Opleiding MARIJ Module 5

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opleiding MARIJ Module 5"

Transcriptie

1 1. 2. Sturen op Overview samenhang MARIJ 3. MARIJ voor architecten 4. MARIJ implementatie 5. Architectuur processen en producten 6. Architectuur bemensing en competenties Opleiding MARIJ Module 5 Enterprise Architectuur processen en -producten 7. Stuurinstrumenten vergeleken Den Haag, juni 2009

2 Leerdoelen / doelgroepen 3 niveau s van leerdoelen : 1.bewustzijn ( awareness ), kunnen adopteren en uitdragen visie sturen op samenhang (bestuurders op hoogste niveau s: RvB leden[cio s], directieleden, SG s, PSG s) 1.kennis (er verstand van hebben ) om de doeners van te kunnen aansturen, deelnemen aan architectuur-stuurprocessen c.q. de architectuurfunctie kunnen beoordelen (CIO s, lijn- en stafmanagers, beleidsmedewerkers, strategen, auditors, management- en business consultants) 1.kunnen toepassen architectuur o.b.v. grondige kennis (enterprise architecten, domeinen informatie architecten, programma- en projectmanagers, studenten) Modulair opgebouwde cursus met building blocks, min of meer overeenkomend met de 3 leerdoel niveau s. Doorlooptijd van bouwblokken: (+/-) ½, 1, 2, 4, 8 uur Module 5, dia 2

3 Niveau: Eindtermen module 5 kennis genomen van. kunnen lezen van. begrijpen van kunnen benoemen van... kunnen beïnvloeden kunnen interpreteren 1 kunnen uitleggen van sturen op samenhang en de belangrijkste vertrekpunten kunnen beheersen de functie sturen op samenhang i.r.t. de organisatiebesturing kunnen toepassen van de processen die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen begrijpen van de producten die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen inrichten van. de functie sturen op samenhang qua procesinrichting draagvlak verkrijgen voor integrale benadering van programma s en -projecten 2 kunnen toepassen van. de processen die inhoud geven aan sturen op samenhang kunnen opstellen van. Enterprise Architectuur raamwerk kunnen maken van elementen van samenhang, principes, kernmodellen, e.d. praktisch kunnen werken met.deelnemende partijen t.b.v. een integrale benadering inzicht in de competenties om 3 Module 5, dia 3

4 Onderdelen module 5 (leerdoelniveau 2,3; 4 uur) Uitgangspunten sturen op samenhang Onderdelen Enterprise Architectuurfunctie Processen en producten Enterprise Architectuurfunctie Voorbeeld producten Enterprise Architectuurfunctie Wat ga ik vanmiddag hier mee doen? Module 5, dia 4

5 Bronnen / hulpmiddelen Bronnen: MARIJ 1.0 The Open Group;Togaf Sogeti; DYA Ordina; GEA ABN AMRO Gemeente Enschede Hulpmiddelen: Tekstboek: Sturen op samenhang op basis van GEA 1) Module 5, dia 5

6 Module benaderd vanuit Enterprise Architecture (E.A.) Informatie architect Productenen diensten portfolio Visie Missie Doelstellingen Doelen Strategie Domein architect (Bedrijsarchitect) (Gegevens architect) (Proces architect) (Applicatie architect) Procesarchitectuur Diensten Producten Informatiearchitectuur Processen Informatie Functiegebouw Cultuur Organieke structuur ICT- architect (Tech.infra architect) Infrastructuurarchitectuur Kernwaarden manifest Enterprise architect Techn. Infra Kennis Etc Klant Kennistaxonomie Doelgroepen Module 5, dia 6

7 Basismodel module 5: Enterprise Architectuurprocessen en -producten Module 5, dia 7

8 (1) Uitgangspunten sturen op samenhang sturen op samenhang tussen en in zin- en vormgeving integrale oplossingen voor majeure bedrijfsvraagstukken! ieder bedrijfsvraagstuk triggert één of meer besturingsprocessen Module 5, dia 8

9 (1) Uitgangspunten: sturen op samenhang tussen en in zin- en vormgeving Module 5, dia 9

10 (1) Uitgangspunten: integrale oplossingen voor majeure bedrijfsvraagstukken! wetswijziging crises concurrentieverhoudingen vergrijzing SOX, BASEL II, IFRS MVO. inefficiëntie i mp a orga ct op nisa tie op ct ng a p i im gev m o strategisch management klant in keten aangiften via web sneller op de markt concurrentievoordeel door kostenverlaging. sturing impact staandeorganisatie veranderorganisatie budgetoverschrijdingen normen/standaarden klachten organisatievormgeving businessunit management programma management operations management project management. make or buy.. Module 5, dia 10

11 (1) Uitgangspunten:ieder bedrijfsvraagstuk triggert één of meer besturingsprocessen strategievorming audits? frequentie? bewaken samenhang, uitgangspunten beheren portfolio strategisch management staandeorganisatie programma management aanpassingen? implementatie? participatie? draagvlak? operations management impact? focus? ambitienivo? prioriteit? investeren? strategieimplementatie veranderprogramma businessunit management richting? veranderorganisatie verandervermogen? overdracht? project management consequenties? alternatieven? plateauplanning? regievoering? handhaving? realisatie? Module 5, dia 11

12 (2) Onderdelen Enterprise Architectuurfunctie Visie Processen Producten Mensen en middelen Visie Visie Processen Producten Producten Mensen & middelen Module 5, dia 12

13 (2) Onderdelen Enterprise Architectuurfunctie Waarom EA? Wat zijn de belangrijkste uitdagingen die nu vragen om een EA-gestuurde aanpak? Wat is EA? Wat en hoe doet EA? Wat voor effecten sorteert EA? De plaats van EA? Hoe komt EA tot stand? Visie Visie Planningsprocessen Uitvoerende processen Enterprise sturend EA specialistisch Toetsende/bijsturende processen Processen Producten Producten Mensen & middelen Rollen Verantwoordelijkheden, bevoegdheden, taken Competenties: Kennis en inzicht Attitude Vaardigheden EA governance producten EA ontwikkelplan EA evaluatieverslag Stuurproducten Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Programma Start Architecturen (PgSA s) Specialistische producten Principes, etc. Modellen: processen, systemen, e.d. Normen, standaarden EA raamwerk EA methode EA tools Sjablonen: Architectuurscan Programma Start Architectuur Managementletters Budgetteringsmodellen Module 5, dia 13

14 (2) Kernmodel processen architectuurfunctie Governance organisatie Governance architectuurfunctie Ontwikkelen samenhangend stelsel Sturen op samenhang Integrale oplossingsrichtingen Transitie Beheren stelsel Module 5, dia 14

15 (2) Categorieën uitvoerende processen architectuurfunctie DYA Integrale besluitvorming TOGAF Adviseren Kaderstellen / Ruimte scheppen MARIJ Beheren Gemeente Enschede Initialiseren ABN AMRO Staande Staande Verander Verander organisatie organisatie organisatie Module 5, dia 15

16 (2) Uitvoerende architectuurprocessen en -producten Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Informatie Doelstellingen Onderhoud / beheer A-gebouw release Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Visie-/ strategienota s Diensten Producten Relevante relaties Processen Beleidsnotities -notulen Jaarverslagen Integrale verbandanalyse Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra PGSA/PSA Initialiserend Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Opstellen PGSA / PSA Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Adviserend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Voorschrijvend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Beherend Module 5, dia 16

