Verslag vergadering afdeling Geschiedenis 6 juni 2011

Transcriptie

1 Verslag vergadering afdeling Geschiedenis 6 juni 2011 Aanvang: 15.00u Plaats: L Aanwezig: Verontschuldigd: Robbert-Jan Adriaansen, Bert Altena, Arianne Baggerman, Henri Beunders, Pieter de Bruijn, Maarten Van Dijck (verslag), Nel van Dijk, Dick Douwes, Bregje van Eekelen, Edda Frankot, Robert von Friedeburg, Ferry de Goey, Maria Grever, Hilde Harmsen, Evelien Hazewinkel, Hein Klemann, Marianne Klerk, Martijn Lak, Koen van Loon, Tak-Wong Ngo, Gijsbert Oonk (voorzitter), Zihni Ozdil, Annemieke Romein, Geerte Savenije, Klara Paardenkooper, Theo Pronk, Joep Schenk, Rudi Verburg, Ingmar Vroomen, Jan Waszink, Karin Willemse, Ben Wubs Marten Boon, Norah Karrouche, Martijn Kleppe, Maryse Kruithof, Kees Mandemakers, Alex van Stipriaan 1. Opening: de afdeling verwelkomt een aantal nieuwe leden 2. Mededelingen: punt 7 van de agenda vervalt omdat Martijn Kleppe zich ziek heeft gemeld. 3. Goedkeuring verslag vorige vergadering 3. Work in progress: nieuwe invulling bachelor Geschiedenis ) De voorzitter licht toe dat de hervorming van de bacheloropleiding geschiedenis noodzakelijk is gezien de lage rendementen (33-40% over vier jaar). De voorbije jaren werden al een aantal initiatieven genomen om hier verandering in te brengen, maar de opleiding zelf werd nog niet onder handen genomen. Op deze vergadering staan specifiek het invoeren van korte blokken (4 weken), kleine werkgroepen (15 studenten) en vraaggestuurd onderwijs op de agenda. De capgroep moet vandaag bekijken of ze met deze ingrijpen akkoord kan gaan. 2) Robbert-Jan merkt op dat hij kritisch staat ten opzichte van PGO omdat het een pedagogisch model is dat vooral geschikt is voor de gammawetenschappen. Dit model is volgens hem in de eerste plaats op het verklaren van maatschappelijke processen gericht in plaats van het begrijpen van teksten. Hierdoor zou een hermeneutische benadering van geschiedenisonderwijs minder tot niet aan bod komen. Robbert-Jan wil daarom graag weten waarom precies voor PGO is gekozen. Net als andere leden van de vakgroep gelooft hij dat het goed is studenten meer aan de bal te houden, maar PGO is volgens hem dan niet de enige mogelijke oplossing. Een aantal leden van de vergadering vraagt ook of er duidelijke empirische studies zijn die aantonen dat PGO de beste rendementen kan opleveren voor geschiedenisonderwijs. Maria 1

2 herhaalt de vraag zitten waarom PGO nodig is voor de rendementen te verbeteren. Zij is meer gewonnen voor een meer zachtere aanpak en voor kleinere veranderingen in de opleiding. Volgens haar is het niet zo vanzelfsprekend om meteen alles om te gooien (met name inhoud en pedagogisch kader). Jan sluit hierbij aan en denkt dat PGO niet aansluit bij geschiedenisonderwijs. Ook Klara is kritisch ten opzichte van PGO en vraagt zich af of dit niet de zoveelste verleuking van het onderwijs is waarbij we vooral de zwakkere studenten willen bedienen. De betere studenten moeten zich dan weer aanpassen want theoretische invalshoeken krijgen volgens haar veel minder plaats binnen PGO. Ook Theo sluit zich hierbij aan en merkt op dat tijdens de brainstorm de meeste leden van de capgroep argwanend stonden tegenover PGO. Hij vraagt zich af waarom de voorzitter dan toch in dit werkdocument voor PGO-onderwijs kiest. Martijn denkt dat een periode van vier weken te kort is om PGO onderwijs te geven (docenten) en