Subsidieaanvraag bij ZonMw Inzet coördinatoren realisatie regionale samenwerking Wet verplichte ggz

Transcriptie

1 Subsidieaanvraag bij ZonMw Inzet coördinatoren realisatie regionale samenwerking Wet verplichte ggz Projecttitel Realisatie regionale samenwerking voor de implementatie van de Wet verplichte ggz in Midden-Nederland 1. Probleem- en doelstelling In 2020 treedt de nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) in werking. Deze vervangt samen met de Wet zorg en dwang (Wzd) en Wet forensische zorg (Wfz) de huidige Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ). De Wvggz betekent een zeer forse samenwerkingsopgave voor Openbaar Ministerie (OM), GGZ aanbieders, gemeenten, politie en overige ketenpartners in de zorg, die bovendien al op 1 januari 2020 gerealiseerd moet zijn.het gaat om: Doelstelling 1. Organiseren van het regionaal periodiek overleg. Dit gaat over het aanbod van de verplichte zorg, knelpunten in de voorbereiding daarop en de tenuitvoerlegging en uitvoering daarvan waaronder in elk geval begrepen de noodzakelijke gegevensverstrekking alsmede over het toezicht op de zorg. 2. Organiseren van netwerksamenwerking voor de uitvoering van de wettelijke taken en het realiseren van de Wvggz-doelen. Deze samenwerking moet worden vormgegeven in samenhang met de integrale aanpak van problemen rond kwetsbare personen. Het gaat daarbij om de aansluiting van het gedwongen kader op het brede en voorliggende veld (maatschappelijke participatie en het zorg- en veiligheidsnetwerk). Het project beoogt een tijdige, effectieve en sluitende samenwerking in de veiligheidsregio s Utrecht, Gooi & Vechtstreek en Flevoland (samen Midden-Nederland) door de betrokken partners, teneinde uitvoering te geven aan de doelstellingen en de kaders van de Wvggz, in samenhang met de regionale en lokale aanpak voor de problemen van inwoners met psychiatrische kwetsbaarheid. De samenvatting van dit projectvoorstel staat in bijlage Contextbeschrijving Het arrondissement c.q. de politie-eenheid Midden-Nederland heeft ca. 2,5 miljoen inwoners en beslaat drie veiligheidsregio s, te weten Utrecht (26 gemeenten), Gooi en Vechtstreek (7 gemeenten) en Flevoland (6 gemeenten). Ondersteuning, zorg en opvang van mensen met psychiatrische kwetsbaarheid wordt door meerdere instellingen uit o.a. de (jeugd) GGZ, verslavingszorg, beschermd wonen, zorg voor verstandelijk beperkten, ziekenhuizen en gemeenten geboden. Het speelveld van stakeholders is daarmee complex. In Flevoland, Gooi en Vechtstreek resp. Utrecht zijn in de afgelopen periode in diverse samenstellingen proefoverleggen en oefensessies gehouden, in voorbereiding op het wettelijke verplichte regionaal periodiek overleg. Een specifiek gemeentelijk vraagstuk is de wijze van organiseren, zowel intern (vanuit gemeenten schoven beleidsmedewerkers aan vanuit zowel afdelingen sociaal domein als veiligheid omdat de Wvggz meerdere portefeuilles raakt), als soms ook extern (op welk schaalniveau wensen gemeenten samen t e werken, zoals dat van de Wmo-regio, de veiligheidsregio, het politiedistrict of de GGZ-aanbieders). Bij enkele partners zoals het OM speelt bij de implementatie van de Wvggz een bemensingsvraagstuk. Diverse gemeenten (met deelnemers van zowel OOV als sociaal domein) vanuit de regio s Flevoland, Utrecht en Gooi en Vechtstreek, GGZ Centraal en Openbaar Ministerie spraken elkaar op 18 april jl. onder procesbegeleiding van bureau Regionale veiligheidsstrategie (RVS) Midden-Nederland over de implementatie van de Wet verplichte ggz. Duidelijk werd dat afstemming en eenduidigheid gewenst is om er op 1 januari 2020 klaar voor te zijn. De deelnemers bepaalden wat zij belangrijk vinden voor het verplichte regionaal periodiek overleg. Ook zag men de wens en noodzaak van een coördinerend projectleider die de 3 subregio s (omvang van veiligheidsregio) op maat ondersteunt én tevens afstemming, verbinding en 1

