Samenvatting Geschiedenis Weg naar de Hemelse Vrede

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Weg naar de Hemelse Vrede Samenvatting door een scholier 1836 woorden 19 juni ,6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Kennen en kunnen hoofdstuk 5: Weg naar de Hemelse Vrede 1 De erfenis van het verleden 1. Noem de kenmerken van het familieleven in het traditionele China: Familie is China = ruime kring van bloed en aanverwanten. Als Chinese familie moest je streven naar 5 generaties onder 1 dak. Iedereen kende de plaats in de familieàverhouding onderling geregeld in de Vijf Menselijke Relaties (=iedereen wist aan wie hij moest gehoorzamen. Er was ook respect voor voorouders, ook de doden. De zoon was heel belangrijk in de familie, omdat hij de familielijn voortzette. De vrouwen waren weinig van belang (waren thuis, onderhuis buitenhuis was onnodig omdat ze toch uitgehuwd werden en trouwden in bij de schoonfamilie). Vrouwen werden pas gerespecteerd als ze zonnen baren of als ze oud zijn. 2. Omschrijf de mensopvatting en opvatting over regeren in het confucianisme: Confuciuus: v Ch.àfilosoofàzijn filosofie was meer een sociale gedragsleer dan een godsdienst. Waar ging hij ervan uit? 1- mens is alleen mens in relatie tot andere mensen 2- er moest een harmonieuze/ordelijke samenleving komen (betrekkingen tussen de mensen moeten samengesteld worden in nauwkeurige gedragsregelsàde Vijf Menselijke Relaties). 3- Mens is tot goede geneigd mits hij de juiste opvoeding en goede voorbeeld krijgt en zichzelf kan opvoeden. 4- De menselijke betrekkingen waren in hetzelfde evenwicht als de verhouding in de natuur.à Als de menselijke betrekkingen verstoord worden kan de natuur in de war raken (overstromingen/misoogsten). 5- Ook was de keizer een middelaar tussen hemel en mens. Als de natuur dan in de war was betekende dat de keizer geen goede werk meer deed en werd er een nieuwe aangesteld. 3. Waarom was het keizerlijke China niet erg op veranderingen van de samenleving gericht? De bureaucratie, het confucianisme en het vermogen buitenlandse invloeden in te passen in de eigen beschaving zorgde voor een grote continuïteit van het keizerrijk. 4. Maak de sociale piramide van de traditionele Chinese samenleving en verklaar de positie van de Pagina 1 van 6

2 verschillende groepen: Keizer Ambtenaren/geleerden Boeren Ambachtslieden Kooplieden Ambtenaren/geleerden staan hoog, omdat ze kennis bezitten. Boeren staan wel op de 3e plaats, maar ze zijn wel arm (belastingen/dwangarbeid)=verschil tussen ideaal en werkelijkheid. Kooplieden staan laag=profiteurs=verdienen aan wat anderen maakten Soldaten hebben geen plaats in deze hiërarchie/ in zeer laag aanzien, omdat conflicten volgens confucianistisch ideaal moesten worden opgelost=alle middelen behalve geweld. 5. Noem de relatie tussen de ontstaansgeschiedenis van de CPC en de basiskenmerken van het Chinese communisme: China had heel veel boeren en de CPC was gebaseerd op de boeren en de grondverdeling. De mensen zijn op een bepaalde manier opgevoed. 6. Onder invloed van welke factoren is de CPC aan de macht gekomen? Invloed van Westen ideeën overgenomen (nationalisme, gelijkheid, verbeteren v/d positie van vrouwen, welzijn v/h volk en communisme) gevolg verdraghavens en door de Duitse bezittingenàchinezen voelen zich vernederdècommunisten zien hier het voordeel van in. Invloed van Japan en WOII communisten bestrijden Japan, maar GMD niet (zij hebben guerrillatactiek) communisten profiteerden v/d anti-japanse houding. Invloed van GMD GMD verloor aanhangersàgmd bestreed communisten ipv de Japanners en dat was negatief voor hen. leger was wreed + corrupt + gedemoraliseerd door de GMD werden de communisten geïsoleerd waar ze het communisme leerden GMD bezat alleen aanhang in de stedenàcommunicatielijnen waren te lang Invloed van CPC CPC krijgt veel steun v/d boeren door de landhervorming CPC-leger was beter dan die van GMD CPC met het guerrillatactiekàhet communistisch leger vermeed openlijk strijd met grote GMD legers, maar viel hen wel aan op zwakke punten de aanhangers waren bereid om alles op te offeren voor de communisten. 7. Noem gebeurtenissen of tradities in het China voor 1949, die de ontwikkeling naar een totalitaire staat vergemakkelijkt hebben: relaties gebaseerd op ondergeschiktheid confucianismeàkeizer is bemiddelaar tussen hemel en mens Pagina 2 van 6

