NU in het museum: het verzamelen van hedendaags erfgoed
|
|
- Victor de Jonge
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NU in het museum: het verzamelen van hedendaags erfgoed Verslag voorjaarsdag Sectie Collecties, 18 april 2013, Museum Rotterdam (notulist: Liza Lankhaar) A. Ochtend: lezingen Theorievorming Léontine Meijer-van Mensch (Docent erfgoedtheorie en ethiek Reinwardt Academie en voorzitter International Committee for Collecting COMCOL) sprak over de methodiek van het eigentijds verzamelen. Meijer-van Mensch begon haar verhaal met de verschillende definities die er zijn op het gebied van eigentijds verzamelen. Iedereen heeft zijn of haar eigen idee bij het begrip eigentijds verzamelen. Volgens Meijer-van Mensch is documenteren van de eigen tijd de meest toepasselijke definitie. Op het gebied van verzamelen zijn er twee verschillende verzamelstrategieën te onderscheiden: Retrospectief verzamelen Selecteren uit incomplete samenhangende bestanden (archieven, archeologisch erfgoed) Samenbrengen van gedecontextualiseerde (en gerecontextualiseerde) losse objecten Eigentijds verzamelen Selecteren met antropologische blik als niet betrokken buitenstaander Self documentation Tijdens het verzamelen gaat het niet alleen over het object dat verzameld wordt, maar ook over het gehele proces van de musealisering van objecten. Het product (het verzamelde object) is een document van het proces. In 1977 werd het netwerk SAMDOK opgericht. SAMDOK is een netwerk van Scandinavische musea voor het organiseren en de verdeling van verantwoordelijkheden van verzamelen. De primaire missie van het netwerk: het helpen van cultuurhistorische musea in het verzamelen van hedendaagse objecten. Daarvoor hanteert SAMDOK verschillende selectie criteria: Hoe vaak komt iets voor? Hoelang wordt iets gebruikt? Eerste object van een fenomeen (ipad of een auto) Representativiteit Uitstraling Object uit subcultuur Vorm/design SAMDOK is voor vandaag en morgen. Het netwerk traint en ondersteunt de leden. SAMDOK kan gebruikt worden als leermiddel, zodat musea niet steeds weer opnieuw het wiel hoeven uit te vinden op het gebied van eigentijds verzamelen. 1
2 Meijer-van Mensch sluit haar verhaal af met een voorbeeld van een project dat volgens haar een goede manier van het documenteren van de eigen tijd is. Sinds een aantal jaar is er in Zweden het project Christmas gift of the year. Dit is een jaarlijkse zoektocht in Zweden naar het object wat representatief is voor dat specifieke jaar. Het object dat gekozen is tot het kerstcadeau van het jaar wordt toe gevoegd aan de collectie van The Museum of Scandinavian Culture Geraadpleegd op
3 Praktijkvoorbeeld van Museum Rotterdam Irene van Renselaar (urban curator) en Sjouk Hoitsma (conservator) vertelden aan de hand van het project Stad als muze welke ervaringen Museum Rotterdam heeft met publiekparticipatie. Stad als muze is een tijdelijk project dat verweven is met de reguliere werkzaamheden van het museum. Voor het project is Irene van Renselaar de wijk in getrokken om in contact te komen met de bewoners van Rotterdam. Stad als muze is gebaseerd op eerdere ervaringen van het museum. De bijbehorende website legt het als volgt uit: Rotterdam is alle Rotterdammers samen. Museum Rotterdam is daarom op zoek naar bewoners die over het leven in Rotterdam willen vertellen. De verzamelde verhalen en voorwerpen vormen een hedendaagse geschiedenis van de stad. Om de verhalen van zoveel mogelijk verschillende Rotterdammers te horen gaat een urban curator de stad in. Het museum wordt zo onderdeel van diverse stedelijke netwerken, neemt deel aan het lokale leven en verzamelt met de bewoners het hedendaags erfgoed. Het museum begint het participerend onderzoek op wijkniveau, sluit aan bij een passend thema uit de buurt en betrekt individuele bewoners. Tussentijdse evenementen en presentaties tonen ter plekke de resultaten en dagen bezoekers uit hun eigen verhaal van Rotterdam te delen. In vier jaar tijd komen Rotterdam Zuid, Noord, Oost en West aan bod. 2 Resultaten van Stad als muze : Contact met de bewoners van Rotterdam is zeer belangrijk om te weten wat er speelt in de stad Resultaten van deelproject Vrouwen van de Velden verwerkt in een magazine Every Woman. De coverfoto van dit magazine is toegevoegd aan de collectie maar er zijn geen fysieke objecten toegevoegd aan de collectie. Het museum heeft geleerd voor een stad als muze 2.0 dat het project verbonden moet zijn aan een tentoonstelling en meer gericht op het verkrijgen van objecten en niet alleen gericht op verhalen. Momenteel werkt het museum aan deelprojecten die afgeleid zijn van Stad als muze. Publiek en collectievorming/-waardering Als derde spreker van de dag vertelde Tessa Luger (Programmeur Waarde en Waardering Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) over de rol van het publiek bij collectievorming en -waardering. De vraag die centraal staat in deze lezing: Wie bepaalt de waarde van ons erfgoed? Momenteel zijn er meer vragen dan antwoorden op dit gebied. Het is dus van belang om van te voren na te denken over wat je als museum wil bereiken met een bepaald project en aan de hand daarvan bepaalde vormen van participatie te kiezen die passen bij jouw doelstelling. Volgens Luger kan het publiek op zes verschillende wijzen een rol spelen bij de collectievorming en -waardering. Zij benoemt de verschillende rollen die het publiek kan innemen als volgt: mecenas, informant, connaisseur, collectionneur, programmeur en criticus. Per rol geeft zij een korte toelichting met een aantal voorbeelden van projecten die zich nu afspelen of hebben plaatsgevonden. Publiek als mecenas Wie betaalt, bepaalt? Rijksmuseum Twenthe, aanwinst Amsterdam Museum, restauratie Klaviermuziek Händel Publiek als informant Hoe betrouwbaar zijn die gegevens? Glaswiki Red een portret Community Joods Monument Publiek als connaisseur Maar wat als het publiek nep mooier vindt? 2 Geraadpleegd op
