EA architecten werken mee bij het [in]richten van besturingsprocessen op strategisch en tactisch niveau Van al onze veranderprogramma s is bekend of ze wel of niet onder EA ontwikkeld worden belang rijker even belang rijk : belang rijker Functie : veel belang rijker Van al onze veranderprogramma s is bekend of ze wel of niet onder EA ontwikkeld worden In het competentieprofiel van onze managers is EA als competentie opgenomen Onze managers begrijpen en gebruiken EA producten in hun besturingsprocessen Minimaal één keer per jaar verschijnt een geactualiseerde versie van de inhoud van ons EA raamwerk De eindverantwoordelijken voor onze verandertrajecten worden behalve op T, en Q - ook afgerekend op het voldoen aan EA principes en richtlijnen In het competentieprofiel van onze managers is EA als competentie opgenomen Onze managers begrijpen en gebruiken EA producten in hun besturingsprocessen Minimaal één keer per jaar verschijnt een geactualiseerde versie van de inhoud van ons EA raamwerk De eindverantwoordelijken voor onze verandertrajecten worden behalve op T, en Q - ook afgerekend op het voldoen aan EA principes en richtlijnen Module 1, dia 101

102 (6) Invullen van Vragenformulier Vul een 1 in onder "Ja" indien voor uw organisatie van toepassing Ja 1 Wij beschikken over een door de directie geaccordeerde EA-visie 1 Onze EA-visie is het resultaat van samenwerking tussen de vertegenwoordigers van alle stakeholders 3 Onze organisatievisie, -doelstellingen en -strategie zijn verbijzonderd naar de diverse EA-elementen als perspectieven, kernbegrippen, richtinggevende uitspraken 4 Onze EA-visie is uitgewerkt naar EA-processen, -producten en -middelen 5 In onze organisatie worden één of meer stuurinstrumenten gebruikt die organisatieresultaten meten in samenhang 6 In onze organisatie worden één of meer stuurinstrumenten gebruikt die veranderprocessen sturen op samenhang 7 Onze EA-architecten werken mee bij het [in]richten van besturingsprocessen op strategisch en tactisch niveau 8 Van al onze veranderprogramma s is bekend of ze wel of niet onder EA ontwikkeld worden 9 In het competentieprofiel van managers is EA als competentie opgenomen 10 Onze managers begrijpen en gebruiken de EA-producten in hun besturingsprocessen 11 Minimaal één keer per jaar verschijnt een geactualiseerde versie van de inhoud van ons EA-raamwerk 1 De eindverantwoordelijken voor onze veranderingstrajecten worden behalve op T, en Q, ook afgerekend op het voldoen aan EA-principes en -richtlijnen Module 1, dia 10

103 (6) Positiebepaler: individuele scores Module 1, dia 103

104 (6) Positiebepaling meerdere organisaties Module 1, dia 104

105 (7) Wat ga ik hier vanmiddag mee doen? Module 1, dia 105

106 Bijlagen Module 1, dia 106

107 TOGAF The Open Group Architecture Framework ADM Architecture Development Method Module 1, dia 107

108 Zachman framework ( Module 1, dia 108

109 DYA architectuurraamwerk Business-doelen Business rules Business Informatie Technische architectuur architectuur architectuur Produkt Proces Organisatie Gegevens Applicatie Middle/dienst ware Platform Netwerk 1. Algemene principes. Beleidslijnen 3. Modellen Module 1, dia 109

110 Het GEA-gebouw Kernmodellen Relevante relaties Principes Richtinggevende Uitspraken Perspectieven Kernbegrippen Visie Missie Doelen Strategie Cultuur Acquisitie Marketing Producten Competenties Huisvesting. Module 1, dia 110

111 Architectuur en veranderproces Gemeente Enschede Module 1, dia 111

112 Inbedding van het architectuurproces in het bedrijfsproces ABN AMRO Module 1, dia 11