Provinciale Staten. Notulen van 9 juli (vastgesteld tijdens de vergadering van Provinciale Staten van Zeeland op 1 oktober 2010)

Transcriptie

1 Provinciale Staten Notulen van 9 juli 2010 (vastgesteld tijdens de vergadering van Provinciale Staten van Zeeland op 1 oktober 2010)

2 Index behorende bij de notulen van 9 juli Opening en berichten van verhindering Mededelingen Vaststellen agenda Notulen Ingekomen stukken Brief van gemeente Middelburg van 8 juni 2010 over de verdeling van ISV-3-gelden over de vier grote steden ( ) Brief van B&W van Borsele van 16 juni 2010 over wijzigen legesverordening provincie Zeeland in verband met inwerkingtreding Wabo ( ) Ingekomen stukken GS en CdK Brief van GS van 27 april 2010 aan de colleges van B&W in Zeeland over Woningbouwprogrammering en investeringsbudget stedelijke vernieuwing 2010 tot 2015 ( ) Brief van GS van 23 juni 2010 over samenvoegen stimuleringsregeling particuliere woningverbetering en duurzaamheidslening ( ) Brief van GS van 29 juni 2010 over wijziging agenda PS van 9 juli 2010 inzake wensen en bedenkingen Zeeuwse Netwerkholding ( ) Vragensessie Voorstellen Statenvoorstel grondverwerving gebiedsontwikkeling Perkpolder (RMW-168A) Statenvoorstel Intrekken van verordening provinciaal investeringsbudget stedelijke vernieuwing (RMW-163) Tweede gewijzigd statenvoorstel Plan van aanpak voor de gevolgen van de demografische veranderingen in Zeeland (SBP-166AA) Statenvoorstel Wijziging legesverordening provincie Zeeland in verband met inwerkingtreding Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) per 1 oktober 2010 (RMW-167) Moties niet behorend bij een agendapunt Motie van het lid Robesin inzake windenergie Motie van het lid Visser c.s. inzake open huishouding provincies Motie van het lid Robesin c.s. over het fusieproces ROC's in Zeeland Afscheid statenlid Van Dinteren Onderzoek geloofsbrieven Beediging statenlid Resumptie van de besluiten; statengriffier gemachtigd Sluiting... 28

3 Vijfendertigste vergadering van de Provinciale Staten van Zeeland vrijdag, 9 juli 2010 voorzitter: mevrouw drs. K.M.H. Peijs commissaris van de Koningin in Zeeland. Aanwezig zijn de leden F. Babijn, A.P. Beekman, drs. J.F.M. Bergen, C.W. Bierens, T.R.F. Blok- Elenbaas, J.J. van Burg MSc, C.J. Colijn- Ventevogel, drs. G.M. van Dinteren, A.I.G Dorst, mr. A. Evertz, ir. B.J. Feijtel, drs. E. Hageman, J.P.E.M. Hageman, P.A. Hamelink, ing. L. Harpe Msc, S.J. Heijning, P. Holtring, drs. J.M.P.A. Koppejan-Elsen, M.B. de Koster, A.E.M.M. Lijmbach, A.J. van der Maas, J.M. Meulenberg-op 't Hof, M. Migo, P.C.A. De Milliano-van den Hemel, T. van Oostenbrugge, C.M. De Paepe, L.E. Passieux- Echtermeijer, B.J.M. Pauwels, J.C. Robesin, G.D. Roeland, drs. A.A.D. Saman, C.M.M. Schonknecht- Vermeulen, H.L.F. Segers, D.P.Visser, I. Vogelaar en ir. W.W. van Zandbrink, te zamen 36 leden, alsmede de heer mr. P.R.A. Katsburg MPM, griffier der Staten. Verder zijn aanwezig de heren C. van Beveren, F.K. Hamelink, G.R.J. van Heukelom, drs. H. van Waveren en M. Wiersma, leden van Gedeputeerde Staten. 3. Vaststellen agenda De voorzitter. Dames en heren. Van GS hebben de Staten een brief van 29 juni ontvangen, met het verzoek om het agendapunt Wensen en bedenkingen Zeeuwse Netwerkholding van de agenda af te voeren. De achtergrond hiervan is bekend. Mij blijkt dat de Staten ermee kunnen instemmen dat dit onderwerp van de agenda wordt afgevoerd. De aldus gewijzigde agenda wordt vastgesteld. 4. Notulen De notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 18 juni 2010 worden vastgesteld. 5. Ingekomen stukken 6. Brief van gemeente Middelburg van 8 juni 2010 over de verdeling van ISV-3-gelden over de vier grote steden ( ) Zonder discussie en zonder stemming wordt besloten, deze brief te betrekken bij de behandeling van het statenvoorstel Intrekken verordening provinciaal investeringsbudget stedelijke vernieuwing (RMW-163). 1. Opening en berichten van verhindering De voorzitter opent te uur de vergadering en heet de aanwezigen welkom. Bericht van verhindering is ontvangen van de leden Bouterse, Maris en Thepass. De heer Saman verschijnt later ter vergadering. 2. Mededelingen 7. Brief van B&W van Borsele van 16 juni 2010 over wijzigen legesverordening provincie Zeeland in verband met inwerkingtreding Wabo ( ) Zonder discussie en zonder stemming wordt besloten, deze brief te betrekken bij de behandeling van het statenvoorstel Wijziging legesverordening Zeeland (RMW-167). De voorzitter. Dames en heren. Om komt groep 8 van de Versluijsschool uit Aagtekerke een uurtje onze vergadering volgen. 8. Ingekomen stukken GS en CdK 1

4 9. Brief van GS van 27 april 2010 aan de colleges van B&W in Zeeland over Woningbouwprogrammering en investeringsbudget stedelijke vernieuwing 2010 tot 2015 ( ) Zonder discussie en zonder stemming wordt besloten, deze brief te betrekken bij de behandeling van het statenvoorstel Intrekken verordening provinciaal investeringsbudget stedelijke vernieuwing (RMW-163). 10. Brief van GS van 23 juni 2010 over samenvoegen stimuleringsregeling particuliere woningverbetering en duurzaamheidslening ( ) Zonder discussie en zonder stemming wordt besloten deze brief voor kennisgeving aan te nemen. 11. Brief van GS van 29 juni 2010 over wijziging agenda PS van 9 juli 2010 inzake wensen en bedenkingen Zeeuwse Netwerkholding ( ) De heer Heijning (VVD). Voorzitter. Zojuist zijn de Staten akkoord gegaan met uitstel van de behandeling van het bedoelde statenvoorstel. Niettemin hebben wij er behoefte aan om na de zomervakantie een keer over dit onderwerp te spreken. Wat ons betreft behoeft het niet vanzelfsprekend te zijn dat de provincie hier klakkeloos het standpunt van Delta volgt, en dat lijkt nu wel te gaan gebeuren. Men zou bovendien enig licht kunnen zien tussen de uitspraak van Delta -- men zegt alle splitsingsactiviteiten te stoppen-- en het standpunt van de provincie dat is gericht op uitstel van de splitsing. Dit najaar, als iedereen goed is voorbereid en er mogelijk een nieuw kabinet is, willen wij hierover nader spreken. Wij vragen het college om rond 1 oktober met een stuk hierover te komen. De heer Van Beveren (GS). Voorzitter. "Rond 1 oktober" is misschien wat snel, maar "in het najaar" is goed mogelijk. Aldus wordt zonder stemming besloten. 12. Vragensessie Er zijn geen vragen voor de vragensessie ontvangen. 