Pagina Inhoudsopgave 1 Voorwoord 3

Transcriptie

1 Jaarverslag Talencentrum

2 2

3 Pagina Inhoudsopgave 1 Voorwoord 3 Deel 1 Het Talencentrum in beeld 5 1. Taalcursussen en communicatietrainingen 5 Nederlands voor anderstaligen 6 Nederlands voor Indiase operatieassistenten. Nederlands voor medisch specialisten Nederlands voor Duitse aspirant-studenten Examentraining NT2-II Nederlands voor Chinese Studenten Nederlands uit Nanjing Nieuwe lesmethodes Nederlands als tweede taal (NT2) Cursussen Nederlands uit het open aanbod Nederlands voor Nederlandstaligen 9 Spelling en stijl Tekst! Engels 10 Personeelscursussen Engels Engels voor onderzoekers Engels voor docenten Engels voor studenten in het kader van hun studieprogramma Engels voor coaches en trainers bij Medische Wetenschappen Cursussen Engels uit het open aanbod Overige talen: Spaans, Frans, Duits en andere talen 11 Spaans en Frans voor studenten in het kader van hun studieprogramma Duits voor artsen in opleiding Cursussen uit het open aanbod Cursussen op maat 12 Engels, Russisch, Nederlands en Duits voor de Gasunie BV Engels voor medewerkers van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Nederlands voor medewerkers van Huis voor de Sport Spaans voor leerlingen van RSG Reggesteyn Zelfstudie 14 Digitale hulpmiddelen 15 Digitale voice recorders Videocamera s Elektronische leeromgeving Nestor 3

4 Logopedie 15 Pre-University College Testen en toetsen 16 Testing unit 16 Standaardisering 17 CEFR Standaardisering en familiarisering Embed-project Testen en examens 17 Language Centre English Test Contextgerelateerde toetsen Dialang Staatsexamen NT2-programma II C-toets Verklaring Nederlands op basis van geziene diploma s TOA-test 3. Universitaire Vertaal- en correctiedienst 20 IBMG Terminologie database Een keuze uit de opdrachten 4. Kwaliteit en professionaliteit 22 Kwaliteit Kwaliteitskeurmerk Cedeo Cursusevaluaties Professionaliteit 22 Huisstijl Automatisering HRM en personeelsbeleid 23 Scholing en ontwikkeling van medewerkers Personeelsenquête 5. Internationale netwerken Projecten Opdrachtgevers in Externe opdrachtgevers Interne opdrachtgevers Deel 2 Het Talencentrum in cijfers 28 4

5 Voorwoord Het jaar 2009 was een uitdagend jaar voor het Talencentrum. Niet alleen vroeg de groeiende vraag naar cursussen en toetsen bij de secties Engels en Nederlands om de aanstelling van nieuwe medewerkers, ook maakte de toename van het aantal opdrachten bij de vertaal- en correctieservice het mogelijk om het aantal vertalers uit te breiden. Het Talencentrum is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijke ondersteuner voor de Rijksuniversiteit Groningen en voor andere organisaties die actief zijn op het internationale podium. Ik ben er trots op dat het Talencentrum een actieve bijdrage levert aan de internationaliseringsambitie van bedrijven, overheidinstellingen en onderwijsorganisaties. En ik ben trots op onze medewerkers die zich met grote deskundigheid, visie en betrokkenheid inzetten voor het Talencentrum. Dit jaarverslag geeft een beknopt overzicht van de activiteiten en de ambities van het Talencentrum in 2009, maar biedt ook een blik op de toekomst 1. Het Talencentrum helpt u verder September 2010, Anje Dijk 1 Meer gedetailleerde cijfermatige informatie is te vinden in een bijlage die op aanvraag wordt toegestuurd. 5

