Aan de leden van Provinciale Staten

Transcriptie

1 Aan de leden van Provinciale Staten Datum : 26 mei 2009 Briefnummer : /22/A.10, CW Zaaknummer : Behandeld door : Antonis M. Telefoonnummer : (050) Antwoord op : Bijlagen : 11 Onderwerp : Behalen doelstellingen cultuur via instellingen Geachte dames en heren, Naar aanleiding van de bespreking van het Rapport NRK Cultuurbeleid eind 2008 in de uw statencommissie Welzijn, Cultuur en Sociaal Beleid is door u de vraag gesteld op welke manier de instellingen met een structurele provinciale subsidie hebben bijgedragen aan het behalen van de provinciale cultuurdoelstellingen. Zoals toegezegd door gedeputeerde Gerritsen proberen wij via deze brief zichtbaar te maken op welke manier de budgetafspraken met deze instellingen hebben bijgedragen aan de doelstellingen. Hiervoor is de periode als uitgangspunt genomen. In het vervolg van deze brief spreken we overigens niet meer over de term budgetafspraken, maar over prestatieafspraken. Voor de periode gold het cultuurbeleid dat is verwoord in de nota Stroomversnelling I. Dit beleid wordt op hoofdlijnen voortgezet in de huidige periode tot en met 2012 in Stroomversnelling II. Begin dit ar hebben alle structureel gesubsidieerde instellingen een beschikking ontvangen voor de huidige periode. Hierin zijn voor alle instellingen prestatieafspraken opgenomen, waarvan voor enkele instellingen deze afspraken in 2009 nog nader worden uitgewerkt in een aparte. Op deze manier worden dit ar met alle instellingen inhoudelijke afspraken gemaakt over hoe zij een bijdrage leveren aan het behalen van onze doelstellingen. Met deze werkwijze is in de periode een start gemaakt. Met de meeste instellingen zijn destijds prestatieafspraken gemaakt volgens bovenstaand model. Via de diverse arlijkse rapportages en inhoudelijke gesprekken met de instellingen werd de voortgang van deze afspraken bewaakt. Doelstellingen en beleidsmaatregelen Als uitgangspunt voor de prestatieafspraken golden de provinciale doelstellingen uit Stroomversnelling I. Deze doelstellingen zijn in 3 programma's uitgewerkt en daaraan zijn nog enkele beleidsmaatregelen toegevoegd. Het behalen van deze maatregelen verliep via subsidiebudgetten, instellingen en andere beleidsinstrumenten. De instellingen zijn dus toebedeeld aan de programma's. In onderstaand tekst per programma kunt u lezen welke beleidsinstrumenten ingezet zijn. Ook kunt u kort bezien of de instellingen de doelstellingen mede hebben behaald. De schema's zijn ingevuld op basis van de 1

2 arlijkse rapportages die de instellingen hebben opgesteld en de ambtelijke en bestuurlijke gesprekken uit de afgelopen periode. Tekstueel hebben wij per programma enkele instellingen nader uitgewerkt. Deze vindt u ook terug in de n bij deze brief. Per programma is een mix gemaakt van grotere en kleinere instellingen. Programma 1 Creatieve Netwerken (voorbeeldinstellingen in n: Theaterwerkplaats, KunststationC en Biblionet ) Doelstelling: Bereik door verankering: versterken van de sociaal-culturele samenhang door in te zetten op laagdrempelige functies en initiatieven in de provincie, dichtbij en herkenbaar voor Groningers. Beleidsmaatregelen: a. Regionale cultuurplannen worden versterkt door verankering, verdieping en ontwikkeling: Voor het behalen van deze maatregel is in gewerkt met het budget Regionale Cultuurplannen. Hiermee zijn vele projecten mogelijk gemaakt en is het publieksbereik gegroeid. b. Het amateurkunstbeleid kent een meer op de regio gerichte invulling met als doel het versterken van organisatorisch vermogen in de regio, het