Onderwerp: jaarprogramma Handhaving 2014 Nummer: Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering

Transcriptie

1 COLLEGE VAN DIJKGRAAF EN HOOGHEEMRADEN COMMISSIE BMZ ALGEMEEN BESTUUR TKN (A) BMZ 1 APRIL 2014 Onderwerp: jaarprogramma Handhaving 2014 Nummer: In D&H: Steller: S. Aalbers In Cie: BMZ Telefoonnummer: (030) SKK Afdeling: Vergunningverlening en Handhaving In AB: Portefeuillehouder: Van der Maat Bijlage: DM Dit onderwerp wordt geagendeerd ter kennisneming ter consultering ter advisering Korte inhoudelijke omschrijving: In de vergadering van 25 februari 2014 heeft het college van dijkgraaf en hoogheemraden besloten: 1. Het uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 vast te stellen. Toelichting: In het uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 is, zoals in het Besluit omgevingsrecht is voorgeschreven, vastgelegd welke activiteiten er op het gebied van toezicht en handhaving worden uitgevoerd om de vastgestelde handhavingsdoelen te bereiken. In de begroting zijn prestatie-indicatoren opgenomen voor het te bereiken naleefgedrag bij illegale lozingen, bedrijven (agrarisch en industrieel; directe lozingen en lozingen op de riolering), R.W.Z.I. s en bij het onttrekken en lozen van grondwater. Om het toezicht te reguleren is de beschikbare capaciteit voor toezicht en handhaving verdeeld over de toezichtdomeinen. Hierbij is het aantal streefuren voor het betreffende domein gebaseerd op de risico-inventarisatie die in 2013 is uitgevoerd. Voor de volgende werkzaamheden is deze verdeling in tabellen weergegeven, waarbij de beschikbare uren en de aantallen jaarlijks te bezoeken bedrijven of activiteiten zijn genoemd: afhandelen van incidentmeldingen + surveillance industriële bedrijven (Waterwet = directe lozingen) industriële bedrijven (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht = indirecte lozingen) agrarische bedrijven (open teelt, veehouderijen, glastuinbouw) grondwater onttrekkingen en lozingen overige lozingen (huishoudelijk afvalwater, besluit bodemkwaliteit, overstorten riolering, werkzaamheden in oppervlaktewater enz.) keur - waterkeringen keur - watersysteem zuiverings- en verontreinigingsheffing. Omdat binnen de beschikbare tijd niet alle bedrijven of activiteiten kunnen worden bezocht is in de tabellen aangegeven bij welke activiteiten binnen de werkzaamheden de prioriteit ligt, en welke bedrijven of activiteiten vanwege deze prioritering niet bezocht zullen worden. Dit houdt in dat bedrijven of gereguleerde activiteiten met geen of weinig risico in principe niet voor een controlebezoek worden ingepland. Wanneer uit incidentmeldingen toch van overtredingen blijkt, wordt alsnog een controlebezoek ingepland, of de activiteiten worden geregistreerd, waarna te gelegener tijd een gebiedsgericht of thematisch project kan worden uitgevoerd. - vervolg blad

2 In 2014 zijn er, naast de gebruikelijke werkzaamheden, twee speerpunten in de uitvoering van toezicht en handhaving: 1. Het ter compensatie graven van oppervlaktewater. Met de Keur van 2009 is de verplichting van kracht om het versneld afvoeren van hemelwater - door omvangrijke erfverharing of opstallen - te compenseren met nieuw oppervlaktewater (gebiedsgericht, thematisch project) 2. Het nautisch beheer op vaarwegen, in 2014 te beginnen met de Gekanaliseerde Hollandse IJssel, waarvoor ons waterschap dit jaar bevoegd gezag is geworden. Bij het uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 is uitgegaan van het op dit moment geldende beleid. Dit handhavingsbeleid is in 2013 in concept geactualiseerd. Hiervoor is een Handhavingsvisie opgesteld die onlangs in de commissie BMZ is besproken en ter vaststelling aan het algemeen bestuur zal worden voorgelegd. Het handhavingsbeleid, dat zal wordt opgesteld in overeenstemming met deze visie, zal in 2014 ter vaststelling aan het college worden voorgelegd. In het uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 zijn al wel uitgangspunten gekozen, zoals die in het nog vast te stellen Handhavingbeleid zijn opgenomen, zonder daarbij strijdig te zijn met het nu geldende beleid. Twee belangrijke voorbeelden daarvan zijn: 1. Situationeel handhaven zal de beoordelingsmethode zijn om handhavend op te treden, nadat er een overtreding is geconstateerd. Hierbij wordt voor het vaststellen van de te nemen maatregelen rekening gehouden met de ernst van de overtreding en het zichtbare gedrag en de houding van de overtreder, tijdens en na het plegen van de overtreding. 2. De ontwikkeling van de nieuwe prestatie-indicator overtredingsdruk wordt voortgezet. Hierbij wordt aan de hand van het aantal geconstateerde overtredingen, de daarvoor ingezette capaciteit en de zwaarte van de overtredingen gemeten of de geplande inzet toereikend was, dan wel bijstelling behoeft. Een prestatie-indicator overtredingsdruk kan daarmee ook worden vastgesteld voor alle werkzaamheden van toezicht en handhaving. Naast de activiteiten voor toezicht en handhaving is in het uitvoeringsprogramma ook vastgelegd op welke wijze wij samenwerken met ander handhavende instanties in de provincies Utrecht en Zuid-Holland. Deze coördinatie en samenwerking is ook voorgeschreven in het Besluit omgevingsrecht. Deze samenwerking omvat onder andere: het toezicht bij BRZO-bedrijven - uitgevoerd door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, het toezicht bij bedrijven die op de riolering lozen in samenwerking met het bevoegd gezag (gemeenten, R.U.D. en omgevingsdiensten) vernieuwd toezicht bij veehouderij bedrijven in samenwerking met Omgevingsdienst Midden Holland, de waterschappen Schieland en de Krimpenerwaard en Rijnland en de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit. Ten aanzien van zuiverings- en verontreinigingsheffingen wordt nog opgemerkt dat de heffingstechnoloog met ingang van 1 januari 2014 in dienst is bij de BghU. Zijn werkplek is vanwege de synergie met de werkzaamheden van toezicht en handhaving nog wel op de afdeling V&H van ons waterschap

3 Uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving 2014 In 2014: diepte-/profielschouw watersysteem Kromme Rijn gebied blad 1 van 37

4 Colofon Datum Rapport : 28 januari 2014 Adresgegevens : Poldermolen 2 Postbus GJ Houten Auteur : S. Aalbers DM-nummer : DOCS-# v10- uitvoeringsprogramma_handhaving_2014.doc Telefoonnummer : (030) blad 2 van 37