6 6

7 Deel 1 - Het Talencentrum in beeld Het Talencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen is een expertisecentrum voor taalcursussen, communicatietrainingen, taalonderwijs, taaltoetsen en vertalingen en correcties. De internationale staf van het Talencentrum geeft cursussen en trainingen aan medewerkers van bedrijven en overheidsinstellingen, aan studenten en medewerkers van universiteiten en hogescholen en aan particulieren. Ook de Universitaire Vertaal- en Correctiedienst maakt deel uit van het Talencentrum. Met haar diensten levert het Talencentrum een substantiële bijdrage aan de ontwikkeling van effectieve internationaliseringsstrategieën. We bieden onze klanten hulp en ondersteuning op het gebied van taal, (interculturele) communicatie en onderwijs in verschillende vormen: - taalcursussen en communicatietrainingen; - taaltoetsing en taalassessment; - vertaal- en correctieservice. 1. Taalcursussen en communicatietrainingen De taalcursussen van het Talencentrum zijn gericht op communicatie. We vinden het belangrijk dat onze cursisten die taal leren, die ze direct kunnen gebruiken in hun dagelijks leven, voor hun werk of in hun studie. Voor cursussen uit ons open aanbod betekent dat veel aandacht voor mondelinge communicatie tijdens de contacturen. In cursussen op maat nemen we bovendien altijd de context waarin de cursist de taal gaat gebruiken als uitgangspunt. Daarnaast besteden we niet alleen aandacht aan de taal zelf, maar ook aan culturele aspecten, bijvoorbeeld wat de gebruiken zijn in de landen waar de taal wordt gesproken. De cursussen Engels die wij verzorgen als onderdeel van een studieprogramma, bereiden de studenten voor op deelname aan een Engelstalig studieprogramma en op de latere werkpraktijk. In deze taalcursussen leggen we een nauwe relatie met de inhoud van dat studieprogramma. 7

8 Het Talencentrum heeft een brede keuze aan talen in haar assortiment, waarvan er drie een grote populariteit genieten: Engels, Nederlands voor anderstaligen en Spaans. Hoeveel cursussen er in 2010 gegeven zijn, in welke talen en aan wie, is terug te vinden in de bijlagen. In dit jaarverslag bespreken we kort een aantal cursussen en activiteiten die het afgelopen jaar in het oog sprongen. Een compleet beeld van ons aanbod vindt u op onze website ( Nederlands voor anderstaligen Nederlands voor Indiase operatieassistenten. Het UMCG in Groningen haalde Indiase operatieassistenten naar Nederland om het tekort aan operatieassistenten op te vangen dat tot wachtlijsten voor operaties leidde. Deze operatieassistenten waren in India ingeschreven bij een wervingsbureau en hebben daar al een opleiding tot operatieassistent achter de rug. In opdracht van het UMCG verzorgde het Talencentrum voor hen een cursus Nederlandse taal. Een deel van deze cursus had een algemeen karakter. Maar na het leggen van een stevige basis werd al snel in de cursus de overstap gemaakt naar het leren van specifieke taal die nodig is in de operatiekamer: het benoemen van instrumenten en het begrijpen van instructies. Voor het ontwikkelen van deze cursus hebben docenten van het Talencentrum taalobservaties gedaan tijdens operaties. Ook hebben ze voor een adequate begeleiding van de cursisten tijdens de skillslab-trainingen gekeken welke problemen de operatieassistenten tegenkwamen, zodat deze problemen tijdens de lessen Nederlands konden worden opgelost. Nederlands voor medisch specialisten Regelmatig kloppen buitenlandse medisch specialisten aan bij het Talencentrum voor een individuele, intensieve cursus Nederlands. Dit zijn bijvoorbeeld orthodontisten, anesthesiologen, tandartsen, cardiologen, plastisch chirurgen en kinderartsen die in Nederland gaan werken en die in een zo kort mogelijke tijd voldoende Nederlands willen leren om zich te kunnen redden in hun werk. Deze specialisten werken in een intensieve cursus onder begeleiding van een docent aan de basiskennis van het Nederlands. Zodra de basis voldoende is, gaan we verder met het aanleren van de taal die 8