3 boeren waren traditioneel (veel boeren waren analfabeet) 2 Geloof in een nieuw China Verklaar en stel vast de verschillen tussen theorie en de praktijk van de landhervorming aan de hand van bronnen: Theorie: de bevolking had veel te zeggen en mocht kritiek leveren op het bestuur. Praktijk: dit alles gebeurde nietàiedereen moest instemmen met het plan. Als iemand kritiek leverde, was hij tegen Mao en werd deze gestraft. 2. Geef de ontwikkeling van de landhervorming tot en met collectivisatie weer: Mao wilde een snelle collectivisatie waren bang dat de boeren de snelle collectivisatie zouden saboteren net als in de SU besloten tot een geleidelijke collectivisatieàland van de boeren was weer collectief eigendom. 3. Beschrijf het verloop van een massacampagne en de fases (moet je ook in bronnen herkennen) de machtigste groep in de Partij stelt een bepaalde richtlijn vast de Partij besluit dat deze richtlijn uitgevoerd moet worden. de kamerleden van de Partij, de regering en leger worden op de hoogte gebracht. de kamerleden van de massaorganisatie moeten deze richtlijn tot uitvoering brengen (mensen indoctrineren, in beweging brengen en controleren) massamedia inzetten zodat deze richtlijn overal bekend wordt (meestal een slogan) de bevolking mag kritiek leveren, maar in praktijk moet iedereen instemmen. als iedereen op de hoogte is van de nieuwe richtlijn, begint de eigenlijke campagne met enthousiaste en spontane inzet van iedereen. 4. Vergelijk de wijze waarop in China en in NL de politieke macht is verdeeld met elkaar: China: keizer staat aan het hooft (dictator) met onderdanen NL: de trias politica met de wetgevende, uitvoerende en rechtelijke macht. 5. Herken de kenmerken van propaganda in bronnen: mensen hebben het goedàtonen enthousiasme kleurgebruik (rood!) symbolen en voorwerpen (rode boekje van Mao) 6. Leef je in in een kaderlid van de CPC en verwoord de dilemma s waar zo iemand voor staat bij de uitvoering van radicale maatregelen: De kaderleden krijgen de opdracht om een nieuwe richtlijn tot uitvoering te brengen; dit moet allemaal goed/soepel verlopen, want anders komt hun eigen positie in gevaar. 7. Noem de motieven voor de Honderd Bloemen-beweging en geef aan welke rol Mao Zedong hierin speelde: Met de Honderd Bloemen-beweging wilde Mao dat de intellectuelen kritiek gingen geven op het bestuurlijk systeem, maar toen ze open kritiek gingen uitten op Mao zelf, besloot hij om ze later terug te pakken. Mao vond namelijk dat de nieuwe opgeklommen partijen zich meer als bazen gingen gedragen. 8. Geef de veranderingen in de sociale piramide, in de familieverhoudingen en de positie van de vrouw tussen het keizerlijke en het communistische China aan: Vrouwen hadden nu meer vrijheid, ze waren niet meer ondergeschikt en konden zelf een huwelijkspartner Pagina 3 van 6

4 kiezen, ook mochten ze nu zelf beslissen over de scheiding. Vrouwen werden nu ook gezien als arbeidskracht;veel oude tradities werden dus afgeschaft. keizer is verdwenen boeren en de ambachtslieden gingen omhoog in de piramide landheren gingen omlaag ook, ambachten/geleerden gingen omlaag het individu moest zich in diens stellen van de staat/partij 9. Op welke manieren en met welke maatregelen op politiek, economisch en sociaal terrein verstevigde de CPC de greep op de Chinese bevolking tussen ? collectivisatie van de landbouw, het liefst zo snel mogelijk parallelle machtsstructuur waarbij de CPC in feite de macht in handen kreeg anti-rechtscampagnes instelling v/d danwei, tot welke eenheid iemand behoorde 10. Waarom werden de jaren de gouden jaren vijftig genoemd? In deze jaren ging het heel goed met China;vrouwen kregen meer rechten om zelf beslissingen te nemen en werden niet meer als ondergeschikt beschouwd. Ook was de keizer verdwenen. 3 Hoe Yoekong de bergen verzette 1. Waarom werd het sovjetmodel voor China niet geschikt geacht? Mao wilde bewijzen dat China de echte weg naar het socialisme bewandelde. Sovjetmodel legt de nadruk op grootschalige zware industrie. Geld hiervoor moest van de landbouw komen, maar de opbrengsten daarvan waren te gering. 2. Wat hield de Grote Sprong voorwaard in en waarom koos Mao hiervoor? Inhoud: - ideologische massacampagne- oprichting van volkscommunes- gelijktijdig ontwikkelen van alle sectoren v/d economie- met menskracht economische wonderen verrichten - etc. Waarom kiezen: het paste goed bij de communistische idealen. 3. Waarom mislukte de Grote Sprong Voorwaarts en waarom hechtten de schrijvers een verschillend belang aan de oorzaken? Waarom mislukt: - oogsten mislukten- waardeloos staal geproduceerd in oventjes (thuis)- Rusland trekt zijn hulp in- Enthousiasme en inzet worden minder- Etc. Waarom verschillende belangen: iedereen nam een ander oorzaak. 4. Beschrijf het machtsspel aan de top en geef aan welke plaats Mao hierin in neemt: op het eerste gezicht leek het een strijd tussen twee lijnenàgematigde en radicale. Maar niet twee groepen, maar voortdurend wisselende facties streden om de macht. Zelfs Mao had niet de macht om aan top te blijven. 5. Welke gevolgen heeft de zigzagkoers van de regering en de Partij voor de bevolking op korte en lange termijn? Korte termijn:de bevolking weet niet meer waar zij aan toe is, ze vertrouwen niemand meer. Lange termijn: het leidt tot apathie en onverschilligheid bij de bevolkingàcpc verliest zijn Pagina 4 van 6