17 (2) Processen en producten volgens DYA Governance Ontwikkelen zonder architectuur Nieuwe ontwikkelingen ICT Oplossingen Ontwikkelen onder architectuur Strategische dialoog Architectuur Services ICT Oplossingen DYA Processen Dynamische Architectuur Architectuur Bron DYA Sogeti Informatie Architectuur Technische Architectuur Module 5, dia 17

18 (2) TOGAF: The Open Group Architecture Framework ADM Architecture Development Method Module 5, dia 18

19 (2) Ontwikkelproces en metastructuur van MARIJ Beleidsdocumenten m.b.t. Rijksdienst Visie Doelstellingen Richtinggevende uitspraken Kader voor Architectuur Concerngedachte BedrijfsFunctieModel Doelstellingen ArchitectuurRaamwerk Uitspraken Fundamentele principes Afgeleide principes Module 5, dia 19

20 (2) Architectuur en veranderproces Gemeente Enschede Module 5, dia 20

21 (2) Inbedding van het architectuurproces in het bedrijfsproces ABN AMRO Module 5, dia 21

22 (3) Processen en producten enterprise architectuurfunctie Kernmodel processen architectuurfunctie Ontwikkelen samenhangend stelsel Sturen op samenhang Beheren samenhangend stelsel Governance organisatie Governance Architectuurfunctie Module 5, dia 22

23 (3) Kernmodel processen architectuurfunctie Governance organisatie Governance architectuurfunctie Ontwikkelen samenhangend stelsel Sturen op samenhang Integrale oplossingsrichtingen Transitie Beheren stelsel Module 5, dia 23

24 (3) Governance organisatie: regelkring besturen staande organisatie Staande organisatie sturen planning planning uitvoering uitvoering bijsturing bijsturing Control Control Concerncyclus Module 5, dia 24

25 (3) Governance Architectuurfunctie: Overzicht architectuurprocessen en producten: Door EA te ondersteunen besturingsprocessen Stuurproducten Externe referentiekaders (Benchmarks, ketenarchitectuur, NORA, MARIJ, etc.) (Impactanalyse bedrijfsvraagstuk, -strategiewijziging, PgSA, managementviews kernmodellen, etc) EA E.A. uitvoering planning EA EA E.A. planning planninge.a. control uitvoering bijsturing EA uitvoering bijsturing bijsturinge.a. control Control Producten EA-besturing Bouwsteenproducten (EA-raamwerk, aspect-/domeinarchitecturen, etc.) Architectuurcyclus per perspectief (Jaarplan, audit op EA-functie, voortgangsverslagen,etc.) Module 5, dia 25

26 (3) Governance architectuurfunctie: samenhang organisatiebesturingsprocessen en architectuurprocessen Staande organisatie sturen Programma opdracht: Enterprise stuurproduct planning planning uitvoering uitvoering bijsturing bijsturing Verandering sturen met EA Programma planning planning Control Control Programma Control Control Concerncyclus Impactanalyse strategieinterventie: EA-stuurproduct Programma uitvoering uitvoering Programma bijsturing bijsturing Verandercyclus Programma Start Architectuur (PgSA), Ontwikkelen en onderhouden EA Project Start Architectuur ( PSA): EA-stuurproduct EA uitvoering planning G A EA planning EA planning control planning uitvoering bijsturing G A G A EA control bijsturing uitvoering bijsturing bijsturing ControlG A EA cyclus Control Control Architectuurcyclus per perspectief Module 5, dia 26

27 (3) Governance architectuurfunctie: rol architectuurfunctie in sturen op samenhang Module 5, dia 27

28 (3) Governance architectuurfunctie: samenwerkingsverbanden tussen partijen Module 5, dia 28

29 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Informatie Doelstellingen Onderhoud / beheer A-gebouw release Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Visie-/ strategienota s Diensten Producten Relevante relaties Processen Beleidsnotities -notulen Jaarverslagen Integrale verbandanalyse Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra PGSA/PSA Initialiserend Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Opstellen PGSA / PSA Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Adviserend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Voorschrijvend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Beherend Module 5, dia 29

30 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: filtreren en destilleren 1. Filtreren 2. Destilleren Visienota s Directieverslagen Mission statements Beleidsplannen Informatieplannen Jaarverslagen Bedrijfsstrategie Etc. Kernmodellen Relevante relaties Principes Richtinggevende uitspraken Kernbegrippen Perspectieven EA stuurelementen Module 5, dia 30

31 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: elementen van samenhang Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Perspectief Processen Kernmodel Informatie Kernbegrip Cultuur Organieke structuur Richtinggevende uitspraak Techn. Infra Kennis Principe Etc Klant Relevante relatie Module 5, dia 31

32 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: voorbeeld Visie Missie Doelen Strategie Perspectief Enterprise Architectuur Diensten Producten Processen Informatie Relevante relatie Kernbegrip Cultuur Organieke structuur Richtinggevende uitspraak Kernmodel Techn. Infra Kennis Principe Acquisities We acquireren alleen organisaties met cutting edge kennis passend bij onze speerpunten niet zelf innovatietrajecten uitvoeren Klant Focus bij kennismanagement ligt op kennis-integratie Module 5, dia 32

33 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: samenhang is richtinggevend voor diepere niveaus Productenen diensten portfolio Visie Missie Doelstellingen Doelen Strategie Uitwerking valt buiten EA Procesarchitectuur Diensten Producten Informatiearchitectuur Processen Informatie Functiegebouw Cultuur Organieke structuur Techn. Infra Infrastructuurarchitectuur Kernwaarden manifest Kennis Etc Klant Kennistaxonomie Doelgroepen Module 5, dia 33

34 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: Relatie organisatiebesturingsprocessen en architectuur Missie Visie Strategie Doelstellingen Strategieimplementatie Bewaken samenhang, uitgangspunten Strategievorming EA Diensten Producten Klant Organieke structuur Processen Dienstenportfolio Organigram Procesarchitectuur Informatiearchitectuur Infraarchitectuur Productarchitectr. Functiegebouw Procesontwerp Applicatiearchitectuur Netwerkarchitectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevensmodel Toegangsbev. model Etc Etc Etc Kennis Beheren portfolio Informatie Techn. Infra Cultuur Etc Opzetten veranderprogramma Module 5, dia 34

35 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: samenhang organisatiebesturingsprocessen en architectuurproducten Organisatiebesturingsprocessen Strategievorming Stuurproducten Architectuurprocessen en -producten Strategie-impact Missie Visie Strategie Doelstellingen G A Strategie-implementatie Integrale oplossing / Beheren portfolio aanpakkeuze Veranderprogramma Bewaken samenhang, uitgangspunten Programma-Start-Arch. Klant Kennis Diensten Producten Organieke structuur Diensten portfolio Organigram Product architectr. Functiegebouw Processen Informatie Techn. Infra Procesarchitectuur Informatie architectuur Infraarchitectuur Procesontwerp Applicatie architectuur Netwerk architectuur Workflow modellen Software architectuur Op.system ontwerp Werkinstructie Gegevens model Toegangs bev. model Etc Etc Etc Cultuur Etc Toetsingsverslag architectuurprincipes Relevante relaties Module 5, dia 35

36 (3) Ontwikkelen samenhangend stelsel: Proces opstellen (deel)architectuurgebouw (initialiserend) Bronnen intern: Visie, missie, doelen, strategie/beleid Cultuur Organisatie. Bronnen extern: Wetten Maatschappij Branche org. Perspectieven bepalen Cultuur Kernbegrippen bepalen Vermogen tot samenwerken Richtingg.uitspr. bepalen Dezelfde taal spreken Ontwikkelingen op: Klanten De voertaal is overal Engels Leveranciers Ketens... Principes (richtinggevende uitspraken) Markt Technologie Formuleren principes Toetsen samenhang Module 5, dia 36