2 kennisdeling binnen Midden-Nederland bevordert. Hierover zijn procesafspraken gemaakt (incl. over een gezamenlijke subsidieaanvraag bij ZonMW). Dit is in lijn met de opdracht van het regionaal veiligheidscollege aan de Taskforce Zorg en Veiligheid Midden-Nederland op 8 april jl. om te zorgen voor coördinatie van de (totstandkoming van) netwerksamenwerking en regionale overleggen in het kader van de implementatie van de Wvggz. De bovenregionale projectleider zal voor de in dit project beoogde werkzaamheden goed moeten aansluiten op reeds lopende initiatieven in Midden-Nederland (zonder overlap of lacunes) zoals: Implementatie Generieke Module acute psychiatrie (waaronder het Regioplan, Triagewijzer, Passend Vervoer). De keten voor acute psychiatrie wordt in 2019 opnieuw ingericht. Dit hangt ook samen met een nieuwe wijze van inkoop en bekostiging. De ketens van acute psychiatrie, Wvggz en ook passend vervoer komen elkaar op dezelfde gremia tegen. Een efficiënte inrichting van overleggen en afspraken over goede communicatie zijn dan ook geboden. Gooi en Vechtstreek, Flevoland en Utrecht In de drie regio s (en deelgebieden daarbinnen) bestaan diverse actieprogramma s in het kader van de sluitende aanpak voor personen met verward gedrag met onderdelen als passend vervoer, meldpunt niet - acuut, triage, preventie, opvang en huisvesting. Ook zijn er casusoverleggen voor personen met verward gedrag en gevaarsrisico/politiecontacten. En in alle subregio s en verschillende gemeenten bestaan projectgroepen voor de implementatie van de Wvggz, met verschillende opdrachten en verschillende fasering. Een complex geheel. Bijlage 3 beschrijft dit in meer detail. Samenstelling van de netwerken in de veiligheidsregio s In de minimale samenstelling bestaat het regionaal periodiek overleg uit gemeenten, GGZ-instellingen, OM en politie. Overige mogelijke deelnemers zijn o.a. vertegenwoordigers van cliënt-, familie- en naastenperspectief, ervaringsdeskundigen, reclassering, Veilig Thuis/ Samen Veilig, Raad voor de kinderbescherming, zorgorganisaties (verslaving, jeugd en Wmo) en zorgverzekeraars. Het netwerk voor de realisatie van de Wvggz-doelen i.r.t. de aanpak van verward gedrag bestaat daarnaast uit 3 Veiligheidshuizen, Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang, ziekenhuizen, regionale huisartsverenigingen, provinciale onderdelen van patiëntenverenigingen, GGD, de Regionale Ambulancevoorziening, de GGZ Vervoersdienst, de Rechtbank en de advocatuur. Alle relevante partijen zijn over de aanvraag geïnformeerd of hebben ingestemd met de aanvraag. Zie bijlage 4 met al vele ondertekende intentieverklaringen. Opgaven van het netwerk Vormgeven en implementeren van de netwerksamenwerking in het kader van de Wvggz realiseren vóór 1 januari Het gaat daarbij om het regionaal periodiek overleg, de werkprocessen in de uitvoering en de informatiedeling (zie bijlage 3). Op basis van een eerste verkenning vanuit het Actieprogramma lokale initiatieven voor mensen met verward gedrag, heeft GGZ Centraal samen met een Vliegende Brigade-expert (vouchers en ) aan de hand van 3 methodisch uitgewerkte casussen en gesprekken met gemeenten en (keten)partners uit het werkgebied van GGZ Centraal, een handreiking opgesteld ter ondersteuning van de implementatie van de Wet verplichte ggz. De resultaten en de ontwikkelagenda zijn op 11 april 2019 gepresenteerd aan alle ketenpartners uit zorg en veiligheidsdomein (Ontwikkelagenda zie bijlage 3). Deze eerste verkenning laat zien dat de impact van de wet en de risico's voor een zorgvuldige uitvoering van het complexe werkproces voor de betrokken partijen groot zijn. De doelstellingen van de Wvggz moeten worden gerealiseerd in relatie tot de sluitende aanpak rond personen met verward gedrag. 2

3 Noodzaak inzet bovenregionale projectleider De complexiteit is groot: een omvangrijk netwerk van stakeholders zorg en veiligheid, grote risico's bij een niet-zorgvuldige uitvoering van de wettelijke taken en het realiseren van samenhang met vele andere ontwikkelingen (zie paragraaf 6). Ook moet er een goed evenwicht komen tussen lokale beleidsvrijheid en maatwerk én regionale eenduidigheid en werkbaarheid bij de implementatie van de Wvggz. Dit vraagt om het leggen van een stevige basis voor toekomstige samenwerking. Gegeven de omvangrijkheid van het netwerk van stakeholders op het gebied van zorg en veiligheid en de genoemde complexiteit is (tijdelijk) ondersteuning van een bovenregionaal projectleider nodig die de regionale samenwerking en overleggen tot stand brengt. Deze projectleider jaagt het project bovenregionaal aan, stimuleert en bewaakt de voortgang, rekening houdend met de zeer diverse belangen, posities en lopende (aanpalende) initiatieven van de 39 gemeenten, de subregio s en de netwerkpartners. Deze projectleider zal (mede) zorgen voor de nodige afstemming, verbinding en kennisdeling (leren van elkaar) in Midden-Nederland. Enige eenduidigheid is immers nodig onder meer voor de bovenlokale netwerkpartners en burgers, doch binnen en met veel oog voor de lokale en subregionale context. De bovenregionale projectleider zal daarnaast dan ook voor elk afzonderlijk geografisch deelgebied, te weten Utrecht, Gooi en Vechtstreek en Flevoland, op maat werken. Gedurende dit project is de projectleider regionale samenwerking Wvggz Midden-Nederland primair verantwoordelijk voor de implementatie van het regionaal periodiek overleg en de specifieke netwerktaken van de Wvggz. Daarnaast is de projectleider verantwoordelijk voor het sturen op samenwerkingsafspraken over de uitvoering van de Wvggz in Midden-Nederland en draagt deze zorg voor een goede aansluiting en inbedding van de bovenregionale samenwerkingsafspraken in de subregionale en lokale aanpakken van onder meer de bouwstenenaanpak verward gedrag. Dit is belangrijk om de brede doelstellingen van de Wvggz te kunnen realiseren (zo preventief mogelijk, zo vrijwillig mogelijk en gedwongen zorg zo kort mogelijk). De projectleider zal verder bevorderen dat er gezamenlijke of op zijn minst afgestemde procedures voor onderdelen van de nieuwe Wvggz tot stand komen (zie hieronder) en dat er van elkaar wordt geleerd. De projectleider draagt tot slot zorg voor borging van de samenwerking in Midden-Nederland. 3. Taken en resultaten 3.1 Taken van de projectleider regionale samenwerking Wvggz Midden-Nederland: Formeren en organiseren van het netwerk (waaronder samenstelling, vertegenwoordiging, afspraken over rollen en verantwoordelijkheden, overlegstructuur, besluitvorming); Begeleiden/ondersteunen bij het formuleren van de netwerkopgaven en -doelstellingen, organiseren van betrokkenheid bij de doelstellingen; Basis doen leggen voor de totstandkoming van het regionaal periodiek overleg en de regionale samenwerking door te ondersteunen bij het ontwikkelen van samenwerkingsafspraken voor de uitvoering van de wettelijke taken (rekening houdend met al gestarte lokale implementatie). Zorgdragen voor de nodige netwerkcommunicatie (over dit project); Zorgdragen voor structurele borging van (de coördinatie van) de netwerksamenwerking. Een goed evenwicht bewerkstelligen c.q. helpen bewaken tussen gemeentelijke beleids vrijheid en maatwerk én regionale eenduidigheid en werkbaarheid, alsmede tussen zorg en veiligheid. 3.2 Verwacht resultaat 1. Inventarisatie van de gezamenlijke opgaven, gesplitst naar regionaal en lokaal; 2. Kader/visie waarin netwerkpartners aangeven hoe zij gezamenlijk de doelstellingen van de wet realiseren, in relatie tot de aanpak rond personen met verward gedrag; 3. Samenwerkingsafspraken voor de gezamenlijke uitvoering van wettelijke taken (bijlage 3); 4. Uitvoeringsmodel voor het Wvggz regionaal periodiek overleg; 5. Afgestemd of gezamenlijk communicatieplan voor betrokkenen; 6. Bevorderen van actieve kennisdeling, leren van elkaar in Midden-Nederland; 7. Voorstel voor structurele borging van de coördinatietaken. 3

