Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001"

Transcriptie

1 Werkstuk Aardrijkskunde Tijdelijk visverbod van 14feb tot 30april 2001 Werkstuk door een scholier 2183 woorden 16 augustus keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1: Inleiding Dit werkstuk gaat over het tijdelijk visverbod van 14 februari tot 30 april, 2001 voor kotters die kabeljauw en platvis kunnen vangen. Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat het erg recent is en het gaat de Nederlandse vissector heel veel aan. Nederland zal namelijk het meeste lijden onder deze maatregeling. Het leek me dus wel interessant om me daar wat meer in te verdiepen, zodat als het eenmaal zo ver is, ik weet waar ik het over heb. In hoofdstuk twee zal ik de oorzaak van het tijdelijk visverbod in de Noordzee vertellen. In hoofdstuk drie gaat het over de gevolgen van het visverbod, in hoofdstuk vier zullen de acties van de vissers tegen het visverbod aan bod komen en tenslotte zal de eind conclusie in hoofdstuk vijf te lezen zijn. De informatie die ik in mijn werkstuk heb verwerkt, bestaat uit drie krantenartikelen en een artikel van het internet; - Vissers zullen verder moeten varen: het Parool januari Verslaggeefster onbekend. - Vissers van IJmuiden: ze maken ons kapot. ; de volkskrant januari Auteur: Paul van der Zanden. -Vissers sluiten akkoord:de Telegraaf maart 2001, Auteur: Fred Pruim -Boze vissers blokkeren havens Amsterdam en Delfzijl: Planet nieuws (internet) 1 maart Hoofdstuk 2: De oorzaak van de geringe kabeljauwstand In dit hoofdstuk zal ik de oorzaak van de geringe kabeljauwstand nagaan. Er zijn twee verschillende standpunten voor de oorzaak van de kabeljauwschaarste. Die van de Europese Commissie en die van de vissers. In dit hoofdstuk zullen ze alle twee aan bod komen. Pagina 1 van 6

2 Eind januari heeft de Europese Commissie besloten om tussen 14 februari en 30 april een tijdelijk visverbod voor kotters die kabeljauw kunnen vangen op te leggen. Dit visverbod geldt alleen voor een gedeelte van de Noordzee. De tijdelijk beschermde gedeelten bestaan uit: het gebied tussen de Nederlandse en Britse kust, het gebied boven de Waddenzee en langs de kust van Noorwegen. De noodzaak van dit tijdelijk visverbod is een schaarste aan kabeljauw doordat er te veel van gevangen wordt. Volgens de biologen moet er minstens 150 miljoen kilo kabeljauw in de Noordzee leven om de vissoort in stand te houden. Vorig jaar is daarvan maar de helft teruggevonden. De Europese Commissie is nu bang dat als de vissers zo doorgaan de kabeljauw geheel zal uitsterven. De Vissers zien ook wel dat de kabeljauwstand te laag is, maar zij vinden dat de EC de lage visstand te veel in de schoen schuift van de vissers. De vissers hebben namelijk een andere visie over de lage visstand. Zij denken dat de klimaatsverandering een rol speelt bij de vermindering van de kabeljauw. Dit is namelijk ook gebeurd met de vissoort mul. Bovendien bevestigt het RIVO ( Nederlandse Instituut voor Visserij) deze mogelijke oorzaak. Conclusie: De Europese Commissie heeft als oplossing voor de lage kabeljauwstand een tijdelijk visverbod in gedeelten van de Noordzee. Ze hoopt zo de kabeljauw van zijn ondergang te redden. De vissers zien ook wel in dat er een te lage kabeljauwstand is, maar met het standpunt van de Europese Commissie zijn ze het niet helemaal eens. Volgens hen kan de lage kabeljauwstand ook door de klimaatsverandering komen. Ik denk dat de oorzaak van de schaarste aan kabeljauw in de Noordzee met beide factoren te maken heeft. Er wordt te veel gevist, maar de klimaatverandering kan ook een grote rol spelen. Door het broeikaseffect wordt de zee namelijk warmer en misschien kan de kabeljauw daar niet tegen. Dit heeft het gevolg dat hij verdwijnt. Hoofdstuk 3: Gevolgen van het tijdelijk visverbod Het gevolg van het tijdelijk visverbod moet volgens de Europese Commissie zijn dat voornamelijk de kabeljauw wordt gered doordat er ongeveer tien weken niet meer op wordt gevist. Maar dit zijn echter niet de enige gevolgen, alleen die zullen niet in het voordeel van de vissers liggen. In dit hoofdstuk zal ik op die gevolgen ingaan. Doordat er geen kabeljauw meer mag worden gevist in gedeelten van de Noordzee tijdens het visverbod zullen niet alleen de kotters (de vissersboten) die alleen kabeljauw vangen gedupeerd worden, maar ook de kotters die kabeljauw als belangrijke bijvangst beschouwen zullen hard getroffen worden. Deze kotters vangen namelijk schol en tong. Om deze platvissen te kunnen vangen moeten de vissers hun netten over de bodem van de zee laten slepen. Hier bevindt zich ook kabeljauw. Dit betekent dus dat de kotters die platvis vangen ook niet meer in de tijdelijk beschermde gebieden mogen vissen. Pagina 2 van 6