5 Inhoudsopgave: 1. Uitvoering van toezicht en handhaving...5 Per toezichtdomein worden de handhavingsactiviteiten in 2014 aangegeven....5 Afhandeling klachten / meldingen + surveillance... 5 Bijzondere categorieën van bedrijven:... 5 BRZO-bedrijven... 6 IPPC-bedrijven... 6 PRTR-bedrijven... 6 Industriële bedrijven Waterwet - directe lozingen... 6 Industriële bedrijven Wabo - indirecte lozingen... 7 Agrarisch bedrijven - open teelt, veehouderijen en glastuinbouw... 8 Grondwateronttrekkingen en -lozingen... 9 Overige lozingen Keur - waterkeringen Keur - watersysteem Zuiverings- en verontreinigingsheffing Beheercyclus uitvoering toezicht en handhaving...14 Wij stellen jaarlijks een uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving op...14 De uitvoering hiervan wordt geregistreerd, periodiek gerapporteerd en jaarlijks geëvalueerd...14 Voor een goede uitvoering investeren wij in personeel, routine en materieel opleidingsprogramma apparatuur oefeningen Doelstellingen toezicht en handhaving...15 We laten ons leiden door de prestatie-indicatoren betreffende naleefgedrag We stellen nieuwe prestatie-indicator op: overtredingsdruk We dragen bij aan de uitvoering van andere maatregelen om de waterschapsdoelstellingen te bereiken Toedeling capaciteit toezicht en handhaving...17 De in 2013 uitgevoerde risico-inventarisatie is het eerste uitgangspunt voor de inzet van toezicht en handhaving...17 Voor algemene activiteiten is tijd gereserveerd onder de indirecte uren Naast de risico-inventarisatie zijn er bestuurlijke- en andere prioriteiten, die mede de inzet van toezicht en handhaving bepalen Gekanaliseerde Hollandse IJssel versneld tot afvoer laten komen van hemelwater afkomstig van nieuw verhard oppervlak Voor bewaking van de voortgang en voor rapportage registreren we alle in het kader van toezicht en handhaving verkregen gegevens...18 Alle nieuwe vergunningen en meldingen worden risico-gericht ingepland blad 3 van 37

6 5. Samenwerking bij toezicht en handhaving...19 In de regio werken we samen met andere handhavingspartners Kernoverleg handhaving Wabo-samenwerkingsovereenkomst samenwerking BRZO Cross-compliance Toezicht gewasbeschermingsmiddelen en biociden Gezamenlijk- en signaaltoezicht bij veehouderijen in Zuid-Holland We werken ook samen met andere waterbeheerders Gezamenlijke toezichtbezoeken bij rioolwaterzuiveringsinstalaties (RWZI's) Inspectievluchten gezamenlijk met HHvR, Rijkswaterstaat en waterschap Vallei & Veluwe Toezicht op vaarwegen en nautisch beheer We wisselen kennis en ervaring uit binnen VTH-West Formatie en budget voor toezicht en handhaving Bijlagen:...21 BIJLAGE 1: grafiek verdeling capaciteit...22 BIJLAGE 2: beschikbare capaciteit...23 BIJLAGE 3: tabel verdeling capaciteit...24 BIJLAGE 4: Bedrijven met aanmerkelijke invloed op RWZI of ontvangend oppervlaktewater...25 BIJLAGE 5: Samenwerkingsprogramma Handhaving 2014 in de provinice Utrecht...37 blad 4 van 37

7 1. Uitvoering van toezicht en handhaving Toezicht en handhavingsactiviteiten in 2014 per domein. In dit hoofdstuk worden per toezichtdomein de keuzes in het jaarlijks weerkerend pakket aan activiteiten voor toezicht en handhaving weergegeven. Per toezichtdomein zijn ook de ontwikkelingen benoemd, die in 2014 de aandacht vragen. Dit kan het gevolg zijn van nieuwe wetgeving, maar ook voortkomen uit problematiek die we bij toezicht en handhaving in 2013 hebben geconstateerd. De toezichtdomeinen zijn samengevoegd in de clusters waarvoor in de begroting een prestatie-indicator is opgenomen. Hieronder volgt een overzicht van deze activiteiten en aandachtspunten, met het percentage en de uren die na de verdeling volgens de risico-inventarisatie daarvoor beschikbaar zijn. Een totaaloverzicht hiervan is weergegeven in de bijlagen. In de tabel is het aantal activiteiten aangegeven, die voor handhaving in aanmerking komen. Daaronder is ook weergegeven welke activiteiten als gevolg van prioritering in principe niet door handhaving zullen worden bezocht. Hiervan kan worden afgeweken als uit verkregen informatie blijkt dat een toezichtbezoek hier wel noodzakelijk is. Afhandeling incident meldingen + surveillance Activiteit Percentage Uren incident meldingen Waterwet 6,8% 811 incident meldingen Keur watersysteem 7,7% 912 incident meldingen Keur waterkering 2,6% 304 In 2014 beschikbaar 17,1% 2027 Kentallen risico-inventarisatie Aantal incidentmeldingen waterkwaliteit 200 incidentmeldingen Keur (keringen en watersysteem) 275 Prioritering: alle meldingen van incidenten krijgen opvolging. Wat doen we niet: Incidentmeldingen, die gering van aard blijken te zijn worden alleen geregistreerd. Wanneer dat wenselijk is kan de categorie in een gebiedsgerichte of thematische handhavingsactie worden ingepland. Toelichting: Hieronder vallen alle meldingen van incidenten, die betrekking hebben op de waterkwaliteit, de waterkeringen en de grond- en oppervlaktewatersystemen. Ook in 2014 krijgen deze meldingen een opvolging, wanneer nodig onmiddellijk (ook buiten kantooruren) en anders tijdens de reguliere werkzaamheden. Voor de wachtdienst in 2014 is een rooster opgesteld. Wanneer de incidentmelding gering van aard is (te denken valt aan activiteiten die bij de andere categorieën vallen onder "Wat doen we niet") wordt voor een andere opvolging gekozen dan directe afhandeling. De klacht wordt geregistreerd en wanneer het noodzakelijk of wenselijk blijkt kan deze in een thematisch en/of gebiedsgerichte actie worden ingepland. Als bijzondere vorm van toezicht worden ook inspectievluchten uitgevoerd, in samenwerking met de waterschappen V&V, HHvR en met Rijkswaterstaat. Surveillances worden ook uitgevoerd, meestal verweven met de ritten voor bedrijfsbezoeken en controles. Bijzondere categorieën van bedrijven: Er zijn drie categorieën van bedrijven waarvoor bijzondere wettelijke regels zijn vastgelegd, vanwege de risico s die bij deze bedrijven aanwezig zijn. Ze vallen onder drie verschillende toezichtdomeinen: Waterwet-bedrijven, Wabo-bedrijven en agrarische bedrijven. De benodigde uren voor toezicht en handhaving voor deze blad 5 van 37