37 (3) Sturen op samenhang Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Informatie Doelstellingen Onderhoud / beheer A-gebouw release Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Visie-/ strategienota s Diensten Producten Relevante relaties Processen Beleidsnotities -notulen Jaarverslagen Integrale verbandanalyse Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra PGSA/PSA Initialiserend Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Opstellen PGSA / PSA Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Adviserend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Voorschrijvend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Beherend Module 5, dia 37

38 (3) Sturen op samenhang: proces impactanalyse bedrijfsvraagstuk (adviserend) Visie Missie Doelen Strategie Diensten Producten Etc. Processen Wett. regelingen Organieke structuur 3 1 Aanpak Nieuwe wettelijke keuze regeling Cultuur Relevante Perspectieven Dominante Perspectieven ICT 13 1 Ketensamen werking Klant Leveranciers Module 5, dia 38

39 (3) Beheren samenhangend stelsel Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Informatie Doelstellingen Onderhoud / beheer A-gebouw release Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Visie-/ strategienota s Diensten Producten Relevante relaties Processen Beleidsnotities -notulen Jaarverslagen Integrale verbandanalyse Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra PGSA/PSA Initialiserend Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Opstellen PGSA / PSA Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Adviserend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Voorschrijvend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Beherend Module 5, dia 39

40 Vraag: toepassing van losse, Vraag: leidt toepassingsamenhangend van EA EA niet niet tot tot een een verzameling verzameling losse, ongecorreleerde ongecorreleerde oplossingen? oplossingen? (3) leidt Beheren stelsel Procesnee, beheer architectuurgebouw(carry back sturing) Antwoord: want doe vijver. Door Antwoord: nee, want plonsen plonsen doe je je integraal integraal en en in in een een geactualiseerde geactualiseerde vijver. Door de de vijver vijver te te actualiseren actualiseren tijdens tijdens het het plonzen, plonzen, wordt wordt de de impact impact van van het het vraagstuk vraagstuk ingebed ingebed in in de de vijver. vijver. Dit Dit maakt maakt dat dat het het volgende volgende vraagstuk vraagstuk wordt wordt geconfronteerd geconfronteerd met met de de aangepaste aangepaste situatie situatie en en is is daarmee daarmee gecorreleerd. gecorreleerd. Omdat Omdat plonzen plonzen de de vijver vijver verandert, verandert, maakt maakt het het wel wel uit uit in in welke welke volgorde volgorde de de vraagstukken vraagstukken worden worden geplonsd. geplonsd.? Tijdstip T1 Oplossing vraagstuk heeft effect op de vijver Een vraagstuk dient zich aan en wordt geplonsd? Tijdstip T3 Oplossing vraagstuk heeft opnieuw effect op vijver en daardoor met terugwerkende kracht op oplossing T2 Een nieuw vraagstuk wordt in een nieuwe vijver geplonsd Tijdstip T2 Tijdstip T4 Vraag: Vraag: heeft heeft een een vijververandering vijververandering met met terugwerkende terugwerkende kracht kracht gevolgen gevolgen voor voor lopende lopende oplossingen? oplossingen? Antwoord: Antwoord: ja. ja. Vervolgvraag Vervolgvraag is: is: hoe hoe ga ga je je hier hier praktisch praktisch mee mee om? om? Antwoord: Antwoord: ga ga de de effecten effecten van van de de gewijzigde gewijzigde vijver vijver na na op op de de PgSA s PgSA s van van de de lopende lopende oplossingen oplossingen en en open open de onderhandelingen met de betreffende Programmamanagers inzake welke wijzigingen zij al dan niet de onderhandelingen met de betreffende Programmamanagers inzake welke wijzigingen zij al dan niet nog nog kunnen kunnen honoreren honoreren in in hun hun transitietrajecten. transitietrajecten. Module 5, dia 40

41 (3) Transitie Architectuurgebouw Context producten Missie Missie Visie Strategie Doelstellingen Informatie Doelstellingen Onderhoud / beheer A-gebouw release Cultuur Organieke structuur Kernwaarden Visie-/ strategienota s Diensten Producten Relevante relaties Processen Beleidsnotities -notulen Jaarverslagen Integrale verbandanalyse Opstellen Architectuurgebouw Techn. Infra PGSA/PSA Initialiserend Integrale oplossing -aanpakkeuze Strategieanalyses Strategie-impact Kennis Etc EA-visie/ -sjablonen, -standaarden Opstellen PGSA / PSA Impactanalyses bedrijfsvraagstukken Klant Opstellen aspectarchitectuur Ketenarchitectuur Adviserend Programma-/ projectevaluatie Toetsingsverslag architectuurprincipes Voorschrijvend Verlenen vergunningen Startvergunning programmafase Beherend Module 5, dia 41

42 (3) Transitie: Opstellen PSA Module 5, dia 42

43 (4) Producten Enterprise Architectuurfunctie Architectuurgebouw DYA architectuurraamwerk Relatie tussen richtinggevende uitspraken en principes Sjabloon voor principes (conform TOGAF) Deel uitwerking DJI-raamwerk o.b.v. GEA Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Kernmodel primaire bedrijfsprocessen Module 5, dia 43

44 (4) Architectuurproducten: het Architectuurgebouw Kernmodellen Relevante relaties Principes Richtinggevende Uitspraken Perspectieven Kernbegrippen Visie Missie Doelen Strategie Cultuur Acquisitie Marketing Producten Competenties Huisvesting. Module 5, dia 44

45 (4) Architectuurproducten: DYA architectuurraamwerk -doelen rules Informatie Technische architectuur architectuur architectuur Produkt Proces Organisatie Gegevens Applicatie Middle/dienst ware Platform Netwerk 1. Algemene principes 2. Beleidslijnen 3. Modellen Module 5, dia 45

46 (4) Architectuurproducten: Relatie tussen richtinggevende uitspraken en principes Richtinggevende uitspraken Principes (subset van richtinggevende uitspraken) Ongeschreven wetten Module 5, dia 46

47 (4) Architectuurproducten: Sjabloon voor principes (conform TOGAF) Principenaam: xxxxxxxxxxx Datum laatst bijgewerkt: Goedgekeurd door: Status: xx-xx-xxxx xxxxxxxxxxxxx in ontwikkeling/goedgekeurd/vervallen Omschrijving: xxxxxxx Rationale: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Implicaties: 1. xxxxxxx 2. xxxxxxx 3. xxxxx Alternatieven: xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Blad 1 van x Module 5, dia 47

