Vragenlijst Prettig Schoolgaan Praktisch hulpmiddel voor kinderen met autisme in het voortgezet onderwijs
|
|
- Sofie de Lange
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gebruiksaanwijzing Vragenlijst Prettig Schoolgaan Praktisch hulpmiddel voor kinderen met autisme in het voortgezet onderwijs De overstap van het (speciaal) basisonderwijs naar het (speciaal) voortgezet onderwijs is voor vrijwel ieder kind een grote overstap. Kinderen met een vorm van autisme hebben vaak minder gereedschap om die overstap soepel te laten verlopen. Deze vragenlijst is bedoeld als hulpmiddel voor een leerkracht (speciaal de mentor) om in gesprek te raken met een leerling met een autismespectrumstoornis (ASS). Door de antwoorden die de leerling geeft, ontstaat er inzicht in die schoolsituaties die voor die leerling met ASS moeilijk zijn. En er ontstaat inzicht in de wijze waarop die moeilijkheden opgelost of verminderd kunnen worden. Pas wanneer dat proces op gang is gekomen, is het voor een leerling met een vorm van autisme mogelijk om succesvol en zonder onnodige spanningen te kunnen leren. Dan pas kan een leerkracht pas dan succesvol onderwijzen! Voor wie? De vragenlijst is te gebruiken voor leerlingen met: een vorm van autisme; in het gewone en speciale basisonderwijs (groep 8) of; in het gewone en speciale voortgezet onderwijs en; een intelligentie op moeilijk lerend of normaal lerend niveau. Behalve voor kinderen met een vorm van autisme kan de vragenlijst ook gebruikt worden voor kinderen die erg angstig zijn en daardoor ook gebaat zijn bij zoveel mogelijk duidelijkheid over de nieuwe school. De Vragenlijst Prettig Schoolgaan is een hulpmiddel voor de leerkracht om in gesprek te raken met leerlingen met een vorm van autisme.
2 Rol van de leerkracht Als leerkracht dien je bij voorkeur enige kennis te hebben over autisme. Je dient je los te kunnen maken van gangbare denkbeelden over wat kinderen wel en niet moeten kunnen in het voortgezet onderwijs. Zo gaat het bij de overstap van basis naar voortgezet onderwijs voor kinderen met een vorm van autisme om veel meer dan alleen om een toename van het aantal vakken en leerkrachten. Vandaar dat in deze vragenlijst ook ogenschijnlijk onbenullige zaken als het stallen van de fiets en het toiletbezoek genoemd zijn. Soms zijn dit situaties die zoveel spanning oproepen dat een leerling niet, of veel minder aan leren toe komt. Wanneer je een leerling met een vorm van autisme helpt om die moeilijke situaties te verwoorden, is dat het begin van een veranderproces: er kunnen aanpassingen vanuit de omgeving gedaan worden. Pas wanneer de leerling zich in hoge mate op zijn gemak voelt, kan bekeken worden of ook de leerling zelf zich kan aanpassen. Het begint echter altijd met aanpassingen van diegenen die geen ASS hebben! Voordelen vragenlijst Een vragenlijst heeft een aantal voordelen vergeleken met een gesprek: Inhoud en einde van de opdracht zijn zichtbaar; de leerling weet wat er van hem verwacht wordt. Er is geen afleidend gepraat omheen: de stijl is bewust zakelijk gehouden. Je hoeft geen rekening te houden met beurtgedrag zoals in een gesprek. Je hoeft elkaar niet aan te kijken. Sterker nog; de leerkracht kan er zelfs voor kiezen om niet aanwezig te zijn wanneer een leerling de lijst invult. Dat scheelt een heleboel onbedoeld storende prikkels! Het is belangrijk om leerlingen met een vorm van autisme te helpen om moeilijke situaties te verwoorden. De Vragenlijst Prettig Schoolgaan helpt daarbij. 2
3 Over de inhoud De vragenlijst bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Een inleiding met een korte uitleg over het nut van het invullen van de vragenlijst en de mogelijke consequenties. 2. Een eerste deel waarin zakelijke gegevens ingevuld kunnen worden. Het is een kleine warming up voor het invullen van de overige vragen. 3. Algemene vragen over naar school gaan en het op school zijn. 4. Vragen over de pauze. Het is algemeen bekend dat een ongestructureerde tijdsperiode (zoals een pauze) voor leerlingen met een vorm van autisme zeer inspannend kan zijn. Voor velen van hen zal het een opluchting zijn wanneer er samen met hen gezocht wordt naar een concrete invulling van de pauze. Uit de gestelde vragen blijkt dat het alleen doorbrengen van de pauze evenzeer als optie gezien moet worden als het samen met klasgenoten doorbrengen van de pauze. 