asbl Tournesol-Zonnebloem vzw

Transcriptie

1 Danielle Blancke, Sophie Tollenaere, Patrick Bulteel, Laurie Renguet

2 «moestuinmeester» worden Een opleiding voor de burgers die zin hebben om hun passie en kennis over moestuinieren willen delen Jaargang 2018

3 Opleiding Gegeven door l'asbl Tournesol-Zonnebloem Op initiatief van Leefmilieu Brussel

4 De delen van de plant En hun functies

5 Ter inleiding Planten in natuurlijke ecosystemen : Efficiënte producent van voedsel, de basis van het leven. Het bos: Het ecosysteem die zich van nature vormt in ons klimaat.

6 Ter inleiding De moestuinier : Een beheerder die planten teelt, als voeding voor de mens.

7 Ter inleiding Moestuinieren is nooit natuurlijk: Het teelt fragiele planten die kunstmatig geselecteerd zijn geweest. Het creëert en onderhoudt een niet natuurlijk systeem.

8 Ter inleiding Een moestuin is natuurlijker naarmate deze : de natuurlijke mechanismen respecteert of nabootst. aan de noden beantwoordt van alle levende organismen binnen het systeem.

9 1 De plant: delen en functies De verschillende plantendelen en hun functies

10 1. De plant : delen en functies CO2 O2 Blad H2O Fotosynthese - Zonne-energie fotosynthese 6 H2O + 6 CO2 C6H12O6 + 6O2 ademhaling water koolstofdioxide suiker zuurstof transpiratie voedsel/reproductie dieren

11 1. De plant: delen en functies Organisch sap water + suiker Stengel - circulatie van organisch en mineraal sap - Ondersteuning van bladeren, bloemen en vruchten - voedsel/reproductie fauna Mineraal sap Water + mineralen

12 1. De plant: delen en functies Wortelexudaten: Suiker Wortel - Vasthouden van de grond - Absorptie van water en mineralen - Uitwissellen van suiker met microorganismen Mineraal sap water + mineraal sap

13 De rhizosfeer : een zeer rijk milieu Een hoge biologische activiteit Gevarieerde onderlinge relaties Voorbeeld: symbiose Wortelknolletjes op vlinderbloemigen Mycorrhiza

14 1. De plant : delen en functies Bloem Mannelijk orgaan Vrouwelijk orgaan - bestuiving bevruchting reproductie Voedsel insecten

15 1. De plant : delen en functies Vruchten en zaden Vrucht = dopvrucht (droge niet openspringende vruch - reproducte - verspreiding - voedsel/reproductie insecten, vogels, zoogdieren,... - Voeding mens

16 De bloem wat extra belicht

17 De bloem: een ongeloofelijke diversiteit * aan vormen, kleuren, geuren,.. * aan werkingen Resulterend uit : - Een lange en trage evolutie - Mechanismes zoals mutaties en selectie Ligt aan de basis van de botanische classificatie Voor de reproductie

18 De bloem: een ongeloofelijke diversiteit Bloemplanten zorgen via seksuele reproductie voor een grotere genetische diversiteit. Bloemen en zaden zorgen voor : Verspreiding van soorten Overleving soorten in ongunstige omstandigheden

19 Wat is een bloem? Kroonblad Geheel = bloemkroon Kelkblad Geheel = calyx Meeldraad Geheel = androecium = mannelijk orgaan Stamper Geheel = gynoecium = vrouwelijk orgaan

20 Van bloem tot vrucht Stamper Meeldraad Helmknop = bevat het stuifmeel stempel stijl Helmdraad vruchtbeginsel zaadbeginsel

21 Van bloem tot vrucht Verschillende etappes van de reproductie 1. De bestuiving 2. De bevruchting 3. De vorming van vruchten en zaden

22 Van bloem tot vrucht De verschillende etappes van de reproductie 1. De bestuiving = overdracht van de stuifmeelkorrel (pollen) van de meeldraad naar de stempel van de stamper