13. Voorstellen 14. Statenvoorstel grondverwerving gebiedsontwikkeling Perkpolder (RMW-168A) De heer Harpe (GL). Voorzitter. Perkpolder, ooit begonnen met "Kloosterzande aan zee". Toen is het denkproces in gang gezet. Vele jaren heeft het geduurd, maar inmiddels ligt er een schitterend plan. Iedereen die daartoe in staat was en dat wilde, kon hierover zijn of haar mening naar voren brengen. Ooit was ik aanwezig bij de eerste inspraakavond in Kloosterzande. Ik wist toen niet dat daar zo'n grote verenigingszaal was. Wat gebeurde er? Er waren nul vragen en men ging massaal aan de "grenadine"; het plan werd geaccepteerd. Bij een dergelijk plan zijn er altijd momenten waarop er beslissingen moeten worden genomen die niet zo sympathiek ogen, maar wel noodzakelijk zijn. Ik denk dat er ook vandaag sprake is van zo'n moment. Mijn fractie zegt nu: het onteigeningsinstrument liever niet, maar als het niet anders kan... Het is het laatste stapje dat moet worden gezet om eindelijk eens effectief met dit plan een begin te maken. Wij moeten nu een formele beslissing nemen. Of van dit instrument gebruik wordt gemaakt, hangt af van het onderhandelingsproces. Daar hebben wij vertrouwen in. Wij geven graag het college de eer om nu definitief met dit plan aan de slag te gaan. De heer Bierens (VVD). Voorzitter, collega's, luisteraars. Na de lof van de fractie van GroenLinks een wat ander geluid van de VVD-fractie. Het college vindt dat de tijd is aangebroken om grondverwervingsinstrumenten, lees onteigening en pachtontbinding, te gaan inzetten omdat het tot op heden niet is gelukt om op minnelijke wijze de beschikking te krijgen over de resterende gronden voor het plan Perkpolder. Het gaat om 15 hectare grond in eigendom. Om hoeveel hectare reguliere pachtgrond het gaat, is mij niet duidelijk. Het college heeft het over 43 hectare; de belanghebbenden komen uit op 116 hectare. Dat is een fors verschil. Hopelijk kan de gedeputeerde hierover duidelijkheid verschaffen. Op 14 november 2008 hebben de Staten unaniem een amendement van de VVD-fractie 2

5 aangenomen waarin onder meer is opgenomen dat de provincie en de gemeente Hulst nadrukkelijk oog dienen te hebben voor de belangen van de hierbij betrokken pachters, onder meer door op korte termijn met hen te overleggen om zo tot redelijke, zakelijk correcte alternatieven te komen. Hierbij diende het uitgangspunt te zijn dat de pachters na de bestemmingswijziging niet in een nadeliger positie zouden komen te verkeren. Voorzitter, is de uitkomst van dit amendement nu dat de zware en uiterste middelen van onteigening en pachtontbinding in het vooruitzicht worden gesteld? Voorzitter. Binnen de kaders van het provinciale beleid behoren GS zich in te spannen om door middel van maatwerk en met respect tot minnelijke overeenstemming te komen bij grondaankoop en het afstand doen van pachtrechten. Messen op de keel horen daar in de ogen van de VVD-fractie niet bij. Het dient te gaan om biedingen en concrete voorstellen met passende alternatieven, bijvoorbeeld waar het gaat om de vraag hoe en waar een bedrijf kan worden voortgezet. Welnu, daar is naar de mening van mijn fractie zeker nog niet in alle gevallen sprake van. Daarom vindt zij dit voorstel om na de uitspraak van de Raad van State de instrumenten van onteigening en pachtontbinding in te zetten, veel te voorbarig. Men zou dit voorstel wat ons betreft mogen intrekken, maar dat is formeel niet mogelijk. Merkwaardig is het, voorzitter, dat het college in het aangepaste besluit wordt opgedragen om te trachten op minnelijke basis tot overeenstemming te komen, waarbij ten minste de belanghebbenden een passend bod hebben gekregen. Dit is nou juist datgene wat in het voortraject had moeten gebeuren. De VVD-fractie is benieuwd naar de verdere ontwikkelingen binnen het gebiedsplan Perkpolder. Uit de managementrapportage van juni blijkt dat de jachthavenontwikkeling naar achteren wordt geschoven. Is er nu geen vraag naar ontwikkeling of exploitatie daarvan? Hoe staat het met de ontwikkeling van de hotelaccommodatie? Ik lees in de genoemde rapportage dat marktpartijen op dit moment bezig zijn met marktonderzoek. Hoe verhoudt dit zich tot de onderzoeken die aan het plan ten grondslag liggen? Het zijn allemaal vragen, voorzitter, die mijn fractie graag beantwoord ziet. De heer Harpe (GL). Voorzitter. De heer Bierens gebruikt nogal krachtige taal. Hij heeft het over "messen op de keel" als het gaat om het onteigeningsinstrument. Is de heer Bierens van oordeel dat onteigening in feite een verkeerd instrument is dat ook niet voor bijvoorbeeld wegenaanleg moet worden ingezet? Ik wijs erop dat er voor dat doel "bij de vleet" wordt onteigend. De heer Bierens (VVD). Voorzitter. De wijze waarop de heer Harpe deze vraag stelt, geeft al aan wat het antwoord moet zijn. Natuurlijk bedoel ik dat niet. Het instrument onteigening is niet voor niets in de wet opgenomen. Echter, ook de heer Harpe weet dat het eigendomsrecht een beschermend recht is. Het inzetten van dit instrument wordt met waarborgen omringd. Wij vinden dat men hiertoe pas kan en mag overgaan wanneer alle onderhandelingen op niets zijn uitgelopen. Welnu, van het afronden van de onderhandelingen kan in onze ogen pas worden gesproken op het moment dat mensen concrete voorstellen voorgelegd hebben gekregen, een bieding waarop ze afwijzend of instemmend hebben kunnen reageren. Uit informatie die ons ter beschikking staat, blijkt dat dat niet in alle gevallen is gebeurd. Wij vinden het dan ook prematuur om nu te gaan dreigen met onteigening of pachtontbinding. De heer Van Burg (SGP). Voorzitter. Het proces waarover wij nu spreken, dient zorgvuldig te verlopen. Zoals in de commissie al is gesteld, is ons inziens dit proces de laatste tijd beter verlopen. Wij hebben hierover met bewoners gesproken. Zij vonden dat het proces in het verleden moeizaam verliep. Ze waren dan ook blij met de inzet van de provincie. Echter, in de commissie hebben wij gesteld dat ons inziens deze race nog niet was gelopen en dat er met de bewoners nog zaken moesten worden geregeld. Naar aanleiding daarvan is, voor zover wij kunnen overzien, het voorstel gewijzigd. Er is aan het ontwerpbesluit een aandachtspunt toegevoegd. Voor er sprake kan zijn van onteigening dienen alle bewoners een passend bod te hebben gehad. Daarmee kan vervolgens, zoals ook de heer Bierens heeft gesteld, worden ingestemd of niet. Bij deze werkwijze wordt er zorgvuldig met de mensen omgegaan. Het gaat niet aan om halverwege de race te zeggen: het is over en wij gaan over tot onteigening. De Staten besluiten nu dat het zo niet kan. Wij zijn benieuwd hoe het college ons gaat informeren over datgene wat het college nu wordt opgedragen. Voor het overige, voorzitter, ga ik nu niet mijn bijdrage, al geleverd in de commissie, herhalen. Die was vrij enthousiast en vrij lang. Het lijkt mij niet nodig om dat te gaan herhalen; iedereen kan het nalezen. Van belang is nu dat het college aangeeft hoe het de Staten gaat informeren. Ergens in het najaar zal duidelijk moeten worden gemaakt welke stappen er zijn gezet. Voorts wacht ik de antwoorden op de door de VVD-fractie gestelde vragen met belangstelling af. De heer Bierens (VVD). Voorzitter. De heer Van Burg zegt dat hij in de commissie "enthousiast" was. Ik maak daaruit op dat hij dat nu niet meer is. Is die conclusie juist? 3