9 hoort bij de specifieke beroepscontext van deze specialisten. We gebruiken voor deze cursussen, naast een grote hoeveelheid lesmateriaal die we in de loop van de jaren hebben verzameld en ontwikkeld, allerlei video-opnamen die gerelateerd zijn aan het specialisme van de cursist. Nederlands voor Duitse aspirant-studenten Duitse aspirant-studenten kunnen, ter voorbereiding op een Nederlandstalige studie, in de zomer een intensieve cursus Nederlands volgen, de zogenoemde DAS-cursus, die hen voorbereidt op het Staatsexamen Nederlands als tweede taal niveau II (NT2-II). Met dit diploma op zak zijn buitenlandse studenten toelaatbaar in een Nederlandstalige universitaire of HBO-studie in Nederland. Overleg tussen universitaire talencentra en de verantwoordelijke instanties voor het staatsexamen (de IB-Groep, CITO en Bureau ICE) heeft ertoe geleid dat voor deze groep aspirant-studenten een aparte gelegenheid is gecreëerd om in de zomer het Staatsexamen af te leggen. Een aantal instellingen in de regio die vergelijkbare cursussen aanbieden, het Van Hall instituut in Leeuwarden, de Stenden Hogeschool in Leeuwarden en de Hanzehogeschool in Groningen, gebruikt voor deze cursussen het lesmateriaal dat door ons Talencentrum is ontwikkeld. Van de 93 cursisten die in 2009 een DAS-cursus hebben gevolgd zijn er 76 geslaagd, 10 cursisten hebben geen examen gedaan en 7 cursisten zijn gezakt. Hiermee presteerden de cursisten van ons Talencentrum bovengemiddeld, ten opzichte van de cursisten van andere Talencentra in Nederland in vergelijkbare cursussen. Examentraining NT2-II Vanaf september 2006 biedt het Talencentrum een training voor het Staatsexamen NT2-II in de vorm van zelfstudie, waarbij het materiaal wordt aangeboden in de elektronische leeromgeving van de RUG (Nestor). Deze opzet voorziet in een groeiende behoefte, vooral omdat het hier gaat om een training waar cursisten individueel aan die onderdelen kunnen werken, die voor hen het belangrijkst zijn. In 2009 hebben 37 deelnemers gebruik gemaakt van dit aanbod, in 2008 waren dit er 12. 9

10 Nederlands voor Chinese Studenten Nederlands uit Nanjing In 2009 heeft een groep van 9 Chinese studenten Nederlands uit Nanjing bij ons een cursus Nederlands gevolgd. Deze studenten, die Nederlands studeren bij de Faculteit voor Internationale Communicatie van de The Communication University of China Nanjing waren 11 maanden in Groningen om hun Nederlands te verbeteren en om de Nederlandse cultuur te leren kennen. Ze volgden bij het Talencentrum cursussen Nederlands op niveau 2 (A2-B1 2 ), niveau 3 (B1-B2) en niveau 4, afhankelijk van hun vorderingen en toetsresultaten. Daarnaast hebben ze logopedische ondersteuning gekregen. Hun programma bestond verder uit colleges bij de vakgroep Nederlands ( [Auto]biografisch proza en literaire non-fictie) en colleges verzorgd door het Talencentrum over Nederlandse literatuur: de meest bekende schrijvers (Wolkers, Mulisch,) en schrijvers die in het nieuws waren (Martin Bril, Tim Krabbé, Kader Abdollah). Ook was er de mogelijkheid om open colleges van Dutch Studies te volgen over (actuele) thema s, zoals Nederlandstalige popmuziek, De rol van de oorlog of Het landschap en konden ze een college Inleiding in de communicatie- en informatiewetenschappen volgen. Nieuwe lesmethodes Nederlands als tweede taal (NT2) Een aantal medewerkers van de sectie Nederlands is naast hun docentschap zeer actief op het gebied van materiaalontwikkeling. In de afgelopen jaren zijn een drietal methodes NT2 van hun hand verschenen bij uitgeverij Coutinho: Nederlands in Actie (van A2 naar B1) verscheen in 2004, Nederlands op niveau (van B1 naar B2) verscheen in 2007 en in 2009 verscheen In de Startblokken (van nulniveau naar A2), een methode speciaal gericht op Duitstaligen. In 2009 is ook een start gemaakt met een volgende methode in deze serie: Nederlands in gang (van nulniveau naar A2) die in september 2010 zal verschijnen bij uitgeverij Coutinho. De methodes In de Startblokken, Nederlands in Actie en Nederlands op Niveau zijn in 2009 behalve in Nederland ook in Duitsland uitgebracht. Cursussen Nederlands uit het open aanbod Al 20 jaar verzorgt het Talencentrum cursussen Nederlands voor anderstaligen op verschillende niveaus en met verschillende 2 Zie voor de betekenis van deze niveau-aanduidingen het Common European Framework of Reference (CEFR) op onze website: 10