5. Vragen over huiswerk maken. Dit deel begint met een zin waarin de verwarrende term huiswerk wordt uitgelegd. Veel leerlingen met een vorm van autisme hebben alleen al vanwege het woord moeite met het - in hun ogen onlogisch - thuis maken van schoolwerk! 6. Het deel over feesten op school is opgenomen vanwege dezelfde reden als het deel over de pauze. Het zijn voor veel leerlingen met een vorm van autisme ware sociale mijnenvelden in plaats van gelegenheden om met schoolgenoten plezier te maken. 7. Speciaal voor de brugklassers is er een deel over de kennismaking met de nieuwe school via in een brugklaskamp of via introductiedagen. Veel leerlingen met een vorm van autisme begrijpen het nut van dit soort activiteiten niet. Zij gaan ervan uit dat je op school alleen schoolse kennis moet leren waarvoor je een rapport krijgt met een waardering in cijfers per vak. Het geheel aan sociaal-emotionele vaardigheden dat op een middelbare school tussen neus en lippen door aandacht krijgt, ontgaat hen. Als inleiding bij dit onderdeel wordt in het kort uitgelegd waarom het toch belangrijk is dat ook een leerling met een vorm van autisme op een prettige manier mee kan doen. Dit is dus het uitgangspunt: ook al heb je autisme, je doet mee. Maar de duur van het meedoen (al is het maar een uur) en de wijze waarop kan van leerling tot leerling verschillen. Tweede en derdeklassers kunnen deze onderdelen overslaan. 8. Vragen over autisme. Jammer genoeg zijn niet alle kinderen die de vragenlijst invullen bekend met hun diagnose. Voor diegenen die dat wel zijn is een deel opgenomen dat gaat over de wijze van zintuiglijke informatieverwerking, over het omgaan met emoties en over het al dan niet aan klasgenoten en of leerkrachten vertellen dat je een vorm van autisme hebt. 9. Vragen over vakken en leerkrachten. Ook hier geven de antwoorden inzicht in de manier waarop een leerling de klassensituatie, inclusief leerkracht (bijvoorbeeld stemgebruik, manier van bewegen en manier van instructie geven) waarneemt. Tevens geeft het een beeld van de inspanning die een leerling moet leveren. Immers, op één dag twee of zeven vakken volgen waarbij je je niet prettig voelt is nogal een verschil. 10. Tot slot is er een open vraag die leerlingen de gelegenheid geeft nog aanvullende informatie te geven over datgene dat hen helpt om prettig naar school te gaan. Er wordt ook uitgelegd dat soms aan ouders gevraagd wordt de lijst ook in te vullen. Zij zijn namelijk dé deskundigen bij uitstek. Zij hebben veel relevante kennis over hun zoon/dochter en over de wijze waarop de ASS het functioneren van hun kind beïnvloedt. Daarnaast wordt heel duidelijk uitgelegd op welke manier de afspraken die de leerkracht met de leerling gaat maken, concreet en visueel gemaakt gaan worden in een map. Het maken van deze map is het noodzakelijke vervolg op het invullen van de vragenlijst. Zonder het schriftelijk vastleggen van de afspraken is er namelijk nog geen duidelijkheid over datgene dat er van een leerling op school wordt verwacht. 3
4 Op maat is beter Kopieer je deze Vragenlijst Prettig Schoolgaan gewoonweg, dan schiet je eigenlijk je doel voorbij! Iedere school is uniek. Kijk je naar de praktijk van je eigen school dan zullen er zeker een aantal situaties - specifiek voor jouw school - niet genoemd zijn. Bijvoorbeeld sportactiviteiten, brugklas of tweede- of derdeklas uitstapjes, een uitwisseling met leerlingen van een zusterschool in het buitenland enzovoorts. Het is dus de bedoeling dat iedere gebruiker nagaat wat er specifiek is voor zijn/haar school en dat toevoegt aan de vragen. Daarnaast is iedere leerling uniek. Het is dus raadzaam om met ouders of met een leerkracht van de basisschool te overleggen over bijvoorbeeld: vragen toevoegen over situaties die speciaal voor deze leerling belangrijk zijn of; een andere woordkeus, omdat een woord in de vragenlijst voor de leerling verwarrend zou kunnen zijn. Zie het dus als een noodzakelijke uitdaging om de inhoud of vormgeving aan te passen. Je kunt ook het gebruik aanpassen: laat de leerling de antwoorden wel of niet zelf opschrijven - ga naast en niet tegenover elkaar zitten - lees de vraag wel of niet hardop voor enzovoorts. Pas het gebruik van de Vragenlijst aan: het ene kind vindt het fijn als je de vragen hardop voorleest, terwijl het andere kind de vragen liever zelf leest. 4