6 De heer Van Burg (SGP). Als ik zeg dat ik enthousiast ben, kan dat op twee manieren worden opgevat. Ik kan zowel in positieve als in negatieve zin enthousiast zijn. De heer Bierens (VVD). En in welke zin bent u nu enthousiast? De heer Van Burg (SGP). Het enthousiasme van toen heeft ertoe geleid dat wij nu over een aangepast voorstel spreken. Het college heeft met betrekking tot zichzelf een waarborg ingebouwd. Dat is gebeurd op verzoek van onder meer de fracties van VVD en SGP. Zij hebben erop aangedrongen dat dit proces zorgvuldiger verloopt. Alle mensen dienen een bod te krijgen. Dat mensen niet onmiddellijk willen meewerken, lijkt mij logisch... De heer Hageman (PvZ). U weet toch dat, wanneer er niet tweemaal een passend bod is gedaan, de rechter nooit akkoord zal gaan met onteigening? Dat is gewoon wettelijk verplicht. De heer Van Burg (SGP). Des te beter is het dat het college zichzelf nu opdraagt om dit te doen. De heer Hageman (PvZ). Dat zal het college wel moeten doen omdat het anders geen onteigeningstitel heeft. De heer Van Burg (SGP). Ideaal toch? De heer Holtring (PvdA). Voorzitter, collega's. Afgelopen maandag kon ik wegens bezigheden elders niet aanwezig zijn bij ons fractieoverleg. De volgende dag kreeg een mailtje waarin mij werd meegedeeld dat ik iets over dit onderwerp moest zeggen en dat ik daar drie minuten voor kreeg. Men denkt --zelfs in mijn fractie leeft die gedachte nog-- dat politiek staat of valt met besluitvorming, maar ik geloof dat wij inmiddels in een andere fase terecht zijn gekomen. Het politieke bedrijf is wat mij betreft niet meer een kwestie van besluiten nemen. Het is veel meer een "procesfabriek" geworden. Dat kunnen wij ook vandaag goed zien. Immers, over de te nemen besluiten zijn wij het eens; het gaat veel meer over de processen die tot de ontwerpbesluiten hebben geleid. Ook wat de kabinetsformatie betreft denk ik dat er betrekkelijk weinig op papier zal worden gezet en dat er vooral zal worden gekeken naar de processen die tot bepaalde uitkomsten moeten leiden. Als deze werkwijze niet wordt gevolgd, kan men verzeild raken in situaties waarin door middel van enquêtes alsnog moet worden nagegaan hoe een en ander is verlopen. Voorzitter. Gaat het om de onderwerpen Perkpolder en ISV dan rijst de vraag: hoe is het gelopen met de onderhandelingen met respectievelijk grondeigenaren en gemeentebesturen? Hoe kunnen wij een goed inzicht krijgen in deze processen? Dat is wat wij willen. Wij willen niet geconfronteerd worden met brieven van bewoners of gemeentebesturen zodat wij moeten nagaan wat daar tegenover is gezet. Ik daag het college uit om bij onderwerpen als het onderhavige veel meer aandacht te gaan geven aan het proces. Als dat goed gebeurt, gaat het niet om een aandachtsstreepje meer of minder. Overigens, inderdaad komt de rechter er aan te pas als de overheid niet doet wat zij moet doen. Het is het oordeel van de PvdA-fractie dat Perkpolder een goed plan is en blijft. Wij hopen dat men hiermee snel verder kan. De heer Pauwels (CDA). Voorzitter. Het plan Perkpolder kent een lange voorgeschiedenis. Het is ontwikkeld als compensatie voor Oost-Zeeuws- Vlaanderen bij het wegvallen van de veerverbindingen over de Westerschelde. Het plan zal een economische impuls moeten geven aan de regio. Andere belangrijke punten bij deze planontwikkeling zijn geweest het stimuleren van het midden- en kleinbedrijf en bepaalde voordelen voor de inwoners van de regio, niet alleen buiten het te ontwikkelen gebied, maar ook daarbinnen. Mede daarom moet met de mensen die zeggen schade te ondervinden van het plan, het overleg worden voortgezet. Getracht moet worden om voor iedereen tot acceptabele oplossingen te komen. Jarenlang is er gewerkt om tot een uitvoerbaar plan te komen. Het unieke van dit plan is de intensieve samenwerking van een groot aantal overheden. Bij elk ruimtelijk plan gaat het om grondverwerving, of het nu om woningbouw of bedrijventerreinen gaat, industrie, recreatie of natuur. Als de plannen in een bepaald stadium komen, is nu eenmaal grondverwerving nodig. Bij het plan Perkpolder is dat niet anders. Ondanks het feit dat in het definitieve plan het totaal benodigde oppervlak aan landbouwgrond fors is verminderd, blijft verwerving noodzakelijk. Het uitgangspunt dient ons inziens grondverwerving op minnelijke basis te zijn. Wij lezen in het voorstel dat over nog minder dan 10% overeenstemming moet worden bereikt. Met andere woorden: 90% is al verworven. Het moet mogelijk zijn, voorzitter, om ook de resterende 10% te verwerven. De grondprijzen dienen realistisch te zijn, gebaseerd op eerlijke taxaties. Grondverwerving mag niet leiden tot staatssteun. Voorzitter. Er is sprake van een aanvulling van het ontwerpbesluit. Het laatste aandachtsstreepje geeft duidelijk aan dat eerst de uitspraak van de Raad van State definitief dient te zijn voordat actie zal worden ondernomen. Ik heb begrepen dat die uitspraak er kan komen in de laatste maanden van dit jaar. Wij hopen dat er tijdig sprake zal zijn van terugkoppeling naar de Staten 4

7 zodat duidelijk wordt wat de stand van zaken is. De CDA-fractie kan zich in dit voorstel vinden. De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Als ik het ontwerpbesluit goed lees, kom ik tot de conclusie dat eerst wordt besloten om bij de Kroon een verzoek in te dienen voor onteigening van de resterende grond. Staat de heer Pauwels daarachter, gelet op zijn verlangen dat er na de onderhandelingen wordt teruggekoppeld? De heer Pauwels (CDA). Wij gaan met het ontwerpbesluit akkoord maar verlangen van het college dat er, als de uitspraak van de Raad van State er is, wordt teruggekoppeld zodat op dat moment duidelijk wordt hoe de onderhandelingen zijn verlopen. Het college gaat nu gewoon met de onderhandelingen in het gebied door. Dat is een goede zaak. Misschien is op het bedoelde moment alle grond al verworven. De heer Bierens (VVD). Maar u geeft nu wel aan het college het mandaat om dat verzoek in te dienen. De heer Pauwels (CDA). Dat doen we inderdaad. Er ligt een voorstel op tafel waar bijzonder veel gegevens in staan. Er is een projectbureau waar men alle informatie kan krijgen. Er is een ambtelijk apparaat waar men alle gegevens kan krijgen. Ik vind het dan ook wonderlijk dat wel gezegd wordt dat er zo weinig gegevens beschikbaar zijn. Dat is jammer. Nogmaals, alle informatie is beschikbaar en iedereen is open en eerlijk bij het verstrekken van gegevens. De heer Beekman (CU). Voorzitter. Wie A zegt moet ook B zeggen. Dat is wat onze fractie betreft van toepassing bij het voorliggende voorstel. Het project Perkpolder voorziet in een flinke economische