XML VERKLAARD VOOR MANAGERS

Transcriptie

1 XML VERKLAARD VOOR MANAGERS Mark de Haas & Marcel Noordzij Er wordt de laatste tijd veel geschreven over extensible Markup Language, kortweg XML. De mogelijkheden van XML en de snelheid waarmee veranderingen zich kunnen voordoen worden daarbij vaak overdreven. XML krijgt haast mythische potenties toegedicht. Hierbij wordt voorbijgegaan aan enkele basisprincipes achter XML en de daadwerkelijke toepassingsgebieden. XML VERKLAARD VOOR MANAGERS Eén van de mogelijkheden die XML biedt is het afdwingen van standaarden. Wellicht wordt XML voor dit doel zelfs gedeeltelijk misbruikt. XML biedt een platform om afspraken vast te leggen, af te dwingen en te valideren. Daarnaast zijn er de verticale standaarden die zich binnen een bepaald marktsegment of domein bevinden, denk bijvoorbeeld aan XBRL (extensible Business Reporting Language, de standaard voor het uitwisselen van externe verslaggeving). Een ander belangrijk toepassingsgebied van XML is de mogelijkheid om verschillende (legacy) systemen te integreren. Het integratievraagstuk krijgt een steeds prominentere rol op de agenda van zowel de ICT- als business managers. Organisaties worden immers geconfronteerd met een snel veranderende omgeving, constante druk op de kosten, versnelling en automatisering van bedrijfsprocessen en acquisities en fusies. Flexibiliteit en snelheid van de processen en de ICT zijn hierin cruciale elementen. Het integratievraagstuk mag geen impact hebben op de beslissingen. Alhoewel er vaak wordt gesproken over integratie, gaat het vaak niet alleen om integratie van systemen. De ontwikkeling is breder. Op basis van functionaliteit moet op een flexibele wijze samenwerking gerealiseerd worden. Naast het communicatieve aspect speelt ook het MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5 19

2 maken en vastleggen van afspraken over de uitgewisselde gegevens een belangrijke rol. De verschillende partijen moeten elkaar immers begrijpen en dus dezelfde taal spreken. Hier komt XML in beeld: het biedt de mogelijkheid afspraken vast te leggen. XML is een technologie die volop in de belangstelling staat In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan XML. Tevens worden enkele realistische toepassingsmogelijkheden van XML beschreven. EXTENSIBLE MARKUP LANGUAGE De ontwikkeling van XML wordt gestuurd en bewaakt door een onafhankelijke organisatie, het World Wide Web Consortium kortweg W3C. Het W3C heeft duidelijke doelen gedefinieerd die het met de ontwikkeling van XML wil realiseren. XML dient: Eenvoudige ontwikkeling van platformonafhankelijke protocollen voor het uitwisselen van generieke en specifieke data mogelijk te maken; Dataverwerking met behulp van goedkope software te vereenvoudigen; Automatische verwerking van berichten mogelijk te maken; Gebruikerspecifieke datatransformatie mogelijk te maken; Metadata (data over data) te verschaffen zodat gericht (en efficiënter) informatie kan worden gevonden. Wanneer deze doelstellingen worden verwoord in één definitie, luidt deze als volgt: XML is hét standaardisatiemechanisme waarmee zowel structuur als semantiek (betekenis) aan gegevens toegevoegd wordt. XML documenten kunnen, via een leverancier neutraal mechanisme en op eenvoudige wijze worden verwerkt en gepresenteerd. De stelling dat XML een techniek is om gegevens te structureren, is juist, maar onvolledig. XML moet gezien worden als een verzameling van technologieën. De kern wordt gevormd door het vastleggen van afspraken over structuur en betekenis van de gegevens met XML schema. Het converteren van een XML document naar een ander formaat, bijvoorbeeld EDI of zelfs een HTML pagina, gaat via Stylesheets (XSL). Het document dat de gegevens bevat en is voorzien van de tags, is dus slechts een onderdeel van de drie-eenheid. Het is vooral de combinatie van de drie, waarbij gestructureerde gegevens, afspraken en conversiemogelijkheden als combinatie worden aangeboden. Voor het realiseren van de doelstellingen is een stevig