4 3.3 (Deel)producten Samenwerkingsafspraken over het regionaal periodiek overleg (in ieder geval): Samenstelling (keuze op welke geografische schaal, met welke partijen en op welk niveau, mogelijk gebruik bestaande regionale overleggen, positionering, verantwoordelijkheidsverdeling, vertegenwoordiging van partijen in het overleg en de wijze van input en terugkoppeling verzorgen); Organisatie (voorzitterschap, (ambtelijke) voorbereiding en ondersteuning); Procedure besluitvorming; Inhoudelijke agenda; Informatie, dossiervorming en informatie-uitwisseling Organiseren van twee pilot-overleggen per gekozen samenwerkingsgebied (2019). Samenwerkingsafspraken uitvoering: Afgestemde of gezamenlijke procedures en uitvoeringsmodel ontwikkelen voor: de crisismaatregel (inclusief het horen van betrokkenen) de zorgmachtiging de meldfunctie en het verkennend onderzoek (o.a. ook in relatie tot de meldpunten niet acuut). Uitgangspunten daarbij: o Regionale uniformiteit waar mogelijk en wenselijk bijvoorbeeld om de noodzakelijke samenwerking te versoepelen, met ruimte voor lokaal maatwerk waar nodig (gemeentelijk maatwerk valt buiten de scope van het project); o Leren van elkaar; o Gebruik maken van ervaringen van pilots elders en landelijk ontwikkelde producten van onder meer het ketenbureau. Gebruik maken van proefsessies en aan de hand van casuïstiek. Afspraken over communicatie en informatiedeling (aandachtspunt: privacy) Afspraken over borging. 3.4 Afbakening Wat wel bij dit project hoort: Ontwikkeling gezamenlijke kaders voor sluitende samenwerking tussen partijen i.k.v. de Wvggz binnen de 3 veiligheidsregio s in Midden-Nederland..en wat niet: rganisatie/partij-specifieke implementatie en inrichtingsopgaven en maatwerk. 4. Randvoorwaarden 4.1 Projectorganisatie Het gaat om een domeinoverstijgend project in samenwerking tussen partners van primair gemeenten, GGZ, Openbaar Ministerie en politie in Midden-Nederland. Bestuurlijk verantwoordelijk: voorzitter burgemeester Koos Janssen (Zeist) van de Taskforce Effectieve verbinding Zorg en Veiligheid Midden-Nederland. Het project vindt plaats onder auspiciën van deze taskforce. Haar functie is aanjagen, uitvoeringsproblemen opsporen en oplossen en bestaat uit 5 burgemeesters, 3 wethouders en portefeuillehouders van politie en OM, per thema aangevuld met bestuurders/directeuren van zorginstellingen en veiligheidshuizen. De heer Janssen is ook regionaal bestuurlijk portefeuillehouder personen met verward gedrag. De Taskforce stemt bovenregionaal af en doet voorstellen aan de juiste besluitvormende gremia. Aanvragers/penvoerders: Jan Laterveer, bestuurssecretaris/ projectleider Wvggz, GGZ Centraal en Myriam Kooij, programmamanager/secretaris taskforce Zorg en Veiligheid van bureau RVS Midden- Nederland (van beheergemeente Utrecht). Zij zorgen samen voor de dagelijkse aansturing van de bovenregionale projectleider. Deze eerste zorgt voor de afstemming met overige zorggelieerde trajecten zoals de GMAP. De laatste zorgt voor agendering in de Taskforce Z&V, bestuurlijke inbedding in Midden- Nederland en verbinden van het project met overige regionale activiteiten van veiligheid, straf en zorg. 4

