Centrum voor Onderzoek Waterkeringen.

Transcriptie

1 Onderzoek naar de veiligheid van de boezemkade van de polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek A-77 e O29 Centrum voor Onderzoek Waterkeringen.

2 nhoud 1. nleiding 2. Beschrijving van de polder, de boezem en de kade 2.1. De polder Ligging Oppervlakte en peilen nwoners en economische belangen Gevolgen van een doorbraak 2.2. De boezem Oppervlakte, peilen en maatgevende boezemstand Mogelijkheden tot compartimentering Daling van de boezem bij een doorbraak Gevolgen voor de scheepvaart en de waterhuishouding bij een doorbraak Blz De kade De lengte van de kade Beschrijving van het profiel aan de hand van de gemeten dwarsprofiel en Beschrijving van de kade Vreemde objecten Onderhoud van de kade 3. Geschiedenis 4. Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade Samenvatti ng 12

3 Bijlagenlijst polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek Bijlage nr. Omsc hri j vi ng Tek.nr. 1 2 Situatie, dwarsprofiel en en representati - vi tei t. 32/ Dwarsprofiel 1 en 2 22/ Dwarsprofiel 3 Dwarsprof i el 4 Foto's 1 en 2 Foto 3 Rapport LGM CO /7 2Z/ Z/ A4/ A4/

4 -1-1. n1 ei ding n het kader van het systematisch kade-onderzoek is een onderzoek ingesteld naar de veiligheid van de boezemkade van de polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek. Deze polder ligt in de provincie Noord-Holland en behoort sinds 1 januari 1977 tot het waterschap Het Lange Rond. De kade beschermt een zeer groot niet diepliggend gebied, waarin een gedeelte van de bebouwingen van Uitgeest, Heemskerk en Beverwijk 1 i ggen. Twee spoorwegverbindingen en de rijksweg 9 doorkruisen de polder. Het onderzoek is uitgevoerd in de kade langs het Uitgeestermeer, welke tot de Schermerboezem behoort. Er is in april 1977 een verkenning uitgevoerd, waarbij ondermeer dwarsprofiel en zijn gemeten ; de bestaande geologische en bodemkundige gegevens zijn geanalyseerd en gegevens omtrent onderhoud en gedrag van de kade werden verzameld. Het grondmechanisch onderzoek en de rapportage hierover is verricht door het Laboratorium voor Grondmechanica (LGM). Er is tevens gebruik gemaakt van gegevens welke de Provinciale Waterstaat van Noord-Hol land beschikbaar heeft gesteld. Dit 1 aatste betreft voorname1 ijk de 1 igging van de leidingen in de onderhavige kade.

5 Beschrijving van de polder, de boezem en de kade 2.1. De polder Ligging. De polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek behoort sinds 1 januari 1977 tot het waterschap Het Lange Rond en ligt in de afdeling Midden-Kennemerland. De min of meer door Beverwijk, Heemskerk, Uitgeest en Krommenie ingesloten polder, heeft een zeer grillige vorm en grenst al leen met het noordel i jke deel van de Ui tgeesterbroek aan boezemwater. Dit water, het Uitgeestermeer, behoort tot de Schermerboezem Oppervlakte en peilen. De polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek heeft een waterstaatkundige oppervlakte van 1950 ha en omvat verschillende gebieden. Deze gebieden zijn: - in het noordoosten de Uitgeesterbroek met een oppervlakte van 1075 ha (met inbegrip van de in totaal 105 ha aan gebieden met een afwijkend peil). Het maaiveld ligt op ongeveer NAP - 1,l m. Het zomerpeil in de Uitgeesterbroek ligt op NAP - 1,45 M. - in het zuiden de Wijkerbroek, welk deel een oppervlakte heeft yan 175 ha en een zomerpeil van NAP - 1,06 m. Het maaiveld ligt op NAP - 0,7 m. - in het zuidwesten de Heemskerker-Zuidbroek met een opperv1;il;tc van 245 ha en een zomerpeil van NAP - 1,30 m. Het maaiveld ligt tussen NAP - 1,2 m en NAP + 0,7 bou wi ng van Beverwi j k. m ter plaatse van de be- - in het westen de Heemskerker-Noordbroek met een oppervlakte van 360 ha en eveneens een zomerpeil van NAP - 1,30 m. Het maaiveld ligt hier tussen NAP - 1,2 m en NAP - 0,4 m. - in het noordwesten van de Heemskerker-Noordbroek ligt nog een gebied dat 95 ha groot is en een gemiddeld peil heeft van NAP - 1,25 m. Het maaiveld ligt gemiddeld op NAP - 0,6 m. nrhet noorden van de Uitgeesterbroek ligt een gebied, de Zwaansmeerpolder met een oppervlakte van slechts 4 ha en een gemiddeld peil van NAP - 2,OO m.

6 nwoners en economische belangen. Het aantal inwoners in de polder is, ondanks dat de oppervlakte vrij aanzienlijk is, niet hoog; dit omdat de polder grotendeel s ui t gras1 and bestaat. Wel ligt een gedeelte van de bebouwing van Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest in de polder en zoals ook al in hoofdstuk 1 is verme1 d, wordt de pol der door kru i st door twee spoorwegverbindi ngen en door rijksweg Gevolgen van een doorbraak. Na een eventuele doorbraak van de kade langs het Uitgeestermeer, zal niet al leen het hieraan gelegen pol dergedeel te,de Ui tgeesterbroek inunderen, maar ook een deel van de Heemskerker-Zuidbroek, de Wijkerbroek en de Heemskerker-Noordbroek alsmede de ten oosten van de Ui tgeesterbroek gel egen Krommeni eër-woudpol der en de ten zuiden hiervan gelegen Noorderpolder en Zuiderpolder. Wat de uiteindelijke inundatiehoogte zal zijn, is in verband hiermee moeilijk vast te stellen, Gedacht moet worden dat, indien de doorbraak optreedt bij een boezemstand van NAP, de hiervoor genoemde polders tot ongeveer NAP - 0,7 m zul 1 en inunderen e Hierbij is er van uitgegaan dat de Schermerboezem niet gecompartimenteerd is en met slootberging geen rekening gehouden wordt. ndien wel tot compartimentering wordt overgegaan, wordt de opper- vlakte van de boezem tot 600 ha beperkt, en zal de inundatie- hoogte, mede doordat deze zich nog steeds over een vrij groot gebied uitstrekt, slechts enkele decimeters bedragen. Voor de te gebrui ken compartimenteri ngsmi ddel en wordt verwezen naar hoofd- stuk 2,2.2, De spoorwegverbinding Uitgeest-Zaandam, kan na het dichten van de diverse duikers en watergangen, als binnenwaterkering dienst doen. Het hierdoor afgescheiden gebied omvat dan het noordel i jke deel yan de Ui tgeesterbroek en de gehele Krommenieër-Moudpolder waarin de bebouwing van Krommenie. De oppervlakte van dit ge- bied bedraagt in totaal ongeveer 1150 ha bedragen, wat na een eventuele doorbraak en een gecompartimenteerde boezem tot onge- veer NAP - 0,65 m zal inunderen,