4 Teylers Museum Ned. Openluchtmuseum Cobramuseum Publiek als collectionneur Willen we die spullen eigenlijk wel hebben? Scherven en geluk Thuis in Zoetermeer De 10 van 2012 Publiek als programmeur Kun je de keuze van het publiek verdragen? Expose KunstRijk Emmen Play BKR Eindhoven Publiek als criticus Maar leidt dat niet tot smaakinflatie? Programma Restauratie hetnationalelezersonderzoek.nl Hollandse Nieuwe Afsluitend herhaalde Luger de vraag die musea zich van te voren moeten stellen: Mag het publiek meewaarderen? En in welke rol wil jij als museum jouw publiek zien? Kortom: belangrijke stof om over na te denken. Praktijkvoorbeeld van Huis van Alijn De laatste lezing werd gegeven door Sylvie Dhaene (Directeur Huis van Alijn te Gent). Huis van Alijn is een collectiebeherende instelling met de focus op erfgoed van alledag. Het museum is erkend op Vlaams niveau sinds Het museum beschikt tevens over een kenniscentrum (Studio Alijne). In de loop der jaren heeft het museum een nieuw profiel ontwikkeld waarin een actieve inzet van publiek bij de opbouw van digitale collectie (foto en film) een grote rol speelt. Publieksparticipatie is als basisbeginsel opgenomen in de missie van het museum. Het publiek krijgt een cruciale rol in de collectie-en kennisopbouw, deling collectieontsluiting, communicatie en marketing. Enkele voorbeelden van projecten waarin werd samengewerkt met het publiek: Hoge hakken, roze brillen/mannen met baarden, Identificatiekamer en Uit de verzameling van een hobbykok. Als praktijkvoorbeeld bespreekt Dhaene de opbouw van nieuwe digitale collecties in samenwerking met het publiek. Er wordt aangeven dat het van belang is om duidelijke doelstellingen te hebben voor een project en deze ook duidelijk en helder te communiceren naar je publiek. Uit ervaring van het museum blijkt dat de communicatie met het publiek zeer belangrijk is. Mensen willen alles weten en willen ook graag resultaat zien als ze ergens aan meewerken. Het is van belang dat je geen verkeerde verwachtingen wekt bij je publiek. Belangrijke ervaringen die Huis van Alijn heeft opgedaan: Bewust een keuze voor tijd en opbouw van projecten. Geen eenmalige losse leuke acties of mensen bezig houden. Een bewuste keuze voor een langetermijnproject en continuïteit. Essentieel: van project naar structurele inbedding in de workflow van je organisatie. Keuze voor een specifiek onderwerp werkt beter dan een algemene oproep. Herkenbaarheid en emotie als positieve triggers voor deelname. Belangrijk dat het deelnemende publiek zich betrokken en geïnformeerd voelt. Duidelijke afspraken maken (contracten over het gebruik van het materiaal). Investeren in transparante communicatie en het opbouwen van respect en vertrouwen met het publiek. De rol en bijdrage van het publiek erkennen en bevestigen: zonder uw medewerking zou er geen De wijze van werken (mensen komen langs, sturen brieven, mails etc.) heeft belangrijke gevolgen voor de werking van je organisatie. Elke medewerker is een publieksmedewerker! 4
5 Laagdrempeligheid en persoonlijk contact zijn succesfactoren. Het museum beschikt over acht voltijds medewerkers. Vaak zitten er twee personen op één project. Deze manier van werken is door de gehele organisatie verweven. Het museum selecteert op thema en kwaliteit, de selectie die plaatsvindt is wel subjectief maar Huis van Alijn probeert in zijn keuzes zo transparant mogelijk naar het publiek te zijn. Het is belangrijk dat je je keuzes helder onderbouwt en dat je op een beleefde manier nee kan zeggen tegen een object. Hierbij is sociaal zijn en goed communiceren van groot belang. Momenteel werkt Huis van Alijn aan de tentoonstelling tijd voor 80. Hierop volgend kwam de vraag hoe je het beste om kan gaan met nostalgie. Hoe zorg je ervoor dat er niet een eenzijdig tijdsbeeld ontstaat? Want je wil niet alleen de leuke kanten van een tijdsperiode laten zien maar ook de minder leuke kanten. Vanuit het publiek kwam hierop het antwoord dat je als professional probeert te sturen en de balans probeert te zoeken rondom nostalgie. B. Middag: rondetafelgesprekken Scherven & Geluk: over draaiboeken en beleidsvragen Het eerste rondetafelgesprek was onder leiding van Karin Gaillard, conservator van Keramiekmuseum Princessehof. Zij vertelde over haar ervaringen met eigentijds verzamelen aan de hand van het project Scherven & Geluk. Het Princessehof organiseerde deze tentoonstelling in 2009 omdat het Princessehof meer én andere bezoekers wou trekken naar het museum. Daarnaast was dit een oriëntatie op de maatschappelijke functie van keramiek. Maar hoe organiseer je nu zoiets? Het museum koos voor een laagdrempelig onderwerp, met aandacht voor verhalen en wilde hierbij gebruik maken van publieksparticipatie. Het museum plaatste de volgende oproep: Kocht of kreeg u een servies toen u trouwde? Of heeft u het huwelijksservies van uw ouders of grootouders geërfd? Dan weet u hoeveel herinneringen daar aan verbonden kunnen zijn. Wij zijn nieuwsgierig naar uw servies en het verhaal erachter. Karin vertelde dat het museum 240 reacties uit heel Nederland kreeg. Mensen van verschillende leeftijden, uit alle lagen van de bevolking gaven gehoor aan de