5 Tips bij gebruik Het is belangrijk om de leerling vooraf mondeling en op papier duidelijk te maken waarom hij/zij de vragenlijst gaat invullen. De uitleg in de inleiding van de vragenlijst is zo concreet mogelijk en legt de leerling uit dat er verschillende gevolgen kunnen zijn van het invullen van de lijst. Namelijk, dat er wel of niet een aanpassing gemaakt kan worden. Voordat de leerling de lijst gaat invullen is het natuurlijk raadzaam dat de schoolleiding zich beraadt over welke regels en afspraken wel of niet kunnen veranderen. Het is namelijk erg frustrerend wanneer een leerling (en de leerkracht) geruime tijd moet wachten voordat hij/zij uitsluitsel krijgt over dat wat wel of niet aangepast kan worden. Aanpassingen kunnen ook tijdelijk zijn. Je kunt bijvoorbeeld met een leerling afspreken dat hij/zij gedurende een concreet afgesproken periode niet hoeft te douchen na de gymles. Wanneer die periode voorbij is dan wordt samen met de leerling bekeken of er een volgende stap in de gewenste richting gezet kan worden of (nog) niet. Uitgangspunt daarbij is dat iedere leerling met je wil samenwerken. De leerkracht werkt leidinggevend samen en dat is iets anders dan een puber zijn zin geven! Uitgangspunt is ook dat er grenzen zijn aan datgene dat een leerling met een vorm van autisme aankan. Soms moet je dan blijvend concessies doen met als doel de leerling toch een onderwijsaanbod te kunnen blijven geven. Andere aandachtspunten bij het invullen van de lijst zijn: Zorg voor een één-op-één situatie in een rustige ruimte. Of spreek af dat een leerling de lijst zelfstandig invult. In het laatste geval moeten er concrete afspraken gemaakt worden over wat de leerling moet doen wanneer hij/zij een vraag niet kan beantwoorden. Die afspraken moeten op papier meegegeven worden aan de leerling. De hele lijst invullen kost ongeveer 30 minuten. Wanner de leerling al op het voortgezet onderwijs zit kun je ervoor kiezen om de lijst in te laten vullen tijdens een studie-uur of tijdens een zelfstandig-werken-uur. Wanneer de leerling nog niet op het voortzet onderwijs zit kun je de lijst laten invullen als onderdeel van een kennismakingsprogramma van het voortgezet onderwijs. Houd de mondelinge introductie zo kort mogelijk. Sta het vermijden van oogcontact of het friemelen met een voorwerp tijdens je uitleg toe. Voor een leerling met een vorm van autisme kunnen dit manieren zijn om zich juist beter te concentreren. Maak concrete afspraken over wie de ingevulde vragenlijst met de leerling doorneemt, wanneer dit gebeurt en waar dit gebeurt. Je kunt ervoor kiezen om de ouders de ingevulde vragenlijst te laten lezen en van commentaar te voorzien. Zij weten als geen ander wat voor hun kind belangrijk is om het overzicht te kunnen houden en zich (daardoor) zo prettig mogelijk te voelen op school. Rol ouders Een eerste pilot van het gebruik van de vragenlijst heeft uitgewezen dat ouders veel vaker ja, dat wil ik weten voor hun kind invullen dan de het kind zelf. Het is een algemeen verschijnsel dat ouders meer bezorgd zijn dan de (puber)kinderen zelf (die zo min mogelijk willen opvallen). Of je uiteindelijk bij het zoeken naar de oplossingen/afspraken uitgaat van wat de leerling heeft ingevuld (met het risico belangrijke informatie niet te verduidelijken) of van wat de ouder heeft ingevuld (met het risico van overbescherming) zal ook weer per leerling bekeken moeten worden. 5
6 Informatie? Voor meer informatie over de Vragenlijst Prettig Schoolgaan kun je terecht bij Karin Brouwers, orthopedagoog bij Sint Marie. Karin nodigt je uit jouw ervaringen met de Vragenlijst Prettig Schoolgaan aan haar te mailen. Zij ontvangt graag feedback of waardevolle aanvullingen op de vragenlijst om de vragenlijst nog beter te maken. Vragenlijst voor basisonderwijs Naast de Vragenlijst Prettig Schoolgaan voor kinderen in het (speciale) voortgezette onderwijs is er ook Vragenlijst Prettig Schoolgaan voor kinderen in het gewone en speciale basisonderwijs. U kunt deze bestellen via onze website of door te sturen aan Karin Brouwers; k.bouwers@sintmarie.nl Meer weten? Sint Marie biedt onderzoek en behandeling in een groot aantal vormen. Meer informatie over Sint Marie vindt u op Augustus
Vragenlijst Prettig Schoolgaan versie voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
Vragenlijst Prettig Schoolgaan versie voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs Inleiding Hieronder staan een aantal vragen. De vragen gaan allemaal over de middelbare school. Jij gaat de vragen beantwoorden.
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieWat helpt leerlingen met autisme?