7 De boezem Oppervlakte, peilen en maatgevende boezemstand. Het Ui tgeester of Al kmaardermeer, waaraan de pol der grenst, behoort tot de Schermerboezem en staat onder normale omstandigheden hiermee in open verbinding. De totale oppervlakte van de Schernierboezem bedraagt bij een boezemstand van NAP, 2000 ha. Het peil van de boezem varieert van NAP - 0,58 m tot NAP of hoger. Meteorologische omstandigheden kunnen het peil doen oplopen, terwijl het maal pei 1 is vastgesteld op NAP. n het rapport van het Centrum "Systematisch kade-onderzoek 1972" is een beschouwing gegeven over het voorkomen van een maatgevende boezemstand op de Schermerboezem. Hiervoor wordt een stand van NAP + 0,20 m aangehouden, Plogel i jkheden tot compartimentering. Na een eventuele doorbraak van de kade langs het Uitgcestermeer is door het sluiten van een drietal noodkeringen het hiervoor genoemde meer yan het overige deel van de boezem af te sluiten. Twee van de drie genoemde keringen waren volgens de Provinciale Waterstaat van Noord-Holland nog in ontwerp. De andere is in aanbouw en komt binnenkort gereed. De locaties van de drie keringen zijn: - 1 kering in het Noordhol landsch Kanaal direct ten noorden van het Al kmaardermeer. - 1 kering in het Noordhollandsch Kanaal direct ten oosten van het Alkmaardermeer. - 1 kering in het deel yan De Markervaart gelegen langs de Krommeni eër-woudpol der. 2.2,3. Dal ing van de boezem bij een doorbraak. Na een doorbraak van de boezemkade za1,indien niet tot compartimentering wordt overgegaan, de boezem tot NAP - 0,70 m dal en e Ook hier zijn de onder hoofdstuk 2.1.4, vermelde aannamen van toepassing e

8 - 5 - ndien na een eventuele doorbraak wel tot compartimentering wordt overgegaan, zal het Uitgeester- of Alkmaardermeer nagenoeg geheel in de polder leeglopen Gevolgen voor de scheepvaart en de waterhuishouding bij een doorbraak. De scheepvaart, met name op het Noordhollandsch Kanaal, zal zowel met open als met gesloten keringen ernstig belemmerd of zelfs geheel verhinderd worden. Bovendien wordt de waterhuishouding in een vrij groot gebied ernstig verstoord en kan de stabiliteit met name die van de buitentaluds, van de kaden in het getroffen gebied in gevaar komen De kade De lengte van de kade. Zoals ook al in hoofdstuk is vermeld, grenst de polder alleen met het noordelijke deel van de Uitgeesterbroek aan boezemwater. De totale lengte van de boezemwaterkering bedraagt ongeveer 2 km. Hiervan 1 igt ongeveer 600 m binnen stede1 ijk gebied (Uitgeest) of heeft veel al op krui nhoogte gel egen bebouwd voor1 and. Ongeveer 100 m kade ligt langs de uitwatering van de Broekermol en u De overige 1300 m boezemkade keert het water van het Uitgeesterof Al kmaardermeer Het kadegedeelte rond het Zwaansmeertje keert geen boezemwater en is daarom niet meegerekend Beschrijving yan het profiel aan de hand van de gemeten dwarsprof i el en - Dwarsprofiel 1 gemeten over de oostelijke kade langs de uitwatering van de Broekermolen heeft een 2 m brede kruin waarop een 0,8 m breed tegelpad ligt. De hoogte van de kruin ligt op ongeveer NAP. Het binnentalud heeft een helling van 1:2,5 met direct hierop aansluitend een 1,5 m brede teensloot. Ter plaatse van het gemeten dwarsprofiel ligt het achterland op NAP - 1,11 m. Het buitentalud heeft tot aan de waterlijn een gemiddelde helling van 1:5 en het onderwaterbeloop heeft een

9 - 6 - helling van 1:l tot 2:l. De bodem van deze uitwatering ligt op ongeveer NAP - 2,2 m. Dwarsprofiel 2 gemeten over het kadegedeelte langs het Uit- geester- of Alkmaardermeer heeft eveneens een 2 m brede kruin op een hoogte van NAP + 0,13 m. Het binnentalud van deze groene kade heeft een helling van 1:2,5 met ook hier direct aan de teen een 1,5 m brede sloot. Het achterland ligt op NAP - 0,96 m. De helling van het buitentalud is 1:5, met ter hoogte van de waterlijn grof puin als oeververdediging. Het onderwaterbeloop in dwarsprofiel 2 heeft een helling van ongeveer 1 : 7. Dwarsprofiel 3 eveneens gemeten over de kade langs het Uitjna 2,5 m brede kru n geester- of Alkmaardermeer, heeft een b op een hoogte van NAP + 0,25 m. Het binnentalud heeft een helling van 1 3 met direct hierop aansluitend een iets meer dan 1 m brede teensloot. Het achterland ligt hier iets hoger dan ter plaatse van de twee voorafgaande profiel en name1 ijk op NAP - 0,73 m. De helling van het buitentalud is evenals in dwarsprofiel 2 1:5. Ter plaatse van het gemeten dwarsprofiel ligt direct aansluitend op het buitentalud een ongeveer 20 m brede rietkraag. n verband met het vaststel 1 en van de representativiteit is in een later stadium dwarsprofiel 4 in het onderzoek opgenomen. Ter plaatse van dwarsprofiel 4 heeft de kade een ongeveer 1,5 m brede kruin op NAP t 0,27 m, een enigszins hol binnentalud met een helling van 1:4 en direct aan de teen een bijna 1,5 m brede teens 1 oot e Het achterland ligt hier op ongeveer NAP - 1 m. n dit dwarsprofiel is eveneens ingetekend het slechts plaatselijk voorkomende grove puin in en op het buitentalud c.q. bui tenberm Beschrijving van de kade. Zoals ook al in hoofdstuk 2,3.1, is vermeld ligt de eerste ongeveer 600 m kade vanaf de schutsluis en het gemaal tot

10 - 7 - aan de uitwatering van de Broekermolen binnen de bebouwing van Ui tgeest. Aansluitend op de kade ligt hier hooggelegen bebouwd voorland, waarop verschillende jachthaven-bedri jven zijn gevestigd. Dit kadegedeelte is dan ook niet nader onderzocht. Het kadegedeelte langs de oostzijde van de uitwatering van de Broekermolen en waarvoor dwarsprofiel 1 representatief gesteld kan worden heeft een lengte van ongeveer 100 m. Langs dit kadegedeelte hebben enkele woonboten een vaste ligplaats (foto 1). Het buitentalud wordt hier voor verschillende doeleinden gebrui kt waaronder tuinen, opslag of kinder-speelplaats wat niet altijd de grasmat van de kade ten goede komt (foto 2). Vanaf de uitwatering van de Broekermolen tot aan een in noordwest - zuidoost lopende lage binnenkade, ligt voor de boezemkade bebouwd hoog voorland. De lengte van dit gedeelte bedraagt ongeveer 70 m en is verder ook niet in het onderzoek betrokken. Vanaf de hiervoor genoemde binnenkade, welke aansluit op de boezemkade, komt over een lengte van ongeveer 430 m de vorm van de kade ongeveer overeen met dwarsprofiel 2. Wel ligt in de eerste 300 m een vrij brede strook riet-vlietland voor de kade dat voor recreatie-doeleinden wordt gebrui k t. Ook in de overige 130 m kade waarvoor dwarsprofiel 2 representatief gesteld is, komt bijna overal een rietkraag van variërende breedte voor. Dwarsprofiel 2 is gemeten over een klein kadegedeelte waar de rietkraag geheel is verdwenen (foto 3). n aansluiting op het hier voorgaande kadegedeelte, is dwarsprofiel 3 representatief voor het kadegedeelte tot aan de ingang van de jachthaven, welke is aangelegd in de Zwaansmeerpolder. De lengte van dit kadegedeel te is ongeveer 600 m. Rond de jachthaven in de Zwaansmeerpolder is een geheel nieuwe kade, met een ruim profiel aangelegd welke aansluit op de kade 1 angs het Ui tgeester- of Al kmaardermeer a Ten oosten van de Zwaansmeerpolder ligt tot aan de poldergrens een kadegedeelte dat een lengte heeft van ongeveer 200 m en