te verwerken (studenten). Annemieke spreekt vanuit haar ervaring als docent op de middelbare school en meent dat PGO te hoog gegrepen is voor beginnende studenten aan de universiteit. Henri vraagt zich af waarom er enkel bij de sociologen gekeken is als inspiratiebron voor nieuwe onderwijsvormen, terwijl opleidingen geschiedenis in Nederland (bijna) nooit gebruik maken van PGO. Henri vraagt zich af of of we ons niet eerder moeten spiegelen aan het angelsaksische onderwijssysteem gezien de internationalisering van het masterprogramma en de oprichting van university colleges. Robert sluit aan bij de discussie over PGO en vraagt zich af of we niet gewoon naar vraaggestuurd onderwijs moeten. PGO is niet echt nodig om ons onderwijs te verbeteren en studenten meer aan de bal te houden. Arianne stelt de vraag of PGOonderwijs bij de rector een voorwaarde is voor bepaalde geldstromen. Gijsbert verzekert dat dat niet zo is. 3) Pieter werpt op dat we het nog steeds niet over de eindtermen hebben gepraat terwijl dat belangrijk is voor de keuze van het pedagogisch model. Maria hamert er eveneens op dat de eindtermen het belangrijkste beginpunt zijn van een opleidingsprogramma. Gijsbert geeft aan dat er zo snel mogelijk van start wordt gegaan met het nadenken over de eindtermen, daarvoor zal aan het einde van de vergadering een werkgroep worden opgestart. 4) Geerte vindt het raar dat dezelfde opmerkingen steeds blijven terugkomen en stelt de vraag wat er uiteindelijk met deze kritische bedenkingen zal worden gedaan. De opmerkingen die worden gemaakt, kwamen ook al bij eerdere bijeenkomsten naar voor. 5) Geerte wil ook graag meer weten over de inzet van personeel: betekent kleinere groepen studenten ook dat de docenten aanzienlijk meer groepen moeten begeleiden, want in dat geval is er geen winst voor de docenten bij dit soort opzet. Bregje vraagt Gijsbert of er ook wordt nagedacht over het inzetten van masterstudenten voor de begeleiding van onderwijs zoals bij sociologie het geval is. Gijsbert geeft aan dat daarover niet wordt nagedacht. 6) Ferry maakt zich zorgen over het profiel van de opleiding. Met sterke geschiedenisopleidingen in de buurt mag het verschil met andere universiteiten niet verdwijnen. 7) Daarnaast maakt Ferry de opmerking dat onderwijs best op verschillende manieren kan worden ingevuld en dat er geen eenvormig model moet worden opgelegd. PGO werkt enkel voor bepaalde studenten en bepaalde vakken. Er moet vrijheid blijven voor de docenten zelf, zowel wat PGO betreft als andere onderwijsvormen. 2

3 8) Gijsbert probeert de discussie samen te vatten: (1) er zijn bijna geen opmerkingen over de lengte van de blokken (uitgezonderd Bert en Martijn) en (2) het werken met kleinere groepen studenten. 9) Gijsbert wil ook graag nog een keer de sterke punten beklemtonen van de voorgestelde opzet: (1) alle docenten geven op dezelfde manier de werkgroepen, (2) de studenten worden ertoe aangezet leerstof actiever te verwerken en (3) de studenten in de opleidingscommissie waren erg enthousiast over PGO-aanpak. 10) Hein vraagt zich af hoe het onderwijs er over de drie bachelorjaren uit gaat zien. Zonder een beeld van de eindtermen en de invulling van jaar 2 en 3 kunnen we volgens hem niet oordelen over het op tafel liggend voorstel. Hein vreest bijvoorbeeld dat er PGO-moeheid kan ontstaan als studenten op drie jaar 24 blokken met PGO moeten doorlopen. Enkel bij een volledig voorstel kan de capgroep een genuanceerd oordeel vellen. 