stimuleren van grote projecten en de ontwikkeling van amateur-kunstenaars: Hiervoor is in gewerkt met het subsidiebudget Regionale Creatieve Netwerken. De instellingen die gekoppeld zijn aan deze maatregel waren de Theaterwerkplaats en de Koepels. De Theaterwerkplaats heeft een adviserende en verbindende rol bij de ontwikkeling van de regionale creatieve netwerken. Provincie Groningen is partner van de Theaterwerkplaats Groningen omdat de werkwijze van de theaterwerkplaats de amateurkunst een impuls geeft en bijdraagt aan de totstandkoming van nieuwe initiatieven; inspiratie biedt voor en ondersteuning geeft aan amateurkunstenaars in stad én provincie en amateurkunst op vernieuwende wijze in de samenleving plaatst. Wat ook weer goed is voor de publieksparticipatie (zie verder ). c. Investeren in jeugd. Voor het behalen van deze maatregel zijn in de vorige periode 3 instellingen aan het werk gegaan, namelijk de Stichting Paradox, De Steeg en Jonge Harten. De Stichting Paradox is in 2006 met de werkzaamheden gestopt. d. Bibliotheekvernieuwing. In de provinciale cultuurnota Stroomversnelling is één van de drie ontwikkelingslijnen: bereik door verankering: versterken van de sociaal culturele samenhang door in te zetten op Iaagdrempelige functies en initiatieven in de provincie, dichtbij en herkenbaar voor Groningers. Het bibliotheekwerk en de vernieuwing zijn opgenomen in deze ontwikkelingslijn binnen het programma Creatieve Netwerken. Daarnaast ziet de provincie het bibliotheekwerk als een belangrijke gesprekspartner voor de collectie Groningana en op thema's in verband met de presentaties binnen het programma Het Verhaal van Groningen. De belangrijkste instelling voor het behalen van deze doelstelling is Biblionet. Naast het inzetten van een structurele subsidie hebben we ook rijksmiddelen voor vernieuwing ingezet in de periode (zie verder ). 2

3 e. Uitbouw van de werkwijze van cultuureducatie: Voor cultuureducatie heef de provincie Groningen het volgende doel voor ogen: AIle leerlingen van het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs in staat stellen om in één ononderbroken lijn kennis te nemen van, en deel te nemen aan erfgoed- en kunsteducatie. De provincie wil daarmee stimuleren dat ieder kind op school een culturele loopbaan doormaakt. Belangrijke elementen van deze doorlopende leerlijn zijn: talent en creativiteit ontwikkelen, kennismaken met en deelnemen aan de eigen culturele omgeving, binnen het onderwijs in aanraking komen met de kunstdisciplines en het cultureel erfgoed, ervaren dat de eigen culturele omgeving in relatie staat tot culturele ontwikkelingen in de maatschappij en kennis maken met eigen en andere tradities in een pluriforme samenleving. De provincie wil dat de werkwijze wat betreft cultuureducatie in het primair onderwijs zodanig is dat er een doorlopende leerlijn is naar de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De instellingen die hieronder vallen zijn KunststationC en IVAK. Tevens heeft de provincie als matchingsregeling met het ministerie van OCW een leerlingenbijdrage ingezet voor het behalen van deze doelstelling. KunstStation C ondersteunt scholen bij het formuleren van hun wensen op het gebied van cultuureducatie, het ontwikkelen van een visie op cultuureducatie die aansluit op de eigen onderwijsvisie, het opstellen van een cultuureducatieplan en de inbedding hiervan in het schoolplan. Op dit moment werkt KunstStation C voor de basisscholen. In de beleidsperiode was het tevens de bedoeling dat de aansluiting op de onderbouw van het voortgezet onderwijs verzorgd