48 (4) Deel uitwerking DJI-raamwerk o.b.v. EA Perspectief Omschrijving Kernbegrippen Richtinggevende perspectief a) Alle Producten voortbrengselen en die DJI binnen diensten wettelijke kaders (P&D) of wettelijke het b) c) d) n afspraken tot door e) klanten worden afgenomen. servicelevel = norm die aan de productiemiddel = datgene wat 2. gebruikt wordt om de P&D van DJI te overeengekome stand brengt en 1. dienstverlening van DJI wordt gesteld bevoegde gezag haar klant (politie, etc.) = iemand die van de diensten van DJI gebruik maakt en met (evt. tussen haakjes Principes (evt. tussen haakjes de Rationale) overige relevante perspectieven) 1) door uitspraken executie: streven naar meer 1. Wij betrekken onze klanten actief bij het doeltreffende, doelmatige en doelgroepgerichte ontwerp, de levering en het onderhoud tenuitvoerlegging van de door ons geleverde diensten en van vrijheidsstraffen en vrijheidsbenemende maatregelen producten. Met minder geld meer produceren (efficiency overeenstemming zijn met de wensen van maatregel) klanten, vast te leggen in serviceniveaus) 4. Meer standaard producten maatschappelijke de afzonderlijke onderdelen van een P 5. Reduceren capaciteitsproblematiek producten en diensten overeenkomen met of D 6. Makelaar in detentiecapaciteit (Nieuwe inkoop de gestelde doelen (we willen weten of functie) kader zullen in toenemende mate onderdeel wet- en regelgeving = het stelsel van uitmaken van ketensamenwerking (ketenpartners (rechts)regels waaraan DJI zich dient te stellen hieraan eisen) houden regelmatig van effecten of in ontwerp/specificaties = vermelding van P&D toetsen die Reduceren aantal producten 7. Wij leveren 3. onderhoud = het in goede staat houden 2. (P&D s realiseren van zaken f) Functionele van functionele doelstellingen worden de onze executie gehaald, t.w. veiligheidsbevordering) 3. Wij maken afspraken over de kwaliteit van DJI dient haar P&D te allen tijde te leveren al (heenzenden mag niet) regelmatig Wij stellen ons ten doel een bijdrage te leveren aan (neergelegd verminderingen van recidive bij justiabelen die ze nakomen (continue streven naar verhogen onder haar hoede heeft. klanttevredenheid en productontwikkeling) 10. Tot 2010 blijft de sectorale eigenheid gehandhaafd 4. onze dienstverlening of in wij deze en toetsen afspraken serviceniveaus) ook Voor celcapaciteit geldt dat wij nooit neen m.b.t. P&D, staat op gespannen voet met overige verkopen (politiek uitspraken (ook sturing) onaanvaardbaar). /maatschappelijk Module 5, dia 48

49 (4) Architectuurproducten: Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Bedrijfsfunctiemodel Rijksdienst Politieke sturing Bedrijfsvoering (interne) Sturing (interne) Beheersing Primaire functies Beleidsevaluatie Externe VerantVerantwoording Ondersteunende functies Beleidsvorming Personeel Informatie en ICT Organisatie (integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie Wet- en Regelgeving Financiën Externe Voorlichting Algemene zaken Communicatie Huisvesting Bestuurlijk Toezicht Kennis en Advies Uitvoering Dienstverlening Handhaving Module 5, dia 49

50 (4) Architectuurproducten: kernmodel primaire bedrijfsprocessen Europese subsidieregeling Effectueren Beslissen Beoordelen DOELGROEP verstrekken Registreren Inwinnen DOELGROEP Informatie Bezwaar Handhaven Module 5, dia 50

51 (5) Wat ga ik hier vanmiddag mee doen? Module 5, dia 51

Opleiding MARIJ Module 6

Opleiding MARIJ Module 6 1. Sturen op samenhang 2. Overview MARIJ 3. MARIJ voor architecten Opleiding MARIJ Module 6 5. Architectuur processen en producten 4. MARIJ implementatie 6. Architectuur bemensing en competenties Architectuur

Nadere informatie

Opleiding MARIJ Module 7

Opleiding MARIJ Module 7 1. Sturen op samenhang 2. Overview MARIJ 3. MARIJ voor architecten Opleiding MARIJ Module 7 5. Architectuur processen en producten 4. MARIJ implementatie 6. Architectuur bemensing en competenties Architectuur

Nadere informatie

Opleiding MARIJ Module 1

Opleiding MARIJ Module 1 1. Sturen op samenhang. Overview MARIJ 3. MARIJ voor architecten 4. MARIJ implementatie 5. Architectuur processen en producten 6. Architectuur bemensing en competenties Opleiding MARIJ Module 1 Sturen

Nadere informatie

Opleiding MARIJ Module 2

Opleiding MARIJ Module 2 1. Sturen op samenhang 2. Overview MARIJ 3. MARIJ voor architecten 4. MARIJ implementatie 5. Architectuur processen en producten 6. Architectuur bemensing en competenties Opleiding MARIJ Module 2 Overview

Nadere informatie

NAF Insight Visie Ordina op architectuurprincipes. Roel Wagter De Meern, 6 juli 2009

NAF Insight Visie Ordina op architectuurprincipes. Roel Wagter De Meern, 6 juli 2009 NAF Insight Visie Ordina op architectuurprincipes Roel Wagter De Meern, 6 juli 2009 Opbouw presentatie Principes binnen een methodisch kader Innovatieprogramma GEA Resultaten Visie Praktijkvoorbeeld 2

Nadere informatie

Presentatie NORA/MARIJ

Presentatie NORA/MARIJ Presentatie NORA/MARIJ 6 november 2009 Peter Bergman Adviseur Architectuur ICTU RENOIR RENOIR = REgie NuP Ondersteuning Implementatie en Realisatie Overzicht presentatie Families van (referentie-)architecturen

Nadere informatie

MARIJ voor Architecten

MARIJ voor Architecten 1. 2. Sturen op Overview samenhang MARIJ 3. MARIJ voor architecten 4. MARIJ implementatie 5. Architectuur processen en producten 6. Architectuur bemensing en competenties MARIJ voor Architecten Werken

Nadere informatie

Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur

Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur René van der Reijden Business Architect Pensioenfonds Horeca & Catering Beheerste transformatie met behulp van Enterprise Architectuur Voortdurend in verandering Economische Sociale Ontwikkelingen Politieke

Nadere informatie

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2)

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Deel 1 1. Prelude 8 13 2. Achtergrond en Context MARIJ (leerdoel 3; duur 1-2 uur) 14-25 3. Eén architectuur voor de Rijksdienst (leerdoel 3; duur 1 uur)

Nadere informatie

White Paper nr. 6 G A-PROCESSEN EN -PRODUCTEN NADER TOEGELICHT

White Paper nr. 6 G A-PROCESSEN EN -PRODUCTEN NADER TOEGELICHT White Paper nr. 6 G A-PROCESSEN EN -PRODUCTEN NADER TOEGELICHT HET GROEIPLATFORM G A Ordina is in 2006, in samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen, bedrijfsleven en overheid een innovatietraject

Nadere informatie

Security (in) architectuur

Security (in) architectuur Security (in) architectuur ISC2 chapter Netherlands Donderdag 21 november 2013 Ing Renato Kuiper, CISSP, CISA, TOGAF, CSF Logo Klant Focus op: Security, risicomanagement, IAM, Cloud en architectuur Vanuit

Nadere informatie

ICT-architecturen samen aan de slag. Jan Hellings Hogeschool van Amsterdam Instituut voor informatica NIOC 2004

ICT-architecturen samen aan de slag. Jan Hellings Hogeschool van Amsterdam Instituut voor informatica NIOC 2004 ICT-architecturen samen aan de slag Jan Hellings (j.f.hellings@hva.nl) Hogeschool van Amsterdam Instituut voor informatica NIOC 2004 1 Onderwerpen Ontstaan Wat is ICT-architectuur? Welke methode? Vak ICT-architecturen

Nadere informatie

Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren!

Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren! Kwaliteitsmanagement: de verandering communiceren! (de mens in het proces) Ronald Vendel Business Development manager Ruim 20 jaar ervaring Gestart in 1990 Software specialisme: Procesmanagement (BPM)

Nadere informatie

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement

De Next Practice. Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement De Next Practice Wilbert Teunissen Management Consultant Informatiemanagement Sogeti & ontwikkeling van FB 2005 De Uitdaging 4 e industriële revolutie NU!! Digitale Economie 27% heeft op dit moment een

Nadere informatie

Architectuurontwikkeling bij de politie

Architectuurontwikkeling bij de politie Architectuurontwikkeling bij de politie Mark de Bruin (IV&T) en Ab Spaan (VPP) NGI, April 2009 Historisch perspectief Gezag en beheer Rijks en gemeentepolitie Regionale politiekorpsen, Politie Academie

Nadere informatie

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company Het BiSL-model Een whitepaper van The Lifecycle Company Met dit whitepaper bieden we u een overzicht op hooflijnen van het BiSL-model. U vindt een overzicht van de processen en per proces een beknopte

Nadere informatie

Waarde toevoegen aan de bedrijfsvoering met behulp van IT architectuur Uitrusting & Inrichting. Charles M. Hendriks Digital-architect Schiphol Group

Waarde toevoegen aan de bedrijfsvoering met behulp van IT architectuur Uitrusting & Inrichting. Charles M. Hendriks Digital-architect Schiphol Group Waarde toevoegen aan de bedrijfsvoering met behulp van IT architectuur Uitrusting & Inrichting Charles M. Hendriks Digital-architect Schiphol Group 1 Architectuur en succesvol ontwerpen 2 Architectuur

Nadere informatie

Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten

Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten Edwin de Vries 3 juni 2008 Praktisch Implementeren van Enterprise Architectuur bij Gemeenten Waarom Architectuur bij Gemeenten? Praktische aanpak Invulling

Nadere informatie

Masterclass. Proces & Informatiemanagement

Masterclass. Proces & Informatiemanagement Masterclass Proces & Informatiemanagement Expertisegebied DATA MANAGEMENT PROCES MANAGEMENT INFORMATIE MANAGEMENT ICT-MANAGEMENT 2 Beschrijving In de huidige kennis- en netwerkeconomie wordt het verschil

Nadere informatie

Bedrijfsgericht Informatiseren

Bedrijfsgericht Informatiseren Bedrijfsgericht Informatiseren Alignment, Architecturen & Besturen DeGouw Trainingen Visie en werkzaamheden Business & ICT Alignment: beiden schuiven steeds meer in elkaar! Architectuur: een hulpmiddel

Nadere informatie

I&A Integraal bestuurd

I&A Integraal bestuurd I&A Integraal bestuurd I&A-besturingsmodel samenvatting Datum: 25-04-2014 Versie: 1.0 1 Doelstellingen van het I&A-besturingsmodel De positie van informatievoorziening en automatisering (I&A) de afgelopen

Nadere informatie

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING DIRECTEUR BEDRIJFSVOERING VERSIE 3 APRIL 2017

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING DIRECTEUR BEDRIJFSVOERING VERSIE 3 APRIL 2017 Directeur bedrijfsvoering Doel Zorgdragen voor de beleidsontwikkeling en, na vaststelling van het te voeren beleid door anderen, voor beleidsimplementatie en -evaluatie van (deel)processen in de bedrijfsvoering

Nadere informatie

Functiebeschrijving Business Architect

Functiebeschrijving Business Architect Functiebeschrijving 1. Algemene Gegevens Organisatie Functienaam Versie Auteur : [naam organisatie] : : 1.0 concept : Ad Paauwe a. Plaats in de organisatie De rapporteert aan de manager architectuur van

Nadere informatie

Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie. Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst

Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie. Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst Process management aan het werk Business discovery als motor achter waarde creatie Hans Somers Programmamanager B/CA Gegevens, Belastingdienst Procesmanagement aan het werk Business discovery als motor

Nadere informatie

In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels.

In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels. Verbindingsmodel IV Serviceketen Theo Thiadens en Adri Cornelissen In een keten gaat het om de verbindingen, niet om de schakels. Verbindingsmodel IV Serviceketen Theo Thiadens Alleen een organisatie die

Nadere informatie

Competenties van de Informatievoorzieningsarchitect. Roel Wieringa Universiteit Twente. 12 September 2007 NGI Werkgroep Architectuur 1

Competenties van de Informatievoorzieningsarchitect. Roel Wieringa Universiteit Twente. 12 September 2007 NGI Werkgroep Architectuur 1 Competenties van de Informatievoorzieningsarchitect Roel Wieringa Universiteit Twente 12 September 2007 NGI Werkgroep Architectuur 1 Twee onderwerpen 1. Informatievoorziening Informatievoorzieningsarchitectuur

Nadere informatie

(Business) Informatieplanning. 1 Vanbragt informatiemanagement / 2BVisible

(Business) Informatieplanning. 1 Vanbragt informatiemanagement / 2BVisible (Business) Informatieplanning 1 Waarom Informatieplanning? Integratie Mogelijkheden ICT Eisen maatschappij ICT is in toenemende mate kritisch voor bedrijfsvoering Interactie met consumenten vaker ook via

Nadere informatie

Procesmodel in de High Level Structure

Procesmodel in de High Level Structure Procesmodel in de High Level Structure Geert-Jan Rens Principal Consultant Assurance Services dinsdag november 06 DNV GL 06 maandag 7 november 06 SAFER, SMARTER, GREENER High Level Structure een fundamentele

Nadere informatie

VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND. 31 augustus 2013

VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND. 31 augustus 2013 VAN AMBITIE NAAR UITVOERING - INRICHTING EN BESTURING I&A DELFLAND 31 augustus 2013 CONTEXT Delfland wordt de komende jaren geconfronteerd met een groeiende interne en externe vraag naar (innovatieve)

Nadere informatie

Generieke I Toets & Advies module functioneel

Generieke I Toets & Advies module functioneel Deze template ondersteunt onderzoek door professionals (architecten en adviseurs) naar de mate van genericiteit van functionaliteit van informatiediensten. Het onderzoeksresultaat, de ingevulde template,

Nadere informatie

Kickstart-aanpak. Een start maken met architectuur op basis van best practices.

Kickstart-aanpak. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Kickstart-aanpak Een start maken met architectuur op basis van best practices. www.theunitcompany.com Kickstart-aanpak Soms is net dat extra duwtje in de rug nodig om te komen waar je wilt zijn. In onze

Nadere informatie

Applicatie outsourcing

Applicatie outsourcing Applicatie outsourcing Architectuur van en in de samenwerking dr. Jan Campschroer Management Consultant Ordina 13 oktober 2011 m.m.v.: Martin van den Berg Deze presentatie is gebaseerd op interviews met

Nadere informatie

Architectuur en audit: een prima duo

Architectuur en audit: een prima duo Architectuur en audit: een prima duo Architectuur en audit: een prima duo Theoretische achtergrond Architectuur en audit in de praktijk Praktijk case IB-Groep Inhoud theorie Werkgroep architectuur Hoe

Nadere informatie

Gezocht: Krachtige Stafmanager Financiën en Bedrijfsvoering. Voel jij je aangetrokken tot de dynamische ontwikkelingen binnen Primair Onderwijs?