Het streven is, dat een leerling met autisme geactiveerd wordt zoveel mogelijk zelfredzaam te worden. Om dit te kunnen bereiken is de support van ouders en school een voorwaarde. Structuur en veiligheid
Nadere informatieVragenlijst Prettig Schoolgaan versie voor de basisschool
Vragenlijst Prettig Schoolgaan versie voor de basisschool Dit is een vragenlijst met 60 vragen. De vragen gaan over school. Sommige dingen op school vind je fijn. Sommige dingen op school vindt je vervelend
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieRijswijk. vmbo bb vmbo kb mavo lwoo. Brengt leren in beweging
Rijswijk vmbo bb vmbo kb mavo lwoo Brengt leren in beweging Elke dag beginnen met bewegen Het nieuwe vmbo in Rijswijk Het Stanislascollege is een vernieuwende VMBO-school die draait om jou. Om wat je goed
Nadere informatieWat heeft dit kind nodig?
ADHD PDD-NOS Leerstoornis Gedragsstoornis Team Wat heeft dit kind nodig? Lynn leest in haar leesboek. Tegelijkertijd tikt ze constant met haar pen op haar tafel. Dat doet ze wel vaker. De kinderen van
Nadere informatieSociale leeromgeving. Wie zit er in jouw netwerk? Leeromgeving sociale leeromgeving
Sociale leeromgeving Bij sociale leeromgeving gaat het om de mensen die jij kent en hoe je je bij hen voelt. Hoe voel je je in de klas?, kun je goed omgaan met je klasgenoten?, hoe zijn de docenten op
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieHandleiding overige vragenlijsten 19. Vragenlijst ouders 20. Vragenlijst groepsleerkracht 23. Vragenlijst leerkrachten/begeleiders 25
Schoolkind in beeld INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Handleiding Ik op school 4 Vragenlijst Ik op school 11 Gespreksformulier vragenlijst Ik op school 16 Handleiding overige vragenlijsten 19 Vragenlijst ouders
Nadere informatieLeerling tevredenheidspeiling Basisschool Sint Franciscus 2015
Achtergrondgegevens Eerder dit jaar hebben jullie deelgenomen aan de leerlingtevredenheidspeiling. Van BS Sint Franciscus hebben 49 leerlingen de vragenlijst ingevuld, waarvan 28 uit groep 7 en 8. Dit
Nadere informatieSelectie-instrument HARRIE
Selectie-instrument HARRIE 1 Inleiding Voor u ligt het selectie-instrument HARRIE ; een vragenlijst die u als collega van een medewerker met autisme kan invullen om voor uzelf inzichtelijk te maken of
Nadere informatietraining van basis naar brug
training van basis naar brug een extra steuntje in de rug voor kinderen met autisme bij de overstap van de basisschool naar de brugklas een aanbod van de Polikliniek in Doorwerth informatie voor cliënten,
Nadere informatieTEVREDENHEIDSONDERZOEK
verslag van het TEVREDENHEIDSONDERZOEK afgenomen in NOVEMBER 2014 Inleiding Eén keer in de twee jaar wordt er een tevredenheidsonderzoek gehouden. Ouders, leerlingen van groep 5, 6, 7 en 8 en personeelsleden
Nadere informatieCursusgids 2016 Den Helder & Schagen
MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen
Nadere informatieSignaleringslijst voor leerlingen met autisme!
Signaleringslijst voor leerlingen met autisme! Wennen en je begrepen voelen op je nieuwe school. De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is voor iedereen even wennen. Zeker als je
Nadere informatieSociale/pedagogische vragenlijst
Bijlage 1 Sociale/pedagogische vragenlijst voor ouders en begeleiders van mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking, al dan niet in combinatie met een lichamelijke beperking 1
Nadere informatieV e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n
SBO De Zonnewijzer Valkenswaard Leerlingtevredenheidspeiling Basisonderwijs 2015 V e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n Referentiegroep De resultaten van SBO De Zonnewijzer worden per vraag
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatieMijn kind heeft moeite met lezen en spellen. Is het misschien dyslectisch? En wat nu?