oproep. Het leverde het museum een overzicht van het aanbod van trouwserviezen in Nederland in de 20 ste eeuw. Waarin de opkomst en neergang van de traditie van het huwelijkservies te volgen is. De diversiteit van de aangeboden objecten was groot, zoveel mensen, zoveel verschillende smaken. Het museum koos ervoor om geen selectie te laten plaatsvinden en alle 240 inzendingen te accepteren. Uiteindelijk werden 180 serviezen in de tentoonstelling geplaatst. Logistiek gezien was het een grote uitdaging om de 180 objecten bij het museum te krijgen. Daarom organiseerde het Princessehof verschillende inbrengweekenden zodat de eigenaren van de serviezen de objecten langs konden brengen. Voor elk inbrengweekend was een strak schema opgesteld. Voor elk object was tien minuten ingepland om het object uit te pakken, te controleren en te administreren. De tien minuten bleken wel erg weinig te zijn aangezien de eigenaren van het object maar al te graag tijdens het proces hun verhaal nogmaals wilden vertellen. Belangrijk was dat er tijdens het gehele proces persoonlijke aandacht voor de mensen én de bruiklenen was. Uiteindelijk heeft het museum 180 foto s van alle getoonde serviezen plus trouwfoto, de persoonlijke verhalen over de serviezen (brieven, s), 8 filmportretten van Michiel van Erp en 20 ingesproken verhalen voor de audiotour verzameld. Tijdens het project zijn geen fysieke objecten toegevoegd aan de collectie van het museum. Het ging alleen om tijdelijke bruiklenen ten behoeve van de tentoonstelling. Do s & don t s inzake publieksparticipatie volgens het Princessehof: Persoonlijke benadering en vaste contactpersonen Klant is koning -mentaliteit vermijd conflictsituaties Gedetailleerde draaiboeken niets aan toeval overlaten Schriftelijke afspraken over bruiklenen, transport, verzekering etc. Nazorg bruikleengevers worden ambassadeur van het museum 5
6 Opname in relatie-adressenbestand Discussiepunten in de organisatie waren voornamelijk op het gebied van het tentoonstellingsbeleid en het verwervingsbeleid. Passen we het verwervingsbeleid aan aan de nieuwe presentatiestrategie of niet? Ook vroeg het museum door dit project zich af of ze museale serviezen blijven verzamelen of dat ze ook moesten kijken naar serviezen die de Nederlandse algemene smaak van de 20 ste eeuw vertegenwoordigen. Beleidstechnisch zijn dit belangrijke punten om van te voren over na de denken. Want wat wil je eigenlijk bereiken met een project? Is het gericht op je tentoonstellingspresentatiebeleid? Of ook op je collectieverwervingsbeleid? Is het beleid op beide gebieden op elkaar afgestemd of kies je bewust voor een andere werkwijze? Thuis in Zoetermeer: museumautoriteit ter discussie Jouetta van der Ploeg (directeur Stadsmuseum Zoetermeer) begon het gesprek met een korte samenvatting over het project Give&Take. Dit was een inwisseltentoonstelling over Thuis in Zoetermeer die van eind 2008 tot en met begin 2009 in het Stadsmuseum plaatsvond. Aan de inwoners van de stad werd tijdens Give&Take gevraagd om een voorwerp aan het museum te schenken, dat voor hen het bijzondere karakter van Zoetermeer symboliseert. Om mensen te stimuleren om deel te nemen, mocht het voorwerp worden ingewisseld voor een mooie fles champagne of voor een bijzondere fles bronwater. De objecten werden tentoongesteld met het verhaal van de schenker, dat de keuze van het object verklaarde. Het museum voerde geen redactie door de voorwerpen op een bepaalde manier te ordenen en van toelichting te voorzien. Het museum stelde daarmee zijn autoriteit ter discussie. Het gaf aan dat de bewoners de eigenlijke experts zijn; dat het hun verhalen zijn die als puzzelstukjes gezamenlijk het verhaal van Zoetermeer vormen, fragmentair, onaf, maar authentiek. Aan het einde van de tentoonstelling werden de ingebrachte objecten door het museum bewaard als de Collectie Zoetermeer Deze collectie bestaat uit een bonte reeks van 86 uiteenlopende objecten en evenzoveel uiteenlopende achterliggende verhalen. 3 Er is een enquête uitgevoerd onder de deelnemers van het project. Het doel was om te weten te komen wat hun beweegredenen waren om mee te doen. Uit deze enquête bleek dat de voornaamste redenen waren: Veilige plek voor hun object Leuk initiatief Voelen zich betrokken bij de stad Zoetermeer door dit project Opmerkelijk detail dat naar voren kwam uit de enquête was dat iedereen zijn eigen object helemaal het einde vindt, maar de rest van de objecten niks voor vindt stellen en niet begrijpt waarom die objecten ingezonden zijn. Bevindingen van het project: Het onderwerp was te breed. Voor een volgende keer wil het museum het onderwerp specifieker maken. Er waren van te voren geen selectiecriteria opgesteld. Hierdoor liep het museum tegen problemen aan. Het project heeft geen nieuwe bezoekers naar het museum getrokken. Iets wat het museum wel graag wilde. Er is een boek verschenen over het museale experiment. Titel: 4289 Wisselwerking. De Wonderkamer van Zoetermeer (2009) Na het project is het museum tot de conclusie gekomen dat het duidelijker had moeten communiceren met het publiek wat het wilde en meer de regie over het project moeten voeren. Het was een experiment om te kijken wat er zou gebeuren als het publiek alle touwtjes in handen zou hebben en de uitkomst hiervan bleek niet overeen te komen met de verwachtingen van het museum. 3 Geraadpleegd op