Gezocht: Krachtige Stafmanager Financiën en Bedrijfsvoering. Voel jij je aangetrokken tot de dynamische ontwikkelingen binnen Primair Onderwijs? Gezocht: Krachtige Stafmanager Financiën en Bedrijfsvoering Voel jij je aangetrokken tot de dynamische ontwikkelingen binnen Primair Onderwijs? Ben jij de krachtige, financiële duizendpoot die behalve

Nadere informatie

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. BISL Business Information Services Library Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2

Nadere informatie

5 handvatten voor de menselijke maat voor gegevenskwaliteit

5 handvatten voor de menselijke maat voor gegevenskwaliteit 5 handvatten voor de menselijke maat voor gegevenskwaliteit Frank van Outvorst Tooling-Event Wie ben ik? Wie zijn wij? Frank van Outvorst Mede-auteur BiSL Werk: Consultant procesverbetering BIM en IM inhoudelijke

Nadere informatie

Functiebeschrijving Technische Architect

Functiebeschrijving Technische Architect Functiebeschrijving 1. Algemene Gegevens Organisatie Functienaam Versie Auteur : [naam organisatie] : : 1.0 concept : Ad Paauwe a. Plaats in de organisatie De rapporteert aan de manager van het architectuurteam.

Nadere informatie

Functiebeschrijving Enterprise Architect

Functiebeschrijving Enterprise Architect Functiebeschrijving 1. Algemene Gegevens Organisatie Functienaam Versie Auteur : [naam organisatie] : : 1.0 concept : Ad Paauwe a. Plaats in de organisatie De rapporteert aan de CIO of aan de manager van

Nadere informatie

Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301

Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301 Functieprofiel: Beleidsmedewerker Functiecode: 0301 Doel Ontwikkelen, implementeren, evalueren en bijstellen van beleid op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve van de instelling,

Nadere informatie

WHITE PAPER DYA : IMPLEMENTATIEAANPAK VOOR TOGAF

WHITE PAPER DYA : IMPLEMENTATIEAANPAK VOOR TOGAF WHITE PAPER DYA : IMPLEMENTATIEAANPAK VOOR TOGAF Martin van den Berg Jan Willem Dijkstra Gé Schellen Renzo Wouters WHITE PAPER DYA : IMPLEMENTATIEAANPAK VOOR TOGAF Martin van den Berg Jan Willem Dijkstra

Nadere informatie

Generieke I Toets & Advies module functioneel

Generieke I Toets & Advies module functioneel module functioneel Deze template ondersteunt onderzoek door professionals (architecten en adviseurs) naar de mate van genericiteit van functionaliteit van informatiediensten. Het onderzoeksresultaat, de

Nadere informatie

Ant: B Dit is het doel van het proces.

Ant: B Dit is het doel van het proces. In welk proces vormt het voor aanpassingen in de informatievoorziening beschikbaar gestelde budget een mandaat voor besluitvorming? A: Contractmanagement B: Financieel management C: Transitie D: Wijzigingenbeheer

Nadere informatie

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com

Regie uit een andere Branche. Hoe om te gaan met de vraag en de levering. Facto Magazine Congres 12 mei 2009. www.quintgroup.com Regie uit een andere Branche Facto Magazine Congres 12 mei 2009 Hoe om te gaan met de vraag en de levering THIS DOCUMENT CONTAINS PROPRIETARY INFORMATION, WHICH IS PROTECTED BY COPYRIGHT. ALL RIGHTS RESERVED.

Nadere informatie

Statistics. Form name enquete Form title Enterprise Architecture na 2012 Number of questions 24 Total number of submissions 88

Statistics. Form name enquete Form title Enterprise Architecture na 2012 Number of questions 24 Total number of submissions 88 Statistics Form name enquete Form title Enterprise Architecture na 2012 Number of questions 24 Total number of submissions 88 Enterprise Architecture na 2012 Algemene gegevens 1. Functie Als u bij een

Nadere informatie

Van Samenhang naar Verbinding

Van Samenhang naar Verbinding Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.

Nadere informatie

Het succes van samen werken!

Het succes van samen werken! White paper Het succes van samen werken! Regover B.V. Bankenlaan 50 1944 NN Beverwijk info@regover.com www.regover.com Inleiding Regover B.V., opgericht in 2011, is gespecialiseerd in het inrichten en

Nadere informatie

getronicspinkroccade.nl EPD en BiSL! 13 e EPD-ICT Congres NVMA 12 juni 2008 Thijs de Jong Senior adviseur en trainer

getronicspinkroccade.nl EPD en BiSL! 13 e EPD-ICT Congres NVMA 12 juni 2008 Thijs de Jong Senior adviseur en trainer getronicspinkroccade.nl EPD en BiSL! 13 e EPD-ICT Congres NVMA 12 juni 2008 Thijs de Jong Senior adviseur en trainer Kennismaking 1 Beheer Van project naar beheer Grootschalige Vernieuwing Applicatiebeheer

Nadere informatie

Ontwikkelingen in ICT-functies. Gebaseerd op e-cf en het Ngi-competentiemodel ir. Johan C. Op de Coul

Ontwikkelingen in ICT-functies. Gebaseerd op e-cf en het Ngi-competentiemodel ir. Johan C. Op de Coul Ontwikkelingen in ICT-functies Gebaseerd op e-cf en het Ngi-competentiemodel ir. Johan C. Op de Coul Organisatie-adviesbureau Op de Coul, 2009 IT moet rendement voor de business opleveren. 35 jaar in de

Nadere informatie

Functioneel Beheer middag 2016

Functioneel Beheer middag 2016 Functioneel Beheer middag 2016 1 Vanmorgen hadden wij standup en toen. Verbouwen met de winkel open IT gebruiken voor Just in Time Snelheid en wendbaarheid in het proces Voldoen aan hoge kwaliteitseisen

Nadere informatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie

Advies. Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie DIENST Advies over en ondersteuning bij het (initieel) inrichten/optimaliseren van de structuur van de(it Service Management)organisatie Advies over en ondersteuning bij het initieel inrichten/optimaliseren

Nadere informatie

Samenwerking vanuit het perspectief van de Shared Service Organisatie

Samenwerking vanuit het perspectief van de Shared Service Organisatie Samenwerking vanuit het perspectief van de Shared Service Organisatie 10 juni 2010 A.W. Siebenga MBA Directeur van ICT Samenwerking Zuidwest Fryslân De andere overheid werkt samen! ICT shared services

Nadere informatie

Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206

Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206 Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206 Doel Voorbereiden en uitvoeren van het beleid van in het algemeen en van de eigen service in het bijzonder, alsmede het leidinggeven aan de werkzaamheden

Nadere informatie

Kickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate

Kickstart Architectuur. Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Kickstart Architectuur Een start maken met architectuur op basis van best practices. Agile/ TOGAF/ ArchiMate Context schets Net als met andere capabilities in een organisatie, is architectuur een balans

Nadere informatie

Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid

Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid Overheid & Sourcing Drs. Ing. Bob van Graft MCM, CGEIT, C CISO Wnd. Directeur SSC ICT Haaglanden Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid Digitalization of the Enterprise Bron: Gartner ITxpo

Nadere informatie

Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet. Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016

Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet. Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016 Verandertypen en invoeringsstrategieën Omgevingswet Raad op zaterdag Ernst Koperdraat 24 september 2016 Wat is het probleem? Het omgevingsrecht is te complex geworden. Er zijn teveel wetten en regels die

Nadere informatie

Procestool; sleutel tot succes?

Procestool; sleutel tot succes? Procestool; sleutel tot succes? Gerard Hebenaar Gerard Hebenaar Adviesgilde 1 Even voorstellen.. Gerard Hebenaar Bedrijfskunde Adviesvaardigheden 15 jaar ervaring in de consultancy Verkoop en advies van

Nadere informatie

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Gegevens organisatie... 3 1.1 Algemene gegevens... 3 1.2 Contactgegevens:...