11 - 8 - waarvoor dwarsprofiel 4 in grote lijnen representatief is. Het grove puin ter plaatse van dwarsprofiel 4 komt slechts plaatselijk voor. Over het algemeen ligt namelijk voor de kade een rietkraag waarvan de breedte van plaats tot plaats verschi 11 end is Vreemde objecten. De Provinciale Waterstaat van Noord-Hol 1 and heeft de gegevens verstrekt met betrekking tot de ligging van gas- en water- leidingen in de boezemkaden van de polder de Heemskerkerbroek. Aan de hand hiervan kan gesteld worden dat z geen gas- of waterleidingen in die kadegedee zijn onderzocht. Wel kruist een polyethyleen waterleiding met 110 mm de watergang nabij de Broekermolen. Bij de verkenning werd tevens een bovengrond Ui tgeester- en ch i n 1 engteri chti ng ten bevinden wel ke een diameter van el ectri ci tei tsnet geconstateerd in het kadegedeelte waarvoor dwarsprofiel 1 represen- tatief is gesteld. De palen van dit net staan in de buitenkruin- 1 i jn. Nabij de bebouwde kom van Uitgeest, even ten westen van rijksweg 9 staat het gemaal van de polder de Uitgeester- en Heemskerker- broek wel ke uitslaat op het Ui tgeester- of Al kmaardermeer. Eveneens ligt hier een schutsluis tussen het Uitgeestermeer en de wateren van de polder de Uitgeester- en Hecmskerkerbroek. De opening is afsluitbaar met twee paar puntdeuren. Zowel het gemaal als de schutsluis, welke onderhouden worden door het waterschap Het Lange Rond, verkeren visueel gezien in een goede staat, Op ongeveer 400 m ten oosten van rijksweg 9 is aan het eind van de uitwatering van de "Broekermolen" een, door middel van een regel bare schui f, afsl ui tbare wateri nl aat aanwezig. Beide duikers, welke onder de Lage Dijk door gaan zijn door middel van dubbele schotbalken af te sluiten. Het geheel verkeert visueel gezien in een niet al te beste staat.

12 Onderhoud van de kade. Het onderhoud van de kade bestaat voornamelijk uit het onder- houden van de rietkraag, het jaar1 ij ks aanbrengen van kleine herstel 1 i ngen en verbeteringen i ngevol g de ei sen van de keur.

13 Geschiedenis De oudst bekende vermelding van de "Heemskerkerbroek" komt voor op een oorkonde van 10 maart 1250 van Simon van Haerlem. eder van de toen nog twee polderonderdelen, namelijk de Uitgeesterbroek en de Noordbroek onder Heemskerk hadden aanvankelijk een eigen afwatering op het open J. n 1521 kwam een gezamenlijke afwatering naar het Alkmaarderof Uitgeestermeer tot stand en werd op 24 oktober 1577 de vereniging van beide polders bekrachtigd. De Zuidbroek onder Heemskerk werd in 1675 bij het poldergebied gevoegd en op 1 januari 1962 de Wijkerbroek. n 1566 zijn de eerste watermolens te Uitgeest aan de Lagendijk gezet, die in 1654 tot 5 molens waren uitgebreid. n 1874 werd het stoomgemaal opgericht, dat in 1924/25 werd vervangen door een el ectri sch gemaal e Van de 5 molens bleven nog twee molens in gebruik in de periode van het stoomgemaal van 1874 tot De thans nog overgebleven mol en "Broekermol en" wel ke 1 angs de Lagendi j k staat, dateert uit 1781.

14 Beoordeling van de veiligheid van de gehele kade Het Laboratori um voor Grondmechanica (LGM) heeft voor het betrokken gebied een geotechnisch lengteprofiel opgesteld. Bij de keuze van de representatieve profielen is uitgegaan van dit geologisch lengteprofiel en de door het COW uitgevoerde vi suel e verkenning. De geschiedenis van de kade bood weinig informatie die op de profiel keuze van i nvloed i s geweest. Het kadegedeelte vanaf de schutsluis tot aan het gemaal is door de aanwezigheid van het hoge voorland niet nader onderzocht. Dit kadegedeel te kan al s vei 1 i g worden aangemerkt. Het kadegedeel te rond de jachthaven in de Zwaansmeerpol der kan op grond van het ruime profiel als veilig worden aangemerkt. Voor wat betreft het geologisch lengteprofiel, de keuze van de representatieve profielen; het uitgevoerde stabiliteitsonderzoek en de uiteindelijke beoordeling van de gehele kade wordt verwezen naar het door het COW en LGM opgestelde stabi iteitsrapport. Dit rapport is als bijlage 7 bijgevoegd. Op grond van dit onderzoek moeten de boezemwaterkerende kaden als onveil g worden aangemerkt (minimum evenwichtsfactor < 1). Bovendien ligt de kruin van nagenoeg de hele kade te laag om de boezemstand van NAP te kunnen keren. De aanwezigheid van kabels, leidingen en vreemde objecten is niet in de beschouwing over de veiligheid van de kaden betrokken. De aanwezige kabels, leidingen en vreemde objecten dienen te worden getoetst aan de volgende leidraden van de Technische Adviescommissie voor de Waterkeringen. a. Leidraad voor constructie en beheer van gasleidingen in, op en nabij waterkeringen. b. Leidraad voor constructie en beheer van vloeistofleidingen in, op en nabij waterkeringen. c. Leidraad voor ontwerp, beheer en onderhoud van constructies en vreemde objecten in, op en nabij waterkeringen.