gaat worden (zie verder ). KunstStation C en het IVAK werken nauw met elkaar samen en functioneren als sparringpartners. Zij trekken samen op bij de ontwikkeling van expertise op het vakgebied. De door de provincie gesubsidieerde culturele instellingen nemen hun verantwoordelijkheid op het gebied van cultuureducatie en zorgen ervoor dat zij in staat zijn een passend antwoord te geven op vragen van scholen. Programma Beleidsmaatregel Instelling Doelstelling behaald /nee 1 b Theaterwerkplaats ; zie 1 b Koepels: SAMO, SAKO, Werkgroep volksdans, GCA, STA, KPGRV 1 c Paradox (tot en met 2006) deels nee Toelichting indien nee de samenwerking tussen de verschillende koepels moet nog beter op gang komen. is gestopt eind 2006; daarna zijn de beschikbare middelen ingezet voor projecten gericht op jongeren die niet 3

4 1 c De Steeg 1 c Jonge Harten 1 e IVAK 1 e KunststationC ; zie 1 d Biblionet ; zie vanzelfsprekend met cultuur in aanraking komen. Programma 2 Het verhaal van Groningen (voorbeeldinstellingen in n: Huis van de Groninger Cultuur, Libau, Menkemaborg en het Openluchtmuseum 't Hoogeland) Doelstelling: Identiteit door ontwikkeling: versterken van de regionale identiteit door in te zetten op instandhouding en presentatie van de tal en cultuur van Groningen. Beleidsmaatregelen: a. Presentatiebeleid waarbij de Collectie Groningen als collectief van alle collecties in samenhang wordt getoond. De (historische) collectie van het Groninger Museum maakt hier een wezenlijk onderdeel van uit: Voor het behalen van deze maatregel zijn (subsidie)budgetten ingezet, zoals het Presentatiebudget en het Mediabudget Regionale Cultuur. Andere beleidsinstrumenten zijn de Post Middendorp Opdracht en het budget voor het opzetten van Archeologische Informatie Punten. Daarnaast hebben diverse instellingen een rol gespeeld in het behalen van deze maatregel, namelijk het RHC Groninger Archieven, de Stichting Oorlogs- en Verzetsmateriaal, het Museumhuis Groningen en het Noordelijk Archeologisch Depot. b. Zorg dragen voor instandhouding van de Collectie Groningen, waarbij selectie een steeds grote rol zal gaan spelen. Goed afstemming tussen de verschillende overheden: Voor het behalen van deze maatregel zijn subsidiebudgetten ingezet zoals het Fonds Collectie Groningen en middelen voor Archeologische noodopgravingen. Daarnaast hebben diverse instellingen een rol gespeeld in het behalen van deze maatregel, namelijk het Bureau Groninger Taal en Cultuur, de Stichting Grunneger Toal en diverse Stichtingen voor onroerend cultureel erfgoed. Diverse instellingen leverden een bijdrage aan beide beleidsmaatregelen. Het betreft: het Groninger Museum, borgen en het klooster, Huis van de Groninger Cultuur, Groninger Audiovisueel Archief en diverse musea en collecties. Dit geldt ook voor het budget Voorlichting gemeenten en waterschappen op het terrein van archeologie. Ook is voor beide maatregelen een werkgroep met deskundigen ingezet. Enkele instellingen uitgelicht (zie verder n) Het Huis van de Groninger Cultuur richt zich op de Groninger taal (theater, muziek, literatuur), de Groninger geschiedenis, kunstzinnige uitingen en gewoonten en gebruiken. Zij is een aanspreekpunt op het gebied van de Groninger cultuur. Zij geeft advies, informatie en ondersteuning aan organisaties en instellingen wier activiteiten een bijdrage leveren aan het instandhouden, beschermen, bevorderen, 4

