provinciale infodag archeologie 2008 Dienst Erfgoed Departement Cultuur Dienst Erfgoed Koningin Elisabethlei Antwerpen

Transcriptie

1 provinciale infodag archeologie 2008 Dienst Erfgoed Departement Cultuur Dienst Erfgoed Koningin Elisabethlei Antwerpen

2 Sinds 2006 organiseert de provincie Antwerpen jaarlijks een provinciale infodag archeologie, speciaal bedoeld voor de amateurarcheologen, verenigingen en vrijwilligers. We hopen dat dit initiatief tegemoetkomt aan een reële nood in de regionale erfgoedwerking en lokale initiatieven en geïnteresseerden bereikt. Elk jaar werken we rond een ander thema. In 2008 staan archeologische collecties en collectieregistratie centraal. Daarbij beperken we ons bewust niet tot museale collecties: die bevatten een selectie van voorwerpen vaak de mooiste of best bewaarde maar ze vertegenwoordigen slechts een fractie van al het materiaal dat bij archeologisch onderzoek wordt gevonden. Voor archeologen telt in de eerste plaats de informatie die een voorwerp in zich draagt. Daarom is het zo belangrijk dat de band tussen vondsten en hun context bewaard blijft en is het ook essentieel dat al het materiaal met de best mogelijke zorgen wordt omringd. Op deze contactdag belichten we via workshops onderwerpen als het inventariseren, het behandelen van de verschillende materialen, het inpakken en opbergen, het herkennen van schadebeelden en hoe dat te verhelpen.

3 workshops Alle deelnemers kunnen in de voormiddag twee workshops volgen. Op het inschrijvingsformulier kan je aanduiden welke twee je voorkeur genieten. Geef ook één reservetitel op. Je kan kiezen uit: 1. Natalie Cleeren, Eerste Hulp bij Opgravingen 2. Petra Driesen, De registratie van archeologische objecten 3. Ansje Cools, Inpakken, een kunst 4. Katleen Vandenbranden, Schadebeelden herkennen en erger voorkomen

4 workshops Natalie Cleeren L&C vof archeologische conservatie en restauratie Eerste Hulp bij Opgravingen Geen enkel voorwerp, hoe goed het er bij de opgraving ook uitziet, komt na een eeuwenlang verblijf ongehavend uit de bodem. De meeste archeologische vondsten zijn fragieler dan ze lijken en raken snel beschadigd als correcte eerste hulp ontbreekt. Deze workshop geeft een overzicht van de belangrijkste verweringsprocessen in de bodem en heel wat praktische tips om deze fragiele objecten correct te behandelen tijdens en direct na de opgraving. Ansje Cools VIOE conservator archeologie Inpakken, een kunst Archeologische objecten worden op hun traject door verschillende mensen gehanteerd en (her-)verpakt. Het gebruik van schadelijke materialen en een gebrek aan informatie over hoe verpakken en hanteren wel zou moeten, houden grote risico s in voor de vondsten. Een juiste wijze van verpakken, met de juiste materialen, tijdens de opgraving of tijdens het onderzoek, vraagt niet meer tijd maar vermijdt wel het verlies aan informatie. Petra Driesen Aron bvba archeologische onderneming De registratie van archeologische objecten Iedere collectiebeheerder wil de gegevens over zijn objecten correct vastleggen. Het ontbrak echter heel lang aan standaarden voor de registratie van archeologische collecties. In 2000 voerde Aron in opdracht van de Vlaamse Gemeenschap een onderzoek uit. De workshop begint met een algemene introductie. Vervolgens gaan we dieper in op de structuur en het gebruik van de minimale en de aanvullende standaard. De toepassing wordt gedemonstreerd aan de hand van enkele concreet uitgewerkte voorbeelden. Katleen Vandenbranden ARCHEFACT archeologisch conservatie- en restauratie-atelier Schadebeelden herkennen en erger voorkomen Dat archeologisch erfgoed uiteenlopend en complex is qua materialen en vaak niet gemaakt om eeuwenlang bewaard te blijven, is duidelijk. Als we op een verantwoorde manier met dit erfgoed willen omgaan, moeten we het op een goede manier behouden en beheren. In deze workshop trachten we aan de hand van de meest voorkomende materialen schadebeelden te herkennen en de oorzaak van de achteruitgang te traceren. Vaak volstaan eenvoudige ingrepen om erger te voorkomen en het actieve verval een halt toe te roepen. De nadruk ligt op preventieve conservering, met veel bruikbare tips & trics.