fundament nodig. XML biedt dit fundament in de vorm van een drie-eenheid: De mogelijkheid tot het vastleggen van afspraken over structuren (XML schema); De gestructureerde gegevens (XML document); De mogelijkheid tot manipulatie en conversie van gegevens en structuren (XML stylesheet); XML SCHEMA Het schema is in XML termen de definitie van de gemaakte afspraken, ofwel het contract, waaraan de gegevens moeten voldoen. In het schema wordt aangegeven welke elementen en attributen (deze zeggen iets over de elementen) gebruikt mogen en/of moeten worden in het XML document. Deze afspraken kunnen allesomvattend zijn, maar ook branchegericht. XBRL, XML voor de externe verslaggeving, is een voorbeeld van een verticale standaard binnen de set van XML standaarden. XML DOCUMENT Het XML document is een afgeleide van het schema en bevat de feitelijke data die gestructureerd zijn zoals beschreven in het schema. Dus indien we bijvoorbeeld spreken over financiële gegevens, dan bevat het document de basisgegevens voor een rapportage. Een van de kenmerken van XML is dat het document geen spe- 20 MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5

3 XML VERKLAARD VOOR MANAGERS cifieke opmaak bevat; het document bevat alleen de data. De stylesheets worden gebruikt om de data om te vormen tot een zogenaamd uitvoerformaat. XML STYLESHEET Via stylesheets die een beschrijving van de presentatie en conversieregels bevatten kunnen de XML. Bijvoorbeeld met XBRL waar weergave kan variëren van een opsomming van financiële feiten op de website, een specifiek financieel verslag voor de bank of als een belastingaangifte. Een stylesheet kan eveneens diverse afgeleide bestanden aanmaken, zoals een ander XML bestand, een printbestand (PDF), een op het web bruikbaar bestand (HTML), enzovoorts. Deze drie-eenheid vormt de basis. XML is echter veel rijker en kent een keur aan standaarden die ontwikkeld zijn op basis van de drieeenheid en elk een specifiek vraagstuk afdekken. Denk hierbij aan een oplossing om XML in te zetten als vervanger van EDI, of het toepassen van XML voor het standaardiseren en uitwisselen van medische dossiers en XBRL, een op XML schema gebaseerde afspraak die vastlegt hoe een externe rapportage efficiënt kan worden uitgewisseld. Aan de hand van een voorbeeld wordt de relatie tussen een XML document en het schema duidelijk gemaakt. Tevens wordt hiermee het derde element uit de drie-eenheid, de XML stylesheet (verder te noemen XSL), alvast in perspectief geplaatst. In kader 1 is een cakerecept in de vorm van een XML document weergegeven. Om te bepalen of iets voldoet aan de eisen van een cake kan gekeken worden naar het recept, ofwel de samenstelling van de ingrediënten. Een XML schema wordt gebruikt om zo n recept vast te leggen. In een schema worden de noodzakelijke elementen beschreven om een cake te maken. Omdat smaken verschillen, bestaat de mogelijkheid het recept te wijzigen. Extra ingrediënten kunnen aan een cake worden toegevoegd, waarbij het toch een cake blijft. Grootmoeders cake <recept> <omschrijving>cake</omschrijving> <ingrediënt> <bloem>400</bloem> <boter>250</boter> <ei>4</ei> <suiker>250</suiker> <chocola>50</chocola> </ingrediënt> <bereidingswijze> <stap nummer="1">zeef de bloem</stap> <stap nummer="...">...</stap> </bereidingswijze> </recept> Kader 1 Denk hierbij bijvoorbeeld aan rozijnen, vruchtjes of cacao. Het recept vormt een basis maar is onbeperkt uitbreidbaar. De feitelijke data, het XML document, is het recept waarbij van elk van de ingrediënten aangegeven wordt in welke hoeveelheid deze toegevoegd moeten worden. Alhoewel we de cake kennen in de vorm van een rechthoek, kan de cake toch ook andere vormen hebben. Afhankelijk van de vorm waarin de mix van ingrediënten wordt geplaatst krijgen we een grootmoeders cake (in de bekende baksteenvorm), een tulband of een muffin. Dit is vergelijkbaar met de functionaliteit die geboden wordt door de XSL standaard binnen de drieeenheid. Namelijk het weergeven van de brongegevens in een andere vorm. XML TOEPASSINGEN WEBSERVICES Webservices is een applicatie verpakt in de vorm van een dienst die via internet wordt aangeboden. Dit wordt mogelijk door de combinatie van XML en internetstandaarden. Met webservices kun je in principe alles wat een applicatie ook kan. Een voorbeeld uit het dagelijks leven illustreert wat een webservice is. Ver- MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5 21