5 ontwikkelen, verspreiden en onderzoeken van de Groninger cultuur. Daarnaast stimuleert het huis het contact en de samenwerking tussen organisaties en instellingen en initieert/organiseert zij zelf culturele activiteiten en evenementen Tegelijk met de oprichting van het Huis van de Groninger Cultuur is een mediabudget ingesteld. Dit budget wordt niet beheerd door het Huis, maar door de provincie zelf. In de besluitvorming inzake subsidieverlening kan het Huis echter wel om advies gevraagd worden. Het mediabudget is bedoeld voor alle media die bijdragen aan de versterking van de regionale cultuur. De Provincie ziet de taken van de stichtingen voor onroerend erfgoed ais onderdeel van het programma 'Het verhaal van Groningen'. Wij zien voor het Steunpunt Libau naast de uitvoering van reguliere werkzaamheden een roi weggelegd bij de totstandkoming van de Collectie Groningen. Het Steunpunt levert een belangrijke bijdrage aan de inventarisatie naar de staat van onderhoud c.q. restauratiebehoefte van het monumentenbestand binnen de Provincie Groningen en de waardestelling hiervan. Musea, museale borgen en het klooster maken presentaties waarin de gedachte van het collectief en het leggen van verbindingen vorm krijgt om zo de verhalen van Groningen in context te vertellen. Daarnaast zijn de borgen, het klooster en de kerken ook de openbare ontmoetingsplaatsen voor de bevolking. Toeristische promotie en inbedding in netwerken bepaalt in belangrijke mate de continuïteit en overlevingskansen. Wat betreft de collecties zal de provincie de komende periode gebruiken om beter inzicht te krijgen in de omvang, opbouw en conditie van collecties en de waarde ervan in de context van de Collectie Groningen. De inventarisatie op deelcollectieniveau Museum Inventaristie Project (MUSIP) is daarvoor tevens een belangrijk instrument. Op basis van dit inzicht kan de provincie samen met medesubsidiënten meer onderbouwd prioriteiten stellen en keuzes maken in het kader van de uitvoering van het programma Het verhaal van Groningen en van de collectie Groningen. Ook zal hierin duidelijk worden waar doublures zijn. De provincie Groningen ziet de taken van het Openluchtmuseum Het Hoogeland (OMHH) als onderdeel van het programma Het Verhaal van Groningen en de collecties als onderdeel van de Collectie Groningen. Zij wil zich meer richten op het collectief en de presentaties & activiteiten van de musea. De collectie van het OMHH staat opgenomen in MUSIP. Voor subsidiëring hanteert de provincie de volgende criteria: Primair De collectie van het museum is/wordt geïnventariseerd. De collectie van het museum is relevant voor de Collectie Groningen. Op basis van de inventarisatie wordt een collectie- en presentatieplan geformuleerd. Het museum heeft een beleidsplan/toekomstvisie. Het museum wordt gedragen door de lokale bevolking en overheid. Secundair Het museum speelt desgevraagd een rol in het Regionaal Cultuurplan. Het museum speelt een actieve rol in erfgoededucatie. Bezoekersaantallen vormen zo veel mogelijk een stijgende lijn. Bezoekers worden geregistreerd en er worden marketinggegevens vastgelegd. Het Museum Het Hoogeland wordt gesubsidieerd op bovenstaande uitgangspunten en criteria, daarnaast specifiek op de uitvoering van activiteiten op het thema wonen en werken op het Noord Groninger platteland rond