Nadere informatie

Workshop Proces- en informatiemanagement. Feike Verweij

Workshop Proces- en informatiemanagement. Feike Verweij Workshop Proces- en informatiemanagement Feike Verweij + Voorstellen Feike Verweij Achtergrond KUN Planologie / Beleidswetenschappen Marktonderzoek & ICT Business Consultant Centric Woningcorporaties HC&H

Nadere informatie

GEMeentelijke Model Architectuur GEMMA 2

GEMeentelijke Model Architectuur GEMMA 2 GEMeentelijke Model Architectuur GEMMA 2 Wordt het ook gebruikt? Het GEMMA portfolio GEMMA architectuurproducten Principes Informatiearchitectuur Procesarchitectuur en referentieprocessen (nu ook referentie

Nadere informatie

Benny Prij. NAF Insight 6 juli 2009

Benny Prij. NAF Insight 6 juli 2009 Architectuurprincipes bij TKP Benny Prij NAF Insight 6 juli 2009 1 Agenda Over TKP Diensten Bedrijfsfuncties Architectuurprincipes bij TKP Enterprise-architectuurprincipes Referentie-architectuurprincipes

Nadere informatie

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016

Portfoliomanagement. Management in Motion 7 maart 2016 Portfoliomanagement Management in Motion 7 maart 2016 PMO Institute Julianalaan 55 3761 DC Soest I: www.pmoinstitute.com I: www.thinkingportfolio.nl E: info@pmoinstitute.com Tjalling Klaucke E: tj.klaucke@pmoinstitute.com

Nadere informatie

Inhoud. 1. Even voorstellen. 2. Doel van deze sessie. 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie. 4. Nationale Politie. 5. Portfoliomanagement

Inhoud. 1. Even voorstellen. 2. Doel van deze sessie. 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie. 4. Nationale Politie. 5. Portfoliomanagement Inhoud 1. Even voorstellen 2. Doel van deze sessie 3. Veranderende omgeving bij de Nationale Politie 4. Nationale Politie 5. Portfoliomanagement 6. Sturen op resultaat effectmeting 7. Next Practices? 8.

Nadere informatie

VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio

VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio Mark Timmermans Versie 1.0 1. Inleiding De Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio (OOZ) is het bevoegd gezag van een

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Besturing. m.u.v. 8.2.6, 8.2.7, 8.5

Hoofdstuk 8 Besturing. m.u.v. 8.2.6, 8.2.7, 8.5 Hoofdstuk 8 Besturing m.u.v. 8.2.6, 8.2.7, 8.5 Besturing van organisaties Besturen = het leiden van een organisatie naar de gestelde doelen (SMART) Profit- en non-profitorganisaties Bedrijfsproces: Besturing

Nadere informatie

Control in Beweging. Eindhoven, 14 oktober 2015

Control in Beweging. Eindhoven, 14 oktober 2015 Control in Beweging Eindhoven, 14 oktober 2015 Voor vanmiddag! Waarom Control in Beweging?! Visie en Aanpak Zaanstad!! Welke positie neemt u in tav Control in Beweging? 2 Why..De bedoeling 3 Instabiliteit

Nadere informatie

TOGAF en GE A: een gouden koppel?

TOGAF en GE A: een gouden koppel? TOGAF en GEA: een gouden koppel? 2 TIEM 2.0 44 9208_magazine_tiem_44_16.indd 2 TOGAF en GE A: een gouden koppel? 13-04-12 11:24 In de praktijk komen wij meerdere enterprise architectuurmethoden tegen.

Nadere informatie

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! Dragon1 EA Tool Business case webbased EA tool Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode! uw organisatie, datum, versie #.#, documentstatus eigenaar/budgetverantwoordelijke: Kies op deze

Nadere informatie

Ethiek zet architectuur op zijn plek

Ethiek zet architectuur op zijn plek DYA dag 2018 Ethiek zet architectuur op zijn plek DYA dag 2018 Ton Eusterbrock 9 maart 2018 Dya dag 2018 - Architectuur en ethiek 2 De centrale vraag? Wat maakt een architectuur een ethisch verantwoorde

Nadere informatie

Visie op Digitaal Zaakgericht werken

Visie op Digitaal Zaakgericht werken Visie op Digitaal Zaakgericht werken Aanleiding om digitaal zaakgericht te gaan werken Digitaal Zaakgericht werken is een belangrijke ontwikkeling die al geruime tijd speelt binnen de overheid, en bij

Nadere informatie

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid

ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid Leo Ruijs 20 SEPTEMBER 2011 INNOVATIEDAG MANSYSTEMS Service8 B.V. Stelling ITIL BEPERKT DE EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN MEDEWERKERS EN HEEFT DAARMEE EEN NEGATIEVE

Nadere informatie

Introductie ArchiMate

Introductie ArchiMate Introductie ArchiMate NAF Insight De Meern, 8 maart 2012 Egon Willemsz, enterprise architect UWV Programma Waarom ArchiMate? Praktijkvoorbeelden Samenvatting concepten Van start met ArchiMate Tot besluit

Nadere informatie

Digitaal, Ja natuurlijk. Digitalisering als strategische succesfactor

Digitaal, Ja natuurlijk. Digitalisering als strategische succesfactor Digitaal, Ja natuurlijk Digitalisering als strategische succesfactor Agenda Van Ja, natuurlijk naar digitaal concept Te realiseren doelstellingen Van concept naar realisatie Helemaal je eigen plek Digitaal,

Nadere informatie

Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE. 24 sept 2015; Jurgen Bomas

Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE. 24 sept 2015; Jurgen Bomas Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE Sturen op ICT en samenhang met business Maes als onderzoek model Vanuit onderzoek in bedrijfsleven: IT beslissing Rol Directie Consequentie

Nadere informatie

Functioneel Applicatie Beheer

Functioneel Applicatie Beheer Functioneel Applicatie Beheer Functioneel Applicatie Beheer Goed functioneel beheer werkt als smeerolie voor uw organisatie en zorgt voor een optimale aansluiting van de informatievoorziening op de primaire

Nadere informatie

Business Process Management als katalysator voor een toekomstrobuuste organisatie

Business Process Management als katalysator voor een toekomstrobuuste organisatie Business Process Management als katalysator voor een toekomstrobuuste organisatie Resultaten van het onderzoek naar de rol van procesmanagement in Nederland NGI 24 maart 2010 Inhoud van deze presentatie

Nadere informatie

Upgrade of Her-implementatie PeopleSoft FMS bij DNB

Upgrade of Her-implementatie PeopleSoft FMS bij DNB Upgrade of Her-implementatie PeopleSoft FMS bij DNB Release cq support status 2002 Europese aanbesteding 2003 Implementatie 4 modules (GL,AP,PO,IN) Huidige versie 8.8 (upgrade 2005) uitbreiding modules.