8 bedrijven maken deel uit van de totale urentoedeling voor de betreffende toezichtdomeinen. In de tabellen worden de aantallen bijzondere bedrijven genoemd BRZO-bedrijven 1 ): In 2014 worden de BRZO-controles bij deze bedrijven uitgevoerd door de RUD- Noordzeekanaalgebied. Dit wordt in hoofdstuk 5 (bij samenwerking BRZO) nader toegelicht. Hierbij ondersteunt Waternet als kennisdragend waterschap de andere waterschappen. De principe-afspraken hiervoor zijn eind 2013 gemaakt, Dit zal in 2014 verder worden uitgewerkt. In ons werkgebied zijn er 5 BRZO-bedrijven. Bij 4 van deze bedrijven houden wij toezicht op lozingen van bedrijfsafvalwater op de riolering, voor 1 bedrijf is het waterschap bevoegd gezag vanwege directe lozing op het oppervlaktewater. IPPC-bedrijven 2 ): Op 1 januari 2013 is de IPPC-regeling aangepast en opgenomen in de Richtlijn Industriële Emissies (RIE). De IPPC-bedrijven zijn nu type-c bedrijven volgens het Activiteitenbesluit milieubeheer (Abm). Dit betekent dat ze voor de algemene afvalwaterstromen vallen onder het Abm, maar dat ze voor de overige lozingen vergunningplichtig zijn. Daarnaast zijn in de Ministeriële regeling omgevingsrecht ook kwaliteitseisen gesteld aan IPPC-bedrijven. De bezoekfrequentie is maximaal 1x per jaar en minimaal 1x per 3 jaar. Van het bezoek wordt een verslag opgemaakt, dit wordt binnen 2 maanden aan de vergunninghouder verzonden en is binnen 4 maanden openbaar beschikbaar. In het gebied van ons waterschap zijn er 11 IPPC-bedrijven: 6 industriële bedrijven, waar wij toezicht houden op indirecte lozingen (en geen bevoegd gezag zijn) en 5 agrarische bedrijven, waarvoor het waterschap ten aanzien van lozingen op oppervlaktewateren bevoegd gezag is. PRTR-bedrijven 3 ): De bedrijven die onder de PRTR-regeling vallen moeten jaarlijks een elektronische rapportage invullen, die door het bevoegd gezag moet worden gecontroleerd. Voor bedrijven met directe lozingen op oppervlaktewater is het waterschap dat. Binnen het beheergebied van het waterschap zijn er 12 bedrijven die hieronder vallen. Deze PRTR-rapportage is gecombineerd met het Milieujaarverslag, dat ook door deze bedrijven moet worden opgesteld. Industriële bedrijven Waterwet - directe lozingen Activiteit Percentage Uren Waterwet - bedrijven (lozing direct op opp.water) 4,6% 549 In 2014 beschikbaar 4,6% 549 Kentallen risico-inventarisatie Aantal Waterwet - bedrijven (lozing direct op opp.water) 58 waarvan BRZO 2 waarvan PRTR 1 Prioritering: Gelet op de directe relatie met de waterkwaliteit is onze inspanning erop gericht alle bedrijven, die rechtstreeks op oppervlaktewater lozen dit jaar minimaal 1x te bezoeken. Wat doen we niet: n.v.t. Toelichting: 1 ) BRZO = Besluit risico s zware ongevallen 2 ) IPPC = Integrated Pollution Prevention and Control (geïntegreerde preventie en bestrijding van verontreiniging) 3 ) PRTR = Pollutant Release and Transfer Register (verplichte jaarlijkse milieujaarrapportage over afval, energie- en watergebruik en emissies naar lucht, water en bodem.) blad 6 van 37

9 Het waterschap is bevoegd gezag voor bedrijven die bedrijfsafvalwater rechtstreeks lozen op oppervlaktewateren. In deze categorie vallen de RWZI's, de drinkwaterpompstations, bedrijven die koelwater lozen en een aantal bedrijven waar de lozing van regenwater mogelijk met bedrijfsafvalstoffen is verontreinigd. Deze bedrijven worden periodiek bezocht. De bezoekfrequentie wordt hierbij bepaald op grond van de risico's en de omvang van de lozing en het bij ons bekende naleefgedrag bij deze bedrijven. Uitgangspunt hierbij is wel dat er gemiddeld bij deze bedrijven in ieder geval één, maar waar mogelijk twee maal per jaar een bedrijfsbezoek wordt gebracht. Bij het toezicht op RWZI's werken we samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland. In 2014 bezoeken we bij elkaar ieder twee installaties om daarmee het toezicht op onafhankelijke wijze uit te voeren. Wanneer hierbij overtredingen worden geconstateerd wordt de verdere afhandeling hiervan door het eigen waterschap gedaan, conform het eigen handhavingsbeleid. Voor één bedrijf waarvoor een Waterwetvergunning is afgegeven zijn de BRZO- Wij voorschriften van toepassing. In 2014 is bij dit bedrijf een BRZO-inspectie gepland. nemen formeel als adviseur deel aan deze inspectie. De RUD-BRZO Noordzeekanaalgebied is aangewezen als bevoegd gezag. In dustriële bedrijven Wabo - indirecte lozingen Activiteit Percentage Uren Wabo bedrijven (lozing op riolering) 6,1% 721 In 2014 beschikbaar 6,1% 721 Kentallen risico-inventarisatie Aanta l Wabo bedrijven (lozing via openbaar riool op rwzi) 157 waarvan BRZO 3 waarvan IPPC 6 waarvan PRTR 11 Prioritering: De bedrijven die op de riolering lozen worden alleen bezocht indien aanmerkelijke invloed wordt verwacht op de RWZI of op het ontvangende oppervlaktewater na de RWZI. Deze zijn genoemd in bijlage 4. Wat doen we niet: De overige bedrijven worden niet bezocht. Toeli chting: Deze bedrijven lozen bedrijfsafvalwater op de gemeentelijke riolering, waarna dit afvalwater op de RWZI's terecht komt. Vanuit de RWZI wordt dit water na zuivering op oppervlaktewater geloosd. Een gemeente of provincie is voor deze bedrijven het bevoegd gezag. Het waterschap heeft adviserende en toezichthoudende bevoegdheden voor bedrijven die van belang zijn voor de bescherming van de RWZI s of het oppervlaktewater waarop deze lozen. Van deze bevoegdheden maken wij gebruik: de vergunningverleners adviseren over de op te nemen voorschriften ten aanzien van de lozingen en handhavers houden hierop toezicht. Het betreft hier voornamelijk bedrijven, waarvoor wij tot 22 december 2009 als waterschap bevoegd gezag waren, voor ons waterschap ongeveer 200 bedrijven. Bij alle andere bedrijven waarvoor provincie of gemeente bevoegd gezag is, wordt slechts incidenteel op verzoek een bezoek gebracht om de lozingssituatie te beoordelen. Dit toezicht doen wij in samenwerking met de gemeenten, provincies, omgevingsdiensten en regionale uitvoeringsdiensten. In de provincie Utrecht doen wij dit op grond van een samenwerkingsovereenkomst, in de provincie Zuid-Holland is de samenwerking ad-hoc, omdat daar maar enkele industriële bedrijven gevestigd zijn binnen ons werkgebied. blad 7 van 37