15 Samenvatting De polder de Uitgeester- en Heemskerkerbroek gelegen in de provincie Noord-Hol 1 and wordt min of meer i ngesl oten door de be- bouwing van Beverwijk, Heemskerk, Uitgeest en Krommenie. Sinds 1 januari 1977 behoort de polder tot het waterschap "Het Lange Rond". De waterstaatkundige oppervlakte bedraagt 1950 ha en omvat ver- schillende gebieden, name1 ijk de Uitgeesterbroek, W i jkerbroek, Heemskerker-Zuidbroek, Heemskerker-Noordbroek en een gebied ten noordwesten van de Heemskerker-Noordbroek groot 95 ha. Al leen de noordzijde van het polderdeel Ui tgeesterbroek grenst aan het Ui tgeester- of Al kmaardermeer. Dit meer maakt deel uit van de Schermerboezem en de boezemwater- kering hierlangs heeft een totale lengte van ongeveer 2 km. Ongeveer 600 m hiervan ligt binnen de bebouwing van Uitgeest en heeft veelal op kruinhoogte gelegen bebouwd voorland. De kade beschermt een groot niet di epl iggend voorname1 i jk agrarisch gebied met hierin een gedeelte van de bebouwingen van Uitgeest, Heemskerk en Beverwijk, Verder twee spoorwegverbindingen en de rijksweg 9. De plaats van de gemeten dwarsprofielen werd vastgesteld aan de hand van visuele waarnemingen en een geotechnisch lengteprofiel van de kade. Over de 600 m boezemwaterkering gel egen binnen Ui tgeest zijn geen dwarsprof i el en gemeten. Van boezemwaterkering ligt ongeveer 100 m langs de de watergang naar de Broekermolen. De kade hierlangs heeft een ongeveer 2 m brede de bebouwing van de overige 1400 m oostzijde van kruin met hierop een 0,80 m breed tegelpad en een kruinhoogte van om en nabij NAP. Het binnentalud heeft een helling van 1:2,5 aansluitend een 1,5 m brede teensloot, met direct hierop Ter plaatse van het gemeten dwarsprofiel ligt het achterland op NAP - 1,11 m. Verder hebben nog enkele woonschepen langs dit kadegedeel te een vaste 1 igplaats, De boezemwaterkering langs het Uitgeester- of Alkmaardermeer be- staat uit een groene kade welke in vier trajecten is onder te verdel en.

16 Allereerst ligt in aansluiting op de watergang van de Broekermolen voor de kade over een lengte van ongeveer 70 m bebouwd hooggelegen voorland. Dit kadegedeclte is hierdoor dan ook niet nader onderzocht. Vervolgens heeft de kade over een lengte van ongeveer 430 m een 2 m brede kruin, welke ligt op ongeveer NAP t 0,15 m, het binnentalud heeft een helling van 1:2,5 met een 1,5 m brede teensloot direct aan de teen. Het achterland ligt op ongeveer NAP - 1 m. Voor de kade ligt een strook riet-vlietland van wisselende breedte en wat gedcel tel ijk voor recreatiedoeleinden wordt gebrui kt. Het kadegedeel te hierop aansl ui tend tot aan de Zwaansmeerpol der heeft een lengte van ongeveer 600 rn, een kruinbreedte van bijna 2,50 m, een kruinhoogte van NAP + 0,25 m en een binnentalud van 1:3. De teensloot heeft hier een breedte van ongeveer 1 m en het achterland ligt op ongeveer NAP - 0,7 m. Ook hier ligt voor de kade een strook rietland van wisselende breedte. De kade rond de Zwaansmeerpolder keert geen boezemwater, terwijl de hierin aangel egde jachthaven geheel door een ei gen nieuwe kade is omringd. Vanaf de Zwaansmeerpolder tot aan de grens met de Krommenieër- Woudpolder heeft de kade een lengte van ongeveer 200 m. De kruin van deze kade is ongeveer 1,5 m breed en heeft een hoogte van NAP + 0,27 m. Het enigszins holle binnentalud heeft een helling van 1:4 met ook hier direct aan de teen een bijna 1,5 m brede teensl oot. Zeer plaatselijk is over enkele tientallen meters zeer grof puin in en op het buitentalud c.q. buitenberm aangebracht. Geologisch bezien ligt de kade in een zelfde gebied en wordt van beneden naar boven, in ouderdom afnemend, het vol gende bodernprofiel aangetrof fen;

17 zand, vaak vermengd met schel pgrui s zand, plaatselijk met dunne leemlaagjes - veen ( vermoede1 ijk geërodeerd) di verse klei - en zandlagen veenlagen tussen mariene sedimenten in kleilagen, gevormd na ca jr.v.chr. opgebracht materiaal - Eemformatie - Formatie van Pleistoceen Twent he - Basisveen - Afzettingen van Calais Holoceen - Hol 1 andveen ; - Afzettingen van Duinkerke - Anthropogene gronden Het kadegedeelte vanaf de schutsluis tot aan de uitwatering van de Broekemolen kan op grond van de aanwezigheid van het hoge voorland als veilig worden aangemerkt. Het kadegedeelte rond de jachthaven en de Zwaansmeerpolder kan op grond van het ruime profiel als veilig worden aangemerkt. Op grond van stabiliteitsberekeningen van een profiel dat qua vorm niet eens als het ongunstigste naar voren kwam, maar doordat deze direct langs het Ui tgeester- of Al kmaardermeer ligt en waardoor de freatische lijn hoger zal komen te liggen, (o.a. door golfaanval en stuifwater), kan gesteld worden dat de oostelijke kade langs de uitwatering van de Broekermolen en de gehele kade langs het Uitgeester- of Alkmaardermeer waarvoor de verschil lende dwarsprofielen representatief gesteld zijn al s onveil ig moeten worden aangemerkt (minimum evenwichtsfactor < 1). Bovendien ligt de kruinhoogte van de kade langs de watergang van de Broekermolen en het grootste gedeelte van de kade langs het Uitgeester- of Alkmaardermeer te laag om een boezemstand van NAP te kunnen keren. De aanwezigheid van kabels, leidingen en vreemde objecten is niet in de beschouwing over de veiligheid van de kade betrokken. De aanwezige kabels aan de volgende de Waterkeringen en vreemde objecten dienen getoetst te worden ei draden van de Technische Adviescommissie voor a. Leidraad voor constructie en beheer van gasleidingen in, op en nabij waterkeringen. b. Leidraad voor constructie en beheer van vloeistofleidingen in, op en nabij waterkeringen.

18 c. Leidraad voor ontwerp, beheer en onderhoud van constructies en vreemde objecten in, op en nabij waterkeringen.

19

20 NAP P i n tegelpad -- \ T NAP ac htcrland o' cnu 3 t O ï c U <c C c 21 v s nml c t t- P P v C a a f puin ic.-- ==-= --y- O U P - u f. C c - O U c - U r a o.7 c tr Q: a C v; b v: C: C C k L: P r: 4 lr: c2 - L: P h oi C + C c C CT T C 'O c 4 + A -- FREATSCHE LJ N A NULPUNT r- ONDERKANT PEL BUS MATEN N METERS T.O.V. NAP EN NULPUNT 1 1 DWARSPROFELEN BJLAGE 2. POLDER de UTGEESTER- EN HEEMSKERKERBROEK A SCHAAL 1 : gem get gez CENTRUM VOOR ONDERZOEK WERKNR. A-77.02s WAT ERK R N G EN ~

21 1 -- c.a. 20m rietland. NAP - -- achterland i L i v1 7 C + 4 (v c- m c (D 4 N c- C n c- C v1 tc - DWAR$PROFEL 3 POLDER DE UTGEESTER- EN HEEMSKERKERBROEK BJLAGE 3 SCHAAL 1 gem geì gei CENTRUM VOOR ONDERZOEK ~~- J.V. WERKNR. WAT ER K E~R 3 A N GEN ,382

22 O @O t t O r O rn W O m cr -1 o m rn 9 m W m z m 5 x rn ;[3 3; m ;o m aj m O x 0.8 O O E

23

24

25

26

27 ,., ,..., _. c,... < , / /..é > _. +.. _.." ,.!...

