LEIDRAAD KWALIFICERING CHIRURGIE BIJ KINDEREN IN ALGEMENE ZIEKENHUIZEN

Transcriptie

1 LEIDRAAD KWALIFICERING CHIRURGIE BIJ KINDEREN IN ALGEMENE ZIEKENHUIZEN 2007

2 Deze notitie is tot stand gekomen vanuit een samenwerkingsverband tussen onderstaande verenigingen en secties: NVKCh SKAZ SCK SKA Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie, subvereniging van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde Sectie Kinderartsen in Algemene Ziekenhuizen van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde Sectie Chirurgie bij Kinderen van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde Sectie Kinderanesthesiologie van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie NB in deze notitie zijn alleen de algemene onderdelen en het onderdeel Kindergeneeskunde opgenomen die zijn goedgekeurd door de Algemene Ledenvergadering van de NVK op 21 juni De NVA en de NVvH hebben in een later stadium eigen documenten vastgesteld. NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave INLEIDING ORGANISATIE BINNEN DE VAKGROEP KINDERGENEESKUNDE ORGANISATIE BINNEN HET ZIEKENHUIS ORGANISATIE BUITEN HET ZIEKENHUIS (EXTERNE RELATIES) ORGANISATIE VAN KWALITEITSCONTROLE VAN DE PATIËNTENZORG... 8 NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 3

4 1. INLEIDING De Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie streven ernaar om de zorg voor kinderen met chirurgische aandoeningen op kwalitatief hoogwaardig niveau te houden. Naast de instelling van specifieke kinderchirurgische centra wordt beoogd te komen tot kwalificering van ziekenhuizen met speciale aandacht voor de zorg voor kinderen met chirurgische aandoeningen, echter met uitsluiting van de patiëntencategorieën, die zijn voorbehouden aan de kinderchirurgische centra, te weten 1 : a. Alle pasgeborenen tot de leeftijd van 1 maand na een normale zwangerschapsduur en tot de leeftijd van 60 weken postconceptionele leeftijd bij prematuur geboren kinderen. b. Kinderen met aandoeningen, die gezien de ernst en de aard dan wel de zeldzaamheid, altijd in een centrum moeten worden behandeld, onafhankelijk van de leeftijd waarop deze aandoeningen zich voordoen. Hierbij moet gedacht worden aan: Kinderen met aandoeningen, die gezien het behandelrisico en de kans op complicaties in een centrum moeten worden behandeld, dat beschikking heeft over een kinder-ic. Kinderen met kwaadaardige aandoeningen bij wie chirurgisch ingrijpen is geïndiceerd Kinderen die orgaanvervangende behandeling behoeven. In het licht van de kwaliteitsnormen, die de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde hanteert voor de chirurgische zorg voor kinderen in algemene ziekenhuizen 2, wil de Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (vertegenwoordigd door de Sectie Kindergeneeskunde in Algemene Ziekenhuizen en Sectie Chirurgie bij Kinderen) en de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (vertegenwoordigd door de Sectie Kinderanesthesiologie), kwalificaties (standaarden) vastleggen voor Algemene Ziekenhuizen, die in aanmerking wensen te komen voor Kwalificering Chirurgie bij kinderen in Algemene Ziekenhuizen. Er is nadrukkelijk niet gekozen voor het kwalificeren van individuele specialisten. Dit vormt een keurmerk voor de kwaliteit van de zorg die in dat ziekenhuis aan het kind met een chirurgische aandoening, en zijn ouders wordt geboden. Het betreft de zorg zowel aan klinische als aan poliklinische en dagbehandelingpatiënten. Tijdpad Het is duidelijk dat het tijd zal kosten om de in deze notitie gestelde kwalificaties te realiseren. Daarom is het tijdpad voor de implementatie bepaald op een periode van vijf jaar, die ingaat zodra de notitie is goedgekeurd door de drie wetenschappelijke verenigingen. In deze overgangsperiode kunnen ziekenhuizen een aanvraag tot kwalificering indienen bij de daarvoor in te stellen kwalificeringscommissie. Deze commissie zal het keurmerk verlenen op grond van de organisatie van de zorg in het ziekenhuis en daarbij de titres et travaux van de zittende specialisten betrekken. Tevens zal een arbitragecommissie worden ingesteld, die bij verschil van inzicht tot een beslissing moet komen. 1 Standpunt organisatie van anesthesiologische zorgverlening aan en ingrepen bij kinderen. NVA december Nota Kwaliteitsnormen Aandachtsgebieden Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, april 2001, p15-17 NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 4

5 Indeling van deze notitie. Voor de chirurgie bij kinderen is een goede organisatie gewenst, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. Deze notitie is ingedeeld naar de verschillende organisatieniveaus: 1. Organisatie binnen de vakgroepen (chirurgie, kindergeneeskunde en anesthesiologie) 2. Organisatie binnen het ziekenhuis 3. Organisatie buiten het ziekenhuis 4. Organisatie van kwaliteitscontrole van patiëntenzorg NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 5

6 2. ORGANISATIE BINNEN DE VAKGROEP KINDERGENEESKUNDE Elke algemeen kinderarts is capabel om adequate zorg te leveren voor chirurgische patiënten in een algemeen ziekenhuis. Daarnaast is in iedere kindergeneeskundige vakgroep tenminste één kinderarts met specifieke interesse in het deelgebied chirurgie bij kinderen. Deze kinderarts is contactpersoon voor de chirurgen en anesthesiologen die zich met zorg voor kinderen bezig houden. Alle geopereerde of te opereren kinderen dienen opgenomen te worden op een kinderafdeling of kinderdagbehandeling. Aldaar dient de noodzakelijke bewaking van de vitale functies gewaarborgd te zijn, zowel wat betreft verpleegkundige kwalificaties als apparatuur. Opleiding/Scholing Onderwijs over chirurgie bij kinderen en kinderanesthesiologie zal in de opleiding tot kinderarts moeten worden ingebouwd. De APLS cursus dient met goed gevolg te zijn afgelegd en er dient zorg gedragen te worden voor herregistratie. De kinderarts met specifieke interesse in de chirurgie bij kinderen volgt bij voorkeur een stage kinderchirurgie en kinderanesthesiologie. Functie omschrijving De bovengenoemde kinderarts met specifieke interesse in het deelgebied chirurgie bij kinderen: is breed pediatrisch georiënteerd en heeft feeling met en kennis van de specifieke problematiek tav perioperatieve zorg bij kinderen; participeert in het multidisciplinair overleg betreffende kinderen die chirurgische zorg behoeven, zoals indicatie- en complicatiebesprekingen; is verantwoordelijk voor het medevervaardigen en aanreiken van richtlijnen/protocollen en het implementeren hiervan t.b.v. perioperatieve pijnbestrijding, monitoring, voedings- vocht- en medicatiebeleid; is lid van de Sectie Chirurgie bij Kinderen van de NVK. Protocollen/Richtlijnen/Samenwerking Tussen de betrokken disciplines worden afspraken gemaakt over: o de indicaties voor en procedures bij medebehandeling; o verantwoordelijkheid voor postoperatieve pijnbehandeling. Protocollen en richtlijnen zijn zo veel mogelijk gebaseerd op richtlijnen van de wetenschappelijke verenigingen en de kinderchirurgische centra. Kwaliteitsvisitaties De vakgroep kindergeneeskunde neemt deel aan de door de NVK verrichte kwaliteitsvisitaties. De kwalificering betreffende de zorg rond chirurgie bij kinderen vormt hier een onderdeel van. De door de visitatiecommissie uitgebrachte adviezen ten aanzien van zorgverlening en voorzieningen worden door de vakgroep en/of ziekenhuisorganisatie steeds gerealiseerd. NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 6

7 3. ORGANISATIE BINNEN HET ZIEKENHUIS Inrichting van de kinderafdeling Vaste richtlijnen tav inrichting van de kinderafdeling zijn niet aanwezig binnen de NVK. Wel bestaan er minimum eisen tav bouwkundige aspecten. Gestreefd wordt naar kindgerichte zorg waarbij het Handvest van de Vereniging Kind en Ziekenhuis de leidraad is. Faciliteiten Het ziekenhuis moet de juiste faciliteiten bieden om verantwoorde chirurgie bij kinderen mogelijk te maken. Dit vereist onder meer: een kinderafdeling, waar rooming-in mogelijk is en een dagverpleging aangepast aan kinderen, met kinderverpleegkundigen en overig personeel (bijv. fysiotherapeuten) die ruime ervaring hebben met de behandeling van chirurgische kinderen. de mogelijkheid om kinderen perioperatief te bewaken de operatiekamer, de verkoeverkamer, de afdeling Spoedeisende Hulp, de poliklinieken, het laboratorium en de afdeling beeldvormende diagnostiek zijn speciaal voor kinderen toegerust. voor de anesthesiologische pre-assessment van en de preoperatieve voorlichting aan kinderen, is een poliklinisch spreekuur ingesteld. de ouder krijgt de gelegenheid om het kind te begeleiden bij diagnostisch onderzoek en bij de inleiding van de anesthesie en bij het ontwaken op de verkoever kamer 4. ORGANISATIE BUITEN HET ZIEKENHUIS (EXTERNE RELATIES) Verwijzing en second opinion Er zijn duidelijke afspraken met de Kinderchirurgische centra over verwijzing en second opinion zowel op het gebied van chirurgie als anesthesiologie. Er zijn afspraken over de aandoeningen waarvoor het ziekenhuis is gekwalificeerd (zie lijst onder). Protocollen, richtlijnen en standpunten De specialist die belast is met de zorg rond de chirurgie bij kinderen zal zo mogelijk participeren in de voorbereiding en uitvoering van protocollen. Dit gebeurt in samenwerking met de Kinderchirurgische Centra. Zij volgen de richtlijnen en standpunten van hun beroepsverenigingen. NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 7

8 5. ORGANISATIE VAN KWALITEITSCONTROLE VAN DE PATIËNTENZORG Complicatie registratie De kinderartsen houden een complicatieregistratie bij volgens de richtlijnen van de NVK. Tevens vindt registratie van overleden patiënten plaats. Besprekingen Er zijn regelmatig multidisciplinaire besprekingen over complicaties en pathologie. Protocollen Protocollen worden geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Implementatie van protocollen zullen tijdens visitaties worden beoordeeld. Bestaande richtlijnen, opgesteld onder de verantwoordelijkheid van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde, Kindergeneeskunde en Anesthesiologie kunnen hiervoor als uitgangspunt dienen. Kwalificering Kwalificering van ziekenhuizen voor de chirurgische zorg voor kinderen wordt geëffectueerd door een in te stellen kwalificeringscommissie. Borging van de kwaliteit gebeurt door middel van de kwaliteitsvisitaties door de drie wetenschappelijke verenigingen aan de hand van de in deze notitie vermelde criteria. Visitatie vindt elke vijf jaar plaats. NVKCh - SKAZ SCK - SKA, 2006, 8