10 De bezoekfrequentie wordt bepaald op grond van de risico's en de omvang van de lozing, het bij ons bekende naleefgedrag bij deze bedrijven en de prioriteiten van het bevoegd gezag in geval van het gezamenlijk bezoeken van deze bedrijven. Bij BRZO-bedrijven bestaan onze werkzaamheden in 2014 uit het reguliere toezicht op afvalwaterlozingen en voorbereiding van de BRZO-controles met medewerkers van Waternet. Na de BRZO-inspectie adviseren wij het bevoegd gezag over handhavingsmaatregelen wanneer tekortkomingen zijn geconstateerd ten aanzien van de lozingen. Bij industriële IPPC- bedrijven zorgen wij voor een tijdige advisering, zodat het bevoegd gezag met de verslaglegging aan de wettelijke eisen kan voldoen. Hetzelfde geldt voor de beoordeling van lozingen in de PRTR-rapportages van de bedrijven die deze verplichting hebben. A grarische bedrijven - open teelt, veehouderijen en glastuinbouw Activiteit Percentage Uren Open teelt en veehouderijen 13,8% 1633 glastuinbouw 1,7% 202 In 2014 beschikbaar 14,5% 1835 Kentallen risico-inventarisatie Aantal Open teelt en veehouderijen 2195 waarvan IPPC 5 Glastuinbouw 37 Prioritering: Voor bedrijven Open teelt en veehouderijen is de controlefrequentie één maal per 5 jaar. Een deel van deze bezoeken wordt dit jaar uitgevoerd in de vorm van surveillances. Bedrijfsbezoeken bij telers van zacht fruit. De glastuinbouwbedrijven: administratie controle UO-rapportage Wat doen we niet: Hobbymatige activiteiten, glastuinbouwbedrijven en bedrijven met pot- en containerteelt worden dit jaar niet bezocht. Toelicht ing: Open teelt en veehouderijbedrijven In het handhavingsbeleid is vastgelegd dat deze agrarische bedrijven 1x in de 5 jaar worden bezocht. Dit betekent ongeveer 400 bedrijfsbezoeken per jaar. Vaak is dit op de bedrijfslocatie, ter controle van erf en opstallen. Dit jaar kiezen we ervoor om een aanzienlijk deel van deze bezoeken te vervangen door surveillances om toezicht te houden op de naleving van de regels in het veld. Steeds meer maken we hierbij gebruik van thematisch- of gebiedsgericht toezicht. In 2014 voeren we projecten uit ter controle van de teeltvrije zone op maïspercelen en op het op de juiste wijze gebruiken van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Op een daarvoor geschikt tijdstip gaan handhavers in een daarvoor aangewezen gebied de percelen langs om te controleren of de teeltvrije zones aanwezig zijn en of de voorschriften voor het gebruik van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen in de nabijheid van oppervlaktewateren worden nageleefd. De bedrijfsbezoeken worden geprioriteerd naar grootte en naar type bedrijfsactiviteiten. Dit jaar gaat de aandacht uit naar de teelt van zacht fruit in stellagegoten, folie- en tunnelkassen. Daarnaast is het ons bekende naleefgedrag ook op de prioritering van invloed. Ook agrarische bedrijven vallen soms onder de Richtlijn industriële emissies (IPPCbedrijven), meestal vanwege het aantal gehouden dieren. Ten aanzien van lozing op oppervlaktewater zijn wij als waterschap hier bevoegd gezag. Deze bedrijven worden met een frequentie van maximaal 1x per jaar en minimaal 1x per 3 jaar bezocht, Ook zal aan de eisen voor rapportage voldaan worden na het afleggen van deze bezoeken. blad 8 van 37

11 Glastuinbouwbedrijven In 2013 zijn alle glastuinbouw bedrijven bezocht door toezichthouders van het Hoogheemraadschap van Rijnland, conform de met hen gemaakte afspraken. In 2014 zullen wij zelf de acties afhandelen die uit deze controles voortvloeien. Daarnaast voeren we een administratieve controle uit of de glastuinbouwbedrijven de voor hen verplichte UO-registratie 4 ) op de juiste wijze hebben ingevuld. G rondwateronttrekkingen en -lozingen. Activiteit Percentage Uren Bronbemaling onttrekking 9,2% 1088 Bodemsanering onttrekking 0,9% 106 Bronbemaling lozing 6,1% 725 Bodemsanering lozing 0,6% 71 Permanente onttrekkingsvergunningen 0,8% 96 In 2014 beschikbaar 17,6% 2086 Kentallen risico-inventarisatie Aantal bronbemaling onttrekking + lozing 320 bodemsanering onttrekking + lozing 34 permanente onttrekkingsvergunningen 500 Prioritering: Grondwateronttrekkingen zijn gedeeld in 3 categorieën, waarbij categorie 3 de zwaarste is: Deze activiteiten worden meerdere keren bezocht. Wat doen we niet: Bronneringen en onttrekking in categorie 1 worden niet bezocht. Dit zijn: - kort durende onttrekkingen (korter dan 1,5 maand) - filterdieptes tot maximaal 5m beneden het maaiveld; - maximale pompcapaciteit van 60 m3 per uur - maximale hoeveelheid onttrokken grondwater van 60m3 per uur. - 90% van de permanente onttrekkingvergunningen Toelich ting: Ook in 2014 verwachten we veel activiteiten waarbij grondwater onttrokken en geloosd wordt. Om het grote aantal meldingen te stroomlijnen en snel af te handelen wordt op de afdeling Vergunningverlening gewerkt aan een geautomatiseerd systeem hiervoor: Kiezen, klikken, klaar. Op 1 januari start hiervoor een test. Via internet doet een onttrekker van grondwater een melding, die automatisch wordt getoetst. Wanneer de melding geheel correct is ontvangt de melder een bericht hiervan. Vanuit handhaving hebben we hierbij aandacht voor de mogelijkheid om een goede planning te kunnen maken en uit te voeren. Behalve voor toezicht, zijn de gemelde gegevens over de bijbehorende lozing van grondwater belangrijk voor de verontreinigings- of zuiveringsheffing bij lozingen op oppervlaktewater en op het riool. Gebleken is dat vanwege de aard en uitvoering van de werkzaamheden onverminderd uitgebreid toezicht noodzakelijk is. Ook in 2014 is daar aanzienlijke capaciteit voor uitgetrokken. In verband met verplichtingen voor het Grondwaterregister worden de niet bezochte activiteiten wel administratief afgehandeld, zodat de onttrokken hoeveelheid grondwater kan worden doorgegeven. In 2013 is gebleken dat bij het lozen van grondwater strofilters worden gebruikt om het ijzergehalte te verlagen. Te vaak wordt daarbij dan toch niet voldaan aan de Waterweteis dat er geen verkleuring in het oppervlaktewater mag optreden. Daarom voeren wij in 2014 een onderzoek uit naar de effectiviteit van strofilters, om daarmee ons standpunt bij de handhaving te bepalen over het gebruik van de strofilters bij grondwaterlozingen. 4 ) De verplichte milieurapportages van glastuinbouwbedrijven op de website van de Uitvoeringsorganisatie Integrale Milieu Taakstelling (UO), die dit verzorgt in opdracht van gemeenten en waterschappen blad 9 van 37