5 Samen met de onderstaande projectleider vormen zij de projectleiding c.q. houden zij regie en zorgen zij voor balans tussen zorg en veiligheid. Bovenregionale projectleider samenwerking Wvggz Midden-Nederland (nog te benoemen): zorgt voor de dagelijkse inhoudelijke organisatie, uitvoering, communicatie naar alle relevante partners, voortgang en borging van het project (gefinancierd uit de subsidie). Deze zorgt ook voor aanvullende duidelijkheid over de taakafbakening met de subregionale en lokale projecten voor de implementatie van de Wvggz (waaronder geen werk dubbelop, geen lacunes, wat op welk niveau). Organisatorisch ondergebracht bij bureau RVS (waarvan de gemeente Utrecht de beheerorganisatie is). Standplaats: afwisselend bij de projecten Wvggz van de 3 subregio s, GGZ Centraal en RVS. Projectteam: vertegenwoordigers van OM Midden-Nederland, (jeugd)ggz-instellingen (GGZ Centraal en Altrecht), Politie Midden-Nederland, enkele gemeenten waaronder Utrecht, Almere, Hilversum, Amersfoort, Zeist en Veenendaal, rechtbank, Regio G&V, GGD-en en bureau RVS, en nog te organiseren overige (verslavings)zorginstellingen, ervaringsdeskundige, cliënt- en naasten-vertegenwoordiging. De gemeentelijke vertegenwoordiging met een evenwichtige vertegenwoordiging vanuit de subregio s wordt nog bepaald. Het projectteam levert deskundige input, bewaakt proces en voortgang, adviseert aan en bereidt besluitvormende bestuurlijke overleggen voor en stemt af met de eigen organisatie of achterban. Klankbord/consultatie: Bestuurlijk: veiligheidscolleges/ portefeuillehoudersoverleggen/ besturen (burgemeesters, wethouders en netwerkpartners); overleggen van geneesheren-directeuren M-N; GGZ Nederland en NVVP. Ambtelijk: ketenpartneroverleggen (gemeentelijke beleidsadviseurs sociaal domein en veiligheid, netwerkpartners); vertegenwoordiging cliëntenraad en een ervaringsdeskundige). 4.2 Kosten De totale begrote kosten van het project zijn de inzet van een bovenregionale projectleider implementatie Wvggz Midden-Nederland (CAO GGZ-FWG 65) en administratief ondersteuner (CAO GGZ FWG 45). De 39 gemeenten, OM, GGZ- en overige (verslavings)zorginstellingen, politie, GGD-en, ervaringsdeskundige/ cliënt- en naastenvertegenwoordiging en overige netwerkpartners dragen gezamenlijk via de inzet van capaciteit bij aan de bekostiging van het project (deelnemen aan bijeenkomsten of gesprekken, input geven e.d.). Bureau RVS en GGZ Centraal leveren daarbovenop extra capaciteit in de vorm van de projectleiding (zie aanvragers ). Bij elkaar vormt dit de cofinanciering. Zie separate begroting. 4.3 Risico's Tijdige beschikbaarheid van landelijke handreikingen, formulieren en overige producten via de VNG resp. het landelijk ketenbureau; Besluitvorming over gezamenlijke voorstellen in afzonderlijke colleges van B&W en/of gemeenteraden kan vertraging geven (projectgroep is niet beslissingsbevoegd); In Midden-Nederland zijn meerdere GGZ-instellingen operationeel (GGZ Centraal en Altrecht zijn de grootste) evenals meerdere (verslavings)z orginstellingen en algemene ziekenhuizen met een BOPZerkenning. Dit vraag extra inspanning om tot bepaalde eenvormige inrichting van processen te komen; Onderliggende verstopping van de keten (instroom- doorstroom- uitstroom); Uitstel regioplan acute psychiatrie (implementatie Generieke module acute psychiatrie); Financiële risico's voor implementatie (zoals ICT) en structureel in de uitvoering zijn nog onduidelijk; Samenloop met Wfz en Wzd. 5. Planning Werving &selectieprocedure (w.o. klikgesprek met partners). O.l.v. bovenregionale projectleider: rondmaken projectorganisatie, opstellen planning, verdere verkenning netwerkopgaven (incl. helderheid over wat bovenregionaal en wat subregionaal/lokaal moet gebeuren) e.d. Ontwikkelen (deel)resultaten: Ontwikkelen visie & strategie voor realiseren doelstellingen; Uitwerking deelproducten tbv operationele samenwerking; Pilots en uitwerking uitvoeringsmodel kwartaaloverleg Juni-juli 2019 Juli-december

6 Vaststelling gezamenlijke kaders, inclusief afspraken over monitoring, November 2019 evaluatie (en eventueel bijstellen) van de afspraken Implementatie gezamenlijke kaders December 2019 Monitoring, evaluatie en eventuele bijstellen van de afspraken Januari april 2020 Voorstel structurele borging coördinatie (sub)regionale samenwerking Januari juni Samenhang met andere relevante ontwikkelingen Sluitende aanpak personen met verward gedrag Gewijzigde inkoop en bekostiging acute psychiatrie en regioplan acute psychiatrie Werkwijzer medisch noodzakelijk verblijf Ketenveldnorm/levensloopregeling gevaarlijke cliënten Schakelpunt voor personen met verward gedrag en gevaarsrisico M-N Recente rapporten van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), de Inspectie Justitie & Veiligheid en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd met aanbevelingen. Afbouw bedden psychiatrie, geriatrie en ombouw van residentiële jeugdzorg. 6

