Opleiden in de school Intensief kennismaken in de praktijk

Transcriptie

1 Hogeschool van Amsterdam Educatieve Hogeschool van Amsterdam Gebouw KroonState H.J.E. Wenckebachweg AR Amsterdam telefoon Opleiden in de school Intensief kennismaken in de praktijk

2 Plus losse vouwbladen met informatie over de opleidingsscholen

3 Amsterdam, 2008 Opleiden in de school intensief kennismaken met de praktijk Het vak leren in de praktijk Waar leer je het vak van leraar basisonderwijs nu beter dan op school? Daarom is werkplekleren zo n belangrijk onderdeel van het curriculum van de PABO EHvA. In de dagelijkse praktijk op een school krijg je de gelegenheid je competenties verder te ontwikkelen. Aan de EHvA kun je werkplekleren op twee manieren invullen: werkplekleren of Opleiden in de school. Dit boekje zet alle zaken die met Opleiden in de school te maken hebben voor je op een rij. Bovendien komen studenten en opleiders aan het woord over hun ervaringen met deze vorm van leren. Zodat jij in staat bent een weloverwogen keuze te maken. Heb je na het lezen nog vragen, aarzel dan niet en stel ze! Stuur een of kom langs. Binnen de opleidingsscholen zorgen de Opleiders in de school en de mentoren voor de kwaliteit van jullie werkplekleren en de Instituutsopleiders voor het metawerk (coaching) en de profilering (leerpraktijk). Achter de schermen worden de opleidingsscholen opgezet, verder ontwikkeld en geprofessionaliseerd vanuit een projectorganisatie waarvan de kern gevormd wordt door Frank Sengers, projectmanager; Jeantine Geleijnse, coördinator instituutsopleiders; Annelien Haitink, coördinator professionaliseringsteam en Gerda van Damme, projectmedewerker. Brochure en losse vouwbladen met informatie over de opleidingsscholen Educatieve Hogeschool van Amsterdam H.J.E. Wenckebachweg AR Amsterdam Postbus BA Amsterdam Telefoon g.m.van.damme@hva.nl, f.c.j.m.sengers@hva.nl

4 ren op de opleidingsschool gaat dorp, Nes a/d Amstel en Ouderkerk a/d Amstel een sleutelrol. Hij of zij begeleidt en beoordeelt werken. Kortom: Opleiden in de studenten de kans bieden in de praktijk hun (bij voltijd studenten) jouw werkplekleren. De school is een diepgaande kennis- competenties te ontwikkelen. In het overzicht mentor, een groepsleerkracht van de school, is making met het vak van leraar. zie je opleidingsscholen met een specifiek peda- jouw vaste begeleider. Zowel de mentor als de En een uitstekende startpositie gogisch-onderwijskundig als OGO, Montessori, opleider in de school hebben bij de EHvA een voor een baan. Dalton en breed samengestelde opleidingsscho- training gevolgd. Ze zijn vertrouwd met het len. Deze rijkdom aan verschillende onder- concept Opleiden in de school en hebben erva- Opleiden in de school - een wijskundige profielen biedt je de gelegenheid ring met het begeleiden van pabostudenten. benadering die werkt grondig kennis te maken met een school die Het gaat goed met Opleiden in aansluit bij jouw opvattingen en ambities. Verder heb je, als je stage loopt op een oplei- de school. Steeds meer scholen dingsschool uit de e fase, een Instituutsop- kiezen ervoor intensief met De EHvA werkt samen met twee typen oplei- leider die de coaching en profilering verzorgt. de EHvA samen te werken bij dingsscholen. De eerste groep omvat de zoge- Deze Opleider is een EHvA-medewerker die het opleiden van studenten. noemde Fase--scholen. Deze scholen beperken ervoor zorgt dat jouw coaching en je profile- Zo halen de scholen niet alleen zich bij de begeleiding tot het werkplekleren, ring afgestemd zijn op de opleidingsschool. De essentie van Opleiden in de school talent binnen, maar ook de nieuwste inzichten ofwel alles wat te maken heeft met het func- Kiezen voor een opleidingsschool betekent dat over het inrichten en vormgeven van het onder- tioneren als stagiair(e). Fase--scholen gaan Op een opleidingsschool kun je dus rekenen op je heel intensief kennis maakt met de praktijk. wijs. Dat is inspirerend voor de leraren die aan verder: ze begeleiden de student bij het werk- begeleiding door drie personen; je Opleider in Je brengt meer tijd door op de school dan bij de school verbonden zijn, voor de directie, het plekleren in de vorm van coaching. Daarnaast de school, je mentor (beiden medewerkers van de reguliere stage. Je bent daardoor nauwer bestuur én voor de leerlingen. Deze manier van ondersteunen ze het metawerk en de profile- de opleidingsschool) en de Instituutsopleider betrokken bij de leerlingen en bij de collega s. werken biedt ook de EHvA voordelen. Door de ring en begeleiden ze de leerpraktijk. In een (van de EHvA). De Opleider in de school is met De begeleiding is intensief en je hebt, omdat je samenwerking met opleidingsscholen hebben aantal gevallen gebeurt dit op een locatie van de mentoren (groepsleerkrachten op de oplei- gedurende een langere periode bij de oplei- de lerarenopleiders rechtstreeks contact met de de school. dingsschool) verantwoordelijk voor de stage dingsschool betrokken bent, meer ruimte om je praktijk. (werkplekleren), de Instituutsopleider voor eigen keuzes in praktijk te brengen. Kies je voor De begeleiding bij Opleiden in de school is de coaching (metawerk) en de leerpraktijken een opleidingsschool, dan heb je de gelegen- De EHvA werkt samen met acht clusters van intensief en daarom anders georganiseerd. Op (profilering). heid binnen de scholengroep op verschillende basisscholen in de regio die samen op ruim 60 een opleidingsschool werk je samen met een locaties aan de slag te gaan. Het komt regelma- scholen in Amsterdam, Alkmaar, Amstelveen, Opleider in de school, dat is een medewerker tig voor dat een student na zijn of haar afstude- Badhoevedorp, Diemen, Duivendrecht, Hoofd- van de school. De Opleider in de school speelt 4 5