impuls. Tegelijkertijd maakt het deel uit van het natuurpakket-westerschelde. In het verleden zijn wij over beide onderdelen duidelijk geweest en dat wil ik graag zo houden. Het uitgangspunt bij grondverwerving dient vrijwilligheid te zijn. Dit betekent dat onderhandelingen worden gevoerd en het is begrijpelijk dat daarbij belangen botsen. Immers, de vragende partij wil de grond zo goedkoop mogelijk verwerven, terwijl de verkopende partij zoveel mogelijk voor de grond wil hebben. Deze standpunten zijn heel legitiem. Gelukkig is er in de meeste gevallen sprake van minnelijke verwerving. De overheid heeft te maken met geld van de burger en dat maakt het extra lastig. Elke keer weer dient de overheid het individuele belang af te wegen tegen het collectieve belang, het belang van de belastingbetaler. Als een project maatschappelijk zo belangrijk is dat het door moet gaan en als men niet tot overeenstemming komt omdat er een te groot gat zit tussen de vraagprijs en datgene wat kan worden geboden, dan heeft de wetgever daarvoor een instrument aangereikt, namelijk onteigening. Dat instrument moet spaarzaam worden toegepast, met een heleboel waarborgen omgeven. Echter, men moet deze optie niet schuwen wanneer toepassing ervan noodzakelijk blijkt te zijn. Wat mijn fractie betreft is het laatste aan de hand. De onderhandelingen gaan gewoon door, totdat de uitspraak van de Raad van Staten er is, maar daarna moeten wij met elkaar verder kunnen gaan. Het is nu aan ons om aan te geven dat het met dit project menens is. Daarom geeft mijn fractie steun aan dit voorstel. De voorzitter. Intussen is groep 8 van de Versluijsschool uit Aagtekerke op publieke tribune gearriveerd. Ik heet jullie van harte welkom, jongens en meisjes. De heer Robesin (PvZ). Voorzitter, collega's. In dit aangepaste voorstel wordt een somber beeld geschetst waar het gaat om grondverwerving op minnelijke basis. Als wij het moeten geloven, is het eigenlijk al zover dat het inzetten van instrumenten als onteigening en pachtontbinding volledig gerechtvaardigd is. Niettemin toont gedeputeerde Van Waveren zich bereid om nog een ultieme poging te wagen om langs vrijwillige weg transacties tot stand te brengen. Echter, de Staten moeten hem wel de mogelijkheid bieden om, op het moment dat hij dat wil, de onteigeningstitel te gebruiken. Dat is ons inziens een carte blanche. Immers, de gedeputeerde mag zelf uitmaken wanneer hij het genoeg heeft geprobeerd. De machtspositie die op deze manier wordt geschapen, gaat onze fractie te ver. Ten opzichte van betrokkenen betekent dit dat er wordt onderhandeld met het mes op tafel. Voor Provinciale Staten geldt dat zij geen enkel middel meer hebben om het proces nog te kunnen beïnvloeden. Hoewel de gedeputeerde anders beweert, is het onze fractie volstrekt duidelijk dat bepaald nog niet alles is gedaan om tot minnelijke grondverwerving te komen. Er worden alleen balletjes opgegooid over mogelijk beschikbare alternatieven, maar die zijn er minimaal en ze zijn ontoereikend. Ik verwijs naar een brief die wij van ZLTO-secretaris De Recht hebben gekregen. De gedeputeerde wil kennelijk zo snel mogelijk afstevenen op de onteigeningstitel, vergeet in zijn haast om mensen te benaderen en is niet bereid om de normale rechtsgang af te wachten. Hij heeft haast omdat private partijen wachten tot publieke partijen hun winkel opendoen. Gaat het om risicodeelname, dan geven ze immers "niet thuis". Voorzitter. Nog niet alle procedures zijn doorlopen. Er wordt nog gewacht op een uitspraak van de Raad van State. Zolang die er nog niet is, 5

8 kan de gemeente Hulst het bestemmingsplan niet vaststellen. Een wettelijke grond om tot onteigening of pachtontbinding over te gaan, ontbreekt derhalve. Onze fractie vraagt zich verder af of er in de GEM (grondexploitatiemaatschappij), waarin de verschillende partijen zijn vertegenwoordigd, waaronder de provincie en de gemeente Hulst, niet eerst overeenstemming moet worden bereikt over een besluit als dit, zulks ondanks het feit dat er voor de provincie met betrekking tot de grondverwerving een regiefunctie is weggelegd. In de gemeenteraad van Hulst is bovendien, middels wensen en bedenkingen, in de vergadering van de commissie-ruimte van 29 juni duidelijk aangegeven dat er op dit moment geen sprake kan zijn van een dergelijk besluit. Minnelijke verwerving is ook voor de gemeenteraad van Hulst een absoluut uitgangspunt. Voorzitter. Wat hier gebeurt, is het tot stand brengen van een asymmetrische situatie omdat de ene partij alle machtsmiddelen in handen heeft, en de andere partij slechts kan en moet afwachten. Onze fractie vindt het daarom prematuur om de Staten nu al te vragen om de onteigenings/pachtbeeindigingsprocedure mogelijk te maken. De heer Harpe (GL). Voorzitter. De heer Robesin stelt dat, als wij instemmen met dit voorstel, alle macht aan het college wordt gegeven. Ik herinner eraan dat de heer Hageman er al op heeft gewezen dat de onteigeningsprocedure tot en met de rechter met bijzonder veel waarborgen is omkleed. Ik vraag mij af of de heer Robesin hierover fractieoverleg heeft gehad... De heer Robesin (PvZ). Dat fractieoverleg, voorzitter, daar ga ik zelf over. Natuurlijk speelt de rechter een rol, maar wij weten allemaal wel hoe het gaat... Onze fractie gaat het er om --dat kan ik ook wel zonder overleg uitspreken-- dat de gedeputeerde nu ineens een heel eind opschiet om dit plan erdoor te drukken. Wij hebben er geen vertrouwen in dat de haast waarvan nu sprake is, leidt tot het resultaat waarop wij hebben gehoopt. De heer Segers (SP). Voorzitter. Het is de provincie die in dit verband iets wil realiseren. Het initiatief berust dan ook echt bij de provincie, en niet bij de bewoners en gebruikers in het gebied. In de commissie is gesteld dat degenen die het eerst op een aanbod zijn ingegaan, de beste ruilgronden hebben gekregen. Dat vind ik geen argument om voor de laatste grondeigenaren geen inspanningen te doen om tot een passend aanbod te komen. Onteigenen hebben wij hier al heel vaak als onwenselijk bestempeld. Welnu, in dit geval hebben wij het zelf in de hand en moeten wij hiervoor beslist niet kiezen. Daarmee wordt immers een verkeerd signaal gegeven. Wij kunnen niet met dit voorstel instemmen. De heer Van Waveren (GS). Voorzitter. Youp van 't Hek heeft een mooi boekje geschreven onder de titel "Niks geen spel, knikkers". Bert van Marwijk, de coach van het Nederlands elftal, geeft daaraan een hedendaagse vertaling: je kunt wel heel mooi voetballen, maar uiteindelijk gaat het erom dat de bal in het doel gaat. Er moet worden gescoord; je moet je zaken voor elkaar krijgen. Mooi voetbal is plezierig om naar te kijken, maar het gaat om de doelpunten. Voorzitter, het gaat ook om het resultaat als wij het hebben over het realiseren van het