Mijn kind heeft moeite met lezen en spellen. Is het misschien dyslectisch? En wat nu? voorlichtingsfolder voor ouders R.K. basisschool De Wingerd Zwaag Inleiding In deze folder willen we u iets vertellen
Nadere informatieHet beantwoorden van de vragen uit de checklist helpt je om twee manieren namelijk:
Studeren met autisme in het hoger onderwijs checklist Inleiding over studeren in het hoger onderwijs Studeren in het hoger onderwijs is vaak heel anders dan je tot nu toe gewend was. Er wordt van je verwacht
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatieIntakevragenlijst ouders Datum van invullen Ingevuld door
Intakevragenlijst ouders Datum van invullen Ingevuld door Uw kind komt in aanmerking voor onderzoek naar lees- en spellingsproblemen. Wij willen u vragen om ten behoeve van dit onderzoek onderstaande vragenlijst
Nadere informatieCliënten aan het woord
Cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Versie Wonen Naam cliënt : Woning cliënt : Datum : Je ontvangt deze vragenlijst omdat we graag willen weten hoe je het wonen
Nadere informatiemaakt meedoen mogelijk Workshop Wennen aan de brugklas 2014
maakt meedoen mogelijk Workshop Wennen aan de brugklas 2014 Voorstellen Elly van Vliet Consulent MEE ZK Cursusleider Coördinator autisme netwerken convenant autisme Kennemerland en Amstelland en Meerlanden
Nadere informatieEnquête oudertevredenheid onderbouw DL feb.15
Enquête oudertevredenheid onderbouw DL feb.15 1. Vorig schooljaar was mijn kind leerling in de afdeling: Respondenten 122 A. Havo 53 43% B. Atheneum 61 50% C. Gymnasium 8 7% 2. Dit schooljaar is mijn kind
Nadere informatieVragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012
Vragenlijst leerlingen Eureka! Oberon & Eureka!, januari 2012 Toelichting Beste leerling, Jij zit in de Eureka!-klas. We zijn benieuwd naar jouw mening. Die kun je geven in deze vragenlijst. Die bestaat
Nadere informatieZORGELOOS OP UITJE, VOOR OUDERS EN BEGELEIDING VAN AUTISTISCHE KINDEREN
ZORGELOOS OP UITJE, VOOR OUDERS EN BEGELEIDING VAN AUTISTISCHE KINDEREN Inhoud: - Zorgeloos op uitje -Wat is autisme? - Wat houd een uitje precies in? - 15 TIPS om uw uitje tot een succes te maken Marinka
Nadere informatieEnquête (uitgewerkt in procenten en aantallen)
Enquête (uitgewerkt in procenten en aantallen) schooljaar 2013-2014 aantal enquêtes verstuurd 15 / 100% aantal enquêtes retour 12 / 80 % Naam oude basisschool Theresia VMBO basis VMBO kader VMBO gemengd
Nadere informatieSamenvatting van de enquête over de screening (53 reacties)
Samenvatting van de enquête over de screening (53 reacties) Juni 2014 Wat is de leeftijd van je leerling? jonger dan 13 4 8 13 5 9 14 17 32 15 12 23 16 3 6 17 10 19 18 1 2 19 1 2 ouder dan 19 0 0 Is de
Nadere informatieWat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?
Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5
Nadere informatieH u i s w e r k b e l e i d
H u i s w e r k b e l e i d Voor maken. sommige een Voor kinderen aantal anderen kinderen een is complexe het levert huiswerk huiswerk taak echter waarbij geen een zij problemen bron een beroep van op,
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieWerk. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Werk vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt (Samen)werken met autisme Autisme heeft invloed op het hele leven, dus ook op de werkplek. Autisme brengt talenten en kwaliteiten met zich mee
Nadere informatieDe vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:
> Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,
Nadere informatieOngeneeslijk ziek. Samen uw zorg tijdig plannen
Ongeneeslijk ziek Samen uw zorg tijdig plannen Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Een naaste die met u meedenkt...3 1.2 Gespreksonderwerpen...3 2. Belangrijke vragen...3 2.1 Lichamelijke veranderingen...3
Nadere informatieHandleiding Docenten/Begeleiders
Handleiding Docenten/Begeleiders In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor klassikaal begeleidt. 1. Algemene
Nadere informatieGedragswaaier. Een passende aanpak voor ieder kind. Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer
Gedragswaaier Een passende aanpak voor ieder kind Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer 2. Introductie van de Gedragswaaier De Gedragswaaier biedt leerkrachten in het primair onderwijs handvatten
Nadere informatieHandleiding Docenten
Handleiding Docenten In dit document vindt u een aantal handige tips en wetenswaardigheden die van pas kunnen komen wanneer u het invullen van de JOB-monitor JOB klassikaal begeleidt. Algemene informatie:
Nadere informatieReinier de Graafpad Reinier de Graafpad. Het begint bij jou! mavo. havo
Het begint bij jou! mavo havo #ReinierdeGraafpad volg ons op social media Stanislascollege 2 dagen. Delft Allemaal een #Chromebook. In de les en thuis wordt ermee gewerkt. StanislasReinierdeGraafpad...
Nadere informatieKinderergotherapie in passend onderwijs!
Kinderergotherapie in passend onderwijs! 1 Ik begrijp de problemen van deze leerling nu beter en kan hem gericht ondersteunen bij het zelfstandig werken. (leerkracht van groep 3) Voor alle kinderen, met
Nadere informatieOmdat wij veiligheid en respect voor elkaar zo belangrijk vinden
Omdat wij veiligheid en respect voor elkaar zo belangrijk vinden 1. Wij gaan heel zorgvuldig met elkaar om Alle geledingen binnen de school worden geacht respectvol met elkaar om te gaan. Als team hebben
Nadere informatieUit het boek: Handelingsgericht werken in passend onderwijs, ISBN 9789491269073 Perspectief Uitgevers, Utrecht
Uit het boek: Handelingsgericht werken in passend onderwijs, ISBN 9789491269073 Perspectief Uitgevers, Utrecht 1 A.2 Overzichtslijst onderwijsbehoeften* Leren Een onderwijsbehoefte bestaat uit twee delen:
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent
Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen
Nadere informatieEen aangeboren hartafwijking... en voortgezet onderwijs
Een aangeboren hartafwijking... en voortgezet onderwijs 1 Informatie voor ouders Heeft u een zoon of dochter die op het voortgezet onderwijs zit of naar het voortgezet onderwijs gaat? Dan kunt u te maken
Nadere informatieHuiswerkbeleid Onderwijsteam 7
Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Inleiding: Het onderwijs op school is er onder meer op gericht de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de leerlingen te vergroten. Ook het maken van huiswerk levert
Nadere informatieOok al heb je geen klachten, willen we graag dat je de vragenlijst invult.