4 gelijk een webservice met een stopcontact dat op een standaard manier (via een stekker) een dienst (elektriciteit) levert. Om van een dergelijke dienst gebruik te maken is dus alleen maar een stekker nodig. Het is niet noodzakelijk kennis te hebben over de werking van een elektriciteitscentrale of er zelfs één te bezitten. Gezien vanuit een gebruiker is dit precies wat webservices is. Namelijk een standaardinterface op een dienst die door een gespecialiseerde organisatie wordt aangeboden. De meeste organisaties zijn echter zowel gebruiker als producent omdat ze door vele oorzaken eveneens een elektriciteitscentrale hebben aangeschaft. De contouren van e-reporting worden snel ook in Nederland zichtbaar Door het integreren van deze standaarddiensten wordt op eenvoudige wijze een applicatie gebouwd of een proces geautomatiseerd. Het proces om webservices te kunnen gebruiken bestaat uit een viertal stappen: De elektronische dienst wordt via SOAP (Simple Object Access Protocol) als webservice beschikbaar gemaakt; De aangeboden (elektronische) dienst wordt op een centrale plek geregistreerd in een repository. Deze is gebaseerd op UDDI (Universal Description, Discovery and Integration) en legt gegevens vast over de organisatie die de dienst aanbiedt, informatie over de dienst zelf en een gebruiksbeschrijving van de dienst; Een gebruiker gaat op zoek binnen de centrale repository naar diensten die kunnen voorzien in de behoefte, dus een antwoord kunnen bieden op een vraag. Na het vinden van een dienst in de repository wordt contact gelegd met de aanbiedende organisatie en wordt de als webservice aangeboden dienst aangeroepen. De complexiteit zit voornamelijk in het aansluiten van de bestaande applicaties. De meeste applicaties zijn nooit gemaakt om ontsloten te worden. Het is niet eenvoudig (vaak zelfs onmogelijk) om met bestaande applicaties de aansluiting met de buitenwereld te realiseren. Dit neemt niet weg dat webservices voor B2B toepassingen duidelijk voordelen biedt in de vorm van standaardisatie van het communicatieproces. Het toepassen van XML als flexibel, gestructureerd, eenvoudig interpreteerbaar en verwerkbaar datamechanisme ligt voor de hand. Veel tijd gaat zitten in het regelen van allerlei organisatorische voorwaarden, zoals contracten, voordat een dienst gebruikt mag worden. Dit zijn de elementen die ingebracht worden door ebxml (electronic business XML). EBXML ebxml is op momenteel het meest complete B2B-raamwerk. Het is volledig gebaseerd op open standaarden, waarbij een duidelijke combinatie aanwezig is van XML en internet gerelateerde standaarden. Niet alleen richt ebxml zich op implementatie van een robuuste, veilige en betrouwbare berichtenuitwisseling, ook modellering van een bedrijfsgrenzen overschrijdend proces vormt een onderdeel van ebxml. Voeg daarbij de mogelijkheden om ad-hoc relaties met bedrijven aan te gaan door via elektronische weg de hiervoor benodigde afspraken (contracten) te regelen en het wordt duidelijk dat ebxml een oplossing is die het B2B-vraagstuk grondig aanpakt en oplost. De ontwikkeling van ebxml wordt gestuurd vanuit een tweetal organisaties die beide bestaan uit een groot aantal leden uit alle hoeken van het bedrijfsleven. In eerste instantie de organisatie die gestart is met de specificatie van het raamwerk, ebxml.org. Deze organisatie houdt zich nog steeds bezig met een aantal van de voornamelijk technische bouwstenen. De overige componenten worden gestuurd vanuit de UN/CEFACT organisatie, die zich voornamelijk bezighoudt met de afspraken over inhoud en structuur van de uitgewisselde gegevens. Er zal bij een aantal lezers een belletje gaan rinkelen. Immers de UN/CEFACT organisatie houdt zich ook bezig met EDI en het vastleggen van afspraken als EDIFACT. De visie van de ebxml organisatie luidt als volgt: ebxml moet één set van internationaal geaccepteerde technische specificaties leveren. Deze 22 MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5