5 De Onderwijsraad definieert opleiden in de school als een opleidingstraject waarin een school een deel van de opleidingsfunctie voor zijn rekening neemt. Studenten volgen (een deel van) hun opleiding in de school. Het leren in de school voor een volledige bevoegdheid wordt gecombineerd met het betaald of onbetaald werken in de school. Een opleidingsschool neemt een deel van de taken van de lerarenopleiding over en biedt studenten een professionele leer-werkplek aan. Een opleidingsschool draagt zorg voor de aanwezigheid van deskundigheid in de school om het scholings- en begeleidingstraject van de student in de school vorm te geven en mede te kunnen beoordelen. Het verschil tussen een school met stageplekken en een opleidingsschool is dat een opleidingsschool meer biedt dan de gelegenheid tot het opdoen van praktijkervaring. Dit meer bestaat uit het vormgeven van een deel van het opleidingsprogramma en het spelen van een rol in de beoordeling van de student. In tegenstelling tot een stageschool heeft een opleidingsschool medeverantwoordelijkheid voor het opleiden van leraren in de school. De lerarenopleiding blijft eindverantwoordelijk. Inhoudelijke samenwerking dingsscholen. Ze zijn zo genoemd omdat die De lerarenopleiding en de scholen werken scholen, net als de academische ziekenhuizen, samen bij het opleiden van nieuwe leraren, de dagelijkse praktijk, opleiden en onderzoek ook inhoudelijk. Bijvoorbeeld bij het invullen van leerpraktijken, het werkplekleren, het combineren. LiO-product en een minor. Doel is het verder Opleidingsscholen, academische ontwikkelen van het onderwijs en het doen opleidingsscholen en dieptepilots van onderzoek. Dat helpt zowel de school als Ook Den Haag realiseert zich dat de intensieve de lerarenopleiding verder. Het mooie is dat samenwerking tussen het werkveld en de lerarenopleiding leidt tot betere leraren en beter in deze formule de leraren van de opleidingsscholen, de studenten en de lerarenopleiders onderwijs. Daarom subsidieert het ministerie samenwerken en dus ook samen leren. Opleidingsscholen die samen met de lerarenop- aantal zogenoemde dieptepilots. In deze pilots van Onderwijs Cultuur en Wetenschap een leiding werk maken van hun ontwikkel- en wordt onderscheid gemaakt tussen opleidingsscholen en academische onderzoeksfunctie, heten academische oplei- opleidingsscholen. Wanneer een groot deel van het lerarenkorps nog in opleiding is, wordt gesproken van een opleidingsschool. Een school krijgt in deze pilots het predicaat academische opleidingsschool wanneer de personele bezetting zodanig is dat de school in staat is het opleiden van nieuwe leraren te combineren met praktijkgericht onderzoek en praktijkgerichte innovatie. Beter voorbereid op de praktijk Met het Opleiden in de school behoort de praktijkschok die veel leraren hebben ervaren voorgoed tot het verleden. De student maakt vanaf het begin van de opleiding intensief kennis met de schoolpraktijk van alledag. De school is de ideale omgeving om gericht te werken aan de competenties van de leraar primair onderwijs en om theorie en praktijk op natuurlijke wijze met elkaar te verbinden. Zo leert hij of zij het vak van binnenuit. Goed voor de student, goed voor de school. Verschillende studenten accepteren een baan op één van de scholen waar zij tijdens hun Opleiden in de school-stage hebben gewerkt. Beide partijen krijgen in deze formule de gelegenheid elkaar goed te leren kennen en daar doen zowel student als school hun voordeel mee. Opleiden in de school betekent voor een school ook een soort permanent opleidingsprogramma. De Opleider in de school doorloopt een trainingsprogramma dat haar of hem in staat stelt de studenten van de lerarenopleiding goed te begeleiden en te coachen. Via de Opleider in de school, de Instituutsopleider en de studenten komen de collega-leraren in aanraking met actuele kennis en nieuwe inzichten. Zo ontstaat een nieuwe dynamiek van leren, werken, opleiden en verder professionaliseren. Scholen die naast het begeleiden ook het uitvoeren van onderzoek op de agenda zetten, krijgen een beter zicht op 6

6 de interne en externe factoren die de kwaliteit Door te kiezen voor een Daltonschool, Montes- van het onderwijs beïnvloeden. Opleiden in de sorischool of een Ontwikkelingsgerichte school school is een inspirerend proces dat concreet bijvoorbeeld. Of door een keuze voor een bijdraagt aan innovatie en schoolontwikkeling. breed samengestelde opleidingsschool in combinatie met een specifieke samenstelling van de Het EHvA-curriculum: vier pijlers leerlingenpopulatie. In de toekomst zullen hier De vier pijlers van het competentiegerichte cur- nog profileringen als voor- en vroegschoolse riculum van de EHvA zijn werkplekleren, vak, educatie aan worden toegevoegd. metawerk (coaching) en profilering (leerpraktijken en minors). Deze elementen zorgen ervoor dat de student leert zich te ontwikkelen tot een professional die in staat is adequaat te hande- Vragen en antwoorden len in complexe beroepssituaties. Daarom kiest de EHvA voor leren in authentieke beroepssitu- Als ik stage loop op een opleidingsschool, krijg aties en voor aandacht voor het leerproces zelf. ik dan andere studieonderdelen dan bij een Het is belangrijk dat de student leert reflecte- reguliere stage? ren op zijn of haar ontwikkeling. Dat maakt Nee, de studieonderdelen zijn dezelfde. Of je het curriculum ook heel persoonlijk. Het biedt worden ook binnen de opleidingsschool, op tijk. Die kritische afstand zorgt voor betere nu op een opleidingsschool of op een reguliere bovendien veel ruimte voor zelfsturing. locatie dus, verzorgd door de Instituutsopleider: coaching en meer diepgang in de zelfreflectie school stage loopt, dezelfde competenties staan een docent van de EHvA. De Opleider in de van de student. De vakinhoudelijke kant van de centraal in je opleiding en je beoordeling. Het Wie de pijlers van het EHvA-model bekijkt, school en de instituutsopleider werken nauw opleiding wordt verzorgd op de EHvA. verschil is dat de leertaken beter afgestemd zijn ziet onmiddellijk de toegevoegde waarde samen in een opleidingsteam. op de specifieke situatie binnen de opleidings- van Opleiden in de school. Het model biedt Profilering school. Bovendien kennen de Opleider in de de student een intensieve kennismaking met Bij metawerk gaat het om reflectie door de stu- Het EHvA-opleidingsmodel biedt de student school en de instituutsopleider de school goed. het beroep in authentieke situaties. En drie dent op het leren binnen de opleidingsschool de nodige ruimte voor profilering. Hij of zij van de vier pijlers worden ingevuld op de en binnen de Pabo. De Instituutsopleider treedt formuleert zelf de leerdoelen in het persoon- Hoe zit het met de verschillen tussen de opleidingsschool. De Opleider in de school op als coach. Hij of zij kent de praktijk van de lijk ontwikkelingsplan en kiest de minoren die opleidingsscholen? begeleidt het werkplekleren. Het onderdeel opleidingsschool, maar heeft tegelijkertijd ook daarbij passen. Opleiden in de school biedt de Zoals je in de lijst ziet, werkt de EHvA samen metawerk en een deel van de profilering voldoende afstand tot de dagelijkse werkprak- student extra mogelijkheden voor profilering. met scholen met uiteenlopende pedagogische 8 9