plan Perkpolder. De heer Holtring (PvdA). Natuurlijk gaat het uiteindelijk om het resultaat, maar wij praten ook vaak over de wijze waarop politiek en burgers met elkaar omgaan en over mogelijkheden om ze dichter bij elkaar te brengen. Ik vind het geen goede zaak dat wij, als controleurs, worden bestookt met onduidelijke informatie. De een zegt dit, de ander dat. Als inzichtelijk moet worden gemaakt wat er is gebeurd, gaat het om het proces. Wij zijn hier niet bezig met een voetbalwedstrijd. Wij proberen te bereiken wat wij met elkaar willen bereiken. De meningen over datgene wat moet worden bereikt, liggen niet ver uit elkaar, maar het proces dat daarbij aan de orde is, moet transparant zijn. De heer Hageman (PvZ). Voorzitter. Het is mooi dat de gedeputeerde een vergelijking maakt met Van Marwijk en een voetbalwedstrijd. Hij zegt dat er vooral moet worden gescoord, maar als je tijdens de wedstrijd een aantal rode kaarten oploopt, komt dat de ploeg niet ten goede. Dat is de andere kant van het verhaal. De voorzitter. De finale wordt pas zondag gespeeld. Misschien kan de heer Van Waveren nu aangeven wat hij vindt van het aan de orde gestelde onderwerp... De heer Van Waveren (GS). Voorzitter. Het is duidelijk dat de informatie die de Staten hebben gekregen van pachters en grondeigenaren enerzijds en van het college anderzijds deel uitmaakt van het onderhandelingsproces waarmee wij nu te maken hebben. Ik wil helder zijn: op dit moment gaan wij nog niet onteigenen. Waar de Staten nu toe kunnen besluiten, is dat zij het college groen licht geven om bij de Kroon een verzoek in te dienen om, indien noodzakelijk, een onteigeningsprocedure te starten. Zoals ook in de commissie is gesteld, doen wij dat niet voordat wij volgens de normale rechtsgang een uitspraak hebben over het bestemmingsplan Perkpolder. Ook wachten wij de uitspraak van de Kroon af, waaruit 6

9 blijkt of wij deze weg al dan niet mogen volgen. Daarnaast herhaal ik de toezegging die ik al in de commissie heb gedaan. Conform het derde aandachtsstreepje van het ontwerpbesluit gaan wij door met onze pogingen om op minnelijke basis tot overeenstemming te komen en op het moment dat er meer duidelijkheid is, wordt de stand van zaken door ons toegelicht. Naar mijn inschatting zijn wij hierover zeker nog een halfjaar in gesprek. Ik sluit niet uit dat het langer duurt. Voorzitter. Hoe presenteer je informatie? Als je langdurige pacht en kortdurende pacht op een hoop gooit, krijg je bepaalde cijfers. Gevraagd kan worden welke gronden de provincie al heeft verworven. Ook kan worden gevraagd hoeveel gronden er van boeren zijn verworven. Die vragen leiden tot verschillende uitkomsten. Dat is datgene wat je met informatieverstrekking kan doen. Hoe presenteer je de zaken? De informatie die is verwoord in het voorliggende statenvoorstel, is naar mijn stellige overtuiging correct. Wij behoeven nog maar minder dan 10% van de grond te verwerven. Zoals al eerder is aangegeven, is dit voor het college een reden om voor te stellen om de Kroon om toestemming te vragen voor onteigening. Voorzitter. Dat doen wij niet zonder reden. De steun in deze zaal voor het project waarover wij nu spreken, is groot. In deze economische tijd streven naar het realiseren van dit project, betekent dat men voor voortgang moet zorgen. Tegen die achtergrond moet een afweging worden gemaakt waar het gaat om de verschillende beschikbare instrumenten en het tijdstip waarop ze kunnen worden ingezet. Nu wij nog maar minder dan 10% van de grond te verwerven hebben, hebben wij gemeend dat het wenselijk is om de aanvraag te doen opdat het instrument onteigening in de kast kan worden gezet. Dat heeft ermee te maken dat wij in dit proces niet alles volgtijdelijk kunnen doen. Bepaalde zaken dienen gelijktijdig te worden aangepakt om ervoor te zorgen dat wij niet te veel tijd verliezen. Ik onderstreep dat dat een algemeen belang is. Het realiseren van Perkpolder is een algemeen belang, een groot maatschappelijk belang zoals de heer Beekman het heeft genoemd. Daarom moeten wij ervoor zorgen dat er in het realisatieproces voldoende snelheid blijft. Ik herhaal dat wij op dit moment niet tot onteigening overgaan. Op het moment dat de uitspraken van de Kroon en de Raad van State er zijn, komen wij bij de Staten terug om de stand van zaken toe te lichten. Waar het op dat moment gaat om grond die nog niet is verworven en om grond ten aanzien waarvan de pacht nog niet is ontbonden, geven wij inzicht in het proces zoals het is verlopen. Op deze manier wordt invulling gegeven aan het aan het aan het ontwerpbesluit toegevoegde derde onderdeel. De heer Holtring (PvdA). Voorzitter. Ik vraag mij af hoe de gedeputeerde zich die informatievoorziening voorstelt, mede gelet op wat hij heeft gezegd over de verschillende informatiestromen. Wat krijgen wij te zien? Ik kan mij voorstellen dat het college aangeeft hoe men begonnen is, hoe het proces is verlopen, welke stappen zijn gezet enz. Daarbij behoeven overigens geen prijzen te worden vermeld. Als ik ergens lees dat er vlak voor een commissievergadering nog een tweede gesprek is geweest terwijl het eerste gesprek twee jaar eerder plaatsvond, rijzen er bij mij vragen. Wij moeten in elk geval over concrete informatie beschikken om het proces op een goede manier te kunnen bespreken. De heer Van Waveren (GS). Ik denk dat wij ons hierbij hetzelfde voorstellen. Inderdaad moet er niet over prijzen, "rugnummers" enz. worden gesproken; het gaat om de aspecten die u noemt. Voorzitter. Het is van het grootste belang dat in deze kwestie de overheden gezamenlijk optrekken. Dat is voor mij aanleiding geweest om van gedachte te wisselen met de gemeenteraad van Hulst. Immers, Hulst is een belangrijke participant in dit project. Wij hebben overleg gevoerd, niet tijdens de openbare vergadering van 22 juni, maar daarvoor. Bij deze werkwijze had ik de gelegenheid om aan de raadsleden dezelfde informatie te geven als ik de leden van de Staten heb gegeven. Mij is opgevallen dat --hoewel tijdens de openbare commissievergadering de raad van Hulst zich heeft uitgesproken tegen onteigening-- de desbetreffende brief aansluit bij het derde onderdeel van het ontwerpbesluit zoals het is ingebracht door de heer Van Burg. Ik doel op de brief van de gemeente Hulst van 2 juli, waarin onder meer wordt gesteld: "Wij menen dan ook dat alles op alles moet worden gezet om op een minnelijke wijze tot een schikking te komen over de resterende te verwerven gronden. Uitgangspunt moet zijn dat pachters en eigenaren na bestemmingswijziging niet in een nadeliger positie mogen komen te verkeren. Wij hopen op de hoogte te worden gehouden.". Welnu, voorzitter, dat is datgene wat ik de raad van Hulst heb toegezegd. Evenals de Staten zal de raad van Hulst volledig worden geïnformeerd over het proces. Daarbij realiseer ik mij dat de leden van de raad van Hulst nog dichter bij dit geheel zitten dan de Staten. Voorzitter. Ik onderschrijf de opmerking van de heer Beekman dat het instrument onteigening spaarzaam moet worden ingezet, maar dat dit instrument niet moet worden geschuwd als toepassing ervan noodzakelijk blijkt te zijn. Wij hopen dat het straks, als de uitspraken zijn gedaan, niet nodig zal zijn. Het lijkt mij goed om nu niet in te gaan op de inhoud van het project, waarover de heer Bierens enkele vragen heeft gesteld. Het is beter om dat te 7