oktober 2013 Beste jongere, Tussen maart 2012 en maart 2013 ben je in het ziekenhuis geweest na het breken van je arm, sleutelbeen of been. Wij willen jou vragen mee te doen aan een onderzoek naar de gevolgen
Nadere informatieTrainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar
Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst
Nadere informatiePubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit
Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen
Nadere informatieDe Vragenlijst welbevinden voor kinderen 8+ bestaat uit de volgende onderdelen: vragenlijst overzicht van de categorieën per vraag notatieformulier.
Vragenlijst voor kinderen 8+ De vragenlijst voor kinderen van 8 jaar en ouder kan worden gebruikt voor en door alle kinderen in deze leeftijdsgroep. In zes vragen wordt de kinderen naar hun mening over
Nadere informatieHuiswerkbeleid op onze school
Huiswerkbeleid op onze school Basisschool St. Catharina Haastrecht Huiswerk.wat is dat? Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de school meegegeven wordt en waarvan verwacht wordt dat het door alle
Nadere informatieT e v r e d e n h e i d s p e i l i n g L e e r l i n g e n B s D e D o r e n h a g e n 2015
T e v r e d e n h e i d s p e i l i n g L e e r l i n g e n B s D e D o r e n h a g e n 2015 V e r k l a r i n g t e r m e n e n b e g r i p p e n Referentiegroep De resultaten van PC BS De Dorenhagen
Nadere informatieOmgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen. Rob Neyens 22.10.2009
Omgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen Rob Neyens 22.10.2009 Programma 1. Theorie: wat is autisme? 1.1 Buitenkant 1.2 Binnenkant 2. Praktijk: hoe omgaan met autisme? 2.1 Remediëren 2.2 Compenseren
Nadere informatieOnze cliënten aan het woord
Onze cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Naam cliënt : Naam invuller vragenlijst : Woning cliënt : Datum : 1 Toelichting Inleiding Naam instelling wil graag
Nadere informatieVan basisschool naar voortgezet onderwijs
Van basisschool naar voortgezet onderwijs Programma Schooladvies van voorlopig naar definitief Leerling-profielen Voorbeeld VMBO-t Drempeltoets Portfolio Structuur VO Procedure schoolverlaters Vragen Schooladvies
Nadere informatieEnkele gegevens evens over jezelf en de school:
VEILIGHEID VRAGENLIJST LEERLINGEN Een belangrijke taak voor de school is te zorgen dat leerlingen zich prettig en veilig voelen. Dat lukt niet altijd. Bijvoorbeeld, omdat er soms wordt gediscrimineerd
Nadere informatieDe nieuwsbrief zal ook op onze website www.casparuscollege.nl worden geplaatst.
Nieuwsbrief Schooljaar 2015-2016, nr. 1 september 2015 Geachte ouder(s) en/of verzorger(s), Voor u ligt de Nieuwsbrief van september 2015. In deze nieuwsbrief: Van de directeur Nieuws van de Ouderraad
Nadere informatieTevredenheidsonderzoek. Rapportage over de tevredenheid van de jongeren die een programma volgen bij Prins Heerlijk.
Tevredenheidsonderzoek Rapportage over de tevredenheid van de jongeren die een programma volgen bij Prins Heerlijk. Stichting Buitengewoon leren & werken Prins Heerlijk Juni 2013 Stichting Buitengewoon
Nadere informatieLOOPBAAN-ANKERTEST. Wat zijn loopbaan-ankers? Welke baan past bij je?
LOOPBAAN-ANKERTEST Welke baan past bij je? Waarom werk je? Welke aspecten motiveren je in jouw werk? Welke inhoudelijke zaken moet je werk bevatten zodat je het naar je zin hebt en met plezier en resultaat
Nadere informatieBeweeg-vmbo/mavo. sport & bewegend leren. maatwerk. joúw top behalen. groeien als mens. keuzevrijheid. een gezonde school
Beweeg-vmbo/mavo sport & bewegend leren maatwerk joúw top behalen groeien als mens keuzevrijheid een gezonde school Beweeg-vmbo/mavo Beweeg-vmbo/mavo Beweeg-vmbo/mavo open dagen woensdag 16 januari 14:00-17:00
Nadere informatieDeze dag zijn er docenten aanwezig die later in de maand muzieklessen gaan geven.