23 Van bloem tot vrucht Een- en tweeslachtige bloemen Mannelijke bloem Tweeslachtige bloemen Zelfbestuiving mogelijk, maar meestal zijn er mechanismen die dit verhinderen. Vrouwelijke bloem Eenslachtige bloemen Kruisbestuiving noodzakelijk Transport van pollen door insecten entomogamie Transport van pollen door wind anemogamie

24 Van bloem tot vrucht Een - en tweeslachtige bloemen Tweeslachtige bloemen vb. : kersenbloesem

25 Van bloem tot vrucht Een- en tweeslachtige bloemen Eenslachtige bloemen vb. : mais (mannelijke bloemen) vb. : mais (vrouwelijke bloemen) Aparte mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde plant Eenhuizige plant vb. : weegbree

26 Van bloem tot vrucht Een- en tweeslachtige bloemen Eenslachtige bloemen Mannnelijke en vrouwelijke bloemen aanwezig op aparte planten. Zowel vrouwelijke en mannelijke planten nodig voor vruchtzetting! Tweehuizige planten

27 Van bloem tot vrucht Samenvatting Tweeslachtige bloemen Eenslachtige bloemen Zelfbestuiving Kruisbestuiving Eenhuizig Tweehuizig Kruisbestuiving Kruisbestuiving Allogamie Allogamie Autogamie Allogamie Door de uitwisseling van genetisch materiaal bij kruisbestuiving, wordt diversificatie en evolutie bevorderd.

28 Van bloem tot vrucht De verschillende etappes bij reproductie 2. De bevruchting De bevruchting vindt plaats wanneer een stuifmeelkorrel versmelt met een eicel = het genetisch materiaal van de eicel en de mannelijke geslachtscel versmelten. Style Een pollenkorrel kan slechts met één eicel versmelten! Wanneer er meerdere zaadbeginsels zijn, wordt elke eicel door een andere zaadcel bevrucht!

29 Van bloem tot vrucht De verschillende etappes bij de reproductie 2. De bevruchting Zelfbevruchting is mogelijk bij tweeslachtige planten Style Maar : Wordt in de natuur door allerlei mechanismen vermeden want risico op genetische degradatie. Mechanismen: die kruisbevruchting bevorderen die zelfbevruchting verhinderen Evolutie en genetische diversiteit worden bevorderd

30 Van bloem tot vrucht De verschillende etappes bij reproductie 2. De bevruchting Style vb. :stampers en meeldraden niet op hetzelfde moment rijp Mechanismen die zelfbevruchting voorkomen ruimtelijke scheiding tussen mannelijke en vrouwelijke organen fysische of chemische barrières tussen de pollen en de stempel van dezelfde plant. pollen en stamper niet tegelijk rijp.

31 Van bloem tot vrucht De verschillende etappes bij reproductie 3. De vorming van vruchten en zaden Het vruchtbeginsel vormt zich om tot vrucht. Het bevruchte zaadbeginsel vormt zich om tot zaad. Functie van de vrucht : bescherming van het zaad verspreiding van het zaad aantrekken van dieren Functie van het zaad : overleving van de soort Bescherming van het embryo Voeding voor het embryo verspreiding van de plant

32 Van bloem tot vrucht Zaad = embryo + reservevoedsel Embryo (kiem) Toekomstige blaadjes zaadhuid stengel worteltje Endosperm = reservevoedsel

33 Van bloem tot vrucht Vb : bloem van kerselaar

34 Van bloem tot vrucht Kroonblad Kelkblad Bloemsteel Schub van knop Vb : bloem van kerselaar

35 Van bloem tot vrucht Een 'typische' bloem Tweeslachtige bloem : meeldraden Voorbeeld: bloem van kerselaar : stampers

36 diversité Van bloem tot vrucht Zelfbestuiving mogelijk Zelfbevruchting mogelijk Voorbeeld: bloem van kerselaar