7 en onderwijskundige uitgangspunten. Van klassikaal Dalton- en Montessorionderwijs, tot openbaar onderwijs en Ontwikkelingsgericht Onderwijs, ofwel OGO, in de meest uiteenlopende wijken en buurten. Een rijkdom in verscheidenheid die jou in staat stelt kennis te maken met een opvatting over onderwijs die aansluit bij jouw ambities en je de ruimte biedt om je te profileren. Is de opleidingsschool verantwoordelijk voor mijn opleiding of de EHvA? De EHvA is verantwoordelijk voor al je studieonderdelen, dus ook voor Opleiden in de school. Bij de fase opleidingsscholen beperkt de samenwerking tussen de lerarenopleiding en de school zich tot het werkplekleren. De samenwerking gaat bij de fase opleidingsscholen verder; bij deze scholen vallen werkplekleren, leerpraktijken en metawerk onder de samenwerking. De vakonderdelen van je opleiding zijn en blijven de volledige verantwoordelijkheid van de EHvA. Hoe lang duurt Opleiden in de school? Kies je voor Opleiden in de school, dan verbind je je voor een periode van of jaar aan de opleidingsschool. Na deze periodes kun je ervoor kiezen langer te blijven. De éénjaarsperiodes zijn het eerste en het vierde jaar, de tweejaarsperiode omvat je tweede en je derde jaar. Verkortedeeltijdstudenten kiezen voor een periode van een jaar. In het overzicht zie je dat de opleidingsscholen deel uitmaken van een groter samenwerkingsverband. Dat betekent dat je tijdens je stageperiode kunt wisselen van school. Word ik direct toegelaten? Eerst wordt bekeken of er plaats is. De opleidingsschool beslist uiteindelijk over je toelating. In de praktijk worden eerstejaars direct geplaatst en wordt met ouderejaars een kennismakingsgesprek gevoerd om te kijken of en in hoeverre de ambitie van de student aansluit bij het profiel van de school. Stel, ik kies voor een reguliere stage. Is er kans dat ik op een opleidingsschool geplaatst word? Ja, die kans bestaat. Het vinden van stageplaatsen is voor de lerarenopleiding een lastige opgave. Door de intensieve samenwerking met de opleidingsscholen, realiseren we extra kwalitatief goede plaatsen. Het kan dus voorkomen dat je je opgeeft voor een reguliere stage en een plaats krijgt op een opleidingsschool. Waarom zou ik kiezen voor een opleidingsschool?. Opleiding sluit goed aan bij de actuele onderwijspraktijk Fase-1-opleidingsscholen Opleidingsschool Diemen. Je profileert je door de keuze voor een opleidingsschool Opleidingsschool Alkmaar. Gegarandeerde stageplaats voor meerdere jaren en invloed op je stageplaats voor het volgende jaar Fase-2-opleidingsscholen De Opleidingsschool Ontwikkelingsgericht Onderwijs 4. Goede aansluiting bij het werkplekleren op de stageschool en eigen ontwikkelingsbehoeften Opleidingsschool Montessori Opleidingsschool Amstelwijs Onderwijs Oost Zeeburg 5. Een duidelijke samenhang tussen werkplekleren, leerpraktijk en metawerk Opleidingsschool Dalton Opleidingsschool Sirius 6. Veel continuïteit in begeleiding. Intensieve, studentgerichte begeleiding Opleidingsscholen in voorbereiding 8. De opleiders zijn goed op de hoogte van de situatie op de stageschool Opleidingsschool Amsterdam West Binnen de Ring 9. Schoolgebonden leertaken sluiten aan bij de ontwikkeling van de opleidingsschool en bij jouw ontwikkeling Opleidingsschool Westelijke Tuinsteden Achterin deze brochure vind je acht losse 0. Wie weet loop je stage bij je toekomstige werkgever! vouwbladen met meer informatie over de verschillende opleidingsscholen. Inhoudelijke begeleiding: Gerda van Damme en Frank Sengers Teksten: Anita van Stel en Dolf Weverink Vormgeving: Stef Verbraeken Fotografie: Anita van Stel, Henri Blommers, Jan de Groot en Erik Kuck Drukwerk: Jubels 0

8

9 Opleidingsscholen O G O Achthoek Baron G.A. Tindalplein TJ Amsterdam Mijlpaal Westmallepad PP Amsterdam Sint Lidwina Linnaeushof KM Amsterdam Willibrord Diemerparklaan EM Amsterdam Opleidingsscholen O G O

10 Opleidingsschool voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs - Opleidingsschool sinds Opleidingsschool voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO) Binnen deze opleidingsschool werkt de EHvA samen met vier scholen van de Amsterdamse Stichtingen voor Katholiek Onderwijs (ASKO). - Onderwijskundig profiel Aan de praktijk van het Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO) ligt de cultuurhistorische theorie van de Russische psycholoog Lev Vygotsky ten grondslag. Het kind wordt begeleid bij activiteiten die het nét niet zelfstandig kan uitvoeren. De échte wereld wordt hiervoor de klas in gehaald: een échte bakkerij, een échte krantenredactie of een échte fotostudio. Kinderen gaan hiermee aan het werk en nemen binnen een thema deel aan betekenisvolle activiteiten waar de leerkracht leerbedoelingen aan koppelt. Kinderen verwerven kennis en vaardigheden die zij nodig hebben om goed aan deze praktijk te kunnen deelnemen. Telkens wordt in de klas de vraag gesteld: wat weten we hier al van en wat willen we nog weten? In de onderbouw om goed te kunnen spelen en in de bovenbouw om goed te kunnen onderzoeken. - Aanvullende informatie Deze opleidingsschool is door het ministerie van OC&W geselecteerd als dieptepilot academische school. OC&W investeert flink om deze opleidingsschool te ontwikkelen tot een model voor andere samenwerkingsprojecten in het land. Er is door deze subsidie relatief veel tijd voor begeleiding en inhoudelijke ontwikkeling. OGO en Opleiden in de school, een succesverhaal Het is bij ons een succesverhaal: OGO en Opleiden in de School gaan heel goed samen, zegt Sanne van der Linden. Ze is middenbouwcoach en Opleider in de school op de Willibrordschool op IJburg. Daarnaast is ze assessor voor de Achthoek, de Mijlpaal en de Sint-Lidwina. Van der Linden legt uit: Ontwikkelingsgericht onderwijs (OGO) is niet in een oneliner uit te leggen. OGO probeert de betrokkenheid bij het eigen leren van het kind te vergroten door de echte wereld naar binnen in de school te halen. Zo hebben wij nu rondom het thema wat proef jij in alle groepen echte werelden gecreëerd, zoals bijvoorbeeld een restaurant en de redactie van een kooktijdschrift. Daar koppelen wij leerbedoelingen aan. Als OGOleerkracht bied je de leerstof elk jaar weer op een andere, steeds actuele manier aan. Je blijft daardoor scherp. Op de Willibrordschool lopen zeven verkortedeeltijdstudenten stage, voor het tweede jaar volgens Opleiden in de school. Van der Linden was eerder stagecoördinator. Ervaart zij verschillen? Van der Linden: De studenten kiezen bewuster voor een OGO-Opleiden in de school-stage. De EHvA begeleidt ze in het maken van de keuze. Studenten zijn vaak twee dagen per week in huis en maken onderdeel uit van de organisatie. Hun inbreng wordt gewaardeerd. Wij spreken ook niet meer over stagiaires, maar over onze studenten. Verkorte deeltijders werken aan hun competenties binnen het thema. Recent hebben de studenten voor het eerst ons thema van herfst tot en met kerst ontworpen, van voorbereiding tot evaluatie volgens een fasemodel. Voor mij was het een enorme verrassing dat zij al zo goed in staat zijn de inhoud te bepalen, inclusief het inpassen van het Sinterklaasfeest als betekenisvolle activiteit. Ik kon me als opleider beperken tot het uitleggen van de theorie. Ze hoefden eigenlijk alleen te leren hoe ze het moesten doen in de klas. In de groep bespraken we welke competenties nog ontwikkeld moesten worden. Externe contacten? Een student nam de contacten met ouderraad voor zijn rekening. Ieder pakte zijn eigen verantwoordelijkheid. Het was van a tot z geweldig. De studenten ontdekten talenten in zichzelf waarvan ze vooraf geen weet hadden. Competentieontwikkeling kon goed aangetoond worden. De mentor, de Opleider in de school, de assessor en de Instituutsopleider op de EHvA volgen de student. Dat vind ik een enorm voordeel van Opleiden in de school. Ik heb me er sterk voor gemaakt dat studenten beoordeeld worden door een OGO-Opleiden in de school-assessor, wat sinds dit jaar gebeurt. Ook ben ik voorstander van een speciale OGO-Opleiden in de school-vermelding op het diploma of een certificaat. De Willibrordschool doet samen met de andere OGO-scholen en de EHvA mee aan de academische dieptepilot. Daarin onderzoeken we hoe we de onderzoekende houding van leerkrachten kunnen stimuleren via een ontwikkelingsgerichte schoolorganisatie. Leerkrachten worden zo eigenaar van hun eigen ontwikkeling. En studenten nemen vanuit eigen onderzoeksvragen deel aan de schoolontwikkeling.