3 Daar komt ook nog eens bij dat Nederland het hardst getroffen zal worden doordat bijna de gehele Nederlandse kust gesloten zal worden. Ben Daalder, voorzitter van de Federatie van Visserij Verenigingen is hier woedend over: Waar is de Brusselse politiek mee bezig? Een beetje Nederlanders pesten? Nederland zal namelijk door deze maatregel landelijk miljoenen guldens mislopen. Ook zullen door het tijdelijk visverbod de kotters van Nederland veel meer zeemijlen moeten afleggen om in de toegestane zones te kunnen vissen. Doordat niet alleen de kotters die alleen kabeljauw vangen, maar ook de platviskotters verder moeten varen heb je al gauw driehonderd schepen die op een kluitje zitten te vissen. Binnen tien weken zullen die open plekken dan helemaal leeggevist zijn, aldus Willem Drijver, een visser uit IJmuiden. Maar niet alleen de vissers zullen zwaar getroffen worden. Ook de bedrijven in de visverwerking zullen gedupeerd worden. Zij zullen minder binnen krijgen dus hebben ze ook minder werk. Minder werk betekent minder omzet. Er wordt dus gevreesd voor een heuse kettingreactie. Conclusie: Het tijdelijk visverbod brengt veel gevolgen met zich mee. Vissers worden sterk getroffen, vooral de Nederlandse vissers, maar ook de bedrijven die binnen de vissector actief zijn blijven niet onbeschadigd. De Europese Commissie heeft goede bedoelingen met de maatregeling, maar veel goeds zal het voor de vissers niet opleveren. De grote kotters met een grote jaarlijkse omzet zullen het waarschijnlijk wel overleven, maar de kleine kotters zullen hard getroffen worden volgens, de vissers. Ik denk dat het tijdelijk visverbod inderdaad niet aangenaam zal zijn. Misschien had de Europese Commissie wel een vergoeding moeten geven. Want de vissers zullen heel wat geld verliezen in de komende weken. Hoofdstuk 4: Acties van de vissers tegen het tijdelijk visverbod Het visverbod is inmiddels ingegaan. De vissers zijn hier natuurlijk niet blij mee, want hun omzet zal hierdoor flink dalen. In dit hoofdstuk beschrijf ik de acties die het gevolg van zijn van het visverbod en de gevolgen die de acties met zich meebrachten. De acties Een paar weken nadat het visverbod is ingegaan ontstonden er protesten en acties van de vissers tegen het visverbod. Ze vonden het niet eerlijk dat ze niet mochten vissen, en dan ook helemaal geen compensatie van de Europese commissie voor kregen, zodat ze toch nog hun vaste kosten kunnen betalen. Om deze reden vormden de vissers met hun kotters massaal blokkades voor de haven van de Nieuwe Waterweg in Rotterdam en voor de havens van Delfzijl en IJmuiden om de Europese Commissie dit duidelijk te maken. Voor de haven van Rotterdam lagen wel vijftig kotters en voor de havens van IJmuiden en Delfzijl lagen er wel meer dan honderd. Pagina 3 van 6

4 De gevolgen van de blokkades De Europese Commissie heeft blijkbaar de reden van de acties van de vissers begrepen. De vissers krijgen namelijk een compensatie van twaalf miljoen gulden om o.a. de hoge diesel prijs te betalen. Staatssecretaris van Visserij Faber wil ook met de EC praten met het doel het zuidelijk deel van de Noordzee alsnog open te stellen. Het lijkt of de vissers hun doel hebben bereikt, maar de blokkades hebben ook wat narigheid met zich meegebracht. Andere bedrijven zijn namelijk de dupe geworden van deze radicale acties. Door de blokkades voor de haven van Rotterdam konden zo n vijftig vracht- en passagiersschepen de haven niet in of uit. Ook gold dit voor een groot olieplatform die de haven ook niet uit kon. In IJmuiden werden zo n twintig schepen opgehouden door de blokkade. Daar zat o.a. een grote veerboot bij die vanuit Engeland kwam. Deze had 400 passagiers aan boord die al een reis van vijftien uur achter de rug hadden. De situatie was daar dus best ernstig. Door al dit oponthoud door de blokkades hebben veel bedrijven die er de dupe van werden schade opgelopen die in de miljoenen kan lopen, doordat ze hun lading niet op tijd konden leveren of niet op tijd konden vertrekken en vertraging opliepen. De EC verzocht daarom de vissers de blokkades zo snel mogelijk op te heffen. Als ze dat niet deden zouden ze een boete van een kwart miljoen per uur oplopen. De blokkades in Rotterdam waren daarom snel verwijderd, maar in IJmuiden en Delfzijl bleven ze liggen. Voor die vissers zullen de gevolgen hard aankomen. Behalve de boete van de EC voorspelde de EVO ( de Verladers Organisatie) dat de kotters zeker een forse schadeclaim van de gedupeerde bedrijven kunnen verwachten. Om nog meer schadeclaims te voorkomen stelde de EVO de vissers ook voor een andere actie te verzinnen waar andere bedrijven geen miljoenen schade van op zouden lopen. Maar dat is nu al te laat. Conclusie: De havensblokkades hebben voor de vissers voordelige maar ook nadelige dingen opgeleverd. Met de havensblokkades hebben ze bereikt wat ze wilden: compensatie voor het feit dat ze niet genoeg kunnen vissen, waardoor ze een groot deel van hun omzet verliezen. Ook zou de staatssecretaris van Visserij met de EC gaan praten om het zuidelijk deel van de Noordzee toch nog open te stellen voor de vissers. Maar door de blokkades zullen de vissers ook een schadeclaim op zich krijgen door de gedupeerde bedrijven die een schade hebben opgelopen die in de miljoenen gulden loopt. Ik betwijfel dus of de acties wel zo in het voordeel liggen van de vissers. Ze hebben bereikt wat ze wilden: prijscompensatie voor het feit dat ze een groot deel van hun omzet verliezen door het tijdelijk visverbod. Maar door de schadeclaims zullen ze alleen nog maar meer geld verliezen. Dus is deze actie eigenlijk wel zo n slimme zet van de vissers geweest? Ik denk dat ze beter een andere actie hadden moeten verzinnen dat net zo goed het standpunt van de vissers kon vertegenwoordigen. Ze hadden dan waarschijnlijk hetzelfde bereikt zonder dat ze er een schadeclaim aan overhielden. Pagina 4 van 6