5 XML VERKLAARD VOOR MANAGERS zijn opgebouwd via standaard XML semantiek en gerelateerde documentstructuren om wereldwijde handel mogelijk te maken. De ebxml specificaties zijn dus bedoeld om één globale elektronische markt te realiseren. En het ebxml initiatief is er dan ook op gericht om elke economische sector variërend van international tot kleine en middengrote bedrijven die B2B en B2C (Business to Consumer) bedrijven, te bestrijken. De applicaties in een B2B-omgeving hebben behoefte aan het uitwisselen van op XML gebaseerde bedrijfsdocumenten die voldoen aan afgesproken XML structuren. Hiermee worden bedrijfsprocessen tussen bedrijven geautomatiseerd. Deze uitwisseling is idealiter volledig elektronisch, zoals bij EDI, of met beperkt menselijk ingrijpen om ontbrekende of foutieve gegevens te corrigeren. Niet alleen worden berichten uitgewisseld tussen bedrijven, ook zijn er situaties denkbaar waarin makelaars ontstaan die de gegevens distribueren naar diverse partijen. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijfsonderzoek dat als nieuwe elektronische dienst wordt aangeboden door zo n makelaar. Deze makelaar zal vervolgens diverse organisaties, zoals de KvK en de NCM, (elektronische) raadplegen om de gevraagde informatie te leveren. Omdat de ICT-ontwikkeling van alle betrokken partijen geen gelijke tred houdt, zijn er binnen ebxml voorzieningen getroffen om handmatig inkomende en uitgaande transacties te verwerken. De applicaties zijn er weliswaar op berekend om pure XML berichten (payload) te verwerken, maar de ogen worden niet gesloten voor bestaande oplossingen, zoals EDI. Een van de doelstellingen van ebxml is zowel nieuwe op XML gebaseerde als bestaande mogelijkheden als EDI toe te laten binnen het geschetste raamwerk. XML VERSUS EDI EDI, Electronic Data Interchange, wordt wel gezien als een belangrijke stap richting geautomatiseerde integratie van bedrijfsprocessen. Integratie van de processen biedt kostenbesparingen en maakt extra diensten aan klanten en partners mogelijk. Met EDI wordt ICT ingezet als strategisch middel. Er bestaan verschillende definities die omschrijven wat EDI is. De meest gehanteerde en tevens meest algemene definitie luidt: Met EDI wordt ICT ingezet als strategisch middel EDI is het elektronisch uitwisselen van gegevens tussen computers in een gestructureerd, vooraf bepaald formaat. In de eenvoudigste vorm worden gegevens, zoals bestellingen en facturen, gestructureerd uitgewisseld tussen twee bedrijven. Om de voordelen van het elektronisch uitwisselen van de gegevens te kunnen benutten zullen de berichten automatisch gegenereerd en verwerkt moeten worden. De berichten moeten op eenvoudige wijze geïnterpreteerd kunnen worden door computers. Om dit proces van automatische verwerking op een efficiënte manier te laten verlopen zijn afspraken nodig rond de structuur en betekenis van de uitgewisselde gegevens. Het ontvangende systeem moet niet alleen de data kunnen inlezen, maar ook kunnen interpreteren en handelen conform de inhoud van het bericht. Indien in de volksmond over EDI wordt gesproken, dan gaat dit meestal over afspraken en hieraan gerelateerde standaardisatie van berichten. Deze standaarden openen de weg om niet slechts met één partner te communiceren, maar met meerdere via hetzelfde berichtenformaat. Het is immers voor de meeste bedrijven onmogelijk om een eigen berichtenformaat op te leggen aan andere organisaties. Sedert de invoering van EDI is er binnen het zakelijke berichtenverkeer een uitgebreide set standaard transactieformaten ontwikkeld die in het grootste deel van de zakelijke communicatiebehoeften voorziet. Elk van deze formaten bestaat uit een aantal standaard data-elementen die de volgorde en het formaat vastleggen voor dat specifieke bericht. De data-elementen zijn gegroepeerd in logische groepen, bijvoorbeeld adresgegevens (straat, postcode, woonplaats, land). De logische groepen worden samengebracht tot een bericht. MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5 23