11 Opleidingsscholen D A LT O N G. Th. Rietveld Einsteinlaan VZ Badhoevedorp Horizon Pieter Calandlaan TZ Amsterdam 2e Dalton Pieter Bakkum Willem Witsenstraat AZ Amsterdam 3e Dalton Alberdingk Thijm Van Ostadestraat TN Amsterdam De volgende Daltonscholen maken niet alleen deel uit van de Dalton opleidingsschool, maar ook van een bestuursbrede opleidingsschool: Kleine Kapitein Tosaristraat RT Amsterdam Liereland Toscanestraat DM Alkmaar Nellestein Leksmondplein EL Amsterdam Opleidingsscholen D A LT O N

12 Opleidingsschool Dalton - Opleidingsschool sinds Betrokken scholen en besturen Diverse basisscholen uit Amsterdam, Alkmaar en Badhoevedorp. - Opzet De 2e en 3e Daltonschool delen een Opleider in de school. Bij de Daltonschool in Zeeburg begeleidt de opleider in de school ook studenten op niet-daltonscholen. De Rietveld, Horizon, Liereland en Nellestein hebben een eigen Opleider in de school. - Onderwijskundig profiel Het Daltononderwijs is gebaseerd op drie pijlers: zelfstandigheid, vrijheid-verantwoordelijkheid en samenwerken. Het doet nadrukkelijk een appel op het creatieve vermogen van leerlingen en leraar. Tijdens de stage en de profilering krijgt de student de ruimte het eigen leerproces rond de drie pijlers betekenisvol te maken. Door zelfstandig handelen, intitiatief te nemen en zelfstandig te handelen werkt hij of zij aan de Daltonspecifieke competenties en kwaliteiten. Ook Daltonscholen blij met Opleiden in de school-studenten Je moet precies weten wat elk kind kan en je moet het durven loslaten. Dalton vergt andere competenties van leerkrachten. Je moet een onderzoekende houding hebben. Bij sommige Pabo-studenten past het en bij andere niet, legt Marijke van Zelst uit. Op de EHvA zijn we ambitieus en willen we de studenten kennis laten maken met de profielen Montessori, regulier, OGO en Dalton. Soms ontbreekt daarvoor de tijd. Ik ben blij met mijn Daltoncoachgroep van veertien enthousiaste studenten van de Dalton Opleidingsschool. We bespreken veel met elkaar. Voormalig directeur van Daltonscholen Van Zelst is instituutsopleider binnen de Daltonprofilering. We zijn in september 2007 gestart met zes Daltonscholen. Er is een prettige samenwerking ontstaan. Natuurlijk loop je tegen kinderziektes aan, maar doordat de lijnen tussen de studenten, de Pabo en de scholen kort zijn, hebben we daar open gesprekken over. We ervaren een gedeelde verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het onderwijs. En we werken gewoon hard, lacht Van Zelst. Melanie Aardenburg is een van de tweedejaars studenten uit de Daltoncoachgroep binnen Opleiden in de school. Ze loopt stage op de Daltonschool Liereland in Alkmaar. Ik heb een jaar Geschiedenis gedaan aan de lerarenopleiding, maar de creatieve kant van de Pabo trok me toch meer. Het vak van leerkracht op een basisschool is gevarieerder. Lessen maken vind ik erg leuk. Van mijn opleider in de school en de stagementor, krijg ik veel vrijheid om binnen de leertaken zelf te bedenken hoe ik een les ga invullen. Het is ook prettig dat de Opleider in de school in een klaslokaal verder aan het werk is en je tussendoor even iets aan haar kunt vragen. De andere acht studenten op Liereland ervaren dat ook zo. De leerkrachten betrekken ons bij veel dingen. We hebben meegedaan aan een studiemiddag over passend onderwijs. In het begin moesten we er nog aan wennen dat we ook in de lerarenkamer pauze mochten houden, maar dat is over. Van Zelst vult aan: De scholen zijn blij met de studenten. De zittende leerkrachten komen in aanraking met nieuwe thema s. Dat is verfrissend. Ik zie dat leeropdrachten veel beter aansluiten. Mijn ideaal is een kern van Daltonscholen binnen Opleiden in de school, waarmee de Pabo door voortdurende wisselwerking de kwaliteit van het Daltononderwijs verbetert en waarborgt.

13 Opleidingsscholen A L K M A A R Cilinder Johanna Haberstraat LB Alkmaar Liereland Toscanestraat CC Alkmaar Opleidingsscholen A L K M A A R