7 Bijlage 1 Samenvatting Met ingang van 1 januari 2020 treedt de Wet verplichte ggz (Wvggz) in werking. Deze wet vervangt de huidige wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Bopz) en regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Belangrijke verandering is dat er meer vormen van verplichte zorg komen en dat die ook buiten een GGZ-instelling kunnen plaatsvinden. De nieuwe wet biedt meer mogelijkheden en waarborgen voor preventie en (verplichte) zorg op maat om betrokkenen nog beter te helpen. Deze nieuwe wet betekent in korte tijd een forse samenwerkingsopgave voor het Openbaar Ministerie (OM), GGZ aanbieders, gemeenten, politie en overige ketenpartners in de zorg. Het doel van dit project is kortweg het vormgeven en implementeren van de regionale netwerksamenwerking in het kader van de Wvggz te realiseren vóór 1 januari Het gaat daarbij in het bijzonder om het regionaal periodiek overleg, de werkprocessen in de uitvoering en de informatiedeling. Een eerste verkenning laat zien dat de impact van de wet en de risico's voor een zorgvuldige uitvoering van het complexe werkproces voor alle betrokken partijen in combinatie met andere ontwikkelingen groot zijn. Denk aan ontwikkelingen zoals de sluitende aanpak rond personen met verward gedrag, de ketenveldnorm, de generieke module acute psychiatrie en de samenhang met de gelijktijdige invoering van de Wet Zorg en Dwang en Wet Forensische Zorg. Op basis van deze verkenning is samen met gemeenten en netwerkpartners een ontwikkelagenda opgesteld ter ondersteuning van de implementatie van de Wvggz (zie bijlage). De betrokken partijen erkennen het belang van een goede netwerksamenwerking bij de uitvoering van de wet om de beoogde doelstellingen te kunnen bereiken. De implementatie van de Wvggz vraagt om het leggen van een goede basis voor toekomstige samenwerking in het arrondissement Midden-Nederland, met daarin drie veiligheidsregio s Flevoland, Gooi en Vechtstreek en Utrecht met in totaal 39 gemeenten, verschillende grote GGZ-aanbieders en onder meer diverse meldpunten voor niet-acute zorg. Gegeven de omvangrijkheid van het netwerk van stakeholders op het gebied van zorg en veiligheid en de genoemde complexiteit is (tijdelijk) ondersteuning van een bovenregionaal projectleider nodig. Deze projectleider jaagt het project regio-overstijgend aan, brengt periodieke regionale overleggen tot stand, stimuleert en bewaakt de voortgang, rekening houdend met de zeer diverse belangen, posities en lopende (aanpalende) initiatieven van de 39 gemeenten, de subregio s en de netwerkpartners. Deze projectleider zal (mede) zorgen voor de nodige afstemming, verbinding en kennisdeling (leren van elkaar) in Midden-Nederland. Enige eenduidigheid is immers nodig onder meer voor de bovenlokale netwerkpartners en burgers, doch binnen en met veel oog voor de lokale en subregionale context. De bovenregionale projectleider zal daarnaast dan ook voor elk afzonderlijk geografisch deelgebied, te weten Utrecht, Gooi en Vechtstreek en Flevoland, op maat werken. Gedurende dit project is de projectleider regionale samenwerking Wvggz Midden-Nederland primair verantwoordelijk voor de implementatie van het regionaal periodiek overleg (art Wvggz) en de netwerktaken in het kader van de Wvggz. Hiernaast is de bovenregionale projectleider verantwoordelijk voor het sturen op samenwerkingsafspraken over de uitvoering van de Wvggz en draagt deze zorg voor een goede aansluiting en inbedding van deze regionale overstijgende samenwerkingsafspraken. De projectleider draagt zorg voor borging van deze samenwerking in Midden-Nederland. Alle relevante partijen zijn over de aanvraag geïnformeerd en/of hebben actief ingestemd met deze aanvraag. Zie ook bijgaande ondertekende intentieverklaringen. 7

8 Bijlage 2 Contextbeschrijving in detail Utrecht. Utrecht is te verdelen in drie subregio s U16 (westkant met centrumgemeente Utrecht), Eemland (oostkant met centrumgemeente Amersfoort) en Foodvalley (zuidoostkant met centrumgemeente Veenendaal). De U16 heeft een actieprogramma schakelteam dat o.a. toe ziet op proeftuinen GGZ in de wijk; meldpunten en triage; passend vervoer; time-out voorzieningen alsmede wonen en behandelen van zeer moeilijk plaatsbare personen. Eemland. De regio Amersfoort kent verschillende projecten om mensen met psychische klachten te helpen, aansluitend op de landelijke bouwstenen voor ondersteuning van mensen met verward gedrag. De gemeenten gebruiken de bouwstenen samen met betrokken partners om lokaal de aanpak in te vullen. Een Regiegroep coördineert een gezamenlijke aanpak. Deze ontwikkelingen vallen onder het bredere beleidskader Opvang en Bescherming. In Foodvalley Utrecht loopt het Project Minder schotten meer lef met o.a. vanaf juni een advies- en meldpunt niet-acuut, waar professionals 24/7 terecht kunnen bij iemand met GGZ- expertise. De gemeenten verkennen of dit meldpunt een rol kan spelen in de functie verkennend onderzoek. In het Veiligheidshuis regio Utrecht (hele provincie) is een Casusoverleg personen met verward gedrag en politie- en justitiecontacten. Sinds 1 januari jl. is er bij de GGD een Meld- en Adviespunt Bezorgd (MAB) voor burgers en professionals (vanaf 2008 bekend als meldpunt zorg en overlast ). Het MAB werkt voor alle 23 gemeenten in de provincie Utrecht (m.u.v.de 3 FoodValleygemeenten). De GGDrU verkent de komende periode met de gemeenten hoe dit MAB kan bijdragen aan de meldfunctie (verwerken melding) en de functie verkennend onderzoek uit de Wvggz. Enkele gemeenten vroegen de GGD om te oriënteren rond het horen. Een aantal gemeenten heeft een projectleider voor de implementatie van de Wvggz. Flevoland Flevoland voert het integraal Plan van aanpak voor personen met verward gedrag uit, met o.a. een meldpunt GGD en het Regionaal Forensisch Psychiatrisch Netwerk (RFPN). In het Veiligheidshuis wordt casuïstiek rond personen met verward gedrag en gevaarsrisico behandeld. Flevoland heeft een Meldpunt Vangnet en Advies bij de GGD Flevoland. Er is een regionale projectgroep Implementatie Wvggz, onder aanvoering van een extern projectleider, die nog voor de zomer voor de zes gemeenten in de regio een implementatieplan heeft opgesteld, in samenspraak met de relevante partners. Gooi en Vechtstreek Gooi en Vechtstreek kent een regionaal beleidsplan bescherming en opvang en een aanvullend plan van aanpak verward gedrag. Hierin staan projecten zoals preventie, vroegsignalering, 24/7 melding, passend vervoer, afgestemde (crisis)zorg en huisvesting maatschappelijke doelgroepen. Er zijn diverse lokale multidisciplinaire casusoverleggen voor mensen met verward gedrag. Op regionaal niveau is er een (casus)overleg voor personen met complex verward gedrag bij de maatschappelijke opvang. In het Zorg- en Veiligheidshuis wordt casuïstiek rond personen met verward gedrag en gevaarsrisico behandeld. Een regionale projectgroep komt deze zomer met een implementatieplan Wvggz. Het streven daarbij is dat in november alle taken met bijbehorende randvoorwaarden geïmplementeerd moeten zijn en gestart wordt met de testfase, waarna eventuele kinderziektes in december kunnen worden verholpen. Midden-Nederland Er is een pilot Schakelpunt voor personen met verward gedrag en gevaarsrisico, dat professionals met specifieke expertise adviseert en ondersteunt bij buikpijncasuïstiek, waar het bijvoorbeeld gaat om moeilijke plaatsingen, financiering en overdrachten. Er is een pilot Implementatie ketenveldnorm levensloopfunctie en beveiligde zorg. Tevens draait er in het hele gebied een pilot Passend Vervoer. 8