37 Van bloem tot vrucht Zelfbevruchting mogelijk Maar meestal verhinderd Dankzij de tussenkomst van insecten, hier de bij Voorbeeld: kersenbloesem

38 Van bloem tot vrucht ex. : kersenbloesem

39 Van bloem tot vrucht ex. : kersenbloesem

40 Van bloem tot vrucht

41 Evolutie bij wilde planten Differentiatie bij wilde planten gebeurt progressief : Door toevallige wijzigingen aan het genetisch materiaal(mutaties) Door genetische uitwisseling via seksuele reproductie Via natuurlijke selectie van de best aangepaste individu's aan hun omgeving (milieu, klimaat). Heeft betrekking op alle plantendelen (zowel vorm en functie) en op elk moment in zijn ontwikkeling. Ligt aan de basis van een grote biodiversiteit! Bij wilde planten is de bescherming van de zaden vaak een beslissende factor in de selectie. Hierdoor zijn ze vaak ook moeilijk om te laten kiemen!

42 Evolutie bij wilde planten Een soort bestaat uit alle individuen die zich onderling kunnen voortplanten omdat hun genetisch materiaal voldoende gelijkend is. Soort 2 Soort 1 Soort 3 Genetisch materiaal van een plant

43 Het resultaat van evolutie Plantenrijk Stam spermatofyten (zaadplanten) Klasse Dicotylen (Tweezaadlobbigen) Orde Lamiales Familie Lamiaceae Geslacht Lamium Soort Lamium album Een veelvoud van soorten, met twee latijnse namen!

44 Het resultaat van evolutie De familie groepeert planten die enkele punten gemeenschappelijk hebben zowel in vorm als in functie De planten uit éénzelfde familie hebben een aantal kenmerken gemeenschappelijk, vaak ook op het vlak van reproductie! In principe, kunnen verschillende soorten niet met elkaar kruisen.

45 De evolutie in gewassen De gecultiveerde soorten zijn het resultaat van herhaaldelijke selectie door de mens op bepaalde kenmerken bij wilde soorten : opbrengst, smaak, textuur, Gemakkelijker te cultiveren,... Soort 2 Soort 1 Soort 3 var.1 var.2 var.3 Dit heeft op zijn beurt geleid tot een grote diversiteit in soorten en variëteiten! Gedurende duizende jaren zijn wilde planten geselecteerd geweest, herzaaid geweest, op basis van hun gunstige kenmerken. Dit heeft geleid tot vele variëteiten die vaak nog onderling kunnen kruisen en ook nog kunnen kruisen met de wilde soort.

46 De evolutie in gewassen vb. : Kolen Brassica oleracea var. Brassica oleracea var. = bloemkool = broccoli italica botrytis Brassica oleracea = wilde kool Brassica oleracea var. sabellica = boerenkool Brassica oleracea var. gongylodes = koolrabi Brassica oleracea var. capitata =Savooiekool Groeien spontaan op krijtige hellingen in kustgebieden (CapBlanc Nez) Brassica oleracea var. gemmifera = spruiten

47 De evolutie in gewassen Een paar woorden over de 'selectie' De 'massa'-selectie, in het veld (de oudste selectie) : Gewassen in het veld observeren De beste exemplaren spotten De zaden hiervan oogsten en zaaien => verbetering/aanpassing van de populaties => Behoud van biodiversiteit - oude variëteiten rustieke variëteiten lokale variëteiten moderne variëteiten variëteiten van Gembloux... De 'opkweek'-selectie: Gewassen in het veld observeren Spotten en uitkiezen van één of ander individu met typische eigenschappen Oogsten e zaaien va het zaad hiervan en opkweek gedurende verscheidene generaties. => Aanmaak van specifieke variëteiten => verarming van de genetische bagage binnen de variëteit => behoud van genetische biodiversiteit doorheen het geheel aan variëteiten