14 Opleidingsschool Openbaar Primair - Onderwijskundig profiel Openbaar Primair Onderwijs Alkmaar leidt had. Nu kennen we de instituutsopleider persoon- Onderwijs Alkmaar De openbare achtergrond van de EHvA, de toekomstige collega s op lijk. Het team wordt steeds enthousiaster. Op de aandacht voor onderwijsvernieuwing en de Cilinder en Liereland zijn vijftien stageplekken - Opleidingsschool sinds 2007 ervaring met Opleiden in de school waren Liereland is een redelijk bijzondere en onderne- het hele jaar door opgevuld met Opleiden in de voor het schoolbestuur redenen om met de mende school, stelt Guus Seemann. Dat zit hem school-stagiaires. We hebben ons tot vijftien be- - Betrokken scholen en besturen EHvA in zee te gaan. De samenwerking is in de integratie van de peuterspeelzaal, de voor-, perkt, want we waren bang dat we de plekken op Onder het Openbaar Primair Onderwijs gestart met de basisscholen Liereland (Dalton) tussen- en naschoolse opvang met allerlei mooie de andere twee scholen niet vol zouden krijgen. Alkmaar vallen 11 scholen met een openbaar en de Cilinder (Montessori). Opleidingsschool cursussen voor kinderen en het feit dat we dit Het kost ons veel tijd, maar levert ook structuur schoolbestuur, waarvan twee scholen deelne- Alkmaar participeert om deze reden ook in allemaal zelf regelen. Vijftig procent van de kin- op. Aan stagiaires van andere opleidingen verko- men aan Opleiden in de school. de Dalton- en Montessori Opleidingsschool. deren doet er aan mee. Seemann is clusterleider pen we nee, want wij doen Opleiden in de school. Afhankelijk van de belangstelling van studen- van vier Alkmaarse scholen van diverse signatuur. De investeringen zullen zich later terugbetalen, is - Opzet ten en de inhoudelijke samenwerking zal deze De Daltonschool Liereland is gestart met Opleiden mijn overtuiging. De eerste ervaringen zijn posi- Per school een Opleider in de school. opleidingsschool zich de komende jaren verder in de school. Voor Seemann past het bij de onder- tief. Collega leerkracht Margriet Steenaart valt ontwikkelen. nemingszin: Het moest beter. Voorheen kregen hem bij: Onze opleider in de school Joke zit bo- we soms stagiaires die niet gemotiveerd waren venop het presteren van de studenten. Heb je je voor het Daltononderwijs. Ook de begeleiding liet stagemap deze week wel bij je, vraagt ze als iets te wensen over. Je moet als school de verantwoor- niet in orde is. Onze studenten horen er gewoon delijkheid durven nemen voor de opleiding van bij, ook als we studiemiddagen hebben. Wij leren de toekomstige collega s. LiO-stagiaires vielen al net zo goed van hen. Seemann belooft lachend: eerder betaald in bij ons. In 2015 is er een tekort Zodra het te druk wordt in de lerarenkamer van leerkrachten. Wij kunnen nu al moei- gaan we rouleren. Als studenten hier een jaar lijk vervangers vinden. De optelsom leidde tot rondlopen wordt het hun school. Straks zetten we Opleiden in de school. De keuze vroeg een andere de Montessori- en Daltonstagiaires bij elkaar en opstelling van leerkrachten. Ze moesten aangeven geven we ze college in een klaslokaal. Nog mooier waarom ze géén stagiaire wilden, in plaats van zou het zijn als ook de stagiaires op de andere andersom. Die vernieuwingsdrang zijn ze hier twee scholen - ontwikkelingsgericht onderwijs en wel gewend. Inmiddels hebben we een Opleider traditioneel vernieuwend onderwijs - erbij zouden in de school, collega Joke Nooder, en ook een op komen, zodat ze allemaal van elkaar leren. Je de Montessorischool Cilinder. Toen wij hiermee moet altijd in de verte blijven kijken. aan de slag gingen verbeterde het contact met de EHvA onmiddellijk. Daarvoor was de EHvA een massa, op afstand. Als mentor had je contact met iemand, waar je eigenlijk geen contact mee

15 Opleidingsscholen A M S T E LW I J S 1e Amstelveense Montessorischool Burg. Haspelslaan NC Amstelveen 2e Amstelveense Montessorischool Lindenlaan LM Amstelveen Jan Hekman Koningin Wilhelminalaan BT Ouderkerk a/d Amstel Piet Heinschool Wibautlaan XW Amstelveen Martin Luther King Oostelijk Halfrond EZ Amstelveen Michiel de Ruyter Catharina v. Clevepark AT Amstelveen Pionier Orion AM Amstelveen Schakel Oostelijk Halfrond EL Amstelveen Wending Pandora 4-5a 1183 KK Amstelveen Wereldbol Landtong GP Amstelveen Westwijzer Noorddammerweg ZS Amstelveen Zwaluw Pastoor v. Zantenlaan WD Nes a/d Amstel Opleidingsscholen A M S T E LW I J S

16 Opleidingsschool Amstelwijs De meerwaarde zie je in de praktijk - Opleidingsschool sinds 2003 Opleidingsschool Amstelwijs heeft aan de wieg gestaan van het Opleiden in de school binnen PABO EHvA. - Betrokken scholen en besturen In Amstelveen is het concept Opleiden in de school inmiddels stevig verankerd in het onderwijsconcept op twaalf scholen waarvan twee Montessorischolen en een school voor speciaal basisonderwijs. Sinds 2007 samenwerking met drie scholen van stichting AMOS in Amsterdam. - Opzet Amstelwijs kent twee opleiders in de school die bovenschools werken. Metawerk en Leerpraktijk worden in de opleidingsschool Amstelwijs aangeboden. Studenten uit hetzelfde jaar krijgen dezelfde instituutsopleider toegewezen en de roosters van de studenten zijn op elkaar afgestemd. - Onderwijskundig profiel Openbaar regulier en Montessori. - Aanvullende informatie Studenten die in Amstelveen stage lopen in het openbaar basisonderwijs schaffen de werkmap Competent voor de klas in het basisonderwijs aan. Daarin wordt per leerjaar en per competentie de ontwikkelingslijn van de student bijgehouden. Binnen de lessen over de Boekenweek zat een spel over geheimen, compleet met geheime koffertjes en leerkrachten die in een speurtocht betrokken werden. In de praktijk zie je dat Opleiden in de school meerwaarde oplevert. De wensen van scholen én studenten sluiten goed aan, vertelt Jeantine Geleijnse enthousiast. Ze is als instituutsopleider binnen Opleiden in de school verbonden aan de cluster van twaalf openbare scholen van Amstelwijs in Amstelveen. Geleijnse kent het basisonderwijs van binnenuit, want ze was jarenlang vakleerkracht bewegingsonderwijs. Via het werk op de Pabo als coach van studenten rolde ze Opleiden in de school in. Sinds 2006 begeleidt ze groepen tweede-, derde- én vierdejaars studenten binnen de Opleiden in de school-groep in Amstelveen. Ik stapte op een rijdende trein, want deze scholen hadden het werkplekleren al ontwikkeld. Nu verzorg ik daar coaching en profilering. De meerwaarde van Opleiden in de school zit voor mij vooral in de manier waarop tweede- en derdejaars les krijgen, namelijk twee jaar samen in een groep. Ze leren als jongste-oudste van elkaar, een beetje zoals in het Montessorionderwijs. Hun rol verandert tijdens de twee jaar en ik kan ze op maat begeleiden doordat ik ze beter leer kennen. Ze kunnen de keuzes in hun stages goed afstemmen op hun eigen leerproces. Scholen vragen studenten voor projecten rond thema s als bijvoorbeeld Boekenweek, herfstwandeling of onderzoek naar ICT. Vervolgens maken studenten hun eigen keuze uit deze leertaken en gaan meedraaien in het project, inclusief deelname aan vergaderingen. Ze worden sneller als collega leerkracht gezien. Het ontwikkelen van de competentie deelnemen aan vergaderingen krijgt zo ook echt inhoud. Sinds kort hebben we vanuit Amstelwijs drie satellietscholen in Amsterdam, die qua populatie verschillen. Drie studenten gaven namelijk aan ook op een niet-witte school stage te willen lopen. We zochten samenwerking met de drie scholen van de stichting AMOS en dit is een groot succes. De Opleider in de school uit Amstelveen begeleidt ook deze studenten.