6 Programma Beleidsmaatregel Instelling Doelstelling behaald /nee 2 a en b Noordelijk Scheepvaartmuseum 2 a en b Veenkoloniaal Museum 2 a en b Museum Het Hoogeland 2 a en b Klooster Ter Apel 2 a en b Museum Stad Appingedam 2 a en b Borg Nienoord 2 a en b Folkingestraat Synagoge 2 a en b Grafisch Museum 2 a Museumhuis ; zie 2 a en b Verhildersum 2 a en b Huis van de Groninger Cultuur ; zie 2 a Stichting Oorlogs- en Verzetsmateriaal Groningen 2 a en b Groninger Audio Visueel Archief 2 a Noordelijk Archeologisch Depot 2 b Bureau Groninger Taal en Cultuur 2 b Stichting Groninger Taal 2 a en b Fraeylemaborg 2 a en b Menkemaborg ; zie 2 b Stichting Oude Groninger Kerken 2 b Stichting De Groninger Molen 2 b Monumentenwacht 2 b Libau Steunpunt ; zie 2 b Stichting Groningen Orgelland Toelichting indien nee Programma 3 Dynamiek in de kunsten van stad en regio (voorbeeldinstellingen in n: Groninger Museum, De Citadel, Liga '68 en Theater te Water) Doelstelling: Profiel door dynamiek: versterken van de dynamiek in de Groningse kunsten door in te zetten op de ontwikkeling van talent en kwaliteit. 6

7 Beleidsmaatregelen: a. De dynamiek in de beeldende kunsten en podiumkunsten in stad en regio wordt bevorderd: Voor het behalen van deze maatregel is in de vorige periode de Kunstraad in het leven geroepen voor o.a. de inzet van het Kunstenbudget. Hiermee zijn vele projecten van professionele kunstenaars mogelijk gemaakt. b. Wij dragen zorg voor talentontwikkeling, zowel op professioneel als op amateurniveau. Met deze maatregel wilden wij bevorderen dat er verbindingen worden gelegd tussen professionals en amateurs. Hiervoor zijn diverse culturele prijzen en opdrachten ingezet. Het betreft de Wessel Gansfort Prijs, het Belcampo Stipendium en de Van der Leeuwlezing. Daarnaast hebben diverse instellingen bijgedragen aan het behalen van deze maatregel, zoals Galili Dance, De Noorderlingen, Theater De Citadel en Stichting Doe Maar, Dicht Maar. Theater De Citadel draagt bij aan deze beleidsmaatregel door in de noordelijke provincies theatervoorstellingen naar school te brengen, locatietheater en theater in De Studio te maken en samenwerkingen aan te gaan met instellingen op het gebied van theater of andere kunstdisciplines. Daarnaast zijn het aantrekken van jonge regisseurs, het uitzetten van schrijfopdrachten en het werken met jonge theatermakers (onder meer in Station Noord) activiteiten die De Citadel in de beleidsperiode zal vervullen. Naast haar eigen producties gaat van De Citadel een dynamische werking uit ten aanzien van de culturele infrastructuur, waarbij tevens wordt bijgedragen aan talentontwikkeling. De Citadel heeft een belangrijke functie als jeugdtheaterhuis (zie verder ). c. De uitstraling van de grote instellingen en festivals en van de culturele infrastructuur in algemene zin wordt versterkt. Voor het behalen van deze maatregel is in de vorige periode sterk samengewerkt tussen de Noordelijke overheden. De afspraken tussen deze overheden en het Rijk waren vastgelegd in een convenant. Daarnaast hebben diverse instellingen bijgedragen aan het behalen van deze maatregel, nl. het Groninger Museum, de stichtingen Noorderlicht, Noorderslag, Noorderzon, Prime, Jungle Warriors, Grover Pop en Peter de Grote Festival, Tryater, Theater te Water, Liga '68, Op Roakeldais, Grand Theatre, de Kunstbende en het Prinses Christina Concours. Het Groninger Museum is zowel nationaal als internationaal van groot belang door de eigenzinnige tentoonstellingen en draagt het museum bij aan deze beleidsmaatregel. De positie van het Groninger Museum binnen de culturele infrastructuur en de toeristische aantrekkingskracht levert een belangrijke bijdrage aan de economische spin-off voor de regio. Het Groninger Museum valt tevens binnen de taakstelling van Programma 2 "Het verhaal van Groningen" en ziet de collectie als onderdeel van de Collectie Groningen. In de presentaties krijgt de gedachte van het collectief en het leggen van verbindingen vorm om zo de verhalen van Groningen in context te vertellen. De collectie van het Groninger Museum staat opgenomen in MUSIP (Museum Inventaristie Project). Voor subsidiëring hanteert de provincie de volgende criteria: Primair De collectie van het museum is/wordt geïnventariseerd. De collectie van het museum is relevant voor de Collectie Groningen. Op basis van de inventarisatie wordt een collectie- en presentatieplan geformuleerd. Het museum heeft een beleidsplan/toekomstvisie. Het museum wordt gedragen door de lokale bevolking en overheid. 7