48 De evolutie in gewassen Een variëteit wordt zaadvast genoemd wanneer de eigen kenmerken doorgegeven worden op de volgende generaties. De zaden van geteelde variëteiten, afkomstig van veelvuldige selectie in ideale omstandigheden, kiemen meestal gemakkelijker. Alle variëteiten van eenzelfde soort kunnen onderling kruisen. Dit leidt tot een 'hybride' tussen deze variëteiten, waarvan de nakomelingen eigenschappen zullen dragen van beide ouders. Indien men één variëteit wil bewaren, moet men beletten dat deze kan kruisen met andere variëteiten van eenzelfde soort. Om groentenvariëteiten te kunnen reproduceren en bewaren, is het belangrijk Om de soorten en variëteiten uiteen te kunnen houden Om de voortplantingsmechanismen te kennen van de verschillende variëteiten

49 Herkennen van dede verschillende la fleur au reproductiemechanismen fruit Tweeslachtige bloemen Zelfbestuiving mogelijk: autogaam (in onze regio)

50 Herkennen van de verschillende reproductiemechanismen ex. : kalebas = Eenhuizige planten Eenslachtige bloemen Op dezelfde plant aanwezig Vrouwelijke bloemen Mannelijke bloemen Verplichte kruisbestuiving Nood aan een bestuiver

51 Herkennen van dede verschillende la fleur au reproductiemechanismen fruit ex. : asperges = tweehuizige planten Eenslachtige bloemen op verschilllende planten plant Een minderheid in het plantenrijk! plant Kruisbestuiving noodzakelijk

52 Herkennen van de verschillende reproductiemechanismen De gemakkelijkste : de zelfbevruchting Nom commun Genre Espèce Famille Cycle Reproduction Nb de portes graines Distance de plantation Durée germinative Aubergine Solanum melongena Solanacée annuel autogame 5 50 m 5 ans Fève Vicia faba Fabacée annuel autogame m 3 ans Haricot Phasaeolus vulgaris Fabacée annuel autogame 20 5 m (nains) 3 ans 50 m (nain + rame) 500 m (rame + rame) Laitue Lactuca sativa Astéracée annuel autogame 30 2m 4 ans Mâche Valerianella locusta Valérianacée bisannuel autogame m 3-4 ans Pois Pisum sativum Fabacée annuel autogame 10 2m 3 ans Poivron/ piment Capsicum annuum Solanacée annuel autogame 5 50 m 3 ans Tétragone Tetragonia expansa Aizoacée annuel autogame ans Tomate Lycopersicum esculentum Solanacée annuel autogame 5 2m Courges Cucurbita pepo Cucurbitacée annuel allogame, m 4 ans Cucurbita moschata Cucurbita maxima Épinards Spinacia oleracea Chénopodiacée annuel allogame, anémophile m 5 ans Melon Cucumis melo Cucurbitacée annuel allogame, m 4 ans 6-8 ans entomophile entomophile

53 Herkennen van de verschillende reproductiemechanismen

54 Onderscheiden van verschillende soorten en variëteiten Familie Groente Algemene naam Groente Latijnse naam Groenbemester Algemene naam Groenbemester Latijnse naam Alliaceae Look Stengelui Bieslook Sjalot Ui Prei Allium cepa L. Allium fistulosum Allium schoenoprasum / / Allium cepa L. Allium porrum L. Apiaceae (schermenbloemen familie) Roomse kervel Wortel Selder Selderij Kervel Koriander Venkel Pastinaak Peterseli Myrrhis odorata Anethum graveolens Daucus carota Apium graveolens Anthriscus cerefolium Coriandrumm sativum Foeniculum vulgare Pastinaca sativa Petroselinum crispum