5 Ik denk dat de vissers hebben onderschat dat ze andere bedrijven zouden duperen, want wie wil er nou een schadeclaim van miljoenen aan zijn broek!? Hoofdstuk5: Eindconclusie De Europese Commissie heeft besloten om een tijdelijk visverbod op te leggen op de kotters die kabeljauw kunnen vangen, Hierdoor hopen ze dat de kabeljauw wordt gered van zijn ondergang. Er is namelijk door biologen geconstateerd dat er veel te weinig kabeljauw in de zee leeft om de vissoort te laten overleven. Misschien helpt het visverbod wel om de kabeljauw van zijn ondergang te redden, maar het verbod kan wel de ondergang betekenen van sommige kotters (Met name de kleine kotters). Doordat ze niet meer mogen vissen in hun eigen gebied lopen ze een groot deel van de vangst mis, dus ook het geld. Dit betekent voor veel vissers dat ze de olie voor hun schip niet of net kunnen betalen en het huishoudpotje van het gezin zal ook wat leger worden. Dit is dus ook de reden dat de vissers actie hebben gevoerd tegen het visverbod. Met het doel dat ze compensatie voor hun situatie zouden krijgen. Ze vormden massaal blokkades voor de havens van Rotterdam, Delfzijl en IJmuiden. Ze hebben hun doel bereikt, maar ze hebben ook een paar forse schadeclaims aan hun broek gekregen van de gedupeerde bedrijven die de havens niet in of uit konden door de blokkades. Dit hebben de vissers waarschijnlijk onderschat, want zo n schadeclaim was nou ook niet de bedoeling. Hierdoor zullen ze alleen nog maar meer geld verliezen. Het visverbod brengt dus veel boze gezichten met zich mee zoals die van Ben Daalder, (voorzitter van Federatie voor Visserij Verenigingen) en staatssecretaris Faber voor Visserij. Zij zijn woedend omdat Nederland het zwaarst getroffen zal worden. Kortom; het tijdelijk visverbod is goed bedoeld, want de kabeljauw mag niet verdwijnen, maar of de gevolgen voor de economie zo goed zijn is nog maar de vraag. Ik denk dat de Europese Commissie een oplossing zocht om de kabeljauw te redden en dat een tijdelijk visverbod om de visstand weer op peil te krijgen als beste oplossing uit de bus kwam. Ze zal zich wel gerealiseerd hebben wat dit betekent voor de vissers en de bedrijven in de vissector, maar wat als de kabeljauw helemaal uit zou sterven? Dan zullen de kotters die van deze vis leven zonder werk zitten en dan zullen de gevolgen helemaal niet meer te overzien zijn. Misschien is het visverbod dan wel een goede oplossing. Maar of het zal helpen is nog maar de vraag. Want als het visverbod verlopen is, zullen de vissers weer net zo veel vissen als voorheen en dan zijn we weer terug bij af. Misschien komen er dan wel weer nieuwe maatregelen. Het woord zegt het eigenlijk al: Tijdelijk visverbod. Het is tijdelijk en als iets tijdelijk is, is het niet voor lang. Dus hoe lang het visverbod zal helpen moeten we maar afwachten. Literatuurlijst: Dit zijn alle artikelen die ik voor mijn werkstuk heb gebruikt: - Vissers zullen verder moeten varen: het parool januari 2001 Pagina 5 van 6

6 - Vissers van Ijmuiden: ze maken ons kapot : de volkskrant januari 2001 Paul van der Zanden -Vissers sluiten akkoord: de Telegraaf maart 2001, Fred Pruim -Boze vissers blokkeren havens van Amsterdam en Delfzijl: Planet nieuws (internet) Pagina 6 van 6

De visserij. Frank Beens Groep 7

De visserij. Frank Beens Groep 7 De visserij Frank Beens Groep 7 Inhoud Inleiding Hoofdstukken 1. Geschiedenis 2. Waar wordt op gevist? 3. De Genemuider vissers 4. De visafslag 5. Vis is gezond 6. Vragen Eigen mening Bronvermelding Inleiding

Nadere informatie

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur?

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur? Opdracht 1a. In de tabel hieronder staan een aantal materialen. Bedenk per type materiaal 3 soorten afval die je tegenkomt onderweg naar school of op het schoolplein. Zoek per categorie van 1 soort afval

Nadere informatie

Werkstuk ANW Visserij

Werkstuk ANW Visserij Werkstuk ANW Visserij Werkstuk door een scholier 2066 woorden 1 augustus 2003 6,1 57 keer beoordeeld Vak ANW Geschiedenis Vroeger al was de visserij erg belangrijk voor Nederland. Er zijn heel veel plaatsen

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

SVM Scholen voor Mauritanië

SVM Scholen voor Mauritanië SVM Scholen voor Mauritanië Nieuwsbrief Nr. 10-5 januari 2016 Algemeen Het afgelopen jaar ging in Nederland de aandacht volledig uit naar de vluchtelingen die vanuit het Midden-Oosten en Noord Afrika naar

Nadere informatie

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. 1. Aanzetten Beet! 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN 2 UITNODIGING 15 minuten 3 UITZOEKEN 30 minuten

Nadere informatie

Ik ben Corrie nagel. Schipper eigenaar van het vissersschip HA31. Ik ben bestuurslid van visserijvereniging Ons Belang uit Harlingen.

