Geschiedenis van China

Transcriptie

1 Geschiedenis van China Periodes: Shang dynastie v.chr. Zhou dynastie v.chr. Han 206 v. Chr. 220 n.chr. Tang dynastie Song dynastie Ming dynastie Qing dynastie Republiek China Communistisch China 1949 nu 1

2 Shang dynastie v.chr. Sangxingdui beelden Bronstechniek Expressieve figuren 2

3 CHINA als Rijk van het Midden = Centrum van de wereld (deze opvatting noemt men Sino Centrisme 3

4 NOORD Water Zwart Schildpad Winter WEST MIDDEN OOST Metaal Aarde hout Wit Geel Blauw/groen Tijger Mens Draak Herfst Lente Zuid Vuur Rood Vogel Zomer 4

5 Zhou dynastie v.chr. jade snijwerk 5

6 Het Confucianisme Inleiding: Het CONFUCIANISME werd de belangrijkste ideologie van de bestuurders van het keizerlijke China en zou als norm voor de omgang in het sociale verkeer doordringen tot in alle lagen van de bevolking. Waarschijnlijk leefde Confucius van 551 tot 479 v. Chr. D Meester Kong was een van de wijsgeren die langs de hoven van de verschillende staten trok om de koningen te winnen voor zijn ideeën over de ordening van de maatschappij. 6

7 DE LEER: Om te komen tot een goede ordening van de maatschappij kon je volgens Confucius vijf soorten relaties tussen mensen onderscheiden. Binnen iedere relatie is er een hoger en een lager geplaatste. De hogere geeft aan de lagere de deugd van REN, de liefde of medemenselijkheid. Omgekeerd moet de lagere ten opzichte van de hogere de deugd van YI hebben, dit is een verplichting om je plaats te kennen, om de hogere te dienen. Ren is een gunst en yi is een plicht. De vijf relaties waren: 1) Tussen vorst en onderdaan; onderdanen zijn verplicht tot loyaliteit. 2) Tussen vader en zoon; de zoon is verplicht tot KINDERLIJKE PIËTEIT 3) Tussen man en vrouw; de vrouw moet volgzaam en gehoorzaam zijn 4) De relaties tussen broers moet gebaseerd zijn op respect van de jongere voor de oudere broer. 5) De relatie tussen vrienden moet berusten op vertrouwen Idealiter zou zijn dat degene die over de meeste wijsheid beschikt de vorst moet worden 7

8 Confucianisme en de Staat I Hemels Mandaat De keizer Dat de meest wijze en deugdzame man de vorst moest worden, pakte in de praktijk anders uit doordat er erfopvolging ontstond. Het geboorterecht bepaalde wie keizer werd. Zo ontstonden dynastieën. Er werd nu naar een rechtvaardiging gezocht voor het bestuur van een hele dynastie: de leer van het HEMELS MANDAAT. 8

9 Volgens deze theorie was alleen de keizer vertegenwoordiger van de hemel op aarde, de ZOON DES HEMELS. De stichter van de dynastie kreeg van de hemel een volmacht om een goed bestuur over de aarde te voeren, het HEMELS MANDAAT. Mocht er wanorde ontstaan dan was dat een teken van slecht bestuur en dus van gebrek aan deugdzaamheid van de keizer en zijn ambtenaren. Kwamen er grote hongersnoden of epidemieën dan was het hemels mandaat verloren en dan had het volk het recht om in opstand te komen en een nieuwe dynastie aan de macht te helpen. 9

10 MACHT VAN DE CHINESE KEIZER THEORIE: Onbeperkte macht door 'Hemels Mandaat' PRAKTIJK: * volledig centralisme vrijwel niet mogelijk (China is te groot en er wonen veel verschillende volkeren) * ambtenarenapparaat tamelijk zelfstandig (er bestond een groot bestuursapparaat, maar de Keizer beheerste dit niet) * hofintriges * eigenmachtig optredende gouverneurs en generaals * lokale grootgrondbezitters tamelijk zelfstandig CONCLUSIE: Onder zwakke Keizers stelde het centrale gezag weinig voor; onder sterke keizers kon men van een zekere centralisatie spreken, al bleven de plaatselijke machthebbers altijd vrij sterk. 10

11 Verdere ideeën van Confucius: 1. Hiërarchisch geordende maatschappij, d.w.z. gehoorzaamheid en trouw aan meerderen (=hoger in rang) en ouderen. Deze instelling kan ertoe leiden dat onderdrukte mensen zich schikken in hun lot. Voor meer dan 90% bestond de bevolking uit boeren. Volgens de confucianistische leer was de bevolking opgedeeld in vier standen: 1) de ambtenaren 2) de boeren 3) de ambachtslieden 4) de handelaars. Handelaars stonden zo laag in aanzien omdat zij werden gezien als profiteurs. Ik theorie werd de hardwerkende boer op paternalistische wijze beschermd door de bestuurders, maar in de praktijk moest hij vaak hoge belastingen afdragen en geld lenen tegen woekerrentes. 11

12 Verdere ideeën van Confucius: 2. Grootbelang werd gehecht aan traditie en opvattingen van (voor) ouders. Dit is een voortbouwen op toen reeds bestaande voorouderverering. 12

13 3. Sterke nadruk op deugdzaamheid en op deugdzaam handelen. 4. Iedereen die macht ontvangt dient grote zedelijke kwaliteiten te bezitten. 13

14 CONFUCIANISME Positieve aspecten: 1. Politieke en maatschappelijke stabiliteit 2. Deugdzaamheid veronderstelt zedelijke hoogstaand handelen, o.a. verzorging van de zwakkeren in de samenleving (= sociale instelling) 3. Ambtenaren zijn hoog ontwikkeld en goed opgeleid; beroemd examenstelsel. 14

15 Negatieve aspecten: 1. Hiërarchische ordening laat weinig mogelijkheid voor verandering 2. Nieuwe ideeën worden geblokkeerd door de sterke oriëntatie op traditie en voorouders 3. Verstarring en conservering van de Chinese maatschappij werden door deze ideeën in de hand gewerkt. 15