55 Onderscheiden van verschillende soorten en variëteiten Familie Groente Algemene naam Groente Latijnse naam Groenbemesters Algemene naam Groenbemesters Latijnse naam Asteraceae (composietenfa milie) Krulandijvie Heelbladige andijvie Botersla Snijsa Romeinse sla Morgenster Schorseneren Cichorium endivia var. crispa Cichorium endivia var. latifolia Lactuca sativa var. capitata Lactuca sativa var. crispa Lactuca sativa var. longifolia Tragopogon porrifolium Scorzonera hispanica / / Brassicaceae Asteraceaea (kruisbloemenf amilie) Broccoloi Bloemkool Kool (rode, groene, witte) Spruiten Broerenkool Koolrabi Koolraap Chou frise de Siberie Knolraap Chinsese kool Tuinkers Gewoon barbarakruid Radijs Rucola Brassica oleracea var. italica Brassica oleracea var. botrytis Brassica oleracea var. capitata Brassica oleracea var. gemmifera Brassica oleracea var. sabellica Brassica oleracea var. Gongylodes Brassica napus subs. rapifera Brassica napus var. Pabularis Brassica rapa ssp. rapa Brassica rapa ssp. Pekinensis Lepidium sativum Barbarea vulgaris Raphanus sativus Eruca sativa Koolzaad Witte mosterd Brassica napus Sinapis alba

56 Onderscheiden van soorten en variëteiten Familie Groente Algemene naam Chenopodiaceae Snijbiet Rode biet Spinazie Cucurbitaceae Sierpompoen Komkommer Augurk Vijgenbladpompoen Courgette Pompoen Groente Latijnse naam Betta vulgaris Betta vulgaris Spinacia oleracea Cucurbita pepo Cucumis sativus Cucumis sativus Cucurbita melanosperma Cucurbita pepo Cucurbita maxima var. Rouge vif d'etampes var. Bleu de Hongrie var. Pink Banana var. Red Curry... Cucurbita moschata var. Butternut var. Musquée de Provence var. Pleine de Naple... Groenbemesters Algemene naam Groenbemesters Latijnse naam Spinazie Spinacia oleracea Muskaatpompoen

57 Onderscheiden van soorten en variëteiten Familie Groente Algemene naam Groente Latijnse naam Groenbemester Algemene naam Groenbemester Latijnse naam Fabaceae (peulgewassen) Tuinboon Gewone boon Erwt Vicia faba Phaseolus vulgaris Pisum sativum Veldboon Luzerne Klaver Vicia faba Medicago sativa Trifolium Solanaceae Aubergine Solanum melongena Lampionplant Physalis Peper/Paprika Caspicum annuum Caspicum chinense Capsicum frutescens Aardappellen Solanum tuberosum Tomaat Lycopersicon lycopersicum

58 Een beetje genetica De natuurlijke evolutie van 'soorten' gebeurt : - door mutatie (genetische wijzigingen) tijdens de celdeling - door natuurlijke hybridisatie - door de natuurlijke selectie De evolutie van landbouwgewassen gebeurt : - door natuurlijke wijzigingen gedurende de celding of kunstmatige wijzigingen (GGO) -door natuurlijke hybridisatie of kunstmatige (Hybrides F1) - door selectie door de mens

59 Inleiding: de celdeling Voor de groei en voor de reproductie van levende organismen dienen de cellen, waaruit deze organismen zijn opgebouwd, zich te delen. De eigenschappen die elk levend organisme kenmerken, zijn opgeslagen in ons DNA. Gedurende de celdeling verandert het DNA van vorm om chromosomen te vormen. Bij een eenvoudige celdeling (groei, verjonging van de cellen, ) : - ontdubbelen de cellen hun DNA en dus hun aantal chromosomen - hebben de twee cellen hetzelfde genetisch materiaal (op transcriptiefouten na) Bij de reproductie : - is er geen verdubbeling van het genetisch materiaal vóór de celdeling - verdeelt elk chromosomenpaar zich over de twee cellen - ontstaan er twee cellen met telkens slecht 1 van de 2 chromosomen uit elk paar Deze deling noemt men de meiose.