7 Vanuit de groep werden veel vragen gesteld over de wijze waarop het museum het project had aangepakt. Er volgde een stevige discussie over wat de beste manier is om bewust om te gaan met eigentijds verzamelen. De groep kwam tot de conclusie dat het geheel (object, verhaal én de presentatie) zeer belangrijk is. Men was het erover eens dat een ideale situatie zou zijn als je één groot project start dat jaarlijks herhaald wordt (zoals het project The christmas gift of the year ), zodat je een (relatief) compleet beeld krijgt van een bepaalde tijdsperiode. Immaterieel erfgoed: vragen, valkuilen en oplossingen Hester Dibbits (lector Reinwardt Academie, programme director Master of Museology) leidde het gesprek waarin de nadruk lag op immaterieel erfgoed. Hester begon met de vraag: hoe belangrijk is een object in een tentoonstelling? Vanuit de groep kwam als antwoord: niet alleen het object is belangrijk, maar ook het verhaal erom heen en de manier waarop het object gepresenteerd wordt. Deze verschillende aspecten maken het geheel compleet. Met name op het gebied van immaterieel erfgoed bestaan veel vragen over wat je nou precies wil/kan/mag verzamelen en hoe je dat dan kan doen. Ook was er de vraag: wil je wel alles zelf verzamelen van een bepaalde stad of laat je bepaalde onderwerpen, zoals taal, door andere musea of instanties verzamelen? Men was het erover eens dat het beter is om niet álles te willen hebben in je collectie maar om liever met verschillende instellingen samen te werken en gebruik te maken van elkaars specifieke collectie. Nostalgie is een grote valkuil bij het verzamelen van immaterieel erfgoed Je neigt ertoe alleen de leuke kanten te onthouden, vast te leggen, te laten zien. Let erop dat je niet één kant van het verhaal laat zien. 7
Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Officiële Opening Studio Alijn - Gent
Vrijdag 1 april 2011 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Officiële Opening Studio Alijn - Gent Mijnheer de burgemeester, meneer de schepen, Dames en heren,
Nadere informatieEen Egyptische collectie in Leiden
Een Egyptische collectie in Leiden Naam: Klas:.. Het Rijksmuseum van Oudheden, de naam zegt het al, toont voorwerpen uit oude tijden. De collectie bestaat uit objecten van beschavingen die vandaag de dag
Nadere informatieTitel Communities online en offline: casus Roots2Share
Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Communities online en offline: casus Roots2Share Probleemomgeving Roots2Share is een internationaal samenwerkingsverband van twee Nederlandse musea (Museum Volkenkunde
Nadere informatieSchenken aan een museum?!
Schenken aan een museum?! Er worden heel veel objecten en dus erfgoed bij de mensen thuis bewaard. Het begint meestal met een dingetje dat - vaak per toeval - gekregen of aangekocht wordt. Eens men daar
Nadere informatieLezingzaal foyer begane grond: Associatie Culturele Marketing en Communicatie (ACMC)
Lezingen Museum Vakdagen 2015, woensdag 27 mei Lezingzaal foyer begane grond: Associatie Culturele Marketing en Communicatie (ACMC) Tijd: 11.00 12.00 uur Instelling: VSB Fonds Onderwerp: Lancering resultaat
Nadere informatieSlimmer Lenen. Uitgangspunten bruikleenverkeer binnen Nederland
Slimmer Lenen Uitgangspunten bruikleenverkeer binnen Nederland 2016 Introductie De Collectie Nederland 1 is er voor ons allemaal. Musea en erfgoedinstellingen beheren dit kostbare gezamenlijke bezit met
Nadere informatieMijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.
2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje
Nadere informatieAmsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam
INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam Museum. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het
Nadere informatieVOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan :
VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : - het lezen van het boek Soldaat van Oranje en het maken van de
Nadere informatieBudget Educatie en Participatie Projecten (BEPP)
Budget Educatie en Participatie Projecten (BEPP) Met het Budget Educatie en Participatie Projecten willen de provincie Groningen en het Rijk een aantal doelstellingen bereiken. We hanteren daarbij een
Nadere informatieNMV Museumcongres 2011 Musea en onderzoek
NMV Museumcongres 2011 Musea en onderzoek 1. In welk museum werkt u? 61 2. Type museum? Kunst 36,1% 22 Cultuurhistorisch 47,5% 29 Natuurhistorisch 3,3% 2 Bedrijf en techniek 6,6% 4 Wetenschap 3,3% 2 Volkenkundig
Nadere informatieVerkopen van Inkoop. Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces?
Verkopen van Inkoop Hoe bereik en betrek ik de interne klant uit het primaire proces? Agenda Voorstellen Visie Verkoop van inkoop Waarom inkoopmarketing? Hoe inkoop verkopen? Inkoopresultaat delen Do s
Nadere informatieParels voor de Kunst. Netwerk Programma Ouderen. Projectplan (kort)
Parels voor de Kunst Netwerk Programma Ouderen Projectplan (kort) Korte introductie Parels voor de Kunst Parels voor de Kunst is een samenwerkingsproject voor en door ouderen (60+). Muzehof Centrum voor
Nadere informatieHoe ontwikkel ik. Lezing van Ineke Strouken op 19 maart in Nieuwegein. Geachte dames en heren, Volkscultuur
Hoe ontwikkel ik Ineke Strouken een ijzersterk volkscultuurproject? Geachte dames en heren, Welkom op deze studiedag Hoe ontwikkel ik een ijzersterk volkscultuurproject. Sinds een tweetal jaren staat volkscultuur
Nadere informatie- het lezen van het boek van Soldaat van Oranje en het maken van de literatuurwijzer het bekijken van de film Soldaat van Oranje;
LESSUGGESTIES blijkt de blijvende grote interesse van scholieren voor de Tweede Wereldoorlog. Zij geven aan vooral gegrepen te worden door persoonlijke verhalen, gekoppeld aan inzet van hedendaagse middelen.