28 ..._,, ;:.:i. i < b..,.,..... i b. 1.:,.,. _.,.,.,..,,.,,,..,,..,. -i...: :.. delft REKENKUNDG GEMDDELDE c' en $'WAAROEN. JBJL. E ~ ~ 1

29 P MDDELZWARE SONDERNG MET KLEEFME TNG NDRNGWEERSTAND 20 à 30 kn u, 2 à 3 11 v ZWARE SONDERNG $,, MET KLEEFMETNG P MET KLEEF-EN DCHTHEDSMETNG 100 kn!z 1011 $.* MET HELLNGMETNG P ( MET KLEEF-EN HELLNGMETNG 9 EXTRA ZWARE SONDERNG slf, MET KLEEFMETNG MET HELLNGMETNG MET KLEEF ~ EN HELLN GMETNG i 170 knn 1711 SONDERNGEN VAN DERDEN ALLE SONDEERPUNTEN BEREKBAAR MET EEN AUTO KUNNEN ELECTRSCH WORDEN UTGEVOERD d STEEKBORNG NDRNGWEERSTAND 2Oa 30 kn Z mm ( CONTNU GESTOKEN MONSTER) 20 a 100 kn % 2 Ò 1011 (BEGEMANNBORNG) 0 BORNG MET OF ZONDER GEROERDE MONSTERS -$ ACKERMANNBORNG ZONDER ONGEROERDE MONSTERS DE 4 BOVENGENOEMDE BORNGEN ZJN ONDEHKENNNGSBORNGEN 66mm (CONTNU ONGEROERD MONSTER) 20à100 k N N 2a10tf ( BEGEMANNBORNG) ACKERMANNBORNG MET ONGEROERDE MONSTERS 0 PULSBORNG OE 3 BOVENGENOEMDE BORNGEN DENEN TEVENS VOOR MONSTERONDERZOEK fl OPEN PELBUS,d WATERSPANNNGSMETER ( DVERSE TYPEN) laboratorium voor grondmechanica delft ingaanda teletoon (015) telex solab nl 77.0,.o, ALGEMENE LEGENDA t i torm.

30 - Foto's Tekeningen Beschrijving T LU K Klei 1 M 2 3 Mergel L Opgebrach te grond Lutum d.i. uitsluitend.... Leem Hoedanigheid is waar mogelijk fractie Boor kolommen Hoofdbestanddelen met hoofdletters ; bijbestanddelen met kleine letters nader onderscheiden aldus : (..) voor zwak... houdend of... ig, voor matig.., houdend of.,. ig en voor sterk... houdend of,,, ig. houdend indien bepaald d.m.v. fractieanalyse.. ig bij alle andere wijzen van bepaling Bijbestonddeel Precisie : geschat met water geschud Lö S Löss Silt fracties fractieanalyse Laagscheiding Precisie : 1 z G 2 3 Zand... Grind....., ym um pm 6-20 mm mm onzeker benaderd zeker R Stenen, keien, (R)otsblokken mm Laagjes enlot stukjes HoofQbestanddeel bijbestanddeel Pr H - - _ Plantenresten Humus z1 (k) KX K3 21 VY i1 KX VY /.:i etm // Zand.fijn,zwak kleiig met Kleilaagjes Klei,stijf.fijn zandig met Veenstukjes 1 - Zond, fijn,sterk silthoudend met Y!:.:..:?!':. /// Kleilaag jes en Veen stukjes V Veen Niet nader benoemde (humeuze) slappe grond, modder, e.d. U KY 7 1 Kleistukje (plaatselijk 1 Ho Hout B AAA,,A,,A A Brokken,baksteen,puin,e.d X laagjes... V -.., stukjes Concreties Schelpen Water Samenhangende grond : Niet samenhangende grond : 1 slap 1 fijn 2 middelmatig slap of stijf 2 middelkorrelig 3 stijf 3 grof cl D Ongeroerd monster Geroerd monster 7 verloren monster, teeg,enz. Ka1 kvrij Met sporen kalk Met weinig kalk Met kolk Met veel kalk P = Massa Der volume in tim3 w riir n.vink gec. ALGEMENE LEGENDA GRONDAANDUDNG BJL. B AL

31

32 .A.P. O - -. _+_-- -.,-.y..- M V = 0.50 m,- N.A. P. i , _i,..... ~..! A ' 1.o 5, f '..,. ~ BORNG 1-1 SCHAAL 1:lOO

33 (015) BROEKPOL DER.....~ -

34

35 c--- CO. 20m rittipnd MAP - - NAP e -.-/ achterland,c. i J C C! m! -1 o/ O 9 o O t- A 1

36 .. E..#j ' i ' 1,.....,~ i..... i...;....~, i... * /. ~,...,..... ~+...,+.. ;> i.! ',. i...~;. i?.! f <..., 1.,..,.,._. & _..... :....(....,...!, ; 1. 1 :... ~ l i ' ' 15...,......<i*.! , ~. <.!,..L.,. ~URNG-SONDERN.G- PL.KLEEF -PEN. WAARD! 1 ROFEL 2 PUNT NR. 2-1 dd grondmechanica delft teler 333'26 3O.b n,977,.02 STER-EN HEEMSKERKER-" ~co~240,90 BROEK POLDER. i 1: ga' t t l a m JB[JL S-1 i A4

37 4-

38 i,el PROEVEN.. BJLX - 2 AL

39 KA CEL 16JL.c -3 1 A4 PROE V E N

40 .

41 telefoon i 015) tcicx ab ni :ONDERZOEK DE UTGEESTER-EN HEEMSKERKER- BR OE KPOLDER. :EL PROE VEN c * co ~BJL.C Crm...

42 L,...,.. ' 1 ;,... j..;.,.. 5,. {..+ :! CEL PROE VEN BROEKPOLDER. CO B1JL.C -6 (am A4

43

44 . _1.,.. BROEKPOLDER.

45 :EL PROE VEN ~BJL C A4

46 ZELPROEVEN

47 CEL PROEVEN ' BJL.^ A4

48

49 EL PROE VEN 16lJL.C -13 A,

50 - CO mrm

51

52

53

54

55 laboratorium voor grondmechanica delft stichting waterbouwkundig laboratorium postbus 69, 2600 AB delft stieltjesweg 2, delft telefoon telex: solab nl postgiro: bank: mees en hope nv delft rekmr CO /7 juni 1979 * Onderzoek aan twee dwars,prof ielen van de kade van de - Polder de Uitgeester- en Heemskerkexbroek Werkzaamheden ten behoeve van opdrachtgevers worden slechts uitgevoerd op voorwaarde dat de opdrachtgeverafstand doet van leder recht op aansprakelljkstelllng en zlch verpllcht tot vrijwarhg voor edere aansprakelljkheld jegens derdeo. Het rapport mag slechts woordelljk en n zijn geheel worden gepubllceerd na schriftelijke toestemming.