60 Bij de mens 23 chromosomenparen 2n chromosomen (n=23) Tijdens de meiose, is er een verdeling van de chromosomen en vormt zich de spermacellen (1n chromosomen) de eicellen (1n chromosomen) Bij de bevruchting versmelten deze en bekomt men 2n chromosomen Nakomeling : 50% genetisch materiaal vader 50% genetisch materiaal moeder Man : XY Vrouw : XX

61 Bij de planten, net als bij de mens : Inleiding: - algemeen en eenvoudig gesteld: Planten bezitten 2n chromosomen (bepaalde variëteiten zijn 3n, 4n, 6n,...) - Tijdens de meiose, één van de fases van de seksuele voortplanting, splitsen de chromosomenparen - de mannelijke cellen : hier het STUIFMEEL, met n chromosomen - de vrouwelijke cellen : hier de EICELLEN, met n chromosomen - bij de bevruchting : Een korrel stuifmeel of pollen (1n) komt in contact met een eicel (1n), De nakomeling bezit de chromosomenparen (2n) met 50 % 'mannelijk' genetisch materiaal (oorsprong : stuifmeel) 50 % 'vrouwelijk' genetisch materiaal (oorsprong : eicel)

62 F1 hybriden, wat zijn het? Wat is het voordeel voor de zaadproducenten? Vele variëteiten die worden aangeboden door de zaaigoedindustrie zijn F1 hybriden De wetten van Mendel helpen begrijpen waarom

63 Hybriden F1 : de wetten van Mendel w Eerste geval : Kruising van twee zuivere rassen die verschillen in één enkele eigenschap (kleur) Observatie : => Indien men twee zuivere rassen kruist die verschillen in één enkele eigenschap zijn alle nakomlingen van de eerste generatie - genaamd F1 hybriden - identiek. De kleur van deze hybriden is een tussenvorm van de twee ouders. Er is geen dominante kleur

64 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste geval : Kruising van twee zuivere rassen die verschillen in één enkele eigenschap (kleur) Observatie : Nakomelingen eerste generatie: generatie hybriden F1 => Indien men de F1 hybriden onderling kruist, verkrijgt men een 2 e generatie F2 25 % van de individu's lijkt op elk van de ouders 50 % van de individu's lijkt op de nakomelingen F1

65 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste geval : Kruising van twee zuivere rassen die verschillen in één enkele eigenschap (kleur) Verklaring : Paars: PP P Paarse ouders: Ouders Ouders Wit: WW Witte ouders :W asbl Tournesol-Zonnebloem vzw F1 voortplantingscellen P W PW 100 % vd hybriden zij roos voortplantingscellen F2 F2 P voortplantingscellen W P W P PP (paars) PW (roos) W WP (roos) WW (wit) 25 % Paars :PP 25 % Wit: WW 50 % Roos : PW

66 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste geval : Kruising van twee zuivere rassen die verschillen in één enkele eigenschap (kleur) Samenvatting : Ouders Paarse ouders : P Witte ouders : W F1 Hybride F1 100 % ROOS F2 Hybride F2 Paars : P 25 % Hybride F2 Wit : W 25 % Hybride F2 Roos : WP 50 % ROOS => Indien men twee zuivere rassen kruist die verschillen in één enkele eigenschap zijn alle nakomlingen van de eerste generatie - genaamd F1 hybriden identiek. => de F2 (2e generatie) is heterogeen samengesteld uit 25 % individu's met de eigenschappen van elk van de ouders 50 % individu's met de eigenschappen van de hybriden F1

67 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste wet van Mendel Tweede geval : Kruisen van twee zuivere rassen die verschillen in één enkele eigenschap. De rode kleur is dominant Kruisingen: asbl Tournesol-Zonnebloem vzw X «anakomelingen» Eerste generatie Hybride F1 «nakomelingen» Tweede generatie Hybride F2