11 intensiteit. Naast deze niveaucursussen bieden we vaak ook wat extra s aan, in 2009 waren dat een Introductiecursus Nederlandse literatuur, een Conversatiecursus Nederlands voor cursisten die extra aandacht aan hun spreekvaardigheid wilden geven en een cursus Survival Dutch voor mensen die zich in ieder geval met een paar basiszinnen in Nederland willen kunnen redden. Nederlands voor Nederlandstaligen Spelling en stijl Ook voor Nederlandstaligen is het gebruik van het Nederlands niet altijd makkelijk. Al jaren bieden we individuele ondersteuning aan mensen die er moeite mee hebben om in het Nederlands teksten te schrijven. Vanaf 2009 hebben we ook groepscursussen ontwikkeld voor mensen die het spoor bijster zijn geraakt in alle spellingshervormingen van het Nederlands of die het lastig vinden om de juiste stijl te hanteren bij het schrijven van teksten. Begin 2010 deden 7 cursisten mee aan de pilot-cursus Spelling. Tekst! In 2009 hebben we de voorbereidingen getroffen voor het opzetten van een nieuwe service: Tekst! Deze service, die in september 2010 van start gaat, is een antwoord op vragen uit onze directe omgeving: Hoe leer ik helder en effectief schrijven? Hoe breng ik mijn boodschap succesvol over? Hoe zorg ik ervoor dat de lezer precies begrijpt wat ik bedoel? Hoe schrijf ik een goede scriptie? Hoe zorg ik ervoor dat er echt geen spelfouten en stijlfouten in mijn tekst zitten? Klanten kunnen bij Tekstredactie terecht als ze bestaande teksten nog eens goed wilt laten controleren of als ze bijvoorbeeld niet tevreden zijn over de toon of de structuur van hun tekst. Voor teksten die nog geschreven moeten worden kan men aankloppen bij Tekstproductie. Daarnaast biedt het Talencentrum doelgerichte Teksttrainingen aan. Niet alleen teksttrainingen met open inschrijving, zoals een opfriscursus Stijl of Spelling, maar ook teksttrainingen op maat, zoals het schrijven van beleidsteksten of effectief corresponderen. Een compleet overzicht van ons aanbod Nederlands en Nederlands als tweede taal vindt u op onze website. 11

12 Engels Personeelscursussen Engels Steeds meer ondersteunend personeel van bedrijven, overheidinstellingen maar ook van de universiteit moeten in contacten tijdens hun werk het Engels gebruiken: in telefoongesprekken, in s en soms in vergaderingen of bij klantcontacten aan de balie. Het Talencentrum biedt groepscursussen en individuele cursussen Engels voor P&O-medewerkers, cursussen telefoneren in het Engels, s schrijven in het Engels en communiceren in het Engels aan diverse groepen medewerkers. Deze cursussen zijn meestal op maat gemaakt, gebaseerd op de situaties waar de cursisten in hun werk mee te maken krijgen. Engels voor onderzoekers Onderzoekers die verbonden zijn aan de universiteit moeten vaak hun publicaties in het Engels schrijven, hun presentaties in het Engels geven en steeds vaker onderwijs geven in het Engels. Voor deze onderzoekers, vaak verbonden aan onderzoeksscholen binnen hun faculteit, verzorgde het Talencentrum cursussen Presentations in English en Publishing in English. Zo n 260 onderzoekers van verschillende onderzoeksscholen volgden zo n cursus in Engels voor docenten Ook universitair docenten zijn steeds vaker genoodzaakt om hun colleges in het Engels te geven. Om er voor te zorgen dat ze zelfverzekerd voor de dag kunnen komen in colleges, biedt het Talencentrum cursussen Teaching in English aan. Deze cursus wordt zowel in een groep als in een individuele vorm gegeven. Zo n 600 medewerkers van de universiteit volgden in 2009 een individuele of groepscursus Engels. Engels voor studenten in het kader van hun studieprogramma Een aantal universitaire studies hebben een Mastersprogramma in het Engels. Ook zijn er studieprogramma s die een Engelstalige Bachelor hebben. Om er voor te zorgen dat de studenten die aan deze programma s deelnemen het Engels niet als struikelblok ervaren, 12