6 Indien we doelstellingen van XML leggen naast die van EDI, dan zien we grote overeenkomsten. Ook ten opzichte van de drie-eenheid van XML, wordt duidelijk dat XML in principe dezelfde mogelijkheden als EDI biedt. Sterker nog, de vraag kan gesteld worden wat biedt XML dan extra om het interessant genoeg te maken om in plaats van EDI te kiezen voor XML. Een van de redenen kan de nauwe verwantschap tussen XML en internet zijn. Er zijn meer onderscheidende factoren tussen EDI en XML. In kader 2 is een beknopt overzicht van de kenmerken van en verschillen tussen EDI en XML opgenomen. Overzicht van de kenmerken van en verschillen tussen EDI en EXL Flexibiliteit berichtformaat In een EDI omgeving zijn de berichten star. Deels vanwege positie gebonden plaats van de gegevens. Bijvoorbeeld: karakter 30 tot 40 is gereserveerd voor de naam van de organisatie. In een XML bericht wordt op basis van het element een gegeven geselecteerd. Zo heeft het tussenvoegen van een gegeven in een EDI bericht impact op de locatie van de bedrijfsnaam (in het voorbeeld) en dus de programmatuur. Het invoegen van een XML element heeft geen invloed op de programmatuur, immers er wordt op basis van het element geselecteerd, dus het <naam organisatie>. Transport efficiency berichten In een EDI omgeving zijn de berichten compacter dan in een XML omgeving, waar de tags en de context informatie (veel) extra ruimte innemen. Validatie en omzetting van het bericht De validatie en omzetting van de inhoud en structuur van het bericht is een standaardvoorziening binnen de XML technologie. Zonder programmeerinspanning kan bij de bron de structuur en basis validatie plaatsvinden. Fouten kunnen vroegtijdig worden opspoort en de verantwoordelijk kan worden gelegd bij de zender van het bericht. Internet EDI verloopt via een prijzige, eigen infrastructuur. XML is ervoor gemaakt om het transport via internet te realiseren. Kosten Door de inzet van vooral een goedkoop transportmechanisme en standaard technologie, daarbij gebruikmakend van de afspraken rond de formaten die stammen uit het EDI tijdperk kan XML kosteffectief ingezet worden. Hierdoor wordt niet alleen de happy few bereikt, maar kan echt begonnen worden met een grootschalige integratie van alle partijen die tot op heden vanuit kostenperspectief de stap naar elektronische berichtenverkeer niet hebben kunnen maken. Kader 2 E-REPORTING Het ontbreken van een technische standaard voor het uitwisselen van geaggregeerde bedrijfsinformatie (bijvoorbeeld een jaarverslag) beperkt de mogelijkheid om deze informatie eenvoudig te bereiken, te verwerken en te analyseren. In feite wordt de waarde die in de informatie zit hierdoor slechts zelden benut. Het gebruik van internet leek verandering te brengen in de wijze waarop organisaties hun informatie uitwisselen. Veel organisaties richtten een deel van hun website in voor stakeholders en plaatsten hierop hun cijfers in HTML of PDF. De bruikbaarheid van de informatie die met papier vergelijkbare bestandsformaten zoals PDF wordt verkregen, is beperkt. De informatie kan nog steeds niet geautomatiseerd worden verwerkt. Ondanks het feit dat de informatie wellicht elektronisch wordt aangeleverd, kan nog niet van e-reporting worden gesproken. XML krijgt haast mythische potenties toegedicht XBRL is een op XML schema gebaseerde afspraak die vastlegt hoe een externe rapportage moet worden opgebouwd. Een volgens XBRL gestructureerd XML schema wordt taxonomie genoemd. De taxonomie is de spil in de informatiedefinitie en geeft aan welke elementen gerapporteerd kunnen worden en wat de onderlinge relatie en structuur is. Omdat XBRL geen rapportage standaard in traditionele zin is (zoals bijvoorbeeld US-GAAP, IAS) zullen er per regio en per rapportagetype verschillende taxonomieën noodzakelijk zijn. Via door XML geboden functionaliteit, is het mogelijk om elementen uit verschillende taxonomieën met elkaar te vermengen in één rapportage. XBRL biedt vele voordelen (zie kader 3). ONTWIKKELINGEN Op dit ogenblik is er een aantal factoren die een snelle implementatie van XBRL in de weg 24 MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5