Nieuwsbrief 2 oktober 2015 Driejarigen groep Driesprong Even voor de zomervakantie heb ik u verteld over de ontwikkelingen rond een Driesprong op de Ceder. Een stap naar het integreren van onderwijs en
Nadere informatieipad enquête - ouders - 18 reacties (van 29 ouders)!
18 responses View all Publish analytics 18 responses ipad enquête - ouders - 18 reacties (van 9 ouders) Summary View all responses Publish analytics In welke mate ziet u uw zoon of dochter de ipad thuis
Nadere informatieOudertevredenheidsonderzoek mei 2013
Basisschool Bocholtz Wijngracht 11 6351 HJ Bocholtz 045 5443614 045 5445952 info.rkbsbocholtz@movare.nl Oudersonderzoek mei 2013 Doelstellingen van het onderzoek De onderzoeksdoelstellingen van het Landelijk
Nadere informatieVragenlijst voor leerlingen
Competentie Vakinhoud Vragenlijst voor leerlingen Zet in het onderstaande overzicht je gemiddelde cijfer voor elk vak. Daarnaast kun je opschrijven waar je sterk en zwak in bent. Overzicht vakken Alfa
Nadere informatieHEYTHUYSEN. Scholengemeenschap Sint Ursula Locatie Heythuysen. VMBO-theoretisch VMBO-gemengd VMBO-beroepsgericht (basis en kader)
HEYTHUYSEN Scholengemeenschap Sint Ursula Locatie Heythuysen VMBO-theoretisch VMBO-gemengd VMBO-beroepsgericht (basis en kader) Postadres: Postbus 3016 6093 ZG HEYTHUYSEN Schooladres: Tienderweg 101 6093
Nadere informatie7Omgaan met faalangst
DC 7Omgaan met faalangst 1 Inleiding Faalangst kan jouw leerprestaties behoorlijk in de weg staan. In dit thema lees je iets over de oorzaken van faalangst en geven we je tips om ermee om te gaan. De inhoud
Nadere informatieHandleiding aanmelden 2015 Laat jezelf zien
www.landstedembo.nl/aanmelden Handleiding aanmelden 2015 Laat jezelf zien 2 Handleiding aanmelden 2015 Handleiding aanmelden bij Landstede MBO voor decanen/mentoren/leerlingbegeleiders Deze handleiding
Nadere informatie1. Beeldbeschrijving 2. 2. Observatieformulier Het drukke kind 3 Uitleg bij het observatieformulier 4. 3. De benaderingen 5
Het drukke kind Handleiding Het drukke kind Inhoudsopgave 1. Beeldbeschrijving 2 2. Observatieformulier Het drukke kind 3 Uitleg bij het observatieformulier 4 3. De benaderingen 5 4. Actieplan voor het
Nadere informatieOuderbetrokkenheid: interviewschema
Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer
Nadere informatieWorkshop Onderwijsdag 2012 Enschede
Anneke Elenbaas van Ommen - 20 maart 2012 SAMENWERKEN AAN DE DOORGAANDE LIJN IN ZORG EN EDUCATIE BINNEN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE PERIODE Workshop Onderwijsdag 2012 Enschede Programma Welkom en toelichting
Nadere informatieHet huiswerk heeft de volgende functies: - Het kan er toe bijdragen dat kinderen niet achterop raken met het onderwijsprogramma
Huiswerk op De Springplank Informatiebrochure voor ouders / verzorgers Deze brochure is opgezet om u als ouders/verzorgers te informeren over de rol van huiswerk op De Springplank. We hopen dat deze informatie
Nadere informatieInformatiefolder voor ouders. Kempenhorst College: Hart voor de leerling Klein en Betrokken. Kempenhorst, een fijne school!
Informatiefolder voor ouders Kempenhorst College: Hart voor de leerling Klein en Betrokken Kempenhorst, een fijne school! Structuur van de school Leerjaar 4 Leerjaar 3 Theoretische leerweg Keuze uit 2
Nadere informatieMaatschappelijke stage op het Trias 1. Verschil tussen maatschappelijke stage en beroepsoriënterende stage 2. Tips voor ouders 3
Inhoudsopgave Maatschappelijke stage op het Trias 1 Verschil tussen maatschappelijke stage en beroepsoriënterende stage 2 Tips voor ouders 3 Stageboekje (deze gebruiken de leerlingen) 4 Maatschappelijke
Nadere informatiestimuleert ondernemerschap BRochure albert
BRochure albert 2015/2016 DreamStorm presenteert albert het introductie programma ondernemend leren Albert is een individueel lesprogramma voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. In 12 lesuren krijgen
Nadere informatieDe leerkracht en het talentvolle kind. Symposium Passend onderwijs en Hoogbegaafdheid 20 november 2013
De leerkracht en het talentvolle kind. Symposium Passend onderwijs en Hoogbegaafdheid 20 november 2013 Welk kind mag bij u in de klas? Kind 1 Kind 2 Typering van een hoogbegaafde 1 Snelle slimme denker,
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatieHuiswerkbeleid Onderwijsteam 7
Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Inleiding: Het onderwijs op school is er onder meer op gericht de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de leerlingen te vergroten. Ook het maken van huiswerk levert
Nadere informatieEEN WERELD SCHOOL. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. Gemini (H)TL
EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL is iets voor jou! Je hebt advies vmbo theoretische leerweg Vmbo theoretische leerweg
Nadere informatieDe Klankhof t Kofschip waar iedereen tot zijn recht komt
Positionering De Klankhof en t Kofschip, Etten-Leur Kernwoorden: Je mag er zijn Vertrouwen Positief kijken naar jezelf en anderen Meervoudige intelligentie Samen de merkbelofte van De Klankhof t Kofschip:
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieDe spreekbeurt. In welke groepen wordt een spreekbeurt gehouden? De spreekbeurt wordt gehouden in de groepen 5 t/m 8.
De spreekbeurt mei 2011. Wat is een spreekbeurt? Onder een spreekbeurt verstaan we een vertelbeurt voor de klas. De leerling leert in het openbaar voor een groep te durven spreken over een bepaald onderwerp.
Nadere informatieThema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie
Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieOudervragenlijst 2013-2014
Oudervragenlijst 2013-2014 ICBS De Trimaran Marsdiepstraat 278 1784 AW Den Helder Uitleg voor het beantwoorden van de vragenlijst 2013-2014 Eens in de vier jaar houden alle Sarkonscholen onder de ouders
Nadere informatieAanmelding en monitoring warme overdracht V(S)O-mbo Uitstroom V(S)O leerlingen 2013 Instroom bij MBO instellingen regio Utrecht
Aanmelding en monitoring warme overdracht V(S)O-mbo Uitstroom V(S)O leerlingen 2013 Instroom bij MBO instellingen regio Utrecht Uitgangspunten warme overdracht V(S)O-MBO RMC 19 1. De leerlingen zijn bekend
Nadere informatieWeerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd
Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?
Nadere informatieHandelingsplan. Dyscalculie
Handelingsplan Dyscalculie Datum van invullen: Omschrijving van dit plan: Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen in de automatisering van de basisvaardigheden van het
Nadere informatie1 Introductie. We wensen je veel plezier met deze kaarten! Pieternel Dijkstra en Petra Bunnik
1 Introductie Leerlingen hebben recht op onderwijs dat bij hen past en dat hun individuele capaciteiten laat opbloeien. Deze kaarten helpen leerkrachten en docenten, intern begeleiders, remedial teachers,
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieLesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8
Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s
Nadere informatieCompetenties De Fontein
Competenties De Fontein We werken met de volgende 4 competenties: 1. Verantwoordelijkheid 2. Samenwerken 3. Organisatie en planning, zelfstandigheid 4. Motivatie - In klas 1 wordt gewerkt aan de volgende
Nadere informatieOmgaan met klachten volgens de BOOS-formule
Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen
Nadere informatieVertel aan je kind dat het nodig is de school in te lichten om het pesten te laten stoppen;
Pesten op school Veel gestelde vragen Wat doe je als je kind gepest wordt? Maak voldoende tijd voor een gesprek; laat je kind vertellen wat er zich afspeelt en hoe het zich voelt; Neem het verhaal van
Nadere informatieHUISWERKBELEID 1. AANLEIDING
HUISWERKBELEID 1. AANLEIDING In het schooljaar2013-2014 staat onder andere een beleidsplan over huiswerk centraal. Met dit nieuwe beleidsplan krijgen de leerkrachten een afgewogen werkinstrument ter beschikking.
Nadere informatieResultaten Tevredenheidspeilingen 2011
Resultaten Tevredenheidspeilingen 2011 Leidschendam Algemeen Onlangs hebben de ouders en leerlingen van meegedaan aan een tevredenheidsonderzoek van het bureau Scholen met Succes. 154 ouders/verzorgers
Nadere informatieGreijdanus. School voor vmbo, havo en vwo. Schitteren in Zijn licht! www.greijdanus.nl/enschede
Enschede Schitteren in Zijn licht! Greijdanus School voor vmbo, havo en vwo Het Greijdanus College in Enschede is een gereformeerde school voor vmbo en havo/vwo. We geloven in de God van de Bijbel. We
Nadere informatieEen spreekbeurt houden
Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng?We hebben nu al een beetje geoefend met een boekbespreking, maar voor veel kinderen is praten met
Nadere informatieDe Grote (kleine) voicemail-poll
De Grote (kleine) voicemail-poll De Grote (kleine) voicemail-poll Maken mensen tegenwoordig nog gebruik van voicemail? En hoe staat men tegenover het gebruik van voicemails in het zakelijk verkeer? Mensen
Nadere informatie