Nadere informatieVerslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen
Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:
Nadere informatieSchoenmaker blijf bij je leest!
Cultureel ondernemerschap in Nederlandse musea Schoenmaker blijf bij je leest! Door Wouter Hijnberg en Jaap van der Burg, Helicon Conservation Support Nederland heeft de grootste museumdichtheid ter wereld.
Nadere informatieDocentenhandleiding Educatieprogramma
Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,
Nadere informatieProgramma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018
Programma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018 2 Programma Zelfbouw Rotterdam 2015-2018 pakjeruimte.nl zelfbouw@rotterdam.nl facebook.com/zb010 pinterest.com/pakjeruimte Programma zelfbouw rotterdam 2015-2018
Nadere informatieSogent zoekt ontwerpteam voor nieuwe vleugel voor Design Museum Gent
Sogent zoekt ontwerpteam voor nieuwe vleugel voor Design Museum Gent Design Museum Gent wordt uitgebreid met een nieuwe vleugel. Het nieuwe gebouw aan de Drabstraat zal de reeds bestaande gebouwen van
Nadere informatieDocentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8
Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende
Nadere informatieWie ben ik? Luud de Brouwer. Sinds 1989 werkzaam bij het archief in Tilburg
Wie ben ik? Luud de Brouwer Sinds 1989 werkzaam bij het archief in Tilburg Vanaf 1996 lid van het schrijversteam van Heemcentrum 't Schoor in Udenhout Sinds 1997 bezig met websites en (online) dienstverlening
Nadere informatieArchiefbank Vlaanderen. Archiefbank als hulpmiddel voor uw collectiebeschrijving
Archiefbank Vlaanderen Archiefbank als hulpmiddel voor uw collectiebeschrijving Archiefbank Vlaanderen Wat is Archiefbank? Samenwerking met Erfgoedplus.be Welke informatie noteren en waarom? Hoe uw archief
Nadere informatieWerken in de culturele sector. 11 maart 2013 Info-avond KU Leuven
Werken in de culturele sector 11 maart 2013 Info-avond KU Leuven Luc Delrue Opleiding: Communicatiewetenschappen (E)MBA Strategisch Management: Specialiteit: structureren en positioneren van een organisatie
Nadere informatieLINKEDIN SOCIAL SELLING
LINKEDIN SOCIAL SELLING MEER VERKOPEN MET LINKEDIN INHOUD WAAROM SOCIAL SELLING RADARMARKETING EN SOCIAL SELLING DE REIS VAN DE KLANT WAAROM LINKEDIN JOUW SALES PROFIEL SAMEN NETWERKEN SAMENDELEN VIND
Nadere informatieRSC PROFIELWERKSTUK 2015 / 2016 PLAN VAN AANPAK EN LOGBOEK
Beste leerling, RSC PROFIELWERKSTUK 2015 / 2016 PLAN VAN AANPAK EN LOGBOEK Voor je ligt het Logboek dat je gaat gebruiken bij het maken van je profielwerkstuk. Na de PWS-weken lever je een geschreven werkstuk
Nadere informatieCULTUREEL ERFGOED EN DE VERTALING NAAR RUIMTELIJKE PLANNEN
CULTUREEL ERFGOED EN DE VERTALING NAAR RUIMTELIJKE PLANNEN Onderzoek naar cultuurhistorische structuren, landschappen en panden Aansluitend op Belvedere- (Behoud door ontwikkeling) en het MoMo-beleid (Modernisering
Nadere informatieIntegraal waarderen. Een (blijvende) discussie. Maartje de Boer. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Integraal waarderen Een (blijvende) discussie Maartje de Boer Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 1 Presentatie Het probleem Voor wie is dit een probleem? RCE Kennisprogramma Wat is Erfgoed (een oplossing?)
Nadere informatieWIE WIL SEXY BLOEMKOOLWIJKEN? Netwerk BNSP Jong Professional 18 11 2011 Pers : over Marketing van Wijktransformatie germaine sanders
WIE WIL SEXY BLOEMKOOLWIJKEN? complexe veranderingen vragen tijd vakmanschap en vooral om open communicatie Netwerkbijeenkomst BNSP Jong Professional 18 11 2011 Pers : over Marketing van Wijktransformatie
Nadere informatieCijferboek cultureel erfgoed 2012 - algemeen rapportageverslag
Cijferboek cultureel erfgoed 2012 - algemeen rapportageverslag Dienstverlenende organisatie Het Cijferboek cultureel erfgoed is een initiatief van het agentschap Kunsten en Erfgoed en FARO. Vlaams steunpunt
Nadere informatieDe lamp. Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden.
De lamp Copyright Vakcollege Groep B.V. 2011. Alle rechten voorbehouden. De lamp Met lampen is het als met schoenen; ze zijn vanzelfsprekend en je ziet ze overal. Pas als de stroom een keer uitvalt, merk
Nadere informatieCijferboek cultureel erfgoed 2012 - algemeen rapportageverslag
Cijferboek cultureel erfgoed 2012 - algemeen rapportageverslag Erfgoedcel Het Cijferboek cultureel erfgoed is een initiatief van het agentschap Kunsten en Erfgoed en FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel
Nadere informatieKoninklijk Zeeuwsch Genootschap Der Wetenschappen (1768- )
Koninklijk Zeeuwsch Genootschap Der Wetenschappen (1768- ) Oprichting In 1768 werd het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen officieel opgericht. De aanleiding vormde een initiatief uit Vlissingen tot
Nadere informatieHet Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.
2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het
Nadere informatieWerkboek Maatschappelijke stage. Stichting Oude Groninger Kerken
Werkboek Maatschappelijke stage Stichting Oude Groninger Kerken 2011 Inhoud: Inleiding Wat is de SOGK? Wat ga je doen? Voorbereiding Uitvoering Verwerking Evaluatie Bijlagen p3 p X p X p X p X p X p x
Nadere informatieOnlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek.