Ik ben Corrie nagel. Schipper eigenaar van het vissersschip HA31. Ik ben bestuurslid van visserijvereniging Ons Belang uit Harlingen. BELEVING ALS GARNALENVISSER 1 Ik ben Corrie nagel. Schipper eigenaar van het vissersschip HA31 Ik ben bestuurslid van visserijvereniging Ons Belang uit Harlingen. Ik werk ook mee in het Europese onderzoek

Nadere informatie

Haring in de Noordzee hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Haring in de Noordzee hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 16 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52488 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen

Nadere informatie

Perspectieven en concurrentiepositie Scheveningen Vissershaven en Visafslag

Perspectieven en concurrentiepositie Scheveningen Vissershaven en Visafslag Kees Taal Menno Smit Birgit de Vos Jan Willem de Wilde Notitie 30156 Juni 2004 LEI, Den Haag Perspectieven en concurrentiepositie Scheveningen Vissershaven en Visafslag Samenvatting De gemeente Den Haag

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust biologie van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen kunnen

Nadere informatie

6.5. Boekverslag door J woorden 12 juni keer beoordeeld

6.5. Boekverslag door J woorden 12 juni keer beoordeeld Boekverslag door J. 2224 woorden 12 juni 2006 6.5 59 keer beoordeeld Vak Economie Visserij Hoofdstukindeling 1. Geschiedenis 2. Kotters 3. Trawlers 4. Het leven aan boord van een kotter 5. Hoe ziet een

Nadere informatie

TIENPUNTENPLAN DE NEDERLANDSE NOORDZEEVISSERIJ

TIENPUNTENPLAN DE NEDERLANDSE NOORDZEEVISSERIJ TIENPUNTENPLAN DE NEDERLANDSE NOORDZEEVISSERIJ Tweede Kamerfractie ChristenUnie Arie Slob 22 januari 2011 TIENPUNTENPLAN VOOR DE NEDERLANDSE NOORDEEVISSERIJ Het gaat gelukkig beter met de visbestanden

Nadere informatie

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee Scheeps wrakken Introductie De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. In het Nederlandse deel alleen al varen 340 schepen per dag (dus 124100 per jaar!). En dat is nog afgezien van de

Nadere informatie

De Noordzee HET ONTSTAAN

De Noordzee HET ONTSTAAN De Noordzee De Noordzee is de zee tussen Noorwegen, Groot-Brittannië, Frankrijk, België, Nederland, Duitsland en Denemarken. De Noordzee is een ondiepe (30-200 m) randzee van de Atlantische oceaan met

Nadere informatie

vis en duurzaamheid verantwoord vis eten = een beter geweten

vis en duurzaamheid verantwoord vis eten = een beter geweten vis en duurzaamheid verantwoord vis eten = een beter geweten is er nog wel voldoende vis in onze zeeën? waaraan kan ik zien dat vis verantwoord gevangen is? duurzame vis? wat betekent dit? hoe zit het

Nadere informatie

Kenniskring garnaal NO

Kenniskring garnaal NO Kenniskring garnaal NO Introductie KK & bijvangsten Lauwersoog 9 oktober 2015 Europees Visserijfonds: Investering in duurzame visserij AGENDA 13:00 Kennismaking en verwachtingen 13:15 Aanlandplicht, wat

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten De haven inhoud blz. Inleiding 3 1. De haven 4 2. Soorten havens 5 3. Soorten vracht 7 4. Lossen en laden 10 5. Werken in de haven 12 6. Filmpjes 14 Pluskaarten 16 Bronnen en foto s 18 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Franse Revolutie

Werkstuk Geschiedenis Franse Revolutie Werkstuk Geschiedenis Franse Revolutie Werkstuk door een scholier 2119 woorden 15 april 2004 4,1 38 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding In nu volgend werkstuk ga ik proberen de vraag: Ging het slecht

Nadere informatie

LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING

LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING Leuk dat je aan de slag gaat met het lesmateriaal van Greenpeace! Leerlingen verwerven inzicht in de oceaanproblematiek en ontdekken wat ze hier zelf aan kunnen doen.

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren?

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren? Werkstuk door een scholier 1455 woorden 24 januari 2005 5,9 376 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat is je onderzoeksterrein? schone kleren 2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERBOUW OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Uitkomsten enquête over de Noordzee visbestanden 2011

Uitkomsten enquête over de Noordzee visbestanden 2011 Uitkomsten enquête over de Noordzee visbestanden 2011 Inger Wilms, Pvis. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van de Noordzee enquête die afgelopen zomer gehouden is onder Noordzee vissers uit België,

Nadere informatie

Naam: Werken voor geld

Naam: Werken voor geld Naam: Werken voor geld Dat niet alle Nederlanders koeien melken en kaas maken voor hun werk wist je waarschijnlijk al. Maar wat doen Nederlanders nog meer en wat maakt Nederland zo bijzonder om in te werken?

Nadere informatie

v a n b r o n t o t m o n d i n g

v a n b r o n t o t m o n d i n g V i s m i g r a t i e... v a n b r o n t o t m o n d i n g vrije vismigratie van bron tot monding De Noordzee werd ooit geroemd vanwege zijn rijke visstand. Steden werden gesticht en de visserij floreerde.

Nadere informatie

Advies. Aan: Waddenfonds Van: Waddenacademie Datum: April 2015 Betreft: Garnalenvisserij. Inleiding

Advies. Aan: Waddenfonds Van: Waddenacademie Datum: April 2015 Betreft: Garnalenvisserij. Inleiding Advies Aan: Waddenfonds Van: Waddenacademie Datum: April 2015 Betreft: Garnalenvisserij Inleiding Het Waddenfonds heeft de Waddenacademie gevraagd advies uit te brengen ten aanzien van het thema garnalenvisserij.