7 XML VERKLAARD VOOR MANAGERS zouden kunnen staan. De eerste betreft het achterliggende verslaggevingsharmonisatieproces. De rapportagestructuur dient te worden vastgelegd in een taxonomie. Om effectieve uitwisseling mogelijk te maken dient deze te worden geaccepteerd door alle gebruikers. Dergelijke harmonisatieprocessen zijn meestal lange trajecten. De tweede belemmerende factor betreft de complexiteit rondom het ontsluiten van de relevante data. Het volledig automatiseren van het rapportageproces (direct van database naar gebruiker) is mede hierdoor voorlopig een illusie. Maar elke efficiencyslag levert het financieel management tijdwinst op die bijvoorbeeld kan worden besteed aan aanvullende controles en analyses. Zoals vaak met dergelijke ontwikkelingen loopt de Verenigde Staten voorop. Ook economieën waar de overheid een grote invloed heeft, zoals bijvoorbeeld Singapore maken snelle voortgang met de implementatie van XBRL. In dergelijke landen is verslaggevingsharmonisatie vaak een eenzijdige afspraak tussen een bepaalde overheidsinstantie en het publiek. Maar het is de verwachting dat op korte termijn de contouren van e-reporting ook in Nederland zichtbaar zullen worden. CONCLUSIE XML is een technologie die volop in de belangstelling staat. Een van de belangrijkste toepassingsgebieden van XML is het uitwisselen van gegevens. Hiertoe biedt XML een drietal fundamentele mogelijkheden. De mogelijkheid om afspraken vast te leggen (in XML schema) en uit te wisselen op een standaard wijze (via XML documenten) en om berichten te converteren naar een andere formaten (met behulp van stylesheets). De basis blijft het bericht. Conform de mogelijkheden van EDI bevat deze de feitelijke gegevens. Maar deze zijn afgeleid van en geconformeerd aan de vastgelegde afspraken. XML biedt ten opzichte van EDI duidelijke voordelen op het vlak van flexibiliteit en kosten. Het gebruiken van het goedkope internet als transportmechanisme is hieraan debet. Nadeel is de omvang van het bericht waardoor het (naar de huidige stand van de techniek) voor bijvoorbeeld mobiele diensten niet de meest geschikte oplossing kan zijn. De genoemde nadelen van XML ten opzicht van EDI komen grotendeels door technische onvolwassenheid van XML. Er zijn geen redenen om aan te nemen dat het overgrote deel van de problemen niet in de nabije toekomst wordt opgelost. De ontwikkelingen gaan snel. Er zijn de afgelopen decennia weinig technologieën en standaarden ontwikkeld die zo kort na de introductie op zoveel steun konden rekenen. Zelfs vanuit elkaar beconcurrerende ondernemingen (vooral binnen de ICT). Verder biedt XML nu al de basiscomponenten om op EDI ge- De voordelen van XBRL Vorm onafhankelijk datageoriënteerd rapporteren. Met behulp van de stylesheets kan een XBRL document op oneindig veel manieren worden gepresenteerd: als een opsomming van feiten, een specifiek financieel verslag of als een belastingaangifte. XML koppelt de data los van de vorm en de specifieke functie. Hierdoor varieert een XBRL document qua uiterlijk en inhoud afhankelijk van het doel en de gebruiker en ontstaat de mogelijkheid om meerdere rapportages voor verschillende gebruikers aan te maken. Dit betekent een aanzienlijke vermindering van de tijd en inspanning die nodig zijn voor het ad hoc verzamelen, formatteren en consolideren van gegevens en het samenstellen van rapporten voor de verschillende belanghebbenden. Belanghebbenden kunnen voor een groot deel zelf de rapportages samenstellen en deze onafhankelijk van tijd en