13 wordt er tijdens de studie aandacht besteed aan de verbetering van hun Engels. In opdracht van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde verzorgde het Talencentrum in 2009 colleges Engels voor meer dan 2600 studenten uit onder meer de programma s International Business and Management, Economics and Business Economics en Econometrics. In opdracht van de Faculteit Rechtsgeleerdheid kregen meer dan 250 studenten uit het programma International and European Law colleges Engels, verzorgd door het Talencentrum. Deze colleges zijn speciaal voor de verschillende onderwijsprogramma s ontwikkeld en het programma Engels heeft een nauwe inhoudelijke relatie met het studieprogramma. Engels voor coaches en trainers bij Medische Wetenschappen Voor de Faculteit Medische Wetenschappen heeft het Talencentrum een training gegeven waarin het ontwikkelen van de taalvaardigheid Engels hand in hand ging met de ontwikkeling van didactische vaardigheden, trainingsvaardigheden en adviesvaardigheden van coaches en trainers. Aan deze training hebben 50 medewerkers meegedaan. Cursussen Engels uit het open aanbod Al 20 jaar verzorg het Talencentrum reguliere cursussen Engels op verschillende niveaus en met verschillende intensiteit. Naast deze niveaucursussen is er vaak ook extra aanbod, in 2009 waren dat de cursussen Writing for undergraduates en zomercursussen Oral skills en Writing skills Een compleet overzicht van ons aanbod Engels vindt u op onze website. Spaans, Frans, Duits en andere talen Spaans en Frans voor studenten in het kader van hun studieprogramma In opdracht van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde verzorgde het Talencentrum in 2009 colleges Spaans voor 270 studenten en Frans voor 33 studenten, afkomstig uit afkomstig uit de programma s 13

14 Economics & Business Economics en International Business and Management. Deze studenten leren in het kader van hun studie een tweede vreemde taal (naast Engels) om hen beter voor te bereiden op het internationale karakter van hun toekomstige werkomgeving of op een buitenlandstage. Duits voor artsen in opleiding Artsen in opleiding bij het UMCG hebben de mogelijkheid om hun coschappen te lopen in het ziekenhuis in Oldenburg. Om ervoor te zorgen dat deze co-schappen optimaal verlopen, verzorg het Talencentrum regelmatig een korte training Duits voor artsen in opleiding, vlak voordat hun co-schappen in Oldenburg beginnen. In deze training ligt de nadruk op arts-patiëntcommunicatie in het Duits. Daarvoor wordt geoefend met woordenschat in rollenspellen waarin de studenten realistische arts-patiëntgesprekken kunnen oefenen. In 2009 hebben 7 cursisten aan deze cursus meegedaan. Cursussen uit het open aanbod Al 20 jaar verzorgt het Talencentrum reguliere cursussen Chinees, Duits, Frans, Italiaans, Japans, Portugees en Spaans op verschillende niveaus en met verschillende intensiteit. Deze cursussen hebben een open inschrijving. Een compleet overzicht van ons aanbod Overige Talen vindt u op onze website. Cursussen op maat Voor alle talen die het Talencentrum in haar assortiment heeft, verzorgen we ook cursussen op maat. Deze cursussen worden zoveel mogelijk ingericht naar de wensen en mogelijkheden van de cursist en toegespitst op de directe praktijk waarin de cursist de taal moet gebruiken. In 2009 hebben 945 cursisten deelgenomen aan zo n cursus op maat. Van hen volgden er 710 een cursus Engels, 172 volgden een cursus Nederlands, 32 een cursus Spaans, 19 Duits, 5 Russisch, 2 Pools, 2 Portugees, 2 Indonesisch en 1 Frans. 14