Nadere informatie

ID PASSEPORT POISSON

ID PASSEPORT POISSON ID VISPASPOORT ID PASSEPORT POISSON Kies bewust! Motivatie Compass duurzaamheidfiches Om u te helpen bewuste keuzes te maken aangaande uw voeding, heeft Compass, in samenwerking met zijn partners, een

Nadere informatie

Wij vangen deze. Uitgave natuurlijk verantwoord

Wij vangen deze. Uitgave natuurlijk verantwoord Wij vangen deze vis wijzer Uitgave 2009 natuurlijk verantwoord Wij vangen deze VIS wijzer Overbevissing en illegale visserijpraktijken zijn onderwerpen die met regelmaat tot maatschappelijke discussie

Nadere informatie

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal Een volk in opstand, een boze koning, een dappere koningin, een onoverwinnelijke vloot en... een storm. Dit is het spannende verhaal van de Spaanse

Nadere informatie

Pulsvisserij Overzicht Onderzoek

Pulsvisserij Overzicht Onderzoek Pulsvisserij Overzicht Onderzoek Platvis Bob van Marlen Inhoud Historisch overzicht onderzoek RIVO-IMARES garnaal en vooral platvis EU-verbod ICES vragen in 2006 en onderzoek hierop gericht Vangstvergelijking

Nadere informatie

Overleving ondermaatse zeebaars

Overleving ondermaatse zeebaars Overleving ondermaatse zeebaars Catch & Release lijngevangen zeebaars 21 December 2016, Pieke Molenaar Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij Presentatie ter beantwoording van een

Nadere informatie

Help plastic afval de zeeën uit

Help plastic afval de zeeën uit Help plastic afval de zeeën uit 8 Plastic afval in zee is een toenemend probleem dat honderden diersoorten aantast. Ook zijn er grote onzekerheden over de indirecte effecten. Voldoende reden voor onmiddellijke

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images

Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images Op zijn werkkamer in de haven van IJmuiden, niet ver van de visafslag, is maritiem bioloog Adriaan Rijnsdorp stellig: De zee kan niet meer vis

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VWO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar)

WERKBUNDEL SEAFRONT ZEEBRUGGE Niveau 2 (3-6 de leerjaar) GEBOUW 1 1. De cyclus van water 1.1 Vul de volgende tekst aan. Maak gebruik van onderstaande woorden: rivieren wolken zee regen afkoeling zon beken ondergronds wind 1. Water verdampt door de warmte van

Nadere informatie

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER LEERLINGENBLAD VAN:...... DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER 2 EEN WERELD VOL WATER Als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt zie je heel veel blauw. Dat komt omdat onze

Nadere informatie

Afzetmarkt van tong en andere vissoorten van staandwantvissers

Afzetmarkt van tong en andere vissoorten van staandwantvissers Afzetmarkt van tong en andere vissoorten van staandwantvissers Uitwerking van een kennisvraag voor de Kenniskring Staandwantvisserij op tong Birgit de Vos LEI, onderdeel van Wageningen UR 22 april 2011

Nadere informatie

VAN DEN HELDER EN HET REDDINGWEZEN VAN HELDERSE REDDERS VERFILMD VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES IN EN OM DEN HELDER

VAN DEN HELDER EN HET REDDINGWEZEN VAN HELDERSE REDDERS VERFILMD VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES IN EN OM DEN HELDER JANUARI 2018 /REDDINGMUSEUM CULTUUR CHALLENGE 2018 VAN DEN HELDER EN HET REDDINGWEZEN VAN HELDERSE REDDERS VERFILMD VOOR HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE GENERATIES IN EN OM DEN HELDER INLEIDING Den Helder is omgeven

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

QuickTime en een -decompressor zijn vereist om deze afbeelding weer te geven.

QuickTime en een -decompressor zijn vereist om deze afbeelding weer te geven. Fuikenvisserij Een fuik is een langwerpig, taps toelopend, rondgebreid net met een wijde opening en meerdere 'kelen': versmallingen met daarin een netwerk dat het terugzwemmen van de vis belemmert. Een

Nadere informatie

Schol en tong: overzicht van activiteiten en maatregelen in de platvissector (april 2008) Inhoudsopgave

Schol en tong: overzicht van activiteiten en maatregelen in de platvissector (april 2008) Inhoudsopgave Schol en tong: overzicht van activiteiten en maatregelen in de platvissector (april 2008) Inhoudsopgave 0. Actuele situatie schol en tong... 1 0.1 Toestand tong- en scholbestand Noordzee... 1 0.2 Vangstadvies

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD

Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 10.1.2017 COM(2017) 4 final 2017/0001 (NLE) Voorstel voor een VERORDENING VAN DE RAAD tot wijziging van Verordening (EU) 2016/1903 tot vaststelling, voor 2017, van de vangstmogelijkheden

Nadere informatie

Lesbrief BIJZONDERE SCHATTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 2 - SCHATGRAVEN IN DE NOORDZEE

Lesbrief BIJZONDERE SCHATTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 2 - SCHATGRAVEN IN DE NOORDZEE Lesbrief Bovenbouw voortgezet onderwijs - VMBO BIJZONDERE SCHATTEN De haven van Rotterdam is een van de belangrijkste havens van Europa. Er worden per jaar meer dan 400 miljoen ton goederen verwerkt. Schepen

Nadere informatie

6,3. Werkstuk door een scholier 1917 woorden 28 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde

6,3. Werkstuk door een scholier 1917 woorden 28 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1917 woorden 28 maart 2001 6,3 232 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Onderzoeksopzet De hoofdvraag in dit werkstuk is: Ø Hoe moet het verder met de uitbreiding van Schiphol?