9 Ontwikkelagenda ketenpartners - Wvggz april december 2019 Praktische vertaling aan de hand van de 3 casussen: Punten ter afstemming: Toegang tot Hoorplicht (art. 7:1 lid 3 onder b) Burgemeester moet iemand voorafgaande aan een crisismaatregel zo mogelijk laten horen. Twee consequenties: het horen moet plaatsvinden en in het proces moet een expliciete afweging worden gemaakt tussen oordeel psychiater en het horen zelf. Het betreft een nieuwe, formele klachtengrond: onzorgvuldigheid kan leiden tot een schadevergoeding vanuit de gemeente. Het betreft een verantwoordelijkheid van gemeenten. Zij hebben ruimte vrijheid in het organiseren van de hoorplicht (vorm en intensiteit). Verschillende varianten mogelijk. Is de GGZ bereid het horen namens de burgemeester uit te voeren? Wanneer zij (de crisisdienst) het horen uitvoert, betaalt de gemeente de inzet en/of medewerking aan het horen? Gaat iedere gemeente het horen apart organiseren? (Uniformiteit) Hoe sluit het horen aan op zorgverlening? Welke afstemming is er tussen zorgverantwoordelijke en uitvoerder hoorplicht? Welke informatie vanuit politie/justitie wordt wanneer en op welke termijn bij de beoordeling tot van tijdelijke verplichte ambulante of tijdelijke opname betrokken? (Afwegingskader en afspraken delen informatie) Melding (art. 5:2 lid 1) Verantwoordelijkheid van gemeenten Een ieder kan een melding doen Het meldpunt voor de Wvggz gaat niet over acute problematiek (is aanloop naar een zorgmachtiging, niet een crisismaatregel!) en hoeft dus niet 24/7 bereikbaar te zijn. Meerdere doelgroepen: familie en naasten die oprecht noodzaak tot ggz melden en anonieme meldingen naar aanleiding van bijvoorbeeld burenruzie en sociale onrust Afweging in het doorzetten van melding: wil je als gemeente voorkomen dat een melding onterecht niet wordt opgepakt (met als risico dat je na een incident uitleg verschuldigd bent) of zet je veel meldingen door met het risico op een verstopte keten en knelpunten in het toeleiden tot verplichte zorg? (Afstemming keten) Welke terugkoppeling is er op

10 Praktische vertaling aan de hand van de 3 casussen: Punten ter afstemming: Verwachting management: bij melding wordt de indruk gewekt dat je als naaste of buurtbewoner (verplichte) zorg in gang kan zetten. Vraag is hoe je als gemeente terugkoppeling wilt organiseren Fundamentele afweging: wil je opvolging geven aan meldingen die niet duiden op ggz, maar wel op sociale problemen/onrust (terugkoppeling welzijn, wijkagent, wijkteam) regio-niveau over de het adequaat doorzetten van meldingen Aantal meldingen moeilijk te voorspellen. Hangt af van ruchtbaarheid gemeenten, belangenorganisaties, media-aandacht en/of incidenten en individuele inwoners die wettelijke mogelijkheden ontdekken en/of delen 2 Verkennend onderzoek (art. 5:2 lid 2) Verantwoordelijkheid van gemeenten Gemeenten zijn verplicht om op basis van een melding binnen 14 dagen een verkennend onderzoek uit te voeren. De wet stelt buiten termijn geen eisen aan vorm en inhoud: eigen afweging gemeenten Afweging: als gemeenten alle meldingen doorzet kan de keten vastlopen, als iedere gemeente een eigen proces ontwerpt ook. Opzetten en beoordelen verkennend onderzoek vraagt een afwegingskader: Welke expertise wordt wanneer ingezet? Wanneer worden meldingen wel/niet doorgezet? Afweging: Wat doe je met verkennend onderzoek waarbij inwoner problemen heeft of geeft, maar niet in aanmerking komt voor de Wvggz? Vanuit handreiking VNG is het advies om hier GGZ-expertise bij te betrekken. Betrekken lokale kennis en ervaring? Wijkteam? Veiligheidshuis? Lokaal zorgnetwerk? Belang om minimaal op vorm te uniformeren en afspraken te maken met OM en GGZ: wat heeft keten nodig om na doorzeten melding een goede en tijdige beoordeling te maken? (Bevorderen toegang en voorkomen administratieve lasten) Belang om minimale kwaliteitseisen af te spreken met gemeenten, OM en GGZ: wederom, wat heeft de keten nodig voor goede en tijdige beoordeling? Afspraken over het uitvragen en delen van informatie (bijvoorbeeld nagaan of er al verplichte zorg wordt gegeven of voorbereid). Afspraken over de beschikbaarheid van expertise op afstand. Koop je als gemeente eigen expertise in? Zijn ggz-aanbieder hiervoor beschikbaar? (Verwachtingen) In hoeverre leer je collectief van hoe gemeenten het verkennend onderzoek uitvoeren? (Leer-/feedbackstructuur om processen te optimaliseren)