12 In 2014 wordt een inventarisatie van alle bekende permanente onttrekkingen afgerond. Hierna stellen we een plan op voor toezicht bij deze onttrekking, waarbij op basis van risico s een bezoekfrequentie wordt bepaald. O verige lozingen. Activiteit Percentage Uren Huishoudelijk afvalwater 0,4% 47 Lozingen overstorten 0,5% 54 Besluit bodemkwaliteit 6,0% 715 Reinigen / conserveren vaste objecten 0,6% 67 Werkzaamheden in oppervlaktewater 0,5% 55 Diffuse bronnen 0,5% 58 In 2014 beschikbaar 8,5% 996 Kentallen risico-inventarisatie Aantal huishoudelijk afvalwater 100 lozingen overstorten 23 besluit bodemkwaliteit 155 vaste objecten 34 werkzaamheden in oppervlaktewater 15 diffuse bronnen 39 Prioritering: Hieronder is aangegeven welke activiteiten, die onder overige lozingen vallen in 2014 de aandacht krijgen. Wat doen we niet: Het scala aan Overige lozingen is zeer groot. Andere dan de genoemde activiteiten worden niet bezocht. T oelichting: Deze categorie kent een grote verscheidenheid aan lozingen, onder andere lozingen van huishoudelijk afvalwater, riooloverstorten, lozingen bij baggerwerkzaamheden, lozingen bij het reinigen en conserveren van vaste objecten (bruggen, kades, sluizen etc.) en lozingen bij het toepassen van grond en bagger in oppervlaktewateren. Activiteiten, waar wij in 2014 aandacht aan zullen schenken zijn: overstorten: De nieuwe waterakkoorden met een aantal gemeenten vragen een nieuwe werkwijze. Ook zijn er steeds meer overstorten door heftige regenbuien. In de gemeente Utrechtse Heuvelrug beginnen we daarom met het inventariseren van de problemen die daardoor (zijn) ontstaan. Deze zullen dan besproken worden met de gemeente en met de afdeling P&A van het waterschap. Hooge Kampse plas: De verondieping van dit water met grond en bagger zal vermoedelijk worden uitgebreid. Een nieuwe melding moet hiervoor worden ingediend en beoordeeld. Daardoor zullen de werkzaamheden bij het verondiepen van deze plas langer duren, en daarmee ook het toezicht hierop. Wegenprojecten: In 2014 is de verwachting dat de projecten Bravo (snelweg Harmelen/Woerden) en Salto (aanleg provinciale weg en afrit Houten bij de A12) worden uitgevoerd. In deze projecten gaat het meestal om het graven en dempen van watergangen, het toepassen van grond en bagger in oppervlaktewater en het onttrekken en lozen van grondwater. Kadeverbetering Enkele Wiericke: Naast de in het projectplan vastgelegde werkwijze zijn er een aantal rechtstreeks werkende wettelijke regelingen, zoals het gebruik van grond en bagger in oppervlaktewater en het werken in een verontreinigde waterbodem. Voor al deze projecten zullen er binnen de daarvoor bestemde capaciteit toezichtbezoeken worden uitgevoerd. De bezoekfrequentie wordt hierbij onder meer bepaald door de wijze waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd. blad 10 van 37

13 Keur - waterkeringen. Activiteit Percentage Uren Keur ingrepen in / langs waterkeringen 7,5% 893 Keur medegebruik waterkering 0,8% 92 In 2014 beschikbaar 8,3% 985 Kentallen risico-inventarisatie Aantal Keur - ingrepen in / langs waterkeringen 175 Keur - medegebruik waterkering 35 Prioritering: Het toezicht door Handhaving richt zich op de activiteiten bij primaire en regionale keringen. Wat doen we niet: De minst risicovolle vergunde en gemelde activiteiten bezoeken we niet We houden verder slechts ad-hoc toezicht op regionale keringen. Op de overige keringen houdt Handhaving geen toezicht. Waar mogelijk vervult personeel van Uitvoering daar een signalerende rol. Toelic hting: Het toezicht bij waterkeringen is gericht op een juist onderhoud van de keringen, het voorkomen van - of het op de juiste wijze uitvoeren van - ingrepen in de keringen en het medegebruik van de keringen. Het gaat hierbij om primaire en regionale keringen en de daarbij behorende beschermingszones. Om een goede staat van onderhoud te waarborgen voeren we 3x per jaar in samenwerking met de beheerder WKB een schouw uit op de primaire keringen. Toezicht op de regionale keringen vindt ad-hoc plaats. Ten behoeve van de prioritering van controle op vergunningen en meldingen hebben we een handhavingsmatrix ontwikkeld. Met deze matrix wordt aan de hand van de beschreven activiteit vastgesteld op welke wijze toezicht en handhaving plaatsvindt. Deze matrix geldt zowel voor waterkeringen als voor het watersysteem. K eur - watersysteem Activiteit Percentage Uren Keur ingrepen in / langs watersysteem 19,5% 2304 Keur medegebruik watersysteem 2,9% 342 In 2014 beschikbaar 22,4% 2646 Kentallen risico-inventarisatie Aantal Keur - ingrepen in / langs watersysteem 574 Keur - medegebruik watersysteem 163 Prioritering: Het toezicht door Handhaving richt zich op de activiteiten bij primaire watergangen, boezemwateren, kanalen en secundaire watergangen. Wat doen we niet: De minst risicovolle vergunde en gemelde activiteiten bezoeken we niet. Op activiteiten bij tertiaire - en overige watergangen houdt Handhaving geen toezicht. Waar mogelijk vervult personeel van Uitvoering hierbij een signalerende rol. Toelichting: Ook hier is het toezicht gericht op juist onderhoud, het voorkomen van - of het op de juiste wijze uitvoeren van - ingrepen en het medegebruik, maar nu van de watersystemen. Voor dit toezicht maken we in 2014, naast de controles van vergunningen en meldingen, gebruik van de jaarlijks weerkerende schouw, maar ook van surveillance en (thematisch- of gebieds-) gerichte acties. De jaarlijks weerkerende acties zijn de najaarsschouw (uitgevoerd door de rayon- blad 11 van 37

14 medewerkers, jaarlijks in het gehele gebied, alleen voor de belangrijke watergangen) en de diepte-/profielschouw (uitgevoerd door schouwmeesters, in 2014 in het gebied Kromme Rijn). Eigenaren die het verplichte onderhoud niet hebben uitgevoerd krijgen nogmaals de gelegenheid dit te doen. Wanneer zij hiervan geen gebruik maken wordt handhaving ingezet, waarbij zo nodig een last onder bestuursdwang wordt opgelegd. De werkzaamheden worden dan door het waterschap op kosten van de overtreder uitgevoerd. Bij herhaling van nalatigheid kan een ook een bestuurlijke strafbeschikking worden uitgevaardigd. De al eerder ingezette digitalisering van de uitvoering en een snellere afhandeling bij nalatigheid worden ook in 2014 voortgezet. Naast de schouw hebben we in 2014 ook hier een aantal projecten gepland ter bescherming van het watersysteem: Bij het afhandelen van incidenten worden meldingen van en locaties met botulisme of blauwalg nauwkeurig geregistreerd. Doel is om na te gaan of de staat van onderhoud van de betreffende watergang(en), met name voor stedelijk water, mede oorzaak van de klachten zou kunnen zijn (ondiep, geen doorstroming, enz.). Nu met ingang van 1 januari 2014 het waterschap het beheer heeft op de gekanaliseerde Hollandse IJssel geven wij ook uitvoering aan toezicht en handhaving bij nautische activiteiten, zoals het innemen van ligplaatsen en het gedrag van recreanten op het water, enz. In 2013 hebben we een aantal keer met toezichthouders van Rijkswaterstaat meegevaren, zodat wij nu hun werkzaamheden kunnen overnemen. In 2014 doen wij hier ervaring mee op en stellen vervolgens een plan op voor de komende jaren. In 2014 is (vooralsnog tijdelijk) 1 fte extra beschikbaar om het toezicht en handhaving op en langs de gekanaliseerde Hollandse IJssel te organiseren. Voor planning en uitvoering van toezicht en handhaving op de Gekanaliseerde Hollandse IJssel (GHIJ) zijn uren gereserveerd, zoals in onderstaande tabel is weergegeven: nautisch beheer vaarwegen uren controles op/langs het water maanden seizoen dagen per mnd. à 8u aantal pers administratieve afhandeling (verslaglegging en afhandeling constateringen) 150 overleg en samenwerking met andere toezichthouders x per jaar dagen à 8u aantal pers opleiding 200 controles (ligplaats)vergunningen aantal controles uren per controle Benodigde uren voor nautisch beheer vaarwegen 1390 Als derde zullen we op grond van constateringen in 2013 een gebiedsgericht project uitvoeren, om bij nieuw verhard oppervlak in de nabijheid van oppervlaktewater, de verplichte compensatie van berging van regenwater alsnog te (laten) realiseren. Sinds december 2009 is dit in de Keur geregeld. Er is een vergunningplicht wanneer meer dan 1000 m3 onverharde grond in het buitengebied wordt bebouwd of verhard. Gebleken is dat er regelmatig uitbreiding van bedrijven plaatsvindt, zonder dat deze vergunning wordt aangevraagd. In 2014 gaan we daarom met een gebiedsgerichte aanpak na op welke locaties een dergelijke uitbreiding heeft plaatsgevonden. Voor dit project, onderzoek naar en uitvoering van toezicht en handhaving op blad 12 van 37