Beste docent, Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. De leerlingen hebben in het museum onder andere
Nadere informatieBusiness Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!
Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:
Nadere informatieEerste uitgave: maart 2015-03-14 Copyright 2015 Saskia Steur Druk: www.drukzo.nl
Eerste uitgave: maart 2015-03-14 Copyright 2015 Saskia Steur Druk: www.drukzo.nl Hoewel deze uitgave met zorg is samengesteld aanvaardt de auteur geen enkele aansprakelijkheid voor schade ontstaan door
Nadere informatieDocentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017
Docentenhandleiding Jij als onderzoeker Groep 4 t/m 8 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Jij als onderzoeker. In
Nadere informatieINHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN
ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De
Nadere informatiegemeentesecretaris afdelingshoofd Vrije Tijd Directeur Abdijmuseum Ten Duinen Polyvalent medewerker Abdijmuseum Ten Duinen
Functiebeschrijving Polyvalent Medewerker Abdijmuseum Ten Duinen 1. SITUERING VAN DE FUNCTIE AFDELING Vrije Tijd SECTOR/DIENST Abdijmuseum Ten Duinen 1138 TEAM FUNCTIEFAMILIE Praktisch technisch uitvoerende
Nadere informatieCijferboek cultureel erfgoed algemeen rapportageverslag
Cijferboek cultureel erfgoed 2012 - algemeen rapportageverslag Collectiebeherende organisatie - museum - regionaal ingedeeld Het Cijferboek cultureel erfgoed is een initiatief van het agentschap Kunsten
Nadere informatieProfielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën
Pagina 1 Profielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën Je gaat een profielwerkstuk maken. Dan is euthanasie een goed onderwerp. Het is misschien niet iets waar je dagelijks over praat of aan denkt, maar
Nadere informatieVrijwilliger gezocht M/V. Mechelen, 21 april 2015 Marc Mees Elke Verhoeven
Vrijwilliger gezocht M/V Mechelen, 21 april 2015 Marc Mees Elke Verhoeven 1-24/04/2015 2-4/24/2015 Inleiding Waarom vrijwilligers? 1. Kerkfabrieken hebben vaak niet de nodige competentie, tijd, geschikte
Nadere informatievoor bibliotheken Communitybuilding rondom bibliotheken
voor bibliotheken Communitybuilding rondom bibliotheken Verslag Pilot 2017 ProBiblio Inleiding Communities zijn hot, iedereen lijkt er wel mee bezig te zijn. Ook de Bibliotheek. Want is het bibliotheekpubliek
Nadere informatieAge Friendly Museums. Een kwalitatief onderzoek naar mogelijkheden rond samenwerking tussen musea en woonzorgcentra.
Age Friendly Museums. Een kwalitatief onderzoek naar mogelijkheden rond samenwerking tussen musea en woonzorgcentra. O N D E R Z O E K D O O R L I Z E D E D O N C K E R, M A S T E R A G O G I S C H E W
Nadere informatieSCHATTEN VAN VRIENDEN. 60 JAAR AANWINSTEN
MUSEA BRUGGE SCHATTEN VAN VRIENDEN. 60 JAAR AANWINSTEN SCHATTEN VAN VRIENDEN. 60 JAAR AANWINSTEN VAN 22 SEPTEMBER 18 TOT 27 JANUARI 19 / COLLECTIEPRESENTATIE / ARENTSHUIS INTRO Dit jaar is het zestig jaar
Nadere informatieBeheer rijkscollectie & subsidiëring museale instellingen. Daniëlle Cozijnsen (OCW) Evert Rodrigo (RCE)
Beheer rijkscollectie & subsidiëring museale instellingen Daniëlle Cozijnsen (OCW) Evert Rodrigo (RCE) Erfgoedwet (1) Hoofdstuk 2 Beheer van collecties regels over: beheer museale cultuurgoederen van
Nadere informatiePERSCONFERENTIE Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding Presentatie Jaarverslag Discriminatie / Diversiteit 2010
PERSCONFERENTIE Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding Presentatie Jaarverslag Discriminatie / Diversiteit 2010 Florent Beckx Directeur Dienstencentrum Ten Gaarde Contact: florent.beckx@zorgbedrijf.antwerpen.be
Nadere informatiekorte historiek Wielermuseum collectiegeschiedenis en -profiel collectiewaardering en positionering toekomstvisie
korte historiek Wielermuseum collectiegeschiedenis en -profiel collectiewaardering en positionering toekomstvisie Historiek Wielermuseum Roeselare, sinds 1998 Odiel Defraeye (Tourwinnaar 1912), Roeselaarse
Nadere informatieNIEUWE TOPSTUKKEN UIT HET BRUGSE PRENTENKABINET
museabrugge.be MUSEA BRUGGE PERSDOSSIER indrukwekkend NIEUWE TOPSTUKKEN UIT HET BRUGSE PRENTENKABINET OUDE MEESTERS ARENTSHUIS MODERNE GRAFIEK GROENINGEMUSEUM 31.10.2015-14.02.2016 SELECTIE 1 05.03.2016-19.06.2016
Nadere informatieprovinciale infodag archeologie 2008 Dienst Erfgoed Departement Cultuur Dienst Erfgoed Koningin Elisabethlei Antwerpen
provinciale infodag archeologie 2008 Dienst Erfgoed Departement Cultuur Dienst Erfgoed Koningin Elisabethlei 22 2018 Antwerpen Sinds 2006 organiseert de provincie Antwerpen jaarlijks een provinciale infodag
Nadere informatieGastvrijheid. Snel schakelen in een dynamische wereld
Gastvrijheid. Snel schakelen in een dynamische wereld Snel schakelen in een dynamisch wereld Adecco Hospitality, Events & Promotions houdt zich bezig met het mobiliseren, begeleiden en binden van zowel
Nadere informatieArchiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief
Archiefinstellingen aan het woord: Van Nelle s vormgevingsarchief Jantje Steenhuis, voorzitter BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland) en directeur Gemeentearchief Rotterdam Die plaat voor
Nadere informatiePERSTEKST HUIS VAN ALIJN MUSEUM VAN HET DAGELIJKS LEVEN
ROOK PERSTEKST HUIS VAN ALIJN MUSEUM VAN HET DAGELIJKS LEVEN EXPO ROOK Roken in veranderende tijden in beeld. Een historisch kader voor de actualiteit. In unieke voorwerpen, archiefbeelden, foto s en bewegend
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieJij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8
Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik?
Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie
Nadere informatiePosition Paper: Governance in het Stedelijk Museum Amsterdam, zoals ontwikkeld tussen
Position Paper: Governance in het Stedelijk Museum Amsterdam, zoals ontwikkeld tussen 2015-2018 1. Inleiding Dit position paper heeft ten doel op hoofdlijnen weer te geven op welke wijze het Stedelijk
Nadere informatieWaterloo Napoleon & Abba
Waterloo Napoleon & Abba Poolse Export Chopin & Mr. Polska Do Culture Your Way City- en regiomarketing anders if then is now is een online schatkist van geschiedenis en cultuur met toeristische diensten
Nadere informatieKortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.
Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.
Nadere informatieJuryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2015
Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal 2015 Juryrapport Ambassadeur Heldere Taal - april 2015 Ambassadeur Heldere Taal 2015 Inleiding Veel ambtenaren zetten zich in om de communicatie van en binnen de overheid
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieAan de Laak B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop
Aan de Laak B.V. Handelend onder de naam: De Hypotheekshop Wouda 1 3825 MA Amersfoort Telefoon: 033 20 22 110 E-mail: amersfoort784@hypotheekshop.nl Internet: www.hypotheekshop.nl/amersfoort/vathorst Twitter:
Nadere informatieUitwerking casus diefstal bij museum
Uitwerking casus diefstal bij museum OCW communicatiecampagne crisismanagement maart 2014 www.veilig-erfgoed.nl Beschrijving casus Op een drukke middag dringt een man op zeer gewelddadige manier het museum
Nadere informatieFamiliekunde. Vlaanderen
Familiekunde Vlaanderen Documentatie- en studiecentrum voor familiegeschiedenis Van Heybeeckstraat 3, 2170 Merksem, België +32 (0)3 646 99 88 administratie@familiekunde-vlaanderen.be www.centrumfamiliegeschiedenis.be
Nadere informatieRSC PROFIELWERKSTUK 2008 / 2009 PLAN VAN AANPAK EN LOGBOEK
Beste leerling, RSC PROFIELWERKSTUK 2008 / 2009 PLAN VAN AANPAK EN LOGBOEK Voor je ligt het Logboek dat je gaat gebruiken bij het maken van je profielwerkstuk. Aan het eind van de komende 2 weken lever
Nadere informatieKennis over Kinderarbeid
Kennis over Kinderarbeid Context onderzoek Naam: Daniël Seton Klas: G&I 1D Datum: 13 Maart 2016 Docent: Harald Warmelink Module: Pr.Context: Research Opdracht: Context Onderzoek Inleiding Uit vooronderzoek
Nadere informatieEn, wat hebben we deze les geleerd?
Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:
Nadere informatieHeemkundekring Willem Snickerieme en Museum Zwaluws Erfgoed
Heemkundekring Willem Snickerieme en Museum Zwaluws Erfgoed Vastgesteld door het bestuur van de heemkundekring op 9 maart 2015. Wat is het Museum Zwaluws Erfgoed? Het museum Zwaluws Erfgoed is een etnografisch
Nadere informatieCULTUUR. Provincieraadsbesluit van 22 mei 2014 in verband met de goedkeuring van het reglement kunstuitleen collectie provincie Antwerpen
923 CULTUUR Provincieraadsbesluit van 22 mei 2014 in verband met de goedkeuring van het reglement kunstuitleen collectie provincie Antwerpen De provincieraad van Antwerpen, Gelet op de bepalingen van het
Nadere informatieHoofdstuk 18: Een presentatie maken
Hoofdstuk 18: Een presentatie maken 18.0 Inleiding De focus van een PowerPoint presentatie valt meestal op één dia. Dit betekend dat een PowerPoint presentatie een goed middel is om concepten via punten
Nadere informatieVerslag inspiratie dag lokaal cultuureducatiebeleid
Verslag inspiratie dag lokaal cultuureducatiebeleid P12 Culturele diversiteit in erfgoedprojecten Hoe kan u een breed en divers spectrum van mensen in uw gemeente betrekken bij het lokale erfgoed? Het
Nadere informatieONTDEK HET ZELF HANDLEIDING VOOR DE LEERKRACHT VOOR DE HELE SCHOOL
ONTDEK HET ZELF HANDLEIDING VOOR DE LEERKRACHT VOOR DE HELE SCHOOL IN DEZE HANDLEIDING VIND JE ALLE INFORMATIE OVER HET MAKEN VAN HET ONTDEK HET ZELF POP-UP MUSEUM TIJDENS DE KINDERBOEKENWEEK. DE OPDRACHTEN,
Nadere informatieCommunicatie verenigingen KNVB 2014
1 Communicatie verenigingen KNVB 2014 1. Achtergrond van de notitie: veranderde rollen De kern van de bestuurlijke vernieuwing is het realiseren van een efficiëntere besluitvorming in het amateurvoetbal.
Nadere informatieEen blik op Zilver. Lespakket voor groep 5/6
Een blik op Zilver Lespakket voor groep 5/6 Voorwoord Deze handleiding hoort bij de museumles een blik op Zilver van het Nederlands Zilvermuseum Schoonhoven voor groep 5 en 6 van het basisonderwijs. De
Nadere informatieVoor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten
Voor iedereen die een gelukkig en succesvol leven niet aan het toeval wil overlaten Anderen over het werk van David en Arjan: Met hun boek en hun seminars maken De Kock en Vergeer heel Nederland gelukkig.