56 CO /7 NHOUD : 1. Algemeen - Blz. : 1 2. Geologische beschrijving van het gebied 2.1. Overzicht van de geologische geschiedenis 2.2. Samenvatting 3. Keuze van de te onderzoeken dwarsprofielen Uitvoering en resultaten van het grondonderzoek 4.1. Uitvoering 4.2. Resultaten Boringen Celproeven Vergelijking van de grondmechanische resultaten ' Keuze van het profiel voer het ctabiliteitsonderzoek 7-6. Stabiliteitsonderzoek Rekenmodel Metingen van het freatische vlak en het water- 10'' spanningsverloop 6.3. Uitkomsten van het stabiliteitsonderzoek Beoordeling van liet kadegedeelte langs het Uitgeestermoer 12

57 Cû / Algemeen n het kader van het systematisch kade-onderzoek is in opdracht van het Centrum voor Onderzoek Waterkeringen (COW) door het La- boratorium voor Grondmechanica (LGM) een onderzoek ingesteld naar de standzekerheid van de kade van de Uitgeester- en Heems- kerkerbroekpolder. Het onderzoek is uitgevoerd in de kade langs en nabij het Uit- geestermzer. Aan de hand van een visuele verkenning door het COW en het door 3, Lbo6 c (1 k&ni het LGM opgestelde geotechnische lengteprof iel zijn&kfe profre- cr CE rb E Lq ; 12 r/a, len opgemeten en in tekening gebracht, waarnadn twee profielen grondonderzoek is uitgevoerd. eder profiel is min of meer repre- sentatief voor een bepaald kadegedeelte. Nadat er gegevens bekend. waren over de laagopbouw en de grondeigenschappen is een keuze gemaakt omtrent het profiel voor het stabiliteitsonderzoek. Aan de hand van de berekeningsresultaten * s een beoordeling van de stand- zekerheid van de onderzochte kade gegeven.

58 rn C / Geologische beschrijving van het gebied 2.1. Overzicht van de geologische geschiedenis l_ _."-l-l--^-- yc - De Pleistocene tijd (ongeveer de laatste 24 miljoen jaar van onze Aarde) wordt gekarakteriseerd door een aantal opvallende klimaatschommelingen, te weten het klimaat in de koude glaciale - of ijstijd en in de warmere interglaciale tijd. De in dit gebied aangetroffen sedimenten van Pleistocene ouderdom zijn de Eem-Formatie en de Formatie van Twenthe. De Eem-Formatie is een mariene eenheid, omdat de sedimenten in zee gevormd zijn. Deze mariene lagen bestaan uit zanden, vaak vermengd met veel schelpgruis. De Formatie van Twenthe, die op de Een-Formatie rust, is in een glaciale tijd (Weichcelien) gevormd. Deze continentale afzettingen, die onder zogenaamde periglaciale omstandigheden (o.a. onder invloed van wind en sneeuw) tot stand zijn gekomen, bestaan ook hoofdzakelijk uit zanden, waarin plaatselijk nog dunne leemlaagjes zijn ingeschakeld. Het begin van het Eoloceen wordt bepaald door een aanzienlijke klimaatsverbetering. Het in de glaciale tijd gevormde landijs ging smelten, waardoor een enorme hoeveelheid water vrij kwam. Het reliëf van de bovenkant van het Pleistoceen wordt geaccentueerd door een aantal jongere, diep ingesneden, Holocene geulen. De zeespiegelrijzing gaf de plantengroei een sterke impul9; uit de plantenresten is het Basisveen ontstaan. Daar waar geen erosie plaatsvond, is het oorspronkelijke Pleistocene oppervlak afgedekt met het Basisveen. &n dit veenlandschap drong de stijgende zee steeds verder binnen, zodat er een eind kwam aan de veenvorming. Op het veen slibden mariene sedimenten aan; dit Laagpakket wordt de Afzettingen van Ccilais genoemd. Deze Afzettingen van Calais zijn ontstaan in'een lagunair-milieu; gevolgd door een wad-milieu. Er wordt in principe onderscheid gemaakt in geulen met prielen, meestal opgevuld met zand, en schorren en kwelders met kreken, in het algemeen opgevuld met kleiige sedimenten.

59 CO-24 O /7-3- De zanden (fijn) vertonen, afhankelijk van de diverse sedimentologische eenheden, over het algemeen vrij hoge conusweerstanden, 2 vaak meer dan 5 MN/m. Onder en boven deze zandlagen, de geulen uitgezonderd, bevinden zich kleiige afzettingen. De bovenste kleilaag van de Afzettingen van Calais, de zogenaamde smeerlaag, heeft plaatselijk een dikte van meer dan 2 m, Het wad werd begrensd door een aantal zich landinwaarts verplaatsen? Be strand- of schoorwallen; daarna zijn de duinrijen door opwaaiïiiy ontstaan. De wallen rusten op de Calaislaag en reiken bijna tot N.A.P. Na het ontstaan van deze wallen werd de zeerijzi.ng relatief minder, zodat in dit wadgebied het zoute water door zoet water uit de rivieren werd verdrongen. De plantengroei kreeg weer een kans en het Hollandveen (dikte 1 à 2 m) werd gevormd. Als gevolg van de zeeagressie zijn enige malen gaten in de ctraadwallen geslagen, zodat de ze weer in dit veengebied binnenkwam. Eet pradukt van deze nieuwe transgressiesis een nieuwe sedimentaire serie die met de naam van de Afzettingen van Duinkerke wordt aangeduid en hier in het algemeen uit kleien bestaat. De hierboven genoemde Holocene laagpakketten behoren alle tot de Westland-Forma tie. Het laatste deel van de geologische geschiedenis is door de mens beinvloed. Er worden verschillende materialen gebruikt (Anthrapogerie gronden) voor de aanleg en het op hoogte houden van de kaden SamenvatAing (bijlage K. -a, Van diep naar ondiep, in ouderdom afnemend, wordt het volgende bo- demprofiel aangetroffen: - zand, vaak vermerigd met schelpgruis - Eem-Formatie 1 zand, plaatselijk met: dunne leembaagjes Formatie van.twenthe - veen (vemoedeli j k geërodeerd) 7 Basisveen. diverce kisi- en zandlagen - Afz. van Calals veonlae tussen mariene sedimenten in kleilagen - gevcrmd izs ca v. Chr. qqebracht mdteciaal - Hollandveen - Afz. van Duinkerke. - Anthropogene gronden Hol Pleistoceen, oc ere n

60 Cü / Keuze van de te onderzoeken dwarsprofielen- Tijdens de visuele verkenning zijn, om een indruk van de vorm en de afmetingen van de betrokken kadedelen te krijgen, 3 profielen uitgezocht en later opgeineten, waarin een nader onderzoek zou plaatsvinden. Naast de visuele verkenning is bij de keuze van deze representatieve dwarsprofielen uitgegaan van de gegevens verkregen uit het geotechnische lengteprofiel. eder gekozen profiel is min, -^._--"-. ~ of meer representatief gesteld voor een bepaald kadegedeelte (zie COW-rapport - Beschrijving van de kade -1 - Profiel 1 ligt bij de jachthaven van Uitgeest. Op de lage kruin van de kade bevindt zich een tagelpad; het hoogste punt van de kruin ligt op N.A.P. + 0,Ol m. De helling van het hinnentalud bedraagt ongeveer 1 : 2 en de sloot ligt direct aan de teen van de kade (bijlage Q 1). -- Profiel 2 betreft een groene kade, die direct aan het Uitgeestermeer ligt. Het hoogste punt van de kruin ligt op N.A.P. + 0,13 m (bijl-age 5 1 ). - Profiel 3 betreft eveneens een groene kade, gelegen langs het rietland van het. Uitgeestermeer. Het hoogste punt van de kruin ligt op N.A.P. + 0,25 m (bijlage D 2). < _i._/ De overige kadegedeelten worden niet nader onderzocht, omdat deze kadegedeelten geen boezemwater keren. n overleg met het CûW is besloten om in de profielen 1 en 2, op grond van de confiyuratie van de kade en het geotechnisch lengteprofielleen nader grondonäcrzoek te laten plaats vinden.