Nadere informatie

Schokland Werelderfgoed Kijktocht voortgezet onderwijs

Schokland Werelderfgoed Kijktocht voortgezet onderwijs Schokland Werelderfgoed Kijktocht voortgezet onderwijs Opdracht 1 Bij de tekst Schokland Werelderfgoed op de grond. 1a. Deze luchtfoto is gemaakt rond 1930. Toen was Schokland nog echt een eiland. Waarom

Nadere informatie

Ik en de EU Workshop 1. Marieke Verweij (ProSea) Bruinisse 1 maart 2014

Ik en de EU Workshop 1. Marieke Verweij (ProSea) Bruinisse 1 maart 2014 Ik en de EU Workshop 1 Marieke Verweij (ProSea) Bruinisse 1 maart 2014 Welkom! Richard Martens 2 Wie ik ben 3 Even voorstellen Wie ben je Type bedrijf Wat verwacht je van deze workshop(s)? (Wat hoop je

Nadere informatie

Onderwerp Dekking coalitieakkoord 2014 vanuit maatschappelijke opvang en verslavingsbeleid

Onderwerp Dekking coalitieakkoord 2014 vanuit maatschappelijke opvang en verslavingsbeleid Collegevoorstel Sector : MO Reg.nr. : 4432920 Opsteller : H. Pesser Telefoon : (033) 469 4802 Datum : 1 oktober 2013 User-id : PES1 www Onderwerp Dekking coalitieakkoord 2014 vanuit maatschappelijke opvang

Nadere informatie

Vissen met zorg. factsheets kwaliteit en duurzaamheid. staandwant-, puls-, twinrig- en flyshootvisserij. Kees Taal. Wim Zaalmink.

Vissen met zorg. factsheets kwaliteit en duurzaamheid. staandwant-, puls-, twinrig- en flyshootvisserij. Kees Taal. Wim Zaalmink. Vissen met zorg factsheets kwaliteit en duurzaamheid staandwant-, puls-, twinrig- en flyshootvisserij Kees Taal Wim Zaalmink Maart 2012 LEI, onderdeel van Wageningen UR, Den Haag Voorwoord Met trots presenteer

Nadere informatie

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in

Nadere informatie

Deel 4: de bedreigingen voor het koraal

Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Lesstof Deel 1: het koraalrif Deel 2: het koraal Deel 3: het belang van koraal Deel 4: de bedreigingen voor het koraal Deel 5: het beschermen van het koraal Deel 4: De bedreigingen voor het koraal Deze

Nadere informatie

Mul Mul wordt het hele jaar door in de Noordzee gevangen, maar is in de zomer op zijn best. Wordt ook wel koningspoon genoemd, maar is geen familie van de poon. Het visvlees is stevig en een beetje zoet

Nadere informatie

Haring. Atlantische Oceaan. www.cookingclass.be

Haring. Atlantische Oceaan. www.cookingclass.be Haring Atlantische Oceaan Haring De haring is de meest verbruikte vis, vroeger nog meer dan nu. Hij is bovendien erg voedzaam en in vergelijking met andere vissen vrij goedkoop. Een maatje is een haring

Nadere informatie

Een heel klein beetje dus, maar met deze verhouding staat of valt de hele zoutwaterflora en -fauna."

Een heel klein beetje dus, maar met deze verhouding staat of valt de hele zoutwaterflora en -fauna. "Een trein die aan twee kanten getrokken wordt" of "een koekoeksjong dat de oorspronkelijke bewoners uit het nest werkt." Zeebioloog dr. Dolf Boddeke, voormalig onderzoeker bij het Rijksinstituut voor

Nadere informatie

Schotland reis e verslag. Onderweg ging het werk natuurlijk gewoon door, ook Adrie was onverstoorbaar bezig in de spoelkeuken.

Schotland reis e verslag. Onderweg ging het werk natuurlijk gewoon door, ook Adrie was onverstoorbaar bezig in de spoelkeuken. Schotland reis 2011 2 e verslag Zondag 15 mei om 10.00 uur was het dan weer zover de bus met gasten arriveerde precies op tijd en vertrokken we weer richting het eiland Arran waar de golfers en wandelaars

Nadere informatie

MINISTERIE VAN EZ T.A.V.IR. H.R. OFFRINGA POSTBUS 20401 2500 EK DEN HAAG. Afdeling Vis. Geachte heer Offringa,

MINISTERIE VAN EZ T.A.V.IR. H.R. OFFRINGA POSTBUS 20401 2500 EK DEN HAAG. Afdeling Vis. Geachte heer Offringa, Postbus 68 1970 AB IJmuiden MINISTERIE VAN EZ T.A.V.IR. H.R. OFFRINGA POSTBUS 20401 2500 EK DEN HAAG Afdeling Vis ONDERWERP Beperkingen zeebaars Geachte heer Offringa, POSTADRES Postbus 68 1970 AB IJmuiden

Nadere informatie

Duurzame garnalenvisserij VOF Koster

Duurzame garnalenvisserij VOF Koster Duurzame garnalenvisserij VOF Koster WR 3 Noordster van VOF Koster en duurzaamheid De maatschap VOF Koster van Dirk en Wilma Koster vist met de WR3 Noordster op garnalen, vanaf het historische visserseiland

Nadere informatie

Professor Plons is zoek. Door Bram Klein en Joris Lutz

Professor Plons is zoek. Door Bram Klein en Joris Lutz Professor Plons is zoek Door Bram Klein en Joris Lutz In de haven ligt een klein bootje langs de kant. Op het bootje staat een hondenhok. Het is een hondenhokboot. Voor het hondenhok zit een hond. Het

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE OPDRACHTEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE Rotterdam is een van de grootste havens in de wereld en de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam.