17 Opleidingsscholen D I E M E N Grote Beer Zonnehof TZ Duivendrecht Octopus Schoolpad CS Diemen t Palet Rietgors VR Diemen Venser Ouderkerkerlaan BE Diemen Opleidingsscholen D I E M E N

18 Opleidingsschool Diemen - Opleidingsschool sinds 2003 en daarmee een van de pioniers binnen Opleiden in de school De EHvA werkt al jaren samen met de Opleidingsschool Diemen. - Betrokken scholen en besturen Vier basisscholen van de stichting Openbaar Onderwijs Primair: de Venser, t Palet en de Octopus in Diemen. Sinds 2007 maakt, na een bestuurlijke fusie, de Grote Beer in Duivendrecht deel uit van de opleidingsschool. - Opzet Bovenschoolse opleidingscoördinator. - Onderwijskundig profiel Kenmerkend voor deze opleidingsschool is dat de opleiding, begeleiding en beoordeling een eigen competentiegericht systeem hebben. De drie componenten zijn volledig geïntegreerd. De student zet zijn of haar eigen leerroute uit. - Aanvullende informatie Tijdens het semester krijgt de student, naast feedback van de mentor, drie methodische gesprekken, samen met de mentor en de opleidingscoördinator. Het rondneuzen is aan competenties opgehangen Bij ons gaan studenten langs elk flintertje van het beroep. De ontwikkeling is zichtbaar, van het eerste tot en met het vierde jaar. Eerstejaars voeren al gesprekken met ouders van kinderen. Natuurlijk binnen een heel duidelijke structuur, want het rondneuzen is aan competenties opgehangen, zegt Jutta Uiterwaal. In haar stem klinkt trots door. Uiterwaal is opleidingscoördinator van de Stichting Openbaar Onderwijs primair, met drie Diemense basisscholen - De Venser, De Octopus, t Palet - en De Grote Beer in Duivendrecht. Toen zich in 2003 de pilot Opleiden in de School aandiende, haakte Diemen daar meteen op in, vanuit de stellige overtuiging dat de praktijkopleiding verbeterd moest worden. Uiterwaal licht toe: Voorheen waren er alleen de stagebezoeken. Begrijpelijk, want docenten hebben beperkt tijd. Wij zijn meteen gestart met de ontwikkeling van een stageprogramma, en met het houden van begeleidingsgesprekken. Daarna volgde de EHvA mentorencursus, die positief ervaren is. Stap voor stap boeken we progressie. Bert van Bergen geeft coaching en profilering aan Opleiden in de school-studenten uit het eerste jaar, onder wie ook studenten die in Diemen en Duivendrecht stage lopen. Als pabo-contactpersoon Opleiden in de school overlegt hij veel met Jutta. Van Bergen vertelt: Onze gesprekken gaan over praktische zaken als contracten, het afstuderen en bijvoorbeeld roosters. Daarnaast heb ik een bemiddelende rol tussen scholen en Pabodocenten. We maken afspraken over de begeleiding. De scholen van Diemen weten wat wij van een stageschool verwachten. Uiterwaal vult aan: De studenten krijgen uitgebreide intakegesprekken, weten waaraan ze beginnen. Stages in onze scholen zijn gericht op het verwerven van competenties. Voor alle leerjaren zijn competenties omschreven en uitgewerkt naar criteria, zo is het verschil tussen wat een eerstejaars leert en een derdejaars exact duidelijk. Een student plant zelf aan welke competenties hij gaat werken. De feedback sluit hier bij aan en dat mondt uit in de beoordeling. Hij kan ook tussen de vier scholen - wit, zwart, groot, klein - rondhoppen. Dat zien we graag. Onze studenten krijgen voorrang bij plaatsing op een andere school. Zo creëren we ons eigen kweekvijvertje. De eerste eigen exstagiaire is recent bij ons aan boord gekomen. Ook de zittende leerkrachten hebben de omslag naar competentiegericht opleiden gemaakt. Het stageprogramma is een ideaal middel voor zelfreflectie. Dat kan die student beter dan ik, hoorde ik laatst een leerkracht zeggen. Mentoren denken goed na over de beroepseisen, want alles wordt in een competentiemap geanalyseerd. Je ziet eerder waar de kwaliteiten van de student liggen. Zelfstandigheid is erg belangrijk. Ik ben er heel alert op dat studenten niet achter in de klas gaan zitten kijken, maar zelf aan de slag gaan. Van Bergen bevestigt het beeld: We hebben veel vertrouwen in de kwaliteit van de begeleiding. In Diemen is het goed geregeld, zei een van de studenten onlangs. Dat is mooi.

19 Opleidingsscholen M O N T E S S O R I 1e Montessori Hoofddorp Kaj Munkweg RV Hoofddorp 6e Montessori Anne Frank Niersstraat VJ Amsterdam 7e Montessori Nachtwachtlaan EB Amsterdam 9e Montessori De Scholekster Karel du Jardinstraat TE Amsterdam 12e Montessori De Stern A.J. Ernststraat LP Amsterdam 14e Montessori De Jordaan Elandsstraat RX Amsterdam 15e Montessori Maas en Waal Uiterwaardenstraat AZ Amsterdam Montessori Floriande Deltaweg XS Hoofddorp Montessori Toolenburg Anne Franklaan AH Hoofddorp De volgende Montessorischolen maken niet alleen deel uit van de Montessori-opleidingsschool, maar ook van een bestuursbrede opleidingsschool. 1e Amstelveense Montessori Burg. Haspelslaan NC Amstelveen 2e Amstelveense Montessori Lindenlaan LM Amstelveen 8e Montessori Zeeburg Borneokade KZ Amsterdam 16e Montessorischool Gaasperdam Vreeswijkpad DV Amsterdam Cilinder Johanna Haberstraat LB Alkmaar Montessori Steigereiland Johan van der Keukenstraat BD Amsterdam Opleidingsscholen M O N T E S S O R I