15 het aanbrengen van nieuw verhard oppervlak worden geen afzonderlijke projecturen gereserveerd. Deze werkzaamheden vallen onder de taak: Keur - ingrepen in / langs watersysteem. Het project wordt uitgevoerd binnen de uren die op grond van de risico-inventarisatie voor deze taak water gereserveerd. Zuiverings- en verontreinigingsheffing. Activiteit Percentage Uren Heffingen onderzoeken 0% 868 Heffingen invordering 0% 183 Totaal beschikbaar 0% 1051 Kentallen risico-inventarisatie Aantal heffingen - onderzoeken 149 heffingen - invordering 32 Toelichting: Met ingang van 1 januari 2014 is de nieuwe belastingorganisatie BghU gestart. De heffingstechnoloog, tot nu toe werkzaam bij de afdeling Vergunningverlening en handhaving, is in dienst bij deze nieuwe organisatie. Zijn werkplek blijft echter wel bij handhaving vanwege de synergie met de werkzaamheden van de handhavers. Tot op heden werden ook werkzaamheden voor elkaar uitgevoerd. Handhavers deden bijvoorbeeld controles bij agrarische bedrijven voor lozingen van huishoudelijk afvalwater op mestkelder of riolering, de heffingstechnoloog draait mee in de wachtdienst handhaving. Om deze samenwerking voort te zetten zullen in 2014 afspraken met de BghU worden gemaakt en zal ook wederzijds aanwijzing als toezichthouder worden geregeld. In deze samenwerking zal tijd worden vrijgemaakt voor gezamenlijke discrepantieonderzoeken en voor onderzoek naar probleemstoffen voor de zuivering van afvalwater In dit uitvoeringsprogramma zijn daarom de werkzaamheden van de heffingstechnoloog opgenomen. Deze formatie en capaciteit is echter niet meegerekend bij het vaststellen van de beschikbare uren voor de andere toezichtdomeinen. Zie hiervoor ook de toelichting in hoofdstuk 4, toedeling van capaciteit en bijlage 3, de aangepaste grafiek. De genoemde uren berusten op 1 fte van de heffingstechnoloog. De aard van werkzaamheden voor de heffingstechnoloog worden bepaald binnen de BghU. blad 13 van 37

16 2. Beheercyclus uitvoering toezicht en handhaving Wij stellen jaarlijks een uitvoeringsprogramma Toezicht en Handhaving op. Het onderhavige uitvoeringsprogramma Handhaving wordt ingevolge de kwaliteitseisen (Besluit omgevingsrecht) jaarlijks opgesteld. Hierin wordt aangegeven op welke wijze de handhavingscapaciteit het komende jaar ingezet wordt om de bestuurlijk vastgestelde doelen te bereiken, die zijn vastgelegd in de Voorjaarsnota en in de Begroting. Onze afdeling verzorgt de vergunningverlening en toezicht en handhaving. Dit uitvoeringsprogramma richt zich echter alleen op handhaving. Voor vergunningverlening is in de wet op dit moment geen dergelijke verplichting opgenomen. In de nieuwe ontwikkelingen rond de Omgevingswet zullen de kwaliteitseisen worden uitgebreid tot het gehele veld van vergunningverlening, toezicht en handhaving (wetsvoorstel VTH). De uitvoering hiervan wordt geregistreerd, periodiek gerapporteerd en jaarlijks geëvalueerd. Wij registreren alle gegevens en informatie over de uitvoering van toezicht en handhaving in ons geautomatiseerd systeem Iris-V&H. Deze informatie omvat het planmatig houden van toezicht, (zowel periodiek, als ook gebiedsgericht of thematisch), de bestuursrechtelijke handhavingsmaatregelen die daarbij nodig waren en de strafrechtelijke afhandeling van zaken. Met deze gegevens informeren wij halfjaarlijks het bestuur over de voortgang van onze werkzaamheden. We maken daarbij gebruik van de rapportages die in de bestuurlijke cyclus afgesproken zijn, Burap I en II. Nadat het jaar verstreken is worden alle gegevens verzameld en in een jaaroverzicht opgenomen. Dit jaaroverzicht wordt door het Dagelijks bestuur vastgesteld en ter kennisneming gezonden aan het Algemeen bestuur. Voor een goede uitvoering investeren wij in personeel, routine en materieel. Alle handhavers zijn aangewezen als toezichthouder en beëdigd tot buitengewoon opsporingsambtenaar (Boa). Voor de Boa's is een verplicht opleidingsprogramma, bestaande uit het basisdiploma Boa, een vervolgopleiding tot Boa in Domein II, Milieu, welzijn en infrastructuur en daarna een permanente her- en bijscholing. Alle handhavers hebben het basisdiploma Boa, in 2014 nemen 5 handhavers deel aan de vervolgopleiding Boa en volgen 4 handhavers de permanente her- en bijscholing. Deze permanente her- en bijscholing bestaat uit 4 modules, waarbij jaarlijks 1 module moet worden behaald. Als deze allen zijn behaald wordt in het 5 e jaar de Boa-akte verlengd en hoeft geen module te worden gevolgd. Daarnaast volgen de handhavers conform het met hen afgesproken opleidingsplan individueel een cursus of opleiding om kennis op peil te houden of te vergroten. We beschikken over apparatuur om metingen te verrichten en monsters te nemen en we hebben materieel en materialen om bij incidenten en calamiteiten maatregelen te nemen om gevolgen te voorkomen, te beperken of weg te nemen. In 2014 organiseren we een oefendag om de vaardigheid in het gebruik van deze materialen op peil te houden. De werkafspraken over onderhoud en kalibratie van de apparatuur zullen in het 1 e kwartaal van 2014 worden geactualiseerd. We nemen deel aan de geplande oefeningen in het kader van calamiteitenbestrijding. We zijn verantwoordelijk voor het opstellen en actueel houden van het calamiteitenbestrijdingsplan "Waterkwaliteit". Dit doen we in samenhang met onze werkzaamheden bij het afhandelen van klachten en meldingen van incidenten. Het daarvoor vastgestelde protocol wordt in het 1 e kwartaal van 2014 herzien. blad 14 van 37