15 Engels, Russisch, Nederlands en Duits voor de Gasunie BV De Gasunie BV heeft het Talencentrum gevraagd op te treden als vaste aanbieder van taalcursussen voor hun medewerkers. Het gaat hierbij om medewerkers in verschillende functies binnen de organisatie, die in het kader van hun werk Russisch, Engels, Nederlands of Duits nodig hebben. Voordat een dergelijke cursus van start gaat, bespreken we eerst met de cursist wat de leerwensen zijn. Daarbij stellen we vragen als: Gaat het om schrijven of spreken of om allebei? In welke situatie zal de taal vooral gebruikt worden? Ook brengen we globaal in kaart welke kennis van de taal de cursist al heeft, bijvoorbeeld van de middelbare school of uit andere opleidingen. De informatie uit deze gesprekken gebruiken we om een cursus op te zetten die op maat is gesneden voor deze cursist. Als het enigszins kan, formeren we tweetallen of groepjes cursisten met dezelfde leerdoelen en met hetzelfde startniveau, die gezamenlijk een cursus krijgen. Het Talencentrum heeft in 2009 voor 90 medewerkers van de Gasunie een cursus verzorgd. Engels voor medewerkers van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Voor medewerkers van de Dienst Regelingen van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is het Engels een taal die steeds meer in hun werkzaamheden gebruikt wordt: ze hebben regelmatig contact over regelgeving met Brussel en met vergelijkbare diensten in Europese lidstaten. Hoewel tijdens vergaderingen altijd een simultaantolk aanwezig is, vonden medewerkers het toch belangrijk om goed met het Engels uit de voeten kunnen. In een cursus van het Talencentrum is aandacht besteed aan het bespreken van zakelijke informatie met gebruik van specifiek vakjargon. Ook hebben we er voor gezorgd dat medewerkers met meer zelfvertrouwen het Engels gingen gebruiken, door veel te oefenen met concrete situaties. Omdat voor de medewerkers ook het schrijven van brieven en rapporten in het Engels belangrijk was, is in de cursus naast de mondelinge vaardigheid ook aandacht besteed aan het schrijven in het Engels. Nederlands voor medewerkers van Huis voor de Sport Medewerkers van Huis voor de Sport wilden graag leren om goede persberichten te schrijven. De cursus die het Talencentrum voor hen 15

16 ontwikkelde bestond uit twee onderdelen. Het eerste deel was een plenaire sessie voor alle medewerkers die regelmatig persberichten schrijven. In deze eerste sessie oefenden ze met het schrijven van persberichten aan de hand van een stijlwijzer die in samenwerking met Huis voor de Sport Groningen is gemaakt. Het tweede deel van de cursus bestond uit individuele bijeenkomsten van 1 uur, enige tijd na de eerste bijeenkomst. Alle medewerkers hadden in die tussentijd geoefend met de stijlwijzer en hadden de docent een of meer zelf geschreven persberichten toegestuurd. In deze individuele les kreeg elke medewerker feedback op de eigen persberichten en adviezen voor verbetering. Medewerkers die daar behoefte aan hadden konden bovendien nog uitleg over de werkwoordspelling (de d s en t s) krijgen. Spaans voor leerlingen van CSG Reggesteyn Leerlingen van CSG Reggesteyn die Spaans in hun pakket hebben, komen aan het eind van hun 3 e jaar VWO naar de Rijksuniversiteit Groningen voor een gevarieerd programma. Een vast onderdeel op het programma is een interactieve les Spaans, waarmee de leerlingen ervaren hoe goed hun Spaans al is. Zelfstudie Voor cursisten uit groepscursussen en voor cursisten die niet in de gelegenheid zijn of tijd hebben om een groepscursus te volgen, bieden we de Zelfstudie service aan. Cursisten kunnen zich voor deze service inschrijven, waarna ze vrij toegang hebben tot de universiteitsbibliotheek voor het gebruik van de taalleermiddelen die door het Talencentrum zijn aangeschaft. Naast gebruik van deze leermiddelen is er de mogelijkheid om via de elektronische leeromgeving Nestor extra oefeningen te doen. De zelfstudieservice is in 2009 geactualiseerd en de materialen worden in 2010 verhuisd van de Letterenbibliotheek naar de Universiteitsbibliotheek. In de tweede helft van 2010 zal de nieuwe Zelfstudieservice van het Talencentrum operationeel zijn. In 2009 maakten 41 cursisten gebruik van de mogelijkheid om bij het Talencentrum in Zelfstudie een taal te leren. Daarvan deden er 37 een examentraining NT2-II. 16