11 Praktische vertaling aan de hand van de 3 casussen: Punten ter afstemming: Geen verplichte zorg Mogelijkheid voor gemeenten om toch beoordeling rechter te forceren: wederom strategische afweging (er alles aan hebben gedaan t.o.v. niet belasten keten) Verdere ondersteuning primair gemeentelijke verantwoordelijkheid. Geldt naar verwachting voor een aanzienlijk deel van de meldingen: grondslag voor verplichte zorg wordt met de Wvggz niet verruimd. Vraagstuk terugkoppeling van OM én GGZ aan gemeenten/wijkteams Afspraken over terugkoppeling vanuit GGZ en OM aan gemeenten: welke informatie kan worden gedeeld, welke terugkoppeling/afstemming kan plaatsvinden? Afspraken over afstemming en het delen van informatie tussen professionals (bijvoorbeeld vanuit het Veiligheidshuis, lokale aanpak of wijkteam) Voorbereiding zorgmachtiging (Paragraaf 2, art. 5:4 e.v.) Verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie en Geneesheer-Directeur Opstellen zorgplan: welke samenhang met en tussen randvoorwaarden deelname maatschappelijk leven gaan de GGZ en het OM opnemen? Wat gebeurt er wanneer het verlenen van verplichte ambulante zorg of de uitstroom uit de verplichte zorg stagneert doordat randvoorwaarden (woning, inkomen, vereiste ondersteuning) ontbreken? Hoe ontwikkelt het (verplichte) zorgaanbod zich voor doelgroepen die raken of overlappen met de Wvggz: De Wzd, de Wfz, verslavingszorg, Beschermd wonen? Wanneer mensen zelf, hun familie en naasten worden gevraagd om actief mee te denken, redeneren zij niet alleen vanuit het aanbod Afspraken over het verzoeken van Geneesheren-Directeur (met name op het snijvlak van de Wzd, de Wfz en verslaving) Afspraken over het inzetten van essentiële randvoorwaarden voor maatschappelijke deelname/integrale ondersteuning (Inhoud, intensiteit, procesafspraken) bij het opstellen van het zorgplan Afspraken over het verbinden van intensieve begeleiding (Beschermd en begeleid wonen) en het verlenen van verplichte zorg. Afspraken over het in gezamenlijkheid ondersteunen van betrokkenen, familie en naasten (verwijzen, delen van informatie, verbinden vertrouwenspersonen). 3

12 Praktische vertaling aan de hand van de 3 casussen: Punten ter afstemming: van de GGZ. Hoe kan de betrokkenheid van patiënt, familie en naasten eenduidig worden georganiseerd? Verlenen Ambulante verplichte zo Lokale ambulante setting, (boven)regionale ontwikkeling zorgaanbod. Open vraag: Gaat Rechtbank uit van gewenste situatie (beoordeling op basis situatie individu) of van beschikbaar zorgaanbod (realistisch)? Toenemende samenwerking in de wijk: hoeveel ruimte is er voor samenwerking, terugkoppeling en afstemming tussen ggz, wijkteam, woningbouw, welzijn, wijkagent. Vraagstuk veiligheid betrokkene, omgeving en professionals: duidelijk afwegingskader en escalatieafspraken tussen ggz, gemeenten en partijen in zorg en veiligheid (politie). Vereist regionale én bovenregionale afstemming in aanbod verplichte ambulante zorg en dus afstemming tussen fınanciers over erkennen wederzijds belang, investeringen en randvoorwaarden (gemeenten, verzekeraars). Afspraken over gedeelde randvoorwaarden bij verlenen ambulante verplichte zorg. Afspraken over samenhang, afstemming en verdeling verantwoording verplichte ambulante zorg en ondersteuning vanuit Veiligheidshuis, Persoonsgerichte aanpak, Lokaal zorgnetwerk, etc. Afspraken over veiligheid betrokkene, omgeving en professionals Uitstroom Uitstroom Lokale verantwoordelijkheid, regionale primaire processen. De wet schrijft voor: de geneesheer-directeur voert overleg met de offıcier van justitie en/of het college van burgemeester en wethouders van de gemeente waar betrokkene ingezetene is dan wel naar verwachting zal verblijven (afhankelijk van crisismaatregel of zorgmachtiging) Afspraken over de verdere invulling van tijdig overleg: wanneer, met wie en met welke intensiteit. Afspraken over het delen en uitvragen van informatie. Afspraken over de beschikbaarheid van expertise vanuit GGZ aan gemeenten. (Verwachtingen) 4