10 doen in een commissievergadering. Wel moet ik zeggen dat ik het betreur dat de heer Robesin een verkeerde voorstelling van zaken geeft. Het kan niet anders dan dat een overheid aan de wet gebonden is. Wij houden dus de normale rechtsgang aan. De opmerking die de heer Robesin hierover heeft gemaakt, is onjuist. Wij houden ons aan de normale rechtsgang en wachten op het moment dat het bestemmingsplan onherroepelijk is geworden als gevolg van de uitspraak van de Raad van State. Voorts is ook de opmerking van de heer Robesin dat de marktpartijen geen risico lopen, onjuist. De vier partners in het project lopen allemaal voor 25% risico. Ook is het onjuist, te veronderstellen dat over de gang van zaken geen overeenstemming zou bestaan binnen de GEM. Die is er wel degelijk. De partners zijn het erover eens dat op dit moment deze stappen moeten worden gezet. De heer Robesin (PvZ). Wat de laatste opmerking betreft --die andere laat ik maar voor wat ze zijn-- heb ik alleen maar gevraagd of het niet zo is dat er binnen de GEM overeenstemming zou moeten zijn. Ik heb me dat alleen maar afgevraagd. De heer Van Waveren (GS). Ik ben blij met deze nuancering, maar het zou goed zijn als u dergelijke nuances meteen in uw eerste termijn zou aanbrengen. De heer Robesin (PvZ). Maar die nuance zat in mijn verhaal. U moet er nu niet zo boos over doen. De heer Van Waveren (GS). Wat ook niet juist is, is uw opmerking dat de gedeputeerde/het college nu een "carte blanche" krijgt. Correct is dat na de bedoelde uitspraak van de Kroon het college onteigening kan toepassen, maar u kent het politieke systeem waarmee wij hier te maken hebben. Dat systeem werkt op basis van vertrouwen. Dat vertrouwen dien ik nog te krijgen in een commissie- of statenvergadering, op het moment dat het college inzicht geeft in en informatie geeft over het proces. Zo zijn de afspraken. Ik vind het heel vervelend dat u andere dingen beweert en daarbij specifiek de gedeputeerde aanspreekt. Dat vind ik onjuist. Het is een verkeerde gang van zaken. De heer Robesin (PvZ). U kunt er slecht tegen dat bepaalde kritische opmerkingen worden gemaakt. Het is toch ons goed recht om dingen die wij naar eigen bevind hebben opgeschreven, hier naar voren te brengen? U reageert altijd zo ontzettend "gepikt" als er iemand in deze zaal is die het misschien even een heel klein beetje niet met u eens is. Als u zegt dat het college de Staten een volledig inzicht in de stand van zaken zal geven, dan bent u mij al een heel eind tegemoet gekomen. De heer Harpe (GL). Voorzitter. Als ik mij niet vergis is het enthousiasme over het plan op zich in deze zaal groot. Ik voeg hieraan toe dat het plan uit de regio zelf naar voren is gekomen. Het plan is in en door het gebied bedacht. Wij moeten nu als Staten, bij het einde van dit traject, een formele beslissing nemen. Als er sprake kan zijn van mogelijke onteigening, moeten wij die beslissing nemen. Het bestemmingsplan is nog niet definitief. Er is nog geen onteigeningstitel omdat dat plan nog bij de Raad van State ligt. Dat kost tijd. Wat wij hier nu doen, is het college machtigen om --als het aan de orde komt, zo mogelijk, liever niet-- gebruik te maken van het onteigeningsinstrument. Waarom doen wij dat? Dat doen wij om na jaren van voorbereiding het plan tot uitvoering te brengen. Ik constateer dat wij het in deze zaal in feite eens zijn, afgezien van de onteigeningsprocedure. Ik onderstreep dat die procedure met veel waarborgen is omkleed. Het is de rechter die het laatste woord heeft. Zij of hij bepaalt of wij het hier goed hebben gedaan. Wat zou het mooi zijn wanneer een dergelijk plan, dat van groot economische en ecologisch belang is voor de regio, nu door ons allen zou worden omhelsd. De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Ik vond het typerend dat de gedeputeerde in verband met dit dossier een vergelijking maakte met een voetbalwedstrijd. Als wij het hebben over situaties waarin mensen afstand moeten doen van eigendom of pachtrechten moeten loslaten, vind ik dit een ongelukkige vergelijking. Zorgvuldigheid, daar gaat het om, en die hebben wij in dit dossier niet op alle fronten aangetroffen. Als hierover door de gedeputeerde en anderen wordt gezegd "alleen in het uiterste geval, als het werkelijk niet anders kan", vinden wij het niet gepast om hiermee nu al, in dit stadium, te dreigen. Zo zien wij het. Als voor een dergelijke benadering wordt gekozen, kunnen wij voortaan wel bij elk project waaraan de provincie deelneemt, al in het begin vaststellen dat er, indien nodig, wordt onteigend, althans dat het college daartoe een verzoek mag doen. Ons inziens werkt het zo niet, voorzitter. Hiermee begin je niet al meteen "aan de voorkant", en ook niet halverwege een traject. Zoiets zet je pas in wanneer gebleken is dat het werkelijk niet anders kan. Wij vinden dat dat moment nu nog niet is aangebroken. De heer Harpe (GL). U suggereert nu dat deze procedure eigenlijk niet netjes is omdat deze optie pas tegen het einde van het traject aan de orde dient te komen. Ik herinner u even aan het rijksprojectenbesluit. In 2005 besloot de Kamer in principe tot onteigening. Daarmee wil ik aangeven dat het in juridische zin niet ongebruikelijk is om al 8