5 lezingen Joke Bungeneers provincie Antwerpen dienst Erfgoed Archeologische collectieregistratie in de provincie Antwerpen: de eerste resultaten In 2007 startten de provinciale archeologen het project Archeologische collectieregistratie in de provincie Antwerpen. Doel is: een overzicht krijgen van lokale archeologische collecties, de meest voorkomende problemen oplijsten (inzake inventarisatie, conservatie, ontsluiting, ), de link tussen materiaal en vindplaats noteren en waar mogelijk opnemen in de centrale archeologische inventaris. Hiervoor komen zowel collecties die slechts bestaan uit enkele stukken, als museale collecties en verzamelingen of ensembles uit opgravingen in aanmerking. Zowel lokale erfgoedhouders als erkende en niet-erkende musea, archeologische verenigingen en privéverzamelaars uit de provincie Antwerpen kunnen meewerken. Liesbeth Van Camp projectmedewerker Verloren voorwerpen gevonden verleden Collectieregistratie in en om het Kempisch Museum Het Kempisch Museum herbergt onder andere een bescheiden archeologische collectie. In samenwerking met de gemeente Brecht en de provincie Antwerpen is een meerjarenplan uitgetekend om die op te waarderen. In een eerste fase zijn de archaeologica volledig geïnventariseerd, werden de bewaaromstandigheden geëvalueerd en de objecten herverpakt volgens de geldende normen van actieve en passieve conservatie in musea. In een tweede fase zijn archeologische objecten en collecties uit Brecht en omstreken, die niet bewaard worden in het Kempisch Museum, in kaart gebracht.

6 programma ontvangst verwelkoming door Roel De Ceulaer diensthoofd Erfgoed inleiding door Joke Bungeneers provinciaal archeoloog Archeologische collectieregistratie in de provincie Antwerpen eerste reeks van 4 workshops koffiepauze tweede reeks van 4 workshops broodjeslunch + mogelijkheid tot vondstmelding en determinatie verwelkoming door Luc Aerts burgemeester van Brecht Liesbeth Van Camp Verloren voorwerpen gevonden verleden Collectieregistratie in en om het Kempisch Museum Rica Annaert (vioe) inleiding tot de tentoonstelling Onze bodem ontcijferd gelegenheid tot vrij bezoek aan de tentoonstelling en aan het Kempisch Museum We sluiten de dag af met een receptie, aangeboden door de provincie Antwerpen

7 praktische informatie datum zaterdag 8 maart 2008 locatie Gemeenschapscentrum Jan van der Noot Mudaeusstraat Brecht inschrijven Inschrijven voor deze gratis infodag kan tot 1 maart 2008 met bijgevoegde antwoordkaart digitaal via:

8 antwoordkaart Inschrijven voor deze gratis infodag kan tot 1 maart 2008 Stuur deze antwoordkaart naar: Provincie Antwerpen Departement Cultuur Dienst Erfgoed Koningin Elisabethlei Antwerpen (naam en voornaam) (organisatie) (functie) (adres) Neemt deel aan de Provinciale Infodag Archeologie op zaterdag 8 maart 2008 in Brecht De workshops die ik bij voorkeur wil volgen zijn (vink 2 nummers aan): 1. Natalie Cleeren, Eerste Hulp bij Opgravingen 2. Petra Driesen, De registratie van archeologische objecten 3. Ansje Cools, Inpakken, een kunst 4. Katleen Vandenbranden, Schadebeelden herkennen en erger voorkomen Reserve (vink 1 ander nummer aan): 1. Natalie Cleeren, Eerste Hulp bij Opgravingen 2. Petra Driesen, De registratie van archeologische objecten 3. Ansje Cools, Inpakken, een kunst 4. Katleen Vandenbranden, Schadebeelden herkennen en erger voorkomen Verantwoordelijke uitgever: Danny Toelen Provinciegriffier Koningin Elisabethlei Antwerpen Ontwerp: Frederik Hulstaert