Nadere informatie

Visvangst in de Noordzee,

Visvangst in de Noordzee, Indicator 4 september 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Door overbevissing zijn veel

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Factsheet: Schol. versie maart 2013 VISSERIJ

Factsheet: Schol. versie maart 2013 VISSERIJ Factsheet: Schol versie maart 2013 Schol is een belangrijke vissoort voor de Nederlandse vissector, zelfs één van de belangrijkste wat betreft aanvoer op de Nederlandse afslagen; bijna 50% van alle vis

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee

Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee Werkstuk door een scholier 1335 woorden 5 juni 2005 6 116 keer beoordeeld Vak Biologie INHOUD HOOFDSTUK 1 INLEIDING HOOFDSTUK 2 PLATVISSEN HOOFDSTUK 3 RONDVISSEN

Nadere informatie

Probleemstelling: Wat zijn de bedreigende factoren voor de vissen in de Waddenzee? En welke is de meest bedreigende?

Probleemstelling: Wat zijn de bedreigende factoren voor de vissen in de Waddenzee? En welke is de meest bedreigende? Klas: V5B/V5C Bio cluster 7/2 Datum: 21 05 2010 Namen v/d groep: Chris Klaver, Loes Klaver, Isabel Schilder en Lisanne van Dijk. Titel v/d opdracht: Visserij Omschrijving v/h onderwerp: Visserij in de

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Zee-otter

Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk door een scholier 1340 woorden 8 maart 2003 5,8 129 keer beoordeeld Vak Biologie Waar leeft de zee-otter? Vroeger kwamen ze nog in het grootste deel van de grote oceaan

Nadere informatie

Project Best Practices II Tussenrapportage Innovatieprojecten aanlandplicht Selectiviteit Periode 1 maart december 2016

Project Best Practices II Tussenrapportage Innovatieprojecten aanlandplicht Selectiviteit Periode 1 maart december 2016 Project Best Practices II Tussenrapportage Innovatieprojecten aanlandplicht Selectiviteit Periode Opgesteld door: R. Martens d.d. 20 maart 2017 Inhoudsopgave 1. Algemene Projectinformatie...3 2. Voortgang

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7-8 OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Het Fileprobleem

Praktische opdracht Economie Het Fileprobleem Praktische opdracht Economie Het Fileprobleem Praktische-opdracht door een scholier 1746 woorden 15 februari 2003 5,9 60 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Ik wil het in deze P.O. graag hebben over

Nadere informatie

zondag 7 februari 2016 in het Kruispunt

zondag 7 februari 2016 in het Kruispunt zondag 7 februari 2016 in het Kruispunt lezing oude testament (lector) Jesaja 6, 1-8 lied Liedboek 985 Heilig, heilig, heilig... lezing nieuwe testament (lector) Lukas 5, 1-11 evangelielied Liedboek 531

Nadere informatie

WERKBLAD - GROEP 7/8 DIJKEN DIJKEN IN FRYSLÂN

WERKBLAD - GROEP 7/8 DIJKEN DIJKEN IN FRYSLÂN WERKBLAD - GROEP 7/8 DIJKEN Je woont veilig in Nederland. Dat lijkt heel normaal. Maar zo gewoon is dat niet. Een groot deel van Nederland ligt namelijk onder zeeniveau. Het gevaar van een overstroming

Nadere informatie

20 juni 2019 Auteur: Jeroen Kester. De SP: hoe verder?

20 juni 2019 Auteur: Jeroen Kester. De SP: hoe verder? 20 juni 2019 Auteur: Jeroen Kester De SP: hoe verder? Samenvatting De SP verloor drie verkiezingen; dit gaat er volgens kiezers mis Na drie verloren verkiezingen moet de SP de rug weer zien te rechten.

Nadere informatie

Het materiaal is opgedeeld in 3 Thema s. De thema s zijn ook los in te zetten.

Het materiaal is opgedeeld in 3 Thema s. De thema s zijn ook los in te zetten. Leuk dat je aan de slag gaat met het lesmateriaal van Greenpeace! Leerlingen verwerven inzicht in de oceaanproblematiek en ontdekken wat ze hier zelf aan kunnen doen. Het materiaal bestaat uit drie thema

Nadere informatie

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6

LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 LESINSTRUCTIE GROEP 5/6 Bij Samsam nr. 5 2017 De zee Burgerschap Samsam komt 5 x per jaar uit met een magazine, en een werkblad. Daarbij hoort een website met filmpjes en aanvullende informatie: samsam.net

Nadere informatie

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP Het MILIEU Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Hé

Nadere informatie

Clubwedstrijd 12, 13 december 2014

Clubwedstrijd 12, 13 december 2014 Clubwedstrijd 12, 13 december 2014 Eindelijk was het dan zo ver, onze laatste clubwedstrijd van 2014 die vanuit Dover zouden gaan uitvechten. De voorbereiding hiervoor hadden we al enkele maanden hiervoor

Nadere informatie

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk De kust is (niet) veilig! De dijk aan de kust van Petten ziet er zo sterk en krachtig uit, maar toch is hij niet

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN

JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN JA: BETTER YN WETTER! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA FRYSLÂN WETTERSKIP MAKKELIJK LEZEN INLEIDING Foto: Timo Tijhof, Creative Commons OP PEIL BRENGEN Voor iedereen is het belangrijk dat er genoeg schoon water