68 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste wet van Mendel Indien men twee zuivere rassen kruist die verschillen in één enkele eigenschap zijn alle nakomlingen van de eerste generatie - genaamd F1 hybriden - identiek. Tweede geval : Rode (R) ouders zijn dominant Witte (w) ouders zijn recessief Ouders Rode ouders (R) Witte ouders (w) asbl Tournesol-Zonnebloem vzw F1 F2 Kruisingen : Rode ouders (R) Rode ouders (R) Witte ouders (w) Rw (rood) Rw (rood) Witte ouders (w) Rw (rood) Rw (rood) Kruisingen : Rode ouder (Rw) : R Rode ouder (Rw) : w Rode ouder (Rw) : R RR (rood) Rw (rood) Rode ouder (Rw) : w Rw (rood) Ww (wit)

69 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste wet van Mendel Indien men twee zuivere rassen kruist die verschillen in één enkele eigenschap zijn alle nakomlingen van de eerste generatie - genaamd F1 hybriden - identiek. Tweede geval : Rode (R) ouders zijn dominant Witte (w) ouders zijn recessief Ouders Rode ouders : R F1 Hybride F1 100 % ROOD F2 Hybride F2 wit : ww 25 % witte ouders : w Hybride F2 Rood : RR of Rw 75 %

70 Hybriden F1 Wetten van Mendel Eerste wet van Mendel Indien men twee zuivere rassen kruist die verschillen in één enkele eigenschap zijn alle nakomlingen van de eerste generatie - genaamd F1 hybriden identiek. kruising kruising In de F2 populatie zijn de nakomelingen van de hybride F1 heterogeen

71 Hybride F1 : Wetten van Mendel Tweede wet van Mendel Indien men twee zuivere rassen kruist die zich onderscheiden in 2 eigenschappen : zijn alle nakomelingen van de eerste generatie F1 hybriden genaamd identiek Observatie : Ouders Lisses et Jaunes (dominante eigenschappen) F1 100 % ridés et vert (recessieve eign)

72 Hybride F1 : Lois de Mendel Deuxième loi de Mendel Si l'on croise deux races pures distinctes par deux caractères : tous les descendants de la première génération, appelés hybrides F1, sont identiques Explication : asbl Tournesol-Zonnebloem vzw Parents Lisses et Jaunes LLJJ Cellules reproductrices LJ rv 100 % LrJv Lisses et Jaunes F1 Cellules reproductrices ridés et vert rrvv LJ Lv rj rv

73 Si l'on croise les hybrides F1, entre eux : F2 LJ Lv rj rv LJ LLJJ LLJv LrJJ LrJv Lv LLJv LLvv LrJv Lrvv rj LrJJ LrJv rrjj rrjv => On obtient une population de descendants F2 tout-à-fait hétérogène : 9/16 de jaunes et lisses 3/16 de verts et lisses 3/16 de jaunes et ridés 1/16 de verts et ridés rv LrJv Lrvv rrjv rrvv F2 LJ Lv rj rv LJ Lv rj rv

74 => F1-hybriden Laten niet toe om zaden zelf te oogsten om weer te zaaien Maken de gebruiker afhankelijk van de zaaigoed-industrie => Belang van de keuze van zaaigoed Biodiversiteit van het leven helpen bewaren De claim tegengaan die de zaaigoedindustrie heeft op de sector Om zelf eigen zaad te kunnen produceren Om variëteiten te bekomen die aangepast zijn aan het gebied (alle zaaigoed van bonen zouden in Kenya geproduceerd worden,...) => Kleine lokale en bio zaadtelers Grote hoeveelheid aan lokale, bio en aangepaste varëteiten die bestand zijn tegen lokale plagen en ziekten (S les, Kokopelli, Cycle en Terre...) => Autoproductie van zaden Volgens de regels van de kunst, om oude variëteiten te behouden, Met hulp van het netwerk 'réseau des jardins semenciers bruxellois', opgestart door een aantal Moestuinmeesters, Zonnebloem en 'le Début des Haricots' => informatie: blog: