KIELLEGGING 4 E PATROUILLESCHIP HOLLAND-KLASSE. DAMEN SCHELDE NAVAL SHIPBUILDINg
|
|
- Herman Dijkstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 KIELLEGGING 4 E PATROUILLESCHIP HOLLAND-KLASSE DAMEN SCHELDE NAVAL SHIPBUILDINg 9 April 2010
2 Inleiding Naamgeving van schepen kan door verschillende motieven zijn ingegeven. Op een lijst van Nederlandse oorlogsschepen uit het eind van de zestiende eeuw, is het gros van de vaartuigen voorzien van dierennamen. Vermoedelijk waren dit niet de officiële namen, maar afgeleiden van afbeeldingen in het stadswapen, die meer dan eens op het vaartuig werden aangebracht. De namen in de Nederlandse oorlogsvloot in de tweede helft van de zeventiende eeuw geven een geheel ander beeld. Het aantal dierennamen is sterk afgenomen, terwijl er meer schepen zijn met namen van steden, kastelen en provincies. In de achttiende eeuw werd het ook gebruikelijk schepen naar vlootvoogden te vernoemen, zoals admiraal Maerten Harpertsz. Tromp. De provincie Groningen sloot zich in 1536 aan bij het rijk van Karel V, waar de andere Nederlanden ook toe behoorden. Het gebied met zijn gelijknamige hoofdstad Groeningen werd ook wel Stad en Lande genoemd, en ook de Ommelanden of Omlandia. Marineschepen met deze naamsvarianten worden daarom gerekend tot de naamsvoorgangers van de Groningen, evenals schepen met namen als Het Wapen van Groningen of De Zwarte Arend, naar de dubbele zwarte adelaar in het wapen van de stad. Het huidige marine-embleem voor deze scheepsnaam bevat tweemaal het Groninger stadswapen en tweemaal het wapen van de Groninger Ommelanden. Het patrouilleschip Hr.Ms. Groningen wordt het veertiende Nederlandse marineschip in deze traditie. De allereerste, de Omlandia, was een oorlogsschip van 28 tot 30 stukken geschut van de admiraliteit van Friesland en nam deel aan de zeeslagen bij Ter Heijde en Nieuwpoort (1653), en in de Slag bij Lowestoft (1665), waar ook twee andere naamgenoten optraden. Andere Groningens onderscheidden zich tijdens roemruchte expedities en zeeslagen als de Slag in de Sont (1658), de Vierdaagse Zeeslag (1666), de tocht naar Chatham (1667), de Slag bij Solebay (1672), de zeeslagen bij Schooneveld en bij Kijkduin (1673) en de Slag bij Beachy Head of Bevesier (1690). Onder de commandanten die ooit het bevel voerden over een Groningen bevinden zich in hun tijd beroemde marineofficieren, zoals Enno Doedes Star en Christoffel Middagten. Nederlandse marineschepen met de naam groningen 1) Groningen, admiraliteit van Friesland, bewapening: stukken, ) Groningen, admiraliteit van Amsterdam, bewapening: eerst 40, later 48 stukken, ) Groningen, admiraliteit van Friesland, bewapening: stukken, ) Groningen, admiraliteit van Amsterdam, directieschip (particulier bewakingsvaartuig, in oorlogstijd gemilitariseerd) 5) Groningen, admiraliteit van Amsterdam, bewapening: 30 stukken, ) Groningen, admiraliteit van Friesland, linieschip, bewapening: stukken, ) Groningen, admiraliteit van Amsterdam, bewapening: stukken, ) Groningen, admiraliteit van Friesland, fregat, bewapening: stukken, ) Groningen, admiraliteit van Friesland, fregat, bewapening: eerst 36, later 48 stukken, ) Groningen, admiraliteit van de Friesland, linieschip, bewapening: 70 stukken, ) Groningen, admiraliteit van Amsterdam, linieschip, bewapening: 50 stukken, ) Groningen, schroefstoomschip der tweede klasse, bewapening: 14 stukken, ) Groningen, onderzeebootjager, , hierna niet meer genoemd 14) Groningen, patrouilleschip, kiellegging april 2010 Historische informatie kiellegging 4 e patrouilleschip groningen
3 Zr.Ms. Groningen, schroefstoomschip der tweede klasse ( ) Hr.Ms. Groningen, onderzeebootjager ( ) In het tijdsbestek stapte de Koninklijke Marine over van zeil- naar stoomvoortstuwing. Met de invoering van de scheepsschroef in 1853 volgde de Nederlandse marine de Britse Royal Navy op de voet en behoorde tot de modernste zeemachten van Europa. Aanvankelijk ging het nog om zeilschepen met hulpstoomvermogen, maar al vrij snel ging het om volwaardige schroefstoomschepen, die naar gelang hun formaat in klassen werden ingedeeld. De schepen hadden nog wel een compleet zeiltuig voor de grote afstanden, omdat een wereldwijd netwerk van kolenstations ontbrak. Zr.Ms. schroefstoomschip Groningen, in 1855 bij Fop Smit op de Kinderdijk op stapel gezet, behoort tot de eerste generatie schroefstoomschepen. Zij was de eerste in haar klasse, waarin er nog vier zouden volgen, de laatste in Het houten schip had een waterverplaatsing van bijna 1500 ton, een lengte van 58,82 meter en 14 stukken geschut aan dek. De maximum vaart bedroeg van 10 knopen. De bemanning telde 158 koppen. Op 1 juli 1857 werd het schip in dienst gesteld en een maand later maakte het een korte reis met kroonprins Willem Nicolaas Alexander aan boord. In april 1858 vertrok de Groningen naar Nederlands-Indië. Daar nam het nog diezelfde zomer deel aan de Djambi-expeditie, die leidde tot de verovering van dit gebied. De strafexpeditie tegen Boni, waar de Groningen in 1859 aan meedeed, werd een fiasco door een cholera-epidemie onder de troepen. Het jaar daarna werd de Groningen naar Nagasaki gezonden om de nieuwe Nederlandse consulgeneraal voor Japan over te brengen. In 1862 keerde het schip terug naar Nederland. Daar werd het bij aankomst zo slecht bevonden, dat het bij de Amsterdamse Rijkswerf werd gesloopt. Bij de wederopbouw van de Koninklijke Marine na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde de marineleiding plannen voor de aanschaf van grote schepen naar eigen ontwerp. In 1949 ging de ministerraad akkoord met de bouw van twaalf onderzeebootjagers op Nederlandse scheepswerven, waarmee de scheepsbouwsector belangrijk werd gesteund. De jagers vormden de zogeheten provinciënserie, die was onderverdeeld in twee klassen: de Holland-klasse of type 47 A (vier schepen) en de Friesland-klasse of type 47 B (acht schepen). De wat grotere B-jagers hadden een waterverplaatsing van 3070 ton, een lengte van 116 m en een bemanning van 283 koppen. De maximum snelheid bedroeg 36 knopen. De hoofdbewapening bestond uit vier kanons van 12 cm in dubbeltorens, twee raketdieptebomwerpers en twee dieptebomrekken. De kiel van Hr.Ms. Groningen (D 813) werd op 21 februari 1952 gelegd bij de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij in Amsterdam. Op 12 september 1956 kwam het schip bij de Koninklijke Marine in dienst. In mei 1957 vertrok de Groningen uit het Nieuwediep om deel te nemen aan de vlootrevue te Hampton Roads. Nog geen twee uur buitengaats ramde de jager met een vaart van 23 knopen de motorkotter Nellie uit Texel, die enige tijd later zonk. De vijfkoppige bemanning werd gered, maar de Groningen moest met een gapend gat in de boeg terug naar de werf. Een maand later was het schip hersteld en vertrok het opnieuw uit het Nieuwediep, ditmaal richting Nederlands Nieuw- Guinea, waar het veertien maanden verbleef. Nog tweemaal zou de Groningen in Nieuw- Guinea actief zijn: in 1960 als onderdeel van >>
4 Kiellegging/muntplaatsing Viceadmiraal M.J.M. Borsboom zal een Groningse duit uit 1770 op de kiel plaatsen. Deze ceremoniële handeling verwijst naar het aloude gebruik muntstukken onder scheepsmasten aan te brengen. Deze traditie dateert uit de Romeinse Oudheid. Archeologische vondsten van scheepswrakken uit deze tijd duiden hierop. Dit fenomeen, dat zowel in de Middeleeuwen als in latere eeuwen werd voortgezet, is tot de dag van vandaag in zwang. Zo zijn de afgelopen jaren in binnen- en buitenland op replica s van schepen uit vervlogen tijden zoals de Oost-Indiëvaarders Batavia te Lelystad of de Götheburg in Zweden, munten onder de masten gezet. Maar ook bij moderne vaartuigen als het Amerikaanse vliegkampschip USS Carl Vinson, of het Landing Platform Dock USS San Antonio zijn recentelijk munten aangebracht onder bijvoorbeeld hun Advanced Mast/Sensor System (AEM/S). Een traditie overigens, die bij de US Navy teruggaat tot het eind achttiende-eeuwse fregat USS Constitution. Voor de oorsprong van dit gebruik worden verschillende redenen aangedragen. De Britse marinehistoricus W.N.T. Beckett meent dat het wellicht een afgeleide is van het gebruik in de Oudheid om overledenen een muntstuk in de mond mee te geven. Volgens de Romeinse mythologie werd zo de veerman Charon betaald, die de zielen van gestorvenen de onderwereldrivier Styx overzette naar de Hades, het dodenrijk. Op soortgelijke wijze zouden onder masten geplaatste munten aan hen die zich aan boord van het betrokken schip bevonden wanneer het met man en muis verging, de zekerheid bieden naar de Hades te worden overgezet. Andere historici wijzen erop dat munten onder scheepsmasten werden aangebracht omdat zij zo het schip en de bemanning geluk zouden brengen. Recentelijk onder masten gevonden muntstukken in antieke scheepswrakken in Groot- Brittannië spreken in dit geval voor zich: met de muntzijde naar boven staat de tekst Op het grotere geluk voor de keizer, terwijl de ander met de kopzijde de godin Fortuna toont die een scheepsroer vasthoudt. Wat de exacte oorsprong van het plaatsen van muntstukken in een schip ook zijn moge, het geeft aan dat scheepsbouwers en zeelieden, ook in moderne tijden, gevoelig zijn voor traditie, ritueel en symboliek. Smaldeel 5 met het vliegkampschip Hr.Ms. Karel Doorman, en in 1962 tijdens de roerige laatste maanden van de kolonie. Op de dag van de overdracht van het gebiedsdeel aan de Verenigde Naties, 1 oktober 1962, verliet Hr.Ms. Groningen als een der laatste marine-eenheden de wateren van Nieuw-Guinea. In 1971, 1974 en 1979 was de Groningen stationsschip in de Nederlandse Antillen. Eind jaren zeventig werden de onderzeebootjagers vervangen door de zogeheten standaardfregatten. De Groningen werd in januari 1981 definitief uit dienst gesteld en verkocht aan Peru, waar het een tweede marinecarrière begon. Tijdens haar dienstperiode kwam de band tussen het schip en de provincie tot uiting in een Groningse traditie, die in 1957 werd ingezet: jaarlijks kwam een delegatie van de provincie aan boord om het oorlogsschip een kerstboom aan te bieden, die vervolgens in de mast gehesen werd. De bemanning op haar beurt schonk Groningen elk jaar een bedrag voor een liefdadig doel in de provincie of de stad. Tekst: Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH), A.A. Lemmers Gebruikte bronnen: NIMH, Maritieme Documentatie en Schependocumentatie. Amstel, W.H.E. van, Scheepsnamen der Koninklijke Marine. Schepen in dienst vanaf 1945 (Amsterdam, 1997). Campbell, A.B., Customs & traditions of the Royal Navy (Aldershot, 1956). Carlson, D.N., Mast-step coins among the Romans, in: International Journal of Nautical Archaeology 36.2 (2007). Goffau, M. de, De valreep beklimmen. Dagboek van een seiner-zeemilicien wereldreis aan boord van Hr.Ms. Groningen (Yerseke, 2007). Lovette, L.P., Naval customs, traditions and usage (Naval Institute Publication, Annapolis, 1959). Richemont, R.J. de, Hr.Ms. Groningen (gebonden typoscript, NIMH). Reimann, S.B., Van Hoop op Welvaart tot Dankbaarheid. Naamgeving van schepen in: H.Th. van Veen, W. Kerkmeijer, J.J. Clements (red.), s Lands schip Verhildersum. Drie tentoonstellingen rond een tekening van Willem van de Velde (Groningen/Leens 2001). Vermeulen, A.J., De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine ( s-gravenhage 1962). Vigor, J., An A-Z Compendium of Seamanship, Boat Maintenance, Navigation, and Nautical Wisdom (2004). Vreugdenhil, A., Dutch ships, in: Lists of men-of-war (Cambridge, 1939).
5 DAMEN SCHELDE NAVAL SHIPBUILDING Member of the DAMEN Shipyards Group Glacisstraat SE Vlissingen P.O. Box AN Vlissingen phone +31 (0) fax +31 (0) ds100323
KIELLEGGING 4 E PATROUILLESCHIP HOLLAND-KLASSE DAMEN SCHELDE NAVAL SHIPBUILDING
KIELLEGGING 4 E PATROUILLESCHIP HOLLAND-KLASSE DAMEN SCHELDE NAVAL SHIPBUILDING 9 APRIL 2010 INLEIDING Naamgeving van schepen kan door verschillende motieven zijn ingegeven. Op een lijst van Nederlandse
Nadere informatieDe Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht
m.s. Bernisse De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht BNS SPA M927 gebouwd in België op de Boelwerf in Temse Averij In 1959 liep de M927-Spa zware averij
Nadere informatieEen verrassing uit de Gouden Eeuw Het schip Hilversum
Een verrassing uit de Gouden Eeuw Het schip Hilversum Adriaan Plomp hht-ep 2001/3 Een verrassing uit de Gouden Eeuw Het schip Hilversum Adriaan Plomp Het oorlogsschip de Hilversum, naar een tekening van
Nadere informatieWATERSCHEPEN OP SCHILDERIJEN
BIJLAGE C WATERSCHEPEN OP SCHILDERIJEN Schilder : Hendrik Cornelisz. Vroom (1562/63-1640) Naam : De slag op het Haarlemmermeer 26 mei 1573 Datering : circa 1621 Plaats : Rijksmuseum Amsterdam, inventaris
Nadere informatieHr.Ms. De Ruyter. Lijst van schepen in de (Koninklijke) Marine vernoemd naar de persoon van Michiel A. de Ruyter.
Hr.Ms. De Ruyter Lijst van schepen in de (Koninklijke) Marine vernoemd naar de persoon van Michiel A. de Ruyter. De Ruyter? Adviesjacht: 1665. Admiraal De Ruyter Linieschip van de Admiraliteit van Amsterdam,
Nadere informatieDe cent onder de mast (2 ½ cent 1877)
Zr.Ms. Bonaire In 1877 is het schip bij de Koninklijke Marine in dienst gesteld als schroefstoomschip der vierde klasse. Met de bouw van de Bonaire werd in 1876 begonnen bij de werf Nederlandsche Stoomboot
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2009 - I
Ten oorlog! Europese oorlogen 1789-1919. Oorlog als maatschappelijk fenomeen In de Coalitieoorlogen voerde de Franse regering de dienstplicht in. 2p 1 Leg uit dat zij hiermee de betrokkenheid van Franse
Nadere informatieFirst of all I would like to express my sincere gratitude to Mr Van Ameijden.
Toespraak bij de doop van het Joint Support Ship Karel Doorman door de Minister van Defensie, Jeanine Hennis-Plasschaert op 8 maart 2014 te Vlissingen. Let op: Alleen het gesproken woord geldt! Your Excellencies,
Nadere informatieInventaris van het archief van de Admiraliteitscolleges: Verzameling A.A. Buyskes,
Nummer archiefinventaris: 1.01.47.05 Inventaris van het archief van de Admiraliteitscolleges: Verzameling A.A. Buyskes, 1783-1818 Auteur: J. de Hullu Nationaal Archief, Den Haag 1924 Copyright: cc0 This
Nadere informatieDe IJsselkogge van Kampen. Kampen Open Monumentendagen, 13 september 2014 Alice Overmeer, maritiem archeoloog
De IJsselkogge van Kampen Kampen Open Monumentendagen, 13 september 2014 Alice Overmeer, maritiem archeoloog De IJsselkogge van Kampen bron: ADC Maritiem. Introductie Introductie Waar gaat het vandaag
Nadere informatiegeschiedenis geschiedenis
Examen HAVO 2009 tijdvak 1 woensdag 20 mei 9.00-12.00 uur tevens oud programma geschiedenis geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 763 Toekomst van de krijgsmacht Nr. 105 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 18 mei 2016 De vaste commissie voor Defensie heeft een aantal
Nadere informatieArchief van de collectie R.E.J. Weber
Nummer Toegang: NL-HaRKD-0352 Archief van de collectie R.E.J. Weber R.E.J. Weber, Marcia Zaaijer, 1992 RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis 1992 This finding aid is written in Dutch. 2 Weber,
Nadere informatieInventaris van het archief van de Admiraliteitscolleges: Verzameling D.E. Hinxt, 1753-1795
Nummer archiefinventaris: 1.01.47.09 Inventaris van het archief van de Admiraliteitscolleges: Verzameling D.E. Hinxt, 1753-1795 Auteur: J. de Hullu Nationaal Archief, Den Haag 1924 Copyright: cc0 This
Nadere informatieInleiding. Wat is het Vasa schip? Koningshuis Vasa (1523-1654)
Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 2 Inleiding... 3 Wat is het vasa schip?... 3 Koningshuis Vasa (1523-1654)... 3 De bouw van het schip (waarom, wanneer, door wie en hoe)... 4 Waarom, met welk doel?... 4
Nadere informatieNieuwsbrief van de stichting VVKM
Nieuwsbrief van de stichting VVKM De Valreep Uitgave 1 2013 In deze Valreep: In deze Valreep:... 1 Uit de Longroom... 1 Van de redactie... 2 Marinedagen/Sail... 2 Sail 2008/2013... 2 Bericht uit de Toko...
Nadere informatieVraag 1c. In welke plaatsen waren VOC- vestigingen in Nederland?...
Naam: DE VERENIGDE OOSTINDISCHE COMPAGNIE (VOC) In 2002 was het 400 jaar geleden dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) werd opgericht. Dit werd in binnen- en buitenland op diverse manieren herdacht.
Nadere informatieBehouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar
Behouden Vaart! Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 10-12 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Op de 1 e verdieping begint deze speurtocht die je langs alle zalen van
Nadere informatieEen Egyptische collectie in Leiden
Een Egyptische collectie in Leiden Naam: Klas:.. Het Rijksmuseum van Oudheden, de naam zegt het al, toont voorwerpen uit oude tijden. De collectie bestaat uit objecten van beschavingen die vandaag de dag
Nadere informatieToespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015.
Toespraak van Tineke Netelenbos, voorzitter van de KVNR, bij de herdenkingsplechtigheid in Egmond aan Zee op 4 mei 2015. Dames en heren, Wij gedenken met elkaar in ons land dat het 70 jaar geleden is dat
Nadere informatieCanonvensters Michiel de Ruyter
ARGUS CLOU GESCHIEDENIS LESSUGGESTIE GROEP 8 Canonvensters Michiel de Ruyter Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd op 23 maart 1607 geboren in Vlissingen. Zijn ouders waren niet rijk. Michiel was een stout
Nadere informatieDe Vrijheid en andere schepen op de rede van Amsterdam Ludolf Backhuysen (Emden 1631-1708 Amsterdam)
De Vrijheid en andere schepen op de rede van Amsterdam Ludolf Backhuysen (Emden 1631-1708 Amsterdam) Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam Ca. 1660. Penschilderij op paneel, 75 x 140 cm. Gesigneerd midden
Nadere informatieExtra editie inzake de Helderse Courant over Hr.Ms. Friesland te Havana
Dit digitale blad is een raapsel van wetenswaardigheden en ongein betreffende de Koninklijke Marine en Koopvaardij uit het heden en verleden en is samengesteld door Arie Krijgsman verder genoemd, de redactie!
Nadere informatieCollectie Fop Smit (Kinderdijk) 1909-1927
Collectie Fop Smit (Kinderdijk) 1909-1927 Nederlandsch Economisch-Historisch Archief (NEHA) Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam Nederland hdl:10622/arch03609 IISG Amsterdam 2015 Inhoudsopgave Collectie Fop
Nadere informatieDe Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook?
De Harderwijker zet HARDERWIJK op de kaart Ter ere van Henry Hudson 400 jaar Harderwijk - New York Sponsert u ook? Met oud Hollandse schepen naar Amerika Voor deze happening wordt er één vloot samen gesteld
Nadere informatieJan den Haen (1630-1676) Goudse zeeheld zonder praalgraf
Jan den Haen (1630-1676) Goudse zeeheld zonder praalgraf Nico Habermehl De in 1630 te Gouda geboren Jan den Haen was de zoon van messenmaker Jan Jansz den Haen en diens tweede vrouw Aefken Crijnen Hola.
Nadere informatieScouting Nederland Jeugd enthousiast voor zeilen
Scouting Nederland Jeugd enthousiast voor zeilen VSRP Brainstorm 11 Januari 2014 Lelystad Marc Elvery & Ferry van Yperen Wat doen we bij Waterscouting en hoe bereiken we potentiële leden: Waterscouting
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE VNS TOEN EN THANS (VNSTNT)
INHOUDSOPGAVE VNS TOEN EN THANS (VNSTNT) 2 REDACTIONEEL Redactie 3 VERSLAG NIEUWJAARSRECEPTIE Redactie 4 WAT KOMT: DE VOORJAARSREUNIE Evenementencie 7 SCHEEPVAARTTEKENINGEN Theo Kuyper 8 SCHEEPVAARTUITDRUKKINGEN
Nadere informatiede Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag
> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl
Nadere informatieHet Stadskanaal, bevaren door houten en ijzeren schepen
Het Stadskanaal, bevaren door houten en ijzeren schepen Het laatste stuk onontgonnen gebied in het zuid-oosten van de provincie Groningen was niet in handen van de provincie maar van de stad Groningen.
Nadere informatieKoers Oostzee. varen op economische en historische gronden
Koers Oostzee varen op economische en historische gronden projectplan Koers Oostzee varen op economische en historische gronden Stichting Veenkoloniaal Museum Veendam - www.veenkoloniaalmuseum.nl - info@veenkoloniaalmuseum.nl
Nadere informatieStichting historisch schip De Delft
De van De Delft Inleiding Een van de kleinere vaartuigen aan boord van De Delft was de barkas. Het bouwen van deze boot is een bijzonder leerzaam werkproject voor leerlingen van diverse niveaus. Om onze
Nadere informatieWelkomstwoord commissaris van de koningin Max van den Berg viering Russisch Nieuwjaar, 13 januari 2013, provinciehuis Groningen
Welkomstwoord commissaris van de koningin Max van den Berg viering Russisch Nieuwjaar, 13 januari 2013, provinciehuis Groningen Namens de stuurgroep Noord Nederland Rusland 2013 wil ik graag met u het
Nadere informatieVoorts vermeld het internationaal recht dat oorlogsschepen bevoegd [zijn] tot het verrichten van oorlogshandelingen.
Marinebewapening 1900-2000 Inleiding Wat maakt een schip een marineschip? Volgens het internationaal recht is een oorlogsschip een schip dat behoort tot de marinestrijdkrachten van een staat en dat de
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 28 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 75 punten te behalen.
Nadere informatieEindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-I
Door de tijd heen De volgende gebeurtenissen hebben met verschillende godsdiensten te maken en staan in willekeurige volgorde: 1 Jezus Christus wordt geboren. 2 De profeet Mohammed trekt van Mekka naar
Nadere informatieKoers Oostzee. varen op economische en historische gronden
Koers Oostzee varen op economische en historische gronden projectplan Koers Oostzee varen op economische en historische gronden Koers Oostzee is een projectplan van Stichting Veenkoloniaal Museum Veendam
Nadere informatieDINGEN DIE JE MOET WETEN
50 Maar wat gebeurde er precies? Welke landen en mensen waren belangrijk? Dit boek staat vol met weetjes, landkaarten en foto s over een tragische periode in de wereldgeschiedenis. JIM ELDRIDGE ISBN 978
Nadere informatieZr.Ms. Buffel Kust Ramtorenschip ( )
Zr.Ms. Buffel Kust Ramtorenschip (1868-1974) Technische gegevens Kiellegging 10 juni 1867 Tewaterlating: 10 maart 1868 In dienst gesteld 23 juli 1868 Uit dienst gesteld 7 september 1974 Waterverplaatsing
Nadere informatieMODELLEN EN BOUWTEKENINGEN
BIJLAGE B MODELLEN EN BOUWTEKENINGEN Model : Overnaads waterschip ZM22 uit de zestiende eeuw Functie : Reconstructie van het gevonden wrak voor archeologisch onderzoek Schaal : 1:10 Plaats : Rijksdienst
Nadere informatieInventaris van de bouwtekeningen van schepen van de Nederlandse Marine, 1683-1996
Nummer archiefinventaris: 4.MST Inventaris van de bouwtekeningen van schepen van de Nederlandse Marine, 1683-1996 Auteur: Centrale Archief Selectiedienst Nationaal Archief, Den Haag 1999 Copyright: cc0
Nadere informatiecommandant: ktz G.P. Slikker, sedert 15 april ktz W. Kool, sedert 9 december ktz H.W. Ort
Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 1977 Hr.Ms. Zuiderkruis commandant: ktz G.P. Slikker, sedert 15 april ktz W. Kool, sedert 9 december ktz H.W. Ort Hr.Ms. Zuiderkruis was gedurende 1977 ingedeeld
Nadere informatieTrots op de keuzes die u maakt
aquanaut.nl Aquanaut. Een keuze om trots op te zijn. Het leven is een aaneenschakeling van keuzes. Het heeft u geleid naar dit unieke moment waarin u staat voor de aanschaf van uw eigen schip. Wat ons
Nadere informatieHr.Ms. Zuiderkruis was van januari tot en met mei ingedeeld in het eskader.
Bron: Jaarboek van de Koninklijke Marine 1978 Hr.Ms. Zuiderkruis commandant: ktz H.M. Ort, sedert 1 december ktz J.C. Einthoven Hr.Ms. Zuiderkruis was van januari tot en met mei ingedeeld in het eskader.
Nadere informatieRegionale verscheidenheid in bevolkingsconcentraties
Deel 1: Gemiddelde leeftijd en leeftijdsopbouw Mathieu Vliegen en Niek van Leeuwen De se bevolkingskernen vertonen niet alleen een ongelijkmatig ruimtelijk spreidingspatroon, maar ook regionale verschillen
Nadere informatieEven herhalen. democratie. militaire dril. slimme list. Gwijde van Dampierre. Leliaerts Guldensporenslag
Even herhalen Prehistorie Oudheid De ontdekking van het vuur bood enkele voordelen. Zo konden de eerste mensen roosteren, hadden ze en en bood het hun ook vlees warmte licht bescherming Athene stond bekend
Nadere informatievijfjaar Admiraal Benelux:
vijfjaar Admiraal Benelux: Ket bllari e Nederlandse viceadmiraal Matthieu Borsboom was de afgelopen vijf jaar de hoogst geplaatste persoon binnen de BelgischNederlandse marinesamenwerking. Op 26 september
Nadere informatiegeschiedenis (nieuwe stijl)
Examen HAVO 2008 tijdvak 1 dinsdag 20 mei 9.00-12.00 uur geschiedenis (nieuwe stijl) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 77 punten te behalen.
Nadere informatieBOERMARKEN IN DRENTHE
BOERMARKEN IN DRENTHE Historie Geschiedenis gaat ver terug. Het begrip Boermarke, ook wel Marke genoemd, gaat in feite terug tot de tijd van de Germanen die zich op vaste plaatsen gingen vestigen. MARKE,
Nadere informatieINTERNERINGSZEGELS. Stempel Zeist Stempel Harderwijk
INTERNERINGSZEGELS Tegen het einde van de eerste wereldoorlog van 1914 kreeg het neutrale Nederland een grote stroom van voornamelijk Belgische vluchtelingen te verwerken. Na de bezetting van Antwerpen
Nadere informatieDatum Betreft Antwoorden op schriftelijke vragen over Russische oorlogsschepen en bommenwerpers in de buurt van Nederland.
> Retouradres Postbus 20701 2500 ES Den Haag de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Ministerie van Defensie Plein 4 MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag www.defensie.nl
Nadere informatieDIEPPE. Een raid herdacht Spelparcours 7-9 jaar
DIEPPE. Een raid herdacht Spelparcours 7-9 jaar Dit spelparcours neemt je mee terug naar 1942. In dat jaar was de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) volop aan de gang. Door de vragen op te lossen, ontdek
Nadere informatieIn een eerder verschenen artikel werd er op gewezen
LUCHTPOST * LUCHTSCHEPEN In een eerder verschenen artikel werd er op gewezen dat het gebrek aan bestuurbaarheid van een luchtballon als een grote leemte werd gevoeld. Om die reden was de ballon voor geregeld
Nadere informatieAltijd SAIL. in Het Scheepvaartmuseum. Bewaarexemplaar: Leer meer over de schepen
Altijd SAIL in Het Scheepvaartmuseum Bewaarexemplaar: Leer meer over de schepen 1 de oorsprong van tallships Die term zal je tijdens SAIL vaak horen. Waar komt deze term vandaan? De Sail Training Association
Nadere informatieAltijd SAIL. kom aan boord. van onze vriendenvloot!
kom aan boord van onze vriendenvloot! Altijd SAIL in Het Scheepvaartmuseum Zeebenen houden? Word lid van de Vriendenvloot van Het Scheepvaartmuseum! De Vriendenvloot organiseert jaarlijks veel interessante
Nadere informatieVIKING SCHEEPSBOUW De Nordic traditie
3/5/2013 1 VIKING SCHEEPSBOUW De Nordic traditie André van Holk International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland RuG/ Nieuw Land 3/5/2013 2 Opzet Introductie scheepsbouw Viking bouwwijze Kenmerken
Nadere informatieChr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog
Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in
Nadere informatieNieuw Land zet vensters open Docentenhandleiding bovenbouw basisonderwijs
Nieuw Land zet vensters open Docentenhandleiding bovenbouw basisonderwijs Inleiding De Canon van Flevoland is ontwikkeld door Nieuw Land. In zestien vensters toont het de culturele en historische geschiedenis
Nadere informatieBeleef de prehistorie HUNEBEDQUIZ. Door: Nadine Lemmers 1 februari 2016
Beleef de prehistorie HUNEBEDQUIZ Door: Nadine Lemmers 1 februari 2016 RONDE 1: HUNEBEDDEN 1. Wat is een hunebed? A. Een graf B. Een huis C. Een opslag D. Weten we niet 2. Hoe oud zijn de Nederlandse hunebedden?
Nadere informatieSLAG BIJ DE ETNA 22 april 1676
SLAG BIJ DE ETNA 22 april 1676 Nadat in het begin van 1674 de Nederlandse en Britse regering vrede hadden gesloten, bleef de oorlog tussen de Republiek en Frankrijk gaande. De Verenigde Provinciën waren
Nadere informatiewerkblad Michiel de Ruyter
werkblad Michiel de Ruyter Al vier jaar na het einde van de Tachtigjarige Oorlog kreeg de Republiek het aan de stok met die andere zeevarende handelsmacht: Engeland. Hun rivaliteit leidde in de 17e eeuw
Nadere informatieEindexamen geschiedenis nieuwe stijl havo 2008-II
Door de tijd heen De volgende revoluties staan in willekeurige volgorde: 1 De Franse Revolutie werpt het ancien régime omver. 2 In de Oktoberrevolutie grijpen de Russische communisten onder leiding van
Nadere informatieVERHALEN RONDLEIDINGEN WORKSHOPS ARCHEOLOGIE ONDER WATER FORT DE SCHANS KAAP SKIL MUSEUM VAN JUTTERS & ZEELUI
VERHALEN RONDLEIDINGEN FORT DE SCHANS WORKSHOPS 2015 ARCHEOLOGIE ONDER WATER KAAP SKIL MUSEUM VAN JUTTERS & ZEELUI Kaap Skil, de Vuurtoren, de Oudheidkamer en Ecomare zijn onderdeel van Stichting Texels
Nadere informatiePortsmouth - Een groot maritiem monument
Portsmouth - Een groot maritiem monument Door Jur Kingma voor de website http://zaans-industrieel-erfgoed.nl/ Plattegrond van Portsmouth historic dockyard. 2 is de Warrior, 7 de mastenvijver uit het midden
Nadere informatieT1 L3 In het spoor van de Romeinen Oudheid (800 v.c. tot 500) 1 Wonen: van eenvoudige hut tot chique villa
T1 L3 In het spoor van de Romeinen Oudheid (800 v.c. tot 500) Bronnenboek p5-6 1 Wonen: van eenvoudige hut tot chique villa De rijke Romeinen wonen in stenen huizen met een pannendak: een villa op het
Nadere informatieIn 1996 werd de baan officieel geopend en in oktober 1997 werd met negen volwaardige greens de begeerde B-status verkregen.
Historie In den beginne... Al vóór de Tweede Wereldoorlog werden er demonstraties van het golfspel gehouden op het vliegkamp De Kooy. Het zou echter nog twintig jaar duren voordat er daadwerkelijk een
Nadere informatieTekst: Judice Ledeboer Foto s: Brett Russel
Iedereen die over de Julianabrug rijdt ziet aan de zeekant de wapperende stars en stripes van de Verenigde Staten. Op die plek is het Amerikaanse consulaat gevestigd. De residentie van de consul-generaal
Nadere informatieATEA telefoons rond 1900
ATEA telefoons rond 1900 1. Inleiding De eerste commerciële telefoons werden gemaakt door Amerikaanse firma s die in het kielzog van Alexander Graham Bell werkten (zoals Western Electric en anderen). Iedereen
Nadere informatieNieuwsbrief van de stichting VVKM
Nieuwsbrief van de stichting VVKM De Valreep Uitgave 1 2014 IN DEZE VALREEP O.A.: Doop Karel Doorman Historie Hoogeveen deel 2 Werkweek verslagen Langzij bij een vrijwilliger Uit de Longroom Van de Penningmeester
Nadere informatieDeugdzaamheid voor de buitenwacht:
Deugdzaamheid voor de buitenwacht: beeldende kunst van de late middeleeuwen en de vroege nieuwe tijd, dat het ook in verkorte vorm Afb. 4. N. W. Ut, Voorgevel van een Woonhuis in de Oude Kijk in 't Jatstraat
Nadere informatieSLAGKRUISERS VOOR NEDERLANDS-INDIË
SLAGKRUISERS VOOR NEDERLANDS-INDIË De samenwerking tussen Kriegsmarine en Koninklijke Marine Het ontwerp van de slagkruisers voor Nederlands-Indië dat als Project 1047 door Nevesbu in 1939 en 1940 werd
Nadere informatieHAVENS EN DE REIS VAN BONTEKOE
EN 28 december EN Inleiding Schepen vertrekken of leggen aan. Op de kade wordt gezwaaid en afscheid genomen. En wie na een lange reis terugkeert, wordt begroet door de thuisblijvers. De zee oefent een
Nadere informatieDe ontwikkeling van de zeestrategie van de Koninklijke Marine tot 1914
Tom Duurland, MA Zeemacht of onmacht? De ontwikkeling van de zeestrategie van de Koninklijke Marine tot 1914 In de zomermaanden van 1914 werd de Koninklijke Marine [KM] als gevolg van de algemene mobilisatie
Nadere informatieTraject Djakarta-Rotterdam
Traject Djakarta-Rotterdam POSTAGENT DJAKARTA-ROTTERDAM 1 Het stempel was in gebruik op het stoomschip Kota Inten van de Rotterdamsche Lloyd. KBPS 5093 Opgeleverd door De Munt op 26 januari 1950. Verstrekt
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieOnderstaand overzicht behoort tot het project Waddenarchieven, dat wordt gefaciliteerd door de Waddenacademie (www.waddenacademie.knaw.nl).
MILITAIRE ZAKEN - FRANSE TIJD Versie 27-6-2011 Onderstaand overzicht behoort tot het project Waddenarchieven, dat wordt gefaciliteerd door de Waddenacademie (www.waddenacademie.knaw.nl). Het overzicht
Nadere informatieOpkomst en ondergang van de VOC
Les 5 De eerste multinational ter wereld. gatentekst versie 1 Ontstaan In het voorjaar van 1594 staken Amsterdamse kooplieden de koppen bij elkaar. wilden proberen het Portugese monopolie op handel in
Nadere informatieFactsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN. Het LeerlingenLogboek: Communicatieverbetering tussen opleiding en werkplek
Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN Het LeerlingenLogboek: Communicatieverbetering tussen opleiding en werkplek 5x Beter 5xBeter is een gezamenlijk initiatief van Koninklijke Metaalunie, FME CWM, FNV Bondgenoten,
Nadere informatieStichting tot behoud van De AMS ms Bernisse
Stichting tot behoud van De AMS ms Bernisse 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Doelstelling van de stichting 2.1 Statutaire doelstelling 2.2 De huidige situatie 2.3 De toekomstige situatie 3. Organisatie van de
Nadere informatieNIEUWE BOEKEN September deel 4
Vrijdag 7 september 2018 ++++ NIEUWSFLITS ++++ NIEUWE BOEKEN September deel 4 In ons MODERN ANTIQUARIAAT komen geregeld NIEUWE TITELS binnen die elders al lang zijn uitverkocht. Vandaag brengen wij de
Nadere informatieHuishoudens bouwen hun effectenportefeuille af
Huishoudens bouwen hun effectenportefeuille af Inleiding Door de opkomst van moderne informatie- en communicatietechnologieën is het voor huishoudens eenvoudiger en goedkoper geworden om de vrije besparingen,
Nadere informatieHr.Ms Drenthe Jaarverslag Door Carel Fleischacker. Bron: Jaarboek Kon. Marine Commandant: Kapitein-luitenant ter zee W.
Hr.Ms Drenthe Jaarverslag 1972 Door Carel Fleischacker. Bron: Jaarboek Kon. Marine 1972 Commandant: Kapitein-luitenant ter zee W. Gonggrijp Hr.Ms. Drenthe was opgenomen in het eskader tot 2 maart Op 11
Nadere informatieEindexamen havo geschiedenis pilot 2012 - I
Door de tijd heen De volgende historische gebeurtenissen hebben te maken met de Olympische Spelen en staan in willekeurige volgorde: 1 Tijdens de Olympische Spelen in Berlijn won de zwarte Amerikaanse
Nadere informatieVan Kogge tot Coaster
Van Kogge tot Coaster Speurtocht door het Noordelijk Scheepvaartmuseum leeftijd: 12-15 jaar Welkom in het Noordelijk Scheepvaartmuseum! Met deze speurtocht kun je het museum bezoeken en allerlei vragen
Nadere informatieWie Nijmegen zegt, zegt Vierdaagse. Hoewel Nijmegen
Vierdaagse onder de loupe Wie Nijmegen zegt, zegt Vierdaagse. Hoewel Nijmegen een r i j k verleden en ook hedentendage nog veel interessants te bieden heeft, dankt de stad zijn wereldwijde faam aan een
Nadere informatieTIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN
e-book Deze serie bestaat uit... 978-94-6175-209-3 (HB) 978-94-6175-153-9 (HB) 978-94-6175-963-4 (e-book) 978-94-6175-967-2 (e-book) 978-94-6175-210-9 (HB) 978-94-6175-155-3 (HB) 978-94-6175-154-6 (HB)
Nadere informatie8.2 Fort Elmina. De leerkracht bespreekt de vragen met de leerlingen die op hun plaats zitten.
Thema/ onderwerp: Werkblad 8.2 Fort Elmina Korte samenvatting van de leeractiviteit: De geschiedenis van Fort Elmina wordt verteld a.d.h.v. afbeeldingen en een videofragment. Hierna gaan de leerlingen
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieweek 15 11 april 2012 B1
Een ijsberg, recht vooruit! Opgave 1: Wat een ramp! Komend weekend is het honderd jaar geleden dat de Titanic verging. De Titanic was het grootste schip van de wereld. Het was 269 meter lang, 28 meter
Nadere informatieWonen op historische grond
Wonen op historische grond IJsselmonde is teruggekeerd naar de Maas. Langs de oevers hebben scheepswerven en houthandels plaats gemaakt voor woningen, winkels, een bioscoop, een politiebureau en kantoren.
Nadere informatieDe 1 e Wereldoorlog. inleiding (9.1) HC onderdelen: conferentie van Berlijn (1884-85) + vlootwet (1898)
De 1 e Wereldoorlog inleiding (9.1) HC onderdelen: conferentie van Berlijn (1884-85) + vlootwet (1898) Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de 1 e Wereldoorlog en wat maakte deze oorlog uniek in
Nadere informatieCover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation:
Cover Page The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: http://hdl.handle.net/1887/68262 Author: Acda, G.M.W. Title: Op de deining van de wetenschap. Leven en werk van
Nadere informatieLesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE
Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte
Nadere informatieBescherming bouwhistorie monumenten 2e groep
Embargo tot 7 juni 2015 Onderwerp Bescherming bouwhistorie monumenten 2e groep Programma Cultuur & Cultuurhistorie & Citymarketing Portefeuillehouder B. van Hees Samenvatting Op 27 januari 2010 heeft de
Nadere informatieTijd van monniken en ridders Vroege Middeleeuwen. Tijd van jagers en boeren Prehistorie. - 3000 v C 500-1000
jagers en boeren Prehistorie - 3000 v C monniken en ridders Vroege Middeleeuwen 500-1000 Grieken en Romeinen Oudheid -3000 v C - 500 n C steden en staten - Hoge en Late Middeleeuwen 1000 1500 ontdekkers
Nadere informatieInventaris van het archief van J.W. van Nouhuys [levensjaren ], (1907)
Nummer archiefinventaris: 2.21.125 Inventaris van het archief van J.W. van Nouhuys [levensjaren 1869-1963], (1907) 1939-1945 Auteur: C.M. Lont Nationaal Archief, Den Haag 1976 Copyright: cc0 This finding
Nadere informatiecategorie commercieel
ARC AWARDS 2018 Damen Shipyard, Vlisssingen categorie commercieel ARC AWARDS 2018 DAMEN SHIPYARD INZENDING GROUP A 1 ARC AWARDS 2018 Damen Shipyard, Vlissingen categorie commercieel Het gedateerde kantoorgebouw
Nadere informatieTITEL LESBRIEF. Doelgroep Leerlingen van groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs (9-12 jaar).
18 juni TITEL LESBRIEF PIET HEIN Op 18 juni 1629 overlijdt Piet Hein. Hij is een van de figuren uit de vaderlandse geschiedenis die nog steeds tot onze verbeelding spreekt, onder meer door het bekende
Nadere informatieMichiel de Ruyter een zeeheld
Michiel de Ruyter een zeeheld Helden zijn van alle tijden. Vroeger hadden we in Nederland ook al helden. Vooral zeehelden. Mannen die grote overwinningen hadden behaald met de Nederlandse scheepsvloot.
Nadere informatieGelieve alle documenten uiterlijk 4 november 2018 per te versturen naar
Het Prof. J.C.M. Warnsinck Fellowship voorziet in een eenmalig stipendium van maximaal 4.000 bruto inclusief reiskosten ten behoeve van maritiem-historisch onderzoek aan de hand van objecten in de collectie
Nadere informatie