20 Opleiden is meer dan voorzeggen hoe het moet school elkaar treffen. Stefels legt uit: Met het opleidingsteam gaan we de Bas Moll laat Mirjam Stefels de drukproef van het diepte in, bespreken bijvoorbeeld hoe je als stagebe- jubileumboek zien. De 6e Montessorischool Anne Frank geleider kunt inspelen op de eisen voor het Montes- bestaat 75 jaar en gaat dit vieren. Moll is sinds tien sori-examen. M4 heeft twee Opleiders in de school en jaar directeur van de 6e Montessorischool. Deze vormt de andere betrokken Montessorischolen hebben er één samen met de 9e, de 12e en de 15e Montessorischool of twee. Moll vult aan: Ze zijn een dag per week vrij- het samenwerkingsverband M4. Samen met een aantal gesteld voor de begeleiding van 18 studenten. Ik hoor Montessorischolen in Hoofddorp, Amstelveen, Amster- geen gemopper en de studenten komen graag terug dam en de EHvA is de Montessori Opleidingsschool op een van de andere scholen. De intervisie met be- opgezet. Wij draaien al vanaf het begin van Opleiden geleiding wordt erg positief beoordeeld. Stefels stelt in de school mee, zelfs al in een voorloper. Ik vind het dat het geregel om de stage heen eerder nogal eens leuk en belangrijk om jonge collega s te helpen. Daarbij tot gebrom leidde: We hebben nu meer greep op de Opleidingsschool Montessori heeft ons kwartet van scholen regelmatig nieuw personeel nodig. Wij tellen nu 100 medewerkers, inclusief stageplekken. De lijnen met het stagebureau zijn kort. De onduidelijkheid over stagebezoeken is weg, want De Montessori Opleidingsschool bestaat uit een groep montessorischolen waarbinnen Werkplekleren, Metawerk en Leerpraktijk samen worden gebracht. Uiteraard gebeurt dit vanuit het Montessori-concept en de visie die de school heeft op lesgeven. Studenten die kiezen voor een Opleiden in de school-stage binnen Montessori bouwen een goed beeld van het montessorionderwijs op. Vanuit de EHvA word je samen met andere Montessoristagiair(e)s ondersteund door een Instituutsopleider die bekend is met het montessorionderwijs. Een waardevolle ervaring in je ontwikkeling als docent primair onderwijs. - Opleidingsschool sinds Betrokken scholen en besturen Scholen en schoolbesturen in Amsterdam, Amstelveen, Hoofddorp en Alkmaar. - Opzet Sommige scholen kennen een bovenschoolse Opleider in de school, andere scholen een eigen Opleider in de school. - Onderwijskundig profiel De kern van het montessorionderwijs - gebaseerd op de ideeën van Maria Montessori - wordt meestal samengevat met: Help mij het zelf te doen. Een kind heeft een natuurlijke, noodzakelijke drang tot zelfontplooiing. De onderwijsomgeving is afgestemd op de leerbehoefte van het kind in een bepaalde leeftijdsfase en moedigt aan zelfstandig aan de slag te gaan. Door hun heterogene samenstelling - twee of drie groepen samen - hebben Montessorigroepen vaak een sterke sociale cohesie. De leraar is in de eerste plaats begeleider van het leerproces. ondersteunend personeel. Ik moet soms met leerkrachten schuiven van de ene naar de andere vestiging en wil dit optimaal flexibel maken. De stagiaires hebben een belangrijke rol, ook met het oog op de toekomstige vacatures. Drie voormalige stagiaires doen nu hun LiO-stage met een leerwerkovereenkomst. Binnen de Montessori Opleidingsschool kunnen studenten kennismaken met de verschillen tussen scholen, want die zijn aanzienlijk, variërend van een gemêleerde buurtschool in de Pijp tot 60 nationaliteiten op 140 kinderen in Buitenveldert, inclusief de specifieke problematiek van tweetaligheid. De twee andere scholen in de Rivierenbuurt hebben een witte populatie. EHvA/CNA-docente en voormalig schooldirecteur Mirjam Stefels kent de Montessori opleidingsscholen goed. Als instituutsopleider Opleiden in de school binnen de Montessori Opleidingsschool heeft ze contact met de 37 Opleiden in de school-studenten, de stuurgroep van directeuren en met het opleidingsteam, waarin de opleiders in de daarvoor staat de Opleider in de school opgesteld. Moll onderkent een mogelijk gevaar van Opleiden in de school: Je moet zorgen dat een stagiaire les geeft volgens de normen van de school, maar tegelijkertijd niet bij het behang gaat horen. Wij proberen daar goed op te letten. Stefels promoot bij studenten een flexibele houding. De leerhouding van studenten is bepalend. Geen enkele school is hetzelfde. Moll vindt dat Opleiden in de school meerwaarde heeft: Vooral omdat Opleiden in de school en het ontwikkelen van competenties samengaan. Ik zie het effect bij de zittende leerkrachten. Er vindt meer reflectie plaats over het eigen functioneren. Leerkrachten beseffen nu beter dat begeleiden meer is dan voorzeggen hoe het moet. Voor studenten gaat dit ook op, zegt Stefels. Stagiaires ondervinden dat organiseren en voorbereiden geen holle competenties zijn, maar dat het erg handig is dat ze potloden en papier in de klas hebben klaargelegd als ze daarmee aan de slag willen.

21 Opleidingsscholen OOST Z E E B U R G 4e Montessorischool Weesperzijde EG Amsterdam 5e Montessorischool Herschelstraat JA Amsterdam 8e Montessori Borneokade KZ Amsterdam Aldoende 2e Boerhavestraat AN Amsterdam J.P. Coen Bankastraat ED Amsterdam De Dapper Pieter Nieuwlandstraat XG Amsterdam De Kaap Christiaan de Wetstraat NG Amsterdam De Kraal Laing s Nekstraat GX Amsterdam De Meer Mr. P.N. Arntzeniusweg GT Amsterdam Evenaar Ambonplein PW Amsterdam Flevopark Soembawastraat VX Amsterdam Kleine Kapitein Tosaristraat RT Amsterdam Laterna Magica Gebouw IJ49, Frans Zieglerstraat HN Amsterdam Linnaeus 3e Oosterparkstraat SE Amsterdam Montessorischool Steigereiland Johan van der Keukenstraat BD Amsterdam Olympus E. Salomonstraat JA Amsterdam Het Spectrum James Wattstraat DM Amsterdam Opleidingsscholen OOST Z E E B U R G

22 Opleidingsschool Openbaar Primair Onderwijs In 2006 volgde de Opleidingsschool Zeeburg, zeggen dat deze studenten beter worden. Eigen- Oost Zeeburg (OPOOZ) met acht scholen voor openbaar onderwijs. Het lijk een overall positief verhaal, voor alle partijen. stadsdeel kenmerkt zich door een grote diversi- Door de fusie met Oost-Watergraafsmeer krijgen - Opleidingsschool sinds 2006 teit in soorten bewoners. Die verschillen vind je de studenten nog meer mogelijkheden. We den- terug op de scholen, naast een variëteit aan types ken na over de coaching van startende leerkrach- - Betrokken scholen en besturen onderwijs: regulier klassikaal, Dalton, Montessori, ten. Word je docent op een van de scholen? Dan De opleidingsschool telt 17 scholen. De openbare natuurlijk leren, zwart, wit, arm, rijk, noem het en krijg je een strippenkaart met tien sessies begelei- basisscholen uit stadsdeel Zeeburg zijn sinds 2006 je vindt het in Oost Zeeburg. Kennismaken met ding, als zorgzaam cadeautje van het bestuur van opleidingsschool en de openbare basisscholen deze verschillen is voor studenten erg aantrek- de Opleidingsschool. Mooie toekomstmuziek. uit stadsdeel Oost/Watergraafsmeer, waaronder kelijk. Ze kunnen zich breed ontwikkelen. We een school voor speciaal basisonderwijs start met hebben nu 43 stagiaires binnen de opleidings- Serhat Güclü (23) en Bram Bakker (19 zijn twee- ingang van Deze scholen vallen vanaf 2008 school. De leerbehoefte van de studenten wordt dejaars in de Opleiden in de school-groep van de onder het bestuur van Openbaar Primair Onder- afgestemd op de vraag van de scholen en vice opleidingsschool Oost Zeeburg. wijs Oost Zeeburg (OPOOZ). versa. Als Instituutsopleider begeleid ik een groep Serhat: Ik heb voor deze opleidingsschool geko- van 17 tweede- en derdejaars, die ik een dagdeel zen, omdat ik dan dicht bij huis stage kon lopen. - Opzet per week lesgeef in een Zeeburgs klaslokaal. Ook leek het mij aantrekkelijk de ervaringen met Op deze opleidingsschool wordt met verschillende Tweedejaars verbinden zich voor twee jaar aan de andere studenten te delen. Dat is uitgekomen. onderwijsconcepten gewerkt. Werkplekleren, opleidingsschool. Mijn eis, want alleen zo kunnen Bram: Vorig jaar hadden we een grote coachklas. metawerk en profilering worden hier inhoudelijk we een hoog niveau garanderen. Studenten ma- Daarin kwam je minder gemakkelijk aan bod. op elkaar afgestemd net zoals in de andere Fase ken gebruik van de groep om hun competenties Bij Willem kun je alles in de groep gooien. Het is 2 opleidingsscholen. Studenten die op één van de te ontwikkelen, maar ze moeten ook iets terug- veel persoonlijker. Je draagt zelf aan wat je wilt opleidingsscholen in Oost Zeeburg stage lopen, komen in een gezamenlijke Opleiden in de school-klas. - Onderwijskundig profiel Verschillende onderwijsconcepten - Aanvullende informatie Het onderwijs in Oost Zeeburg is in ontwikkeling, net zoals de stadsdelen zelf. In het onderwijs merk je dit aan de innovatieve instelling van de scholen. Studenten worden beter in Oost Zeeburg Willem Plomp vond als jonge, startende gymnastiekleraar al dat er een gat zat tussen de praktijk en wat hij geleerd had op de ALO. Je moet de scholen en de opleidingen dichter bij elkaar brengen, zegt hij. Plomp is opleidingscoördinator van de Opleidingsschool Oost Zeeburg. Naast de EHvA-lessen is de invloed van de praktijk minstens zo belangrijk. Ik heb als leerkracht altijd veel stagiaires gehad. Als een van de eersten ben ik in Diemen met Opleiden in de school gestart. geven. Bijvoorbeeld door het organiseren van hun eigen workshops. Op allerlei manieren komen we tot inhoud. De studenten weten steeds beter waarvoor ze de Pabo doen. Tweedejaars leren van de derdejaars. Ze worden trots op wat ze bereiken. De binding met de scholen werkt positief uit. Ik weet waar de accenten in het onderwijs moeten liggen en een probleem is met een telefoontje opgelost. Studenten mogen invloed uitoefenen op de keuze van de stageplaats. Mijn voorspelling is dat - binnen dit concept - straks bijna niemand meer studieachterstand heeft. De EHvA-docenten behandelen. Serhat: Door de persoonlijke feedback leer je jezelf als leerkracht goed kennen. Mijn drive is de kinderen iets mee te geven. Fantastisch als je daarvoor waardering krijgt. Bram: Ik was zelf een lastpak vroeger. De scholen van Zeeburg zijn heel verschillend, ook qua soorten kinderen. Ik vind de moeilijkste mannetjes de leukste kinderen. Het is alleen jammer dat ik mijn stage in Zeeburg niet kan combineren met een stage in Zaandam, waar ik woon. Overigens het enige nadeel naast heel veel voordelen.