5 geloofwaardigheid. 6. Noem de motieven van Mao s Culturele Revolutie: Mao was bang voor nieuwe bevoorrechte groepen: hoogopgeleiden, stadsbewoners etc. Mao wilde terug keren naar het centrum van de macht 7. Waarom deden de mensen in China bij iedere campagne ogenschijnlijk enthousiast mee? Als ze dat niet deden, werd er gedacht dat ze tegen Mao warenàstrafbaar, bijvoorbeeld de doodstraf. 4 To get rich is glorious Noem de veranderingen die onder Deng Xiaoping zijn doorgevoerd op economisch, politiek en cultureel gebied: Economisch= Privé-ondernemingen en samenwerking met het buitenland werd aangemoedigd. Mensen mochten nu zelf weten waar ze werkten. Winst mocht gemaakt worden. Mensen mochten zelf producten verkopen Mensen mochten zelf een huis bouwen Verantwoordelijkheidssysteem (zie begrip) bij het landbouw. IJzeren rijstkom (zie begrip) werd afgeschaft. De planning werd gedecentraliseerd en lokale planners moesten meer rekening gaan houden met de wet van vraag en arbeid. De directeur was verantwoordelijk voor zijn bedrijf en de invloed van de partijkaders moesten verminderen. Politiek= Massacampagnes werden afgeschaft Een aantal controlerende functies van de danwei werden afgeschaft. Niet langer hoefde bij alle instellingen iemand van de Partij vertegenwoordigd zijn. Persoonsverheerlijking werd verboden Enige kritiek op Mao werd mogelijk (60/40 goed) Er werd een heel klein begin gemaakt met het vastleggen van recht van willekeur. Intellectuelen werden als klasse erkend. Cultuur= Richtlijnen voor de literatuur werden verruimd Littekenliteratuur (zie begrip) 2. Geef de gevolgen van deze veranderingen voor de bevolking aan: Economisch= meer liberalisme Politiek=geen censuur meer Cultuur= meer vrijheid 3. Waarom waren de politieke leiders bang voor politiek hervorming? Angst controle kwijt raken Angst voor chaos/uiteenvallen China Angst dat communisme ter discussie wordt gesteld Angst dat hun eigen wordt aangetast Pagina 5 van 6

6 4. Geef informatie over Mao Zedong: + (rond 1934) Tijdens de Lange MarsàMao leider v/d CPC. Begon in Yan an aan de herinterpretatie v/h marxisme-leninisme; ontwikkelde typische kenmerken v/h Chinese communisme. + (1949) Mao onbetwiste leider v/d Communistische Partijàpresident en voorzitter. Wil samenwerken met de niet-communisten. +/- (1956) Mao lanceerde de campagne Laan Honderd Bloemen bloeien, laat honder scholen wedijveren. Hij stond de intellectuelen vrijere meningsuiting toe en riep hen op kritiek uit te oefenen op nieuw opgeklommen partijkadersàkritiek was te hevigàmao sloeg toe (wraakactie). In de antirechten campagne van 1957 werden deze intellectuelen en vele anderen vervolgd. - (1958) Mao wilde bewijzen dat er een Chinese weg naar het socialisme is. Grote Sprong Voorwaarts is afgekondigdàmao ziet kritiek hierop als een aanval op zijn persoon. Mao is niet meer de onbetwiste leider aan de topàhij moet ook medestanders krijgen in de factiestrijd aan de top. 5. In hoeverre was China een totalitaire staat gebleven onder Deng Xiaoping? Als je weet wat een totalitaire staat betekent, kun je concluderen dat dit niet meer bij China past. China is een dictatuur. Pagina 6 van 6