Nadere informatie

Samen verder In het sociale domein

Samen verder In het sociale domein Samenvatting Masterplan Samen verder In het sociale domein What if I fall? Oh,but my darling,what if you fly? (gedicht van Erin Hanson) Samen Verder is het programma om de doorontwikkeling van het sociale

Nadere informatie

Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid

Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid Functiebeschrijving Manager Kwaliteitsbeleid Binnen O2A5 staat een belangrijke verandering voor de deur, namelijk de invoering van zgn. onderwijsteams. Voor een succesvolle implementatie van deze organisatieverandering

Nadere informatie

Lid Raad van Toezicht Aandachtgebieden financiën, bedrijfsvoering en vastgoed

Lid Raad van Toezicht Aandachtgebieden financiën, bedrijfsvoering en vastgoed Vacature Lid Raad van Toezicht Aandachtgebieden financiën, bedrijfsvoering en vastgoed Stichting De Waalboog Nijmegen 13 maart 2019 1 Stichting De Waalboog Stichting De Waalboog is één van de grote Nijmeegse

Nadere informatie

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI getronicspinkroccade.nl Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI Machteld Meijer Zeist, 3 oktober 2006 Inhoud Domeinen en modellen Functioneel beheer en BiSL Rol van BiSL in SPI 1 Goed functioneel

Nadere informatie

Kritieke succesfactoren bij referentie-architecturen

Kritieke succesfactoren bij referentie-architecturen Kritieke succesfactoren bij referentie-architecturen Een praktijkonderzoek naar de succesfactoren voor de implementatie van de Hoger Onderwijs Referentie Architectuur ten behoeve van het succesvol werken

Nadere informatie

GEMMA 2 - Bedrijfsfuncties - Bedrijfsobjecten Cocreatiesessie 1, donderdag 2 april 2015, Regardz de Eenhoorn, Amersfoort

GEMMA 2 - Bedrijfsfuncties - Bedrijfsobjecten Cocreatiesessie 1, donderdag 2 april 2015, Regardz de Eenhoorn, Amersfoort GEMMA 2 - Bedrijfsfuncties - Bedrijfsobjecten Cocreatiesessie 1, donderdag 2 april 2015, Regardz de Eenhoorn, Amersfoort Toine Schijvenaars Agenda 12:45 13:15 Plenaire toelichting 13:15 14:00 Discussie

Nadere informatie

Model Architectuur Rijksdienst (MARIJ)

Model Architectuur Rijksdienst (MARIJ) MARIJ, Model Architectuur Rijksdienst Model Architectuur Rijksdienst (MARIJ) Toepassen architectuur in verandering concept versie 0.1, 25 mei 2009, team MARIJ 'de architectuurfamilie' Inhoudsopgave 1 Inleiding...3

Nadere informatie

Voorbeeldexamen. Business Information Management Foundation. Editie augustus 2011

Voorbeeldexamen. Business Information Management Foundation. Editie augustus 2011 Voorbeeldexamen Business Information Management Foundation Editie augustus 2011 Copyright 2011 EXIN Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd, opgeslagen

Nadere informatie

Kanaalontwerp uitwerking. Lex Heerink Kanalen in Balans seminar Amstelveen, 2 december 2009

Kanaalontwerp uitwerking. Lex Heerink Kanalen in Balans seminar Amstelveen, 2 december 2009 Kanaalontwerp uitwerking De buurtfeestvergunning Lex Heerink Kanalen in Balans seminar Amstelveen, 2 december 2009 Kanaalontwerp? frontoffice backoffice Afstemming voorkant achterkant Architecturale impact

Nadere informatie

Voor stichting SOM zijn in ieder geval de volgende invalshoeken van belang:

Voor stichting SOM zijn in ieder geval de volgende invalshoeken van belang: Profiel Bestuur Uitgangspunten Het algemene belang van stichting SOM staat bij de leden voorop De leden onderschrijven de visie en de missie van stichting SOM De leden onderschrijven de grondslag en de

Nadere informatie

STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren

STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren STUDIEDAG De wereld verandert bent u er klaar voor? Bereid u voor op Continu Verbeteren Bereid u voor op Continu Verbeteren VERANDERING effect op PROCESSEN Verandering...steeds sneller en dat geldt ook

Nadere informatie

EXIN Business Information Management Foundation

EXIN Business Information Management Foundation Voorbeeldexamen EXIN Business Information Management Foundation with reference to BiSL Editie mei 2012 Copyright 2012 EXIN Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden openbaar gemaakt

Nadere informatie

Meer waarde halen uit uw ICT en EPD ICT sturing richten op realiseren van baten

Meer waarde halen uit uw ICT en EPD ICT sturing richten op realiseren van baten Meer waarde halen uit uw ICT en EPD ICT sturing richten op realiseren van baten Eric Polman HIMSS 2010, Atlanta 1 4 maart 2010 Agenda en doelstelling 1. Introductie 2. ICT in de zorg: kenmerken huidige

Nadere informatie

Kennisdeling Procesmanagement

Kennisdeling Procesmanagement Kennisdeling Procesmanagement Transparantie in Kwaliteit: succes gegarandeerd op basis van de (Referentie) InformatieArchitectuur André Wessels ROC van Twente Jan Kouwenhoven Mavim/The Weels Inventors

Nadere informatie

Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00

Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 1 Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid en adviseren op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve

Nadere informatie

Bisnez Management. Een kennismaking

Bisnez Management. Een kennismaking Bisnez Management Een kennismaking Bisnez staat voor 2 Wie zijn wij Een projectmanagement en adviesbureau met 35 medewerkers Ervaren, vindingrijk en geselecteerd op het vermogen om het verschil te kunnen

Nadere informatie

De kracht van BI & Architectuur

De kracht van BI & Architectuur Samen boeken we succes De kracht van BI & Architectuur in de praktijk Business Intelligence Symposium 2009 Emiel van Bockel BI Awards 2009 2 Voorstellen Emiel van Bockel - Manager Information Services

Nadere informatie

KWARTAALBIJEENKOMST V D P GEMEENTE ZUTPHEN

KWARTAALBIJEENKOMST V D P GEMEENTE ZUTPHEN KWARTAALBIJEENKOMST V D P GEMEENTE ZUTPHEN 17 MAART 2011 ZUTPHEN Veranderen naar? Herindeling 2005 Project O&O: Huis van de toekomst Kernwaarden: sociaal, inspirerend, ondernemend, verbindend Kernkwaliteiten:

Nadere informatie

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing.

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing. Bijlagen 1 en 2: Aanbevelingen en opvolging Gateway Reviews (corsa 2018017934) Bijlage 1: Aanbevelingen en opvolging Gateway Review 2018 Aanbeveling Opvolging Status Opmerking 1. Richt een apart project

Nadere informatie

Congres Architectuur in de Zorg

Congres Architectuur in de Zorg Congres Architectuur in de Zorg Men neme een architect Recept voor een goed zorgsysteem Nieuwegein, 23 juni 2011 Even voorstellen Even voorstellen M&I/Partners, Speerpunten in de zorg EPD-strategie en

Nadere informatie

TAM. Control Model for Effective Testing

TAM. Control Model for Effective Testing TAM Control Model for Effective Testing Test management group Missie Adapteren specifieke context klant Klanten helpen met testuitdaging Resultaatgericht testmanagement Standaardisatie en industrialisatie

Nadere informatie

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V.

Certificeren Waardevol?? KVGM B.V. Certificeren Waardevol?? KVGM Improvement Solutions: + Specialisten in verbetermanagement + 20 jaar ervaring + 6 deskundige, gedreven en pragmatische professionals + Praktische aanpak waarbij de klantorganisatie

Nadere informatie

Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen

Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen Alles lijkt lichter en makkelijker te gaan: iedereen kent zijn of haar rol, beleid- en besluitvorming verloopt één keer goed en er is veel minder behoefte aan afstemming.

Nadere informatie

Functionaliteitenbeheer

Functionaliteitenbeheer Organisatie Functionaliteit 1 Richtinggevend Sturend Uitvoerend Het gaat hier om het initiëren van en zorgdragen voor de uitwerking en verandering van de gewenste wijzigingen aan de informatievoorziening.

Nadere informatie