17 3. Doelstellingen toezicht en handhaving We laten ons leiden door de prestatie-indicatoren betreffende naleefgedrag. In de Begroting 2013 waren prestatie-indicatoren opgenomen voor naleefgedrag. Deze staan al meerdere jaren in de opeenvolgende begrotingen. Doordat we echter steeds meer risicogericht toezicht houden is dit geen juiste maat meer om de handhavingsactiviteiten te sturen. Hiervoor ontwikkelen wij nu een andere indicator: de "overtredingsdruk". In de volgende alinea wordt hier verder op ingegaan. In de onderstaande tabel zijn de maatregelen en afspraken met de bijbehorende percentages opgenomen voor 2014 en volgens de bestaande indicator. Nr. 5 ) Maatregel Afspraak / PI Handhaving en naleefgedrag op orde brengen Handhaving en naleefgedrag op orde brengen Handhaving en naleefgedrag op orde brengen Handhaving en naleefgedrag op orde brengen Handhaving en naleefgedrag op orde brengen Beëindigen geconstateerde illegale lozingen Naleefgedrag bedrijven Waterwet, Wabo en Activiteitenbesluit (vergunning en Barim) Naleefgedrag agrarische bedrijven Realisatie 2012 Prognose 2013 Norm % 100% 100% 70% 86,5% 90% 92,5% 90% 90% Naleefgedrag RWZI's 50% 85% 90% Naleefgedrag grondwater onttrekkingen en lozingen 90,1% 85% 70% einddoelstelling Alle geconstateerde illegale lozingen worden beëindigd Naleefgedrag >90% gerealiseerd Naleefgedrag >90% gerealiseerd Naleefgedrag >90% gerealiseerd Naleefgedrag >90% gerealiseerd vanaf 2015 We stellen nieuwe prestatie-indicator op: overtredingsdruk. In de Begroting 2013 waren ook maatregelen aangekondigd om te komen tot de nieuwe prestatie-indicator "overtredingsdruk". Deze indicator gaat uit van de hoeveelheid overtredingen en de zwaarte van die overtredingen, die wordt opgespoord binnen de beschikbare capaciteit. De overtredingsdruk wordt berekend volgens de formule: het aantal {opgespoorde overtredingsdossiers} X {risicoklasse v.d. overtreding} Overtredingsdruk = de daarvoor ingezette capaciteit voor toezicht en handhaving Omgerekend naar 1 fte handhavingscapaciteit geeft het getal "overtredingsdruk" dan aan in welk toezichtdomein de tendens om te overtreden het grootst is. We ontwikkelen deze overtredingsdruk voor de volgende clusters van toezichtdomeinen: Nr. 1 ) Maatregel Afspraak / PI einddoelstelling Uitvoeren risicogericht Toezicht en handhaving: Nieuwe PI: overtredingsdruk Na 2014 een indicator voor monitoring van het effect van toezicht en handhaving: 93 t.a.v. Keringen PI - keringen op keringen 119 t.a.v. Oppervlaktewatersysteem (OWS) Ontwikkelen Gegevens PI - OWS op oppervlaktewatersysteem 120 t.a.v. Grondwatersysteem indicator en verzamelen PI - GWS (GWS) verzamelen en op grondwatersysteem 131 t.a.v. directe lozingen op gegevens rapporteren PI - directe lozing oppervlaktewater op directe lozingen 144 t.a.v. indirecte lozingen (nl. op rwzi s) PI indirecte lozing op indirecte lozingen De gegevens die in 2013 en 2014 zijn cq. worden verzameld worden beoordeeld om hiermee de overtredingsdruk te bepalen. Wanneer het resultaat voldoende representatief wordt geacht zullen we deze als uitgangspunt voor 2015 gebruiken. Wanneer het aantal 5 ) Nummers van maatregelen overgenomen uit Bijlage 8 van de Begroting 2013 blad 15 van 37

18 gegevens nog onvoldoende is voor een goede beoordeling zullen we in 2015 het verzamelen van gegevens voortzetten en daarover rapporteren. We dragen bij aan de uitvoering van andere maatregelen om de waterschapsdoelstellingen te bereiken Behalve onze eigen doelstellingen met maatregelen en prestatie-indicatoren zijn er in de begroting meerdere doelstellingen opgenomen waaraan wij als afdeling ten aanzien van toezicht en handhaving ook in 2014 een bijdrage leveren. In de onderstaande tabel zijn deze weer gegeven, met daarbij de door ons geleverde bijdrage: Maatregelen Beschrijving Onze bijdrage nr. 6 ) Doelstelling 19 - Een doelmatig en doeltreffend functionerend calamiteitenzorgsysteem 98. Uitvoering activiteitenprogramma 2013 ramp- KOERS Deelname aan werkgroep calamiteitenbestrijding 100. Samenwerking met netwerkpartners in crisisbeheersing: planvorming, bestrijding, opleidingen, trainingen, oefeningen Uitvoeren gezamenlijke oefeningen volgens programmma OTO, en rapprotage over de bevindingen hierbij Doelstelling 21 - Een waterregime dat aansluit op de functies van het gebied en de realisatie van een duurzaam, klimaatbestendig en veilig functionerend watersysteem 121. Actualiseren beleid grondwaterbeheer Verzamelen gegevens en rapportage over bevindingen t.b.v. beleidsontwikkeling Doelstelling 28 - Integreren vaarwegbeheer in het waterbeheer 170 Vaststellen vaarwegenbeleid Inbreng over benodigd toezicht en handhaving betreffende medegebruik van en gedragingen op, in of langs het water Doelstelling 29 - Werken op een dienstverlenende en ingeland gerichte wijze 172. Bereikbaar en reageren volgens servicenormen Uitvoeren van wachtdienst voor bereikbaarheid en beschikbaarheid buiten kantooruren Doelstelling 17 - Een efficiënte en effectieve organisatie 179 Realiseren van een effectief werkende organisatie Efficiëntie en effectiviteit in toezicht en handhaving onderzoeken en uitvoeren 6 ) Nummers van maatregelen en doelstellingen overgenomen uit Bijlage 8 van de Begroting 2013 blad 16 van 37

19 4. Toedeling capaciteit toezicht en handhaving De in 2013 uitgevoerde risico-inventarisatie is het eerste uitgangspunt voor de inzet van toezicht en handhaving. In 2013 hebben we een risico-inventarisatie uitgevoerd, die in het handhavingsbeleid is opgenomen om de handhavingscapaciteit toe te delen naar de risico's, die door overtredingen ontstaan in de te onderscheiden toezichtdomeinen. De handhavingscapaciteit wordt in 2014 op basis van deze risico-inventarisatie toegedeeld aan de door ons vastgestelde toezichtdomeinen. Deze toedeling is weergegeven in de volgende grafiek: Nadat deze risico-inventarisatie was uitgevoerd is de Belastingsamenwerking gemeenten & Hoogheemraadschap Utrecht (BghU) opgericht voor uitvoering van controle op en het innen van de waterschapsbelastingen. Het onderzoek naar en invordering van de heffingen wordt uitgevoerd door de heffingstechnoloog, die nu dus in dienst is van de BghU. Hij heeft echter wel zijn werkplek op de afdeling Vergunningverlening & handhaving, maar de formatie is niet betrokken in de toedeling van de handhavingscapaciteit. In bijlage 3 is daarom de grafiek weergegeven met aangepaste percentages als gevolg van deze wijziging. Voor algemene activiteiten is tijd gereserveerd onder de indirecte uren. In dit uitvoeringsprogramma zijn activiteiten genoemd, die in 2014 worden uitgevoerd, waarvoor echter al tijd is gereserveerd onder de indirecte uren (zie bijlage 2). Het gaat daarbij om cursussen en opleidingen, vergaderingen, interne overleggen, managementen algemene beleidszaken. Ook de Boa-opleidingen, de oefendag voor handhavers, het blad 17 van 37