23 Opleidingsscholen S I R I U S 13e Bijlmer Montessori Geerdinkhof RP Amsterdam 16e Montessorischool Gaasperdam Vreeswijkpad DV Amsterdam Bijlmerdrie Kantershof HJ Amsterdam Bijlmerhorst Echtenstein AB Amsterdam Blauwe Lijn Kortvoort NA Amsterdam Brink Mijehof HW Amsterdam Cornelis Jetses Jaargetijden AR Amsterdam Holendrecht Holendrechtplein LP Amsterdam Nellestein Leksmondplein EL Amsterdam Prof. Dr. I.C. van Houte Leksmondplein EL Amsterdam Rozemarijn Huntum JA Amsterdam Schakel Alexander Dumaslaan WD Amsterdam Ster Woudrichemstraat NG Amsterdam Tamboerijn Reigersbos EZ Amsterdam Opleidingsscholen S I R I U S

24 Opleidingsschool Sirius - Opleidingsschool sinds Betrokken scholen en besturen Sirius is een openbaar schoolbestuur met 14 basisscholen in Amsterdam Z.O. - Opzet Per drie scholen een Opleider in de school, met een opleidingscoördinator. - Onderwijskundig profiel Regulier basisonderwijs, Montessori en Dalton en een school voor speciaal onderwijs. Eenmaal binnen willen ze nooit meer weg Bij Amsterdam-Zuidoost hebben mensen snel het beeld van wildwest; criminaliteit, drugs, et cetera. Toen ik in 2004 bij Sirius ging werken was ik erg nieuwsgierig waar ik uiteindelijk terecht zou komen. Mensen vroegen mij of ik het echt wel zeker wist. Mijn beeld werd vanaf dag een bijgesteld, want Zuidoost is open, vrolijk en inspirerend. Er is meer groene ruimte dan in Zaandam, zegt Mariet Brouwers, bestuursmanager van de veertien Sirius scholen. Willem Hoogstede ik ben nog van de Kweekschool, het onderwijs houdt me jong valt haar bij: Die woeste verhalen zijn onzin. Ik ben in 1985 gestart op de Nellesteinschool en voel me daar al vele jaren prettig. Weet je wat bijzonder is? Onze schoolpopulatie kenmerkt zich door een grote diversiteit, waarin geen enkele bevolkingsgroep de boventoon voert. In de omgang spelen verschillen tussen de kinderen geen rol. Ze zijn extravert en houden van feesten en spirituele vieringen. In projecten zie je alle culturele invalshoeken terug. Studenten komen vaak met tegenzin stage lopen in de Bijlmer, maar eenmaal binnen willen ze nooit meer weg. Sirius startte in september 2007 met Opleiden in de school. Hoogstede heeft vele taken binnen de Nellesteinschool, doet coaching en begeleiding van Sirius-leerkrachten en is nu ook coördinator Opleiden in de school: Ik coördineer de contacten met onze EHvA-instituutsopleider en de vijf Opleiders in de school, die elk drie scholen bedienen. Ze zijn begonnen met stagebezoeken. Over drie jaar moet elke school zijn eigen opleider in huis hebben. Gedurende de eerste maanden hebben we veel onduidelijkheid bij de schooldirecties kunnen wegnemen. De collega s worden steeds enthousiaster. Deze nieuwe ontwikkeling leidt nergens tot gezucht of gesteun. Brouwers licht de keuze van Sirius voor Opleiden in de school toe: Natuurlijk is de aanleiding de wettelijke en ook morele verplichting bij te dragen aan het opleiden van toekomstige leraren. Daarnaast willen we graag partner zijn van een opleidingsinstituut, omdat we daarmee denken onze kwaliteit te kunnen vasthouden en ontwikkelen, zowel pedagogisch als didactisch op het gebied van leerlingenzorg. Opleiden in de school appelleert aan de ontwikkeling van competenties. We hebben dikwijls de mond vol van de moderne human resources opvattingen. Met Opleiden in de school denk ik dat we bewust en zelfsturend leren daadwerkelijk handen en voeten kunnen geven. We zijn gewoon aan de slag gegaan en al werkende sturen we bij. Vanuit alle niveaus lopen studenten stage op onze scholen, nu in totaal 39. We focussen op het beter afstemmen van wensen van stagiaires en scholen. Professionaliseren van het werkplekleren is ook een doel. Het moet voor stagiaires veel eenvoudiger worden om te switchen binnen onderwijsprofielen. Ik constateer steeds meer elan binnen Sirius. Dat werkt door naar de werkvloer. Opleiden in de school levert ons wellicht ook nieuwe collega s op. Daarin zijn we bijzonder geïnteresseerd, omdat een aantal leerkrachten binnen enkele jaren met pensioen gaat. Ik ben er een van, glimlacht Hoogstede.