Nadere informatieHandleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan
Handleiding whitepaper schrijven Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Inhoud Inleiding... 3 Wat is een whitepaper?... 3 Kies het juiste onderwerp... 4 Voordat je gaat schrijven... 4 Gegevens
Nadere informatieHet Sectorwerkstuk 2015-2016
Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Inhoud Inleiding... 3 Het Sectorwerkstuk... 4 De opbouw... 4 De voorbereiding... 5 Het onderzoek... 6 De verwerking... 7 De presentatie... 7 Het filmpje... 7 Het werkstuk...
Nadere informatieBELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!
BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden
Nadere informatieB a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1
B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen
Nadere informatieOrganiseren. werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye
Organiseren werkt! Krijg meer overzicht,, structuur en (tijd) winst! Germo Bekendam Karlijn L Ortye Inhoud 1. Organiseren is keuzes maken 6. Planning en digitaal organiseren 7. E-mail organiseren Pagina
Nadere informatieSterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.
FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl
Nadere informatieTakenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie. Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk?
Takenblad Plusklas Ontdekken Periode 2 : Herfstvakantie tot kerstvakantie Naam : Wat is de bedoeling? Opdracht: Spoorzoekers Van wie is die vingerafdruk? Er is een misdaad gepleegd! Een dief heeft de computer
Nadere informatieLééf je dag. Prikkelende workshops om samen te leren
Lééf je dag Prikkelende workshops om samen te leren Vier je dag, vier het moment Wilt u een personeelsbijeenkomst organiseren waarbij u ontspanning combineert met leren? Kies dan voor de workshops van
Nadere informatieSta zonder twijfels en vragen, vol overtuiging en vreugde, in jouw authentieke kracht! Dit zegt een enthousiast gebruiker van deze planner:
Boetseweg 47 7895 AV Roswinkel telefoon: 0591 785 780 www.jolandalinders.com e-mail: info@jolandalinders.com IBAN: NL32 KNAB 0729 6439 99 BIC: KNABNL2H KvK nummer: 59561742 BTW nummer: NL155366701B02 Alsjeblieft!
Nadere informatieEducatief programma Feiten & meningen
Educatief programma Feiten & meningen Handleiding voor docenten De tentoonstelling Zwart&Wit is een tentoonstelling die vragen oproept, meningen laat horen en feiten presenteert. Het educatief programma
Nadere informatie1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule
Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze
Nadere informatie2. Digitale interactieve cliënten systemen. Je hoeft geen titel te hebben om een goed leider te zijn Oefening Unpack your backpack
Aantal praktijkvoorbeelden uit de Internationale Planetree Conferentie 2012 1. De kracht van vrijwilligers 2. Digitale interactieve cliënten systemen 3. Een aantal bijzondere en praktische initiatieven.
Nadere informatiePendelbemiddeling, wat is het
Pendelbemiddeling, wat is het Pendelbemiddeling kan worden ingezet als het niet lukt de buren na 1 intake gesprek bij elkaar te brengen voor een gezamenlijk gesprek en de bemiddelaars van oordeel zijn
Nadere informatieStudiewijzer sectorwerkstuk 10 Havo/Mavo 2012-2013 Docenten: Arnoud Boerma (a.boerma@svszeist.nl) Laatste inhoudelijke aanpassingen: 9 november 2012
Studiewijzer sectorwerkstuk 10 Havo/Mavo 2012-2013 Docenten: Arnoud Boerma (a.boerma@svszeist.nl) Laatste inhoudelijke aanpassingen: 9 november 2012 In de Vrije School proberen we om het leren niet een
Nadere informatieZaterdag 30 juni 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE. Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur. Opening Efemeer - Deinze
Zaterdag 30 juni 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur Opening Efemeer - Deinze Geachte burgemeester (Beste Jan), Schepen (van Cultuur Gerda Ginneberge),
Nadere informatieVrijdag 7 september 2012. Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR
Vrijdag 7 september 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Overhandiging kwaliteitslabel Erkend Cultureel Archief aan Archief OCMW Gent, Ieper en Waregem
Nadere informatieBedrijfsprofiel. Constant Jurgens
Bedrijfsprofiel Het succes van een bedrijf wordt gecreëerd door de mensen die er werken. Hun ideeën, motivatie en vaardigheden, hun normen en waarden, maar ook hun persoonlijkheden zijn de belangrijkste
Nadere informatieLAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!
LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen
Nadere informatieJaarplan Vereniging Oud Valkenburg 2012 (inclusief financiel inzicht)
Jaarplan Vereniging Oud Valkenburg 2012 (inclusief financiel inzicht) Jaarplan Vereniging Oud Valkenburg 2012 Inleiding Met die jaarplan geeft het bestuur van de Vereniging Oud Valkenburg aan wat de plannen
Nadere informatieSpecifieke subsidieregels voor cultuur
Bijlage F Specifieke subsidieregels voor cultuur SUBSIDIEREGEL 2. MUZIEK- EN TONEEL- VERENIGINGEN (1 ste wijziging 2011) Definities Kunst en cultuur Jeugdlid: actieve jongere beneden de 19 jaar. Peildatum:
Nadere informatieHele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig
De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar
Nadere informatieProject Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten
Project Verwenmorgen voor ouderen organiseren Groepen van 5 leerlingen Totaal: 560 minuten Inleiding en werkwijze: De meeste ouderen vinden het leuk om samen met jongeren iets te doen. Op deze manier hebben
Nadere informatieEducatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016
Educatieve programma s Voortgezet onderwijs 2015-2016 1 Beste docent, Kom met je klas naar het Joods Cultureel Kwartier. Maak kennis met het joodse leven, de geschiedenis en de traditie in het Joods Historisch
Nadere informatie