17 Digitale hulpmiddelen Digitale voice recorders In 2009 hebben we op grote schaal geëxperimenteerd met het gebruik van voicerecorders in de lessen. Vooral in individuele cursussen werkt het gebruik van deze apparaatjes erg goed cursisten kunnen (delen van) een les opnemen en de opname thuis nog eens rustig beluisteren. De docent kan de opname gebruiken om specifieke taalproblemen na de les nog eens rustig te analyseren en de inhoud van de volgende les daar op aan te passen. Bovendien kunnen opnames digitaal bewerkt worden en in de elektronische leeromgeving worden geïntegreerd. Videocamera s In groepscursussen presentation skills maken we veel gebruik van videocamera s. De presentatie van de cursist wordt opgenomen. De docent en de medecursisten geven feedback op de presentatie. Vervolgens plaatst de docent de opname streaming in de elektronische leeromgeving. Dit maakt het voor de cursist mogelijk om op een zelf gekozen moment met de verbeterpunten in het achterhoofd nog eens rustig naar zijn eigen presentatie te kijken. Overigens zijn de opnames niet breed toegankelijk voor iedereen, maar blijft dit beperkt tot de eigen groep cursisten. Elektronische leeromgeving Nestor Voor het meeste onderwijs maken we gebruik van de elektronische leeromgeving Nestor. Deze Blackboard omgeving geeft docenten de mogelijkheid om het cursusprogramma online aan te bieden, extra lesmateriaal en oefeningen klaar te zetten, links aan te bieden naar interessante websites, te communiceren met de cursisten en de registreren of cursisten de Nestor-site gebruiken. Nestor is een welkome aanvulling voor het onderwijs dat we verzorgen. Logopedie Voor logopedische hulp werkt het Talencentrum samen met de opleiding Logopedie van de Hanzehogeschool Groningen. Cursisten van wie de docent inschat dat logopedische hulp nuttig kan zijn, worden gescreend door studenten logopedie. Zij stellen op basis van 17

18 deze screening een behandelplan op. De logopedische behandeling wordt vervolgens uitgevoerd op de opleiding logopedie. Pre-University College Sinds 2007 speelt het Talencentrum een rol in het Pre University College (PUC) van de Faculteit Medische Wetenschappen. In het PUC worden buitenlandse studenten in een jaar voorbereid op een studie medicijnen of tandheelkunde in Nederland. In 2009 waren dit 66 aspirantstudenten uit Saoedie-Arabië. Naast vakgericht onderwijs zoals lifesciences, bestaat een substantieel deel van het programma van deze studenten uit cursussen Engels om ervoor te zorgen dat hun taalniveau voldoende is om in te stromen in een Engelstalige bachelor Geneeskunde. De tandheelkundestudenten volgen daarnaast cursussen Nederlands; voor tandheelkunde is er geen Engelstalige bachelor. Ook de studenten geneeskunde krijgen cursussen Nederlands aangeboden, uiteindelijk zullen zij in de Masterfase, die in het Nederlands wordt gegeven, voldoende Nederlands moeten beheersen voor arts-patiëntcontacten. In 2009 heeft het Talencentrum voor 66 cursisten intensive cursussen Engels verzorgd en voor 60 studenten cursussen Nederlands. 2. Testen en toetsen Testing unit In 2009 zijn we gestart met het inrichten van een testing unit binnen het Talencentrum. Deze testing unit is een expertisecentrum voor onszelf maar ook voor belangstellenden van binnen en buiten de universiteit. Al onze deskundigheid rondom testen en toetsen is in deze unit gebundeld. Docenten kunnen bij de testing unit terecht met vragen als: Is de toets die ik heb ontwikkeld representatief voor de leerstof die ik heb aangeboden? Zijn deze meerkeuzevragen goed geformuleerd? Welke bestaande tests zijn er voor Nederlands en welke past het beste bij mijn doelgroep? Welke test Engels kan ik het beste inzetten voor mijn groep studenten? Daarnaast is de testing unit ook verantwoordelijk voor de ontwikkeling en de afname van de Language Centre English Test (LCET) (zie verderop in de tekst). 18