11 bij het begin van een dergelijke traject hierover een besluit te nemen. De heer Bierens (VVD). Wij zijn Provinciale Staten. Wij zijn niet de Tweede Kamer. De heer Hageman (PvZ). Voorzitter. De heer Harpe weet toch dat minnelijke verwerving altijd plaatsvindt op basis van de onteigeningswetgeving? Anders kan men niet minnelijk verwerven. In die zin gebeurt het altijd bij het begin van het traject. Het is gewoon wettelijk zo geregeld. De heer Harpe (GL). Voorzitter. Ik ben het vandaag eens met de heer Hageman, en dat is heel mooi... De heer Hageman (PvZ). U doet net alsof dat een uitzondering is... De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Wat de heer Harpe mooi vindt, baart ons vaak zorgen... Al zou het formeel kunnen om al bij het begin van een traject over onteigening te spreken, wij vinden die werkwijze niet netjes. Wij vinden dat er met respect met belanghebbenden moet worden omgegaan. Daar hoort dit instrument op dit moment niet bij. Wij zijn tegen het voorstel zoals het er nu ligt. Voorzitter. Waar de heer Van Waveren heeft gesproken over verschillen met betrekking tot de informatievoorziening en cijfers, wijs ik hem erop dat ik heb gesproken over langdurige pacht. Ik heb er niet de eenjarige pacht bij betrokken. Wij behoeven dit nu niet uit te praten, maar ik zou wel graag zien dat de cijfers van de gedeputeerde en mijn gegevens goed op een rij worden gezet. De meer inhoudelijke vragen die ik heb gesteld, lijken mij niet erg ingewikkeld. Bovendien heeft de gedeputeerde een uitstekende dossierkennis. Ik vraag hem of het echt onmogelijk is om de bedoelde vragen nu te beantwoorden. Als het niet kan, kan het niet en dan komen wij er in de commissie op terug, maar ik kan mij bijna niet voorstellen dat hij nu niet kan ingaan op deze drie vragen. De heer Van Burg (SGP). Voorzitter. De gedeputeerde heeft aangegeven dat hij in het najaar bij de Staten terugkomt om de stand van zaken met betrekking tot de grondverwerving toe te lichten. Hij heeft hieraan toegevoegd, dat hij dan het vertrouwen van de Staten vraagt om op deze weg door te gaan. Dat is voor ons essentieel. Op dat moment kunnen wij nagaan of het proces, zoals het wordt verwoord in het derde onderdeel van het ontwerpbesluit, goed is verlopen. Wat de gedeputeerde verder zegt over voetbalwedstrijden, heeft niet bepaald onze interesse. Wij vinden deze vergelijking ongelukkig gekozen omdat hij hiermee onderstreept dat het wat hem betreft om het resultaat gaat. Ons gaat het vooral om het proces. Het is tegen die achtergrond dat het ontwerpbesluit is aangevuld. Ik ben blij met de toezegging dat de gedeputeerde in het najaar bij de Staten terugkomt en dan om vertrouwen zal vragen. De heer Holtring (PvdA). Voorzitter. Ook ik geef de gedeputeerde in overweging om toch vooral naar het spel te kijken, en niet alleen naar de knikkers. Wat het onderhavige plan betreft staat het doel vast, zoals ook de heer Harpe heeft aangegeven. Dit plan wordt breed gedragen. Het gaat dan ook om de wijze waarop het doel kan worden bereikt. In deze situatie is het van belang om mooi spel uit te dragen en zo het vertrouwen van alle partijen te winnen. Dat wens ik deze gedeputeerde toe. De heer Pauwels (CDA). Voorzitter. Het is duidelijk dat terugkoppeling naar de Staten plaatsvindt voordat tot grondverwerving op onvrijwillige basis wordt overgegaan. Het voorstel dat nu voor ons ligt, bevat correcte cijfers. Daarvan was ik al uitgegaan. Verder spreken de woorden van de heren Harpe en Van Burg mij aan. Ik zal niet in herhaling vervallen. De heer Beekman (CU). Voorzitter. Zou Van Marwijk met de hoogste lof als coach afzwaaien, dan hebben wij --zo heb ik begrepen-- nu al een kandidaat om hem op te volgen... De heer Bierens vindt de nu gekozen werkwijze te prematuur. Hij meent dat voor deze optie pas bij het einde van het proces kan worden gekozen. Voorzitter. Mijn fractie meent dat wij nu bij het einde van dit proces zijn aangekomen. Als nog 10% van de grond moet worden verworven, moet je toch duidelijk maken dat het je menens is. Ik voeg hieraan toe dat de weg nog steeds openligt om tot minnelijke verwerving te komen, maar als er straks een uitspraak ligt, moeten wij verder kunnen. Er zijn zoveel waarborgen om te voorkomen dat het onteigeningsinstrument zomaar wordt ingezet... De heer Bierens (VVD). Er zijn mensen die nog geen concrete bieding hebben gehad. Vindt u het in die situatie correct om al over onteigening of pachtontbinding te spreken? Past dat bij de zorgvuldigheid van de ChristenUnie? De heer Beekman (CU). De gedeputeerde gaf eerder in de commissie aan dat er in een enkel geval nog geen sprake was van een concrete bieding omdat men nog niet zeker wist of de desbetreffende grond daadwerkelijk nodig zou zijn. Ik ga ervan uit dat de gedeputeerde ons op een goede manier informeert. Daar heb ik vertrouwen in. Ik herhaal dat de onteigeningswetgeving voldoende waarborgen biedt. Ook de heer Hageman heeft dit onderstreept. 9

12 De heer Bierens (VVD). Het gaat juist om dat ene geval, waarvan wij nog 14 hectare nodig hebben. Dat is een knelpunt. Bovendien gaat het niet alleen om onteigening. Er zijn ook pachten die vrijgemaakt moeten worden. De heer Beekman (CU). Dat weet ik heel goed, maar ik verwijs naar het derde onderdeel dat aan het ontwerpbesluit is toegevoegd en waarin duidelijk wordt aangegeven dat alles in het werk wordt gesteld om tot minnelijke verwerving te komen. Er wordt voor gezorgd dat de procedure netjes verloopt. Het is nu eenmaal onmogelijk om alle "macht" bij de verkopende partij te leggen. Op een gegeven moment moet worden erkend dat een project een zo groot maatschappelijk belang kent dat men daarvoor moet gaan. De heer Holtring (PvdA). Voorzitter. Wanneer breekt haar het oordeel van de heer Bierens het moment aan waarop wel over onteigening gesproken zou mogen worden? Kennelijk is hij niet beslist tegen maar gaat het hem om het moment waarop. De heer Bierens (VVD). Voor alle duidelijkheid: wij zijn tegen onteigening. Verder moeten de onderhandelingen goed en zorgvuldig verlopen en kan er pas over onderhandelingen worden gesproken als er concrete biedingen zijn. Daarop kan worden gereageerd, waarna er weer een nieuw aanbod kan volgen. Daarvan is in de onderhavige situatie nog lang geen sprake. De heer Holtring (PvdA). U bent tegen onteigening. Mijn conclusie is dat u dan in feite ook tegen het plan bent. De heer Bierens (VVD). Kennelijk wilt u het niet begrijpen. Wij zijn nu tegen onteigening maar zeggen niet dat dat middel nooit kan of moet worden ingezet. U kunt het wel ontkennen maar u geeft nu carte blanche aan GS om een verzoek om onteigening in te dienen terwijl u weet dat de onderhandelingen nog lang niet zijn afgerond. Dat vinden wij prematuur. De heer Holtring (PvdA). Wij geven het college geen carte blanche. Wat dit instrument betreft heeft men gewoon rekening te houden met datgene wat in de wet staat, zoals ook de heer Hageman heeft gezegd. De heer Hageman (PvZ). Dat klopt, maar het zou getuigen van hoffelijkheid als men de zaak eerst met de mensen goed zou uitonderhandelen. Er moeten eerst twee concrete biedingen voor minnelijke verwerving worden gedaan. Daarop moeten de reacties worden afgewacht. Als de zaak wordt geforceerd, leidt dat tot niets. Ook wij zijn niet tegen onteigening, maar wij hechten eraan dat dit instrument heel zorgvuldig wordt ingezet. Wordt een en ander uitgesteld tot bijvoorbeeld januari 2011, dan heeft men nog een aantal maanden om goed en concreet te onderhandelen. Ik zou zeggen: doe het nog in deze statenperiode, prima, maar nu is het te prematuur. De heer Holtring (PvdA). Ik wil de suggestie verre van mij werpen als zouden wij --wanneer wij met dit voorstel instemmen-- niet zorgvuldig handelen. De heer