8 Secundair Het museum speelt een actieve rol in erfgoed-cultuureducatie. Bezoekersaantallen vormen zo veel mogelijk een stijgende lijn. Bezoekers worden geregistreerd en er worden marketinggegevens vastgelegd. Daarnaast heeft het museum - als grootste in de provincie - een taak de overige musea in de provincie te ondersteunen. (zie verder ) De provincie ziet Liga 68 als een basisvoorziening op het gebied van de artistiek inhoudelijke film in de provincie Groningen. In samenwerking met ondermeer de Rijksuniversiteit Groningen, het Internationaal Filmfestival Rotterdam, Noorderzon en het Groninger Museum brengt Liga 68 de film op aansprekende wijze onder de aandacht (zie verder ). Theater te Water draagt bij aan deze beleidsmaatregel door theater te brengen op plaatsen waar men weinig met theater in aanraking komt. Hiermee draagt Theater te Water zorg voor een brede spreiding van theater in de provincie. Daarnaast vervult Theater te Water via het werven van spelers in het amateurtoneelcircuit, bij jeugdtheaterscholen en andere gezelschappen een faciliterende rol ten aanzien van talentontwikkeling. De provincie Groningen wil Theater te Water de komende ren beter in staat te stellen om haar rol ten aanzien van talentontwikkeling uit te voeren (zie verder ). d. Er wordt een plan ontwikkeld waarin kunsten, wetenschap en bedrijfsleven samenwerken om te komen tot creatieve milieus onder het concept 'De Creatieve Stad'. In het kader van deze maatregel zijn in de vorige periode diverse budgetten ingezet, waaronder het Actieplan Culturele Infrastructuur Stad Groningen, (gast)ateliers, creatieve projecten en kunstenaarsinitiatieven. Als instelling heeft Pavlov een bijdrage geleverd aan deze maatregel. e. Er wordt een sterk cultureel planologisch beleid ontwikkeld. Voor dit beleid is in een apart budget ingezet. Programma Beleidsmaatregel Instelling Doelstelling behaald /nee 3 b Galili Dance 3 b De Noorderlingen 3 b Theater De Citadel 3 b Stichting Doe Maar, Dicht Maar 3 c Groninger Museum Fotografie Noorderlicht Noorderslag Noorderzon 3 c Tryater ; zie ; zie Toelichting indien nee 8

9 3 c Theater te ; zie Water 3 c Liga '68 ; zie Peter de Grote festival 3 c Op Roakeldais Prime Jungle Warriors Grover Pop 3 c Grand Theatre 3 c Kunstbende 3 c Prinses Christina Concours 3 c Haydn Muziekfestival 3 d Pavlov Media nee wordt in 2009 geëvalueerd. Conclusie De meeste instellingen hebben een positieve bijdrage geleverd aan het behalen van de provinciale cultuurdoelstellingen. De systematiek van prestatieafspraken werkt goed. Deze werkwijze wordt iedere periode verder verfijnd en verbeterd. In de periode zijn met de meeste instellingen prestatieafspraken gemaakt. Voor de huidige cultuurnotaperiode doen we dat met alle instellingen. Op deze manier kunnen we de inhoudelijke bijdrage van de instellingen aan onze doelstellingen goed volgen en is ook duidelijk voor de instellingen waarom en waarvoor zij een provinciale structurele subsidie ontvangen. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:, voorzitter., secretaris. 9