19 Standaardisering CEFR De toetsen die het Talencentrum hanteert, zijn zoveel mogelijk gerelateerd aan het Common European Framework of Reference for Languages (CEFR) dat is gepubliceerd door de Raad van Europa. Dit raamwerk maakt het makkelijker voor toetsers om toetsscores en taalniveaus op een eenduidige en transparante manier te bespreken. Standaardisering en familiarisering Docenten van het Talencentrum zijn goed bekend met de niveaus van het CEFR. Om deze kennis actueel te houden, organiseert het Talencentrum regelmatig standaardiseringsbijeenkomsten waarin beoordelaars (docenten en testers) gezamenlijk oefenen met het vaststellen van niveaus. Dergelijke trainingen organiseren we niet alleen voor onze eigen docenten. Ook Hogescholen en ROC s uit de omgeving maken gebruik van onze expertise op het gebied van de niveaus van het CEFR. Zij kloppen bijvoorbeeld bij ons aan met het verzoek om een workshop voor hun docenten te organiseren rondom het gebruik van het CEFR. Embed-project Samen met de vakgroep Engels en met ICTOL (ICT en Onderwijs in de Faculteit Letteren) heeft het Talencentrum het project Embed opgezet. Doel van dit project is, om in een elektronische database voorbeelden te presenteren van teksten gerelateerd aan een CEFRniveau. In deze voorbeelden is precies aangegeven welke elementen uit de tekst kenmerkend zijn voor het betreffende niveau. Embed kan gebruikt worden door docenten en beoordelaars en is bedoeld om hen te helpen om op een adequate manier geschreven teksten van studenten te beoordelen. Het Embed project zal in augustus 2010 worden afgerond. Testen en examens Language Centre English Test Het Talencentrum heeft, met subsidie uit het Onderwijsstimuleringsfonds van de RUG, een eigen test ontwikkeld, de Language Centre English Test (LCET). Deze test is, na proefafnames in diverse vergelijkbare studentengroepen en statistische analyses 19

20 door het Universitair Onderwijscentrum van de RUG (het UOCG) gekoppeld aan het CEFR. Met deze test kan de lees-, luister-, spreeken schrijfvaardigheid Engels van een kandidaat in een academische context betrouwbaar en nauwkeurig worden gemeten. In 2009 is deze test bij 212 studenten in 26 toetsessies afgenomen. Partneruniversiteiten van de Rijksuniversiteit Groningen zijn overtuigd van de kwaliteit van de LCET en accepteren de toetsresultaten van studenten die zich bij hun universiteit aanmelden met een certificaat van de LCET. De Talencentra van de universiteiten van Bremen en van Oldenburg zijn betrokken geweest bij de proefafnames. Zij hebben bovendien belangstelling getoond om de test binnen hun eigen universiteit af te nemen. Contextgerelateerde toetsen Een toetsvorm die we ook bieden is het assessment centre. Deze toetsvorm is erop gericht om op basis van een reeks contextgerelateerde opdrachten, toetsen en praktijkbeoordelingen de competentie van een kandidaat vast te stellen met als doel beslissingen te kunnen nemen over bijvoorbeeld deelname aan een opleiding of functioneren in een beroep. Het Talencentrum zet taalassessments ondermeer in ten behoeve van sollicitatieprocedures. Dialang We stimuleren het gebruik van het beoordelingsprogramma Dialang, een indicatieve webtoets die kandidaten tijd- en plaatsonafhankelijk kunnen uitvoeren voor een groot aantal Europese talen. De beoordeling die deze toets geeft van het taalniveau van de kandidaat is een globale beoordeling van het niveau, gerelateerd aan de niveaus van het CEFR. Staatsexamen NT2-programma II Voor het testen van de taalvaardigheid Nederlands als tweede taal biedt het Talencentrum geen faciliteiten kandidaten worden doorverwezen naar DUO waar ze zich kunnen inschrijven voor het Staatsexamen Nederlands als tweede Taal. Dit examen is gerelateerd aan het CEFR en wordt 40 keer per jaar afgenomen. Het Talencentrum biedt wel de mogelijkheid om, als voorbereiding op dit examen, te oefenen met voorbeeldexamens. In 2009 maakt 37 cursisten gebruik van deze mogelijkheid. 20