Beekman (CU). Voorzitter, ik kan de woorden van de heer Holtring onderschrijven. Ook wij vinden die zorgvuldigheid heel belangrijk. Tegelijkertijd is het van belang om een duidelijk signaal af te geven, in de zin van: het is ons echt menens. De heer Robesin (PvZ). Voorzitter. Ik sluit mij aan bij de laatste interruptie van de heer Bierens. De fractie van de PvZ is nu tegen onteigening omdat met dit besluit de gedeputeerde carte blanche krijgt. De heer Segers (SP). Voorzitter. Er is al op gewezen dat er veel tijd heeft gezeten tussen een eerste en een tweede gesprek, en dat er nog geen concrete bieding is geweest. Als men dan ineens haast heeft... Ik denk dat er tijd genoeg is geweest om wel met een goed aanbod te komen. Ik denk dat er ook nu nog voldoende tijd is om een bod te doen, zonder het onteigeningsinstrument al in gang te zetten. Zoals ik het nu zie, is de belangrijkste belemmering dat er nu gewoon een passend bod moet worden gedaan. Het instrument onteigening is op dit moment helemaal niet nodig. De heer Van Waveren (GS). Voorzitter. Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik tot de conclusie kom dat de vergelijking met een voetbalwedstrijd niet juist is. Inderdaad, het gaat om het resultaat, maar natuurlijk ook om het proces. Ik heb mij op deze manier uitgelaten omdat ik vond dat het proces helemaal centraal werd gesteld, terwijl het natuurlijk ook om het resultaat ging. De conclusie moet zijn dat er pas sprake kan zijn van een goed resultaat wanneer dat resultaat door de verschillende partijen wordt ervaren als een doelpunt voor zichzelf. Als wij er op minnelijke basis uit kunnen komen, is dat goed voor Perkpolder en goed voor degene waarvan wij de grond of de woning weten te verwerven. Inderdaad dient hier zorgvuldigheid centraal te staan, maar wij moeten uiteindelijk toch ook resultaat boeken. Voorzitter. Ik sluit mij aan bij de heer Beekman waar het gaat om het moment waarop wij met deze procedure beginnen. Op het moment dat wij dit voorstel aan de Staten voorleggen, zijn wij ervan overtuigd dat wij eigenlijk al voldoen aan 10

13 datgene wat daarvoor wettelijk vereist is. Desalniettemin is aan het ontwerpbesluit een derde onderdeel toegevoegd. Wij gaan door met pogingen om op minnelijke basis tot overeenstemming te komen. Het is beslist niet zo dat wij op dit moment pas bij het begin van het proces staan, integendeel. Op verzoek van de heer Bierens maak ik enkele korte inhoudelijke opmerkingen. De marktanalyse van de marktpartijen is aanvullend en meer gedetailleerd. De haven en het hotel gaan gewoon door. Het enige wat er aan de hand is, is dat wij een extra gesprek hebben ingelast met betrekking tot de beoogde exploitant voor de haven, zulks in verband met de wijze van aanpak. De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Het wordt tijd om deze discussie af te ronden. Wij komen er in de commissie nog wel op terug, maar ik moet toch zeggen dat ik bij de gedeputeerde enige terughoudendheid proef in zijn beantwoording van mijn vragen. Mevrouw Van Dinteren (GL). Voorzitter. Bij het afronden van deze behandeling wijs ik erop dat ik op grond van mijn werk betrokken ben bij de Natuurtoets Perkpolder. Dat heeft niet te maken met grondverwerving, maar om alle schijn te vermijden zal ik niet deelnemen aan de stemming over dit voorstel. Het voorstel wordt bij handopsteken aangenomen. De voorzitter. Ik constateer dat de aanwezige leden van de fracties van de VVD, de PvZ en de SP tegen dit voorstel hebben gestemd. Voorts constateer ik dat mevrouw Van Dinteren niet aan deze stemming heeft deelgenomen. 15. Statenvoorstel Intrekken van verordening provinciaal investeringsbudget stedelijke vernieuwing (RMW-163) De heer Bierens (VVD). Voorzitter. Ik richt mij bij deze behandeling uitsluitend op de brief van Middelburg. B&W uiten daarin zware kritiek op de verdeling door de provincie van deze middelen over de vier grootste Zeeuwse steden. Naar hun mening is er bestuurlijk onzorgvuldig gehandeld. Nadat er afspraken waren gemaakt, zouden er eenzijdig nieuwe verdeelsleutels zijn opgesteld. Ook wordt gesteld dat de bij deze verdeling toegepaste krimpfactor elke vorm van objectieve onderbouwing mist. Voorzitter. Wij vragen de gedeputeerde hoe hij hierop reageert. Is er al een gesprek geweest met Middelburg? Overweegt het college een herverdeling van deze middelen? De heer Holtring (PvdA). Voorzitter. Allereerst complimenteer ik de heer Bierens met de kleur van zijn das. Ik weet niet of ik dit moet zien als een voorbode, maar deze tint paars spreekt mij zeker aan... De heer Bierens (VVD). De vorige week had ik een rode das om, en nu een paarse. Let op: over een paar weken is mijn das donkerder van kleur. De heer Holtring (PvdA). Voorzitter. Ook bij deze kwestie is het proces van groot belang. Hoe is dit nu precies verlopen? In de commissie hebben wij al vragen gesteld over de gesprekken die met de besturen van de grote steden zijn gevoerd. Wij hadden de overtuiging dat dit in goed overleg was verlopen, maar als ik de brief van Middelburg lees, lijkt er toch sprake te zijn van een andere gang van zaken. Zijn er inderdaad in een eerder stadium afspraken gemaakt? De heer Beekman (CU). Voorzitter. Mijn fractie heeft geen problemen met het intrekken van deze verordening. Immers, dat is een logisch gevolg van het feit dat deze middelen nu direct via het Provinciefonds worden verstrekt, en de Subsidieverordening voldoende ruimte biedt, zij het met de nodige aanpassingen. Het college heeft ervoor gekozen om de krimpregio's extra middelen te geven. Middelburg en Goes laten een andere ontwikkeling zien dan Terneuzen en Vlissingen. Dat deze middelen worden gebruikt om krimpregio's tegemoet te komen, vinden wij verstandig. Immers, juist deze gemeenten komen onder druk te staan. De inkomsten lopen terug terwijl de uitgaven ten behoeve van herstructurering stijgen. Het is in onze ogen gerechtvaardigd om de krimpregio's te bevoordelen boven de groeigemeenten. Daarom stemmen wij in met dit voorstel. De heer Van Waveren (GS). Voorzitter. Als je een open gesprek aangaat met de bestuurders van de vier grote gemeenten over de verdeling van ISVmiddelen, kan het gebeuren dat naar aanleiding daarvan verkeerde conclusies worden getrokken. In eerste instantie ambtelijk, later ook bestuurlijk zijn er andere cijfers op tafel gelegd dan uiteindelijk door GS is besloten. De cijfers die op tafel kwamen, waren de cijfers die op dat moment al ambtelijk "gedeeld" waren met de desbetreffende gemeenten. Tijdens het bestuurlijk overleg heb ik, naar mijn stellige overtuiging, duidelijk aangegeven dat het om een eerste ambtelijke opzet ging en dat ik benieuwd was naar de reacties daarop van de wethouders. Die reacties heb ik ook gekregen. Op dat moment was de reactie van Middelburg 11