20 ontwikkelen van prestatie-indicatoren en wegingsfactoren, het aanpassen van de registratie daarvoor, de inbreng in het vaarwegbeleid en deelname aan de kennismarkt VTH vallen onder de indirecte uren. De berekening van de beschikbare capaciteit is uitgevoerd nadat van de beschikbare uren de indirecte en de improductieve uren zijn afgetrokken. Naast de risico-inventarisatie zijn er bestuurlijke- en andere prioriteiten, die mede de inzet van toezicht en handhaving bepalen. Naast de uitvoering van de voorzienbare inzet van toezicht en handhaving zijn er in 2014 ook prioriteiten gesteld, die handhavingscapaciteit vragen. Als eerste noemen we Gekanaliseerde Hollandse IJssel. Het beheer van dit water is door Rijkswaterstaat in 2013 overgedragen aan ons Waterschap. In de voorjaarsnota 2013 staat: "De komende jaren zullen wij forse inspanningen verrichten om de opgetreden achterstanden in het onderhoud weg te werken en de Gekanaliseerde Hollandse IJssel integreren in de rest van ons watersysteem zodat alle taken integraal worden opgepakt". Op dit traject werd vanouds door Rijkswaterstaat toezicht gehouden en waar nodig handhavend opgetreden. In 2013 hebben wij een begin gemaakt om deze werkzaamheden over te nemen. De tweede prioriteit is het eerder genoemde thematisch project op het versneld tot afvoer laten komen van hemelwater afkomstig van nieuw verhard oppervlak. Dit doen we op verzoek van de afdeling Watersysteembeheer, omdat de versnelde afvoer een negatieve invloed heeft op het waterbergend vermogen in het betreffende gebied. Een vergunning kan alsnog verleend worden wanneer de benodigde compensatie plaatsvindt. Voor bewaking van de voortgang en voor rapportage registreren we alle in het kader van toezicht en handhaving verkregen gegevens. In Iris-V&H worden registreren we alle gegevens, die wij bij en ten behoeve van toezicht en handhaving verkrijgen. Deze registratie was tot nu toe gericht op het verkrijgen van gegevens over het "naleefgedrag". Omdat we, zoals gemeld, overgaan op het berekenen van de overtredingsdruk moet deze registratie worden aangepast. In 2014 zorgen we voor de noodzakelijke aanpassingen in de wijze waarop de gegevens in Iris-V&H worden vermeld. Ook de tijd, die per toezichtdomein wordt besteed aan toezicht en handhaving wordt vastgelegd voor het berekenen van de overtredingsdruk. Alle nieuwe vergunningen en meldingen worden risico-gericht ingepland. In 2013 zijn we gestart met een onderzoek om bij de planning gebruik te maken van 4 wegingsfactoren, die in de afbeelding vermeld zijn. In 2014 vindt een verdere uitwerking plaats. Hiermee willen we voorkomen dat het toezicht op de vele, vaak in omvang en risico kleine activiteiten ten koste gaat van het periodieke toezicht en het toezicht bij risicovolle projecten. Bij aanvang van het jaar is er een basis-pakket van vergunningen voor periodiek toezicht en handhaving aanwezig is. Daarnaast worden er gedurende het jaar vergunningen verleend en activiteiten gemeld. Deze activiteiten worden vaak al op korte termijn uitgevoerd en er is een beperkte periode, waarin toezicht mogelijk is. De activiteiten onttrekken van grondwater en werkzaamheden genoemd in de Keur, worden nu al zo veel mogelijk risico-gericht ingepland, nadat ze aan de hand van een risicomatrix zijn beoordeeld. Het toezicht op de overige activiteiten wordt volgens het tot op heden gebruikelijk periodieke toezicht uitgevoerd. blad 18 van 37

21 5. Samenwerking bij toezicht en handhaving In de regio werken we samen met andere handhavingspartners. Op de activiteiten die inwoners in ons gebied uitvoeren zijn vaak meerdere wettelijke regels van toepassing, waarvoor dan andere overheidsorganen het bevoegd gezag zijn. In de kwaliteitseisen is opgenomen dat bestuursorganen de werkzaamheden afstemmen en waar mogelijk afspraken maken over de samenwerking hierbij. In dat kader hebben we in ons werkgebied de volgende samenwerking: Kernoverleg handhaving In het provinciale kernoverleg handhaving nemen alle instanties deel, die zich binnen de provincie Utrecht bezighouden met toezicht en handhaving. In dit overleg worden handhavingsacties georganiseerd, gecoördineerd en afgestemd. Jaarlijks wordt hier ook een samenwerkingsprogramma vastgesteld, waarin afspraken over samenwerking op een aantal werkvelden worden vastgelegd. Het programma voor 2014 is als bijlage bijgevoegd. Wabo-samenwerkingsovereenkomst Met de provincie Utrecht en de inliggende gemeenten hebben we een overeenkomst om het toezicht op de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) bij industriële bedrijven gezamenlijk of in overleg met elkaar uit te voeren. Voor sommige gemeenten worden deze werkzaamheden uitgevoerd door de omgevingsdienst regio Utrecht (Odru). De andere gemeenten zullen per 1 januari 2014 deze werkzaamheden grotendeels laten uitvoeren door de regionale uitvoeringsdienst Utrecht (RUD Utrecht - in oprichting). In 2014 wordt deze samenwerking voortgezet, waarbij ook afspraken zijn gemaakt over wederzijds signaaltoezicht. samenwerking BRZO Voor bedrijven die onder de werking van het Besluit risico's zware ongevallen (BRZO) vallen en grote chemische bedrijven is wettelijke vastgelegd dat het toezicht wordt uitgeoefend door een aangewezen RUD. In onze regio is dat de RUD Noordzeekanaalgebied (RUD-Nzkg). In 2013 zij we als waterschappen in het gebied van de RUD-Nzkg overleg gestart om ook deze samenwerking verder praktisch uit te werken. Omdat het aantal bedrijven binnen één waterschap te klein is om voldoende expertise op te bouwen is afgesproken dat Waternet het kennisdragende waterschap is binnen het Noordzeekanaalgebied. Andere waterschappen kunnen van hun expertise gebruik maken. De wijze waarop we dit gaan doen zullen we in 2014 verder uitwerken. Cross-compliance Eén van de verplichtingen bij het toezicht op agrarische bedrijven is dat aangewezen overtredingen, die tijdens dit toezicht worden geconstateerd, moeten worden doorgemeld aan de EU-desk van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Daarvoor hebben we als waterschap een samenwerkingsovereenkomst Cross-compliance controles met het ministerie ondertekend. De NVWA voert jaarlijks een controle uit bij een aantal bedrijven (Cross-compliance controles) en stelt ons in kennis van de uitgevoerde controles en geconstateerde overtredingen. Het waterschap voert ook in 2014 de eigen geplande controles uit en meldt de daarvoor in aanmerking komende overtredingen door aan de EU-desk. In de afgelopen jaren is het sporadisch voorgekomen dat een overtreding moest worden doorgemeld. Toezicht gewasbeschermingsmiddelen en biociden Handhavers van het waterschap zijn aangewezen als toezichthouder voor de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden in verband met het gebruik van deze middelen in of nabij oppervlaktewater. In samenwerking met de waterschappen en de NVWA worden jaarlijks speerpunten voor dit toezicht vastgesteld. In 2014 heeft het gebruik van bestrijdingsmiddelen op verhardingen door gemeenten en op industrieterreinen extra de aandacht. blad 19 van 37