11) Bert licht de conclusies van de opleidingscommissie toe. Daar kwamen immers gelijkaardige punten naar voor. PGO-onderwijs werd ook daar met enige skepsis ontvangen hoewel het niet categoriek werd afgewezen. Wel mogen we ons niet blindstaren op het PGO-systeem als enige alternatief voor het huidige onderwijs. Om studenten aan de bal te houden, moeten we studenten meer vraaggestuurd onderwijs geven, maar niet noodzakelijk PGO. Bert vreest er ook voor dat studenten zich kunnen wegstoppen in werkgroepen en een hele blok gewoon kunnen uitzitten zonder actieve medewerking. Nel repliceert daarop dat docenten hierop kunnen worden getraind en dat ze studenten deels zullen moeten beoordelen op medewerking en houding. Arianne merkt echter op dat het uiterst moeilijk is om de inzet van studenten te beoordelen, zeker voor jonge docenten is dit niet vanzelfsprekend. Verder betwijfelt de opleidingscommissie dat iedere docent gelijk welk vak kan geven, dat lijkt wat overdreven. 12) Dick meent dat de specificiteit van geschiedenisonderwijs zwaar wordt overschat door de vergadering en dat het sociologiemodel best voor geschiedenis kan worden gebruikt. Bovendien moeten we ons er bewust van zijn dat de meeste studenten niet als historicus te werk worden gesteld. Hein vreest daarbij voor een uitholling van de opleiding en gelooft niet dat het verzet tegen PGO vanuit conservatisme komt. Bert meent dat de sterkte van een opleiding geschiedenis net zit in het zich inleven in andere situaties en in veranderingen. Bert gelooft niet dat denken vanuit de arbeidsmarkt de beste manier is om een opleiding vorm te geven.gijsbert repliceert dat PGO enkel wordt voorgesteld omdat andere ingrepen om de rendementen te verbeteren in het verleden weinig tot geen resultaten opleverden. Dick besluit dat het managementteam zich vooral zorgen maakt over de rendementen maar dat er niet ten allen prijze wordt vastgehouden aan PGO. Wel meent het managementteam dat serieel onderzoek en de gedeeltelijke invoering van PGO noodzakelijk zijn. Het is bovendien zo dat de financiering van het onderwijs voor een groot deel van diplomagelden komt en daar scoort deze opleiding erg slecht op. Met betere rendementen zouden we in elk geval meer facultaire middelen verwerven. Die eerste geldstroom van diplomagelden is erg belangrijk. 13) Op een vraag van Maria antwoordt Dick dat de afdelingen steeds zelfstandiger worden en dus vrij veel invloed hebben. Wel zijn er een aantal randvoorwaarden die moeten worden vervuld. Het is dus zeker niet zo dat de veranderingen van bovenaf zullen worden opgelegd. 14) Dick merkt naar aanleiding van een opmerking van Arianne ook op dat de lage rendementen bij geschiedenis (in vergelijking met ACW) niet 3

4 te maken hebben met hogere eisen bij de eindscriptie geschiedenis. De grootste uitval heeft dan al plaatsgevonden. 15) Robert concludeert dat de leden van de capgroep het eens zijn over het profiel van de opleiding: longitudinaal, vergelijkend en theoretisch. Bovendien lijkt er een consensus te bestaan dat we de studenten wel meer uren moeten laten werken. Anderen zijn het ermee eens dat we vooral moeten kijken hoe we studenten meer kunnen activeren en aan het werk zetten. Wel moeten we eerst inventarisseren welke oplossingen daarvoor bestaan voor PGO-onderwijs wordt ingevoerd. Bregje denkt dat er ook binnen de capgroep al goede vormen van onderwijs worden gegeven, maar we weten te weinig hoe collega s hun onderwijs invullen. 