61 / Uitvoerinq en resultaten van het grondonderzoek -----p.) Ter verkrijging van ongeroerde monsters en aanvullende gegevens omtrent de grondopbouw zijn in profiel 1 één en in profiel 2 drie Begemannboringen $l 66 mm gestoken. De boringen 2-1 en 2-2 zijn in de kruin van de kade van profiel 2 gemaakt; de ondiepe boring 2-2 is 2 m in lengterichting in de richting van profiel 3 verschoven. Naast de kruinboring 2-1 is een middelzware sondering met kleefmeting uitgevoerd. n het laboratorium zijn uit de 4 continuboringen in totaal 27 celproefmonsters genomen. Op 25 monsters zijn langzame celproeven uitgevoerd om de wrijvingseigencchappen (c1- en $'-waarden) van de diverse grondlagen in geconsolideerde toestand te bepalen. De ove- rige 2 monsters zijn als reservemoncters in het laboratorium opge- slagen. Uit de boringen zijn tevens in totaal 17 monsters genomen, waarvan de volumieke massa's zijn bepaald. De volumieke massa's zijn naast de wrijvingseigenschappen van belang voor de bepaling van de aandrijvende en weerstand biedende krachten bfj de stabili- teitsbcrekeningen. Nadat de monsters ten behoeve van de laboratoriumproeven uit de bo- ringen zijn genomen is het resterende gedeelte van de boringen be- schreven en gefotografeerd (bijlage B1 en 32) 4.2. Resultaten EW~3~qe~ De navalgenae beschrijving van de grondopbouw in en beneden het kadelichaam is gebaseerd op de 4 Eegemannboringen fl 66 nm

62 ,, -,,.-,.. -, -, -.-, -..., ,.. GQ PRûFlEL ; 1 BORNG : 1-1.KTE in m OMSCHRJVNG MV = 0,50 m- N.A.P A ,50 O, 70 0,70 0,50 o, 30 zand, fijn, venig klei, zwak himeu.s me t puinstukjes veen, kleiig klei met plantenresten zand, fijn met kleilaagjes ' Anthropoycne gronden ' Hollandveen ' Afzettingen vair Duinkerke 1 4 SA ' 1.00 i 1.35: _ 1,60 veen met een kleilaagje klei rne t p 1 an tenr e s ten Hollandveen C Afzettingen van Ca lai s e,---

63 PROFEL : 2 BORNG : 2-1 MV =0,13 mi- N.A.P. -- n a 7 i A U 9B 10 * 1.28 U 11A f i t?.r C_. * DKTE i- OMSCHRJVNG in in 0,LO 0,20 1,40 0,50 O, 70 0,50 i,ao klei, zwak humeus en puinstukjes veen klei, venig veen klei. met plantenresten; een veenlaagje en schelpstukjes zand, fijn, siltig met schelpctiik jec * Anthmpogene gronden - Hol landvee n {Alze ttingen van CaLais

64 PROFEL : 2 BORNG : 2-2 DKTE in m _3- MV =0.13 m+ N.A.P. i i 1'632 14A Y48 - O, 25 0,20 1,40 tee laarde zand, fijn, venig klei, zwak hdmeus veen 1 Anthropgene gronden rhollandveen

65 -.- PROFEL: 2 BORNG : 2-3 DKTE in ni - -urn- L T Pi O S T RAT G W A F i E MV = 0.65 m- N.A.P ,25 0,45 0,50 1 klei, venig klei veen An thropogene yroncien Hol. laiiàveen i 88 O, 80 0,60 1,90 klei, venig veen klei m et plantenresten en een veenlaag je zand, fijn met een kleilaagje en schelpstukjes A ze t.tingen van Duirikerlce Ho 11 and vee n Af z.et.tingen van Calais 8 c

66 Gg_lplgggygn (bijlagen C1 t/m C14) De omhullende van de spanningscirkels is zoveel mogelijk bepaald in het gebied van de maatgevende korrelspanning die heerst op de diepte, waar het monster genomen is. Bij celproefmonster geen omhullende aan de spanningscirkels worden bepaald de horizontale steunspanning tijdens de beproevingsduur niet wilde oplopen; de oorzazk moet gezocht worden in de vezelstructuur van het veen. De overige celproeven zijn bevredigend verlopen. De polder de Uitgeester en Heemskerkerbroek aan de Krommenieër Woudpolder; deze polder is ook in het kader van het systematisch kadeonderzoek onderzocht. grenst aan de oostkarit Het rekenkundig gemiddelde van de wrijvingseigenschappen van d- veen- laag en de laag klei met plantenresten vertenen een grote overeen- komst in de beide polders (bijlage El). De cohesie (c ) van de laag klei, humeus, de laag boven de veenlaag, *. /...r ~~~._.~_U.-.-~,,.. heeft in de polder de rjitgeester en Heemskerkerbroek een :belsngri jk A.;, hogere waarde dan de cohesie van de overeenkomstige laag in de Krommeriieër Woudpo Lder. Op de bijlage E2 staan de rekenkun,dige gemiddelden getekend van de, ~ -. w * ~ ~ w w u h c - en. $ -waardan van de celproefresulta.~quit de boringen van de?\,.,**p polder de Uitgeester- en Beeniskerkerbroek..A t:,c i,.::, ::&>.;4 < r;.,,*,..t CL.&,*,*,..; 4:d t-.;,..,(>,w~, 3 c:l,*.:,{ i z t l,.i tr,: t &>;~< <&& 3

67 5. Keuze van het profiel voor het stnbiliteitsonderzoek De laagopbouw van de profielen 1 en 2 vertoont niet veel overeenkomst; de profielvorm van profiel 2 is yuiistiger (minder steil binnentalud, iets hogere en bredere kruin) dan de vorm van profiel 1. Profiel 2 ligt direct langs het Uitgeestermeer; de freatische lijn zal door opwaaiing en golfoverslag hoger komen te liggen dan de freatische lijn in profiel. 1, n overleg met het COW is daarom besloten om voor profiel 2 stabiliteitsberekeningen te maken.

68 _- CO / Stabiliteitsonderzoek Rekenmodel _ (profiel 2, bijlage G-1) De kade van profiel 2 is aan de hand van de gegevens uit de boringen lithostratigrafisch in 6 lagen verdeeld. Om een oordeel te kunnen ge- ven over het betreffende kadeyedeelte is het gewenst niet uitsluitend grondeigenschappen in te voeren die verkregen zijn van monsters uit het onderhavige profiel maar eventueel ook grondeigenschappr en van mon- sters uit andere profielen. De berekening kan in twee delen worden gesplitst, namelijk: Geval 1: een berekening met de grondeigenschappen die het rekenkundig gemiddelde zijn van de celproefresultaten uit de boringen van profiel 2. Geval 2: een berekening waarbij voor de laag klei, humeus (laag 2) het statistisch gemiddelde van de Krommenieër Woudpolder in het rekenmodel is ingevoerd. De overige lagen behouden dezelfde eigenschappen als in geval 1. 1 n de berekening van profiel 2 zijn de volgende grondeigonschapprn ingevoerd: Geval 2: laag 1: zand, venig 3 p = 1,40 t/m 2 c' = 2,OO kn/m 4' = Uit deze dunne toplaag zijn geen celproefmonsters beschik- baar; daarom is een aangenomen waarde in het rekenmodel ingevoerd - laag 2: klei, humeus, met puinstukjes 2 2 p = 1,55 t/m c' = 5,31 kn/m 9' = 23,38O Deze waarden zijn het rekenkundig gemiddelde van de 3 cel- proefmonsters 7, 8A en 8B uit deze laag van de kruinboring 2-1.

69 Cû /7 laag 3: laag 4: laag 5: laag 6: De 3 celproefmonsters uit boring 2-2 geven belangrijk 2 betere wrijvingseigenschappen (c' = 8,56 kn/m en 4' = 20,64") dan de 3 celproefmonsters uit boring 2-1 (bijlage E 2). n het rekenmodel zijn de waarden van de boring met de slechtste eigenschappen ingevoerd. Uit de boring 2-3 in het binnentaluà zijn geen celproefmonsters voor deze laag beschikbaar. veen 3 p û,98 t/m Deze waarden zijn het rekenkundig gemiddelde van de celproef- monsters 2-1-9A, 10 en uit de veenlagen, laag 3 en Ei, van profiel 2. klei, venig 3 P -= 1,26 t/m Deze waarden zijn het rekenkundig gemiddelde van de celproef- monsters 2-1-9B en A uit deze laag van profiel 2. veen 3 p = 0,98 t/m 2 c' = 3,75 kn/m 2 c' = 5,31 km/m 2 c' = 3,75 kn/m Deze waarden zijn overeenkomstig laag 3. klei met. plantenresten 2 p = 1,42 t/m 3 c' = 2,56 kn/m (a' = 27,16O $' J 23,313O $' = 27,16* $' = 19,71 Deze waarden zijn het rekenkundig gemiddelde van de celproof- monsters A, 11B, 12 en A, 18B, 18C, 19A, 19B -- Geval. 2 Met uitzondering var, de laag 2 zijn voor de overige lagen dezelfde eigen- schappen aangehouden als bij geval 1. laag 2: klei, humeus met puinstukjes 3 2 p = 1,55 t/m c' = 2,O8 kn/ni (P = 25,73O Deze waarden zijn het statistisch gemiddelde van de celproaf- monsters 7-1-7, , 1!-2-30, A, A, en 48, A en 61B uit de overeenkomstige laag uit de Krom- menieër Woudpolder.

70 CO / De celproefmonsters uit deze laag klei, humeus van de Krommenieër Woudpolder geven een lagere cohesid (c') dan üe monsters uit de polder de Uitgeester- en Heemskerkerbroek (bijlage E 1). Het statistisch gemiddelde van de celproefresultaten ligt onder het rekenkundig gemiddelde van deze laag uit de Krommenieër Woudpolder. Voor de glijvlakberekeningen is het verloop van de freatische lijri van essentieel belang. De ligging van de freatische lijn is bepaald U,98f?G&Y45/76N aan de hand van door het COW geplaatste en afgelezen peilbuizen. Voor profiel 2 is de freatische lijn met de plaats van de peilbuizen op de bijlage G 1 getekend. Uit de waarnemingsreeks blijkt in welke mate het freatische vlak door de neerslag wordt beïnvloed. Aan de hand van deze gegevens is een schatting gemaakt van een maatgevende freatische lijn ten gevoïge van langdurige neerslag en een maatgevende boezemwatarstand. De glijvlakberekeningen in profiel 2 zijn met twee freatische lijnen uitgevoerd, te weten: Fl-1: een freatische lijn, waarvan het verloap is bepaald aan cle hand van de peilbuiswaarnemingen F1-2: een freatische lijn, waarvan liet verloop is aangenomen bij een boezemwaterstand van N.A.P. Voor de kadegedeelten langs het Uitgeestermeer geldt nog een derde freatische lijn; deze naatgevende freatische lijn F1-3 is aangenonen bij een maatgevende boezemwaterstand van N.A.P. 3. 0,20 m. Gezien tie lage ligging (N.A.P. + 0,13 m) van de kruin van profiel 2 en de uitkomsten van het ctabiìiteitsonäerzoek zijn met de hoogste freatische Zijn geen glijvlakberekeningen uitgevoerd. F1-2 en F1-3 zijn niet direct het gevolg van een hogere boezemstand, maar kunnen ook worden veroorzaakt door hevige regenval, opwaaiing Kt of golfoverslag; de kade raa dan nagenoeg volledig vewzadiqd met water. De boezem kan alweer tot het normale peil zijn afgemalen, terwijl de freatische Lijn in de kade relatief hoog blijft.

71 CO W/ Bet waterspanningsverloop met de diepte is op grond van de peilbuis- waarnemingen en de grondgesteldheid in het rekenmodel hydrostatisch aangenomen Uitkomsten... van het stabiliteitsonderzoek (bijlage G 1) Geval 1 Met de in profiel 2 aangetroffen grondeigenschappen worden de volgende minimum evenwichtsf actoren (n) gevonden : Geval - 2 Voor laag 2 van profiel 2 is het rekenkundig gemiddelde van de waarden, gevoíiden uit de Krommenieër Woudpolder, in het rekenmodel ingevoerd. De minimum evenwichtsfactoren voor de kade zijn:

72 Cû / Beoordelin.~~an het kadegedeelte langs 7-het Uitqcectermeer Vagenoeg het hele kadegedeelte langs het Uitgeestermeer ligt te laag om de hoogste freatische lijn (Pl-3) te keren. Het kadagedeelte langs het Uitgeestermeer gerepresenteerd door profisl moet op grond van het stabiliteitsonderzoek in dit profiel worden afge- keurd, daar de geweriste overmaat aan stabiliteit ontbreekt. Hoewel profiel 3 een iets gunstiger profielvorm (flauwer binnentalud) heeft als profiel 2 moet profiel 3 op grond van het in profiel 2 uitge- voerde stabiliteitconderzoek als onveilicj worden aangenerkt. Daar de laagopbouw en de kadevorm van srofiel 1 niet gunstiger is dan van profiel 2, moet het door profiel - 1 gerepresenteerde kadegedeelte ook als onveilig worden aangenerkt. Od$c V? cvw~~ 2 Concluderend moet worden gezegd dat de gewenste overmaat aac stabiliteit van de onderzochte kadeyedeelten ontbreekt en dat de kruin van de kade langs het Uitgerstermeer te laag ligt om een maximale boezemstand van N.A.P. f 0,20 m te kunnen keren. De aanwciiykeid van kabels, leidingen en vreemde objecten is niet in de beschouwing over de veiligheid van de kade betrokken. Re aanwezige leidscgen, kabels en vreernde objecten dienen getoetst te wowüen aan de volgende leidraden vari de Technische Adviescommissie voor de Waterkeringen : a. Leidraad voor constructie en beheer van gasleidingen in, op en nabij waterker Frigen b. Leidraad voor constructie en beheer van vloeistofleidingen in, op en nabij waterkerin9en c. Leidraad voox ontwerp, beheer en onderhoud van constructies en vreemde ob jecren in, op en nabij waterkeringen Opgests ld dooi: :

73 co /7 BJLAGEN : A algemene legenda B algemene legenda graridaanduiding P-1 situatie D-l t/m 2 : dwarsprofielen B-1 t/m 2 : boringen s-1 sonderingen C-1 t/m 14 : ce lpr oeven G- 1 glijvlakken profiel 2 F-1 t/m 4 : foto ' s boringen K-1 geotechnisch profiel en ïithostratigrafische legenda

74

75 .. ~,......, _..... BROEKPOLDER. SULTATEN MET DE

76