vorm gebruiken. Efficiënt verwerken van rapportages. Bij vrijwel alle informatieverwerkende partijen kan XBRL leiden tot een sterk verhoogde efficiëntie en betrouwbaarheid. Kapitaalverstrekkers en analisten besteden nu veel tijd aan het invoeren en converteren van financiële data in hun eigen analyseapplicaties. Als deze applicaties XBRL data kunnen verwerken, leidt dit tot een omvangrijke efficiëntieslag. Met als gevolg dat bijvoorbeeld de investeringsbesluitvorming efficiënter verloopt. Toezichthoudende instanties (zoals de Pensioen en Verzekeringskamer en De Nederlandsche Bank) en de overheid kunnen veel voordeel ondervinden van het toepassen van XBRL. Deze organisaties ontvangen periodiek enorme hoeveelheden financiële informatie, die met behulp van XBRL direct kan worden verwerkt. Veel noodzakelijke analyses en controles kunnen met behulp van XBRL automatisch worden uitgevoerd alvorens het data aan de toezichthouder wordt aangeboden. Daarnaast is het mogelijk een XBRL taxonomie eenvoudig aan de informatieverstrekkende partijen op te leggen. Kader 3 MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5 25

8 lijkende berichtenuitwisselingen te realiseren, daarbij sterk leunend op internet als communicatie- en transportmedium. Met webservices kun je in principe alles wat een applicatie ook kan Naast uitwisseling van berichten, wat een relatief statische toepassing is, is er een aantal ontwikkelingen binnen XML die zich richten op meer dynamische mogelijkheden. Webservices is hiervan een voorbeeld. Met Webservices is het mogelijk is om via een gedefinieerde XML standaard diensten aan te bieden via het internet. Een tweede voorbeeld is ebxml, een compleet B2B raamwerk dat mogelijkheden verschaft om processen te modelleren, elektronisch contracten vast te leggen en te onderhandelen en berichten op een robuuste, betrouwbare en veilige manier uit te wisselen. Beide zijn toepassingen die de kracht en flexibiliteit van XML standaarden combineren met internet technologie. Het verzenden van informatie over een gestandaardiseerde infrastructuur heeft pas echt nut als afspraken omtrent de uit te wisselen gegevens breed gedragen worden. Dit levert een minimale conversie van gegevens en een minimale begripsverwarring over de inhoud en betekenis van berichten. Ten aanzien van de externe verslaggeving is XBRL de standaard. XBRL heeft in korte tijd een breed draagvlak gecreëerd en de huidige versie ( spec. 2.0 ) is volwassen genoeg voor de eerste relevante toepassingen. specifieke informatie te vinden over de genoemde basis en technologische standaarden. De XML industrie portaal. Bevat veel artikelen over ontwikkelingen binnen de XML markt en achtergrond informatie rond de belangrijkste standaarden De website van OASIS. Een internationaal, non-profit consortium die op XML gebaseerde specificaties van industriestandaarden ontwerpt en ontwikkelt gericht op integratie. Een website met uitgebreide informatie rond XML en SGML. De website van XML journal. Een online magazine met informatie XML. De website van de XBRL organisatie Meest uitgebreide en actuele informatie omtrent XBRL, interessante discussies De website van de ebxml organisatie De onafhankelijke BizTalk website. De website van UN/CEFACT. De website van apache, bron voor tal van freeware tools als XML parsers, de SOAP toolkit en XSL processoren. Website van een van de auteurs over XBRL. Over de auteurs Mark de Haas is manager bij KPMG Accounting Advisory Services in Amstelveen. Hij is nauw betrokken bij KPMG initiatieven op het gebied van XBRL sinds medio Marcel Noordzij is manager van het XML Competence Center van Software AG. Hij is nauw betrokken bij diverse XML initiatieven variërend van de XML kernelementen tot verticale toepassingen. Dit artikel is gebaseerd op het boek XML: integratie en standaardisatie. Wat elke manager moet weten over XML, dat deze zomer bij Ten Hagen & Stam is verschenen. Additionele informatie Website van het W3C. Hier is veel algemene en 26 MANAGEMENT & INFORMATIE 2002/5