13 Praktische vertaling aan de hand van de 3 casussen: Punten ter afstemming: Het voeren van overleg geeft echter ruimte voor nadere invulling. Vanuit de gemeenten is er behoefte aan inhoudelijke terugkoppeling van de ggz aan gemeente om afstemming te kunnen organiseren met de bredere ondersteuning, het organiseren van de essentiële randvoorwaarden voor maatschappelijke deelname en het kunnen informeren dan wel begeleiden van de buurt. Hierin zit een spanningsveld 5

14

15

16

17

18

19 Intentieverklaring Projectgegevens Projecttitel: Naam hoofdaanvrager: Organisatie**: Realisatie regionale samenwerking voor de implementatie van de Wet verplichte GGZ in Midden-Nederland Taskforce Effectieve Verbinding Zorg en Veiligheid Midden-Nederland, namens deze Bureau RVS Midden Nederland, van en voor OM, politie en 39 gemeenten in Midden Nederland, samen met GGZ Centraal. Gemeente/ OM/ politie/ GGZ-instelling De aanvrager verklaart met de volgende lokale partijen samen te werken (voor taken en verantwoordelijkheden: zie in de subsidieaanvraag) Samenwerkingspartner Organisatie: Altrecht GGz Type organisatie**: GGz Vertegenwoordigd door*: drs. M.W.H. Ploumen, raad van bestuur Handtekening: *Noem hier de bestuurlijk verantwoordelijke van de organisatie. Dat is de persoon die op grond van de statuten bevoegd of gemachtigd is de organisatie te vertegenwoordigen. ** Bij type organisatie geeft u aan in welke sector de organisatie actief is. Bijvoorbeeld gemeente, aanbieder van zorg en/of welzijn, )vertegenwoordiger van) cliënten en/of naaste(n), veiligheid, justitie, GGD, RAV, OM, zorgverzekeraar

20

21

22 ~zonmw lntentieverklaring Projectgegevens Projecttitel: Naarn hoofdaanvrager: Organisatie**: Realisatie regionale samenwerking voor de implementatie van de Wet verplichte GGZ in Midden-Nederland Taskforce Effectieve Verbinding Zorg en Veiligheid Midden-Nederland, namens deze Bureau RVS Midden Nederland, van en voor OM, politie en 39 gemeenten in Midden Nederland, samen met GGZ Centraal. Gemeente/ GMt 13alitie,1 GG.l irstellirq De aanvrager verklaart met de volgende lokale partijen samen te werken (voor taken en verantwoordelijkheden: zie in de subsidieaanvraag) Samenwerkingspartner Organisatie: Nieuwegein Type organisatie**: Gemeente Vertegenwoord g Ellie Liebregts, Handtekening: *Noem hier de bestuurtijk verantwoordelijke van de org ni ti Dat is de persoon die op grond van de statuten bevoegd of gemachtigd is de organisatie te vertegenwoordigen. ** Bij type organisatie geeft u aan in welke sector de or nisatie actief is. Bijvoorbeeld gemeente, aanbieder van zorg en/ofwelzijn, )vertegenwoordiger van) cliënten en/of naaste(n), veiligheid, justitie, GGD, RAV, OM, zorgverzekeraar

23

24

25 ~zonmw Intentieverklaring Projectgegevens Projecttitel: Naam hoofdaanvrager: Organisatie**: Realisatie regionale samenwerking voor de implementatie van de Wet verplichte GGZ in Midden-Nederland Taskforce Effectieve Verbinding Zorg en Veiligheid Midden-Nederland, namens deze Bureau RVS Midden Nederland, van en voor OM, politie en 39 gemeenten in Midden Nederland, samen met GGZ Centraal. Gemeente/ OM/ politie/ GGZ-instelling De aanvrager verklaart met de volgende lokale partijen samen te werken (voor taken en verantwoordelijkheden: zie in de subsidieaanvraag) Samenwerkingspartner Organisatie: Type organisatie:\ _ \, \Je. vg\r'g.o ----'==========="===~~::7;====!~---7'\=~~===t \s,=±=='~-=~~=~r-d._---~ *Noem hier de bestuurlijk verantwoordelijke van de organisatie. Dat de pe soon die op grond van de statuten bevoegd of gemachtigd is de organisatie te vertegenwoordigen. ** Bij type organisatie geeft u aan in welke sector de organisatie actief is. Bijvoorbeeld gemeente, aanbieder van zorg en/of welzijn, )vertegenwoordiger van) cliënten en/of naaste(n), veiligheid, justitie, GGD, RA V, OM, zorgverzekeraar

26 ZonMw Intentieverklaring Projectgegevens Projecttitel: Naam hoofdaanvrager:. Organlsatle**: 39 Realisatie regionale samenwerking voor de implementatie van de Wet verplichte GGZ in Midden-Nederland Taskforce Effectieve Verbinding Zorg en Veiligheid Midden-Nederland, namens deze Bureau RVS Midden Nederland, van en voor OM, politie en gemeenten in Midden Nederland, samen met GGZ Centraal. Gemeente! OM! politie! GGZ-instelling De aanvrager verklaart met de volgende lokale partijen samen te werken (voor taken en verantwoordelijkheden: zie in de subsidieaanvraag) Samenwerkingspartner Organisatie: Gemeente Hilversum Type organisatie**: Gemeente Vertegenwoordigd door*: Burgemeester Pl. Broertjes Handtekening: *Noem hier de bestuurlijk verantwoordelijke van de organisatie. Dat is de persoon die op grond van de statuten bevoegd of gemachtigd is de organisatie te vertegenwoordigen. ** Bij type Organisatie geeft u aan in welke sector de organisatie actief is. Bijvoorbeeld gemeente, aanbieder van zorg en/of welzijn, )vertegenwoordiger van) cliënten en/of naaste(n), veiligheid, justitie, GGD, RAV, OM, zorgverzekeraar

27 Scanned with CamScanner

28

29