Nadere informatie

Dept. Arubiana. Visserij op Aruba

Dept. Arubiana. Visserij op Aruba Dept. Arubiana Visserij op Aruba Inhoudsopgave Visserij... 5 De visserij aan het begin van de vorige eeuw... 5 Sportvisserij... 7 Vissoorten... 9 Vissersbootjes... Literatuurlijst... 12 Visserij Op Aruba

Nadere informatie

Ing. S.W. Verver, dr. ir. R.E. Grift, mw. ir. F.J. Quirijns. RIVM, Milieu- en natuurplanbureau De heer drs. W. Ligtvoet Postbus BA BILTHOVEN

Ing. S.W. Verver, dr. ir. R.E. Grift, mw. ir. F.J. Quirijns. RIVM, Milieu- en natuurplanbureau De heer drs. W. Ligtvoet Postbus BA BILTHOVEN Nederlands Instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO) BV Postbus 68 Postbus 77 1970 AB IJmuiden 4400 AB Yerseke Tel.: 0255 564646 Tel.: 0113 572781 Fax.: 0255 564644 Fax.: 0113 573477 Internet:postkamer@rivo.dlo.nl

Nadere informatie

DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS

DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS Online Bijbel voor kinderen presenteert DE ZENDINGSREIZEN VAN PAULUS Geschreven door Edward Hughes Illustraties door Janie Forest and Lazarus Aangepast door Lyn Doerksen Alle Bijbelcitaten zijn afkomstig

Nadere informatie

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Als er één plek is die duidelijk maakt waarom Nederland in de moderne tijd zo n belangrijk handelsland is, dan is het Rotterdam wel. De haven ligt in de delta van

Nadere informatie

Project Innovatieve discardvermindering in de praktijk

Project Innovatieve discardvermindering in de praktijk Europese Visserijfonds, investering in duurzame visserij Project Innovatieve discardvermindering in de praktijk Eerste inzicht in de mogelijke effecten van het verlagen van de minimuminstandhoudingsreferentiemaat

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt Les 3. Havens Introductie De onderdelen voor de pennen van Pennenland bv komen uit de Verenigde Staten. De bedrijven die deze onderdelen aan Pennenland verkopen (leveranciers) verschepen hun onderdelen

Nadere informatie

Bijlage XXXIV. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet

Bijlage XXXIV. Lijst van de milieu-inbreuken, ter uitvoering van artikel , 1, f), en , derde lid, van het decreet Bijlage 16 bij het besluit van de Vlaamse Regering van. tot wijziging van diverse bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van

Nadere informatie

VERSLAG WK FEEDER GENT WATERSPORTBAAN. Wat een memorabel weekend voor het Nederlandse zoetwatervissen!!

VERSLAG WK FEEDER GENT WATERSPORTBAAN. Wat een memorabel weekend voor het Nederlandse zoetwatervissen!! VERSLAG WK FEEDER GENT WATERSPORTBAAN Wat een memorabel weekend voor het Nederlandse zoetwatervissen!! Coach Jan van Schendel wordt geïnterviewd In één en hetzelfde weekend zowel de overwinning voor ons

Nadere informatie

Schotland reis MS Word Export To Multiple PDF Files Software - Please purchase license. 10 mei tot 15 mei

Schotland reis MS Word Export To Multiple PDF Files Software - Please purchase license. 10 mei tot 15 mei MS Word Export To Multiple PDF Files Software - Please purchase license. Schotland reis 2009 10 mei tot 15 mei De week rust pakte even anders uit voor de achter gebleven bemanning, het was zo n bar weer

Nadere informatie

BEDENKINGEN BIJ DE EVOLUTIE VAN HET GARNAALBESTAND

BEDENKINGEN BIJ DE EVOLUTIE VAN HET GARNAALBESTAND ILVO-NOTA 2017.03 BEDENKINGEN BIJ DE EVOLUTIE VAN HET GARNAALBESTAND HANS POLET INHOUD Grijze garnaal in de Noordzee 3 www.ilvo.vlaanderen.be BEDENKINGEN BIJ DE EVOLUTIE VAN HET GARNAALBESTAND HANS POLET

Nadere informatie

SAMEN WERKT HET TIPS VAN KINDEREN VOOR DE NOORDZEE IN 2050

SAMEN WERKT HET TIPS VAN KINDEREN VOOR DE NOORDZEE IN 2050 SAMEN WERKT HET TIPS VAN KINDEREN VOOR DE NOORDZEE IN 2050 18 JUNI 2014 Den Haag, 18 juni 2014 Geachte Minister, Wij zijn kinderen van groep 8D van R.K. de Paradijsvogel in Den Haag. Samen met de Missing

Nadere informatie

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu.

Wil jij dit helpen voorkomen? Kruis aan wat volgens jou bijdraagt tot een beter milieu. Welkom in SEAFRONT, hét themapark over zee en zeevaart, over vis en visserij! Ik ben de mascotte van SEAFRONT. Vandaag gaan wij samen op stap. Kijk straks goed rond tijdens je bezoek, als je mij ziet is

Nadere informatie

Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij

Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij Project Best Practices II Opzet, eerste uitkomsten, stand van zaken en planning 2017 Voor intern gebruik 27 januari 2017 Ed de Heer Opzet Doelen BPII: 1) het inschatten van de uitvoerbaarheid, naleefbaarheid

Nadere informatie

Kenniskring Slim Ondernemen in de Platvisserij. Hoezo dure gasolie?

Kenniskring Slim Ondernemen in de Platvisserij. Hoezo dure gasolie? www.kenniskringvisserij.nl Kenniskring Slim Ondernemen in de Platvisserij Hoezo dure gasolie? Tips voor boomkorvissers om brandstof te besparen en hun rendement te verhogen In deze brochure beschrijven

Nadere informatie