5. Arbeidsvoorwaarden: niemand heeft opmerkingen 6. Praktische regelingen: Vastgesteld wordt: Vanaf studiejaar gaan we over naar serieel onderwijs in blokken van vijf weken. Alle vakken zijn even groot, 7,5 ects. Er is de mogelijkheid om vakken over twee blokken te programmeren. De afdeling geschiedenis heeft een voorkeur voor kleinere werkgroepen, zoals voorgesteld in het discussiedocument van het afdelinsghoofd, studenten. Nel van Dijk en Gijsbert Oonk gaan uitrekenen of dat haalbaar is. Er komen twee comissies: 1) Robbert-Jan, Robert en Bert zullen samen in een werkgroep overleggen over de eindtermen van de opleiding. Gijsbert zal hen daarover contacteren. 2) Gijsbert zal ook contact opnemen met Klara, Hein en Jan. Zij zullen een werkgroep vormen waarin wordt nagedacht over de mogelijke werkvormen in het onderwijs. Daarbij zullen ze ook aandacht hebben voor de bestaande werkgroepen bij de verschillende docenten in de opleiding. 3) Gijsbert contacteert ervaringsdeskundigen (historici) mbt tot invoering van PGO. Een pilot zal moeten uitwijzen of dit model toepasbaar is voor de geschiedenisopleiding. 4) Tot slot wordt ook een werkgroep samengesteld naar aanleiding van de viering van 100 jaar universiteit en 25 jaar opleiding geschiedenis: Maria, Ben en Martijn zullen hier de koppen samensteken. Maria stelt voor ook Paul van de Laar te betrekken. 5) Dick licht toe dat er op termijn een verhuis aankomt maar de besluitvorming zal pas rond zijn in augustus-september. Er zullen waarschijnlijk flexplekken komen voor de bijzondere hoogleraars en mogelijk ook voor een aantal aio s. 6) Dick geeft ook aan dat de faculteit iemand mag voorstellen voor een eredoctoraat. Suggesties mogen aan hem worden overgemaakt. 7. Rondvraag: 1) Klara wil nog opmerken dat ze het gevoel heeft dat (bijna) niemand op PGO zit te wachten en drukt de bezorgdheid uit dat dit toch zal worden opgelegd van bovenaf. 2) Evelien licht toe dat er ook bij de studieadviseurs wordt nagedacht over de rendementen. Een aantal acties hebben toch al vruchten afgeworpen want de rendementen liggen dit jaar waarschijnlijk iets hoger. 4

5 3) Ben vraagt of het waar is dat er een fusie met Leiden en Delft aan zit te komen. Dick ligt toe dat er overleg is geweest tussen de decanen, maar dit gaat zeker nog jaren duren. Op bachelorniveau zou dit weinig invloed hebben maar op masterniveau wordt er wel over specialisering nagedacht. 4) Bregje vraagt zich af of er geen kopje in de studiehandleiding moet komen om mobiele telefoons en internetgebruik tijdens de colleges te verbieden. Heel wat leden van de capgroep zijn het eens met deze opmerking, maar Dick vraagt zich af of dit punt wel te handhaven is. Het is immers voor docenten vaak moeilijk te controleren of mobiele telefoons nu daadwerkelijk niet worden gebruikt. 8. De presentatie van Martijn Kleppe 'Personal Memories create National History - De wandkaart van de Canon van Nederland' vervalt door de afwezigheid van Martijn (wegens ziekte). Aansluitend borrel in Siena om 16.30u Data vergaderingen academiejaar : - Maandag 29 augustus 2011, 15:00u-17:00u, kamer L Maandag 7 november 2011, 15:00u-17:00u, kamer L Maandag 23 januari 2011, 15:00u-17:00u, kamer L Maandag 26 maart 2012, 15:00u-17:00u, kamer L Maandag 4 juni 2012, 15:00u-17:00u, kamer L